ئەڤرۆ نیوز:
وەسا بریارە سوبەهی 5 چریا دویێ یا سالا 2018 دەست ب دابەشکرنا مووچێ هەیڤا تەباخی بهێته کرن.
سوبەهی دێ دیوان و لیوایێن سەر ب وەزارەتا پێشمەرگەی ڤە مووچێ هەیڤا تەباخی وەرگرن.
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد ھلۆری:
ئێک ژ گزریتێن زەریا ھێمن کو دکەڤیتە چارچوڤێ سنوورێ يابان ژ نیشکەکێڤە ژبەر گورانکاریێن کەش و ھەوای دێ ژێر ئاڤ بیت، ب ڤێ یەکێ بەشەکێ دن ژ ئاخا يابان دێ ھێتە ژ دەست دان وەکو چاوان پێشتر چەندان گزریتێن يابان بن ئاڤبووینە.
روژناما گاردیان یا بەریتانی بەلاڤکریە کو گزریتا (ئیانبی ھاناکیتا کجیما) کو دکەڤیتە ل باکوورێ روژھەڵاتێ يابان د ناڤ زەریا ھێمن دا و نێزیکە ل سنوورێن ئاڤی یێن روسیا دێ ژێرئاڤ بیت، ب ڤێ یەکێ يابان دێ بەشەکێ دی یێ ئاخا خوە ژ دەست دەت.
ب گورەی ڤەکولینێن دەستپێکی ژ ئەگەرا گورانکاریێن کەش و ھەوای و بیڤەلەرز و جەمەدێ ئەڤ یەک دێ روودەت، ئەڤ گزریتە ئێکە ژ وان گزریتێن يابان کو ژیان ل سەر نەدھاتەکرن و ئێکە ژ وان 158 گزریتێن يابانێ کو ل سالا 2014 ھاتیە نیاسین.
زێرەڤانێن دەریاڤانیێن يابانێ دیارکر کو ل سالا 1987 ھەتا نوکە چو پشکنین و رووپيڤ بۆ گزریتا ناڤبری نەھاتینەکرن، چەند رۆژێن بوری وان ڤیایە بگەھنە وێ گزریتێ بەلێ چو ژ ئەگەرا ژێرئاڤبوونێ نەشیان بگەھن وێ گزریتێ.
بلنداھیا گزریتا ناڤبری 4 مەتر و نیڤ بوو ل سەر ئاستێ دەریایێ، ئێک بوو ژ گزریتێن ھوکایدوو کو ب چاڤ دھاتە دیتن و گرنکیەکا ستراتیجی بو يابانێ ھەیە تایبەتی بو دیارکرنا سنوورێن وێ ل گەل روسیا و رێنیشاندەرا گەشتیارێن دەریاڤانی، وەسا دھێتە چاڤەرێکرن کو سوبەھی ب ئێکجاری نەمینیت و ژێرئاڤ ببیت.
ئهڤرۆ نيوز:
عادل عهبدولمههدى، سهرۆك وهزيرێن عيراقێ بڕيارا خانهنشينكرنێ بۆ حهيدهر عهبادى، سهرۆك وهزيرێن بهرێ يێ عيراقێ و وهزيرێن كابينا وى دهركر.
ب گۆرهيى نڤيسارهكێ كو ئيمزا عادل عهبدولمههدى سهرۆك وهزيرێن عيراقێ ل سهره و ئاماژه ب خانهنشينكرنا حهيدهر عهبادى، سهرۆك وهزيرێن بهرێ يێ عيراقێ و وهزيرێن كابينا وى كريه.
د نڤيسارێ دا هاتيه “پشت بهستن ب وێ دهستهلاتا دايه من ب گۆرهيى دستوورى، مه بڕيار دا ههموو وهزير و سهرۆكێ جڤاتا وهزيرێن عيراقێ يێن كابينا بهرێ بهێنه خانهنشينكرن”.
ئەڤرۆ نیوز:
حوکمهتا ئیرانێ داخواز ژ حوکمهتا عیراقێ کریە، کو قهرێن کارهبا ئیرانێ، کو پتری ملیار دۆلارێن ئهمریکی نه بدهت.
ئاژانسا فهرمی یا ئیرانێ ل سهر زارێ مهحمود رهزا حهقی، جێگرێ وهزیرێ وزهیا ئیرانێ و رێکخهرێ گشتی یێ کۆمپانیا توانیر دیار کریە: کو تههرانێ ب فهرمی داخواز ژ حوکمهتا عیراقێ کریە، ب لهزترین دەم قهرێن کارهبا ئیرانێ بدهت، کو پتری ملیار دۆلارێن ئهمریکی نه.
هەروەسا وێ ئاژانسێ دیارکریە ژی: وهزیرێ وزهیا ئیرانێ کۆمپانیا توانیر راسپارتیە ب وهرگرتنا وی قهری حوکمەتا عیراقێ.، دیسا نوکە دانوستاندن ل سهر وێ پرسێ د بهردهوامن.
ئهڤرۆ نيوز:
حوكمهتا ههرێما كوردستانێ زێدهبوونا ئاستێ بهرههمئينانا پهترۆلێ ژ دهستووريا تاوكێ كو دو زهڤيێن تاوكێ و پێشابيرێ ب خوه ڤه دگريت راگههاند.
د راگههاندنهكێ دا، حوكمهتا ههرێما كوردستانێ خۆشحاليا خوه راگههاند دهربارهيى ب بزاڤا كۆمپانيا كاركهر ل مۆلهتا تاوكێ كو بوويه ئهگهرێ بلندبوونا ئاستێ بهرههمئينانا پهترۆلێ ل زهڤيا پێشابۆرێ كو رۆژانه زێدهترى 50 هزار بهرميلێن پهترۆلێ د ماوێ 18 ههيڤان دا.
د راگههاندنا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دا هاتيه كو زێدهبوونا بهرههمئينانا پهترۆلێ ل زهڤيا پێشابيرێ شيايه قهرهبوويا كێمبوونا ئاستێ بهرههمئينانا پهترۆلا تاوكێ بكهت.
ئاستێ بهرههمئينانا پهترۆلێ ل زهڤيا تاوكێ ل ههيڤا حهفت يا سالا 2017ێ دا، رۆژانه 109 هزار بهرميل بووينه، بهلێ نوكه هاتيه خوار بۆ رۆژانه 80 هزار بهرميلان. ئاستێ بهرههمئينانا پهترۆلێ نوكه ل ههردو زهڤيێن تاوكێ و پێشابيرێ رۆژانه 126 هزار بهرميله.
حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دايه زانين ژى كو ويستگهههكێ هنارتنا پهترۆلێ ل شێخان هاتيه دامهزراندن كو شيانێن ڤهگوهاستنا بۆريێن پهترۆلێ رۆژانه بلند دكهت بۆ 900 هزار بهرميلان. حوكمهتا ههرێما كوردستانێ راگههانديه كو نوكه رۆژانه 400 هزار بهرميلێت پهترۆلێ دهێنه رهوانهكرن.
ئهڤرۆ نيوز:
ھێشتا تەرمێن 11 وەلاتیێن پارێزگەھا دھۆکێ یێن د ناڤ دەریا ئیجەدا خەندقین نەھاتینە دیتن و بەرپرسەکێ فیدڕاسیۆنا پەنابەران ژی دیار کر کو چارەنڤیسێ وان تەرمان یێ دیارنینە و گۆت: ” نێزیکی 250 وەلاتیێن ھەرێما کوردستانێ د ناڤ زیندانێن تورکیادانە و پێدڤی ب پاسپۆرتێن دەمکی ھەیە بۆ ئازادکرنا وان”.
ئاری جەلال، رێکخەرێ فیدڕاسیۆنا پەنابەران ل ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ھەتا دوھی رۆژا شەمبی نوونەرێ فیدڕاسیۆنا پەنابەرێن ھەرێما کوردستانێ ل باژێڕێ ئیزمیر یێ باکوورێ کوردستانێ بوویە بۆ زانینا چارەنڤیسێ تەرمێن وەلاتیێن زاخۆ ئەڤێن بەری دەمەکی د بەلەمەکێ دا د ناڤ دەریا ئیجە دا خەندقین و گۆت: “بزاڤێن مە د بێ مفا بووین، مخان ھەتا نوکە تەرمێن 11 ژوان پەنابەرێن دھۆکێ د دیار نینن، بەلێ دێ ھەر د بەردەوامبین ھەتا رۆژەکێ بھێنە دیتن و ڤەگەڕاندن بۆ ھەرێما کوردستانێ”.
ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو مخابن چوونا وەلاتیان ب رێ یێن نەقانوونی بۆ ئورۆپا یا بەردەوامە، بەلێ بەھراپتریا ئەڤان پەنابەرێن ھەرێما کوردستانێ ژ لایێ پۆلیسێن تورکیا ڤە دھێنە دەستەسەرکرن و د دەمێ نوکە دا نێزیکی 250 وەلاتیێن ھەرێما کوردستانێ د ناڤ زیندانێن وەلاتێ تورکیادانە و گۆت: “ئەم نوکە کار دکەین ئەڤ وەلاتیە بۆ ھەرێما کوردستانێ بھێنە ڤەگەڕاندن، بەلێ تورکیا مەرج دڤێت حوکمەتا بەغدا پاسپۆرتێن دەمکی بۆ دەرکە بکەت داکو بھێنە ڤەگەڕاندن، لەوڕا دخوازین حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ یا ھاریکاربیت ل دۆر ڤەگەڕاندنا پەنابەرێن خوە”.
ئەڤرۆ نيوز:
ناڤەندا بوزفید یا ڤەکۆلینان ل ئەمریکا د راپۆرتەکێ دا دیار کریە کو ئاریشێن ناڤخوەیی یێن ل عیراقێ و رەوشا خراب یا ژیانا وەلاتیان ل چەندین وەلاتێن دی یێن عەرەبی زەمینە بۆ ھندێ دروست کریە کو رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ جارەکا دی خوە بھێز کەت و د ناڤا سێ مەھان دا داعشێ شیایە ل عیراقێ پتر ژ ٢٠٠ جاران ھێرشی ھێزێن عیراقی بکەت، ئەو یەک ژی نیشا ددەت کو داعش یا بھێز دکەڤیت و بەرھەڤیان بۆ شەری دکەت.
د بەردەوامیا راپۆرتێ دا ئەو یەک ھاتیە دیار کرن کو داعشێ ب سەدان چەکدار و پارەکێ باش ل بەر دەستان ھەیە و دشێت مفایی ژ ناکۆکیێن ل وەلاتێن رۆژھەلاتا ناڤین وەربگریت و دەست ب شەرەکێ دی یێ مەزن ل دەڤەرێ بکەت.
ئهڤرۆ نيوز:
مایک پۆمپیۆ وەزیرێ دەرڤە یێ ئەمریکا د داخۆیانیەکی دا راگەھاند کو دەمێ وێ یەکێ ھاتیە سزایێن ئابووری، سەربازی و سیاسی یێن ل سەر ئیرانێ بکەڤنە د وارێ بجھکرنێ دا و گۆت: (ئیران ھەتا نھا ژی دخوازیت جیھانێ بخاپینیت و بەرنامێ خوە یێ ئەتۆمی بەردەوام دکەت و ل جیھانێ بەردەوام پشتەڤانیا تیرۆرێ دکەت و بۆ ڤێ چەندێ ژی دێ 4-11-2018 بریارا مە یا سزایێن ئابووری بکەڤیتە وارێ بجھکرنێ دا).
د ڤێ مژارێ دا جێگرێ وەزیرێ پەترۆلێ یێ ئیرانێ ژی راگەھاند کو ئەو دەولەتەکا مەزن یا بەرھەمئینەرێ پەترۆلێ نە و چو ئالیەک نەشێت پەترۆلا ئیرانێ ژ بازارا جیھانێ دوور کەت و گۆت: (دەستپێکێ ئەمریکا دخواست مە ب تەمامی ژ بازارا پەترۆلێ دوور کەت لێ پێدڤیا بازارا جیھانێ ب پەترۆلا مە ھەیە و بۆ ڤێ چەندێ ژی رێ ددەتە ھەشت دەولەتان کو ل گەل مە بازرگانیێ بکەن و ئەڤ بریارا بجھکرنا سزایێن ئابووری ل سەر مە نە د بەرژەوەندیا چو ئالیەکێ دایە).
ل ئالیێ دی وەزیرێ وزێ و ژێدەرێن سروشتی یێ تورکیا ژی راگەھاند ئەمریکا قەبوول کریە کو ئەو وەک تورکیا بەردەوامیێ بدەنە بزاڤێن بازرگانیێ و گۆت: (ئیران جیرانێ مەیە و ب رەزمەندیا ئەمریکا ئەم دێ بازرگانیا ل گەل ئیرانێ بەردەوام کەین و ئەو یەک د بەرژەوەندا ھەموو ئالیان دایە و ئەم سوپاسیا ئەمریکا دکەین کو رەوشا مە یا تایبەت ل ھەرێمێ بەرچاڤ گرتیە).
ئهڤرۆ نيوز:
ئەندامەکێ سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان/ سووریا دیار دکەت کو سیاسەتا شاش یا پەیەدێ کو ل سەر سنۆرێ تورکیا وێنێن سەرۆکێ پەکەکێ بلند دکەت و کادرێن پەکەکێ ل رۆژئاڤا کار دکەن بوویە ئەگەرێ ھندێ تورکیا ھێرشی رۆژئاڤا بکەت و ھەکە ل کۆمبوونێن ھەولێر و دھۆکێ ھەر دو جڤاتێن کوردی ئێکەتیا خوە دروست کربان ئەڤرۆکە تورکیا ژی گەف ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ نەدکرن.
حاجی کالو ئەندامێ سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان/ سووریا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ئەڤرۆکە رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ باش نینە، راستە تورکیا سیاسەتەکا داگیرکەری ل ھەمبەر رۆژئاڤایێ کوردستانێ برێڤە دبەت لێ پەیەدە وەکو سیاسەتا پەکەکێ یا ل قەندیلی بەھانە دانە دەستێ تورکیا و گۆت: (دەمێ پەیەدە وێنێن ئوجەلانی ل سەر سنۆرێ تورکیا بلند بکەت و کادرێن پەکەکێ ل رۆژئاڤا کار بکەن بێگومان تورکیا دێ ڤێ یەکێ رەت کەت و دێ ببیتە بەھانە دا گەفان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بکەت).
ل دۆر ھەلویستێ ئەمریکا ژی ناڤھاتی راگەھاند کو نھا ئەمریکا بۆ شەرێ ل دژی داعشێ و گرۆپێن دی ل سووریێ پێدڤی ب پەیەدێ یە، لێ د دووماھیێ دا ئەمریکا ژی سیاسەتا پەیەدێ قەبوول ناکەت و دێ رێ نەدەت ئەو وەکو خوە ل رۆژئاڤا سیاسەتێ بکەن، دەمێ ل ھەولێر و دھۆکێ کۆمبوون د ناڤبەرا ھەر دو جڤاتێن کوردی ھاتنە گێران ئەم د رژد بووین کو ھەر دو جڤات ببنە ئێک، ھەکە وی دەمی مە ئێکەتیا خوە دروست کربان نھا تورکیا ژی گەف نەدکرن، لێ پەیەدە ژ بەر سیاسەتا خوە ئاستەنگی ل ھەمبەر ئێکەتیا ناڤمالیا کوردی دروست کرن و ژ بەر ھندێ ژی نھا رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ گەلەکێ خرابە و گۆت: (لێ نھا ل پرانیا دەڤەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ ھێزێن ئەمریکا ھەنە، ئەمریکا ژی ژ بەر بەرژەوەندیێن خوە ب تایبەتی ژی ژ بەر ئیرانێ ناخوازیت ژ سووریێ دەرکەڤیت و رەنگە نھا ئەمریکا رێ نەدەت کو تورکیا ھێرش بکەت، لێ ئەڤ رەوشە ژی ھەتا دووماھیێ وەسا بەردەوام نابیت و دڤێت پەیەدێ پێداچوونێ د ھەلویستێ خوە دا بکەت).
حاجی کالو د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو بێگومان تورکیا دخوازیت رۆژئاڤا داگیر بکەت و ناخوازیت چو دەستکەفتیێن کوردان ل سووریێ ھەبن، لێ ھەکە پەیەدێ بەھانە نەدابانە دەستێ تورکیا ئەڤرۆکە تورکیا ژی گەف ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ نەدکرن، مخابن ژ بەر سیاسەتا وان یا شاش ئەڤرۆکە رەوشا رۆژئاڤا ب گشتی خرابە و ھەکە شەرەک ژی روو بدەت دێ کارەساتێن مەزن روو دەن و گۆت: (ژ بەر ھەمان سیاسەتێ و شاشیێن کو کرن بوو ئەگەرێ ھندێ عەفرین ژی کەفتە دەستێ تورکیا و گرۆپێن سەر ب وێ ڤە و ئەڤرۆکە رۆژانە کارەساتێن دلتەزین ل عەفرینێ روو ددەن).
ناڤھاتی د دووماھیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو سەرۆک بارزانی چەند سال بەری نھا دزانی کو دێ رەوش وەسا خراب لێ ھێت و ژ بەر ھندێ ژی گەلەک بزاڤ کرن کو ھەر دو جڤاتێن کوردی ل سووریێ ئانکۆ ئەنجوومەنێ نیشتمانی یێ کوردی ل سووریێ ل گەل تەڤگەرا جڤاکێ دیموکرات ببنە ئێک و دو کۆمبوون ل ھەولێر و کۆمبوونەک ژی ل دھۆکێ ھاتنە کرن لێ مخابن پەیەدێ و پەکەکێ نەھێلان ئێکەتیا کوردان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست ببیت.