ئه‌م دكارین ئیرانێ سالۆخه‌ بكه‌ین كو ئه‌و ده‌وله‌ته‌كا لێكدرایه‌ ب ئه‌جنده‌یێن خوه‌ڤه‌ و یا دوبه‌ره‌كی یه‌ ب دوجۆرێن ئارمانجانه‌، چونكو هێشتا یا درێژه‌پێدانا ده‌وله‌تا فارسی یا كه‌ڤن یا ب بیردانكا خوه‌ دله‌یزیت هه‌ڤده‌م شۆره‌شا خومه‌ینی یا ئیسلامی خه‌ونا دانانا ده‌وله‌ته‌كا ئیسلامی زێده‌ركریه‌ كو ژ سنۆرێن ئیرانا ئیسلامی تێبپه‌ریت، ، هاریكاریا رۆخاندنا رژێما سه‌دام حوسێن ل عیراقێ كریه‌ بۆ خورتكرنا ڤێ خه‌ونا لێكدراو. له‌ورا شیا كونترۆلێ ل سه‌ر گۆره‌پانا عیراقی بكه‌ت و بۆ خوه‌ كریه‌ باخچه‌كێ پێشیێ ل به‌رامبه‌ر ده‌سهه‌لاتا خوه‌، هه‌ر وه‌سا ده‌ستێن خوه‌ بۆ لوبنانێ و به‌حرێن و یه‌مه‌ن درێژكرن دا كو كاودانێن سیاسی ل وان وه‌لاتان تێكبده‌ت، ژبیرا وان ژی نه‌چوویه‌ كو هه‌ڤپه‌یمانیه‌كا ستراتیژی ل گه‌ل سووریێ هه‌یه‌ هه‌ر ژ سالێن هه‌شتێیان و هه‌تا نها، ئه‌ڤ ئێكه‌ یه‌ ژی یا دیار ژ به‌رگیریا وێ یا مریی ژ رژێما به‌شارئه‌لئه‌سه‌دی، چونكو گۆره‌پانا سووری بوویه‌ پارچا شه‌تره‌نجێ دا كو ئیران نه‌مایشكرنه‌كێ بۆ هێز و ده‌سهه‌لاتێ بكه‌ت. ب رامانه‌كا دی هه‌كه‌ ئیرانا نه‌ته‌وی یا فارسی ئۆمێدخواسته‌ زالبوونا هه‌رێماتی و ب په‌رده‌كا مه‌زهه‌بی، رژێما ده‌سهه‌لاتدار تێدا دێ په‌سنا رژێما (ولایه‌ الفقیه‌) كه‌ت و هنارده‌كرنا شۆره‌شێ. ئیران ژی بزاڤێ دكه‌ت كو به‌هره‌كا مه‌زن هه‌بیت ل رۆژهه‌لاتا ناڤین. هه‌ر د ناڤبه‌را ده‌مه‌كی و یێ دی رادبیت هێز و مانۆره‌یێن له‌شكری نه‌مایش دكه‌ت و كاری ل بده‌ستڤه‌ئینانا پتر ژ هه‌ڤپه‌یمانه‌كی دكه‌ت ژ پێخه‌مه‌ت بجهئینانا ستراتیژیێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ، هه‌ر وه‌سا ئه‌وێ ده‌ست و زاندكێن خوه‌ هه‌نه‌ ژ میلیشیاتێن شه‌عبی و تائفه‌ی ل عیراقێ و سووریێ و لوبنان و یه‌مه‌ن وكو هێلێن پێشیێ كار دكه‌ن بۆ به‌رگریكرنێ ژ ئاسایشا ئیرانێ یا ناڤخوه‌یی. ئه‌جنده‌یێن ئیرانێ ل ده‌ف ڤێ خالێ رانه‌وه‌ستاینه‌ به‌لێ ڤێ ره‌وشێ گه‌هانده‌ هندێ بۆ كه‌یسگرتنا دیاربوونا رێكخراوا داعش یا تیرۆرستی بۆ بجهئینانا ڤان ئه‌جنده‌یان كو ب ڤێ ئێكێ پره‌نسیپێ (وداویها بالتی كانت هی الداء)، رامان ده‌رمان بكه‌ ب وی ده‌ردی، هه‌ر دیسا ب به‌ره‌كی چه‌ندین چیچك كوشتینه‌. ئه‌م دكارین ژی ده‌سكه‌فتێن ئیرانێ یێن سیاسی ده‌ستنیشان بكه‌ین ژ هه‌بوونا داعش د ڤان خالێن ل خارێ دیار: ئێك. دا كو ئارامی و سه‌قامگیریێ ل ده‌ڤه‌رێ نه‌هێلیت. دو. داكو بۆ جیهانێ دیاربكه‌ت كو شوونگرێ رژێما به‌شار ئه‌لئه‌سه‌د دوژمنه‌كێ رادیكاله‌ تیرۆرسته‌ و دا كو جڤاكێ نێڤده‌ولی ل شه‌رمێ بده‌ت و نه‌هێلیت پشته‌ڤانیا ئۆپوزسیۆنا سووری بكه‌ت. سێ. به‌رده‌وامكرنا هه‌بوونا داعش و گیرۆبوون و نه‌رماتی د شه‌رێ وێ دا ل ده‌ڤه‌رێن سونی ل نیڤا عیراقێ ژ پێخه‌مه‌ت لاوازكرنا هێزا سونه‌یان ژ به‌ر ئه‌و كریارێن داعش پێ رادبیت ژ كارێن هۆڤ و وێرانكاریا ژێرخانێ و كوشتنا سڤیلان. چار. نه‌ به‌رقه‌راربوون ل رۆژهه‌لاتا ناڤین گه‌فێن ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ لێ ڤه‌دشێریت و جه‌ختبوونا خوه‌ ل سه‌ر هه‌ردویان بژاله‌ دكه‌ت، ل هه‌مان ده‌مێ كوت ێدا به‌رده‌وام پشته‌ڤانیا شیعه‌یان ل هه‌می جهان دكه‌ت بۆ بجهئینانا ئۆمێدا خوه‌ یا نه‌ته‌وی. پێنج. ده‌ركه‌فتنا ئیسلاما سیاسی ل ئیرانێ وه‌كو شوونگره‌كێ ب به‌لانس ژ ئیسلاما سیاسی یا هشكباوه‌ر ل لایه‌نێ دیتر كو ب داعشێ دهێته‌ دیاركرن ده‌لیڤه‌كا گونجای دابوو ئیرانێ بۆ ئارامكرنا ئه‌ڤلجبیوونێن سیاسی د ناڤبه‌را وێ و رۆژئاڤایێ دا و ئه‌مریكا دیاردبیت د رێككه‌فتنێ دا د ناڤبه‌را هه‌ر دوئالیان دا ل دۆر باده‌كا ناڤۆكی یا ئیرانی كود بیت بهێته‌ هه‌ژمارتن وه‌كو شكاندنا قالبه‌كێ به‌فرێ د ناڤبه‌را وێ و هه‌ر پێنج ده‌وله‌تان دا. ئه‌ڤ دوبه‌ره‌كیا ستراتیجیێن ئیرانی و ئه‌جنده‌یێن وێ یێن لێكدراو ب هووری دیار دكه‌ت كو جوداهی هه‌یه‌ د گۆتارا وێ ناڤخوه‌یی دا یا گه‌لێن ئیرانی و سالۆخه‌تكرنا وێ ژ لایێ ئه‌مریكا و رۆژئاڤایێ ڤه‌ كو ئه‌و دوژمنێ ئێكێ یه‌ و د ناڤبه‌را پێرابوونێن وێ یێن سیاسه‌تا ده‌رڤه‌ و ئه‌وا گه‌له‌ك جاران دهێته‌ گونجاندن ل گه‌ل دیدێن رۆژئاڤایی یێن ئه‌مریكی چو د باده‌كا ئه‌ڤغانستان دا بیت یان ژی ل ده‌سپێكێن باده‌كا عیراق. ستراتیجیا ئیرانێ نه‌ك ب ساناهی یه‌ ئه‌م تێبگه‌هین چونكو ڤالاهیه‌ك هه‌یه‌ د ناڤبه‌را گۆتارا وێ و كریارێن وێ و د ناڤبه‌را هه‌ستكرنا وێ ب سته‌مێ و ره‌فتارا وێ و د ناڤبه‌را به‌رژه‌وه‌ندیێن وێ یێن ئایدۆلوجی و نشتیمانی دا و كریارێن وێ نه‌ یێن گونجاینه‌.

ئه‌مریكا دهێته‌ هه‌ژمارتن پتریا وه‌لاتان كو كاریگه‌ریا خوه‌ ل سه‌ر ره‌وشا رۆژهه‌لاتا ناڤین هه‌بیت، ل ده‌مه‌مێ نوو و پشتی بۆیه‌رێن 11 سبته‌مبه‌رێ هنده‌ك هه‌ڤپه‌یمانیێن سه‌ربازی و هه‌والگێری به‌ستینه‌ ل گه‌ل هنده‌ك وه‌لاتان كو خوه‌دیێ بریارا ئه‌مریكی ئه‌و هزر پێشده‌م بۆ نه‌كریه‌، ئه‌و ژی بۆ بجهئینانا ئارمانجێن وێ یێن ستراتیژی، ئه‌ڤجا ئه‌وێ ستراتیژیه‌كا به‌رفره‌ه هه‌یه‌ لایه‌نگری تێدا نینه‌. كو ب ڤێ چه‌ندێ پاراستنا جهێ خوه‌ بكه‌ت ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ وه‌كو هێزه‌كا مه‌زن. ژ به‌ر ڤێ ئێكێ ژی. ژ به‌ر ڤێ ئێكێ ستراتیژیێن ئه‌مریكا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین پشتبه‌ستنێ ل سه‌ر چه‌ندین فاكته‌ران دكه‌ت ئه‌و ژی :
ـ پاراستنا جهێ خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ وه‌كو هێزه‌كا مه‌زن.
ـ دابینكرنا ژێده‌رێن وزێ و پاراستنا (نه‌فتێ).
ـ گه‌ره‌نتیكرنا په‌یوه‌ندیێن وێ یێن ئابووری.
ـ گه‌ره‌نتیكرنا به‌رده‌وامكرنا فرۆتنا چه‌كی.
ـ دابینكرنا ئاسایش و سه‌لامه‌تیا ده‌وله‌تا ئیسرائیلێ.
ـ پاراستنا هه‌ڤپه‌یمانیێن وێ ل ده‌ڤه‌رێ و ب تایبه‌ت ل گه‌ل وه‌لاتێن كه‌نداڤی.
ـ شه‌ركرنا ته‌ملیككرنا چه‌كێ ناڤۆكی.
ـ بڕینا رێكێ ل به‌رامبه‌ر هه‌ر هێزه‌كا هه‌ڤرك بۆ ڤه‌دیتنا كیانه‌كێ زال بۆ خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ خوه‌ هه‌كه‌ نه‌چار ببیت بۆ بجهئینانا په‌نایا چاره‌سه‌ریا له‌شكری. هه‌ر وه‌سا ستراتیژیا وه‌لاتێن ئێكگرتی یێن ئه‌مریكی دهێنه‌ هه‌ژمارتن ژ وان ستراتیژیێن نه‌رم یێن دكارن گوهۆرینێ و راستڤه‌كرنێ بكه‌ن ل ده‌مێ پێدڤی، هه‌روه‌سا ئه‌وێ شیانێن جیهانی هه‌نه‌ د وارێ هێزا له‌شكری و پلانێن كێبه‌ركی دا. ئه‌و ژی ئه‌ڤرۆ سه‌ركێشیا جیهانێ دكه‌ن ب شیانێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك و یێن مه‌زن، كو بۆیه‌ ئه‌گه‌ر ببیته‌ پێشیا هه‌می گۆره‌پانان د وارێ به‌رگریكرنێ دا و پاراستنا ئاسایشا خوه‌ یا نه‌ته‌وی و كاركرن ل سه‌ر ڤه‌گوهاستنا بوهایێن شارستانی بۆ وه‌لاتێن گیرۆبووی. به‌لێ روودانێن ئاژاوین پشتی گوهۆرینا سیسته‌می ل عیراقێ و تشتێ هاتیه‌ روودان پشتی هینگی ل پرانیا وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤین وه‌كو ئاماژه‌كێ نه‌رێنێ یه‌، ئه‌ڤا دووماهیێ ژی ئێدی دشیان دایه‌ كو بهێتنه‌ شرۆڤه‌كرن ژ لایێ شرۆڤه‌كارێن سیاسی و هنده‌ك ژ به‌لگه‌یێن هه‌والگێریا ئه‌مریكی و هه‌ژماره‌كا هه‌ڤپه‌یمانێن وێ یێن نهێنیبوون ل سه‌ر راكری كو ئه‌و كاره‌كێ ده‌ستكرده‌ ب تایبه‌ت بابه‌تێ ده‌لیڤه‌دانێ بۆ رێخستیا داعشێ بۆ بلندبوونێ دا كو وه‌كی سه‌نگه‌كا ب به‌لانس لێ بهێت بۆ حوكمه‌تا به‌شا ئه‌سه‌د، ب به‌ره‌ڤاژی تشتێ ویلایه‌تێن ئه‌مریكی دبێژیت، به‌لێ ئه‌و وێ ئێكێ دیار دكه‌ت ئه‌و شكه‌ستنا ب ده‌ستڤه‌ئینایی ل جهێ شوونگرێ سیسته‌مێن ژ دۆخێ هاتیه‌ پێش، ئه‌ڤجا ل هه‌ردو هه‌لویستان، وه‌لاتیێ سڤیل یێ ساده‌ و زێده‌باری گه‌له‌ك ژ ره‌وشه‌نبیران یێن به‌رپرساتیا كوشتنێ و وێرانكاریا په‌یدابوویه‌ ل ده‌ڤه‌رێ دئێخنه‌ ستویێ ئه‌مریكا. دبیت ده‌ركه‌فتنا له‌شكرێ ئه‌مریكی ل عیراقێ بهێته‌ هه‌ژمارتن وه‌كو وه‌رچه‌رخانه‌كا دیرۆكی د نێرینا ئه‌مریكی دا ژ بۆ بجهئینانا ستراتیژیێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ، د ڤێ ئێكێ دا پشتبه‌ستنا خوه‌ ددانیته‌ سه‌ر سه‌رپه‌رشتیكرنا قه‌یرانان و برێڤه‌برنا وان بێی مایتێكرنێ ب ره‌نگه‌كێ راسته‌وخوه‌ ب رێیا ڤه‌هێلانا ناكۆكیێن ناڤخوه‌یی كو رووبه‌رێن به‌رفره‌ه وه‌ربگریت و ئاراسته‌ بكه‌ت كو خزمه‌تا به‌رده‌وامیا زالبوونا خوه‌ بكه‌ت. ب رێیا خواندنا جڤاكێن ڤێ ده‌ڤه‌رێ و ئه‌و هزرێن كاریگه‌ر ل سه‌ر جڤاكێن ڤێ ده‌ڤه‌رێ كو ب تنێ د به‌رته‌نگ ماینه‌ د ئاراسته‌یێن نه‌ته‌وی و ئاینی دا. هه‌ر وه‌سا پشتی روودانا شۆره‌شێن عه‌ره‌بی و ده‌ركه‌فتنا گرۆپێن ئیسلامی (ژ وان ژی یێن داوخوازكار و چه‌كدار) هه‌ر وه‌سا ئه‌و سه‌رشه‌قێن ژێ هاتینه‌ پێش ژ ئاژاوه‌كا سه‌رانسه‌ری ل ده‌ڤه‌رێ ب تایبه‌ت ل سووریێ و عیراقێ و هاتنا لایه‌نێن ده‌ولی یێن دیتر بۆ ناڤا هه‌ڤسه‌نگیا سیاسی ل ده‌ڤه‌رێ ئه‌مریكا نه‌چار كر بۆ مایتێكرنێ جاره‌كا دن ب ره‌نگه‌كێ راسته‌وخوه‌ بۆ پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن خه‌ریكه‌ بهێنه‌ گه‌فلێكرن. مایتێكرنا ئه‌مریكی یا راسته‌وخوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ جاره‌كا دهێته‌ كارتێكرن ب گه‌له‌ك فاكته‌ران ژ وان ژی وه‌كو مه‌ گۆتی هاتنا لایه‌نێن نێڤده‌ولی یێن نوو وه‌كو (رۆسیا) ل ناڤ هه‌ڤسه‌نگیێن ده‌ڤه‌رێ، هه‌روه‌سا نێزیكبوون د ناڤبه‌را وان و ئیرانێ دا پشتی گه‌هشتنا رێككه‌فتنه‌كێ ل دۆر باده‌كا ناڤۆكی یا ئیرانی، زێده‌باری گوهۆرینێن په‌یدابووین ل سه‌ر په‌یوه‌ندیێ دنێڤبه‌را ئه‌مریكا و سعوودیێ دا ل سه‌ر وێ ژێكجوداهیا دیار د بۆچوونێن هه‌دو لایه‌ناتن دا ل دۆر تشتێ ل سووریا و مسرێ دهێته‌ روودان، دبیت ژی ئه‌و هه‌ما ده‌سپێكه‌ك بیت د گوهۆرینا ویلایه‌تێن ئێكگری بۆ هه‌ڤپه‌یمانێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ (ڤه‌كۆله‌رێ ئه‌مریكی ستیڤن كینز) خودانێ پرتووكا دوباره‌ پێكئینانا رۆژهه‌لاتا ناڤین 2011 و گوهارتنا وان ب هنده‌ك هه‌ڤپه‌یمانێن نوو پشتی كو ئاراسته‌یێن هه‌ڤپه‌یمانێن كه‌ڤن دابرینێ ل گه‌ل ستراتیژیێن ئه‌مریكی دكه‌ت ل رۆژهه‌لاتا ناڤین.. به‌لێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ نابیت بهێته‌ روودان د ناڤبه‌را ئێك شه‌ڤ و رۆژ دا، له‌ورا ته‌ڤلیبوونا به‌رژه‌وه‌ندیان د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و هنده‌ك وه‌لاتێن عه‌ره‌بی دا(سعوودیێ وه‌كو نموونه‌) هاتیه‌ تێپه‌رین د ناڤا رێخستیێن هه‌رێماتیك دا و بۆ چه‌ندین گرێكێن سالان، زێده‌باری وێ چه‌ندێ كو هه‌ر گونجاندنه‌كا ئه‌مریكی ئیرانی پێدڤی ب پێرابوونان و راستڤه‌كرنان هه‌یه‌ كو بگه‌هیته‌ ئاستێ رووداتنێ ب ره‌نگه‌كێ ناڤخوه‌یی و ده‌ره‌كی. ل ڤێره‌ ژی پرسیاره‌ك دهێته‌ پێش: ئه‌رێ ویلایه‌تێن ئه‌مریكی د به‌رهه‌ڤن بۆ ره‌نڤگه‌دانا ئیسرائیل و سعوودیێ؟ل هه‌مان ده‌می كو ئه‌مریكا یا ماندیبوویی د هه‌ڤپه‌یمانیه‌كا نوو دا هه‌روه‌كو هه‌ڤپه‌یمانیا رزگاركرنا كویتێ ژ له‌شكرێ عیراقێ () بۆ شه‌ركرنا تیرۆرێ كو بهێته‌ ته‌رخانكرن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن ئابووری و له‌شكری.

دو كه‌س ناكۆك نابن ل سه‌ر وێ ئێكێ كو هێزا حزبێ د پره‌نسیپ و بها و میناكێن وێ دایه‌، به‌لێ ئه‌ڤ چه‌ندێ دێ د به‌ر ئاڤێ دا چیت هه‌كه‌ هات و ئه‌ڤ بنیاتێن ل خارێ نه‌بن:
1ـ بنگه‌هێ مللی
2ـ شیانێن ماددی
3ـ باندۆرا هه‌رێماتیك و جیهانی
بنگه‌هێ مللی پشتبه‌ستنێ ل سه‌ر قه‌ناعه‌تێ و پێشكێشكرنا خزمه‌تگوزاریان دكه‌ت، شیانێن ماددی ژی ل سه‌ر هژمارا لایه‌نێن سپانسه‌ر د راوه‌ستێت یین كو مادی پشته‌ڤانیێ دكه‌ت (داهاتێ حزبێ ژ ژێده‌رێن جۆره‌وجۆر)، به‌لێ باندۆرا هه‌رێماتیك و یا جیهانی ژ كیڤه‌ دهێت؟ ئه‌و تشتێ د ده‌ست حزبێ دا هه‌یی ژ وی قه‌باره‌ێ حزب خوه‌ دسه‌پینیت كو نه‌مازه‌كا هه‌رێماتیك و نێڤده‌ولی دكه‌ت وه‌كو (دیرۆكا حزبێ، هێمایێن وی، شه‌عبیه‌تا وی، شیانێن وی، چالاكیێن وی) ب واتایه‌كا دی، هه‌كه‌ هه‌ر حزبه‌ك بكه‌ڤیته‌ د نێڤبه‌را بنگه‌هێ مللی و شیانیێن ماددی دا، ئه‌ڤجا دێ وی قه‌بارێ هێزێ ته‌رخان كه‌ت بۆ كارتێكرنێ و دێ قه‌باره‌كا ناڤخوه‌یی و هه‌رێماتی و جیهانی هه‌بیت، ل دووماهیێ ژی دێ ژیواره‌كێ كاریگه‌ر هه‌بیت پتر ژ یێن دیتر، هه‌ر وه‌سا ب واتایه‌كا دن، هه‌ر وه‌سا ب رامانه‌كا دیتر هێزا حزبێ دمینیته‌ د ئاستێ بنگه‌هێ وێ یێ مللی و شیانێن وی یێن ماددی دا و چه‌ندیا باندۆرا وی یا هه‌رێماتی و نێڤده‌ولی، زێده‌باری پره‌نسیپێ وی یا بها و میناكا وی. حزبێن كوردی ل سه‌ر هزرێن جۆره‌و جۆر د راوه‌ستێن، به‌لێ دچیته‌ یان دكه‌ڤیته‌ ل ژێر ئارمانجه‌كا سه‌ره‌كی ئه‌و ژی سه‌رخستنا دۆزا كوردی د جێبه‌جێكرنا مافێن گه‌ل یێن شه‌رعی دا. هه‌ر دیسا هه‌ر حزبه‌كێ شێوازێ خوه‌ و ئالاڤێن خوه‌ هه‌نه‌ بۆ بجهئینانا ڤێ ئێكێ، هه‌ر وه‌سا ژ پێخه‌مه‌ت گه‌هشتنا ڤێ ئارمانجێ هه‌ر حزبه‌ك ژ بۆ به‌رده‌وامكرنێ و ده‌ینامۆكرنا چالاكیا وێ یا سیاسی، پاشی ژی سه‌ركه‌فتنا هه‌ر حزبه‌كێ دێ ل دووڤ شاره‌زایا وان یا سیاسی بیت بۆ چاوانیا پێگێركرنا پره‌نسیپان بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا وان.
دبیت ژی حزب د ژێكجودا بن د رووبه‌رێ گرنگیا ئه‌وله‌ویا ئێك ژ بنیاتێن مه‌ گۆتین دا بۆ هێزا حزبێ ل سه‌ر یا دیتر. دبیت ژی شیانێن دارایی گرنگترین بنگه‌هێن مللی بن، یێن حزبه‌كا ده‌ستنیشانكری هه‌ر دیسا رادبیت به‌هانه‌ و ئه‌گه‌رێن ب قه‌ناعه‌ت پێشكێش بكه‌ت ل دووڤ ڤه‌كۆلین و هنده‌ك نه‌مازه‌یان، یانژی بنگه‌هێ مللی پتر ل پێشیا شیانێن مادی دا بیت یێن حزبه‌كا دیتر، ئه‌ڤه‌ ژی دهێت ل دووڤ قه‌ناعه‌ت و ئه‌و بژاێن وێ یێن تاقیكرین، دبیت ژی حزبه‌كا دیتر ببینی تكو باندۆرا ده‌ره‌كی ب ره‌نگه‌كێ هه‌رێماتیك بیت یان جیهانی یانژی هه‌ردو پێكڤه‌ پتر د گرنگ بن و ب ڤی ره‌نگی. له‌ورا دیدێن ژێكجودا دبیت ببیته‌ ئه‌گه‌را ناكۆكیێ ژ پێخه‌مه‌ت ده‌رگه‌هێ ڤه‌مانێ و داخوازا پێشیێ. دبیت هه‌ر حزبه‌ك هزر بكه‌ت كو ئه‌ڤ ئێكه‌ دێ ڤه‌مان و به‌رده‌وامیا وی یان بلندكرنا وی خرڤه‌كه‌ت، ل ڤێره‌ ژی ئه‌م نه‌كارین ره‌خنگرتنێ ل هه‌ر حزبه‌كێ بكه‌ین د هه‌ولێن وێ دا داكو ببیته‌ یا باشتر و ب هێزتر به‌لێ ره‌خنه‌گرتن دهێت ده‌ما حزب بێلایه‌ن دبیت ژ ئارمانجا سه‌ره‌كی بۆ بجهئینانا دۆزا كوردی و مافێن گه‌ل. دبینم كو حزبا ب هێز ئه‌وه‌ كونترۆلێ ب به‌لانسێ بكه‌ت د نێڤبه‌را هه‌ر سێ بنیاتان ل گه‌ل پاراستنا پره‌نسیپ و بهایێن وی كو بنگه‌هێ مللی پتر گرنگتره‌ و گرانتره‌ ب به‌لانسا خوه‌ و هه‌ر ژ ئه‌و بنیاتێن گرنگ (شیانێن ماددی و باندۆرا هه‌رێماتیك یان جیهانی) ب تایبه‌ت د دانانا جڤاكه‌كی وه‌كو یێ كوردی، چونكو یا دووماهیێ دۆزا خوه‌ یا دادوه‌ر هه‌یه‌ و هێشتا نه‌هاتیه‌ ب جهئینان، زێده‌باری پێدڤیێن وی یێن گشتی وه‌كو هه‌ر جڤاكه‌ه‌كێ دیتر ژ ئارامی و به‌رقه‌راریا وی و خزمه‌تگوزاریان، ب رامانه‌كا دیتر كو گه‌لێ كورد هێشتا یێ د دۆخه‌كێ شۆره‌شێ دا دژیت و داخوازا مافێن وی یێن ره‌وا، ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ژی حزبا ب هێز ئه‌وه‌ سه‌ردكه‌ڤیت بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مه‌زنترین بنگه‌هێ مللی یێ كوردی، ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی مسۆگه‌ر دهێت ب رێیا پێشكێشكرنا پتریا خزمه‌تێن كو دشیان دا بن وه‌كو (پاراستن ژ گه‌نده‌لیێ و به‌لاڤه‌كرنا دادوه‌ر یێ و خزمه‌تا خه‌لكی و پاراستنا وه‌لاتی).
و/ ئه‌ڤرۆ

رێكخراوا تیرۆرستی یا داعشێ د ئۆپه‌راسیۆنا رزگاركرنا شنكالێ دا پشت لێ شكه‌ست و تووشی دربه‌كێ كوژه‌ك بوو ژ لایێ هێزێن كوردی و فرۆكه‌یێن هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌ولی ڤه‌ هاتیه‌ ئه‌نجامدان، ئه‌وان تێشكاندنه‌كا مه‌زن خوار و چه‌ندین كوشتی ل دووڤ خوه‌ دا بجه هێلان. ل دووماهیێ ب ره‌نگه‌كێ نه‌رێنی كارتێكرن ل سه‌ر مۆرالا وان كر، له‌ورا ره‌نگڤه‌دانا وان یا نه‌ رێخستی و نه‌ ڤه‌خواندی و ب نه‌چاری ڤه‌ بوو، رابوون په‌نا برنه‌ هنده‌ك كریارێن چه‌په‌ل یێن خوكوشتنێ ل فره‌نسا، ئه‌و مژارا بوویه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا هه‌لویسته‌كێ نێڤده‌ولی یێ نوو كو داعشان چو هزره‌ك بۆ نه‌دكر گرۆڤه‌ ژی: ره‌ڤینا وان یا ته‌ڤایی و خێزانێن وان ژ رقه‌یێ ل ده‌سپێكا هه‌له‌مه‌تێن ئه‌سمانی یێن فره‌نسا، پاشی رژدیا هه‌ڤپه‌یمانا نێڤده‌ولی ل سه‌ر زێده‌كرنا هه‌لمه‌تێن ئه‌سمانی، ب رامانه‌كا دی داعش ب خوه‌ رابوو خوه‌ ل سێدارێ دا، سه‌ره‌رای نه‌رازیبوونا جیهانێ بۆ ڤی كارێ تیرۆرست ل فره‌نسا، به‌لێ ره‌نگڤه‌دانه‌كا ئه‌كتیڤ ل سه‌ر هێزێن كوردی یێن ل سه‌ر ئه‌ردی به‌رسینگێ مه‌زنترین و ب هێزترین رێكخراوا تیرۆری ل جیهانێ بوو، به‌لێ ئه‌ڤ بۆیه‌رێن ل دووڤ ئێك دڤێت پتر شاره‌زایا سیاسی یا ناڤخوه‌ی و هه‌رێماتی و نێڤده‌ولی یا كورد و ل هه‌ر چار پارچان خورت ببیت ل (عیراق، سووریا، تركیا نها ـ و ئیرانا پاشه‌رۆژێ) چونكو خوه‌دی باندۆره‌كا مه‌زنن ل سه‌ر، زێده‌باری هندێ كو هه‌ر پارچه‌كێ باندۆرا خوه‌ یا تایبه‌ت هه‌یه‌ ل سه‌ر وێ ده‌وله‌تا د ناڤێ دا. ل ڤێره‌ گرنگیا هه‌ڤپه‌یمانیا كوردی ب هه‌ر چار پارچێن خوه‌ ڤه‌ دهێت ژ حزب و ره‌وت و گرۆپان، ژ به‌ر ڤان ئه‌گه‌ران:
1 ـ كارتێكرنه‌كا مه‌زن ل سه‌ر پتر ژ ده‌وله‌ته‌كێ هه‌یه‌.
2 ـ هه‌بووتا ململانێن هه‌رێماتیك و نێڤده‌ولی.
3ـ ئه‌وان ئارمانجه‌كا هه‌ڤپشك هه‌یه‌ بۆ ده‌ستهه‌لاتكرنا خوه‌ ب خوه‌. ئه‌ڤ هه‌ڤپه‌یمانه‌ دڤێت جڤینه‌كا گرۆپه‌كێ بهێته‌ پێكئینان بۆ نه‌خشه‌دانانا ستراتیژیا كوردان بۆ بجهئینانا ئارامی و سه‌قامگیریا وان و ئارمانجا وان یا پاشه‌رۆژێ، هه‌ر وه‌سا تێدا پارڤه‌كرنا رۆلێن وان دهێته‌ كرن و ل گۆر شیان و گرنگیا قووناغێ، هه‌ر وه‌سا فه‌ره‌ ل سه‌ر لایه‌نان كو كه‌یسا خوه‌ ل ئه‌ڤێ چه‌ندێ بگرن و ب كارێ به‌رده‌وام و لێكتێگه‌هشتن د ناڤبه‌را وان دا بۆ گه‌هشتنا ئارمانجا به‌رز یا كوردان ل گه‌ل پاراستنا هه‌ر پشكه‌كی كو مافێ چاره‌نڤیسێ خوه‌ هه‌بیت، كو هه‌ر هێزا هه‌ر حزبه‌كێ یا مادی و وه‌ریی یا ته‌رخانكری بیت بۆ خزمه‌تا به‌رژه‌وه‌ندیێن گه‌لێ كورد، نه‌كو ببیته‌ شه‌ره‌كێ ئاشكرا یان نهێنی بۆ دیاربوون و كونترۆلكرن ل سه‌ر بریاران، ب رامانه‌كا دن كو هه‌ر حزبه‌كێ شیانێن خوه‌ و په‌یوه‌ندیێن هه‌رێماتی و نێڤده‌ولی هه‌بن و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژ پێخه‌مه‌ت ستراتیژیا كوردی ته‌رخان بكه‌ت. بۆ نموونه‌: پارتی دیمۆكراتی كوردستان (پارتی) یا ئێكێ یه‌ بۆ رێكخستنا خوه‌ د نێڤبه‌را كوردان دا و مه‌رجه‌عێ حزبێن دیتره‌ یێن پشتی وێ هاتینه‌ پێكئینان، هه‌ر وه‌سا یێ كه‌ڤنتره‌ ژی ده‌رباره‌ی پشكێن دیتر یێن كوردستانێ و ل دووهیێ ژی چو شوونگرێن خوه‌ نینن د سه‌ركرداتیا خوه‌ یا ستراتیژی یا كوردی دا، به‌لێ كو كه‌یسا خوه‌ نه‌گریت ب ئێكانه‌بوونا خوه‌ دا بۆ دانا بریارێن سیاسی، ل به‌رامبه‌ر ژی نابیت لایه‌نێ دیتر هه‌رده‌م گله‌یێ بكه‌ت د هه‌ر شاشیه‌كێ دا و ژبیرا خوه‌ دبه‌ن كو چاڤدێرێن كه‌یسۆ هه‌نه‌ ل به‌رامبه‌ر سیاسه‌تا كوردی ب گشتی و پارتی دیمۆكراتی كوردستان ب تایبه‌تی، ئه‌وێن ژ خوه‌ و گازنده‌ و سكالایان ڤه‌نه‌بن یان تۆمه‌تێن كه‌یسگرتی، خوه‌ ددانن سه‌ربه‌خوه‌ بۆ ڤه‌دیتنا هه‌ر ره‌خنه‌كێ یان به‌هانه‌كێ، ئه‌و ژ بۆ بێگونه‌هكرنا كریارێن خوه‌ یێن تاوانبار یێن پێشین كو ب دووڤ كوردان ڤه‌ناین. ب رامانه‌كا دی پێدڤی یه‌ لێكتێگه‌هشتن و هه‌ڤكاریه‌كا مه‌زن هه‌بیت، هه‌ر دیالۆگه‌ك یان گه‌نگه‌شه‌ك یان ناكۆكیه‌ك هه‌بیت، پێدڤی ناكه‌ت دلۆڤانیا د ناڤبه‌را حزبێن هه‌ڤپه‌یمانیا ستراتیژی دا خراب بكه‌ت، هه‌ر وه‌سا بزاڤ ژ بۆ خوه‌ دوورخستنێ ژ ئه‌زۆكیێ ژ پێخه‌مه‌ت بهایێن بلندتر و مه‌زنتر، یانژی دا باوه‌ری د نێڤبه‌را وان دا په‌یداببیت، بلا وێ ترسێ بۆ وان ده‌وله‌تان بهێلن یێن شه‌رێ كوردان دكه‌ن ژ كه‌ربێن وێ پێشكه‌فتن و وه‌رارا ئه‌و بده‌ستخوه‌ڤه‌ دئینن.
و/ ئه‌ڤرۆ

پشتی راگه‌هاندنا عه‌بدوللا ئووجه‌لان ل 2014 قه‌بوولكرنا وی بۆ پێڤاژۆیێ به‌ر ب ئاشتیبوونێ، پاشی واژۆكرنا رێكه‌فتنه‌كێ دنێڤبه‌را هه‌ر دو لایه‌نێن كوردی و توركی دا، ژ پێخه‌مه‌ت راوه‌ستاندنا ئۆپه‌راسیۆنێن چه‌كدار ل دژی له‌شكرێ توركی، هه‌ر وه‌سا پشتی كو پارتا دادوگه‌شه‌پێدان رابووی ب ئه‌ركێ ره‌واكرنا وان قانوونێن مافی دده‌نه‌ نه‌ته‌ویان، ئه‌و ژی ب رێیا كۆمه‌ما چاكسازیا وه‌ك ڤه‌كرنا خویندنگه‌هان و ده‌ركرنا رۆژنامه‌ و ویستگه‌هێن ئێزگه‌ه و كه‌نالێن ئه‌سمانی ب زمانێ كوردی، زێده‌باری رازیبوونێ ل سه‌ر دامه‌زراندنا هنده‌ك حزبان ب مه‌رجه‌كی كو د نه‌ته‌وه‌یی نه‌بن!. ئه‌ڤنه‌ هه‌می بوونه‌ هانده‌ره‌ك كو كورد باوه‌ریێ بده‌نه‌ نیازێن توركان د ئاشتیبوونا راست دا و چاره‌سه‌ریا ئاریشێن دنێڤبه‌را وان دا، نه‌مازه‌ ئه‌ڤێ ئێكێ هنده‌ك سه‌قایێن وه‌سا په‌یدا كرن ببنه‌ هاریكار بۆ بجهئینانا پشكداریێن كاریگه‌ر د هه‌لبژارتنێن نوونه‌راتی دا كو ل 7/6/2015 هاتبوونه‌ كرن، دیسا ببوو سه‌ده‌ما بده‌ستڤه‌ئینانا 80 كورسیان ل په‌رله‌مانێ بۆ پارتا گه‌لان یا دیمۆكراتی ل ناڤا په‌رله‌مانی، مه‌ ژی هزر كر كو هه‌بوونا وان ل په‌رله‌مانی نوونه‌راتیه‌كه‌ بۆ لایه‌نێ كوردی داكو دانوستاندنا حوكمه‌تێ بكه‌ت د به‌ندێن پرۆژێ ئاشتبوونا “نشتیمانی” دا، نه‌كو ببیته‌ سڤكاتیكرنه‌ك بۆ هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی یا توركی وه‌كو شۆفێنێن تورك ددانن هوشداریه‌ك و ئاماژه‌كا مه‌ترسیدار، له‌ورا ژی ره‌نگڤه‌دان ب ڤی ره‌نگی هات:
ئێك ـ بارانكرنا له‌شكرێ توركی بۆ بارانكرنا جه و باره‌گایێن PKK، ل چیا و گوندێن هه‌رێما كوردستانا عیراقێ، پاشی ل كوردان دان ل سووریێ و داخوازا ده‌ڤه‌ره‌كا ڤه‌ده‌ر ل سه‌ر سنۆرێن توركی و كوردستانا سووریێ كر، زێده‌باری پشته‌ڤانیا وان بۆ داعشێ ب ره‌نگه‌كی یان یێ دیتر.
دو ـ دوباره‌ هه‌لبژارتن ب به‌هانا سه‌رنه‌كه‌فتن د پێكئینانا حوكمه‌تێ دا. ئه‌ڤ پێدانێن هه‌نێ ئاماژه‌كێ دده‌ن كو چو گومان تێدا نینه‌ كو حوكمه‌تا توركی نه‌یا ژ رژده‌ د جهئینانا داخوازیێن نه‌ته‌وی یێن كوردی دا. ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ دبینین كو پشكداریا سیاسی یا حزبێن كوردی ل توركیا پێنگاڤه‌ك و نامه‌یه‌كه‌ بۆ هه‌می جیهانێ ل دۆر نیازێن كوردری یێن راست د به‌رژه‌وه‌ندیێ و كارێ ئاشتی دا بۆ بجهئینانا داخوازیێن وان، به‌لێ ئه‌ڤ هه‌وله‌ دێ به‌ر ب شكه‌ستنێ ڤه‌ چیت، چونكو هه‌ما دێ بیته‌ ده‌برینه‌ك بۆ جوانكرنا دیمه‌نێ په‌رله‌مانێ توركی نه‌ك ژ به‌ر ئه‌گه‌ره‌كی، ب تنێ ئه‌و ژی یا لایه‌نێ دیتر دحه‌بینیت ژ بێباوه‌ریێ ب مافێن كوردان و دانپێدانكرن. ژ سه‌ربۆرا كوردان ل عیراقێ سه‌ره‌رای پشكداریكرنا وان یا كاریگه‌ر د دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا عیراقی دا پشتی 2003 و هه‌بوونا هه‌ڤپه‌یمانا ب هێز دنێڤبه‌را وان و حزبێن دیتر دا ب تایبه‌ت ژی هێزێن شیعی یێن زال ل سه‌ر بریارا سیاسی، لێ ئه‌و سۆز و رێكه‌فتنێن دیمۆكراتی دنێڤبه‌را وان دا بجه نه‌ئینانان، سه‌ره‌رای هندێ نه‌ یا قانوونی و دستووری یه‌، بۆ نموونه‌ مادی 140، باشه‌ پا حوكمه‌تا توركی چو بكه‌ت، نه‌خاسمه‌ د بنیات دا هاته‌ پێكئینان ل سه‌ر بنیاتێ ئه‌تاتوركی نه‌ته‌وی و سه‌ربۆره‌كا دیمۆكراتی دخوازیت په‌یره‌وێ نه‌ته‌وی و ئیسلامی خرڤه‌كه‌ته‌ سه‌ر هه‌ڤ!! د هه‌وه‌كا سه‌رنه‌كه‌فتی دا بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ده‌نگێن كوردێن موته‌ده‌ین. ئه‌ڤ شێوازێ توركی یێ به‌رده‌وام بۆ شێلیكرنا راستیا نیازێن وان یێن شۆڤێنی بۆ نه‌هێلانا كوردان و نه‌رازیبوونا وان ب هه‌ر ره‌نگه‌كی كو نوونه‌راتیا وان یا ب هێز بیت ل په‌رله‌مانی كو ئه‌وان چو بۆچوونێن كاریگه‌ر نه‌بن د بریارا سیاسی یا توركی دا. سه‌ره‌رای خه‌باتا كوری ل كوردستانا توركیا نه‌هاتیه‌ بجهئینانا ل سه‌ر ئه‌ردێ ژیواری یا كوردان ل سووریێ بجهئینای ب تایبه‌ت پشتی راگه‌هاندنا وان یا دووماهیێ بۆ ده‌سهه‌لاتا ئۆتۆنۆمی بۆ ده‌ڤه‌رێن وان. ئه‌ڤه‌ ژی سه‌لماندنه‌كه‌ گومان تێدا نینه‌ كو مافێن كورد ناهێنه‌ بجهئینان ل گه‌ل سیاسه‌تا نه‌ته‌وی یا شۆڤێنی و ئیسلامی و رادیكالی یا توركی و عه‌ره‌بی و فارسی ب تنێ ب ئیراده‌كا ده‌ولی هاریكاریا كوردان دكه‌ت كو مافێن خوه‌ بده‌سڤه‌بینن.
و: ئه‌ڤرۆ

ئوپۆزسیۆن یان به‌رهنگاریبوون رامان ژێ ئه‌وه‌ كو به‌رهنگاریا تشته‌كی بكه‌ی یان هزره‌كێ، به‌لێ ئه‌ڤه‌ وێ رامانێ ناده‌ت كو ب ئیكجاری هه‌ما ره‌ت بكه‌ی، چونكو دبیت ته‌ بۆچوونه‌كا دیتر هه‌بیت، به‌لێ نه‌ مه‌رجه‌ تو یێ دروست بی، هه‌ر وه‌كو د په‌یڤینا ناڤدار دا هاتی (بۆچوونا من یا دروسته‌ و ته‌حه‌مولا شاشیێ دكه‌ت و بۆچوونا ته‌ یا شاشه‌ ته‌حمولا راستیێ دكه‌ت). ئۆپۆزسیۆن پێكهاته‌كا سه‌ره‌كی یه‌ د سیسته‌مێ دیمۆكراتی دا، هه‌ر وه‌سا دهێته‌ هه‌ژمارتن وه‌كو چاڤدێر بۆ بجهئینانا كارێن حوكمه‌تێ و دیاركرنا گه‌نده‌لیێ بۆ رایا گشتی هه‌كه‌ هه‌بیت د رێیا رۆژنامه‌ڤانیێ و میدیایێ دا، هه‌روه‌سا ئه‌وان ماف هه‌یه‌ د ده‌نگدانا رۆخاندنا حوكمه‌تێ دا ل نیڤا گوپیتكا په‌رله‌مانی دا، یان ڤه‌كێشانا باوه‌ریێ، به‌لێ نه‌مه‌رجه‌ ژی كو ئوپۆزسیۆن ناكۆكیا حوكمه‌تێ بكه‌ت د هه‌ر تشته‌كی دا. خوه‌ هه‌كه‌ ئۆپۆزسیۆن ل كوردستانێ هه‌بیت ژی سه‌ركه‌فتنه‌كا دروسته‌ بۆ ئه‌زمۆنا دیمۆكراتیێ، واته‌ دامه‌زراندنا بزاڤا گۆران وه‌كو ئۆپۆزسیۆن ل كوردستانێ پشته‌ڤانیه‌ بۆ تێگه‌هێ دیمۆكراتیێ، به‌لێ بزاڤا گۆران هاتیه‌ وه‌سفكرن و ساخله‌تێن وێ وه‌كو ئۆپۆزسیۆن ل ده‌مێ پشكداری كری د حوكمه‌تێ دا بۆ برێڤه‌برنا هه‌رێمێ و ره‌تكر كو بمینیت وه‌كو ئۆپۆزسیۆن ل ناڤا په‌رله‌مانی. ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ پێكهاتێ ئۆپۆزسیۆن نه‌یێ دیاربوو ل ناڤا په‌رله‌مانێ كوردستانی، به‌لێ من هزر دكر كو پێكئینانا هه‌ر ئۆپۆزسیۆنه‌كا ساخله‌م ل ناڤا په‌رله‌مانی پره‌نسیپ و ئارمانج و به‌رنامێن خوه‌ هه‌نه‌ د جودانه‌ ژ حزبێن دیتر و ب ڤێ چه‌ندێ حوكمه‌تا ئۆزسیۆنێ دێ هێته‌ پێكئینان و ل دووماهیێ ژی دێ پشته‌ڤانیا حوكمه‌تێ كه‌ت د تشتێن ئه‌رێنی دا و نه‌رێنیان ره‌ت كه‌ت ژ پێخه‌مه‌ت هێزا حوكمه‌تێ و دادوه‌ریا وێ. تشتێ هاتیه‌ روودان ئه‌وه‌ كو بزاڤا گۆڕان هاتیه‌ دامه‌زراندن ل سه‌ر بیناتێ هندێ كو ئه‌و ئۆپۆزسیۆنه‌ و یا جودایه‌ د پره‌نسپ و به‌رنامێن خوه‌ دا ژ حزبێن دیتر، پاشی پشكداریا وان دكه‌ت یێن ناكۆكیا وان دكه‌ت و به‌رهنگاریا وان دكه‌ت د حوكمی دا!، ل ڤێره‌ ژی مافێ هه‌ر وه‌لاتیه‌كی یه‌ كو بپرسیت: ئه‌رێ ئۆپوزسیۆنا (گۆران) ژ پێخه‌مه‌ت بده‌ستڤه‌ئینانا هنده‌ك پۆستێن ویزاری بوو؟! نابیت چو ئۆپۆزسیۆن بهێته‌ وه‌سفكرن ل ده‌مێ پشكداریا حوكمه‌تا جێبه‌جێكار دكه‌ت، به‌لێ ئه‌و چه‌قۆكه‌كا ناڤته‌نگێ یه‌ د له‌شێ حوكمه‌تێ دا و ل دووماهیێ ژی ئه‌ڤه‌ دێ ب ره‌نگه‌كێ نه‌رێنی كارتێكرنێ كه‌ته‌ سه‌ر كار و بزڤا حوكمه‌تێ د پێشڤه‌چوونێ دا، له‌ورا ئه‌م هزر دكه‌ین كو فه‌ره‌ ل سه‌ر بزاڤا گۆڕان كو بمینیت ئۆپۆزسیۆنه‌كا ساخله‌م ئاڤاكه‌ر ل ناڤا په‌رله‌مانی بێی ره‌تكرنه‌كا هه‌رده‌م و هه‌ڤرك، فه‌ره‌ ل سه‌ر حوكمه‌تێ ژی رێزێ ل ئاراسته‌یێن وێ بگریت و پێشدیتنێن وێ و قه‌بوول بكه‌ت وه‌كو چاڤدێر ل سه‌ر كارێ وێ ل گۆر ماده‌یێن دستووری و پاشی باوه‌ریێ بده‌ستڤه‌بینیت، له‌ورا ئۆپۆزسیۆنا نشتیمانی ژ پێخه‌مه‌ت حوكمێ دادوه‌ری یه‌ و چاڤدێر بۆ بجهئینانا گشتی ب سیاسی و ئابووری و جڤاكی، فه‌ره‌ ل سه‌ر كو پیرۆزباهیا حوكمه‌تێ بكه‌ت و سۆپاسیا وێ بكه‌ت هه‌كه‌ ب كاره‌كێ چاك رابیت، هه‌ر وه‌كو دكاریت ژی شیره‌تیێ ژی لێ بكه‌ت هه‌كه‌ پێدڤی بوویێ، به‌لێ نه‌یا به‌رئاقله‌ كو ببینیت ئۆپۆزسیۆن تۆمه‌تا هه‌رێمێ بكه‌ت ب دكتاتۆریێ و باخڤیت و كارێ ل سه‌ر ئه‌ردی هه‌ریمێ بكه‌ت وه‌كو ئۆپوزسیۆن و میدیا وێ و كادرێن وێ خورت بكه‌ت ل هه‌می هه‌رێمێ! هه‌ر وه‌سا تۆمه‌تا حوكمه‌تا هه‌رێمێ بكه‌ت، هه‌ر وه‌سا تۆمه‌تیا حوكمه‌تێ بكه‌ت ب گه‌نده‌لیێ و ته‌خسیریێ ئه‌و ژی پشكه‌كه‌ ژی!.
و/ئه‌ڤرۆ

خوه‌نیشادان مافێ ده‌ربرینێ یه‌ وه‌كو ئێك ژ ره‌نگێن پشكداریا سیاسی، ب مه‌رجه‌كی كو ژ ئازادیێن خه‌لكه‌كی نه‌بۆریت و قانوون بوویه‌ پیڤه‌ر، ئارمانج ژێ ئه‌وه‌ كو ده‌نگێ داخوازیێن جه‌ماوه‌ری بگه‌هنه‌ لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار، به‌لێ ده‌مێ حه‌یفه‌ك ل سه‌ر ملله‌تی یان ته‌خه‌كا تایبه‌ت بیت ژ جڤاكی ده‌ردكه‌ڤنه‌ د خرڤه‌بوونێن ئاشتیانه‌ دا ژ بۆ داخوازیكرنا مافێن خوه‌، هه‌ر وه‌سا هه‌می قانوون و یاداشتنامێن نێڤده‌ولی ل سه‌ر مافێن مرۆڤی رێككه‌فتینه‌، ب مافێ ده‌وله‌تان بۆ دانانا قانوونه‌كێ كو ئه‌ڤ خوه‌نیشادانه‌ بهێنه‌ رێككه‌فتن، به‌لێ چو یاداشتنامێن نێڤده‌ولی یان قانوون نینن مافی بده‌ته‌ رێپیڤانان یان خوه‌نیشادانان بێی به‌ندكرن ب سیسته‌می، به‌لێ ئه‌ڤ هه‌می یاداشتنامه‌ رێك دكه‌ڤن ل سه‌ر مافێ ده‌وله‌تان بۆ نه‌هێلانا په‌یدابوونا هه‌ر سه‌رپێچیه‌كێ د خوه‌نیشادانێ ل دووڤ تشتێ د قانوونێ یان دستووری دا هاتی. ژ گرنگترین ڤان جۆره‌ یاداشتنامه‌یان: په‌یمانا نێڤده‌ولی یا تایبه‌ت ب مافێن مه‌ده‌نی و ئابووری ڤه‌، هه‌ر وه‌سا رێكه‌فتنا ئه‌ورۆپی، رێكه‌فتنا ئه‌مریكی، هه‌ر وه‌سا ل ناڤ یاداشتنامه‌یا ئه‌فریقی دا. هه‌ر كه‌سێ باش بخوونیت و د یاداشتنامان دا بمه‌یزینیت، دێ بۆ وی مسۆگه‌ر بیت كو رێكه‌فتنه‌كا نێڤده‌ولی هه‌یه‌، ل سه‌ر نه‌ قانوونیبوونا خوه‌نیشادانێ ل ده‌رڤه‌ی سنۆریێن قانوونێ، له‌ورا ده‌وله‌تێن رۆژئاڤا هێزێن تایبه‌ت ب خوه‌نیشادانان ڤه‌ بكاردئینن، دا كو ژ سنۆرێن خوه‌ پره‌نسیپێن قانوونی یێن ره‌وا ده‌رنه‌كه‌ڤن. ب رامانه‌كا دیتر خوه‌نیشادان مافه‌كه‌، به‌لێ ل ده‌مێ دبیته‌ شێوازه‌ك بۆ ده‌ربرینێ، به‌لێ ده‌مێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژ راده‌یێ خوه‌ ده‌ردكه‌ڤیت، كێشه‌ دبیته‌ شیوازه‌ك بۆ ئاژاوێ و په‌یداكرنا قه‌یرانان، چونكو هینگی دێ ژ راده‌یێ قانوونێ ده‌ركه‌ڤیت یا د دستووی دا هاتی یان د یاداشتانه‌مه‌یان. ژ لایه‌كی ڤه‌ ژی ره‌وشه‌نبیریا خوه‌نیشادانێ و ب رێیه‌كا ئاشتیانه‌ نیشانا هشیاریا وه‌لاتیانه‌، به‌لێ كو یا دوور بیت ژ توندی و هشكباروه‌یێ و سڤكاتیكرنێ، ل كوردستانێ ژی پرۆژه‌ قانوونێ خوه‌نیشادانێ رێك دئێخیت نه‌كو قه‌ده‌غه‌ دكه‌ت، به‌لێ هه‌لبژارتنا ده‌مێ گونجایی گه‌له‌كا گرنگه‌، ئه‌و ژی ژ به‌ر چه‌ندیا گرنگیا پاراستنا ئاسایش و سه‌قامگیریا كوردستانێ، چونكو نها یا د چه‌ندین قه‌یرانان دا ده‌رباز دبیت، ئابووری و سیاسی زێده‌باری وێ ئێكێ كو یا د شه‌ره‌كی دا ل گه‌ل رێخستنا داعشا خویناوی، ل دووماهیێ ژی كوردستان نه‌چار نینه‌ ژ بارێ خوه‌ یێ گران پتر راكه‌ت و گرانیه‌كا تایبه‌ت ل ڤی ده‌می لێ زێده‌ببیت، مژار نه‌ یاگرێدایه‌ ب داخوازیێن خوه‌نیشاده‌ران یێن ره‌وا، زێده‌باری هندێ ئه‌ڤ رێپیڤانه‌ ده‌ربرینه‌كه‌ ژ هه‌لویسته‌كێ كه‌ربوكینێ نابیت بهێته‌ قه‌ده‌غه‌كرن یان سڤكاتی پێ بهێته‌ كرن، به‌لێ ئه‌و هه‌ستكرنه‌ ب به‌رپرساتیه‌كێ ل هه‌مبه‌ر ئه‌و چه‌ندا كوردستان تووش دبیتێ ژ بارێن گران، ل ڤێره‌ پرسیاره‌ خوه‌ دسه‌پینیت: ئه‌رێ ئه‌ڤ ده‌مێ نها و ره‌وشا كوردستانێ یا ناڤخوه‌ی و ده‌ره‌كی دێ ته‌حمولا وێ ئێكێ كه‌ت كو لایه‌نێن ئه‌منی یێن تایبه‌تمه‌ند راببن ب به‌رهه‌ڤێن پاراستنا خوه‌نیشادانان و ل هه‌مان ده‌می، هوشداریكرنه‌كا باش بۆ وی ده‌وروبه‌رێ روودان تێدا دپه‌رن، زێده‌باری خوه‌ دوورخستن ژ تێهه‌لچوونێ ل گه‌ل وان لایه‌نێن دخوازن خوه‌نیشاده‌ر بكه‌ڤنه‌ ته‌پكان و هه‌ولا راكێشانا وان بۆ هنده‌ك ته‌پكێن دیتر كو ببیته‌ جهێ په‌یداكرنا توندیێ و ئاژاوێ! ئه‌ز مه‌رجدارم كو ئاسایشا نه‌ته‌وی یا كوردستانی هێله‌كا سۆره‌ ل ده‌ف هه‌ر وه‌لاتیه‌كێ كورد، زێده‌باری هندێ كو ئه‌و خوه‌نیشاده‌ر ل هه‌ر جهه‌كێ لێبن ژ كوردستانێ، به‌لێ پرانیا وان نه‌ خێزانێن پێشمه‌رگه‌ی بوون.
و: ئه‌ڤرۆ

سه‌ره‌رای رۆخیانا ئێكه‌تیا سۆڤێتی و رۆخیانا هزرا شیۆعی به‌لێ رۆسیا ئاستێ خوه‌ یێ سیاسی پاراستیه‌، نه‌مازه‌ مافێ ڤیتۆ هه‌یه‌ یان مافێ ره‌تكرنێ ل سه‌ر هه‌ر بریاره‌كا بهێته‌ پێشكێشكرن بۆ جڤاتات ئێمناهیێ خوه‌ بیێ دایاركرنا ئه‌گه‌ران. هه‌ر ژ ده‌سپێكا روودانان ل سووریێ و هه‌لویستێ رۆسی گه‌له‌كێ دیار و ئاشكرایه‌ ل هه‌مبه‌ر ڤه‌هێلانا به‌شار ئه‌لئه‌سه‌د و به‌رده‌وامبوونا وی ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتێ. ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ د ناڤبه‌را رۆسیا و سووریێ دا گه‌له‌كا كه‌ڤنه‌ و دبیت بهێته‌ هه‌ژمارتن وه‌كو به‌رده‌وامیپێدانا په‌یوه‌ندیا رۆسی ل گه‌ل فورسان (شیعه‌) له‌ورا ناهێته‌ ڤه‌شارتن كو رۆسیا په‌یوه‌ندیێن دیار و كه‌ڤن ل گه‌ل وان هه‌نه‌، چونكو ده‌وله‌تا ئۆسمانی دوژمنێ هه‌ڤپشكه‌ د ناڤبه‌را فورس و رۆسان دا، به‌لێ ئه‌ڤا دووماهیێ ره‌ت ناكه‌ت تشتێ ب سه‌رێ فورسان هاتی ل سه‌ر ده‌ستێ ده‌وله‌تا ئۆسمانی، به‌لكو به‌رده‌وامبوونا هه‌ڤدژاتیێ د ناڤبه‌را وان دا ئه‌وێ به‌رده‌وامیێ خورتتر لێدكه‌ت د ناڤبه‌را وان دا. ئه‌ڤ چه‌نده‌ نابیته‌ رێگری د به‌رده‌وامكرنا په‌یوه‌ندیێ دا و حه‌زا هه‌ڤپشك بۆ هاریكاریێ خوه‌ پشتی كو په‌یوه‌ندی به‌ر ب قه‌یرانبوونێ چوویی پشتی سه‌ركه‌فتنا شۆره‌شا به‌لشفی. پرانیا موسلمانان ل رۆسیا خه‌لكێ سونه‌نه‌ ب تایبه‌ت هه‌ر دو مه‌زهه‌بێن حه‌نه‌فی و شافعی، چونكو پشتی كه‌فتنا ئێكه‌تیا سۆڤێتی رۆسیا ره‌وشه‌كا نه‌ یا سه‌قامگیر بخوه‌ ڤه‌ دیتبوو له‌ورا موسمانان ئه‌ڤ چه‌نده‌ ب كه‌یس دیت و بزاڤا وان ده‌ستپێكر و زێده‌بوو ژ پێخه‌مه‌ت دوباره‌ زێندكرنا ناسناما ئیسلامی تێدا، ئیرانێ ژی كه‌یسا خوه‌ ال وان كاودانان گرت و وێ ڤالاهیێ دا ب به‌رزه‌یی ڤه‌ بچیته‌ د ناڤ دانه‌خاسمه‌ سوننه‌یان هینگی چو هێزه‌ك یان كاریگه‌ره‌ك نه‌بوو، له‌ورا ب ڤێ چه‌ندێ ئیرانێ رۆله‌كێ زیندی له‌یزانت و شیا كۆماریێن ل رۆسیا بخوه‌ ڤه‌گیچشیت، نه‌مازه‌ پشتی شیایی داهات و ژێده‌رێن خوه‌ یێن ئابووری دا بكاربینیت ل ده‌مه‌كی كو ده‌ڤه‌رێ چو بزاڤا دراڤی و سیۆله‌ نه‌بوون. ئه‌ڤێ چه‌ندێ پشته‌ڤانیا ئیرانێ ژی كر كو ته‌شییعێ به‌لاڤه‌بكه‌ت و هنارده‌بكه‌ت ب هاریكاریا پرانیا شیعی ل ئازه‌ربه‌یجانێ و هێشتا ڤه‌گرت دا بگه‌هیته‌ نیڤا رۆسیا و ب زانینا كه‌نیشته‌یا رۆسی، له‌ورا هه‌رده‌م به‌رژه‌وه‌ندینه‌ حوكمی دكه‌ن، زێده‌باری هندێ كو شیعه‌ ل جهێ ئاینی و مه‌زهه‌بی یێ مشت بوو ب به‌راوردی ل گه‌ل وان كه‌سێن كو دبێژنی (موجاهدێن شیشانی) ئه‌وه‌ یا دبیت بهێته‌ هه‌ژمارتن وه‌كو رێكخراوه‌كا تیرۆری و شه‌ڕێ حوكمه‌تا رۆسی دكه‌ت. هه‌ر ژ وی ده‌می و موسلمانێن سونه‌ د ڤه‌ده‌ریه‌كێ دا دژیت دووری ده‌وله‌تێن دیتر یێن سوننی و ب تایبه‌تی ده‌وله‌تێن كه‌نداڤی. هه‌ر وه‌كو ئه‌زهه‌ر ژی هند گه‌له‌ك گرنگیدانا پێدڤی نه‌دایه‌ ب گه‌لێ ئیسلامی ل رۆسیا. ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ رۆسیا یا پشتراسته‌ كو هه‌لویستێ وێ یێ نوو ل هه‌مبه‌ر بۆردۆمانا به‌رهنگاریا سووری یان رێكخراوا داعش كارتێكرنێ ناكه‌ت سه‌ر رۆسیا، رۆسیا دزانیت كو چو دی زێده‌ناكه‌ت ژ به‌ر ئه‌وا هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤه‌دولی ب بۆردومانكرنا بده‌ستڤه‌ئینای ئه‌و ژی ژ به‌ر نه‌بوونا هێزه‌كا پیاده‌ ل سه‌ر ئه‌ردی ب پشه‌ڤانیا بۆردۆمانكرنا ئاسمانی، به‌لێ پا هه‌لویستێ موسلمانان چ بیت ل رۆسیا هه‌كه‌ روشێ سه‌پاندن ل سه‌ر رۆسیا كو له‌شكره‌كێ پیاده‌ ل سه‌ر ئه‌ردی فرێكه‌ت، ب تایبه‌ت سوننه‌یێن رۆسیا یێن دبینن كو دربێن ئه‌سمانی یێن پرانیا سوننی ل سووریێ دبنه‌ قوربان!. هه‌ر وه‌ كو ده‌ڤه‌رێن شه‌ڕی ل گه‌ل ریكخراوا داعش دهێته‌ كرن دێ دو هه‌ڤپه‌یمانان ل سه‌ر ئه‌ردێ ژیواری پشتی كو ب تنێ تشته‌كێ مه‌دیایی بوو و نه‌یا ئاشكرا بوو د ناڤبه‌را دو جه‌مسه‌ران دا، یێ ئه‌مریكی ب هێزه‌ و زاله‌ یێ رۆسی ب هێزه‌ و بزاڤێ دكه‌ت خوه‌ ب سه‌پینیت، ژ به‌ر وان جوداهیێن نه‌یێن به‌لانسبووی یێن هه‌ردو هێزێن ئه‌مریكی و رۆسی ئه‌وه‌ كو دێ گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت ئێخیت جهێ ئاراسته‌یێن وه‌لاتێن ده‌ڤه‌رێ ده‌ستنیشان كه‌ت بۆ ده‌ستنیشانكرنا هه‌لویستێن خوه‌ و ئه‌م هزر دكه‌م كو دێ هێته‌ دی بێی بدووماهیئینانا شه‌ڕی ل ده‌ڤه‌رێ یانژی درێژكرنا ده‌مێ بداویهاتنا رێكخراوا داعشێ. هه‌ر وه‌سا دبیت رۆهنكرنه‌كا ساده‌ بهێته‌ كرن ل دۆر وان ژێكجوداهیان، چونكو هه‌ردو جه‌مسه‌ران په‌یوه‌ندیا لێك تێگه‌هشتنێ دناڤبه‌را وان دا و هه‌ر وه‌سا ژی د بابه‌تێ شه‌رێ خوه‌ دا ل سه‌ر داعشێ و ئه‌وله‌هی و سه‌قامگێریا ئیسرائیلێ، هه‌ر وه‌سا په‌یوه‌ندیێن نیمچه‌ مشتبووی هه‌نه‌ ل گه‌ل ده‌وله‌تێن شه‌ڕی (عیراق و سووری و ئیران و توركیا و ده‌وله‌تێن دیتر یێن هه‌ڤسوی) هه‌ر وه‌سا زێده‌باری وێ ژی په‌یوه‌ندیا رۆسیا ب حوكمێ جهێ خوه‌ یێ جوگرافی و نێزیكا وێ و دیرۆكا وێ ل گه‌ل ڤان وه‌لاتان، هه‌ر وه‌كو ل سه‌ر ڤی بنیاتی ئه‌ڤ هه‌لویستێ رۆسی هاته‌ پێش ل هه‌مبه‌ر ڤه‌مانا به‌شار ئه‌لئه‌سه‌د و هه‌لویستێن دیتر ل ده‌ڤه‌رێ. ته‌ڤلیبوونا به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكی و رۆسی ل ده‌ڤه‌رێ ئه‌وان دئێخیته‌ د به‌لانسه‌كێ دا ل هه‌مبه‌ری كاودانێن ل سووری و عیراقێ و ل دووماهیێ ژی ئه‌ڤه‌ به‌لانسه‌كه‌ د ناڤبه‌را پشتگێریا سوننی و یا شیعی و ل دووماهیێ ژی به‌رده‌وامكرنا شه‌ڕی د ناڤبه‌را وان خورت دكه‌ت، ب رامانه‌كا دی هه‌بوونا به‌لانسێ د به‌رژه‌وه‌ندی و ده‌ستكه‌فتێن ئابووری دا، به‌لانسه‌كا دی هه‌یه‌ ل هه‌مبه‌ر وێ ئه‌و ژی د شه‌ڕی دا و خرابكرنا ژێرخانا وێ، هه‌ر وه‌سا پێل و بگر و ڤه‌كێش د كاودانان دا دێ وه‌لاتیێ سڤیل و خزمه‌تگوزاریێن گشتی كه‌ته‌ قوربان. د شه‌ڕگه‌ها ڤان روودانان دا فه‌ره‌ ل سه‌ر كوردان كو بۆ خوه‌ بده‌لیڤه‌ بزانن رۆلێ خوه‌ یێ هه‌ستدار و به‌رنیاس ل جه‌م هه‌می جیهانێ بسه‌لمینن ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن خوه‌ و رزگاركرنا ده‌ڤه‌رێن خوه‌، هه‌كه‌ پێدڤی بوو كو بزاڤا ئاشتیانه‌ بهێته‌ كرن، به‌لێ هێزێن نێڤده‌ولی وێ دپارێزن ب هه‌ر ره‌نگه‌كی و ل گۆر رێكه‌فتنێن وان و لێكتێگه‌هشتنێن ل گه‌ل كوردان رۆسیا ئاماژه‌ دا هه‌لویستێ كوردان و پێشمه‌رگه‌ی د شه‌ڕی دا ل سه‌ر داعشێ، هه‌كه‌ ژی بزاڤێ پێدڤی ب راكرنا چه‌كی بیت، كوردان ئه‌و بنگه‌هێ مللی و جه‌ماوه‌ری هه‌یه‌ بۆ شه‌رعیه‌تكرنا خوه‌. ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ یا فه‌ره‌ كو لێكتێگه‌هشتن و رێككه‌فتن و دابه‌شكرنا رۆلان دنڤبه‌را هه‌می حزب و گرۆپێن كوردی دا، خوه‌ هه‌كه‌ هنده‌ك ئاریشه‌ و ناكۆكی هه‌بن ژی، ئه‌ڤه‌ گه‌له‌ك تشته‌كێ نۆرماله‌، ب مه‌رجه‌كی كو كارتێكرنێ ل سه‌ر دۆزا وان یا سه‌ره‌كی نه‌كه‌ت.
و: ئه‌ڤرۆ

ململانا ئیسلامی ئیسلامی ل پشتی روودانێن تیرۆری یێن 11 سپته‌مبه‌ر ل سه‌ر ئه‌مریكا په‌یدابوو، ڤێ ململانه‌ نه‌ تنێ حزبێن ئیسلامی ب خوه‌ڤه‌ گرتن، هه‌ر چه‌نده‌ ب رادیكالیێ ده‌ست پێكر، به‌لێ وێڤه‌تر ژی چوو هه‌تا كو هنده‌ك حزبێن دیتر ژی ب خوه‌ ڤه‌گرتین كو خوه‌ ب دیمۆكراتیێ و لیبرالیزم یان سیۆشالیزمێ دئیننه‌ ده‌ر. هه‌ر وه‌سا ژی هه‌بوونا حزبێن سیاسی دهێنه‌ هه‌ژمارتن وه‌كو ئاماژه‌ك ل سه‌ر فره‌سیاسیێ و شیانا پێرابوونا ئاشتیانه‌ ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتێ هه‌كه‌ ده‌لیڤه‌ بۆ بهێته‌ رۆخسین كو ب ئاشكرایی ڤه‌ بزاڤا خوه‌ بكه‌ن و ب هه‌ڤركیا هه‌لبژارتنێ، سه‌ره‌رای ڤێ چه‌ندێ به‌لێ فره‌لایه‌نی ب چو ره‌نگه‌كی كارتێكرنێ ناكه‌ته‌ سه‌ر په‌یره‌وێ ئیسلامی یێ ده‌وله‌تێ و یێ د دستووری د اخوه‌ جه، ب واتایه‌كا دی حزبێن د ده‌وله‌تێن پرانیا ئیسلامی دا، خوه‌ هه‌كه‌ ب په‌یره‌وێ خوه‌ و ئاراسته‌یا خوه‌ ژی بهێنه‌ جوداكرن، به‌لێ دێ مینیت گرێدای سیسته‌مێن ده‌سهه‌لاتێ یا خوه‌دی بیروباوه‌ریا ئیسلامی و قه‌بوولكرنا حزبێن نه‌ ئیسلامی یان نه‌ ئایینی كو كاری ل گه‌ل ڤان سیسته‌مان بكه‌ن، كاردێن وێ د بنیات دا ژ بنیات ئیسلامینه‌ یان ئایینینه‌ د جودانه‌ و ل دووماهیێ ژی دوبه‌ركیا پرانیا وان دهێته‌ ئاشكراكرن د ئێكه‌مین گه‌فێن واند بۆ بنیاتێن وان یێن ئایینی. ئه‌ڤرۆ ژی ئه‌م ییێن ململانه‌كا خویناوی و وێرانكار دبینین د ناڤبه‌را حزبێن ئیسلامی دا و یێن ب سه‌ر وانڤه‌، لێ كوشتنا شیعیه‌كی یان سونیه‌كی هه‌ر ل دووماهیێ موسلمانه‌ و ل دووماهیێ ژی هه‌ر زیانڤێكه‌فتی یێ ئێكێ و دووماهیێ ئه‌ون یێن ئایینێ ئیسلامی دپه‌رێسن چو د موئمن بن یان نه‌، زێده‌باری هندێ كو ئه‌و پێكهاتێن دیتر كو هه‌ر ده‌م ئه‌و قوربانیێن نه‌زانینا پرانیانه‌. هه‌ر وه‌كو ئه‌ڤ ململانه‌ داخوازا هێزێن زلهێزه‌ یێن ده‌ولی و هه‌رێماتیك هاتینه‌ بكارئینان وه‌كو سه‌رێ قامه‌یا تڤه‌نگێ بۆ بجهئینانا به‌رژه‌وه‌ندی و نیازێن وان، خوه‌ حزبێن نه‌ نشتیمانی ژی هاتینه‌ كرێكرن و كه‌یس ل شه‌ری گرتین بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن به‌رته‌نگ. ئێدی ئه‌ڤ شه‌ڕه‌ بوویه‌ هه‌لویسته‌كێ نه‌یێ نۆرمال ده‌ركه‌فت ژ كونترۆلكرنێ و بوو ئه‌گه‌رێ نزمبوونا بزاڤا كاری كو گه‌فان ل بجهئینانا هه‌ر ئارمانجه‌كا گه‌شكرنێ بكه‌ت، ب واتایه‌كا دی شه‌ڕ بوویه‌ قه‌یرانه‌كا راست كو ب زه‌حمه‌ت بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن ژ به‌ر ئه‌گه‌رێن دیار د به‌ری نها دا و هنده‌كێن دیتر كو ده‌لیڤا وێ نینه‌ ل ڤیرَه‌ بهێنه‌ دیاركرن، ل دووماهیی ژی ڤێ چه‌ندێ هنده‌ك ره‌هه‌ند و مه‌ترسی ل سه‌ر كوردستانێ پێكئینان ژ به‌ر نێزیكی و درێژیا سنۆرێن وێ یێن جوگرافی ل گه‌ل جهێن ناكۆكیێ، ب تایبه‌ت ژی كوردستانێ پرانیا ئیسلامی تێدایه‌ و هه‌ر وه‌سا ژی حزب و بزاڤێن ئیسلامی كو گرۆڤه‌یه‌كی و شه‌رعیه‌ته‌كی دده‌ته‌ ڤان مه‌ترسیان، چه‌ندی كورد ئێك ژ لایه‌نێن قه‌یرانێ نه‌بن، له‌ورا دبیت نه‌كارن چاره‌سه‌ریه‌كێ بۆ ببینن، به‌لێ ئه‌و د به‌رده‌وان بۆ ژناڤبرنا هشكباوه‌ریا ئاینی و نه‌هێلانا وێ و د سه‌ركه‌فتتینه‌ د شه‌ره‌كرنا رێخراوا داعشا تیرۆری دا و بزاڤێ دكه‌ن كو ژ ڤێ مه‌ترسیێ دوور بكه‌ڤن هه‌تا راده‌یه‌كێ دوور. له‌ورا كوردستان دڤێت گه‌له‌ك یا رژد بیت ل هه‌مبه‌ر بزاڤێن ژدل ژ پێخه‌مه‌ت بهێته‌ ڤه‌كێشان كو ببیته‌ پشكه‌ك ژ ڤێ شه‌ری یان قه‌یرانێ، ب تایبه‌ت ژی پشتی داخۆیانیێن دووماهیێ یێن گۆتابێژ و پێشه‌وایێن مزگه‌فتان، هه‌ر وه‌سا دخوازكرنا عه‌ره‌بێن سوننه‌ بۆ پێكئینانا هه‌رێمه‌كێ، هه‌ر وه‌سا بزاڤا رازیكرنا كوردان بۆ پێكئینانا كۆنفیدرالیه‌كێ كو ئه‌و پرانیا سونی نه‌، هه‌ر وه‌سا دۆستاتیا هنده‌ك عه‌شیره‌ت و سیاسیێن سونه‌، دا كو پشتی هینگی ببیته‌ هێزه‌ك به‌رسینگێ شیعان پێ بگریت و ئیرن ل پشتڕایه‌ ـ هزر دكه‌ت كو ئیران ده‌وله‌ته‌كا شیعی یه‌ و نه‌ك نه‌ته‌وا فارسی هه‌ر وه‌كو تشتێ داعش دكه‌ت نه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا ئیرانێ دایه‌، ئه‌ڤ ئێكه‌ وێ هاریكاریا دنێڤبه‌را حزبێن شیعی دا ل گه‌ل ئیرانێ، به‌لێ ل به‌رامبه‌ر شیعه‌یان چو هاریكاری بده‌ستڤه‌ نه‌ئیناینه‌ كو هه‌ژی دیاركرنێ بیت، چونكو ئه‌م هه‌می شیانێن ئیرانێ دزانین و هه‌ر ئه‌وه‌ یا كو ئه‌مریكا ڤه‌كێشایه‌ د ناڤدا و ل گه‌ل ده‌وله‌تێن مه‌زنتر و هنده‌ك به‌لانسكرن ل گه‌ل ئه‌نجامداین و پاشی ب رێكه‌فتنه‌كێ بدووماهی ئیناین، له‌ورا دبێژین ئه‌رێ كی باوه‌ردكه‌ت كو ئه‌و نه‌كاره‌ هه‌بوونا عیسابه‌كا وه‌كو داعشێ بدووماهی بینیت ب كێمترین راده‌، زێده‌باری هه‌بوونا هاریكاریا پڕانیا عیراقی ژ شیعه‌ و كوردان و هنده‌ك سووننه‌یان؟! و هه‌ر تشتێ ئیران دكه‌ت ل هه‌مبه‌ر ڤێ چه‌ندێ ئه‌وه‌ یا پێشكێشكرنا هاریكاریێن بچووك و ریكلامێن میدیایی كو ئه‌وێ شه‌رما ل به‌رامبه‌ر رایا گشتی به‌رزه‌كه‌ت ـ به‌لێ ئه‌ڤ هه‌می تێگه‌ه و تشتێن هه‌نێ نه‌خه‌من بۆ هێزێن مه‌زن چونكو هه‌می ل ده‌ف وان وه‌كهه‌ڤن چه‌ندی شه‌ڕ یێ ئیسلامی ئیسلامی بیت كو به‌رژه‌وه‌ندیێن وان ل ده‌ڤه‌رێ بجه بینیت، خوه‌ هه‌كه‌ پێكهاتێن دیتر بكه‌نه‌ قوربان و چه‌ندی وه‌لاتیێن وان ب خوه‌ بن. ب پشراستی ڤه‌ ئه‌ڤ ناكۆكیه‌ وێ رامانێ بۆ كوردان ناده‌ت ژ بلی پێشكێشكرنا هاریكاریا مرۆڤاتی بۆ كه‌سێن زیانڤێكه‌فتی ژ خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن شه‌ڕی، خوه‌ هه‌كه‌ هنده‌ك ده‌وله‌ت كاری بكه‌ن ل سه‌ر به‌رده‌وامكرنا ڤه‌مانا به‌لانسا هێزان د ناڤبه‌را سوننه‌ و شیعه‌یان دا ل ده‌ڤه‌رێن كو ئه‌و لێ دجهنشین ژ پێخه‌مه‌ت به‌رده‌وامبوون و به‌رده‌وامكرنا شه‌ڕی و كوشتنا موسلمانان چه‌ندی د شیانێن وان دا بیت، له‌ورا فه‌ره‌ ل سه‌ر كوردان كو نه‌بنه‌ لایه‌نه‌ك د ڤێ ئێكێ دا، له‌ورا دۆزا كوردی یا نه‌ته‌وی یه‌ و ژناڤبرنا كوردان هاتیه‌ كرن ژ به‌ر به‌رگریكرنا وان ژ نه‌ته‌وا وان و نه‌ك ژ به‌ر دینێ وان یان مه‌زهه‌بێ وان و یین به‌ری هه‌میان كورد كوشتین ئه‌و بووینه‌ یێن ب ناڤێ دینی و ته‌ده‌ینێ و مه‌زهه‌بیێ دئاخڤن.
و/ ئه‌ڤرۆ