ئەڤرۆ نیوز:
ل گۆر دەزگەهێن راگەهاندنا تورکیا ئەڤرۆکە ل باژێرێ باب ل سووریێ کو ل ژێر کۆنترۆلا چەکدارێن لەشکرێ ئازاد یێ سووریێ دایە، د ئەنجاما پەقینەکێ دا فەرماندارەکێ مەزن یێ لەشکرێ ئازاد ب ناڤێ ئەبۆ عەبدو ئەنساری هاتیە کوشتن.
ل گۆر دەزگەهێن راگەهاندنا تورکیا هەتا نها دیار نینە کا ئەو چالاکی ژ ئالیێ چ گرۆپەکێ ڤە هاتیە کرن لێ د ئەنجاما پەقینێ دا سێ کەسێن دی ژی ب گرانی بریندار بووینە.
ئه‌ڤرۆ نیوز، عه‌لى حاجى:
ب هه‌لكه‌فتا پێنج سال ده‌ربازبون ل سه‌ر كاره‌ساتا شنگالێ، رێ ره‌سمێن تایبه‌ت ل كه‌مپێن زاخۆ هاتنه ئه‌نجام دان و ب رێیا وان رێ و ره‌سمێن ماته‌مینى دا ، داخوازا ئه‌نجام دانا شه‌ش خالان دكه‌ن ژ حكومه‌تێن كوردستانێ و عێراقێ .
فیسه‌ل خانه‌سورى، به‌رپرسێ رێكخراوا هیڤى بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز دیار كر پشتى پێنچ سال ده‌رباز بوین ل سه‌ر كاره‌ساتا شنگالێ ، هه‌تا نوكه مه داخازا پوسته‌كێ مه‌زن نه‌كرى یه ، به‌لێ مه هنده‌ك داخازى هه‌نه دا كو ئێدى ره‌وشا ئاواره‌یان باشتر ببیت و ئێدى ژڤێ ئاواره بونێ ررزگار ببن و ئه‌م ڤه‌گه‌رینه جه و وارێن خوه ، ژبه‌ر كو ئه‌ڤه نێزیكى پێنچ سالایه ئه‌م دوورى مال و جهێن خوه‌ێن ره‌سه‌نین ، به‌لێ هه‌كه خه‌لكێ زاخۆ ده‌رگه‌هیچن مالێن خوه لبه رمه ڤه‌نه‌كربان دبیت نوكه دا ره‌وشا مه خرابتر ببایه ، ئه‌ڤا زاخۆیان ئه‌نجام داین كاره‌ك بوو ب هه‌مى پیڤه‌رێن مروڤایه‌تیان كاره‌كێ مه‌زن بوو .
زێده‌تر ناڤهاتى گوت ژى: ژ وان شه‌ش خالێن گرن گمه پێشكێشكرین بۆ جهێن په‌یوه‌ندیدار ( پێدڤى یه ئه‌و هێزین نوكه دشنگالێ دا و بوینه جهێ وێ چه‌ندێ ئه‌م نه‌شێن ڤه‌گه‌رینه مالێن خوه ، ئه‌و هێز ژشنگالێ بهێنه ده‌ر كرن ، هه‌ر دیسان ره‌وشه‌كا ئارام بۆ مه بهێته دابین كرن دا كو ئه‌و باوه‌رى بومه دروست ببیت ئه‌گه‌رینه شنگالێ و ده‌ڤه‌رێن خوه ، كاره‌ساتا شنگالێ ب شێوه‌یه‌كێ فه‌رمى ب جینوساید بهێته نیاسین ، هه‌روه‌سا كه‌سێن بوینه قوربان دكاره‌ساتا شنگالێ دا بهێنه قه‌ره‌بو كرن و ژیانتا خێزانێن وان باشتر ببیت ، ئه‌و كه‌سێن هه‌تا نوكه ماینه دده‌ستێ رێكخراوا تیروریستیا داع شدا بهێنه رزگار كرن و كار بۆ ڤه‌گه‌ریانا وان بهێنه كرن بۆ ناڤ كه‌س و كارێن وان دا ، هێزێن تایبه‌ت ب هێنه دروست كرن دا كو ئێدى ئه‌و كاره‌ساتا دروست بوویى روونه‌ده‌ت ڤه و ئێزدى و خه‌لكێ وان ده‌ڤه‌ران بهێنه پاراستن ) .
ئەڤرۆ نیوز:
ئاژانسا فەرمی یا رژێما سووریێ راگەهاند کو ل نێزیکی باژێرێ حومسێ ل ئێک ژ ناڤەندێن سەربازی د ئەنجاما پەقینەکێ دا چەندین ئەفسەر و نێزیکی ٢٠ سەربازێن وان گیانێ خوە ژ دەست داینە.
ئاژانسا فەرمی یا رژێما سووریێ هەتا نها ئەگەرێ پەقینێ دیار نەکریە لێ ئاماژە ب هندێ کریە کو رەنگە هژمارا کوشتیان زێدەتر لێ بهێت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نوونه‌رێن مه‌سيحيان ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ به‌حس ل وێ چه‌ندێ دكه‌ن كو داخواز كريه دوباره هێزێن پێشمه‌رگه‌ى ڤه‌گه‌رنه ده‌ڤه‌رێن مه‌سيحيان ل سنورێ ده‌ڤه‌را ده‌شتا نه‌ينه‌وا.
وه‌حيد ياقۆ زێده‌تر گۆت: داخواز كريه كو هێزێن پێشمه‌رگه‌يێن مه‌سيحيى ڤه‌گه‌رنه ده‌ڤه‌را ده‌شتا نه‌ينه‌وا ل تايبه‌ت ل ئه‌لقوش و به‌رتلا لێ جهێ داخێ يه حوكمه‌تا عيراقێ رێ ناده‌ت ئه‌و هێز ڤه‌گه‌رن بۆ پاراستنا ده‌ڤه‌رێن مه‌سيحيان ل وان ده‌ڤه‌رێن سه‌ر ب پارێزگه‌ها ده‌شتا نه‌ينه‌وا ڤه.
ئەڤرۆ نیوز:
خەتیب دیجلە سیاسەتمەدارێ باکورێ کوردستانێ کو نها ل ئورۆپا دژیت د داخۆیانیەکێ دا دیار کریە کو ژ بەر رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ، تورکیا قۆناغا ئاشتیێ راگرت و شەری دەستپێکرە ڤە.
ناڤهاتی دیار دکەت کو ژ بەر هەلویستێ تورکیا ل دژی رۆژئاڤایێ کوردستانێ و پشتەڤانیا وی وەلاتی بۆ گرۆپێن چەکدار بۆ ئەگەرێ هندێ قۆناغا ئاشتیێ ل تورکیا بهێتە راگرتن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئاخفتنكه‌رێ وه‌زاره‌تا كاروبارێن شه‌هيدان و ئه‌نفالكريێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دياركر د گۆرێ ب ئێكێ يێ ب كوم دا ل باژێرێ سه‌ماوه رووفاتێن 171 كه‌سان ده‌رخستينه و هه‌موو ژى ژن و زاروك بووينه.
زێده‌تر فوئاد عوسمان گۆت: ئه‌ڤرۆ 3-8-2019 پشتى 13 رۆژێن كاركرنێ تيمێن نشتيمانى و پێكڤه يێن ده‌زگايێ شه‌هيدێن عيراقێ و كاروبارێن شه‌هيدان و ئه‌نفالكريێن هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌ڤكاريا پزيشكێن داد يا عيراقێ و رێكخراوا ICMP، ژ سه‌رجه‌مێ ئه‌و سێ گۆرێن كوم يێن هاتينه ديتن تنێ د گۆرێ ئێكێ دا ل سه‌ماوه رووفاتێن 171 كه‌سان هاتينه ده‌ركرن و هه‌موو ژى ژن و زارووك بوون و ئه‌ڤ هژماره ژى يا پێشبينى كرى نه‌بوو.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
مه‌سرور بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌لكه‌فتا بورينا پێنج سالان ل سه‌ر داگيركرنا شنگالێ و جينوسايدكرنا ئێزيديێن ڤێ ده‌ڤه‌رێ په‌يامه‌ك به‌لاڤ كر دياركر دێ ب هه‌موو شيانێن خوه دگه‌ل حوكمه‌تا عێراقێ كاركه‌ين بۆ قه‌ره‌بوووكرن و ڤه‌گه‌راندنا زيانڤێكه‌فتيێن كوردێن ئێزدى.
ديسان مه‌سرور بارزانى دياركر ئه‌ڤرۆ سالرۆژا جينوسايدكرنا كوردێن ئێزدى يێن شنگالێ و ده‌وروبه‌رانه ل سه‌ر ده‌ستێ تيرورستێن داعش و هه‌تا نوكه ژى چه‌ندين كه‌س ل ناف ده‌ستێ وان دا هاتينه ره‌ڤاندن و نه‌هاتينه رزگاركرن و ده‌ربه‌رده‌ركرن.
سه‌روك وه‌زيرێن كوردستانێ ئه‌و چه‌نده ژى دياركر گه‌لێ كوردێن ئێزدى ب درێژاهيا مێژوويێ تووشى چه‌ندين فه‌رمانان بووينه كو دووماهى جار ژى ل سه‌ر ده‌ستێ تيرورستێن داعش تووشى كومكوژيێ بوون سه‌ره‌راى هه‌موو ڤان فه‌رمان و جينوسايدكرنێ دا ئێزديان به‌رگرى ژ ناسناما خوه يا ئاينى و نه‌ته‌وه‌يى يا ره‌سه‌ن يا گه‌لێ كورد كريه.
ل دووماهيێ مه‌سرور بارزانى گۆت: پێدڤيه رولێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى يێ مه‌يدانى ژبيرنه‌كه‌ين كو دگه‌ل پێشمه‌رگه‌ى هه‌تا شنگال ژ ده‌ستێ تيرورستان رزگاركرى و سوزێ ده‌ت ل ماوێ بهێت كار بكه‌ت بۆ رزگاركرنا و هه‌موو وان ئافره‌تێن ئێزدى يێن ده‌ستێ تيرورستان دا ماين.
ئه ڤرۆ، ئازاد گوله‌یی:
دراگه‌هاندنه‌کێ دا بۆ ده‌زگایێن راگه‌هاندنێ کو دانه‌یه‌ك ژێ گه‌هشتیه ده‌ستێ په‌یامنێرێ ئه‌ڤرو نیوز ل ئوروپا..ئێکه‌تیا ئوروپا ته‌پا پێ یویفا دادڤانا فره‌نسی ستیڤانی فراباتا ژی ٣٥ سالی ده‌ستنیشان کر داکو یاریا سوپه‌را ئوروپا دناڤبه‌را هه‌ردو یانێن لیڤرپول وچێلسی یێن ئنگلیزی ئه‌وا بریاره ١٤ ی ڤێ هه‌یڤێ ل باژێرێ ئیسته نبول بهێته ئه نجامدان.
ئه‌ڤرۆ نیوز، نه‌وزاد هلۆرى:
ب مه‌ره‌ما زێده‌تر خزمه‌تكرنا كه‌یسا ئێزدیان، په‌رله‌مانێ كوردستانێ د رونشتنا ئه‌ڤرۆ دا 3/8 كاره‌سات و كومكوژیا ئێزدیان وه‌كو جینوساید ناساند، پێدڤى یه حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كار لسه‌ر ناڤه‌رۆكا پرۆژه قانونا نوو بكه‌ت، سه‌رۆكێ فراكسوونا پارتى دیاركر كو پێدڤى یه پرۆژه قانون ب زوترین ده‌م بو خزمه‌تا جڤاكێ ئێزدى و شنگالێ بچیته دوارێ بجهكرنێ دا.
ئه‌ڤرۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ خواندنا سێ و ده‌نگدان بو پرۆژه قانونا ب جینوساید ناساندنا تاوان و كومكوژیا ئێزدى د 3/8 دا ب جینوساید ناساند كو ئه‌و ژى ل رێكه‌فتى 3/8/2014 هه‌مبه‌رى كوردێن ئێزدى ژلایێ داعشێ هاتبویه‌كرن.
د ناڤه‌روكا پرۆژه قانونێ دا هاتیه كو پێدڤى یه حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ناڤه‌روكا بریارێ بجهبكه‌ت و كار ب چوو قانونان ژى ناهێته‌كرن كو دژى ڤێ قانونا نوو بیت.
ئومێد خوشناو سه‌رۆكێ فراكسوونا پارتى دیموكراتى كوردستان د كونگره‌یه‌كێ رۆژنامه‌ڤانى دا دیاركر كو ئه‌ڤرۆ پروژه قانون ژلایێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاته په‌سه‌ندكرن و گوت: (پرۆژه قانون ژلایێ فراكسوونا پارتى هاتبویه پێشنیاركرن، دخوازین كو هه‌ردوو حوكمه‌تێن هه‌رێم و به‌غدا ئاڤریه‌كێ ب شنگالێ بده‌ن و ده‌ڤه‌رێن وان ئاڤه‌دان بكه‌ن، پیروزباهیا ئێزدى و شنگالێ دكه‌ین و دخوازین ب زوترین ده‌م بریار بجیته دوارێ بجهكرنێ دا).
هه‌دیا موراد، ئه‌نداما په‌رله‌مانێ كوردستانێ و نونه‌را ئێزدیان ل بارا ناڤه‌روكا پرۆژه قانونێ د كونگره‌یه‌كێ رۆژنامه‌ڤانى دا گۆت: (كومكوژیا د ده‌رحه‌قا ئێزدیان هاتیه‌كرن ب هه‌موو پیڤه‌رێن خوڤه جینوسایده، پێدڤى یه كه‌سوكارێن قوربانیان بهێنه قه‌ره‌بوكرن و ده‌ڤه‌رێن وان ژى بهێنه ئاڤه‌دانكرن، رۆژا 3/8 وه‌كو جینوسایدا ئێزدیان هاته دیاركرن).
زێده‌تر گۆت: (هژماره‌كا زورا ئێزدیان ئاواره بوینه و تا نها هژماره‌كا زورا ئێزدى دده‌ستێ داعشێ دا ماینه، دخوازین كو ب زوترین ده‌م كار بو رزگاركرنا ئێزدیێن مایى بهێته‌كرن و ده‌ڤه‌رێن وان ژى بهێنه ئاڤه‌دانكرن).
دهێته زانین كو چه‌كدارێن داعش ل رێكه‌فتى 3/8/2014 هێرشا ده‌ڤه‌رێن ئێزدى نشین ل سنوورێ قه‌زا شنگال و ده‌وروبه‌ر كر، تێدا پترى شه‌ش هزار كوردێن ئێزدى گرتن، هژماره‌كا زور ژى هاتنه كوشتن و د گورێن ب كوم دا هاتنه ڤه‌شارتن، هه‌تا نوكه ژى چاره‌نڤیسێ نێزیكێ سێ هزار كه‌سان نه‌دیاره.
پرۆژه قانونا ب جینوساید ناساندنا كاره‌سات و كومكوژیا ئێزدیان ب ده‌نگێن 87 په‌رله‌مانتارێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاته په‌سه‌ندكرن و ناساندن.
ئەڤرۆ نیوز:
پەرلەمانێ کوردستانێ 3\8\2014 وەکو رۆژا جینوسایدا کوردێن ئێزدی ناساند.
ئەڤرۆ رۆژا شەمبی رێکەفتی 3ی تەباخا 2019ێ پەرلەمانێ کوردستانێ خواندنا سیێ بۆ پرۆژێ پێشنیازا ب جینوسایدناساندنا کەیسێ کوردێن ئێزدی ب پتریا دەنگێن پەرلەمانتاران پەسەند کر.
پشتی دانوستاندنا ناڤبەرا لژنا قانوونی و پەلەمانتاران ب 87 دەنگێن ئەندامێن پەرلەمانێ کوردستانێ ئەڤ پرۆژە پێشنیازە هاتە پەسەندکرن.
نيشاندان