هه‌رێما كوردستانێ چه‌ندین ڤه‌كێشانێن سیاسی د بابه‌تێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ دا بخوه‌ دگریت و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی په‌رله‌مانێ كوردستانی نه‌چاره‌ ل گه‌ل هێزێن سیاسی بگه‌هنه‌ بریاره‌كا دووماهیێ، هه‌ر وه‌كو بریار ل ژێر هنده‌ك به‌رژه‌وه‌ندیێن حزبی یه‌ و به‌لانسكرنا هێزان دنێڤبه‌را توركیا و ئیرانێ دا پتر ژ وێ ئێكێ كو بكه‌ڤیته‌ ژێر قانوونێ یان خواسته‌كێن ملله‌تی.. هه‌ردو یاریكه‌رێن هه‌رێماتیك ئیران و توركیا كو خوه‌دی رووهورووشالێن دیرۆكی و سیاسی و جڤاكی و ئابووری هه‌نه‌ ل ده‌ڤه‌رێ، هه‌ر وان وه‌لاتان به‌رژه‌وه‌ندیێن ئابووری هه‌نه‌ سه‌ره‌رای هه‌بوونا چه‌ندین ناكۆكیان د گه‌له‌ك باده‌كان دا، لێ ئه‌و بزاڤان دكه‌ن ڤان ناكۆكیان سنۆردار بكه‌ن ژ پێخه‌مه‌ت به‌رژه‌وه‌ندیێن وان، چونكو هه‌ر ئێكێ ژ وێ وان زالبوونا خوه‌ یه‌ ل سه‌ر گه‌له‌ك وه‌لاتان ب كه‌یسا لایه‌نێ سیاسی و عه‌قائیدی یێ تێكچووی و كار دكه‌ن ل سه‌ر ڤه‌گوهاستنا ململانا وان یا ناڤخوه‌یی به‌ر ب شه‌ره‌كێ ده‌ره‌كی ب رێیا خۆشكرنا قه‌یران و شه‌ران ل نێڤا وان وه‌لاتان دا، ئه‌ڤ هه‌ردو وه‌لاته‌ هه‌می شێوزان بكاردئینن ژ پێخه‌مه‌ت بجهئینانا ڤێ چه‌ندێ، ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كی ڤه‌ و ژ لایه‌كێ دنڤه‌ كار دكه‌ن ل سه‌ر ڤه‌مانا به‌لانسێ د كونترۆلكرنێ دا ل نێڤبه‌را وان، ب رامانه‌كا دی ئه‌و ژی هه‌ڤركی ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتێ دنێڤبه‌را ئیران و توركیا دا، ئه‌ڤه‌ چه‌نده‌یه‌ عیراق ب گشتی و كوردستان ب تایبه‌ت ژێ ده‌رده‌سه‌ره‌، له‌ورا ئیران و توركیا د دۆخه‌كێ هه‌ڤرك و ململانه‌كا دژوار دایه‌ بۆ وێ ئێكێ به‌لانسا كونترۆلا خوه‌ ل سه‌ر عیراقێ بپارێزن، نابیت ژی كارتێكرنا پێڤاژۆیا بۆیه‌رێن سیاسی ل هه‌ولێرێ بهێته‌ دوورخستن ژ ڤێ ململانێ و ب رێیا حزبێن ده‌سهه‌لاتدار ل عیراقێ و كوردستانێ. هه‌ر وه‌سا تشتێ ل سالا 1996 هاتیه‌ روودان ل ده‌مێ هاتنا هێزێن سه‌دام حسێن بۆ هه‌ولێرێ ژبۆ راگرتنا به‌لانسێ بوو دنێڤبه‌را ئیرانێ و توركیا دا ل دڤه‌رێ و ل پێشچاڤ و گوهێن هه‌می جیهانێ، ئه‌مریكا و توركیا و جڤاتا ئاسایشێ چاڤێ خوه‌ ل ڤێ هه‌میێ نقاند، ئه‌وێ جڤاتێ ل سالا 1991 بریارا دانانا ده‌ڤه‌ره‌كا ئارام دابوو و ده‌ڤه‌ره‌كا دۆرپێچا ئاسمانی یا هێلا پان 36، زێده‌باری هاتنوچوونا فرۆكێن سه‌حوسیێ یێن فره‌نسی و بریتانی رۆژانه‌ ژ بنگه‌هێ خوه‌ یێ ئه‌نجرلیك یێ هێزێن ئه‌سمانی ل توركیا، لێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌بوو رێگر ل هه‌مبه‌ر بجهئینانا ئارمانجێن ده‌سهه‌لاتیێ و به‌لانسكرنا هه‌ردو لایێن ته‌رزویێ دنێڤبه‌را ئیران و توركیا دا. ئه‌ز باوه‌ر ناكه‌م كو ملله‌ته‌ك هه‌یه‌ په‌یوه‌ندیان د ناڤبه‌را وه‌لاتان ره‌ت بكه‌ت كو د به‌رژه‌وه‌ندیا وێ دابیت و كارتێكرنێ نه‌كه‌ت ل سه‌ر پره‌نسیپێن وێ یێن نشتیمانی، به‌لێ پرانیا جاران گه‌لێ كورد دبیته‌ قۆربانیێ به‌رژه‌وه‌ندیێن نێڤده‌ولی و هه‌رێماتی، یێن هه‌رێماتیك بزاڤێ دكه‌ت پێخه‌مه‌ت جهێ وێ یێ ب هێز، ئه‌و ژی ژ به‌ر هه‌رێما كوردستانێ، له‌ورا ده‌ست ب گه‌فلێكرنا ئابووری دكه‌ت ژ پێخه‌مه‌ت زێده‌كرنا فشارا خوه‌ یا سیاسی ل سه‌ر حزبێن كوردی، ب ڤێ چه‌ندێ ئه‌ڤ حزبه‌ دبنه‌ دیلبوویێن فشارێن هه‌رێماتیك ب بزاڤێن بێی كارتێكرن ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن وێ یێن نه‌ته‌وی. ژ منڤه‌ هه‌كه‌ حزبێن كوردی كاركرن ل سه‌ر رێخستنا هه‌ڤركیا وان یا سیاس ناڤخوه‌یی و پاراستنا پره‌نسیپێن نه‌ته‌وی بكه‌ت و هه‌می ڤالاهیان نه‌هێلیت و چو ده‌لیڤه‌كێ یان خالێن لاواز نه‌هێلن، دێ وه‌لاتێن خودان ده‌سهه‌لات یێن دودل ك وشیانا دانا بریاران ژێ ڤه‌بكێشین كو مایێ خوه‌ تێنه‌كه‌ن، ل داویێ دێ هه‌ڤنێزیكه‌كی ل پاش خوه‌ڤه‌ هێلیت و تێگه‌هشتنه‌كا مه‌زنن دنێڤبه‌را حزبان دا په‌یدا كه‌ت و ئاریشه‌یێن ناڤخوه‌ و یێن گه‌رم هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.
و/ ئه‌ڤرۆ

پرانیا كوڕێن ملله‌تێ كورد نێریێن خوه‌ یێن تایبه‌ت هه‌نه‌ ل دۆر سیاسه‌تێ ل هه‌رێما كوردستانێ و هه‌می ژی دزانن كو گه‌نده‌لیه‌كا ئیداری و مالی هه‌یه‌ ب هیڤیا وێ ئێكێ كو ژێ قورتال ببن ب زووترین ده‌م، كو ئه‌و سیاسه‌تمه‌دارێن ئه‌وان هه‌لبژارتین و دهه‌لبژێرن بكارن ب رۆلێ خوه‌ راببن ل نیڤا په‌رله‌مانی ل سه‌ر بنیاتێ هه‌ڤنشتیمانی و دلسۆزی و باوه‌ریا وان ب پره‌نسیپێن وان، دیسا پرانیا هه‌ره‌ مه‌زنا گه‌لێ كورد ئه‌وه‌ كو ئه‌ڤ سه‌ركرده‌یا زانا و كاریگه‌ر بیت ل گه‌ل وان و نێزیكی هیڤیێن وان یێن ره‌وا ببیت ل پاشه‌رۆژه‌كا گه‌شتر. بێگومان پرانیا كوردان ل هه‌رێمێ داخوازا چاككرنه‌كا به‌رده‌وام دكه‌ن. واته‌ گوهۆرین به‌ر ب باشتر و نه‌ك گوهۆرین ژ پێخه‌مه‌ت پێكئینانا حزبه‌كێ كو هه‌رێمێ به‌ر ب ئاژاوێ ببه‌ت و دیمه‌نه‌كێ نه‌یێ ژیواری بده‌ت كو ب چو ره‌نگه‌كی په‌یوه‌ندی ب كوردان ڤه‌ نه‌بیت، حزبه‌ك وه‌لاتیێ كورد یێ ساده‌ رازی بكه‌ت كو ئه‌و بزاڤێ ناكه‌ت بۆ ده‌ستهه‌لاتێ ژ پێخه‌مه‌تی ده‌ستهه‌لاتێ، لێ به‌لكو ب هیڤی یه‌ ژیوارێ خوه‌ به‌ر ب باشتر ڤه‌ ببه‌ت، حزبه‌ك نه‌هێته‌ گوهۆرین ب تنێ كو ئه‌ندامێن وێ هنده‌ك پۆستێن ویزاری وه‌رگرتبن ب گرۆڤه‌یا وێ ئێكێ كو ئه‌و دێ تشته‌كێ باشتر پێشكێش كه‌ن ب وان پۆستێن خوه‌ نوو، ئه‌ڤرۆ ژی و پشتی پشكداریا وان د ده‌سهه‌لاتێ دا، بووینه‌ به‌رپرس ژ لایێ ده‌نگده‌رێن وان ڤه‌ یێن ئه‌و هه‌لبژارتین و نه‌چار بووین كو شكه‌ستنا خوه‌ بسه‌لمینن ب به‌هانا بجهئینانا سۆزێن خوه‌، ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی نه‌ تشته‌كێ نوویه‌، چونكو ئه‌م هه‌می دیرۆكا حزبێن كودی دزانین و چاوا هاتینه‌ و ژ ئێك ماك بووینه‌ و ئێك حزب ئه‌و ژی پارتی دیمۆكراتی كوردستانه‌، ئه‌نجام ژی هه‌رده‌م وه‌سا دهێن دا بۆ پێشدیتنێن بێ بنه‌ما و ئه‌وێن خوه‌ دڤه‌نیسن ل پشت پاشه‌رۆژا كوردستانێ و سه‌ركرده‌یێن وێ. دیسا ژی چو ناكۆكی نین ل سه‌ر وێ ئێكێ كو پرانیا ره‌وشه‌نبیران هه‌كه‌ نه‌بێژین هه‌میان كو دابڕینا پرۆژێ ئۆوزسیۆنێ ناكه‌ن وه‌كو ئه‌و په‌سنینا ئه‌زمۆنا دیمۆكراتی یا گه‌نج ل كوردستانێ دكه‌ت، چه‌ندی كو نامه‌یا وان یا رۆهن و ئاشكرا بیت و قابلی موساوه‌مه‌كرنێ نه‌كه‌ت ئه‌و ژی به‌رقه‌راریا كوردستانێ هێله‌كا سۆره‌ و ب هه‌ر حاله‌كی نابیت مساوه‌مه‌ ل سه‌ر بهێته‌ كرن. له‌ورا ژی رێككه‌فتن دنێڤبه‌را حزبێن كوردی دا و شێوازێ سازانێ نێرینه‌ك و ستراتیجیه‌ته‌كه‌ بۆ به‌رده‌وامكرنا سه‌قامگیریا سیاسی هه‌ر وه‌سا رێككه‌فتنه‌ ل سه‌ر سه‌رگرتنا به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا تایبه‌ت، له‌ورا چو تشت ل سه‌ر كوردستانێ ناكه‌ڤن. له‌ورا هه‌لویست (زه‌لالیێ) دخوازیت د ناڤ گه‌هێن بریارێ دا و وه‌رگرتنا بۆچوونا پرانیێ، ئه‌ڤه‌ ژی ب رۆلێ خوه‌ وێ ئێكێ زێندی دكه‌ت كو جه‌ختیه‌ك ژ لایێ سیاسه‌تڤانان هه‌بیت ل سه‌ر سه‌قامگیری و ئاسایش و به‌رقه‌راریا كوردستانێ و بێهنڤه‌دانا وه‌لاتیێن وی، له‌ورا بریارێن كوردستانی دڤێت چو حه‌ق و نه‌حه‌ق تێدا نه‌بن، لێ یێ مفابه‌خش دڤێت گه‌لێ كوردستانی بیت ل ده‌سپێكێ و ل دووماهیێ. ل ده‌مێ كو هه‌ر لایه‌نه‌كێ كوردی یێ به‌رپرس رابت پێچه‌وانی پێلان مه‌له‌ڤانیان بكه‌ت ب بزاڤ وه‌شانا نه‌پشتراستیێ ل جه‌م گه‌لێ كورد و خوه‌ تێنه‌گه‌هینیت ژی كا زیانا وێ چه‌نده‌ ل سه‌ر ئاڤه‌دانیێ و وه‌به‌رهێنانێ و به‌رقه‌راریا ئابووری و سیاسی ل هه‌رێمێ، له‌ورا هه‌ر بیڤه‌له‌رزه‌كا سیاسی كو ب سه‌ر كوردستانێ دا بهێت ـ خودێ نه‌كه‌ت ـ دێ به‌ره‌ڤاژی ل سه‌ر ره‌وشا ئابووری و سیاسی و جڤاكی هێته‌ ره‌نگڤه‌دان، واته‌ هه‌ر گه‌فه‌كا بهێَت بۆ ئاسایش و به‌رقه‌راریا هه‌رێمێ دێ ب نه‌رێنێ ره‌نگڤه‌ده‌ته‌ سه‌ر هه‌می گه‌هێن ژیانێ یێن گرێدای ژیارا خه‌لكی، له‌ورا دڤێت بریارێن دهێنه‌ دان كۆمه‌كا كێشه‌یان ل به‌رچاڤوه‌ربگریت، دیسا ژی هه‌لویستێن ئه‌فلیجكری یێن یێن ب پیلان یان یێن تاگیر بۆ هنده‌ك هێزێن هه‌رێماتیك و ده‌وروبه‌ر تشته‌كێ ره‌تكریه‌ ژ لایێ گه‌لێ كوردی یێ ب هیڤی بجهئینانا ئۆمێدێن خوه‌ د پرۆژێ ده‌وله‌تبوونێ دا. هه‌كه‌ ژی دیمۆكراتی یان ئازادی بهێلیت كو هنده‌ك حزب و باسكێن دیتر بهێنه‌ پێكئینان یانژی په‌یدابوونا ئۆپوزسیۆنه‌كێ، واته‌ هه‌كه‌ مه‌ره‌ما ئازادیێ ئه‌و بیت كو تاك یان كۆم بكارن د ناڤ جڤاكی دا و دوور ژ هه‌ر ئاریشه‌كێ ب مافێن خوه‌ یێن ره‌وا راببن، ل هه‌مان ده‌می ژی دڤیت هه‌ست ب به‌رپرساتیێ بكه‌ن ل هه‌مبه‌ر جڤاكێ خوه‌ و قوربانیكرن ژ پێخه‌مت وی، ئه‌ڤه‌ چه‌نده‌ یه‌ ژی كو فه‌ره‌ ل گه‌ل ئازادیێ و به‌رپرساتیێ بهێت، نه‌ك ب تنێ د تێگه‌هه‌كێ بیردۆزه‌یی ڤه‌ لێ ژ لایێ ناسنامێ و پێرابوونێ ژی، له‌ورا ئارمانج ئه‌وه‌ به‌رژه‌وه‌ندیا جڤاكی بهێته‌ ل به‌ر چاڤوه‌رگرتن و ژیانا جڤاكی به‌ر ب پێش بهێته‌ پالڤه‌دان.
و: ئه‌ڤرۆ

ئه‌و گوهۆرینێن نوو یێن خه‌باتا كوردی ل هه‌ر چار پارچێن خوه‌، گوهۆرینێن گرنگ و مه‌زنن، بۆ نموونه‌ ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ ره‌وشا كوردان به‌ر ب دامه‌زارندنا هه‌رێمه‌كێ ڤه‌ چوو كو ئه‌و بخوه‌ ده‌سهه‌لاتێ ل خوه‌ بكه‌ت، هه‌كه‌ نه‌بێژین ده‌وله‌ته‌كه‌ ب هه‌می رامانا په‌یڤێ، ژ به‌ر هه‌بوونا هه‌می فاكته‌رێن ده‌وله‌تێ و ب تنێ راگه‌هاندن و دانپێدانه‌كا نێڤده‌ولی پێ دڤیت. لێ ل توركیا دو بازنه‌یان بخوه‌ڤه‌ دگریت، ئه‌و ژی به‌رهنگاریكرن و كارێ سیاسی یه‌، ئه‌ڤ هه‌ر دو بازنه‌ ژی جۆره‌كێ به‌لانسێ د په‌یوه‌ندێن خوه‌ دا ل گه‌ل حوكمه‌تا توركی دڤێت، هه‌ر دیسا د كارێ خوه‌ دا گه‌له‌ك ژ ململانێ و ئاسته‌نگان بخوه‌ڤه‌ دگریت، دیسا سه‌ره‌رای ڤێ ئێكێ هه‌ر ئه‌و به‌ر ب ره‌وشه‌كا سیاسی پێشڤه‌چووینه‌ كو خه‌لكه‌ك ب خوه‌ڤه‌ سه‌رسۆرمان كریه‌، ده‌مێ بۆ جارا ئێكێ پشكداری د هه‌لبژارتنێن توركی دا كرین و 80 كورسی بده‌ستخوه‌ڤه‌ ئیناین، ئه‌ڤرۆ ژی خوه‌دی سه‌نگه‌كا سیاسینه‌ كو سڤكاتی پێ ناهێته‌ كرن د پێكئینانا حوكمه‌تا توركی یا داهاتی دا خوه‌ هه‌كه‌ بمینن وه‌كو ئۆپۆزسیۆنه‌كا فه‌رمی د نیڤا په‌رله‌مانی دا. به‌لێ كوردێن سووریێ پێكهاتێن سیاسی یێن داویان ئه‌و به‌ر ب رۆله‌كێ پێشچاڤ و مه‌زن برن، ل ده‌مێ هه‌لویسته‌كێ راسته‌قینه‌ وه‌رگرتین ده‌رباره‌ی ته‌خێن دیتر یێن “ئۆپوزسیۆنا” عه‌ره‌بی یا سووری (الجیش الحر ـ جبهه‌ النصره‌ ـ داعش) هه‌ر وه‌سا بازنه‌یا گرنگیدانا هه‌رێماتی و نێڤده‌ولی به‌رفره‌هتر بوو ل هه‌مبه‌ری كوردان پشتی هاتنا داعشا تیرۆرست بۆ ده‌ڤه‌رێن وان، ئه‌ڤرۆ ژی هه‌می ڤه‌گه‌ریا بن كونترۆلا وان جاره‌كا دن، چ بهێته‌ روودان ژ گوهۆرینان خوه‌ هه‌كه‌ د هزر لێنه‌كری بن ژی چو زیانێ ناگه‌هینته‌ ره‌وشا وان یا نها، هه‌ر وه‌كو دۆخێ ده‌ڤه‌رێن دابڕی یێن كوردی ل عیراقێ، پشتی پاراستنا وان ژ لایێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ڤه‌ و زڤراندنا ده‌ڤه‌رێن داعش به‌ری ده‌می داگیركرین، باوه‌ر نه‌كه‌ ئێدی میلێن سعه‌تێ پاشڤه‌ بزڤرن پشتی وان داخۆیانیێن مه‌زن یێن كوردان داین بۆ ڤه‌گه‌راندنا وان. لێ كوردێن ئیرانێ ژی سه‌ره‌رای ره‌وشا ئه‌منی یا ئارام ژ به‌ر وێ زۆرداریا نیمچه‌ رۆژانه‌ ل سه‌ر وان و سێداره‌دانێن به‌رده‌وام یێن گه‌نجێن وان و بێبه‌هركرنا وان یا به‌رده‌وام ژ ساده‌ترین مافێن وان، لێ ئه‌ڤ ره‌وشه‌ هه‌ر وه‌كو ئارامتره‌ ژ پارچێن دیتر، دیسا ژی حوكمه‌تا ئیرانێ دزانیت كو دكتاتۆریا وێ ل سه‌ر كوردستانێ گه‌له‌ك درێژ نابیت، ب تایبه‌تی ژی پشتی گوهۆرینێن د پارچێن دیتر یێن كوردی دا رووداین كو ره‌نگه‌ باندۆرا وێ بێگومان به‌رده‌وام ببیت ب ره‌نگه‌كی یان یێ دیتر، له‌ورا سه‌ۆكێ ئیرانێ حه‌سه‌ن رۆحانی سه‌ره‌دانه‌كا جۆراتی ئه‌جامدا ل 26ـ 7ـ 2015 بۆ ده‌ڤه‌را كوردی و وه‌سا دانا كو وه‌لاتێ وی خۆشحال بوو كو به‌غدا و هه‌ولێر نه‌ كه‌فتن ده‌ستێن داعشێ دا و ئاماژه‌ دا بوو كو ئاسایشا هه‌ولێرێ بۆ وان گرنگه‌ ده‌رباره‌ی ئیرانێ وه‌كو ئاسایشا كوردستانا ئیرانێ، رۆحانی د په‌یڤا خوه‌ دا یا كو ل به‌رامبه‌ری خه‌لكێ باژێرێ سه‌نه‌نده‌ج یا كوردی پێشكێش كری ئه‌و چه‌ند گه‌هاند كو حوكمه‌تا وی دێ كار كه‌ت ل سه‌ر گه‌شه‌كرن و پێشڤه‌چوونا كوردستانێ د هه‌می بیاڤان دا و ئاماژه‌ دا ژی كو ئه‌و یێ چاڤدێریا كاودانان ب رژدی دكه‌ت. هه‌كه‌ ئه‌م ڤان داخۆیانیێن نه‌دانین گه‌فه‌ك ل هه‌مبه‌ر كوردان، پێ نه‌ڤێت دێ جهێ رازه‌مه‌ندیێ بن هه‌كه‌ نیاز د پاك بن، لێ: پشتی كو ئیران ب مه‌رجێن ئه‌مریكا رازی بوو و رێككه‌فتنا ناڤۆكی ل گه‌ل ئیمزا كر، باشه‌ كه‌سه‌كێ ب ئاقل هه‌یه‌ قانع بیت كو ئیران نه‌كاره‌ ده‌ڤه‌رێن داگیركری ل عیراقێ ژ لایێ داعشێ ڤه‌ رزگار بكه‌ت و ب تایبه‌ت حوكمه‌تا ناڤه‌ندی یا سه‌ر ب وێ ڤه‌ ب دل و قالب ڤه‌ زێده‌باری هه‌بوونا هه‌ماهه‌نگیێ و هاریكاریێ دنێڤبه‌را وان و حوكمه‌تا هه‌رێمێ دا؟ له‌ورا داخۆیانیێن رۆحانی ژ ڤالاهیه‌كێ نه‌هاتیه‌ به‌لێ ئه‌و باش دزانیت كو ئاسایشا وان یا نه‌ته‌وی رێككه‌فتنا وێ ل گه‌ل ئه‌مریكا نا پارێزیت، هه‌ر دیسا ئه‌و گوهۆرینێن جۆراتی یێن ب سه‌ر پارچێن دیتر یێن كوردستانا مه‌زن بخوه‌ ڤه‌ دگریت دێ رۆناهیا وێ كه‌ڤیته‌ سه‌ر ئیرانێ ژی و نه‌شێت ژێ دوور بكه‌ڤیت.
و: ئه‌ڤرۆ

پشتی ڤه‌گه‌ریانا مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ژ واشنتن و هنده‌ك ده‌وله‌تێن ئورۆپی، كو ل 3/5/2015 ده‌ستپێكری، ب ئارمانجا شرۆڤه‌كرنا بابه‌ت و ته‌وه‌رێن ل سه‌ره‌دانا وی هاتینه‌ كرن، ل گه‌ل هێزێن سیاسیێن كوردستانی كۆم بوو و تشتێ گرنگ د ڤێ كۆمبوونێ دا هاتیه‌ به‌حسكرن، سه‌رۆك بارزانی به‌رهه‌ڤیا خوه‌ دیار كر كو یێ به‌رهه‌ڤه‌ هه‌می به‌رپرساتیان ب ستۆیێ خوه‌ڤه‌ بگریت ده‌مێ ده‌وله‌تا كوردی دهێته‌ راگه‌هاندن، لێ ب مه‌رجه‌كی هێزێن سیاسی یێن كوردستانی پشته‌ڤان بن و ل ده‌مێ روودانا هه‌ر ئاریشه‌كێ ئه‌و ئالیێن سیاسی چ مزایدێن سیاسی نه‌كه‌ن، ب ڤێ رستێ سه‌رۆك بارزانی بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی ته‌په‌ هاڤێته‌ د یاریگه‌ها هێزێن سیاسیێن كوردسنانێ دا.
راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی ژ ته‌وه‌رێن گرنگێن هه‌ڤدیتنا بارزانی و سه‌رۆكێ ئه‌مریكا بوون، كو ئوبامایێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكا هیچ نه‌رازیبوونه‌ك ل سه‌ر گۆتنا بارزانی ده‌رباره‌ی راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی نه‌بوو، به‌لكی به‌رۆڤاژی وێ ئێكێ به‌رهه‌ڤیا خوه‌ یا تمام دیار كر كو وه‌كو ده‌وله‌ت دێ ره‌فتارێ ل گه‌ل كوردستانێ كه‌ت. هه‌روه‌سا ئه‌و ده‌وله‌تێن ئورۆپی یێن سه‌رۆك بارزانی سه‌ره‌دانا وان كری هه‌مان هه‌لویستێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكا نیشا دا، كو زێده‌باری به‌رهه‌ڤیا وان بۆ هنارتنا چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نیان بۆ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، به‌رهه‌ڤیا خوه‌ ژی نیشا دا كو رازینه‌ ب راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كورستانێ.
لێ هه‌كه‌ ئه‌م ته‌ماشه‌ی ئالیێ ئابووری بكه‌ین دێ دیار بیت كو ب ئاوایه‌كێ راسته‌وخۆ فاكته‌ره‌كێ هاریكاره‌ بۆ به‌رقرابوونا حوكمه‌تێ و پێشكه‌فتنا وێ و دێ بیته‌ فاكته‌ره‌ك بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا باوه‌ریێ و حوكمه‌ت به‌رهه‌مێ خوه‌ زێده‌ دكه‌ت و د خزمه‌تگوزاری و به‌رفره‌هبوونا ژیارا وه‌لاتیان دا د مه‌زێخیت، نه‌مازه‌ هه‌رێما كوردستانێ هه‌مبه‌ری ته‌حه‌دیا تیرۆرێ و دوورپێچا ئابووری یا سه‌ركه‌فتی بوو و جیهان هه‌می ته‌ماشه‌ی خۆراگریا هه‌رێمێ دكه‌ت، زێده‌باری وێ دوورپێچا زالم یا حوكمه‌تا به‌غدایێ دانایه‌ سه‌ر هه‌رێمێ، ئه‌ڤه‌ و ژ بلی ئاریشێن دن و ژ وانا بابه‌تێ چه‌كداركرنا پێشمه‌رگه‌ی كو نها شه‌ڕێ دژوارترین رێكخراوا تیرۆرستی دكه‌ت. هه‌روه‌سا هه‌رێمێ سه‌ركه‌فتنا خوه‌ د هه‌ماهه‌نگی و هه‌ڤگوهارتنا بازرگانی ژی دا ل گه‌ل ده‌وله‌تان سه‌لماندیه‌ و به‌رهه‌ڤی كرینه‌ بۆ گره‌نتیكرن و ره‌وشا ناڤخۆیی یا نیشتمانی ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا فایده‌كێ زێده‌تر د وێ هه‌ڤگوهارتنا بازرگانی دا.
ئه‌ڤجا ره‌وش و هه‌می ئاماژه‌ دخورتن بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانی، یان وه‌كو دبێژن بڕینا هزار میلان ب پێنگاڤه‌كێ ده‌ست پێ دكه‌ت، ئه‌ڤجا هێزێن سیاسیێن كوردستانی ب دووراتیا هزار میلان ژ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانی راوه‌ستاینه‌، لێ هه‌كه‌ پێنگاڤا ئێكێ یا هێزێن سیاسیێن كوردستانی ب راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانی بهێته‌ هاڤێتن و پاشی حسابێن دی بهێنه‌كرن، ئه‌ڤه‌ دێ بنه‌ خودان هه‌لویسته‌كێ مه‌زن و وه‌كو دیرۆكه‌ك دێ بۆ وان هێته‌ نڤیسین.
بێگومان ئه‌ڤ گهۆرین و ڤه‌گوهاستنه‌ ب خۆرایی چێ نه‌بووینه‌، به‌لكو كار و بزاڤێن خورت ژ هه‌می یه‌كه‌یێن ئابووری، بگره‌ ل سه‌ر ئاستی تاك و سازیان هاتینه‌ كرن، ئه‌ڤجا هه‌كه‌ ئه‌م پتر به‌ر ب دیمۆكراسیێ و شه‌فافیا ئابووری و سیاسی جڤاكی ڤه‌ بچین ره‌وشا مه‌ دێ یا بهێزتر بیت.

ئه‌مریكا نه‌ ئالیه‌كێ سه‌ره‌كی یه‌ د راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ دا، به‌لكو به‌رپرساتیا سه‌ره‌كی دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن كوردان ب خوه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین ئاسته‌نگن و ناهێلن ده‌وله‌تا كوردستانێ نها بهێته‌ راگه‌هاندن، لێ وه‌كو ده‌وله‌ت ره‌فتارێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ت، ئانكو بێی بزڤریته‌ حوكمه‌تا عیراقا فیدرال، لێ ژ ئالیێ دن ڤه‌ په‌یوه‌ندیێن ئه‌مریكا ل گه‌ل ئیرانێ و توركیا ناهێلن ده‌وله‌تا كوردی بهێته‌ راگه‌هاندن و چاڤێن خوه‌ ل چه‌ندین ئاریشان گرتینه‌، چونكی ناخوازیت ڤان ده‌وله‌تان ب سحبه‌تا ده‌وله‌تا كوردی بئازرینیت، چونكی ڤێ پرسێ حه‌ساسی ل هه‌ر دو ده‌وله‌تان هه‌یه‌، ئه‌مریكا ژ وان ده‌وله‌تانه‌ كو سیاسه‌تا خوه‌ یا پاشه‌رۆژێ بۆ پتر ژ 10 سالان ددانیت، ئه‌ڤجا د ڤی كه‌تواری دا ئه‌و گهۆرینێن ل رۆژهه‌لاتا ناڤین روو داین نه‌ ب ئاوایه‌كێ ژ نیشكه‌یی ڤه‌ روو داینه‌، هه‌روه‌سا نه‌ دوورن ژ وێ سیاسه‌تا یا ئه‌مریكا بۆ ده‌ڤه‌رێ دانای، كو ئه‌ڤه‌ ژ لڤین و بزاڤێن ئه‌مریكا یا دیاره‌ كو كارتێركرنه‌كا راسته‌وخۆ یان نه‌راسته‌وخۆ ل سه‌ر بوویه‌رێن رۆژانه‌ دكه‌ت. به‌لێ د كه‌تواری دا ئه‌مریكا نه‌ ئالیه‌كێ سه‌ره‌كی یه‌ د راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ دا، به‌لكو به‌رپرساتیا سه‌ره‌كی دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن كوردان ب خوه‌، لێ ئه‌و ژی گرنگیا ئه‌مریكا ناده‌ته‌ ئالیه‌كی د پشته‌ڤانی و رازیبوونێ دا، چونكی ئه‌مریكا یا زاله‌ ل سه‌ر بریارا سیاسی یا ده‌ولی، زێده‌باری كو هه‌ر ئه‌وه‌ چێكه‌ر و خودانا بریارێن سیاسی ل پڕانیا ده‌وله‌تێن رۆژهه‌لاتا ناڤین و ئه‌جیندایێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ بجه دئینیت. هه‌كه‌ ئه‌ڤ ده‌مه‌ ژ به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا نه‌دگونجای بن بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی، لێ ره‌وشا نها یا ده‌ڤه‌رێ ژ هه‌می ئالیان ڤه‌ بۆ كوردان یا گونجایه‌ كو ده‌وله‌تا خوه‌ رابگه‌هینن، چونكی توركیا و ئیران و عیراق و سووریا د ره‌وشه‌كا سیاسی یا نه‌به‌رقرار و ئالۆو دا ده‌رباز دبن و هه‌می ئاماژه‌ یێن وێ ئێكێ نه‌ كو ئه‌ڤ ده‌وله‌ته‌ نه‌شێن شه‌ڕێ كوردان بكه‌ن، ب تایبه‌تی عیراق و سووریا كو د ره‌وشه‌كا ئێكجار زۆر دا دبۆرن، هه‌روه‌سا ڤان هه‌ر دو ده‌وله‌تان ئه‌و شیان نینن ل دژی تیرۆرستان به‌ره‌ڤانیێ ژ خوه‌ بكه‌ن، زێده‌باری كو هه‌ر دو ده‌وله‌ت كه‌فتینه‌ د ره‌وشه‌كا ئابووری یا خراب دا، دیسان بلا هه‌لویستێ ئورۆپی یێ پشته‌ڤان بۆ كوردان ژ بیر نه‌كه‌ین، كو ئه‌ڤه‌ ژی وه‌سا دیار دكه‌ت كو راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی ل گه‌ل ره‌وشا نها یا ده‌ڤه‌رێ دگونجیت. ل ڤێرێ پرسه‌كا گرنگ هه‌یه‌، ئه‌و ژی پرسا دووماهی هاتنا ده‌مێ درێژكریێ ویلایه‌تا مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ یه‌ كو یێ نێزیكه‌ ل گه‌ل راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ، ئه‌ڤجا ئه‌ڤ نێزیكی یه‌ فاكته‌ره‌كه‌ بۆ دوباره‌ درێژكرنا سه‌رۆكاتیا وی، لێ پێدڤیه‌ قانوونا ژماره‌ (1) یا سالا 2005 بهێته‌ راستڤه‌كرن، ب ئاوایه‌كی كو ده‌لیڤێ بده‌ته‌ بارزانی بۆ ویلایه‌تا سیێ ل په‌رله‌مانی بهێته‌ هه‌لبژارتن، ئانكو ل دووڤ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی بیت، چونكی بارزانی جهێ رێزگرتنا پڕانیا كوردایه‌ و ئه‌و دشێت پرۆسا سیاسی بۆ قووناغا بهێت ژی برێڤه‌ ببه‌ت، نه‌مازه‌ هه‌رێم د ده‌مه‌كێ ڤه‌گوهاستنێ یێ نازك دا ده‌رباز دبیت، له‌ورا پێدڤیه‌ ل ده‌رئه‌نجامێن خرابێن گوهۆرینێ هشیار بین.

پشتی په‌یدابوونا رێخراوا تیرۆرستێ یا داعش ژ لایێ به‌ره‌یێ نوسره‌ ڤه‌ ل سووریێ و سه‌ره‌رای ره‌تكرتا ئاراسته‌یێن وێ یێن رادیكال یێن هشكباوه‌ر، مه‌ هزار زێده‌بوونا هه‌ژمارا به‌ره‌یێن به‌رهنگار كر یێن كو دێ شه‌ڕێ رژێما به‌شار و ئه‌لئه‌سه‌د كه‌ن. لێ داعشێ ستێركا خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێن سونه‌نشینێن عه‌ره‌بی و كوردی گرت، زێده‌باری وان پێكهاتیێن دیتر وه‌كو مه‌سیحی و ئێزدیان. ل دووڤ دا ژی هاتنه‌ ڤه‌گوهاستن بۆ عیراقێ ل سه‌ر ده‌ڤه‌را رۆژئاڤا و تایبه‌تی ل سه‌ر ئێك ژ مه‌زنترین باژێرێن عیراقێ ـ مووسلێ ـ. هه‌ر وه‌سا مه‌ هزر نه‌دكر كو له‌شكره‌كێ نیزامی دێ هێته‌ ڤه‌ كێشان ژ ده‌ڤه‌ر و باژارێن گرنگ و بهێلیت پاریه‌كێ ساناهی بۆ رێكخراوه‌كا تیرۆرستی!! ئه‌م هه‌می ژی دزانین كو سه‌ركرده‌یا له‌شكری سه‌ر ب سه‌رۆك وه‌زیرێن عیراقێ یێ پێشین ڤه‌ بوو، نووریێ مالكی، ئه‌م هه‌می ژی دزانین كا چه‌ندێ گرێدای رژێما ئیرانێ ڤه‌یه‌، ئه‌ڤجا بابه‌ت نه‌یێ ڤه‌شاریته‌ چونكو یا هاتیه‌ خوه‌یاكرن كو حزبێن شیعی گرێدای رژێما ئیرانی ڤه‌نه‌، ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ ل گه‌ل ئیرانێ تێپه‌ری هه‌می پیڤه‌ران بوویه‌ هه‌تا كو سه‌رپێچی ل سه‌ر سه‌روه‌ریا نشتیمانی كری، بۆ میناك: نابیت سه‌رۆك وه‌زیرێن عیراقێ بهێته‌ هه‌لبژارتن و پرانیا پۆسته‌یێن گرنگ ل عیراقێ بێی زڤرینا رازه‌مه‌ندیا ئیرانێ. هه‌ر وه‌سا حوكمه‌تا هه‌رێما عیراقێ په‌یوه‌ندی ل گه‌ل ئیرانێ هه‌یه‌، لێ ب مه‌رجه‌كی كو ئه‌و ژ چارچووڤێ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئابووری و دپیلۆماسی و سیاسی ده‌رنه‌كه‌ڤیت ژ بال هه‌ردو ئالیان ڤه‌، بێی هندێ كو لایه‌نه‌ك مایێ خوه‌ د كاروبارێن هه‌ڤدو دا بكه‌ن، زێده‌باری هه‌بوونا ژێكڤه‌قه‌تیانه‌كێ د ناڤبه‌را حزبێن كوردی دا و ئاستێ په‌یوه‌ندیا وێ ل گه‌ل ئیرانێ، ل هه‌ر حاله‌كی لێ پرسگرێك نا گه‌هیته‌ ئاستێ زالبوونا ئیرانێ ل سه‌ر حزبێن شیعی و ئه‌و حزب ژی ب ئاشكرایی پێگیریا خوه‌ بۆ رادگه‌هینن. ب ڤێ چه‌ندێ ده‌رازینكا هاتنا ئیرانێ بۆ عیراقێ ب رێیا حزبێن شیعی یێن به‌ره‌پێدانا خوه‌ و هێزا خوه‌ وه‌ردگریت دا بگه‌هیته‌ سنۆرێن وێ و یا فه‌ره‌ په‌یوه‌ندیا خوه‌ ل گه‌ل حزبێن شیعی خورت بكه‌ت و ئاسته‌نگێن ب هێز ل به‌ر هێزا خوه‌ ل عیراقێ راكه‌ت دا كو ژ سنۆرێ شیانا زالبوونێ نه‌بۆریت. چه‌ندی حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ خودانا به‌رهرا شێری بیت یا حوكمه‌تا ئێكگرتی ناڤه‌ندی ڤه‌ ل سه‌رده‌مێ جه‌فه‌ری و پاشی مالكی و نها ژی عه‌بادی كو به‌رێ سه‌رنجا گشتی دده‌ته‌ كوردستانێ كو هێزا وێ سڤك بكه‌ت و باندۆرا وی و ل به‌ر چاڤوه‌ربگریت كو كارتێكرنێ ل سه‌ر كوردێن ئیرانێ نه‌كه‌ت و سه‌قامگێریا وێ تێكنه‌ده‌ت، چونكو ره‌وشا كۆبانێ ل كوردستانا سووریی كارتێكرنه‌كا زۆر ل سه‌ر كوردێن عیراقێ و توركیا هه‌یه‌، ب ڤێ چه‌ندێ شه‌رێ داعشێ هاته‌ سه‌ر كوردستانا عیراقێ ب ره‌نگه‌كی كو كورد هه‌می تێكۆشانێن خوه‌ ته‌رخان بكه‌ن بۆ نه‌هێلانا مه‌ترسیا تیرۆرا داعشێ و پاراستا ئاسایش و به‌رقه‌راریا هه‌رێمێ زێده‌باری ئه‌نجامدانا تێكۆشانێن رژد بۆ نه‌هێلانا سزایێن ئابووری یێن ل ده‌سپێكێ ل سه‌ر هه‌رێمێ سه‌پاندی پاشی ل سه‌ر حوكمه‌تا ناڤه‌ندی. ژ لایه‌كێ دیڤه‌ هه‌بوونا داعشێ و خرڤه‌بوونا وێ ل ده‌ڤه‌رێن سونی یێن عه‌ره‌بی وه‌كو په‌نجه‌شێرێ یه‌ یا كوشتنێ دكه‌ت و ویرانكاریێ و ئه‌ردی و مرۆڤان دهه‌تكینیت یێن ل ژێر ده‌سته‌لاتا وان، ئه‌ڤه‌یه‌ وێ هزرێ ل ده‌ف مه‌ په‌یدا دكه‌ت كو هزر بكه‌ین ئارمانجا سه‌ره‌كی یا داعشێ یا د لاوازكرن و خرابكرنا ده‌ڤه‌رێن عه‌به‌ری یێن سونی دا، چه‌ندی خه‌لكێ وێ خه‌ون دیتین كو عیراق بزڤریته‌ چارگۆشا ئێكێ به‌ری رۆخیانا رژێما سه‌دام حوسێنی ب تایبه‌ت پشتی كو نووری مالكی خوه‌ د مافێن خه‌لكێ سونه‌ نه‌گه‌هاندی و ده‌ڤه‌رێن وان پشتگوه هاڤێتین، لێ هه‌بوونا داعشا تیرۆری عه‌ره‌بێن سونه‌ هاندانه‌ وێ ئێكێ كو هه‌می كارێ خوه‌ بكه‌نه‌ چاوانیا پاراستنا گیانێ وان و خێزانێن وان ژ كوشتنێ و مشته‌خبوونێ و ده‌ربه‌ده‌ركرنێ، ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ئێدی عه‌ره‌بێن سونه‌ چو ده‌لیڤه‌ نه‌مانه‌ كو ته‌حه‌مولێ بكه‌ن. دبیت ئێك بپرسیت: ئه‌رێ عه‌ره‌بێن شیعه‌ د دوور بوون ژ تیرۆرا داعشێ؟ بلا بزانین كو نا بیت ب ره‌نگه‌كێ ڤه‌بڕی ئینكار بكه‌ین، لێ دشیان دایه‌ كو داكۆكی بهێته‌ كرن كو عه‌ره‌بێن شیعه‌ ل سووریێ و عیراقێ دزیاندار بن، دیسا داتایێن داویان ئاشكرا كر كو تاوانا ل بنگه‌هێ سپایكه‌ر هاتیه‌ كرن كو لایه‌نێن كه‌فتینێ به‌عسی بوون و زه‌لام و مرۆڤێن رژێما پێشین سه‌دام حوسینی بوون و رێكخراوا داعشا تیرۆرست چو مایێ خوه‌ تێ نینه‌. یان دیاربوونا كوشتنا عزه‌ت دۆری د ناڤ شه‌رێ داعشێ دا و. . هتد، ئه‌ڤ هه‌میا مه‌ بیر لێ كری زێده‌باری وان فاكته‌رێن سیاسی و له‌شكری یێن ئیرانی یێن نها ل سووریێ و عیراقێ ل یه‌مه‌نێ و لوبنانێ و هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن دیتر ژی، ب تنێ دێ بێژین كو داعش بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا ئیرانێ كار دكه‌ت.
و: ئه‌ڤرۆ

سه‌رۆكێ ئه‌مریكی باراك ئۆبامایی خوه‌یاكر كو پشتی نووچه‌یێ كوشتنا فرۆكه‌ڤانێ ئوردونی مه‌عاز ئه‌لكه‌ساسبه‌” كو هه‌كه‌ ئه‌و ڤیدیۆیا به‌لاڤه‌كری راست بیت، ئه‌ڤه‌ په‌سنینا هۆڤانه‌تیا رێخراوا داعشێ یه‌!!” هه‌ر وه‌كو ئۆبامای داكۆكی نه‌كریه‌ ل سه‌ر وێ هۆڤانه‌تیێ ڤێ رێخراوێ!! چونكو ئه‌و هه‌می تاوانێن هاتینه‌ روودان هه‌ر په‌یدابوونا داعشێ و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ئه‌و هه‌می هۆڤانه‌تی و تاوانباریا وانه‌ ب سه‌ر هه‌می جۆرێن تاوانا نێڤده‌ولی دكه‌ڤیت و چو تشته‌كی نه‌مایه‌ كو نه‌كرین ژ سه‌ر1ژێكرن و كوشتنا ب كۆم و زۆریا سكسی و په‌قین و هه‌تكبرن و كۆكرن.. و هتد. ژ وان كریارێنن وژدانا مرۆڤاتی هه‌ژاندی و هێشتا وژدانا ئۆبامایی نه‌هه‌ژاندی، ب تنی هه‌تا كو ئه‌و فلمێ ب ترس و خویناوی یێ سۆتنا فرۆكه‌ڤانێ ئوردونی نه‌یتی!! چونكو ده‌مێ ئه‌و ره‌وشا ده‌رده‌سه‌ر ل سووری و عیراقێ چوویه‌ سه‌ر ده‌ستێن داعشا تیرۆرست، هه‌كه‌ نه‌بێژیت هه‌می ره‌وش لێ بێژین پرانیا روودانان یێن هاتینه‌ روودان سه‌رۆك باراك ئۆباما و كۆنگریسێ ئه‌مریكی ته‌حمولا وێ دكه‌ت، ژ به‌ر خه‌مساریا وان د نه‌هێلانا رێخراوا داعشێ دا و به‌رده‌وامیا وێ، زێده‌باری سه‌رده‌ریا وان یا دیبلۆماشی ل گه‌ل ده‌وله‌تێن پشته‌ڤانیا داعشێ دكه‌ن و ل پێشیا وان ژی توركیا، ب رامانه‌كا دیتر كو هه‌ر تشتێ ئه‌مریكا بكه‌ت ژ لێدانا دربیێن ئه‌سمانی و به‌خشینا هنده‌ك هاریكاریان بۆ پێشمه‌رگه‌ی و ئه‌و لایه‌نێن شه‌رێ داعشێ دكه‌ن نه‌ ل ئاستێ روودانێ یه‌. هه‌ر دیسا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هولدا یه‌ و هه‌ول دده‌ت ب هه‌می تێكۆشان ڤه‌ كو بۆ جیهانێ دیاربكه‌ت، كو مه‌ترسی و هۆڤاتی و هه‌مه‌جیا ڤێ رێخراوا تیرۆرست زێده‌باری وان شیانێن ڤێ رێكخراوێ هه‌ین و ب تایبه‌ت پشتی ده‌ستێ وێ كه‌فتیه‌ ل سه‌ر چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی یێ وان فه‌یله‌قێن ل مووسلێ و زێده‌باری وان هاریكاریێن دگه‌هنه‌ وان د رێكا سنۆران دا ل گه‌ل سووریێ، لێ هه‌تا ئه‌ڤرۆ پێشمه‌رگه‌ی ئه‌ڤ پشته‌ڤانیێن هه‌نێ ب رژدی نه‌وه‌رگرتینه‌، وه‌كو چه‌كێن ته‌كنیكی ده‌رباره‌ی وان پێداویستیێنن ل گه‌ل شه‌رێ داعشێ، ژ بلی گه‌هشتنا هنده‌ك كه‌لوپه‌لێن دكێم. ئه‌ڤجا جهێ باوه‌ریێ یه‌ كو هه‌ر ده‌وله‌ته‌ك بمینیته‌ ل هێڤیا هه‌لویسته‌كێ ناكۆك و ب گه‌ف ل سه‌ر ئاسایش و به‌رقه‌راریا وێ كو ژ دل راوه‌ستێت ل به‌ر سینگێ وێ؟ لێ ئه‌ڤه‌ هاتیه‌ روودان ل گه‌ل ده‌وله‌تا یابانێ پشتی كو یابانی هاتینه‌ سه‌رژێكرنن ل سه‌ر ده‌ستێ داعشیان و نها ل گه‌ل ئوردنێ و هنده‌ك وه‌لاتێن دی ژی دهێته‌ كرن. جڤاتا ئاسایشا نیڤده‌ولی و قانوونا ده‌ولی ئاسایش و سه‌لامه‌تیا مرۆڤی و مافێن وی ژێكجودا نه‌كرینه‌ ل گۆر ره‌گه‌زناما وه‌لاتیان یان كا سه‌ر ب كێ ڤه‌یه‌ یا نچو ئاینه‌ و چو نه‌ته‌وه‌یه‌، لێ هه‌می جیهانێ بخوه‌ڤه‌ دگریت بێی جوداكرنا و هه‌می وه‌كهه‌ڤن، چونكو ئه‌ڤه‌بوون داخۆیانیێن داویێ ژ لایێ هنده‌ك وه‌لاتێن جیهانێ و ل پێشیا هه‌میان ژی ئه‌مریكا و نه‌ته‌وین ئێكگرتی و یا باشتر ئه‌وبوو كو به‌ری تاوانا سۆتنا فرۆكه‌ڤانێ ئوردنی و ل ئیكه‌م هۆشداریێ یا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ مه‌سعود بارزانی بۆ جیهانێ بیت. مه‌ هیڤیه‌ كو ئه‌ڤ داخۆیانیه‌ بهێنه‌ به‌رجه‌سته‌ركرن ل سه‌ر ئه‌ردی. ل ڤێره‌ ئاماژێ ب داخۆیانیا وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئه‌لمانی فرانك فالتر شتاینتماتیر دكه‌ین ل دءر گرنگیا وێ چه‌ندێ كو جڤاكێ نیڤده‌ولی ب ته‌ڤایی راوه‌ستێت و ب ره‌نگه‌كێ ژدل ل به‌ر سنگێ رێخراوا داعش.
و: ئه‌ڤرۆ

گه‌شه‌كرنا هه‌ستا نه‌ته‌وی یا كوردی به‌ره‌ به‌ره‌ ل گه‌ل به‌رده‌وامیا زێدبوونا ته‌په‌سه‌ركرنا نه‌ته‌وی یا كو ده‌سهه‌لاتێن ل دووڤ ئێكێن ل ده‌سهه‌لاتداریا عیراقێ ب سه‌رێ مه‌ دئینا، كو بوویه‌ ئه‌گه‌ری وێ ئێكێ كو جڤاكێ كوردی ب هه‌می ته‌خێن خوه‌ ڤه‌ كریه‌ ئێك رێز، ژ جۆتیار و بورجوازی و ره‌وشه‌نبیر و ده‌ره‌به‌گ، واته‌ هاندانا جه‌ماوه‌رێ كوردی یێ به‌رفره‌ه بۆ سه‌رهلدانێ ل ژێر سه‌رۆكاتیا هۆز و زانایێن ئایینی، له‌ورا بزاڤێن كوردی هاتنه‌ دی كو د ژیوار دا گازیه‌كا مللی ده‌ركه‌فت ل دژی كه‌توارێ وان یێ نه‌خۆش، خه‌باتا وان ژ پێخه‌مه‌ت بده‌ستڤه‌ئینانا وان بوو بۆ مافێن وان یێن نه‌ته‌وه‌ی و چاره‌نڤیساز، نه‌خاسمه‌ ئه‌ڤ مافێن هه‌نێ، یێن مرۆڤی بوون ژ پێش هندێ كو مافێن نه‌ته‌وی بن، له‌ورا تشتێ ب سه‌رێ كوردان هاتی ژ سه‌ركوتكرن و ژناڤبرن و ئه‌نفال و راگوهاستن زێده‌باری ئه‌و بیرهاتنێن پری ده‌رده‌سه‌ری و تراژیدی و قوربانیدان و شه‌كستنان و بێ ئۆمێدیان، ئه‌ڤ پیڤاژۆیێن درێژ یێن بزاڤێن كوردی بوونه‌ هۆكارێ په‌یدابوونا سیسته‌مه‌كێ دیمۆكراتی یێ ئێكگرتی د ناڤ بازنه‌یێ عیراقه‌كا فێدرالی یا ئێكگرتی، ئه‌ڤ ئێكه‌ ژی د ژیوار دا رامانا هندێ ناده‌ت كو خه‌باتا گه‌لێ كورد ل ڤی راده‌یی راوه‌ستایه‌، لێ ئه‌و سه‌ركه‌فتنێن كوردان بده‌ستڤه‌ئینانین، هێزێن خرابیێ هه‌ژاندن یێن كو كار ل سه‌ر ئالوزكرنا هه‌ر پێشڤه‌چوونه‌كێ ل كوردستانێ دكرن و ب دووماهی هاتن ب زالكرنا رێكخراوا داعش یا تیرۆرستی داكو تێكۆشانێن كوردان یێن ئاڤه‌دانیێ و گه‌شه‌پێدانێ بهێنه‌ ڤه‌گوهاستن بۆ به‌رسنكگرتنا تیرۆرێ. هێزێن پێشمه‌رگه‌ی دیمه‌نه‌كێ وه‌سا دا جیهانێ ژ وێ پێگیریا خوه‌ ب پره‌نسیپێن مرۆڤاتی د شه‌ری دا، سه‌ره‌رای هندێ كو ئه‌و یێن ل به‌ر سینگێ دوژمنه‌كی، رێزێ ل چو یاداشتنامه‌ و په‌یمانێن نێڤده‌ولی ناگریت و چو تشته‌كی مرۆڤی ل به‌ر چاڤ وه‌رناگریت، هه‌ر ئه‌ڤ ئێكه‌ بوو كو جیهان هاندای كو رێزێ ل كوردان بگرن و بلند ڤان قوربانیان رابگرن. لێ سه‌ره‌رای ده‌رده‌سه‌ریێن كوردان یێن نه‌ته‌وی و ئه‌و ره‌هه‌ندێن روودانان ل پاش خوه‌ هێلاین ب درێژیا سالێن دیرۆكا خه‌باتا خوه‌ و ئه‌م پێدڤی ب تێكۆشینه‌كێ نینین كو ڤان ده‌رده‌سه‌ریان دیاربكه‌ین، چونكو د دیارن ل سه‌ر جڤاكێ كوردی و ئه‌م یێن دبینین كو كورد هاتینه‌ هاژۆرتن بۆ چووڤه‌كرنا هه‌ستا خوه‌ و ره‌وشتێ خوه‌ یێ سیاسی ب چووڤه‌كێ نه‌ته‌وی، لێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌بوو ئه‌گه‌ر بۆ كوردان هه‌سته‌كا نه‌ته‌وی یا شۆڤێنی په‌یدا نه‌بوو، ب گرۆڤا هندێ كو سه‌رده‌ریا وان یا مرۆڤاتی ل گه‌ل نه‌ته‌وێن دیتر، هه‌ر دیسا گه‌له‌ك گرۆڤه‌یێن دیرۆكی یێن دی هه‌نه‌ ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ، ئه‌و به‌سی هندێ یه‌ كو ئاماژێ ب هه‌لویستێ وان یێ لێبۆرینێ بكه‌ین پشتی سالا 1991 و پشتی 2003، چونكو هه‌می پێشبینی دوه‌سا بوون كو بۆ كوردان ره‌نگڤه‌دانێن تۆلڤه‌كرنێ په‌یداببن، لێ تشتێ هاتیه‌ روودان، ئه‌و بوو كو كوردان گه‌له‌ك سه‌ره‌ده‌ری ب ره‌نگه‌كێ مرۆڤاتی كرن، هه‌ر وه‌كو پێشمه‌رگه‌ ئه‌ڤرۆ گه‌له‌ك ب ره‌وشت و مرڤانه‌ دكه‌ت و پیگیر ب هه‌می قانوون و ره‌وشتێن شه‌ڕی، سه‌ره‌ای هندێ كو ئه‌و یێن ل به‌ر سینگێ دوژمنه‌كێ تیرۆرست و تاوانبا، بچووكترین قانوون و په‌یمانێن شه‌ڕان نزانیت، دسۆژیت و سه‌رێن دیلكریان دبڕیت ژ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، ل به‌رامبه‌ر ژی هێزێن پێشمه‌رگه‌ی رێزێ ل دیلكریێن داعشێ دگریت و گه‌له‌ك ب مرۆڤانی سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل دكه‌ت، زێده‌باری وێ سه‌ره‌ده‌ریا مرۆڤانه‌ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل ئاواره‌ و په‌نابه‌ران.
و/ ئه‌ڤرۆ

دیرۆكا خه‌باتا دوور و دریژ و شه‌ره‌فمه‌ند یا كوردان ژ پێشیێ و هه‌تا نها ڤالا نابیت ژ هنده‌ك هنگافتنان، لێ جیهان ئه‌ڤرۆ پتر ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ دیتر زانا زالبوویه‌ ل سه‌ر تیگه‌هشتنا رامانا پێشمه‌رگه‌ی و نهێنیا هێزا وێ یا سیاسی و قه‌بارێ وی بهایێ ره‌وشتی و مرۆڤاتی یێ به‌رز، نا هێته‌ به‌راوردكرن ب چ به‌رگیریێن دیتر، ئه‌ڤ هه‌می خه‌باته‌ هاتیه‌ پشتی سه‌رهلدانا سالا 1991 و هه‌ر ژ وی ده‌می و هه‌تا وێ گوهۆرینا مه‌زنا سالا 2003 و كورد یێن سازیێن خوه‌ ئاڤادكه‌ن ژ پێخه‌مه‌ت سه‌رخستنا ئه‌زمۆنا خوه‌ یا دیمۆكراتی ل كوردستانێ نه‌مازه‌ حوكمه‌تا هه‌رێمێ بزاڤ كریه‌ كو نه‌هێته‌ خڕاندن بۆ ناڤ شه‌ڕه‌كی سه‌ره‌رای هه‌می فشارێن ناڤخوه‌یی و هه‌رێماتیك و نێڤده‌ولی ب رێیا ئیداره‌كرنا كێشه‌یێن وێ یێن ناكۆكیێن وێ یێن گرێدای رێیێن ئاشتیێ ب پشتبه‌ستنا دیالۆگێ ل گه‌ل هه‌ر لایه‌نه‌كی. پشتی هاتنا داعشێ بۆ ناڤ عیراقێ حوكمه‌تا كوردستانێ كارێ خوه‌ ب هوشداری كر زێده‌باری هایداركرنا حوكمه‌تا ناڤه‌ندی ب مه‌ترسیا مژارێ ب رێیا هه‌بوونا وان ل نیڤا پارێزگه‌هێن عیراقی و ب تایبه‌ت پارێزگه‌هێن رۆژئاڤا ل عیراقێ. د ناڤبه‌را شه‌ڤه‌ك و رۆژه‌كان دا، داعشێ ده‌ست ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێن به‌رفه‌ره‌ه كر ژ رۆژئاڤایێ عیراقێ و ژ وان ژی پارێزگه‌هێن نه‌ینه‌وا و سه‌لاحه‌دین هه‌تا كو كه‌فتینه‌ ل سه‌ر هێلا پێشیێ سینگ ب سینگ ل گه‌ل سنۆرێن هه‌رێمێ پشتی ڤه‌كێشانا چار تیمێن له‌شكری ژ له‌شكرێ عیراقێ (بابه‌تێ ڤێ خوڤه‌كێشانێ مایه‌ ڤه‌شارتی هه‌تا ئه‌ڤرۆ و كه‌سێن خه‌مساری كرین نه‌هاتینه‌ لێپرسین) و هه‌می چه‌ك هێلانه‌ د ده‌ستێن داعشێ دا و ب ڤێ چه‌ندێ هه‌رێم پشكداری داعشێ بوو ب سنۆره‌كێ درێژ ب رووبه‌رێ نێزیك 1050 كیلۆمه‌تران و ئه‌ڤ بابه‌ته‌ مابوو ڤه‌شارتی ل جیهانێ و ب تایبه‌ت ئه‌مریكا، یا فه‌ر بوو ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ی كو به‌رسینگێ داعشێ بگریت سه‌ره‌رای هندێ كو وه‌زاره‌تا به‌رگیریا عیراقێ پێشمه‌رگه‌ پرچه‌ك نه‌كربوو، له‌ورا واشتنتۆن و ئێكه‌تیا ئه‌رۆپی پشتی داخوازكرنا كوردستانێ رابوون ب پرچه‌كداركرنا پێشمه‌رگه‌ی ب چه‌ك و كه‌لوپه‌رلان كو پشتی هینگی دیاربوو كوی یێن كه‌ڤن و نه‌ ل وی ئاستینه‌ كو به‌رسنگێ مه‌ترسیدارترین تیرۆرا جیهانێ بكه‌ن، سه‌ره‌رای ڤێ چه‌ندێ و ب هاریكاریا پێشمه‌رگه‌ی و هێزێن ئاسمانی یێن ئه‌مریكی ل گه‌ل هێزێن عیراقی بزاڤێن ڤه‌گه‌راندنا پرانیا ده‌ڤه‌رێن داعشێ گرتین كرن، تشتێ سه‌رنجراكێش د بابه‌تێ پرچه‌ككرنا پێشمه‌رگه‌ی دا ئه‌وه‌ كو پێشمه‌رگه‌ به‌رسنگێ توندرین هێزا تیرۆرستێ دكه‌ت، هه‌لبه‌ت هنده‌ك لایه‌ن هه‌بوون كو پێئالینك و ئاسته‌نگ ددانانه‌ درێیا پرچه‌ككرنا پێشمه‌رگه‌ی دا و وه‌سا دهه‌ژمارت كو دانا چه‌كێ نوو بۆ پێشمه‌رگه‌ی وه‌كو دانپێدانه‌كا فه‌رمی یه‌ ب هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو كیانه‌كێ سه‌ربه‌خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ و ئه‌وێ چه‌ندێ ژ بیرا خوه‌ ده‌به‌ن كو هه‌رێم یا ل به‌ر ئابلۆقه‌كا ئابووری پشتی كو حوكمه‌تا ناڤه‌ندی مووچه‌یێن كارمه‌ندان و پێشمه‌رگه‌ی ژێ بڕین. لێ پشتی دانپێدانا جیهانێ كو ره‌وشا عیراقێ نازڤریته‌ ڤه‌ وه‌كو به‌ری دیاربوونا داعشێ ل عیراقێ و كورد داناینه‌ ل جهه‌كی كو چاڤێن خه‌لكه‌كی پێ رانه‌دبوون، هه‌ر وه‌كو مژار هاتیه‌ ڤه‌خواندن كو وه‌ل پێشمه‌رگه‌ی بكه‌ت كو شه‌ڕێ تیرۆرێ بكه‌ت، هه‌ر ئه‌و چه‌نده‌ یا سه‌رۆك بارزانی داكۆكی ل سه‌ر كری ده‌مێ گۆتی (ئه‌م یێن شه‌ڕێ تیرۆرێ دكه‌ن ل شوونا هه‌می جیهانێ) له‌ورا جیهان یا پشته‌ڤانیا پێشمه‌رگه‌ی دكه‌ن ب ره‌نگه‌كێ مرۆڤاتی ب په‌سنینا داخۆیانیێن پێشمه‌رگه‌ی كو نامه‌یه‌ك بوو بۆ داعشێ كو دوژمنێ وێ یێ ئێكی پێشمه‌رگه‌یه‌، له‌ورا سیاسه‌تا داعشێ هاته‌ گوهۆرین ژ شه‌ڕكرنا وان ل گه‌ل رژێما به‌شار ئه‌سه‌د ل سووریێ بۆ شه‌ڕكرنا هه‌رێما كوردستانێ و كوردان ل هه‌می ده‌ڤه‌ران، ژ لایێ دیتر ڤه‌ ئه‌و لایه‌نێن شه‌ڕێ داعشێ دكرن رابوون ب هه‌لویستێ ته‌ماشه‌ڤامی ب تنێ ئه‌ڤه‌ ده‌رباره‌ی هێزێن حكومی و ئوزسیۆنا ناڤخوه‌یی لێ ل سه‌ر ئاستێ نێڤده‌ولی، ئێدی مژار یا ئاشكرا بووی بۆ ده‌لیڤه‌دانا ده‌ركه‌فتنا هه‌می خوه‌به‌خشێن ئیسلامی بۆ بگه‌هنه‌ داعشێ ل سووریێ و عیراقێ ئه‌و ژی پشتی كو ده‌وله‌ت ره‌گه‌زناما وی ژكاردئێخیت، واته‌ رێگرتنا وان بۆ زڤرینێ. ب ڤێ چه‌ندێ سووری و عیراق بوونه‌ جهێ سۆتن و گۆڕستانا داعشێ ل جیهانێ و لایه‌نێ شه‌ڕكه‌ر ژی پێشمه‌رگه‌یه‌ ب هه‌می جۆرێن خوه‌ یێن جۆره‌ و جۆر ڤه‌، قوربانی ژی هه‌ر وه‌لاتیێ كورده‌ ل ده‌ڤه‌رێن باژێران یێن داعش دخوازیت داگیر بكه‌ت. ئه‌ڤ سیاسه‌تا ده‌ولی یا ئه‌ندامێن داعشێ و پاشی رۆخیانا ئیسلامی ئسۆلی یان رادیكال دبیت پڕسانیا جیهانێ ل گه‌له‌ و ژ وان ژی ئیسلاما راسته‌، باشه‌ هنده‌ك رێكێن دیتر نین كو بێی كوشتنا بێگونه‌هان و خرابكرنا باژێرێن ئێمن و كۆچكرنا هزاران ژ خه‌لكی به‌ر خیڤه‌تگه‌هان؟.
و: ئه‌ڤرۆ