سالح محه‌مه‌د ته‌یرۆ

هه‌لبه‌ت یا ئاشكرایه‌ ژى كوهه‌ر ل سالا (2014) ڤه‌ بۆدجا هه‌رێما كۆردستانێ ژ لایێ حوكمه‌تا ناڤه‌ندیا عیراقێ ڤه‌ هاته‌ برین، هه‌رچه‌نده‌ ل دووڤ دستوورێ عیراقا فیدرال ئه‌و بۆدجه‌ مافه‌كێ قانوونى یێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ یه‌، دیسا ئه‌و شه‌ڕێ كو زێده‌تر ل سێ ساڵ و نیڤا ژ لایێ رێكخراوا تیرۆرستێن داعش ڤه‌ هاتبوو سه‌پاندن ب سه‌ر كوردستانێ، دابه‌زینا بهایێ پترۆلێ و هاتنا زێده‌تر ژ ئێك ملیۆن په‌ناهنده‌ و ئاواره‌یێن كوردستانا رۆژئاڤا و ناڤه‌ند و باشۆرێ عیراقێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌ڤه‌ هه‌موو بوونه‌ فاكته‌ر بۆ دروستبوونا قه‌یرانا دارایى و بارێ ژیانا خه‌لكى نه‌خۆش و به‌رته‌نگ ببیت.
ئه‌ڤجا مه‌به‌ست ژ ڤى بابه‌تى ئه‌وه‌، چاوا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ كاریت خوه‌ ژ ڤێ قه‌یرانا دارایى رزگار بكه‌ت و ژیانا هه‌ڤوه‌لاتیێن كوردستانى خۆشتر بكه‌ت بێ كو پێدڤى ب حوكمه‌تا ناڤه‌ندى یا عیراقێ هه‌بیت كو نوكه‌ كه‌سێن شۆڤینیێن دژى كوردان برێڤه‌دبه‌ن.
هه‌ر چه‌نده‌ پشتى ده‌ستبكاربوونا كابینه‌یا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكایه‌تیا مه‌سرۆر بارزانى، چه‌ندین بریار هاتینه‌ ده‌ركرن ب مه‌ره‌ما نه‌هێلانا گه‌نده‌لیێ چونكو به‌رنامێ سه‌ره‌كێ یێ كابینا نه‌هێ چاكسازی یه‌ ل هه‌مى ئالیه‌كێ ڤه‌ كو ئه‌ڤه‌ ژى د به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى دایه‌ و ئۆمێدا هه‌ر تاكه‌ كه‌سه‌كێ نیشتمانپه‌روه‌رێ كوردستانى یه‌.
ب هزرا من و بۆ پتر سه‌ركه‌فتنا ڤى به‌رنامه‌یێ چاكسازیێ ب ئێك هه‌ڵویستى و بریاردانێن ب وێرانه‌ فه‌ره‌ هه‌مى لایه‌نێن سیاسى ئه‌وێن پشكدار و نه‌ پشكدار د حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا پشكدار ببن ب رێیا ئاڤاكرنا ژووره‌كا چاكسازیێ ب به‌رهه‌ڤبوونا نوونه‌رێن هه‌مى لایه‌نێن سیاسى یێن كوردستانى، ئه‌و نوونه‌رێن دهێنه‌ ده‌ستنیشان كرن بۆ ڤێ ژوورێ مرۆڤێن وێره‌ك و خودان بریار و هه‌ڵویست بن و ئه‌و ده‌ستهه‌لات ژى هه‌بن كو بریاران بده‌ن بێ زڤرین بۆ مه‌كته‌ب سیاسى یا خوه‌، بۆ نموونه‌ ل پارتى دیمۆكراتى كوردستان نێچیرڤان بارزانى و مه‌سرۆر بارزانى و سكرتێرێ پارتى، ل ئێكه‌تیا نیشتیمانیا كوردستانێ لاهۆر شێخ جه‌نگى و باڤێل تاڵه‌بانى هه‌ڤسه‌رۆكێن ئێكه‌تیێ و قوباد تاله‌بانى و كۆسره‌ت ره‌سوول و ل بزاڤا گۆران و لایه‌نێن دى ژى ب هه‌مان شێوه‌ …
لێ ئه‌ڤ به‌رپرسیاره‌تیه‌ زێده‌تر دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ستویێ پارتى دیمۆكراتى كوردستان و ئێكه‌تیا نیشتیمانیا كوردستانێ ژبه‌ركو ئه‌ڤه‌ زێده‌تر ژ (29) ساله‌ ئه‌ڤ هه‌ردو لایه‌نێن سیاسى خودان ده‌ستهه‌لات و بریارن ل هه‌رێما كوردستانێ.
لێ ره‌نگه‌ پرسیار بهێته‌كرن ئه‌رێ ئه‌ركێ ڤێ ژوورا چاكسازیێ دێ چ بیت؟
و هه‌روه‌كى مه‌ ل سه‌رى ژى ئاماژه‌ پێكرى كو پارتى و ئێكه‌تى خودان ده‌ستهه‌لات و ده‌ستهه‌لات بووینه‌ ل هه‌مى ئالیه‌كێ ڤه‌.
له‌وما فه‌ره‌ د ڤێ ژوورا چاكسازیێ دا و ب زه‌ڵالى و ب هه‌لویسته‌یه‌كا نیشتیمانى و نه‌ته‌وه‌یى و ب وێره‌كى و بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى و دوور ل به‌رژه‌وه‌ندیا به‌رته‌نگا حزبایه‌تى و كه‌سایه‌تى ده‌ستى دانێنه‌ سه‌ربرینێ و به‌رپه‌ره‌یه‌كێ نوى هه‌ڵده‌نه‌ڤه‌ و دانپێدانێ ب شاشیێن خوه‌ یێن به‌رێ دابنێن ڤێجا ئه‌و شاشیه‌ بۆ هه‌ر مه‌به‌سته‌كێ هاتبیته‌ ئه‌نجامدان و بێژن هه‌تا ڤێره‌ بلا به‌س بیت و ده‌ست ب شه‌فافكرن و زه‌لالكرنا داهاتیێن حوكمه‌تێ یێن پترۆلێ و گۆمركا و ناڤخوه‌ و چاوانیا خه‌رجكرنا وان بهێته‌كرن و هه‌ر لایه‌نه‌ك ژى دژ بیت ل سازیێن راگه‌هاندنێ ب به‌لگه‌ ڤه‌ ئاماژه‌ ب وى لایه‌نى و ئاسته‌نگان بهێته‌دان هه‌تاكو ئه‌و لایه‌نێ دژ بۆ خه‌لكێ كوردستانێ دیار ببیت و به‌س بیت هه‌ر لایه‌نه‌ك خوه‌ ب دلسۆز بزانیت، چونكو د سیاسه‌تێ دا نه‌ دوژمنێ به‌رده‌وام و نه‌ برایه‌تیا به‌رده‌وام هه‌یه‌ و ئه‌و هه‌مى ژى لایه‌نێن سیاسى یێن كوردستانی َنه‌.
ئه‌زێ پشتڕاستم ب ڤێ پینگاڤێ دێ پتر ئێكگرتن و ئێك هه‌لویستى دنێڤبه‌را لایه‌نێن سیاسى دروست بیته‌ڤه‌ و ئه‌ڤ دلته‌نگى یه‌ ژى د ناڤ خه‌لكێ كوردستانێ دا نامینیت و یا هه‌رى گرنگ دێ باوه‌ریا خه‌لكێ كوردستانێ زڤریته‌ڤه‌ بۆ ده‌ستهه‌لاتا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و دێ به‌ر ب هه‌رێمه‌ك بهێزڤه‌ چین و مه‌ منه‌ت ب حوكمه‌تا عیراقێ ژى نامینیت و ملله‌ت ژى دێ هه‌ناسه‌یه‌كا ئارامیێ هه‌لكێشیت چونكو ب ڤان پێنگاڤان گه‌نده‌لى و بندیوارى هه‌تا راده‌یه‌كێ زۆر نامینیت و دێ ژ قه‌یرانا دارایى ژى رزگار بین و كوردستان ژى دێ به‌ر ب ئاڤه‌دانیه‌كا زێده‌ترڤه‌ چیت …

ساڵح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
ئه‌گه‌ر مرۆڤ ب وژدانڤه‌ و دویر ل سیاسه‌تێ لسه‌ر ئاڤاكرنا پارتى كرێكارێن كوردستانێ (پ .ك .ك ) راوه‌ستیت كو ل رۆژا (25/نوڤمبه‌ر/1978)لسه‌ر ده‌ستێ كومه‌كا مروڤێن هزر چه‌پ ولسه‌ر رێبازا ماركس لینین ب ره‌نگه‌كى نهێنى هاتیه‌ ئاڤاكرن و لسالێت هه‌شتیاندا ده‌ست ب شوره‌شا چه‌كدارى كرى یه‌ و گوایه‌ ل دژى رژێما توركیا یێن خه‌باتێ دكه‌ن و هه‌تا نوكه‌ ژى دگه‌ل دا بیت مرۆڤ ئارمانجا ئه‌ڤێ پارتێ تێنه‌گه‌هشتى یه‌ چونكه‌ هه‌ر ل دامه‌زراندنا وان باوه‌رى ب دوزا نه‌ته‌وى و سه‌رخوبونا كوردستانێ نه‌بویه‌ و هه‌روه‌كى سه‌ركرده‌یێن وان ب پێ په‌رده‌ لسه‌ر شاشه‌یێن میدیا و راگه‌هاندنا خو دبێژن ده‌وله‌تا كوردى د ئه‌خلاقێ مه‌دا نیه‌ و دوزا نه‌ته‌وى ژى د په‌یره‌وپروگرامێ مه‌دا نیه‌ ، دیسان هه‌ر پارته‌كا بیهنا هزرا نه‌ته‌وى لێ هاتبیت و بۆڤى مه‌به‌ستێ خه‌بات وتێكوشین و قوربانى كربیت ودابیت ژلایێ ڤێ پارتیڤه‌ هاتیه‌ بێ ده‌نگ كرن و ب هه‌مى ره‌نگه‌كێ ژى دژایه‌تى لێ هاتیه‌ كرن ل كوردستانا باكور و بۆ به‌رفره‌هكرنا ئه‌ڤێ هزرا كو ئه‌و ژى نزانن ئارمانج چیه‌ چه‌ندین رێكخراوێن هه‌مان هزرێن ئاپوچى ل كوردستانا رۆژهه‌لات و رۆژ ئاڤا و باشور ئاڤا كرینه‌ كو وه‌ها خه‌لكه‌كێ په‌روه‌رده‌ دكه‌ن كو ئارمانجا وان جڤاكه‌ك دیموكراتیك بهێت ئاڤا كرن !!! كو ئه‌ڤ درویشمه‌ ژى دویره‌ ل راستیێ و مه‌حاله‌ ژى بێته‌ جێ به‌جێ كرن وجیهان ژى ئه‌ڤان سنورێن خو تێك بده‌ن بۆ ئاڤاكرنا وى جڤاكى وان دڤێت ، هه‌روه‌توڤ ب هزاران گه‌نج و لاوێن كوردستانێ ب كوشتن داینه‌ بێكو هه‌ست بكه‌ن كو ئه‌ڤه‌ زولم و سته‌مه‌كه‌ لڤى خه‌لكێ ساده‌ وساكار دهێته‌ كرن وهه‌روه‌كى ئه‌ڤه‌ سێ ساله‌ ل كوردستانا رۆژ ئاڤا شه‌رى دكه‌ن گوایه‌ ل دژى رێكخراوا تیروریستیا داعش و ب ئاسانى ژى ئه‌وان عه‌ردێن دزڤرینه‌ڤه‌ ته‌سلیم ب رژێما سوریا دكه‌ن وناڤێ كوردستانا رۆژ ئاڤا ژى گوهرى بۆ ناڤێ باكورێ سوریا و ژبلى ده‌ست ب سه‌ر داگرتنا ب سه‌دان گوندێن هه‌رێما كوردستانێ و رێگرى كرن ل ئاڤاكرنا وان و زڤرینه‌ڤا خه‌لكى بۆ سه‌ر زێدى باب و باپیران و دان پێنه‌دان ب هه‌رێما كوردستانێ ژى خاله‌كا سه‌ره‌كیا وانه‌ .خاله‌كادى یا ئه‌ڤێ پارتێ ئه‌وه‌ كو هه‌ر كه‌سێ هه‌لگرێ هزرا ئاپوچى نه‌بیت ئه‌و كه‌س نه‌ كورده‌ و نه‌ وه‌لاتپارێزه‌ به‌لكى زور جاران ژى ب خائین و خوفروش و سیخور تومه‌تبار دكه‌ن . هه‌لبه‌ت پشتى كو ل هه‌یڤا ته‌باخا سال 2014ێ رێكخراوا تیروریستیا داعش هێرش بۆ هه‌رێما كوردستانێ ئینایى و لده‌ستپێكى شیاین چه‌ند ده‌ڤه‌ره‌كێن كوردستانێ یێن ده‌رڤه‌یى هه‌رێما كوردستانێ داگیر بكه‌ن و نه‌مازه‌ ده‌ڤه‌را شنگال و ده‌وروبه‌ر ئه‌ڤێ پارتا كرێكارێن كوردستانێ گه‌ریلایێن خو هنارتن بۆ پالپشتى و پشته‌ڤانیا پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان مینا پارتێن كوردستانى یێن كوردستانا رۆژ هه‌لات كو ئه‌ڤه‌ جهێ رێزو ده‌ست خوشیێ بۆ و كوردستانى و دوست ودوژمن ژى گه‌هشت بونه‌ وێ قه‌ناعه‌تێ كو دوزا نه‌ته‌وى یا كورد ئێك دوزه‌ ، لێ وه‌كى دیار ئارمانجا وان ئه‌و نه‌بویه‌ یا كو هه‌ر كورده‌كێ دلسوز ونیشتیمانپه‌روه‌ر هه‌ست پێ بكه‌ت به‌لكو ئارمانجا وان ئه‌و بویه‌ كو رێڤه‌به‌ریه‌كا تاكره‌ویا وان دڤێت وه‌كى رێڤه‌به‌ریێن ئه‌و دبێژن خوسه‌رى ل كوردستانا رۆژ ئاڤا دناڤ هه‌رێمه‌كا خودان په‌رله‌مان وحكومه‌ت ئاڤا بكه‌ن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خو یێن به‌رته‌سك كو ئه‌ڤه‌ ژى مه‌حاله‌ بهێته‌ قه‌بیل كرن . چونكه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ر مروڤه‌ك دهانا برایێ خو چوو بۆ ڤه‌مراندنا ئاگرێ به‌ربویه‌ ماڵا وى نابیت پاش ڤه‌مراندنێ خۆ بكه‌ت خودانێ مالێ ، له‌وما فه‌ره‌ ئه‌ڤرۆ هه‌مى لایه‌نێن سیاسى یێن كوردستانێ ب گشتى و نه‌مازه‌ یێن هه‌رێما كوردستانێ باش ئه‌ڤێ پارتى كرێكارێن كوردستانێ و سه‌رانێن وان تێبگه‌هینن كو ئه‌و پێنگاڤێن ئه‌و دهاڤێژن دبه‌رژه‌وه‌ندیا دوزا نه‌ته‌وى یا كورد دا نینه‌ و نه‌مازه‌ دڤان قویناغێن سه‌خت و دژوار كو هه‌رێما كوردستانێ تێدا ده‌رباز دبیت به‌لكۆ دبه‌رژه‌وه‌ندیا دوژمنێن گه‌لێ كوردستانێ دانه‌ وباش هه‌ست ب وێ ئارمانجا وان بكه‌ن كو هیچ روناهیه‌كا زه‌ڵال تێدا نینه‌ و ژبلى شێواندنا ئه‌زمونا هه‌رێما كوردستانێ وخودێ نه‌خواسته‌ به‌رپابوونا شه‌ره‌كێ مالوێرانى كو ئه‌ز باوه‌رم هه‌ر كورده‌كێ خۆ ب كورده‌كێ راسته‌قینه‌ و دلسوز بزانیت دژى ڤێ چه‌ندێ یه‌ ، ڤێجا بلا به‌س بیت بۆ جێ به‌جێ كرنا ئه‌جیندایێن دوژمنێن كوردستانێ ژبه‌ركۆ هه‌رده‌ما ملله‌تێ كورد نێزیك بۆ ب گه‌هاندنا ئارمانجێن خو كو ئه‌و ژى ده‌وله‌تبوونا كوردستانێ پیلان لدویڤ پیلانێ ژلایێ داگیركه‌رێت كوردستانێڤه‌ و ب هاریكاریا دویڤه‌لانكێت خۆ دادرێژن ، لێ ئه‌ز باوه‌رم ئه‌ڤێ جارێ ئه‌و پیلان سه‌ر ناگرن و دێ ئیرادا گه‌لى ب سه‌ركه‌ڤیت و مرن و روى ره‌شى ژى دێ بۆ پیلانگیران مینیت ، ڤێجا بلا هه‌ر پارته‌كا سیاسى یا كوردى ئارمانجا وان یا نه‌ته‌وى وده‌وله‌تبونا كوردستانێ بیت و ئه‌گه‌ر نه‌ پاش دیرۆك به‌زه‌یێ ب كه‌س دا نابه‌ت .

ساڵح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
ل دۆر چاوانیا سه‌ره‌ده‌ریا بارزانیێ نه‌مر ل گه‌ل دیلكریان (ئێخسیران)، هه‌ڤسه‌نگه‌رێ بارزانیێ نه‌مر و پێشمه‌رگه‌هێ هه‌ردو شۆره‌شا محه‌مه‌د شه‌ریف حه‌جی محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى وه‌سا بۆ مه‌ ڤه‌گێرا و گۆت: هه‌رده‌م بارزانیێ نه‌مر رێزه‌كا مه‌زن ل مرۆڤێن ئێخسیر دگرت و دا كه‌ره‌م كه‌ت و بێژیت: گه‌ر مرۆڤ بوو ئێخسیر چ ده‌ستهه‌لات د ده‌ستى دا نامینن و دكه‌ڤیته‌ سه‌ر وژدانا مرۆڤى و ب چ ره‌نگێ مرۆڤى بڤێت دێ شێت وه‌سا سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل بكه‌ت، لێ فه‌ره‌ مرۆڤ د ناڤبه‌را خوه‌ و خودێ و مرۆڤایه‌تیێ نه‌بریت،پێدڤیه‌ مرۆڤ وه‌سا هزر بكه‌ت كو ئه‌و یێ ل جهێ ئێخسیرى و چاوا سه‌ره‌ده‌رى دێ ل گه‌ل هێته‌كرن،زۆر جاران ژى بارزانیێ نه‌مر ئه‌ڤ ئایه‌تا پیرۆز هه‌مبه‌رى ئێخسیران دگۆت: (ویگعمون الگعام على حبه مسكینا و یتیما و اسیرا)، دیسا هه‌ڤسه‌نگه‌رێ بارزانیێ نه‌مر به‌حسێ سه‌ره‌ده‌ریه‌كا بارزانیێ نه‌مر كر ل گه‌ل ئێخسیرێن رژێما عیراقێ یا وى سه‌رده‌مى كو ل داستانا ب ناڤوده‌نگ یا چیایێ هندرینى ل سالا (1966) كو ئه‌ڤ داستانه‌ ب سه‌رپه‌رشتیا شه‌هیدێ سه‌ركرده‌ و هه‌رده‌م ساخ ئێدریس بارزانى هاتیه‌ تۆماركرن تێدا هژماره‌یه‌كا ئێكجار یا ئه‌فسه‌ر و سه‌ربازێن له‌شكرێ رژێما عیراقێ ل سه‌ر ده‌ستێن هێزێن پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان د سه‌نگه‌راندا هاتبوونه‌ ئێخسیركرن و ئه‌و ئێخسیر ئینابوونه‌ ئاڤاهیه‌كێ مه‌زن ل گه‌ڵاله‌ى، ئێڤاریه‌كێ بارزانیێ نه‌مر قه‌ستا وى ئاڤاهیێ ئێخسیران كر ل گه‌لاله‌یى، ل سه‌ر راسپارده‌یا بارزانیێ نه‌مر هه‌مى كۆمكرن و بارزانیێ نه‌مر په‌یڤه‌ك پێشكێشى وان كرن و كه‌ره‌مكر و گۆت: شه‌رێ مه‌ نه‌ شه‌رێ كورد و عه‌ره‌بایه‌ و ئه‌م شه‌ڕى ل دژى عه‌ره‌با ناكه‌ین، به‌لكو شه‌ڕێ مه‌ ل دژى رژێما عیراقێ یه‌، چونكو یێ زولمه‌كا مه‌زن ل ملله‌تێ كورد دكه‌ن و هوون ئه‌ڤرۆ پاشڤه‌ ژى دئازادن و هه‌ر كه‌سێ ژ وه‌ بڤێت و نه‌ترسیت ل رژێما عیراقێ بلا بزڤریته‌ڤ ناڤ كه‌سوكارێن خوه‌ و ژ لایێ مه‌ڤه‌ چ رێگرتن نینه‌ و ئه‌وێ دڤێت بمینیت و د گه‌ل مه‌دا بیت دیسا ئه‌م نابینه‌ رێگر،و هه‌ر ئێخسیره‌كێ ژى هاریكاریه‌ك پێشكێشى وان كرن، ب ڤێ چه‌ندێ ته‌ڤایا ئێخسیران سۆپاسیا بارزانیێ نه‌مر كرن بۆ ڤى هه‌لویستێ مه‌زن یێ مرۆڤایه‌تى و ئایینى و نه‌ته‌وه‌یى و نیشتیمانى.
دیسا خانما شه‌ونم نه‌جمه‌دین به‌رپرسا به‌رێ یا لقا سلێمانیێ یا ئێكه‌تیا ئافره‌تێن كوردستانێ و په‌رستارا شۆره‌شا مه‌زنا ئه‌یلۆلێ ل شه‌ڤا 2 ل سه‌ر3/1/2020 ل به‌رنامێ په‌نجه‌مۆر ئه‌وێ ل كه‌نالێ رووداو دهێته‌ په‌خشكرن، ئاماژه‌ دا سه‌رهاتیه‌كا دى یا راسته‌قینه‌ یا بارزانیێ نه‌مر ل گه‌ل ئێخسیره‌كێ ئه‌فسه‌رێ له‌شكرێ رژێما عیراقێ كر، شه‌ونم وه‌سا گۆت: ل شه‌رێ گۆره‌زى هژماره‌یه‌كا پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان بریندار ببوون و ئینابوونه‌ نه‌خۆشخانا كه‌وه‌رتێ ل ده‌ڤه‌را چۆمان و منژى وه‌كو په‌رستار من ل وێ نه‌خۆشخانێ خزمه‌تا نه‌خۆش و برینداران دكر، ل هه‌مان نه‌خۆشخانه‌ ئه‌فسه‌ره‌كێ بریندارێ عه‌ره‌ب لێ بوو و ب راستى ئه‌وى ئه‌فسه‌رى چ خۆشى بۆ مه‌ نه‌هێلا بوون و گه‌له‌ك گۆتنێن فهێت دگۆتنه‌ رێبه‌ر و سیمبۆل و كوردان، ژبه‌رهندێ من ژى گه‌له‌ك كینه‌ ل وى ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب گرت، ئێڤاریه‌كا دره‌نگ و ب هزرا من ره‌مه‌زان ژى بوو بارزانیێ نه‌مر قه‌ستا نه‌خۆشخانێ كر، بۆ پرسینى ل ساخله‌میا پێشمه‌رگه‌یێن بریندار و پشتى گه‌ریانه‌ك د ناڤ پێشمه‌رگه‌هێن بریندار كرى هه‌میان په‌سنا من كر ل سه‌ر وێ خزمه‌تا من پێشكێشى وان دكر و ژ بلى ئه‌و ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب شكایه‌ت ل نك بارزانیێ نه‌مر ل من كر و گۆتبیێ سه‌ره‌ده‌ریا وێ یا خرابه‌ ل گه‌ل من…
دیسان شه‌ونمێ گۆت:پشتى بارزانیێ نه‌مر پرسیارا حالێ من كرى و ده‌ستخۆشى ل من كرى و كه‌ره‌مكرى كچا من تو ناترسى من ژى گۆتێ نه‌خێر ئه‌ز پێشمه‌رگه‌مه‌ و ئاماژه‌ دا ئه‌و ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب و من ژى گۆتێ قوربان: باوه‌ر بكه‌ دلێ من دهێتى ب شرینقه‌یه‌كێ وى بكۆژم، چونكو زۆر گۆتنێن فهێت دده‌ته‌ سه‌ركرده‌ و رێبه‌ر و ملله‌تێ كورد. ئینا بارزانیێ نه‌مر كه‌ره‌مكر و گۆت: ها كچا من دێ بیه‌ مرۆڤكوژ ژى، تۆ خوه‌ د دانێ ل جهێ وى ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب، ئه‌و ب خوه‌ عه‌ره‌به‌ و كه‌سێ خوه‌ ڤێره‌ نینه‌ و چ زمانێن دى ژى نزانیت ویێ كه‌فتیه‌ سه‌ر به‌ختێ مه‌، یا ژ ڤێ هه‌میێ گرنگتر، ئێخسیرێ مه‌یه‌ پێدڤیه‌ رێزێ لێ بگرین، پاش بۆ هه‌ر برینداره‌كێ (50) دینار وه‌كو هاریكارى خه‌رجكرن و بۆ وى ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب ژى هه‌ر (50) دینار دانێ.
ل دووماهیێ دبێژین ئه‌ڤه‌نه‌ سالۆخه‌تێن رێبه‌ر و سه‌ركرده‌یێن راسته‌قینه‌ كو ب دل و سه‌ره‌ده‌ریه‌كا مرۆڤانه‌ كو هه‌مان ده‌مان دا بجهكرنا قانوونێن نێڤده‌وله‌تى یێن چاوانیا سه‌ه‌رده‌ریكرنێ به‌رامبه‌ ئێخسرێن شه‌رى یه‌، ره‌فتار ل گه‌ل ئێخسیرێن شه‌رى دكرن، هه‌رچه‌نده‌ هه‌تا ڤى سه‌رده‌مى ژى د زۆربه‌یا شه‌ڕان لایه‌نێن هه‌ڤڕك و شه‌ڕكه‌ر پێگیریێ قانوونێن نێڤده‌وله‌تى یێن چاوانیا سه‌ره‌ده‌ریكرنى ل گه‌ل ئێخسیرێن شه‌ڕى ناكه‌ن و ب شێوه‌یه‌كى هۆڤانه‌ و دوور ژ هه‌بوونا چو پره‌نسیپێن مرۆڤایه‌تیێ پێشێلكاریان هه‌مبه‌رى ئێخسیران دا دكه‌ن، لێ ل وى سه‌رده‌مى بارزانیێ نه‌مر ب شێوه‌یه‌كى مرۆڤانه‌ و ب بجهكرنا پره‌نسیپێن ره‌وشتی و دابونه‌ریتێن كه‌ڤن و بلندێن گه‌لێ كورد ل دووڤ قانوونێن نیڤده‌وله‌تى سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل ئێخسیران دكرن.

سالح محه‌مه‌د ته‌یرۆ

سه‌باره‌ت چاوانیا سه‌ره‌ده‌ریا بارزانیێ نه‌مر دگه‌ل سه‌ره‌دانیكه‌رێن وى ، هه‌ڤسه‌نگه‌رێ بارزانیێ نه‌مر وپێشمه‌رگه‌یێ هه‌ردو شۆره‌شان محه‌مه‌د شه‌ریف حه‌جی محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى وه‌سا بۆ مه‌ ڤه‌گێرا و گۆت: ئێك ژ خه‌سله‌تێن مرۆڤێن رێبه‌ر و سه‌ركردێن هه‌رده‌م هه‌ست ب ئێش و ئازارێن خه‌لكێ خوه‌ دكه‌ت و باش دزانیت، ئه‌وێ كو هه‌ر داخوازی و سكالایه‌كا ڕه‌وا پێشكێشى وى دكه‌ت یێ نه‌چاره‌ و گه‌له‌ك یێ پێدڤى یه‌ و ئه‌گه‌ر نه‌ كه‌س نه‌ڤێت ده‌رگه‌هێ كه‌سى بقوتیت، له‌وما هه‌رده‌م بارزانیێ نه‌مر رێزه‌كا مه‌زن ل وان كه‌سان دگرت ئه‌وێن كو ب هه‌ر ره‌نگه‌كێ خوه‌ گه‌هاندبا بارزانیێ نه‌مر و ل باره‌گایێ وى و ل نك جه‌نابێ وى به‌رهه‌ڤ ببا و معاملا خوه‌ و داخواز و سكالایا خوه‌ پێشكێشى وى كربا،پشتى بخێرهاتن ل وى یان وێ مراجعه‌تێ دكر و پرسیارا حال و ئه‌حوال و ناڤ و خه‌لكێ چ گوند و مالبات و.. هتد، لێ دكر و پتریا خه‌لكى ژى ده‌مێ پێناسا خوه‌ دگۆت، ئه‌و مالبات دناسین و پرسیارا هنده‌كێن وێ مالباتێ ل وى مراجعه‌تێ دكرن، ل دووڤدا كه‌ره‌م كه‌ت ته‌ چ هه‌یه‌ بۆ من ڕاست ببێژه‌، چونكو گه‌ر سه‌ربكه‌ڤین، دێ ب ڕاستیێ سه‌ركه‌ڤین ئه‌گه‌ر ب تنێ داخوازیا هاریكاریێ با، ئه‌ڤجا چ بۆ ده‌ستكورتیێ یان ژنئینانێ یان تووشى كاره‌ساته‌كا مرۆڤى ببا، ئێكسه‌ر دا گازى پاسه‌وانه‌كێ خوه‌ كه‌ت، كو ئه‌و ژى ئاگه‌هداریا وى بكه‌ت ئه‌وێ مالێ یه‌ ل نك و بێژیتى هنده‌ گۆژمه‌ى بۆ خه‌رج بكه‌ن و چ جاران نه‌دهێلا بۆ رۆژا پاشتر، یان ژى ئه‌گه‌ر ئه‌م ل گه‌ریانه‌كێ باین ل هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌كێ و دیتبا كو هه‌ڤوه‌لاتیه‌كى ده‌ستى خوه‌ یێ بلندكرى و نامه‌یه‌ك یا د ده‌ستى دا و ئێكسه‌ر دا كه‌ره‌م كه‌ت هه‌ڕن ئه‌وێ هه‌نێ بۆ من بینن و دیاره‌ كاره‌ك یێ هه‌یى، دیسا گه‌ر دیتبا كو زێره‌ڤان یێ رێگریێ دكه‌ ن دا، گازى كه‌ته‌ وان زێره‌ڤانان و كه‌ره‌م كه‌ت و بێژیتى ((ئه‌رێ هنگ دێ بنه‌ رێگر و هه‌ر كه‌سێ بڤێت من ببینیت و هنگ نه‌هێلن ، ئه‌ڤه‌ژى جۆره‌كێ دى یێ خیانه‌تیێ هنگ ل من دكه‌ن..))، نه‌كو وه‌كى یێن ڤى سه‌رده‌مى بوو، كو ب هه‌یڤان و سالان به‌رسڤ نه‌بیت و مخابن، ژبه‌ركو جاره‌كێ ئه‌ز ل دیوانا وى بیم و بارزانیێ نه‌مر كه‌ره‌م كر و گۆت: هندى مرۆڤ شیان هه‌بن و ئه‌و شۆلا ئه‌ڤرۆ ب مرۆڤى بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن نابیت مرۆڤ بهێلیته‌ سوبه‌هى، ژ به‌ركو دیار نینه‌ كو مرۆڤ هه‌تا سوبه‌هى بمینیت یان ژى ئه‌ڤ جامێره‌ سوبه‌هى نه‌گه‌هیته‌ڤ من و یێ محتاجه‌ ژى و فه‌ره‌ ژى ئه‌م خوه‌ ب خزمه‌تكارێ ملله‌تێ خوه‌ بزانین…))، و گه‌ر سكالایه‌كا ره‌وا با ڤێجا چ یا سیاسى، له‌شكرى، جڤاكى یان بۆ هه‌ر مه‌به‌سته‌كا دى با ب زووترین ده‌م دا به‌رسڤێ ل سه‌ر ده‌ته‌ڤه‌ و بێژیته‌ جهێن په‌یوه‌ندیدار ب زووترین ده‌م كارێ وى بۆ بهێته‌ جێبه‌جێكرن ب بێ گیرۆبوون.
محه‌مه‌د شه‌ریفى درێژه‌ ب گۆتنێن خوه‌ دا و گۆت: بۆ سه‌رێ زێده‌تر ل یازده‌ سالان ل گه‌ل بارزانیێ نه‌مر دا بوومه‌ و من نه‌دیتى یه‌ و من نه‌زانى یه‌ كو چ معاملاتێن هه‌ڤوه‌لاتیان چه‌ند رۆژه‌كان هێلبن و گیرۆكربن، چونكو پاشگوه و پاشئێخستن د به‌رنامه‌یێ بارزانیێ نه‌مر دا نه‌بوویه‌.
ل دووماهیێ دبێژین هه‌ر به‌رپرس و فه‌رمانبه‌ر و كارمه‌نده‌كێ خوه‌ ب قوتابیێ راسته‌قینه‌ یێ رێبازا پیرۆزا بارزانیێ نه‌مر بزانیت، پێدڤیه‌ ب شێوه‌یه‌كى راست و دروست و بێ هه‌ستكرن ب چ مه‌زناتى و منه‌ته‌كێ خزمه‌تا وه‌لاتیان بكه‌ت و خوه‌ ب خزمه‌تكارى وان بزانیت و هندى د شیانێن وى دابن ب ره‌نگه‌كێ بله‌ز معامله‌یێن وه‌لاتیان برێڤه‌ببه‌ت و نه‌بیته‌ رێگر ل به‌رامبه‌ر داخوازێن قانوونى یێن وه‌لاتیان.

سالح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
ل درێژه‌دان ب ڤه‌گێرانا سه‌رهاتیێن راسته‌قینه‌ یێن بارزانیێ نه‌مر ل گه‌ل ته‌خوتوێژێن جڤاكى، ئه‌ڤێ جارێ پێشمه‌رگه‌هێ دێرین و هه‌ڤسه‌نگه‌رێ بارزانیێ نه‌مر محه‌مه‌د شه‌ریف حه‌جى محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى كو زێده‌تر ژ یازده‌ ساڵان نێزیكترین پێشمه‌رگه‌ بوویه‌ ل گه‌ل بارزانیێ نه‌مر، بۆ مه‌ سه‌رهاتیه‌كا راسته‌قینه‌ یا بارزانیێ نه‌مر ل گه‌ل رۆژنامه‌ڤانێن بیانى ڤه‌گێرا و گۆت: هه‌رده‌م بارزانیێ نه‌مر رێزه‌كا مه‌زن ل نڤیسه‌ر و رۆژنامه‌ڤانان دگرت و هه‌رده‌مێ هاتبا ئاگه‌هداركرن كو چه‌ند رۆژنامه‌ڤان یێن هاتین، به‌ریا هه‌مى تشته‌كێ دا كه‌ره‌م كه‌ت و بێژیت وى جهێ كو هاتیه‌ ئاگه‌هداركرن: ((هنگۆ خزمه‌تا وان كرى یه‌ و جه و خوارن و ڤه‌خوارن و پاسه‌وان و ئامرازێن ڤه‌گوهاستنێ كو مه‌به‌ستا بارزانیێ نه‌مر ژ ئامرازێن ڤه‌گوهاستنێ ل ڤێره‌ ده‌وار بوون بۆ دابین كرینه‌)) هه‌رده‌م دۆپات دكر كو پێدڤى یه‌ ئه‌م رێزێ ل رۆژنامه‌ڤان بگرین، چونكو ئه‌و رۆژنامه‌ڤانن و دێ په‌یامێ راسته‌قینه‌ یێ ملله‌تێ مه‌ و شۆره‌شێ گه‌هیننه‌ ده‌رڤه‌ و ل به‌رپه‌رێن رۆژنامه‌ و كۆڤاران به‌لاڤ كه‌ن كو چ زولم و سته‌مه‌ك یا ل ملله‌تێ كورد دهێته‌كرن و دێ بۆ بیانیان ژى خۆیاكه‌ن كو شۆره‌شه‌ك یا گه‌لێ كوردستانێ دهێته‌ كرن ل پێناڤ دۆزا ره‌وایا وان كو ئه‌و ژى بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌ یێن ره‌وا و ب ئاشتى و ئازادى و سه‌ربخوه‌ بژین. هه‌ر هینگى بارزانیێ نه‌مر باش دزانى كو رۆلێ ڕاگه‌هاندنێ چه‌ندێ مه‌زنه‌ بۆ گه‌هاندنا په‌یاما راسته‌قینه‌ یا دۆزا ره‌وایا گه‌لێ كوردستانێ…
دیسا محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى هاته‌ سه‌ر سه‌رهاتیه‌كا راسته‌قینه‌ یا بارزانیێ نه‌مر ل گه‌ل رۆژنامه‌ڤانێن بیانى و وه‌ها گۆت: ل به‌هارا سالا 1965 بارزانیێ نه‌مر ل دۆلا سێبه‌رێ ل به‌رامبه‌ر شیڤه‌ڕه‌شێ ل حاجى عومران بوو، به‌ریا نیڤرۆ هه‌ڤال و پێشمه‌رگه‌ شه‌كیب ئاكره‌یى و ل گه‌ل تیمه‌كا رۆژنامه‌ڤانان كو سێ رۆژنامه‌ڤانان كو دو ژ وان زه‌لام بوون و ئێك ژ وان ئافره‌ت بوون، هاتنه‌ باره‌گایێ بارزانى، شه‌كیبى پرسیار كر و گۆت: ئه‌رێ بارزانى ل ڤێره‌یه‌؟ ئینا پاسه‌وانا ژى گۆتێ: به‌لێ، پشتى شه‌كیبى موهله‌تا دیتنا بارزانى وه‌رگرتى و هاتیه‌ نك بارزانى و گۆتێ: قوربان ئه‌ڤه‌ تیمه‌كا رۆژنامه‌ڤانایه‌ كو سێ رۆژنامه‌ڤانێن بیانینه‌ و دڤێت جه‌نابێ ته‌ ببینن و هه‌كه‌ رازامه‌ندیا ته‌ ل سه‌ربیت دیداره‌كا رۆژنامه‌ڤانى ل گه‌ل جه‌نابێ ته‌ ساز بكه‌ن، ب راستى گه‌له‌ك كه‌یفا بارزانى هات و گۆته‌ شه‌كیب ئاكره‌یى بلا كه‌ره‌م بكه‌ن و هنگۆ خزمه‌تا وان كرى یه‌؟ شه‌كیبى ژى به‌رسڤا بارزانى داڤه‌ و گۆتێ: به‌لێ قوربان و هه‌رچیا جه‌نابێ ته‌ كه‌ره‌مكرى ئه‌م جێبه‌جێ دكه‌ین.
هه‌لبه‌ت ئه‌و رۆژنامه‌ڤان ژى ل باره‌گایى چاڤه‌رێ هاتنا بارزانینه‌، بارزانیێ نه‌مر هاته‌ باره‌گایى و پشتى بخێرهاتنێ و زۆر كه‌یفا خوه‌ ب وان رۆژنامه‌ڤانان ئینا و گۆتێ، هنگۆ گه‌له‌ك زه‌حمه‌ت كێشا هه‌تا هنگ ل ده‌رڤه‌ هاتینه‌، وان ژى گۆتێ: ئه‌م یێن هاتى كو ب دروستى سه‌رهه‌لى خه‌بات و تێكۆشین و به‌رخودان و شۆره‌شا كوردى ب رێبه‌رایه‌تیا جه‌نابێ بارزانى ببین و ئه‌گه‌ر جه‌نابێ ته‌ ژى یێ رازى بیت مه‌ دڤێت دیداره‌كێ ل گه‌ل ته‌ ساز بكه‌ین و چه‌ند پرسیاران ل دۆر شۆره‌ش و به‌رخودانا وه‌ ئاراسته‌یى وه‌ بكه‌ین. ئینا رۆژنامه‌ڤانان ئافره‌ت چه‌نته‌یا خوه‌ ڤه‌كر و كامیره‌یا وێنه‌كێشانێ ئینا ده‌ر و گۆته‌ بارزانیێ نه‌مر دا ده‌ست ب دیدارا خوه‌ بكه‌ین، بارزانیێ نه‌مر ژى كه‌ره‌مكر و گۆت: كه‌ره‌م بكه‌ن و هنگۆ چ پرسیار هه‌نه‌ ببێژن و هه‌ژى یه‌ بێژین ئه‌ڤ دیداره‌ ژلایێ شه‌كیب ئاكره‌یى ڤه‌ بۆ هه‌ردو لایان دهاته‌ وه‌رگێران، رۆژنامه‌ڤانا ئافره‌ت پرسیارا ئێكێ گۆته‌ بارزانیێ نه‌مر: عه‌مرێ ته‌ چه‌ند ساڵه‌؟ مرۆڤێ سه‌ركرده‌ و رێبه‌ر ل ده‌مێ ئێك پرسیارێ ژێ دكه‌ت ب دروستى دزانیت مه‌به‌ستا پرسیارێ چى یه‌، ئینا بارزانیێ نه‌مر به‌رسڤ دا و گۆتێ: گه‌ر راببمه‌ڤه‌ جحێله‌كێ چارده‌ سالیمه‌ و ئه‌گه‌ر روونشتمه‌ خارێ ژى حه‌فتێ سالیمه‌.
پرسیارا دوویێ ئه‌وێ رۆژنامه‌ڤانێ ئاراسته‌یى بارزانیێ نه‌مر كر و گۆتێ: مه‌ گه‌له‌ك پێشمه‌رگه‌هێن وه‌ دیتن لێ هه‌ر پێشمه‌رگه‌هه‌كێ جۆره‌كێ چه‌كى هه‌لگرت بوو و یێن ده‌وله‌تێن جودا جودا بوون، بۆچى چه‌كێ وه‌ هه‌مى ره‌نگه‌؟ بارزانیێ نه‌مر به‌رسڤ دا و گۆت: ئه‌م یێن شۆره‌شێ دا و هیچ ده‌وله‌ته‌كا ب هێز یا ب تنێ مه‌ نینه‌ كو هاریكاریا مه‌ بكه‌ت و هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا ده‌ستێ هاریكاریێ بۆ مه‌ درێژ بكه‌ت، ئه‌م ده‌ستێ خوه‌ بۆ درێژ دكه‌ین ئها ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ یه‌ چه‌كێ د ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌یى دا یێ جۆراو جۆره‌. پرسیارا سێیێ گۆتێ: ئه‌ڤ پرسیاره‌ یا گرێدایه‌ ب كه‌سایه‌تیا جه‌نابێ وه‌ڤه‌، ئه‌رێ ته‌ چه‌ند زارۆ و خووشك و برا هه‌نه‌؟ بارزانیێ نه‌مر به‌رێ خوه‌دا وێ رۆژنامه‌ڤانێ و گۆتێ: تو دزانى كوردستان چار پارچه‌یه‌ و ره‌نگه‌ ته‌ هنده‌ك ل وان پارچێن كوردستانێ ژى دیت بن، ئه‌ز هه‌مى كوردان ب خووشك و برا و زارۆیێن خوه‌ دزانم… ب راستى به‌رسڤێن بارزانیێ نه‌مر ئه‌و رۆژنامه‌ڤان سه‌رسۆرهێنه‌ر كرن و ئێكسه‌ر چه‌نته‌یا خوه‌ داخست و گۆته‌ وه‌رگێرى، بێژه‌ بارزانیێ نه‌مر ب راستى تو مرۆڤه‌كێ خه‌باتكار و به‌ره‌ڤانیكار و رێبه‌ر و سه‌ركرده‌یى و ب راستى خودان تێگه‌هه‌كێ ب هێزه‌ د ڕامانا به‌رگریێ دا مافێن ره‌وا یێن كورد و كوردستانێ و مه‌ چه‌ندین كه‌سێن دى دیتنه‌ ل ئێك مینا ئه‌ڤى مرۆڤێ مه‌زن مه‌ نه‌دیتى یه‌ و هه‌كه‌ ئه‌ڤه‌ ل ده‌رڤه‌ى وه‌لاته‌كێ دى با دا دانێنه‌ سه‌ر سه‌رێ خوه‌ و هند رێز دا لێ هێته‌ گرتن، چونكو هه‌مى خه‌سله‌تێن ئه‌ڤى رێبه‌رێ مه‌زن خه‌سله‌تێن مرۆڤایه‌تى و كوردپه‌روه‌رى و وه‌لاتپارێزى و به‌ره‌ڤانیكرنێ و شۆره‌شێ ل جه‌م وى هه‌نه‌ و یا د شیانا مه‌ ژى دا هه‌بیت ئه‌م ژى وه‌كو رۆژنامه‌ڤان دێ په‌یاما بارزانیێ نه‌مر و شۆره‌شێ گه‌هیننه‌ ده‌رڤه‌ و ل به‌رپه‌رێن رۆژنامه‌ و كۆڤاران ژى به‌لاڤكه‌ین، ل دووماهیێ ئه‌و تیما رۆژنامه‌ڤانى سۆپاسیا بارزانیێ نه‌مر كر و بارزانیێ نه‌مر ژى سۆپاسى و ده‌ستخوه‌شیا وان كر كو وان زه‌حمه‌ت كێشایى و هاتینه‌ بۆ گه‌هاندنا په‌یاما دۆزا ره‌وایا گه‌لێ كوردستانێ ب ده‌رڤه‌ و هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ ژى بۆ خواستن.

سالح محه‌مه‌د ته‌یرۆ

هه‌ر ل درێژه‌دان ب سه‌رهاتیێن راسته‌قینه‌ یێن بارزانیێ نه‌مر كو ژلایێ هه‌ڤال و هه‌ڤسه‌نگه‌ر و نێزیكترین كه‌سێ بارزانیێ نه‌مر دهێنه‌ ڤه‌گێران كو ئه‌و ژى پێشمه‌رگه‌یێ دێرین محه‌مه‌د شه‌ریف حه‌جى محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى یه‌، ئه‌ڤێ جارێ بۆ مه‌ چاوانیا سه‌ره‌ده‌ریا بارزانیێ نه‌مر ل سه‌ر كێشه‌یێن جڤاكى هاته‌ ئه‌زمان وه‌ها گۆت: هه‌رده‌م بارزانیێ نه‌مر و هه‌ول و بزاڤێن وى ئه‌و بوون كو ئه‌ڤ ملله‌ته‌ ب ئاشتى و ئارامى و ئازادى و پێكڤه‌ ژیان و وه‌كهه‌ڤى بژین، چو ده‌مه‌كێ ژى نه‌دڤیا كو ناكۆكى و ئاریشه‌ و هه‌ڤركى دنێڤ جڤاكى دا هه‌بن، لێ ل ناڤ هه‌ر ملله‌ت و جڤاك و خێزانه‌كێ دا ئاریشه‌ دروست دبن و ئه‌ڤه‌ سروشتێ ژیانێ یه‌، تاكو بزڤرینه‌ڤه‌ بۆ سه‌ر مه‌به‌ستا بابه‌تى كو ئه‌و ژى چاوانیا سه‌ره‌ده‌رى و چاره‌سه‌ركرنا ئاریشه‌یێن جڤاكى یه‌ ژلایێ بارزانیێ نه‌مر ڤه‌ كو هه‌روه‌كى ئاكره‌یى بۆ مه‌ڤه‌گێرایى و گۆتى:
هه‌ر ئاریشه‌یه‌كا جڤاكى گه‌هشتبا بارزانیێ نه‌مر دا ب هه‌مى ره‌نگه‌كێ هه‌ول و بزاڤان كه‌ت بۆ چاره‌سه‌ریا ئه‌وێ ئاریشه‌یێ و ب چو ره‌نگه‌كێ ژى نه‌دڤیا ئه‌و ئاریشه‌یا مه‌زنتر ببیت و ئارمانجا وى ژى ژ بلى پێكڤه‌ژیانێ ئه‌و بوویه‌ كو د ڤێ ئاریشه‌یێ دا ماف بگه‌هیته‌ مافخواران و ئاریشه‌ مه‌زنتر نه‌بیت، ل ده‌مێ كو ئاریشه‌ دگه‌هشته‌ بارزانیێ نه‌مر زوى ب زوى بریار نه‌ددا و به‌ریا ده‌ست ب چاره‌سه‌كرنا ئاریشه‌یێ كربا دا چه‌ند كه‌سه‌كان ده‌ست نیشان كه‌ت و دا كه‌ره‌م كه‌ت و بێژیته‌ وانا هه‌رن و ب هووورى لێكۆلینه‌ڤێ ل سه‌ر چاوانیا روودانا ئاریشه‌یێ بكه‌ن ژ هه‌ردو ئالیانڤه‌ و راستى و دروستیا روودانێ بزانن بێ فه‌رق و جوداهى و راستیا وێ بۆ من بینن.
پشتى كو لیژنه‌یێ لیكۆلینه‌ڤه‌ دكر و ئه‌نجامێن وى ب راستى و دروستى دا گه‌هیننه‌ ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر، پاش بارزانیێ نه‌مر ب جودا جودا دا گازى هه‌ردو لایه‌نێن خودانێن ئاریشه‌یێ كه‌تن كو راستى و دروستیا روودانێ ب ڤى ره‌نگى بوویه‌ و گه‌هینته‌ وان و پاش دا لیژنه‌یه‌كا دى پێكئینیت ل دانه‌عه‌مرێت هه‌ردو لایه‌نان و مامۆستایه‌كێ ئایینى و دادوه‌ره‌كێ ژى دا به‌رهه‌ڤكه‌ت هه‌م وه‌كو شه‌ریعه‌تێ ئیسلامێ و وه‌كو قانوون ژى كا ئه‌وێ زولم لێهاتیه‌كرن ژ هه‌ردو ئالیێن ئایینى و قانوونى ڤه‌ هه‌تاكو مافێ وى بهێته‌ زڤراندن و ئه‌وێ زولمكرى ژى بگه‌هیته‌ مافێ خوه‌ و بریارا دووماهیێ ژى بریارا لیژنێ بوویه‌ و چ بریار هاتبادان دا ئه‌و بریار بیت و هه‌لبه‌ت بریار ژى دا یا دادوه‌رانه‌ بیت، ئه‌ڤه‌ ژى ل وى سه‌رده‌مى دهاته‌ كرن كو خودانێن ئاریشێ ڤیابا ل سه‌ر ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر ئاریشه‌یا وان هاتبا چاره‌سه‌ركرن.
محه‌مه‌د شه‌ریف حه‌جی محه‌مه‌د شه‌ریف ئاكره‌یى نموونه‌كا چاره‌سه‌ركرنا ئاریشه‌یه‌كێ ڤه‌گێرا و گۆت: ل سالا 1970 و ل ده‌ڤه‌را باله‌كایه‌تیێ ئاریشه‌یه‌ك هاته‌ روودان دنێڤبه‌را عه‌شیره‌تا بۆلى و عه‌شیره‌تا بابۆلیان و ل سه‌ر شه‌ره‌ (…….) یه‌كێ شڤانه‌كێ بۆلیان مرۆڤه‌ك ل بابۆلیان كوشت، ب راستى ب كوشتنا ئه‌ڤى مرۆڤى بارزانیێ نه‌مر گه‌له‌ك دلته‌نگ و عاجز بوو و كه‌ره‌م كر و گۆت: من هیچ ده‌مه‌كێ نه‌زانى یه‌ كو مرۆڤ ل سه‌ر گیانه‌وه‌ره‌كێ بهێته‌ كوشتن كو ئه‌ڤه‌ جهێ داخێ یه‌، لێ یا ل سه‌ر مه‌ ئه‌وه‌ ئه‌م هه‌ول بده‌ین زوو ڤێ ئاریشه‌یێ چاره‌سه‌ر بكه‌ین و نه‌هێلین مه‌زنتر ببیت و ماف بگه‌هیته‌ خودان مافان..
له‌وما هه‌ر زوى چه‌ند كه‌سه‌ك ده‌ستنیشانكرن و دووڤچوونه‌كا هوور ل سه‌ر چاوانیا روودانا ئاریشێ دروستكر و ره‌وانه‌ى وى سنۆرى كرن ئه‌وێ ئه‌ڤ ئاریشه‌ لێ هاتیه‌ روودان و پاش لێكۆلینه‌ڤێ و گه‌هشته‌ وێ باوه‌ریێ كو زولمه‌كا مه‌زن یا ل وى مرۆڤى هاتیه‌ كوشتن هاتیه‌كرن و پاش لیژنه‌یه‌ك ل پیاو ماقوولێن هه‌ردوو ئالیان و مامۆستایه‌كێ ئایینى به‌رهه‌ڤكرن ب سه‌رپه‌رشتیا جه‌نابێ بارزانیێ نه‌مر، هه‌لبه‌ت زۆر هه‌ول هاتنه‌دان كو ئالیێ خودانێ كوشتى بهێته‌ رازیكرن ب هه‌ر ره‌نگه‌كێ بیت، لێ خودانێ كوشتى ب هیچ ره‌نگه‌كێ رازى نه‌بى و ب تنێ گۆت: دڤیا ئه‌م ژى بگه‌هینه‌ مافێ خوه‌، چونكو دلێ مه‌ یێ هاتیه‌ سۆتن و ئه‌وێ كو ئه‌ڤ مرۆڤه‌ كوشتى و بریارێ لیژنێ گه‌هشته‌ سزایێن خوه‌ و ئاریشه‌ ب دووماهی هات و ئه‌ڤرۆ ژى د گه‌ل دا بیت هه‌ردو عه‌شیره‌ت وه‌كو برا پێكڤه‌ دژین و ئاریشه‌یا وان ب ره‌نگه‌كێ دادپه‌روه‌رى و ل سه‌ر ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر هاته‌ چاره‌سه‌ركرن و ئها ب ڤى ره‌نگى بارزانیێ نه‌مر خه‌مخۆر و دلسۆزێ گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ بوو.

ساڵح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
هه‌كه‌ ئه‌م هنده‌كێ بزڤرینه‌ڤه‌ بۆ دیرۆكا پڕ سه‌روه‌ریا ته‌ڤگه‌را رزگاریخوازیا كوردستانێ كو یا پرٍه‌ ل داستانێن سه‌ركه‌فتنێن پێشمه‌رگه‌هێ قه‌هره‌مان ل سه‌ر دوژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ و سه‌ره‌راى ب چه‌كه‌كێ سڤك لێ ب بیروبارى و ئایدیولوژیه‌كا ب هێز ب دۆزا ره‌وایا گه‌لێ خوه‌ ، ڤێجا بگره‌ ل داستانێن شوره‌شا بارزان یا ئێكێ و دوویێ دسالێن سیهان و چلاندا بۆ نموونه‌ داستانا ملێن بارزان و شیڤه‌هرچێ و ل شۆره‌شا مه‌زنا ئیلۆنێ د سالێن شێستان و حه‌فتیاندا ب سه‌دان داستانێن مینا داستانا چیایێ هندرین و زۆزك و ل شۆره‌شا گولانا پێشكه‌فتنخواز د دووماهیا سالێن حه‌فتیاندا و هه‌تا دگه‌هیته‌ سه‌رهلدانا جه‌ماورێ كوردستانێ ل به‌هارا سالا 1991 گه‌له‌ك داستانێن مینا داستانا كانى ماسێ و دیره‌لۆك و… هتد، هاتنه‌ تۆماركرن، هه‌روه‌ها ل ڤێ دووماهیێ پێشمه‌رگه‌یێن قاره‌مانێن كوردستانێ ب سه‌رپه‌رشتیا راسته‌وخوه‌ یا سه‌رۆك بارزانى ب سه‌ر مه‌زنترین رێكخراوا تیرۆریستى كو ئه‌وژى رێكخراوا داعش بوو سه‌ركه‌فتن و داستانێن مه‌زن تۆماركرن ژ وان ژى داستانا رزگاركرنا زومار و ره‌بیعه‌ و شنگال ل تیرۆرستان كو مرۆڤ دكاریت بێژیت ئه‌ڤ شه‌رێ هاتیه‌ سه‌پاندن ژلایێ تیرۆرستێن داعش ڤه‌ بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ مه‌زنترین و گرانترین شه‌ر بوویه‌، هه‌روه‌سا ل پشتى ریفراندۆمێ پێشمه‌رگه‌یێن رێبازا بارزانیێ نه‌مر ب سه‌رپه‌رشتیا سه‌رۆك بارزانى ب داستانێن پردێ و سحێلا كیانێ هه‌رێما كوردستانێ پاراستن و نه‌هێلان میلیشیاتێن حه‌شدا شه‌عبى و سۆپایێ عیراقێ ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ ژناڤببه‌ن هه‌روه‌كى سه‌رۆك بارزانى د په‌یڤه‌كا خوه‌دا كه‌ره‌مكرى و گۆتى: ((كه‌سێ باوه‌ر نه‌دكر كو تێدا پێشمه‌رگه‌ ب ڤى چه‌كێ د ده‌ستێ واندا بكاریت دوژمنه‌كێ درٍنده‌ و پڕ چه‌ك و ده‌ست رٍه‌ش وه‌كو داعشێ بشكێنیت..)).
لێ یا من مه‌به‌ست ل ڤى بابه‌تى ئه‌وه‌، ئه‌رێ مه‌ هه‌تا چه‌ند شیایه‌ ئه‌ڤان داستانێن بێ وێنه‌ وه‌كو دیرۆكا خۆراگریا ڤى ملله‌تێ ژارو بێ پشته‌ڤان تۆمار بكه‌ین یان بكه‌ینه‌ رومان و فلمێن سینه‌مایى و دیكیۆمێنتارى و شێوه‌كارى وپه‌یكه‌رسازى… هتد نیشا نفشێ نوو و یێ پاشه‌رۆژێ و ده‌رڤه‌ ژى بده‌ین و بێژینێ وان ئها ئه‌ڤه‌یه‌ خۆراگریا ملله‌ته‌كى یه‌ كو هه‌تا نهۆ نه‌گه‌هشتینه‌ مافێن خوه‌ و خه‌بات و تێكوشین ب چه‌كه‌كێ سڤك و قوربانیدانه‌كا بێ سنۆر ب بیروباوه‌ریه‌كا موكم ب دۆزا ره‌وایا گه‌لێ خوه‌ داینه‌ و دده‌ت ل پێناڤ گه‌هشتن ب ئارمانجێن خوه‌ كو ئه‌و ژى سه‌رخوه‌بوون و ده‌وله‌تا كوردستانێ یه‌، ئه‌ڤه‌ ژى دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن دیرۆكنڤیس و نڤیسه‌ر و ره‌وشه‌نبیر و هونه‌رمه‌ندان ب پشته‌ڤانیا حوكمه‌ت و سازیێن وێ و حزب و لایه‌نێن سیاسى كو پێدڤیه‌ ب هه‌مى ره‌نگان پشته‌ڤان و هاریكار بن تاكو بكارن ب ڤى ئه‌ركێ خوه‌ یێ نه‌ته‌وه‌یى و نیشتیمانى را ببن، ژبه‌ركۆ ئه‌ڤرۆ سه‌رده‌مێ ته‌كنولۆژیایه‌ و ئامێر و ئامرازێن تۆماركرنێ هه‌نه‌ و ئه‌ز باوه‌رم هه‌مى شیان ژى هه‌نه‌، ل جهێ ئه‌و خه‌رجیاتێن كو ئه‌ڤه‌ چه‌ندین ساڵه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ڤان چه‌ندین فیسته‌ڤالێن جودا جودا خه‌رج دكه‌ن و ب تنێ چه‌ند كه‌سه‌كێن دیاریكرى و سنووردار یێن ناڤخوه‌یا هه‌رێما كوردستانێ دبینن و ژێ مفادار دبن و ئه‌نجامێن به‌رچاڤ ژى ل ڤان فیستیڤالان نه‌بووینه‌ باشتر ئه‌وه‌ كو هزره‌كێ د تۆماركرنا ئه‌ڤان داستانان دا بكه‌ن، هه‌كه‌ ئه‌ڤ داستانانه‌ ژى مینا یێن سه‌رهلدان و شۆره‌شێن به‌رێ دێ هێنه‌ ونداكرن و سوبه‌هى ئه‌و نفشێ ل پشتى مه‌ دهێت دێ كى گه‌هینته‌ وێ باوه‌ریێ كو ئه‌ڤى ملله‌تى ئه‌ڤ خۆراگرى و به‌ره‌ڤانى كرى یه‌ ژبه‌ركو هینگى خه‌لكى به‌لگه‌ه دڤێن نه‌ك ڤى گۆت و یێ هه‌ گۆت وهه‌ر وه‌كى نوكه‌ ژى ئه‌م ل دانه‌عه‌مرا دزانین داستانێن شۆره‌شا مه‌زنا ئیلۆنێ و گوڵانێ.. هتد. له‌وما پێشنیار دكه‌م بۆ كابینه‌یا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و نه‌مازه‌ وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نبیرى و جهێن په‌یوه‌ندیدار كو هزره‌كێ د ڤێ چه‌ندێ دا بكه‌ن و هێشتا ده‌م مایه‌.

محه‌مه‌د سالح پیرۆ ـ

هۆكار و ئه‌گه‌رێن خوه‌نیشادانێ: ره‌نگه‌ ئه‌گه‌رێن خوه‌نیشادانێن عیراقێ ژ روویێ سه‌رڤه‌، گه‌نده‌لی و دانه‌مه‌زراندن و بێكاری و بارودۆخێ خرابێ ئابووری و خزمه‌تگوزاری بیت. به‌لێ ب دیتنا من ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی په‌یوه‌ندی ب ململانا (ئه‌مریكا و ئیران و ئیسرائیلێ) و پرۆژێ عیراقێ بۆ ده‌ركرنا هێزێن بیانی و ژ كارلادانا (عه‌بدالوهاب ئه‌لساعدی) به‌رپرسێ دژه‌ تیرۆرا عیراقێ ڤه‌ هه‌یه‌.  * كی ل پشت خوه‌نیشادانێن عیراقێ یه‌؟: یێن كو پشته‌ڤانیا ڤان خونیشادانان دكه‌ن ب ره‌نگه‌كێ به‌رچاڤ و دیار: 1ـ حزبا ده‌عوه‌ب سه‌رۆكاتیا (نووری مالكی و هادی عامری و عه‌مار حكیم)، ژبه‌ركو هه‌ر زوو ده‌ستخۆشی ل خونیشاده‌ران كرن. 2ـ ئه‌مریكا ب رۆنی و ئاشكه‌رایی پشته‌ڤانی و هاریكاریا خوه‌ بۆ خونیشاده‌ران ده‌ربری. 3ـ موقته‌دا سه‌در، جه‌ماوه‌رێ وی حه‌تا راده‌یه‌كی ژێ دلگرانن ئارمانجا وی بۆ ئاشتبوونه‌ڤێ یه‌. ٤ـ پشكه‌ك ژ هێزێن سوننی یێن پشتگوههاڤێتی. ٥ـ هه‌تا راده‌یه‌كی (ئه‌یاد عه‌لاوی). ٦ـ هێزێن بچووك یێن میلیشیاتی. *چ ل سه‌ر كوردان پێدڤیه‌ و رۆلێ وان چ بیت د ڤان كاودانان دا: گرنگترین تشت بۆ كوردان د قووناغا نوكه‌ دا عیراق تێدا ده‌رباز دبیت ئه‌وه‌ بشێن پێگه‌هێ دستووری و سیاسی یێ هه‌رێما كوردستانێ بپارێزن و نه‌بنه‌ پكشه‌ك ژ لایه‌نێن ناكۆك د كێشه‌یێن هه‌رێمایه‌تی دا، چونكی هه‌بوونا حوكمه‌ته‌كا لاواز و پری كێشه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردان دایه‌ و دێ شێت كارتێن خوه‌ یێن سیاسی و فشارێ باشتر بكاربینیت.

ساڵح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
د ڤان رۆژان دا دو ساڵ ل سه‌ر گشتپرسیا كوردستانێ ده‌ربازبوون، كو ب راستى رۆژه‌كا دیرۆكى یه‌ د بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانێ ژبه‌ركو پرسه‌كا نه‌ته‌وى و نیشتیمانى و ئیراده‌یا گه‌لێ كوردستانێ بوو، ئه‌ڤ رۆژا پیرۆز ژلایێن كوردپه‌روه‌ر و وه‌لاتپارێزانڤه‌ ب رۆژه‌كا پیرۆز سه‌ركه‌فتنا هیڤى و ئۆمێدێن كوردستانێ هاتیه‌ دوپاتكرن.
لێ مخابن گه‌ر ئه‌م بێژین بۆ گه‌هشتنا ئارمانجانه‌، ره‌نگه‌ دره‌و بیت ئه‌م ل گه‌ل خوه‌ بكه‌ینه‌ڤه‌ و هه‌ر چه‌نده‌ هه‌ر كه‌سه‌ك یێ ئازاده‌ ل بیروبۆچوونێن خوه‌، لێ هه‌روه‌كى من ل سه‌ر هنده‌ك شاشه‌یێن كه‌نالێن ئاسمانى یێن كوردستانێ دیتى كو جاره‌ك دن دبێژم جهێ دلگرانیێ یه‌ ئه‌ڤ جۆره‌ كورده‌ و ب ناڤ چاڤدێرین سیاسى ل ڤى وه‌لاتى هه‌بن و دژى سه‌رخوه‌بوونا خوه‌ رابوه‌ستن و ئه‌و گه‌ل هه‌رگیز ب ئامانجێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وى ناگه‌هیت و دڤێت هه‌رده‌م ل ژێر ده‌ست دابیت و ب تنێ خودانێ به‌لێ بیت.
لێ د بیره‌وه‌ریا دو سالاندا ل سه‌ر پرسا ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ و ئه‌و گۆتنێن ب ناڤ چاڤدێرێن سیاسى یێن كورد ل سه‌ر شاشه‌یێن تێله‌فزیۆنان دیتى كو دوور ژ به‌رپرسیاره‌تیێ دژى ڤێ گشتپرسیێ بوون و چاوا و ب ره‌نگه‌كێ هه‌ست نه‌كرن ب ڤێ پرسا نه‌ته‌وى و نیشتیمانى كو ب سه‌دان ساڵه‌ خه‌بات و تێكۆشین و قوربانیدان ژێرا هاتیه‌كرن و دان ئاماژه‌ ددا هندێ كو سه‌رده‌مێ وێ نه‌بوو و ده‌م یێ گونجایى نه‌بوو! مرۆڤ دكاریت بێژیت ره‌نگه‌كێ په‌شێمانبوونێ پێڤه‌ د دیاربوون، لێ یا پتر مرۆڤ پێ دلگران دبوو، ئه‌و بوو ئه‌ڤان جوامێران ب هیچ ره‌نگه‌كێ ئاماژه‌ نه‌ددا وێ خیانه‌تا 16/ ئۆكتوبه‌را /2017 كالفامێن د ناڤ لایه‌نه‌كێ سیاسى دا ئه‌نجامداین و بوویه‌ فاكته‌ره‌ك كو زۆربه‌ى وان ده‌ڤه‌رێن كوردستانى یێن ده‌رڤه‌ى هه‌رێما كوردستانێ و ب كه‌ركووكا دلێ كوردستانێ ڤه‌ ژى ژ ده‌ست بده‌ین و بكه‌ڤیته‌ ده‌ستێ سۆپایێ عیراقێ و حه‌شدا شه‌عبى، یا ژ ڤێ سه‌یرتر ئه‌و بوو ئه‌ڤێن بناڤ چاڤدێرین سیاسى ژ ده‌ستدانا ئه‌وان ده‌ڤه‌ران دكره‌ ستویێ ریفراندۆمێ دا!!
لێ فه‌ره‌ ئه‌و ئه‌م ژى وه‌كو ریفراندۆمچى باش بزانین ئه‌گه‌ر بۆ چه‌ند رۆژه‌كێن كێم ژى ئه‌ڤ پرسه‌ هاتبا پاشخستن، هیچ ده‌مه‌كێ گه‌لێ كورد نه‌دكارى ڤێ گشتپرسیێ ئه‌نجامبده‌ین، له‌وما فه‌ره‌ و ب وژدانڤه‌ ل سه‌ر ده‌مێ ئه‌نجامدانا ئه‌ڤێ گشتپرسیێ رابوه‌ستین كو به‌لێ ده‌مێ ئه‌ڤێ گشتپرسیێ ده‌مه‌كێ زورێ گونجاوى بوو و ب سه‌ركه‌فتى ژى ده‌نگ بۆ هاته‌ دان و ئه‌ڤ راپرسى یه‌ ژى ئیراده‌یا گه‌لێ كوردستانێ بوو و د هه‌مان ده‌م دا بوو فاكته‌ره‌ك بۆ ئێككرێزیا گه‌لێ كوردستانێ، فه‌ره‌ ژى ئاماژێ پێ بده‌ین كو ده‌مێ ریفراندۆمێ ژى چۆك ل دوژمنى هاتنه‌ شكاندن و گه‌لێ كوردستانێ گۆته‌ وان ئه‌م یێن هه‌یى و دڤیا هه‌بین، یا خۆیایه‌ ژى هیچ ده‌مه‌كێ دوژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ ئه‌وێ موله‌تێ و وى مافى ژى ناده‌نه‌ خوه‌ كو بێژنه‌ گه‌لێ كوردستانێ مافێ وه‌یه‌ گشتپرسى و سه‌رخوه‌بوون كو ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌م هه‌مى دزانین.
لێ گه‌مژه‌یى و هه‌ست نه‌كرن ب ئه‌نجامدانا ئه‌ڤێ گشتپرسیێ د ڤێ چه‌ندێ دایه‌ بۆ ڤان كه‌سێن كو دبێژن ده‌مێ ریفراندۆمێ نه‌بوویه‌ ئه‌ڤه‌یه‌ كو هه‌تا نوكه‌ ژى دگه‌لدا بیت ده‌ستكه‌فتیێن ریفراندۆمێ نزانن و یان نه‌ڤێن بزانن و لبه‌ر چاڤ ژى ناگرن، له‌وما فه‌ره‌ و ب جۆرئه‌تڤه‌ ببێژین كو ئه‌و كه‌سێن دبێژنه‌ خوه‌ سیاسى و چاڤ پێكه‌فتنا دگه‌ل كه‌نالێن ئاسمانى یێن تیڤیان دكه‌ن و خوه‌ دووربێخن و ب هیچ ره‌نگه‌كێ وان مافان نه‌ده‌نه‌ خوه‌ و بێژن سه‌رده‌مێ ریفراندۆمێ نه‌بوو، چونكو ئه‌ڤرۆ خه‌لك یێ هوشیاره‌ و سه‌رده‌مێ پێشكه‌فتنا ته‌كنولوژیایه‌ و ئه‌م یێ ل چه‌رخێ بیست و ئێكێ دا دژین و به‌رێ رۆژێ ژى ب بێژینگى ناهێته‌ گرتن، دیسا ئه‌ڤ جۆره‌ كه‌سه‌ هه‌ست بكه‌ن كو بكارئینانا ئه‌ڤان جۆره‌ رسته‌یان د به‌رژه‌وه‌ندیا دوژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ دایه‌ و ئه‌و لێكه‌فتیا خیانه‌تا كالفامێن د ناڤ لایه‌نه‌كێ سیاسى دا بێخنه‌ ئه‌ستویێ گشتپرسیا ریفراندۆما كوردستانێ كو ب هزرا من ئه‌ڤه‌ تاوانه‌كا مه‌زنه‌ ل هه‌مبه‌ر دیرۆكا رزگاریخوازیا كوردستانێ و ئیراده‌یا گه‌لێ كوردستانێ ئه‌نجامدده‌ن.

ساڵح محه‌مه‌د ته‌یرۆ
هه‌لبه‌ت دیرۆكا پرٍ سه‌روه‌ریا بارزانیێ نه‌مر یا تژى سه‌رهاتیێن راسته‌قینه‌نه‌ ل گه‌ل ته‌ڤایا ته‌خوتوێژێن جڤاكى كو هه‌رده‌م ب ئێك چاڤێ دادپه‌وه‌رى و وه‌كهه‌ڤى و وه‌لاتپارێزى به‌رێ خوه‌ ددا جڤاكى و ژبلى به‌ره‌ڤانكاره‌كێ بێ وێنه‌ بوویه‌ ژ ئاخا پیرۆزا كوردستانێ و د هه‌مان ده‌م دا به‌ره‌ڤانیكار بوویه‌ ل مافێن ته‌ڤایا ته‌خوتوێژێن جڤاكى، پێشمه‌رگه‌هێ دێرین و فه‌رمانده‌ ره‌سوول عه‌لى ره‌سوول كو یێ به‌رنیاس بوو ب كاك سیلۆ هه‌رنى و ئه‌ڤ پێشمه‌رگه‌هێ هه‌موو ژیانا خوه‌ مه‌زاختى ژ پێناڤ ئاخا پیرۆزا كوردستانێ و ل داستانا شه‌رێ حاجى عومران ل سالا 1981 ل به‌ر سڕ و سه‌قه‌مێ تووشى نه‌خۆشیه‌كا گران دبیت و ل 20/12/1995 دلێ وى یێ مه‌زن رادوه‌ستیت و دگه‌هیته‌ڤ كاروانێ سه‌ربلندێ شه‌هیدێن كورد و كوردستانێ و به‌ریا خاتر خواستنا ب ئێكجارى وه‌ها بۆ من ڤه‌گێرا و گۆت: ل ناڤه‌ندا سالا 1967 ئه‌م قووه‌ته‌ك یا سه‌ر ب شه‌هیدێ فه‌رمانده‌ مه‌حموود هه‌رنى پاسه‌وانێن باره‌گایێ بارزانى بووین و ل گه‌ل بارزانیێ نه‌مر گه‌ریانه‌ك مه‌ كر بۆ ده‌ڤه‌را بێتواتێ هینگى (ر.س) به‌رپرسیاره‌تیه‌ك ل وێ ده‌ڤه‌رێ هه‌بوو، پشتى ئه‌م گه‌هشتینه‌ جهێ مه‌به‌ست و مه‌ بێهنا خوه‌ ڤه‌دایى و خه‌لكه‌ك زۆر ل دۆر باره‌گایى كۆمبوون و وى خه‌لكى دڤیا كو بارزانى ببینن و بارزانى سمیناره‌كێ پێشكێشى وان بكه‌ت، ل ده‌مێ كو ئه‌ڤ داخوازیه‌ گه‌هشتیه‌ مه‌لا مسته‌فایێ بارزانى و ئه‌ڤ داخوازى یه‌ په‌سندكر. جهه‌كێ بلند بۆ بارزانى هاته‌ دیاركرن هه‌تاكو ده‌نگێ وى بگه‌هیته‌ هه‌میان و هه‌ڤوه‌لاتیێن وێ ده‌ڤه‌رێ ژى كو ئه‌ز دكارم بێژم ب هزاران ل ده‌ور و به‌رێن وى كۆمببوون، بارزانى ژى ده‌ست ب سمینارا خوه‌ كر و ئاماژه‌ دا بارودۆخێ وى سه‌رده‌مى یێ عیراقێ و كوردستانێ و شۆره‌شێ و خۆیا ژى كر كو شه‌رێ مه‌ نه‌ك دژى عه‌ره‌بایه‌، به‌لكو دژى رژێمێ یه‌ و ئه‌م یێ به‌ره‌ڤانیێ ل ئاخا پیرۆزا كوردستانێ دكه‌ین، چونكو زولمه‌كا مه‌زن یا ل مه‌ دهێته‌كرن و شۆره‌شا مه‌ ل دژى زالمایه‌… هتد،
كاك سیلۆ هه‌رنى ڤه‌گێرا و گۆت: پشتى كو سمینارا خوه‌ ب دووماهیك ئینایى، بارزانى كه‌ره‌مكر و گۆت: هه‌ر كه‌سه‌كێ پێشنیاره‌ك یان پرسیاره‌ك هه‌یه‌ بلا ببێژێت و ئه‌م ژى دێ ل دووڤ شیانێن خوه‌ به‌رسڤا وى ده‌ینه‌ڤه‌، به‌لێ هیڤیا من ئه‌وه‌ پرسیارێن هنگۆ د به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى و شۆره‌ش و پێشمه‌رگه‌یى دا بن، چونكى ئه‌م یێن خزمه‌تا خه‌لكێ و خوه‌ پێشمه‌رگه‌یى دا، ئینا پێشمه‌رگه‌هه‌كێ د نێڤا كۆما هه‌ڤوه‌لاتیان دا ده‌ستێ خوه‌ بلندكر و گۆت: قوربان من پرسیاره‌ك یا هه‌یى، بارزانى ژى كه‌ره‌مكر و گۆت: شریك ته‌ چ هه‌یه‌ بۆ من ببێژه‌ و شه‌رمێ نه‌كه‌ و ژ هیچ كه‌سه‌كێ ژى نه‌ترسه‌؟ ئینا وى پێشمه‌رگه‌یى گۆت: قوربان هندى ئه‌م هه‌وار دكه‌ین، ده‌نگێ مه‌ ناگه‌هیته‌ ته‌، ڤێجا ئێك ل خه‌سله‌تێن مرۆڤێن رێبه‌ر و سه‌ركرده‌ ئه‌وه‌ ل ده‌مێ كو ئێك پرسیارێ لێ دكه‌ت، ئێكسه‌ر دزانیت مه‌به‌ستا پرسیارێ چى یه‌ و بۆچى پرسیارێ دكه‌ت؟ ئینا بارزانى به‌رێ خوه‌ دا وى پێشمه‌رگه‌یى و گۆتێ: چاوا ده‌نگێ وه‌ ناگه‌هیته‌ من و بارزانى باش دزانى ئه‌و چ دبێژیت لێ دڤیا بۆ به‌رهه‌ڤبوویان پتر بهێته‌ رۆنكرنه‌، ئه‌وى پێشمه‌رگه‌هى ژى جاره‌كا دى گۆت: قوربان ده‌نگێ مه‌ ناگه‌هیته‌ ته‌، بارزانى داخواز ژێكر ناڤێ خوه‌ یێ سێقۆلى ببێژیت و گۆته‌ نڤیسه‌ره‌كێ ب ته‌نیشت ویڤه‌ ناڤێ وى بنڤیسیت و گۆته‌ وى پێشمه‌رگه‌یى پشتى حه‌فتیه‌كێ ل ده‌مێ ئه‌م دزڤرینه‌ڤه‌ بۆ باره‌گایێ سه‌ره‌كى وه‌ره‌ نك من … ب راستى ب ڤێ چه‌ندێ گه‌له‌ك كه‌یفا وى پێشمه‌رگه‌یى و وان هه‌ڤوه‌لاتیێن به‌رهه‌ڤبوویى هات ..
پێشمه‌رگه‌یێ دێرین كاك سیلۆ هه‌رنى درێژه‌ ب سه‌رهاتیا وى پێشمه‌رگه‌یى دا و گۆت: ل ده‌مێ بارزانى زڤریه‌ڤه‌ ئێكسه‌ر ئه‌و به‌رپرسێ وان گازى وى پێشمه‌رگه‌یى دكه‌ت و زۆر عاجز دكه‌ت و دهێته‌ ئێشاندن و زلله‌یه‌كێ ژى لێ دده‌ت گوایه‌ وى پێشمه‌رگه‌یى شكایه‌ت یا ل نك بارزانى ل وى به‌رپرسى كرى، پاش ئه‌و به‌رپرس ژى ل دووڤ مه‌را دهێته‌ باره‌گایێ بارزانى ل ده‌ڤه‌را حاجى عومران.
ئه‌ڤ پێشمه‌رگه‌یه‌ ژى پشتى حه‌فتیه‌كێ و ل سه‌ر داخوازیا بارزانى قه‌ستا باره‌گایێ بارزانى دكه‌ت ل ده‌ڤه‌را حاجى عومران و ل ده‌مێ دگه‌هیته‌ باره‌گایێ بارزانى و پاسه‌وانه‌ك ئاگه‌هداریا بارزانى دكه‌ت كو ئه‌و پێشمه‌رگه‌ هاتیه‌ ئه‌وێ جه‌نابێ ته‌ داخوازكرى و بارزانى هه‌ر ئێكسه‌ر كه‌ره‌م دكه‌ت و دبێژیتى: بۆ من بیننه‌ نك من، یا ژ ڤێ خۆشتر ئه‌وبوو ئه‌و به‌رپرسێ كو ئه‌و پێشمه‌رگه‌ ئێشاندى ئه‌و ژى وى ده‌مى ل دیوانخانا بارزانى بوو. ل ده‌مێ ئه‌و پێشمه‌رگه‌ ب ژوور دكه‌ڤیت و پشتى رێز و سلاڤ و بخێرهاتنێ بارزانى كه‌ره‌م دكه‌ت و دبێژیته‌ وى پێشمه‌رگه‌یى: عه‌زیزۆ.. ئه‌وێ رۆژى ته‌ گۆته‌ من ده‌نگێ مه‌ ناگه‌هیته‌ته‌ و راست ببێژه‌، چونكى هه‌كه‌ ئه‌م سه‌ربكه‌ڤین، دێ ب راستیێ سه‌ركه‌ڤین مه‌به‌ستاته‌ چ بوو؟ پێشمه‌رگه‌یى ژى و ب وێره‌كى ڤه‌ و بێ ترس گۆت: قوربان ل سه‌ر وێ گۆتنێ ئه‌ز هاتمه‌ ئێشاندن و زلله‌یه‌ك ژى من خار!! بارزانى كه‌ره‌مكر و گۆت: عه‌زیزۆ كى تو ئێشاندى؟ وى ژى گۆت: ئه‌وى ب ته‌نیشته‌ڤه‌ ئه‌ز ئێشاندم، ب ڤێ چه‌ندێ بارزانى گه‌له‌ك عاجز و تۆره‌بوو و به‌رێ خوه‌ دا وى به‌رپرسى و گوتێ: فلان كه‌س هه‌كه‌ ئه‌ڤ پێشمه‌رگه‌یه‌ نه‌بن و تو نكارى ل وێ ده‌ڤه‌را تۆ ژێهاتى بچیه‌ وێ ده‌ڤه‌رێ و حوكمى بكه‌یى و هه‌كه‌ ئه‌ڤ پێشمه‌رگه‌یه‌ نه‌بن ئه‌ز و تو نكارین شۆره‌شێ بكه‌ین و گه‌له‌ك ل وى به‌رپرسى تۆره‌بوو و گۆتێ ژ ئه‌ڤرۆ پاشڤه‌ ژى تو به‌رپرس نینى ژ وێ ده‌ڤه‌رێ، چونكى تو یێ رٍامانا پێشمه‌رگه‌یى و شۆره‌شێ نزانى و بۆ چه‌ند سالان ژى ئه‌و به‌رپرس هاته‌ سرٍكرن و رٍاگرتن …
ئها ب ڤى ره‌نگى بارزانى به‌ره‌ڤانى ژ مافێن پێشمه‌رگه‌یى دكرن ب بێ جوداهى یا پله‌ و پایه‌ و ل ڤێ مالباتێ و مالباتا هه‌بیت، له‌وما ئه‌ڤرۆ ژى ل گه‌ل دا بیت هه‌ر كورده‌كێ دلسۆز و نه‌ته‌وه‌په‌رست و نیشتیمانپه‌روه‌ر عاشقێ رێبازا پیرۆزا بارزانیێ نه‌مر. ل دووماهیێ سه‌رێ رێز و ته‌قدیرێ د چه‌مینین بۆ گیانێ پاقژێ شه‌هیدێ فه‌رمانده‌ كاك سیلۆ هه‌ڕنى و ته‌ڤایا شه‌هیدێن رزگاریخوازیا كوردستانێ.