بسپۆرەكێ وارێ هەڤبەندیێن نێڤدەولەتی باس ل پرسا ب دووماهی هاتنا رێككەفتنا پەترۆلی د ناڤبەرا ئیراقێ و توركیا دكەت كو ل سالا 1973 هاتبوو ئیمزاكرن.
سامان شالی، بسپۆرێ هەڤبەندیێن نێڤدەولەتی گوت» ئەڤ رێككەفتنە ل سالا 1973 هاتبوو ئەنجامدان و ل سالا 1976 بۆری هاتبوونە ڤەكرن و بۆ دەمێ 50 سالان هاتبوو كرن، بەلێ نوكە رەوش یێ هاتیە گوهۆڕین، دبیت توركیا داخوازا گرێبەستەكا نوو بكەت، جاران هەر بەرمیلەكا پەترۆلێ ب دۆلارەك و 18 سەنتان د چوو و نوكە داخوازا زێدەتر دكەت، چونكە ئەو بۆرییە یا توركیا ب خوەیە. ب رێتكرنا ڤێ رێككەفتنێ، توركیا هیچ پێگیرییەك ب ئیراقێڤە نامینیت، وی دەمی هەكە پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب بۆرییا توركیا را ببۆریت، كێشەیا دادگەهێ بۆ توركیا دروست نابیت، هەرێما كوردستانێ دشێت مفای ژ ڤێ چەندێ ببینیت».
وی بسپۆرێ هەڤبەندیێن نێڤدەولەتی گوت ژی» ئارمانجا هێرشان ل سەر زەڤیێن پەترۆلی ل هەرێما كوردستانێ ئەوبوو كۆمپانییان ب مەرجێن وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ رازی بكەن، دیاركربوو هەكە نەهێنە ژێربارێ مە ئەو 10 ملیار دۆلارێن ل ژێرخانەیا وزەیێ ل هەرێما كوردستانێ دێ كەینە ئارمانج، هەروەسا ئارمانجا دوویێ فشار بوو ل سەر حوكمەتا هەرێما كوردستانێ تاكو رازی ببیت ب مەرجێن بەغدایێ، ب ڤێ چەندێ زیانەكا مەزن ل كوردستانێ و ئیراقێ ژی دا».
سامان شالی پتر گوت» هەكە توركیا وێ رێككەفتنێنوو نەكەت كو ل مەها حەف یا سالا داهاتی پێگیری نامینیت، وی دەمی كورد دشێن پەترۆلا خوە بفرۆشن و ل دەمێ خوە ژی تنێ ل دادگەها پاریسێ توركیا ئێك بەند دۆراند، ئەوژی ئەو بوو كو ب گۆڕەی رێككەفتنەكا د ناڤبەرا ئیراقێ و توركیا دا، هاتبوو ئیمزاكرن كو كۆمپانییا (سۆمۆ) یا ئیراقێ پەترۆلێ بفرۆشیت».

هنارتیێ تایبەت یێ سكرتێرێ گشتیێ نەتەوەیێن ئێكگرتی ل ئیراقێ هیڤییا وێ چەندێ دخوازیت، پرسا مووچەی زیانێ نەگەهینیتە خەلكی، سەركردایەتییا بەغدا و هەولێرێ كێشەیان چارەسەر بكەن.
محەمەد شەلحەسان، هنارتیێ تایبەت یێ سكرتێرێ گشتیێ نەتەوەیێن ئێكگرتی ل ئیراقێ راگەهاند: بابەتێ گرێدای ب مووچەیڤە، پرسەكا ئیراقییە و هیڤی خواست رەوش ب زیانگەهاندنێ بۆ خەلكێ ئاسایی درێژە نەكێشیت.
هنارتیێ تایبەت یێ سكرتێرێ گشتیێ نەتەوەیێن ئێكگرتی ل ئیراقێ د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا گوت» ژیرییا سەركردایەتییا بەغدا و هەولێرێ ئیراق بەر ب ئەنجام و چارەسەریێ ئاراستە كریە».
سەبارەت ئیراقێ ژی گوت» رێكخستنا ناڤمالا ناڤخوەیی و پاراستن باشكرنا وێ ژ بۆ ئیراقێ یا پێدڤی و گرنگە».

پەیڤدارێ هێزێن سووریا دیموکرات دیار دکەت پشتی روودانێن ل سوەیدا گەلەک تشت ئاشکرا بوون و نها هەلوەستێ تۆم باراکی ژی ل هەمبەر رێڤەبەریا خوەسەر هاتیە گوهۆڕین و ئەو دزانن کو هەسەدە ژ بۆ هەموو سووریێ دشێت رۆلەکێ کاریگەر بگێریت.

فه‌رهاد شامی په‌یڤدارێ هێزێن سووریا دیموکرات راگەهاند، کو د هەڤدیتنا ڤێ دووماهیێ یا د ناڤبەرا تۆم باراکی ل گەل مەزلوم عەبدی دا دیار بوو هەلوەستێ ئەمریکا ل هەمبەر رێڤەبەریا خوەسەر و هەسەدێ ب رەنگەکێ گەلەک باش هاتیە گوهۆڕین، روودانێن ل سوەیدا ئەو یەک سەلماند کو هێشتا ژی لەشکرێ سووریێ هێزەکا ئێکگرتی و نشتیمانی نینە، بەلکو ژ گەلەک گرۆپێن توندرەو پێکهاتیە و دشێت ببیتە مەترسیەکا گەلەک مەزن بۆ پاشەرۆژا سووریێ و گۆت: (د هەڤدیتنا ڤێ دووماهیێ یا د ناڤبەرا تۆم باراکی و مەزلوم عەبدی دا، نوونەرێ ئەمریکا ب رەنگەکێ ئاشکرا داخواز ژ فەرماندارێ هەسەدێ کریە رۆلەک ئەرێنی و باش ژ بۆ هەموو سووریێ بگێرن و هەروەسا داخواز هاتە کرن رێڤەبەریا خوەسەر هاریکاریا خەلکێ سڤیل ل سوەیدا بکەت، ئەو یەک ژی نیشا ددەت هەلوەستێ نوونەرێ ئەمریکا ل هەمبەر هەسەدێ و رێڤەبەریا خوەسەر ب رەنگەکێ باش هاتیە گوهۆڕین و بێگومان ئەو یەک ژ بۆ پاشەرۆژا سووریێ ژی گەلەک یا گرنگە).
پەیڤدارێ هێزێن سووریا دیموکرات د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، تۆم باراکی داخواز ژ مەزلوم عەبدی کریە، هێزێن سووریا دیموکرات بچنە باژێرێ سوەیدا و خەلکێ سڤیل بپارێزن، تۆم باراکی ب رەنگەکێ ئاشکرا دیار کریە، ل سوەیدا کۆمکوژی هاتیە کرن و هەکە هەسەدە هاریکاریا وان نەکەت دبیت رەوش گەلەک خرابتر لێ بهێت و گۆت: (نوونەرێ ترامپی د هەڤدیتنا ل گەل فەرماندارێ گشتی یێ هەسەدێ دا دیار کریە، وان دڤێت هەسەدە ببیتە هێزا هەموو خەلکێ سووریێ، هەسەدە دشێت ل هەموو دەڤەرێن سووریێ کار بۆ ئارامیێ بکەت، وەکو ئەمریکا وان ژی دڤێت هەسەدە هاریکار بیت دا ئەو بشێن رەوشا سووریێ ئارام بکەن، چونکی نها رەوش گەلەک خرابە و پشتی کۆمکوژیا ل سوەیدا ژی باوەریا جڤاکێ نێڤدەولەتی ب دەستهەلاتا نها یا شامێ گەلەک کێم بوویە).
فەرهاد شامی ئەو یەک ژی دیار کر، بۆ وان ئاشکرا بوو بەرپرسێن شامێ زانیارێن گەلەک شاش ل دۆر هێزێن سووریا دیموکرات دابوونە ئەمریکا، وان وەسا دیار کربوو کو هێزێن سووریا دیموکرات ناخوازن لەشکرەک نوو بهێتە ئاڤاکرن، هەروەسا هندەک ژ بەرپرسێن شامێ د راپۆرتەکێ دا بۆ تۆم باراکی دیار کربوون، هێزێن سووریا دیموکرات کار بۆ پارچەبوونا سووریێ دکەن و دڤێت رێگری ل هەسەدێ بهێتە کرن و گۆت: (لێ د هەڤدیتنا ڤێ دووماهیێ یا د ناڤبەرا مەزلوم عەبدی و تۆم باراکی دا، نوونەرێ ئەمریکا تێگەهشت کو هندەک کەس ل شامێ دخوازن ئالۆزیان دروست بکەن، وان نەڤێت رەوشا سووریێ ئارام بیت و دخوازن ئەمریکا دژبەریا هەسەدێ بکەت، لێ تۆم باراکی ژ بۆ مەزلوم عەبدی دیار کر، وەکو ئەمریکا ئەو دێ ب هەموو رەنگەکێ پشتەڤانیا هەسەدێ کەن، چونکی هەسەدە هێزەکا هەری کاریگەر و رێکخستیە ل هەموو سووریێ).
ناڤهاتی د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، وەکو هێزێن سووریا دیموکرات وان دڤێت رەوشا سووریێ یا ئارام بیت، لێ د هەمان دەمی دا دڤێت کورد و نەتەوەیێن دی یێن ل سووریێ ژی بگەهنە مافێن خوە یێن رەوا، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دڤێت سیستەمێ نوو یێ سووریێ سیستەمەک نە ناڤەندی بیت و گۆت: (ئەزموونێن بەری نها ل سووریێ سەلماندینە، هەتا کورد و پێکهاتەیێن دی یێن ل سووریێ نەگەهنە مافێن خوە، رەوشا سووریێ ژی ئارام نابیت، مە دڤێت د دستوورێ نوو یێ سووریێ دا مافێن گەلێ کورد بهێنە گەرەنتیکرن، هەتا ئەو یەک نەهێتە کرن بێگومان نە پرسا کوردی و نە ژی پرسێن دی یێن ل سووریێ ناهێنە چارەسەرکرن).
پەیڤدارێ هێزێن سووریا دیموکرات د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا دیار کر، هێزێن سووریا دیموکرات د شەڕێ ل دژی داعشێ دا بەرەڤانی ژ هەموو خەلکێن سووریێ کرینە و نها د ناڤ هێزێن سووریا دیموکرات دا کورد، عەرەب، ئاشووری و گەلەک پێکهاتەیێن دی هەنە و ئەو یەک ژی نیشا ددەت هێزێن سووریا دیموکرات ژ بۆ ئازادیێ و دیموکراسیێ ل سووریێ کار دکەن، ئەمریکا و وەلاتێن دی یێن هەڤپەیمانیا نێڤدەولەتی یا شەڕێ ل دژی داعشێ ژی ژ بەر ڤێ یەکێ ب سالانە هاریکاریا هەسەدێ دکەن و گۆت: (هەبوونا هەسەدێ ژ بۆ هەموو سووریێ گرنگە، لاوازبوونا هەسەدێ دێ بیتە ئەگەرێ بهێزبوونا داعشێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی و ئەو یەک دێ بیتە ئەگەرێ مەترسیەکا گەلەک مەزن ژ بۆ هەموو سووریێ، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نوونەرێ ئەمریکا ڤێ دووماهیێ جارەکا دی دیار کر ئەو دێ ب هەموو رەنگەکێ هاریکاریا هەسەدێ کەن).

دوهی شەمبیێ 26/7/2025، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل ستیڤ بیتنەر، قونسلێ گشتیێ ئەمریكا ل هەرێما كوردستانێ كر ب هەلكەفتا ب دووماهی هاتنا ئەركێ وی یێ دیپۆماسی.
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیەكێدا بەلاڤكر» سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ سوپاسییا پشتەڤانییا بەردەوام یا ئەمریكا ل هەرێما كوردستانێ كر و ب تایبەتی سوپاسییا قونسلێ گشتیێ ئەمریكا كر بۆ كاركرنا وی ژ پێخەمەت زێدەتر پێشڤەبرن و پێشئێخستنا هەڤبەندیێن دو ئالییانە د هەموو واراندا.
قونسلێ گشتیێ ئەمریكا رێز بۆ پشتەڤانییا ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هەبوو و دوپاتی ل گرنگییا ب هێزبوونا هەڤبەندیێن دۆستانەیێن وەلاتێ خوە ل گەل هەرێما كوردستانێ كر».
د پشكەكا دی یا دیدارێدا، هەردو ئالی هەڤڕابوون ل سەر پێدڤییا دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ و پاراستن و رێزگرتن ل قەوارەیێ فیدرالیێ هەرێما كوردستانێ و دابینكرنا مافێن دەستووری و شایستەیێن دارایی یێن خەلكێ كوردستانێ.

دلۆڤان ئاكرەیی – زنار تۆڤی:

وەزارەتا خوندنا بلند و ڤەكۆلینێن زانستی ل ئیراقێ راگەهاند : بەرسڤدانا پرسیارێن ئەزموونێن زانكۆ و پەیمانگەهان ب زمانێ كوردی دێ هێتە قەدەغە كرن و هەرەشەیێن لێپرسینا قانوونی ژی كرن ، و نووینەرێن كوردان ژی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئەو بڕیار ب دژی دەستووری هەژمارت و بڕیار دان ل دادگەها بلند یا فیدرالییا ئیراقێ سكالایێ ل سەر ئالیێن پەیوەندیدار تۆمار بكەن.
د. شاخەوان عەبدوللا، جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» بڕیارا قەدەغەكرنا وەرگێرانا پڕسیاران كار پێ ناهێتە كرن و من ل گەل نعیم عەبوود، وەزیرێ خواندنا بلند و ڤەكۆلینێن زانستی ل ئیراقێ سەبارەت ب نڤیسینا وەزارەتێ و قەدەغەكرنا وەرگێرانێ و بەرسڤدانا پڕسیاران ژبلی زمانێ عەرەبی ئاخڤتییە ، و وەزیرێ وەزارەتا ناڤبری گوتیە كو كار ب وێ نڤیسارێ ناهێتە كرن و ل سالا بۆری ژی ب هەمان شێوە هاتبوو راگەهاندن ، و وی ب سۆپاسیڤە گۆت ئەو رێزێ ل زمانێ كوردی دگریت ئەوا هاتیە كرن ل ناڤا كۆمەكا راسپاردەیێن وەزارەتێ بوویە و پشتی پەیوەندییا وی ل گەل وەزیرێ خواندنا بلند ل ئیراقێ ، پەیوەندی ب سەرۆكێ زانكۆیان كریە وئاگەهدار كرینە كو ئەو بڕیار و بابەت هاتیە هەلوەشاندن و قوتابی ژی پشتڕاست كرن كو دشێن ب زمانێ دایك بەرسڤێن پڕسیارێن ئەزموونان بدەن». ژ ئالیێ خوەڤە، د. نەهلە ئەفەندی، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان و جێگرا سەرۆكێ لژنەیا خواندنا بلند و ڤەكۆلینێن زانستی ل جڤاتا نوونەران، بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) دیار كر» ل رێككەفتی 25/7/2025ێ، بریكارێ وەزارەتا خواندنا بلند بۆ كاروبارێن لێكۆلینێن زانستی ل ئیراقێ، ئیمزا ل سەر نڤیسارەكێ كرییە و تێدا بڕیاردایە، كو ل زانكۆیێن (مووسل، كەركووك و دیالا)، ڤەكۆلین و ئەزموون ب زمانێ كوردی نەهێنە كرن و بانگەشا وێ چەندێ كرییە خواندن ب تنێ ب زمانێن عەرەبی و ئینگلیزییە، هەروەسا بڕیاردایە پرسیار بۆ قوتابیێن كورد، نەهێنە وەرگێران ژی، هەروەسا ئەوا وەزارەتا خواندنا بلند ل ئیراقێ بڕیار ل سەر دای، ب تەمامی بەرۆڤاژی دەستوورێ ئیراقێیە و بنپێكرنا قانوون و دەستوورییە ژی، چونكی د مادەیێ چارێ ژ دەستوورێ ئیراقێدا ب رۆهنی هاتییە كو زمانێن (عەرەبی و كوردی دو زمانێن فەرمینە د ئیراقێدا)، لەوما چو كەس نەشێت، مافەكی كو دەستووری دایە خەلكی و گەلێن ئیراقێ دەنگ پێدایە، بنپێ بكەت، هەروەك ل دووڤ هەمان ماددە، مافێ خواندنێ نەك هەر ب زمانێن عەرەبی و كوردی پێ هاتیە دان، بەلكو ئەو مافە ب (توركمان و سریان و ئەرمەنییان) ژی هاتییە دان، هەروەك د برگا دوویێ د هەمان ماددە دا، ئەڤە ب رۆهنی هاتییە باسكرن، كو دڤێت ل سەر (بنەمایێ وەكهەڤیێ) ل هەموو سازییێن ئیراقێ هەردو زمان بهێنە بكارئینان».
د. نەهلە گۆت ژی» ئەڤ بڕیارا وەزارەتا خواندنا بلند ل ئیراقێ، بەرۆڤاژی چەندین بڕیارێن دادگەها فیدرالییا بلند ل ئیراقێیە، كو تێدا تەكەزی ل سەر وەكهەڤییا ئیراقییان د هەموو بیاڤان دا دكەت، هەروەسا ب هەموو رەنگان ئەم ڤێ جۆرێ نڤێسینێ رەتدكەین ودێ مە هەلوەستەكێ توند ژی بەرامبەر هەبیت و دێ پەنایێ بەینە بەر دادگەهێ ژی هەكە پێدڤی بكەت».

بەرپرسێ فەرمانگەها پەیوەندیێن دەرڤە یێ هەرێما كوردستانێ ل واشنتۆن راگەهاند: هێرشێن درۆنی بوونە ئەگەرێ نزمبوونا ئاستێ بەرهەمئینانا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ، ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر: ئەمریكا یا دلتەنگە ژ هێرشێن درۆنی ل سەر زەڤیێن پەترۆلی ل هەرێما كوردستانێ و مە ژی داخوازكر سیستەمێ بەرگریێ هەبیت.
سەفین دزەیی، بەرپرسێ فەرمانگەها پەیوەندیێن دەرڤە یێ هەرێما كوردستانێ د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا ل واشنتۆن گوت» ئەو گرێبەستێن د وارێ وزەیێ دا كو هەرێما كوردستانێ ل واشنتۆنێ ئەنجامداین، مخابن بوونە ئارمانجا وان درۆنێن ل ڤێ دوماهیێ هێرش ل سەر زەڤیێن پەترۆلی ل هەرێما كوردستانێ ئەنجامداین».
ل دووڤ پێزانینان ل مەها تەمووزا 2025، نێزیكی 20 هێرشێن درۆنی ل سەر هەرێما كوردستانێ هاتنە ئەنجامدان، ژ وێ هەژمارێ حەفت ل سەر زەڤیێن پەترۆلی بوون كو ل دووڤ گۆتنا عەزیز ئەحمەد، جێگرێ رێڤەبەرێ نڤیسینگەها سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ژ ئەگەرێ وان هێرشان هەرێما كوردستانێ نێزیكی 200 هزار بەرمیل بەرهەمئینانا پەترۆلێ ژ دەستدان.
بەرپرسێ فەرمانگەها پەیوەندیێن دەرڤە یێ هەرێما كوردستانێ گوت» هێرشێن درۆنی ل سەر هەرێما كوردستانێ ئاستێ بەرهەمئینانا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ كێمكر و هیڤیدارین ئێدی ئەو هێرشێن درۆنی دوبارە نەبن».
ل دۆر سەرەدانا خوە بۆ واشنتۆنێ، سەفین دزەیی، بەرپرسێ فەرمانگەها پەیوەندیێن دەرڤە یێ هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ كر» ل گەل بەرپرسێن حكومی و ئەندامێن كۆنگرێسی كۆمبووین ود وان كۆمبووناندا مە دوپاتی هەڤبەندیێن هەردو ئالییان و پێشهاتێن دەڤەرێ كر، ل گەل گەنگەشەكرنا هەڤبەندیێن د ناڤبەرا هەولێرێ و بەغدایێ و هەولێرێ و واشنتۆنێ، ب ئومێدا وێ چەندێینە هەڤبەندیێن د ناڤبەرا هەولێرێ و واشنتۆنێدا د ڤان سالێن دووماهیێدا ب هێزتر بكەین».
ل دووڤ گۆتنا سەفین دزەیی» كێشەیێن د ناڤبەرا هەولێرێ و بەغدایێ، ب تایبەتی پرسا مووچەی، جهێ دلتەنگییا هەموو دۆستان و ئەمریكا بوون. بالیۆزخانەیا ئەمریكا ژی هەردەم ل سەر هێلێ بوو بۆ چارەسەریێ، وەك دزانین ژی وەزیرێ دەرڤەیێ ئەمریكا پەیوەندی ب محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ كر سەبارەت ڤێ چەندێ».
ل رۆژا 19/5/2025، د رێوڕەسمەكێ تایبەتدا ل واشنتۆنێ، ب بەرهەڤبوونا مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، حوكمەتا هەرێمێ دو گرێبەست د وارێ وزەیێدا ب بهایێ زێدەتر ژ 100 ملیار دۆلاران ل گەل هەردو كۆمپانیێن ناڤدارێن ئەمریكی، وێسترن زاگرۆس و HKN Energy ئیمزاكرن».
سەبارەت ڤێ چەندێ سەفین دزەیی گوت» ئەمریكا پێشوازی ل وان گرێبەستان كریە و یا دلتەنگە ژ وان هێرش و ئاستەنگان، مە ژی داخواز كریە سیستەمێ بەرگریێ هەبیت نەك تنێ بۆ كۆمپانییان، بەلكو بۆ هەرێما كوردستانێ و بۆ هەموو ئیراقێ ژی».
بەرپرسێ فەرمانگەها پەیوەندیێن دەرڤە یێ هەرێما كوردستانێ دیاركر ژی» بالیۆزخانەیا ئەمریكا ل بەغدا و قونسلخانەیا ئەمریكا ژی ل هەولێرێ ئاگەهداری كۆمبوونێن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرالی نە و هەتا چەندین جاران ئەو ب خوە ژی پشكدار بووینە. ئەو مە هانددەن بۆ رێككەفتنێ. مە هەردەم داخوازیێن بەغدایێ بجهئیناینە».
سەفین دزەیی رۆهنكر ژی» گەلەك جاران پرس ب لژنەیێن تەكنیكی دهێنە دان وەكو دارایی و قانوونی، ئەوژی كارێن خوە تمام دكەن و دمینیتە سەر وێ چەندێ بڕیارا سیاسی بهێتە دان، هەتا دادگەها فیدرالی ژی بڕیار دایە مووچە نەچیتە د ناڤ كێشەیێن سیاسیدا. هاتنا مووچەیێ مەها پێنج ژی ئەنجامێ دانوستاندنان بوو، لەوما هیڤیدارین دانوستاندن د بەردەوام بن».
ل 17 /5/2025، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب سەرەدانەكا فەرمی و ل سەر ڤەخواندنا ئەمریكا، گەهشتبوو واشنتۆنێ. سەفین دزەیی باس ل وێ چەندێ كر و گوت» سەرەدانا مە یا ڤێجارێ بۆ واشنتۆنێ بۆ دووڤچوونا ئەنجامێن وێ سەرەدانا مەها پێنج یا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێیە».

جێگرێ رێڤەبەرێ نڤیسینگەها سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دبێژیت: هندەك ژ ئەندام و سەرۆكێن حزبان، دژی مووچەدانا ئەلیكترۆنی ب رێكا پڕۆژەیێ (هەژمارا من) بوون، ئەڤ كەمپینێن وان بوونە ئەگەرێ گیروبوونا دەستراگەهشتنا هەڤوەلاتیێن باژێرێ سلێمانیێ ب خزمەتگوزاریێن پڕۆژەیێ هەژمارا من.
عەزیز ئەحمەد، جێگرێ رێڤەبەرێ نڤیسینگەها سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ل پێگەهێ خوە ل تۆرا جڤاكییا ئێكس بەلاڤكر» كەسێن وەكو سروە عەبدولواحد و هشیار عەبدوللا، دژی مووچەدانا ئەلیكترۆنی ب رێكا پڕۆژەیێ (هەژمارا من) د راوەستان و ب شێوەیەكێ بەرفرهە كەمپین دژی وی پڕۆژەی ئەنجام ددان».
جێگرێ رێڤەبەرێ نڤیسینگەها سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ باس ل وێ چەندێ ژی كر» ئەو كەس رادبوون ب بەلاڤكرنا چەندین پێزانینێن سەختە كە ل دووماهیێ ژی راست دەرنەچوون، سەرەرای ڤێ چەندێ ژی گەلەك ژ وان ب خوە و ئەندامێن حزبێن وان یێن سیاسی، ب بێ دەنگی خوە ل پڕۆژەیێ (هەژمارا من) تۆمار كریە و نوكە مفادارن ژ خزمەتگوزاریێن وی پڕۆژەی».
عەزیز ئەحمەد هەڤدەم نڤیسی» كەمپینێن وان كەسان بوونە ئەگەرێ گیروبوونا دەستراگەهشتنا هەڤوەلاتیێن باژێرێ سلێمانیێ ب خزمەتگوزاریێن پڕۆژەیێ (هەژمارا من)، ب تایبەت دناڤ تەخێن خانەنشینان، مامۆستایان، نوژداران و هێزێن پۆلیسان، كو وەكر بێبەهر ببن ژ ئاسودەییا دەروونی، ساخلەمی و دەمی ژی بكەنە قوربانی ڤان كەمپینێن سەختە».
جێگرێ رێڤەبەرێ نڤیسینگەها سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» هەڤوەلاتییان باجا هەوەكێ دا كو وان كەسان ب خوە ژی ب تمامی باوەری پێ هنەبوو، وان هەڤوەلاتی ب سەردا برن، كی دێ لێپرسینێ د گەلدا كەت؟».

دهۆك ،لەزگین جوقی

ئەندامەكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند، ب هزارەها خێزانێن ڤەگەریاینە شنگالێ هەتا ئەڤرۆ هێشتا سەدان ژ وان مینحەیا ڤەگەریانێ وەرنەگرتیە، هەروەسا خەلكێ شنگالێ نەهاتینە قەرەبووكرن ژی .
شەریف سلێمان، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان، راگەهاند» هەژمارەكا خەلكێ شنگالێ ژ كەمپان و دەرڤەی كەمپان ڤەگەریاینە دەڤەرێن خوە ل شنگالێ مخابن هەتا نوكە پترییا خێزانێن ڤەگەریاینە شنگالێ بەخشینەیا دارایی یا ڤەگەریانێ دگەل كەلوپەلێن ناڤمالی وەرنەگرتیە وئەو خێزانێن زیاندار بووین ژی نەهاتینە قەرەبووكرن كو پرۆسەیا قەرەبووكرنا خەلكێ زیاندار ل شنگالێ نەهاتییە دەستپێكرن».
گوت ژی» ئەو سۆزێن ئیراقێ داینە ئاوارەیان بجهنەئیناینە ئەڤ چەندە ژی بوویە ئەگەر خەلك ژیانا ئاوارەبوونێ هەلبژێرن و ناڤ خیڤەتاندا بمینن و نەڤەگەرنە شنگالێ، دەمێ خەلك ژ كەمپان دچنە شنگالێ دبینن پرۆژەیێن خزمەتگوزاری نینن و ب ڤێ چەندە ژی خەلكی تووشێ ئاریشەیا ئاڤا ڤەخوارنێ وكەهرەبێ دبیت».
ژ ئالیێ خوەڤە مەحما خەلیل ، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگەهاند، داخواز ژ محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ هاتیە كرن گوژمەیێ 100 ملیار دیناران بۆ قەرەبوویا خەلكێ زیاندار ل شنگالێ تەرخان بكەت ئەڤە 11سال ل سەر جینۆسایدا شنگالێ دەربازبوون و هێشتا خەلكێ شنگالێ نەشیاینە ڤەگەرن وئاڤەدانی وئارامی ل شنگالێ نینە وخەلكێ شنگالێ دبن خیڤەتان دا ل كەمپان دژین و رێژەیا ڤەگەریانا ئاوارەیان بۆ شنگال گەلەك یا كێمە ژبەر نەبوونا هەڤكاری وپشتەڤانییا حوكمەتا فیدرالییا ئیراقێ».
مەحمای گوت ژی « حوكمەتا ئیراقێ ب ئەركێ خوە ب دروستێ رانابیت بەرامبەر كەیسا ئاوارەیێن شنگالێ هەتا نوكە دەڤەرێن مە نەهاتینە ئاڤاكرن وب نڤیسارەكا فەرمی مە داخواز ژ سۆدانی كر گوژمەیێ 100 ملیار دیناران بۆ شنگالێ تەرخان بكەت».
خەلكێ شنگالێ ل سالا 2014ێ ژبەر هێرشا تێرۆرستێن داعشێ ئاوارە بوون هەتا نوكە ژبەر خرابییا رەوشا شنگالێ ونەبوونا خزمەتگوزارییان قەرەبوویا خەلكێ زیاندار نەهاتیە كرن وهێشتا پتر ژ 300 هزار كەسێن ئاوارە ل پارێزگەها دهۆكێ ماینە ونەشیاینە ڤەگەرن.

پشتی کۆمبوونا نوونەرێن ئەمریکا و فرەنسا ل گەل وەزیرێ دەرڤە یێ سووریێ ل پاریسێ وەزیرێ دەرڤە یێ فرەنسا د پەیوەندیەکا تەلەفۆنی دا ل گەل فەرماندارێ هەسەدێ دیار دکەت، دێ د سووریا نوو دا هەموو مافێن گەلێ کورد هێنە گەرەنتیکرن و دێ کورد گەهنە هەموو مافێن خوە.

ل پاریسێ جان نۆیێل‌ بارۆ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ فره‌نسا ل گه‌ل تۆماس باراک نوونه‌رێ سه‌رۆکێ ئه‌مریکا بۆ کاروبارێن سووریێ و ئه‌سەد شه‌یبانی وه‌زیرێ ده‌رڤه ‌یێ حوکمه‌تا سووریێ کۆمبوو. د کۆمبوونێ دا بەحسێ ره‌وشا هه‌رێما سوه‌یدا، په‌یوه‌ندیێن حوکمه‌تا سووریێ ل گەل رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر ئانکو رۆژئاڤایێ کوردستانێ هاتە کرن، هه‌ر سێ ئالیان پشتی کۆمبوونێ راگه‌هاندن کو ئه‌مریکا و فره‌نسا دووڤچوونا پێشهاتێن ل سوه‌یدایێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ دکەن و هەر سێ ئالیان دیار کرینە دڤێت توندوتیژیا ل سووریێ ب دووماهی بهێت و دڤێت ئێکپارچەیا ئاخا سووریێ ژی بهێتە پاراستن.
هەروەسا هاتە راگەهاندن، کو د کۆمبوونێ دا بەحسێ رێککەفتنا بەری نها یا د ناڤبەرا فەرماندارێ هەسەدێ و ئەحمەد شەرعی دا هاتیە کرن و ئەمریکا و فرەنسا داخواز ژ سووریێ کرینە کار بۆ بجهکرنا رێککەفتنا ل گەل هەسەدێ بکەت، چونکی بێی رێککەفتنا ل گەل رێڤەبەریا خوەسەر و هەسەدێ پرسێن نها ل سووریێ ناهێنە چارەسەرکرن، دڤێت هەر دو ئالی ب رێیا دانوستاندنان پرسێن هەی چارەسەر بکەن و رێ نەدەن رەوشا سووریێ ئالۆزتر لێ بهێت.
ل ئالیێ دی پشتی کۆمبوونا هه‌ر سێ به‌رپرسێن ئه‌مریکا، فره‌نسا و سووریێ، وەزیرێ دەرڤە یێ فرەنسا ژی ب رێیا تەلەفۆنێ ل گەل مەزلوم عەبدی فەرمانداری گشتی یێ هێزێن سووریا دیموکرات ئاخڤی و دیار کر، گرنگە شەڕێ ل دژی داعشێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی ل سووریێ بەردەوام بیت و نابیت رێ بهێتە دان جاەرکا دی تیرۆرست رەوشا سووریێ ئالۆز بکەن و سەبارەت ب رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی وەزیرێ دەرڤە یێ فرەنسا دیار کریە، وەکو فرەنسا ئەو د رژدن، کو دڤێت د سووریا نوو دا کورد خوه‌دان هه‌موو مافێن خوه‌ یێن سیاسی، نه‌ته‌وەیی و که‌لتوری بن و رێڤه‌به‌ریا کوردان گه‌ره‌نتیا سووریا نوو یە و دڤێت هەموو مافێن گەلێ کورد د دستوورێ نوو یێ سووریێ دا بهێنە گەرەنتیکرن و فرەنسا پشتەڤانێ مافێن گەلێ کوردە ل سووریێ.
د پەیوەندیا تەلەفۆنی دا فەرماندارێ گشتی یێ هەسەدێ ژی دیار کریە، وەکو هێزێن سووریا دیموکرات د رەوشا نها دا ئەو دەست ژ چەکێن خوە بەرنادەن و دڤێت بابەتێ پشکداریا وان د لەشکرێ نوو یێ سووریێ دا ژی ل گۆر تایبەتمەندیا هێزێن سووریا دیموکرات بیت و سوپاسیا هەلوەستێ فرەنسا یێ بۆ پشتەڤانیا مافێن گەلێ کورد ل سووریێ کر.

سەرۆك بارزانی پەیوەندییەكا تەلەفۆنی ل گەل عەلی باپیر، سەرۆكێ كۆمەلا دادگەری كوردستان ئەنجامدا و تێدا پیرۆزباهی ئاراستەی وی و سەركردایەتییا نوو یا حزبا وی كر ب هەلكەفتا ب دوماهی هاتنا كۆنگرەیێ پێنجێ یێ كۆمەلێ و هەلبژارتنا وی وەكو سەرۆكێ كۆمەلێ.
سەرۆك بارزانی هەڤدەم هیڤییا سەركەفتنێ بۆ سەرۆكێ كۆمەلا دادگەری و سەركردایەتییا نوو یا وێ حزبێ خواست.
ژ ئالیێ خوەڤە مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ پەیامەكا پیرۆزباهی ئاراستەی عەلی باپیر، سەرۆكێ كۆمەلا دادگەری كوردستانی و سەركردایەتییا نوو یا كۆمەلێ كر وپیرۆزباهی لێكر ب هەلكەفتا هەلبژارتنا وی وەك سەرۆكێ كۆمەلا دادگەری كوردستان و سەركەفتنا كۆنگرەیێ وان.