زنار تۆڤی، لەزگین جوقی:
وەزیرێ ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دیار كر: حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هەموو پێگیریێن خوە بەرامبەر حوكمەتا فیدرالی بجهئیناینە، لەوما پێدڤییە مووچەیێ خەلكێ كوردستانێ بهێتە هنارتن .
دوهی ئێكشەمبی 3/8/2025، رێبەر ئەحمەد، وەزیرێ ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا ل دهۆكێ دەربارەی دروستكرنا ئاریشەیان بۆ هنارتنا مووچەیێ خەلكێ كوردستانێ گۆت» پرسا مووچەی بوویە چیرۆكەكا دۆر و درێژ، ل گەل هندێ مووچە مافەكێ دەستپێكی یێ خەلكێ كوردستانێیە و ژیانا خەلكێ هەرێما كوردستانێ یا پێڤە گرێدایە، هەر چەندە د ناڤبەرا مە و حوكمەتا ئیراقێدا دەستوور هەیە، لەوما دڤێت ڤەگەرینەڤە بۆ دەستووری وقانوون بهێتە بجهئینان، هەروەسا پێدڤییە مافێ خەلكێ كوردستانێ بهێتە دان و دووماهی ب سیاسەتا دژایەتیكرنا خەلكێ كوردستانێ بهێت».
وەزیرێ ناڤخوە ئاشكرا كر ژی» پێدڤییە دووماهی ب هێرشان ل سەر هەرێما كوردستانێ بهێت، بڕینا مووچە و بوودجەیێ كوردستانێ كێمتر نینە ژ وان كارەساتێن پێشتر ب سەر هەرێما كوردستانێدا هاتین، دۆرپێچەكا گشتی ب سەر خەلكێ كوردستانێ دا كارەساتەكا مەزنە، دخوازین ب دەستووری وان ئاریشەیان چارەسەر بكەین، هەروەسا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هەموو پێگیریێن خوە بەرامبەر حوكمەتا فیدرالی بجهئیناینە، ئەو رێككەفتنا هاتییە كرن ژ دەرڤەی قانوونێ و دەستوورییە، بەلێ بۆ وێ چەندێیە داكو مووچەیێ خەلكێ كوردستانێ بهێتە خەرجكرن، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ و جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ئەو رێككەفتنە پەسەند كر، ژبەر وێ چەندێ پێدڤییە حوكمەتا فیدرالی ئێدی چو بەهانەیان نەگریت و مووچەیێ خەلكێ كوردستانێ خەرج بكەت».
دەربارەیی دەڤەرێن مادەیێ 140 كو ب دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەیی هەرێما كوردستانێ دهێنە نیاسین رێبەر ئەحمەدی رۆناهی ئێخستە سەر وێ چەندێ» هەموو پێكهاتەیێن ل دەڤەرێن مادەیێ 140 دژین ژ ئێزدی، مەسیحی و شەبەك و پێكهاتەیێن دیتر، ل بن گەفێن مەزن یێن هەبوونا خوە و نەمانا كلتۆرێ خوەدا نە، چونكی گوهۆڕینەكا دیموگرافییا مەزن ل وان دەڤەران دهێتە كرن، داخوازێ ژ جڤاكێ ناڤدەولەتی و حوكمەتا فیدرالی دكەین، سنۆرەكێ بۆ گوهۆڕینا دیموگرافی ل وان دەڤەران دانن ئەو ژی گۆت» مەرەما مە ژ رێككەفتنا شنگالێ ئەوە، خەلكێ رەسەنێ وێ دڤەرێ ڤەگەریت دەڤەرێن خوە و ڕێگرییێ ل گوهۆڕینا وێ دیموگرافیێ بكەین».
سەبارەت هێرشێن درۆنی ل سەر هەرێمێ، وەزیرێ ناڤخوە راگەهاند» لژنەكا ڤەكۆلینێ یا هەڤپشك د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرالی دا هەیە، لژنەكا تەكنیكییە و كار دكەت بۆ ئێكلاكرنێ و ئەو جۆرێ درۆنان یێ كیش گرووپێ چەكدارێن ئیراقییە، هەر چەندە بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرالی ژی یا دیارە كا كینە ئەو گرۆپ و ئالیێن ئەو جۆرە درۆنە هەین، پێشتر ژی ئەو درۆنە ئاڕاستەی هەرێما كوردستانێ هاتینە كرن، هەروەسا دزانین ل كیڤە دهێنە دروستكرن و چاوا ئاڕاستەی هەرێما كوردستانێ دهێنە كرن، ئارمانجا وان ژی چییە، بەلێ ئەم چاڤەڕێ دكەین، ئەو لژنا هەڤپشك بگەهیتە ئەنجامەكی و ڕاپۆرتەكا راست و دروست و عادیلانە و ئەنجامێن وێ بهێنە راگەهاندن، ئەو كەس و ئالیێن ل پشت وان هێرشان ژی، بهێنە سزادان».
ل دۆر رەوشا شنگالێ د سالڤەگەڕا 11 یا كارەساتا وێ دەڤەرێدا، رێبەر ئەحمەدی گۆت» 11 سال ب سەر وێ كارەساتێ دەرباز بوون وهێشتا دادگەهەكا تایبەت ل ئیراقێ نەهاتیە پێكئینان و رێگری هاتیە كرن بۆ دروستكرنا وێ دادگەها تایبەت ب كەیسا شنگالێ ڤە و داخواز دكەین حوكمەتا ئیراقێ ب كریار بۆ خەلكێ شنگالێ كار بكەت و وێ دادگەهێ بۆ سزادانا تێرۆرستێن داعشێ دروست بكەت و مادەیێ 140ێ بجهبینیت و قەرەبوویا خەلكێ ئێزدی بهێتە كرن و دەست ب ئاڤەدانكرنا شنگالێ بهێتە كرن».
ژ ئالییەكی دی ڤە دا نوونەرا قوربانیێن جینۆسایدا شنگالێ راگەهاند» هەتا نوكە حوكمەتا ئیراقێ ب ئەركێ خوە رانەبووبە ویا بێدەنگە ل سەر كەیسا جینۆسایدا ئێزدییان وپێدڤییە دەست بپینگاڤێن سزادانا تێرۆرستێن داعشێ بكەت ب رێكا دروستكرنا دادگەهەكا تایبەت بۆ سزادانا تێرۆرستێن داعشێ».
نيشاندان