NO IORG
نووترين نووچه

ل رۆژا 11 ئیلۆنا 1961 مەزنترین شۆڕشا كوردی ب رێبەرییا بارزانیێ نەمر دەستپێكر و بۆ دەمێ 14 سالان ئەو شۆرەشە بەرهنگاری بزاڤێن داگیركاری یێن حوكمەتێن وی دەمی یێن ئیراقێ بوویە، تا كار گەهشتیە وێ چەندێ دەولەتا ئیراقێ دانپێدانێ ب مافێن گەلێ كورد بكەت و رێككەفتنا 11 ئادارا 1970 ئیمزا بكەت.
سەرۆك مەسعود بارزانی ل سالڤەگەڕا 64 یا شۆرشا ئیلۆنێ د پەیامەكێدا دبێژیت: شۆڕشا ئیلۆنێ بەرپەرەكێ زێرینێ بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ و مەزنترین شۆڕشا سەرانسەرییا سیاسی و چەكداری و جەماوەرییا كوردستانێ بوو كو خەلكی كوردستانێ هاندا ب هێز و باوەری ب خوەبوونێ بەر ب ئەنجامێن نوو و ئاسۆیەكێ بەرفرهە پێنگاڤان ب هاڤێژیت و د ئەنجامدا دۆزا گەلێ كوردستانێ قووناغێن مەزن ببڕیت».
سەرۆك بارزانی دیاركر ژی: ئەڤ شۆرەشە ب رێبەرییا بارزانیێ نەمر بۆ ئێكەمین جار د دیرۆكێدا بناخەیەكێ ب هێز بۆ خەباتا هەڤپشك یا دەڤەرێن جودا جودا یێن كوردستانێ و هەموو تەخ و چین و پێكهاتەیێن كوردستانێ دانا، ئەوژی ژ پێخەمەت بەرگریكرنێ ژ دۆزا رەوا و مافێن خەلكێ كوردستانێ».
دیاركر ژی» شۆرشا ئیلۆنێ بۆ قووناغێن دی یێن خەباتا گەلێ كوردستانێ ژی ژێدەرا هێز و ئیلهامێ بوو و ئەزموون و دەستكەفتێن وێ شۆڕشا مەزن بۆ هەردەم دێ بەرچاڤرۆهنیێ دەتە خەباتا گەلێ كوردستانێ».
سەرۆك بارزانی گوت ژی» دەستخوەشی و رێز بۆ هەموو وان كادر و پێشمەرگە و خەباتكەران هەیە كو ب پێداگیری و وێرەكی و وەستییانا خوە دیرۆك و شانازی بۆ گەلێ خوە تۆماركری و هزاران سلاڤ ژی بۆ شەهیدێن شۆڕشا ئیلۆنێ و هەموو شەهیدێن رێیا ئازادییا كوردستانێ دهنێرین».
هەر ب ڤێ هەلكەفتێ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پەیامەك بەلاڤكر و تێدا گوت» ل سالڤەگەڕا 64 یا شۆرشا ئیلۆنا مەزن، رێبەرێ شۆڕشێ و گەلێ كوردستانێ، بارزانیێ نەمر و هەموو وان سەركردە و پێشمەرگەیێن قەهرەمان و دلسۆزێن كوردستانێ دئینینە بیرا خوە و ب رێزڤە بیرئینانا وان دكەین كو پشكدار و هەڤپشك و هێزا شۆڕشێ بوون، نەمری بۆ گیانێ شەهیدان و سلاڤان بۆ بنەمال و كەسوكارێن وان دهنێرین».
سەرۆكێ هەرێمێ گوت ژی» شۆڕشا ئیلۆنا مەزن ل سەردەمەكێ ئالۆز و دژواردا كو ژ هەموو ئالییەكیڤە ستەم ل گەلێ كوردستانێ دهاتە كرن، بوویە بناغە و ناسنامەیا هزرا نەتەوەیی و نیشتمانی، گیانەكێ نوو بۆ رابوونێ و روو ب رووبوونا كرە بەر كوردستانێ, بوویە چەترا كۆمڤەكەرا هەموو تەخ و چینان و دەنگێ رەوا و دلێرێ ماف و ئازادییا گەلێ كوردستانێ گەهاندە هەموو جیهانێ و وەك مللەتەكێ زیندی و ژیاندۆست و ئاشتیخواز دیاربوو».
نێچیرڤان بارزانی ئاماژەكر» ب ڤێ هەلكەفتێ دوپاتیێ ل ئارمانج و پرەنسیپ و بهایێن بلند یێن شۆڕشێ ل ئازادیێ، دیموكراسیێ، پێكڤەییێ، هەڤدوقەبوولكرنێ، لێبۆرینێ و ئاشتیێ دكەین. وەك چاوان شۆڕشا ئیلۆنێ شۆڕشا هەموو پێكهاتەیێن كوردستانێ بوو، هەموویان پێكڤە ئێكڕێز و تەبا بۆ ئێك ئارمانج خەباتكر و قوربانی دان، ئەڤرۆ ژی بۆ پاراستنا ماف و دەستكەفتێن مە دڤێت ئەم هەموو پێكڤە كار بكەین تاكو گەل و وەلاتێ مە دگەهینینە كنارێ ئارامیێ».
د پەیاما مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دا ب هەلكەفتا سالڤەگەڕا 64 یا شۆڕشا ئیلۆنا مەزن دا هاتیە» ب رێزڤە بیرئینانا شۆڕشا ئیلۆنا مەزن ب رێبەرییا رێبەرێ مە یێ نیشتمانی بارزانیێ نەمر دكەین، كو شۆڕشەكا سەرانسەرییا خەلكێ كوردستانێ بوو ب هەموو نەتەوە و ئایین و پێكهاتەیێن جودا ڤە، ژ پێخەمەت بەرگریكرنێ ژ مافێن نەتەوەیی و نیشتمانی یێن گەلێ كوردستانێ و راوەستان دژی ستەم و داگیركاریێ».
مەسرور بارزانی دوپاتكر» ژ بەر خۆڕاگری و ئیرادەیا ب هێز یا خەلكێ كوردستانێ و ئێكگرتنا گەلێ كوردستانێ د شۆڕشا ئیلۆنێدا، چەندین دەستكەفتێن گرنگ ب دەستڤەهاتن كو گرنگترین دەستكەفت رێككەفتنا 11 ئادارا 1970 و نەچاركرنا رژێما ئیراقێ بوو كو دانپێدانێ ب مافێن گەلێ كوردستانێ بكەت».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دیاركر ژی» ل سالڤەگەڕا 64 یا شۆڕشا ئیلۆنا مەزن، دوپاتیێ ل پێگیریبوونێ و بلندڕاگرتنا بهایێن گرنك یێن شۆڕشا ئیلۆنێ دكەین ژ ئێكگرتن و تەباییا هەموو پێكهاتە و تەخ و چینێن گەلێ كوردستانێ ژ پێخەمەت داكۆكیركرنێ ژ ماف و دەستكەفتێن مە یێن نیشتمانی و پاراستنا قەوارەیێ دەستووریێ هەرێما كوردستانێ».
د پشكەكا دی یا پەیاما سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێدا هاتیە» سلاڤ ل گیانێ پاقژ یێ شەهیدێن شۆڕشا ئیلۆنێ و هەموو شەهیدێن كوردستانێ».

مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پێشوازی ل سەعید موبارەگ ئەلهاجری، وەزیرێ دەولەتێ و هنارتیێ تایبەتێ ئیماراتێ بۆ كاروبارێن ئابۆری بۆ هەرێما كوردستانێ كر و شاندێ دگەلدا كر.
مەسرور بارزانی ئاماژە ب گرنگییا هەڤبەندیێن دۆستانە و تایبەت د ناڤبەرا هەرێمێ و دەولەتا ئیماراتێدا كر و سوپاسییا شێخ محەمەد بن زاید، سەرۆكێ ئیماراتێ كر بۆ پشتەڤانی و هاریكاریكرنا هەرێما كوردستانێ و دەستنیشانكرنا هنارتییەكێ تایبەت بۆ كاروبارێن ئابۆری بۆ هەرێما كوردستانێ، كو نیشانا هەڤبەندیێن ب هێزن د ناڤبەرا هەردو ئالییاندا.
ئەلهاجری خواستا وەلاتێ خوە بۆ زێدەتر پێشڤەبرنا هەڤبەندییان ل گەل كوردستانێ د هەموو واراندنا دیاركر و ئاماژەكر كو هەرێمێ پێگەهەكێ گرنگ و تایبەت ل دەف سەركردایەتییا ئیماراتێ هەیە.

بەرپرسێ مەكتەبا رێكخستنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل پارێزگەها دهۆكێ راگەهاند: پشتی دانوستاندن ل گەل حوكمەتا عەبدولكەریم قاسمی نەگەهشتینە چو ئەنجامان، وی دەمی شۆڕەشا ئیلۆنا مەزن دەستپێكر، ئەگەر نە بارزانیێ نەمر ل گەل وێ چەندێ بوو كێشە ل گەل ئیراقێ ب دانوستاندنان بهێنە چارەسەركرن نەك ب شەڕی.
سەربەست لەزگین، بەرپرسێ مەكتەبا رێكخستنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل پارێزگەها دهۆكێ د پەیڤەكێدا ل خیڤەتگەها شۆڕەشا ئیلۆنێ ئەوا هاتیە ڤەكرن بۆ هزار گەنجان كو ب هەلكەفتا سالڤەگەڕا 64 یا شۆڕەشا ئیلۆنا مەزن ئەو خیڤەتگەهە بۆ دەمێ سێ رۆژان یا بەردەوام بوو، گوت ژی» خەباتا رزگاریخوازا گەلێ كورد زنجیرەیەكە و ژێك ناهێتە جوداكرن، دەمەكێ درێژ بەری شۆڕەشا ئیلۆنێ دەستپێكریە و یا بەردەوامە، قۆناغا شۆڕەشا ئیلۆنا مەزن گەلەك یا گرنگە و شانازیێ ب وێ دیرۆكا خوە دكەین، هیچ كەسەك نەشێت باسێ وێ دیرۆكێ بكەت هەكە باسێ دەستكەفت و قوربانیدان و خۆڕاگرییا وێ شۆڕەشێ نەكەت، كەس نەشێت خوە لابدەت ژ رژدبوونێ ل سەر ب دەستڤەئینانا مافێن گەلێ كورد، لەوما سالا 1958 وەستگەهەكا گەلەك گرنگە، كو شۆڕەشا 14 تیرمەهێ دورست بوو، دوماهی ب حوكمڕانییا مەلەكی هات و حوكمڕانییا كۆماری ل ئیراقێ ب رێبەرییا عەبدولكەریم قاسمی دەستپێكر، ئەڤە ژی وەرچەرخانەكا مەزن بوو و گوهۆڕینەكا مەزن ل سەر كوردستانێ و دەڤەرێ دروستكر، ل سەر ئاستێ نێڤدەولەتی ژی روودانەكا مەزن بوو».
سەربەست لەزگین گوت ژی» وی دەمی بارزانیێ نەمر و 500 پێشمەرگەیێن قەهرەمان ل ئێكەتییا سۆڤیەتی بوون، دەمێ ئەو گوهۆڕینە روودای، بارزانیێ نەمر ژ ئێكەتییا سۆڤیەتی پرۆسەكەیەكا پیرۆزباهیێ بۆ عەبدولكەریم قاسمی هنارت ژ بۆ وێ شۆڕەشا سەركەفتی ل ئیراقێ ئەنجامدی، وی ژی داخوازا زڤرینا بارزانیێ نەمر بۆ ئیراقێ كر، بارزانیێ نەمر ژی هەر زوو ب رێیا رۆمانیا چوو مسرێ، جەمال عەبدولناصر، سەرۆكێ مسرێ پێشوازییەكا گەرم ل بارزانیێ نەمر كر و رێزەكا مەزن لێ گرت، پاشی زڤری بەغدا، ل وێرێ ژی گەلێ ئیراقێ ب كورد و ئەرەبڤە پێشوازییەكا مەزن لێكر، بارزانیێ نەمر ل بەغدا ما، چەندین شاندێن جڤاكی و سیاسی ژ كوردستانێ چوونە بەغدا بۆ دیتنا بارزانیێ نەمر، مخابن ل سالا 1959 هندەك كێشەیان د ناڤبەرا حوكمەتا ئیراقێ و پارتی دیموكراتی كوردستان دەستپێكر، راستە هندەك بڕیارێن باش هاتبوونە دان، وەك دروستكرنا حزبان و ئازادییا رۆژنامەڤانی و شێخ ئەحمەد بارزانی هاتە ئازادكرن بۆ 12 سالێن زیندانكرنێ، ئەڤان بڕیاران كریگەرییا خوە هەبوو بۆ نێزیكبوونێ، پارتی ب ئازادی رێكخستنێن خوە بەلاڤ دكرن، هزاران خەلك ل دەوربەرێن پارتی و بارزانیێ نەمر كۆمبوون، بەلێ كێشە مەزن بوون، ئەوێن ل دەور و بەرێن عەبدولكەریم قاسمی، باس ل وێ چەندێ دكر كو بارزانیێ نەمر داخوازا سەربخوەیا كوردستانێ دكەت، ئەڤێ چەندێ وەكر دووركەفتن دروست ببیت».
بەرپرسێ مەكتەبا رێكخستنا پارتی ل پارێزگەها دهۆكێ گوت ژی» بارزانیێ نەمر گەلەك بزاڤ كر نێزیكبوون پەیدا ببیت، ل سالا 1959 جارەكادی بارزانیێ نەمر سەرەدانا مسرێ كر و جەمال عەبدولناسری وەك سەرۆك پێشوازی ل بارزانیێ نەمر كر، گەلەك رێز لێگرت و ل راگەهاندنێ ژی گەلەك رەنگڤەدان هەبوو، دەمێ زڤری خواست عەبدولكەریم قاسمی ببینیت، 10 رۆژان چاڤەڕێكر، ئەوژی رازی نەبوو، ب نەچاری زڤری بۆ بارزان، پارتی دیموكراتی كوردستان نامەیەكا دوور و درێژ بۆ عەبدولكەریم قاسمی نڤیسی و داخواز كر چارەسەرییا وان كێشەیێن هەین بكەت و نەبیتە ئەگەرێ دروستبوونا كێشەیێن دی ل ئیراقێ و كوردستانێ، بەلكو بگەهنە خالەكا هەڤپشك و مافێن كوردان د پاراستی بن، ئیراقا نوو كو دەستپێكری، مخابن هیچ ئەنجام نەبوو، ل دەستپێكا سالا 1960 هندەك بڕیار هاتنە دان، وەك دائێخستنا بارەگەه و رۆژنامە و چالاكیێن حزبی و گەلەك كارێن دی، خواست ب چەكی بەرسڤا كوردستانێ بدەن و رەوش خراب بوو، ل 9 ئیلۆنا 1961 ل زاخۆ سەرهلدان هاتە كرن و ژدەستێ رژێما وی سەردەمی هاتە رزگاكرن، هیچ هێزەكا ئیراقی تێدا نەما و كەفتە د دەستێ پێشمەرگەی و پارتی دا، پێشتر ژی چەندین هێرش ل سەر گەرمیان و خانەقین و قەرەداغ هاتنە كرن و رەوش دژوار بوو، لەوما ل 11 ئیلۆنا 1961 تۆپبارانكرنا سەرانسەری كوردستانێ دەستپێكر، خواستا وان ئەوبوو كوردستانێ ژناڤببەن، گەلەك چاڤێ وان ل سەر بارزان بوو، لەوما شۆڕەشا ئیلۆنێ دەستپێكر».

پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل گەل وێ چەندێ دایە ب دانوستاندنێ كێشەیان ل گەل حوكمەتا ئیراقێ چارەسەر بكەت، چونكە ب گۆڕەی قانوونێ هاتیە دیاركرن ئەركێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ چنە و پێدڤییە چ رادەست بكەت بۆ وێ چەندێ بەغدا ژی ئەركێ خوە بجهبینیت.
پێشەوا هەورامی، پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت» بڕیارا 550 یا هەی، د ڤێ بڕیارێدا چەند مەرجەك بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هاتینە دیاركرن، ئەو داهاتێ نەپەترۆلی و هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دكەنە مەرجێ هنارتنا مووچەی، ئەو چارەسەرییا كێشەیا هنارتنا مووچەیێن ئەڤسالە دكەت، چونكە نابیت مووچەیێ چەند مەهان نەهێتە هنارتن و ب وی شێوەی بنێرین و بێ دەنگ بین، مە ئومێد ب دانوستاندنێ هەیە تا رێكبكەڤین، بەلێ هەكە نەهاتە كرن كۆمەكا بژاردەیان ل پێشبەری مە هەنە، وەكو ڤەكێشان ژ پرۆسەیا سیاسی و پشكدارینەكرن د هەلبژارتنێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقێدا وپشكدارینەكرن د پرۆسەیا سیاسیدا، لەوما هەكە گەهشتینە وی قۆناغێ وی دەمی هیچ دانوستاندن نامینیت، ئەو داهاتێ ل بەردەستێ حوكمەتێ ژی هەی دێ ب دادپەروەرانە ل سەر خەلكی بەلاڤكەت، ئەو چەندە باشترە ژ وێ چەندێ زێدەتر بنپێكرنا مافێن خەلكێ هەرێما كوردستانێ بهێتە كرن و وەزیرەك ب كەیفا خوە بخوازیت وەك پارێزگەه رەفتارێ ل گەل هەرێما كوردستانێ بكەت».
پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ رۆهنكر ژی» ل مادەیا 29 ژقانوونا ئیدارەیا مالی گەلەك ب ئاشكرا باس ل وێ چەندێ هاتیە كرن 50% ژ گومرك و باجا بۆ ئیراقێ بیت، رسوماتێن ل دووڤ قانوونێن هەرێما كوردستانێ هاتینە دیاركرن دێ 100% بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بن، ئەوێن ل دووڤ قانوونا ئیراقێ دهێنە بجهئینان دێ 50% بۆ ئیراقێ بن، مە كێشە د وێ چەندێدا نینە و ل دوماهی كۆمبوونا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ باس ل وێ چەندێ كر مە 100% ئەو داهات دڤێت».
هەورامی باس ل وێ چەندێ ژی كر» جڤاتا دەولەتێ بڕیارێ ل سەر هەرێما كوردستانێ نادەت، بەلكو تنێ دێ بۆچوونا وێ هێتە وەرگرتن، ئەوژی حوكمەتا ئیراقێ یا داخوازكری، نەك مە، تنێ بەرچاڤرۆهنییە و دێ ب حوكمەتا ئیراقێ هێتە دان، پێشتر دادگەها بلند یا فیدرالی ئێكلاكریە، نوكە ژی جڤاتا دەولەتێ، نزانین پاشی دێ چ لێهێت، لەوما دەستێوەردان تێدا دهێتە كرن، ب گۆڕەی قانوونێ هەموو یا هاتیە دیاركرن و یا رۆهن و ئاشكرایە».

جڤاتا وەزیرێن هه‌رێما كوردستانێ دوھـی ب سه‌رپه‌رشتییا مه‌سرور بارزانى، سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ئاماده‌بوونا قوباد تاله‌بانى، جێگرێ سه‌رۆكێ حكومه‌تێ کۆمبوو و داخواز ژ بەغدا کر پێشنیازا وان دەربارەی داهاتێ نە نەفتی قەبوول بکەن.
د کۆمبوونێ دا جڤاتا وەزیران وەزارەتا دارایی راسپارد کو ل گەل دەستەیا خانەنشینی یا نیشتیمانی یا فیدرال، رێکارێن یاسایی بۆ دابینکرنا مووچەیێ خانشینییێ یێ هێزێن پێشمەرگەیی بگریتەبەر و ب زووترین دەم مووچەیێ وان یێ خانەنشینییێ یێ پاشئێخستی بهێتە مەزاختن.
ل دۆر داهاتێ نەپەترۆلی یێ هەرێمێ جڤاتا وەزیران داخوازێ ژ حکومەتا فیدرال دکەت؛ ل دووڤ یاسایێن فیدرال و بڕیارا دادگەها فیدرال پێشنیازێن مە بۆ ئێکلاکرنا بابەتێ داهاتی بکەتە بنەما، دا کو ئێدی مووچە و شایستەیێن دارایی نەهێنە گیرۆکرن.
ھەروەسا وەزارەتا سامانێن سروشتی بۆ دوبارە هنارتنا پەترۆلێ هاتە راسپاردن دا کو بزاڤێن چڕ بکەت و پەترۆل بهێتە هنارتن و ئاستەنگ نەمینن.
دیسا د کۆمبوونێ دا بڕیارا لێخۆشبوونا 15% یا پێشینە و قەرێن سەر ب بەنکێن وەزارەتا دارایی ڤە هاتە دان و هەتا 31-12-2025 دێ لێخۆشبوون یا بەردەوام بیت.

پارت و ئالیێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ، پەیام و هەلوەستەیێن سەرۆك مەسعود بارزانی ل دۆر رەوشا كوردێن رۆژئاڤا ب (گرنگ و دیرۆكی) هەژمارتن و داخوازا ئێكڕیزییا زێدەتر كر.
ئالیێن سیاسی یێن كوردی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ، هەلوەستێ خوە ل بەرانبەر داخۆیانیێن سەرۆك بارزانی دەربارەی كوردێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ نیشاندا. ئەو ئاماژێ ب وێ چەندێ دكەن، ئەڤە جارا ئێكێ نینە سەرۆك بارزانی داخوازا پشتەڤانیێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دكەت و پشتەڤانیێن وی ژی د دیرۆكێدا د تۆماركرینە، وەك چاوان پشتەڤانی ل كۆبانی كری.
سلێمان ئۆسۆ، ئەندامێ سەركردایەتییا جڤاتا نیشتمانییا كوردی ل سووریێ (ENKS) رۆلێ مەزن یێ سەرۆك بارزانی د پشتەڤانیكرنا رۆژئاڤایێ كوردستانێ د هەموو واراندا بلند هەلسەنگاند، ب تایبەتی بۆ پێكهاتەیێن دەڤەرێ و ئالیێن سیاسی.
ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ كر» سەرۆك بارزانی ل دەستپێكا شۆڕەشا سووریێ پشتەڤانییا رۆژئاڤایێ كوردستانێ كریە و كاروانێ هاریكاریێ بۆ خەلكێ رۆژئاڤا هنارتییە بێی جوداهی بۆ عەرەب وكورد و سریانان و ئەڤە ژی هەلوەستەكێ رۆهن و ئاشكرایە بۆ خەمخوری و دلسۆزییا وی».
ژ ئالیێ خوەڤە، سالح گدۆ، سكرتێرێ پارتا چەپا كوردستانێ، سوپاسییا» هەلوەستێن دیرۆكی یێن سەرۆك بارزانی كر، ب تایبەتی دەستپێشخەرییا وی بۆ كۆبانی، كو بوویە ئەگەرێ ئێكگرتنا هەلوەستێن كوردی».
باس ل وێ چەندێ ژی كر» پشتەڤانییا سەرۆك بارزانی پشتی ڤەكێشانا رژێما بەشار ئەسەد و دامەزراندنا ئیدارەیا خوەبڕێڤەبەری و هنارتنا هێزا پێشمەرگەی بۆ كۆبانی ل سالا 2014، چو جاران ناهێتە ژبیركرن».
ئەڤە د دەمەكی دایە، ل چەند رۆژێن بۆری سەرۆك بارزانی د چاڤپێكەفتنەكێدا ل گەل كەنالێ (فرانس 24) دوپاتی ل پشتەڤانییا هەرێما كوردستانێ بۆ كوردێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ كر و دیاركربوو د بەرهەڤن هەموو پشتەڤانیێ ل ئالیێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكەن ب مەبەستا مسۆگەركرنا مافێن گەلێ كورد ل سووریا نوو. هەڤدەم داخوازا بجهئینانا رێككەفتنا 10 ئادارێ د ناڤبەرا مەزلووم عەبدی، فەرماندەیێ گشتیێ هەسەدە و ئەحمەد شەرع، سەرۆكێ قۆناغا ڤەگوهاستی یا سووریێ كربوو.

دوهی چارشەمبی 10/9/2025، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل سەعید ئەلهاجری، وەزیرێ دەولەتێ و هنارتیێ تایبەت یێ ئیماراتێ بۆ كاروبارێن دارایی بۆ هەرێما كوردستانێ و شاندەكێ د گەلدا، كر.
سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر» د كۆمبوونەكێدا هەردو ئالییان سەرەرای بلند هەلسەنگاندنا دیرۆكا دۆستایەتی و هەڤبەندییان، خوەشحالییا خوە ب ئاستێ هەڤبەندیێن د ناڤبەرا هەردو ئالییاندا دەربڕی و دوپاتی ل خواستا دو ئالییانە بۆ زێدەتر پێشڤەبرن و بەرفرەهكرنا هاریكارییا هەڤپشك د ناڤبەرا واندا كر، ب تایبەتی ژی د وان واراندا كو بۆ هەردویان د گرنگن. هەر سەبارەت ڤێ چەندێ هەردو ئالییان هەبوونا قانوونەكا هاندەر و سەقایەكێ هاریكار بۆ وەبەرهێنانێ ل هەرێما كوردستانێ، ب گرنگ هەلسەنگاند» .
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، سەرەرای سوپاسیكرنا سەركردایەتی و حوكمەتا ئیماراتێ بۆ هاریكاری و پشتەڤانییا وێ ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، دەستنیشانكرنا هنارتییەكا تایبەت یێ ئیماراتێ بۆ كاروبارێن ئابۆری بۆ هەرێما كوردستانێ، ب پێنگاڤەكا گرنگ هەژمارت كو گرنگییا هەڤبەندیێن هەردو ئالییان نیشان ددەت.
نێچیرڤان بارزانی هەروەسا رێز و سوپاسییا خوە بۆ سەرۆكێ ئیماراتێ، شێخ محەمەد بن زاید ئال نەهیان دوپاتكر كو ل نیسانا بۆری ل كۆمبوونەكا دوقۆلیدا ل ئەبوزەبی، دوپاتی ل هنارتنا هنارتیێەكێ تایبەتێ ئیماراتێ بۆ وەبەرهێنانێ بۆ هەرێما كوردستانێ كربوو.
سەرۆكایەتییا هەرێمێ بەلاڤكر ژی» د كۆمبوونەكێدا باس ل دەلیڤەیێن سەرماگۆزاری و وەبەرهێنانێ و كار و چالاكیێن كۆمپانی و كەرتێ تایبەت یێ ئیماراتی ل هەرێما كوردستانێ هاتە كرن دەربارەی ئاسۆیێ بەرفرەهكرنا وان د وارێن جودا جودا جودا، بیر و بۆچوون لێكگۆهارتن. هەر بۆ وێ مەبەستێ سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ هەموو بەرهەڤی بۆ پێشكێشكرنا هەموو جۆرێن پشتەڤانیێ و هاریكارییەكا پێدڤی یا ئالێن پەیوەندیدارێن هەرێما كوردستانێ، دوپاتكر».
هەمەجۆركرنا ئابۆری، هەبوونا روانگەهەكا رۆهنە بۆ وەبەرهێنانا ئیماراتی ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، ئابۆرێ بەردەوام، هەڤبەندیێن ئیراقێ ل گەل ئیماراتێ و چەند پرسێن دی یێن جهێ گرنگییا هەڤپشك، تەوەرەكێ دی یێ كۆمبوونێ بوو كو هەژمارەكا بەرپرسێن هەرێما كوردستانێ، بەرهەڤ ببوون.

سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ بەیاننامەیەك ل دۆر هێرشا ئیسرائیلێ ل سەر دەوحە پایتەختێ وەلاتێ قەتەر بەلاڤكر و تێدا دبێژیت: ئاسایش و ئارامییا دەڤەرێ د ئێخیتە د مەترسیێدا.
سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیا خوە دا گوت» ب تمامی پشتەڤانێن قەتەرێ نە و داخوازێ ژ جڤاكا نێڤدەولەتی دكەین هەموو بزاڤان بكەت بۆ رێگریێ ل وان كاران و ڤەگەراندنا ئاشتێ و ئارامیێ بۆ دەڤەرێ».
د بەیاننامەیێدا هاتیە « هێرشا ئیسرائیلی ل سەر دەوحە پرۆتەستۆ دكەین كو ئاسایش و ئارامییا دەڤەرێ د ئێخیتە د مەترسیێدا. ب تمامی پشتەڤانێن قەتەرێ نە و داخوازێ ژ جڤاكا نێڤدەولەتی دكەین هەموو بزاڤان بكەت بۆ رێگریكرنێ ل وان كاران و ڤەگەراندنا ئاشتیێ و ئارامیێ بۆ دەڤەرێ».

قونسلا گشتییا ئەمریكا ل هەولێرێ راگەهاند: هەرێما كوردستانێ سەقایەكێ باش و گونجای هەیە بۆ بازرگانیێ و دخوازین وەبەرهێنانا زێدەتر ل هەرێما كوردستانێ بكەین.
ویندی گرین، قونسلا گشتییا ئەمریكا ل هەولێرێ گوت» ژۆرا بازرگانییا ئەمریكا یا پێگیرە ب وێ چەندێ هەڤبەندییەكا ئابوورییا ب هێز د ناڤبەرا ئەمریكا و هەرێما كوردستانێدا دروست بكەت، دخوازین هەڤبەندیێن خوە ل گەل هەرێما كوردستانێ ب هێزتر بكەین».
قونسلا گشتییا ئەمریكا ل هەولێرێ رۆهنكر ژی» پێدڤییە زێدەتر وەبەرهێنانێ ل هەرێما كوردستانێ بكەین، چونكە سەقەیاكێ گەلەك باش یێ بازرگانی ل هەرێما كوردستانێ هەیە، هەڤدەم هاتنا شاندەكێ بازرگانیێ ئەمریكی بۆ هەرێما كوردستانێ رەنگڤەدانا هەڤبەندییەكا ب هێزە د ناڤبەرا ئەمریكا و هەرێما كوردستانێدا، هەروەسا هەرێما كوردستانێ خواستەكا مەزن بۆ وەبەرهێنان و بەرهەمێن ئەمریكا هەیە».
قونسلا گشتییا ئەآمریكا ل هەولێرێ دوپاتی ل وێ چەندێ ژی كر» ژۆرا بازرگانییا ئەمریكا ب رێكا دروستكرنا هەڤبەندییان دێ بیتە جهێ پڕكرنا وان پێدڤییان».

دهۆك ،لەزگین جوقی

بەرپرسێ لقا 17 یا پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ راگەهاند، خوەسەپاندنا گرۆپێن چەكدار ل شنگالێ نەچارەسەرییە بۆ رەوشا شنگالێ و جهێ وان گرۆپان د ناڤ شنگالێدا نینە.
نازم هەركی، بەرپرسێ لقا 17 یا پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ راگەهاند» حوكمەتا ئیراقێ كەمتەرخەمە بۆ بجهئینانا رێككەفتنا شنگالێ و باشترین چارەسەر بۆ رەوشا شنگالێ رێككەفتنا شنگالێیە كۆ بكەڤیتە د وارێ بجهئینانێدا و خەلكێ شنگالێ نەشێن ڤەگەرن ژ بەر خوەسەپاندنا گرۆپێن چەكدار و هەتا رێككەفتنا شنگالێ بجهـ نەهێت ئاوارە نەشێن ڤەگەرن».
گوت ژی» ژ بەر نەبوونا تەناهیێ ئاوارەیێن شنگالێ نەشێن ڤەگەرن و پێدڤییە تەناهیا شنگالێ ل دەستەكێ ئەمین دا بیت لەوما ئەم د رژدین بۆ بجهئینانا رێككەفتنا شنگالێ».
بەرپرسێ لقا پارتی ل شنگالێ دیاركر ژی» پێنج سالە رێككەفتنەك بۆ ئاسایێكرنا رەوشا شنگالێ دناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ وئیراقێدا ب چاڤدێرییا نەتەوەیێن ئێگگرتێ هاتیە ئێمزا كرن، بەلێ هێشتا ئیراقێ پێگیری پێ نەكریە وئەڤە بوویە ئەگەر ئاوارە نەڤەگەرن ورەوشا شنگالێ خوەش نەبیت كو تاكە چارەسەری بۆ رەوشا شنگالێ ئەوە رێككەفتنا شنگالێ بكەڤیتە د وارێ بجهئینانێدا داكو باوەری بۆ خەلكێ دروست ببیت و بشێن ڤەگەرن».

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com