ئه‌ڤرۆ نيوز:

پشتی چەندین نەازیبوون ل سەر ئەنجامێن تاقیکرانا بۆ لژنا ‏بلند ھاتینە پێشکێشکرن، ل بابەتێ زمانێ عەرەبی و پەروەردا ‏ئاینی بۆ ھەموو قوتابیێن پارێزگەھا دھۆکێ دو نمرە ھاتنە ‏زێدەکرن و ئەڤێ چەندێ گوھورین ئێخستە سەر وێ چەندێ ‏قوتابیەکێ دھۆکێ بیتە یێ ئێکێ ل سەر ئاستێ ھەرێما ‏کوردستانێ.‏

کوڤان سالح مامۆستایێ زمانێ عەرەبی ل ئامادەیا وەرارا بۆ ‏رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو شاشی د وەرگێرانێ دا ھەبوو ل بابەتێ ‏زمانێ عەرەبی و پەروەردا ئاینی ل پەرتووکێن سورانی و عەرەبی ‏ھەبوو و ئەو پرسیار ل بەھدینیێ دا نەبوو و پرسیار سەر دو ‏نمران بوو، پشتی ھەژی پرسیار ژ من کری و مە دووڤچوون ل ‏سەر کری و دیاربوو کو شاشی وەرگێرانێ دایە.‏

ھەمان مامۆستا گۆت: پشتی تاقیکرنا وی بابەتی ب دووماھی ‏ھاتی ھاتە راگەھاندن و ئەڤ پرسیارە بۆ بەھدینان ھاتیە چێکرن ‏چنکو پەرتووکێن بەھدینی دا نینە و مخابن نەھاتبوو چێکرن و ‏پشتی نەازیبوون ل سەر ھاتینە کرن دووڤ دا بۆ قوتابیان ھاتە ‏چێکرن و بەرژوەندا ھەموو قوتابیێن دھۆکێ دا بوو و ھەر ‏قوتابیەکی دو نمرە بۆ ھاتنە زێدەکرن.‏

ھەژی بەنگین تاھر قوتابیێ کولیژا دھۆک یا بەھرا دارا ل ‏پارێزگەھا دھۆکێ، پشتی نەرازیبوونێ شیا ژ پلا دووێ ل سەر ‏ئاستێ ھەرێما کوردستانێ بیتە سەرکەفتیێ ئێکێ یێ ‏دووبارەکری ل سەر ئاستێ ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ‏گۆت: دەمێ ئەنجام ل دەسپێکێ دەرکەفتین تێکرایێ نەمرێن من ‏‏99 پوینت 14 بوویە و ھاتنە دیارکرن کو ل سەر ئاستێ ‏پارێزگەھا دھۆکێ یێ ئێکێ بووم و سەر ئاستێ ھەرێما ‏کوردستانێ یێ دووێ ھات بوومە ھژمارتن، دەمێ تاقیکرن رۆژانە ‏ب دووماھی دھاتن و دھاتمە مال من نمرێن خوە چێدکرن و من ‏زانی دێ چەندێ بەم، پشتی من دووپاتی ل سەر نمرا خوە کر و ‏پرسیارا مامۆستایێن زمانێ عەرەبی کرین کو شاشیەک د ‏وەرگێرانێ دا ھەیە و ھەتا دانا پرسیارێ ژی دا ھەیە یێ پشست ‏راست بووم کو نمرا ب دورستی یامن نە گەھشتیە تایبەت زمانێ ‏عەرەبیێ و ئاینێ و پشتی من نەرازیبوون پێشکێشکری و ‏ئەنجامێن نەرازیبوونێ ھاتین دو نمرێن من ھاتنە زێدەکرن نمرا ‏من 98 بوو زمانێ عەرەبیێ بۆ 100 و تێکرایێ نمرێن من پونتا ‏ھاتنە زێدەکرن وبڤێ نەرازیبوونێ بوومە ئێکێ ل سەر دھۆکێ و ‏ھەرێما کوردستانێ، ئەڤ شاشیە بوو ھەموو قوتابیێن دھۆکێ ‏ھاتە دروستکرن.‏

ھەمان قوتابی خواست شاشیا ئەڤ سالە ل سالێن بھێت دوبارە ‏نەبیت و ب شێوەکێ باشتری پەرتووک بۆ زاراڤێ بەھدینی بھێنە ‏وەرگێران و قوتابی نە بنە قوربانیێ شاییێن وەرگێرانێ

سەرپەرشتیارێ کارگێری ئدریس حەیدەر ئیبراھیم، رێڤەبەرێ ‏کونترۆلێ ئامادەیی ل سەر ئاستێ ھەرێما کوردستانێ، بۆ جارا ‏ئێکێ یە، سەرپەرشتیارەکێ پارێزگەھێ دبیتە رێڤەبەرێ ‏کونترۆلێ ئامادەیی بۆ ئەڤرۆ گۆت: چ سالا وەک ئەڤ سالە رێژا ‏سەرکەفتنێ یا قوناغا ئامادەیی زانستی یا باش نەبوو سالێن ‏بووری 17% ئەڤ سالە پتر ژ 40% بوویە.‏

سەرپەرشتێ کارگێری ل پەروەردا گشتی گۆت: ئەڤ سالە وەک ‏ھەموو سالان پروسێسا تاقیکرنا برێڤە و کونترۆل مە ئاگەە ژ ‏نەبوو کا ھولێن تاقیکرنا یا چەوایە، بتنێ مە ئاگەە ژ سووموو ‏ھەبوو و دەمێ پورسێسا پشکنینێ دەست پێ دکر، دەمێ کاغەزا ‏سوموو گەھشتتە مە ئەندامێن کونترۆلی کو رێڤەبەر و ھەڤالێن ‏ئایتی ل کونترۆلی و کەسانێن بسپوربوون و سومو دھاتنە ڤەکرن ‏و ل ئامیرادھاتەدان و دھاتنە خواندن و دبوونە تێکست و ‏کەسەکێ نەزانی کا ئەنجام چیە ھەتا دووماھیێ و دەمێ تاقیکرن ‏ھەموو ب دووماھی دھاتن ، لژنا بلند دێ بەرسڤا دەت وی دەمی ‏دێ ئەوا تێکستا نمرا دەنێ و دێ نمرە ھێنە دیارکرن.‏

ئدریس ئیبراھیم ئەو ژی ئاشکراکر کو ئەڤ سالە بۆ قوناغا ‏دوازدێ زانستی ل سەر ئاستێ ھەرێما کوردستانێ نێزیکی 71 ‏ھزار قوتابیان تێدا دپشکداربوون، قوتابیێن پارێزگەھا دھۆکێ ‏‏18727 قوتابی پشکدار ئەزموونا ب بوون.‏

ناڤبری ئەو ژی گۆت: قوپیاکرن یا نورمالە ل سەر ئاستێ ھەموو ‏پارێزگەھان نێزیکی 50 قوتابیان ھەبوون و ئەڤە سالانە ھەیە و ‏ئەڤە نە رێژەکا مەزنە و ئەڤە ل سەر ئاستێ جیھانێ قوپیا ھەیە ‏و ئەڤ سالە نە گەلەک بوو.‏

ھێشتا گۆت: سالانە دەمێ ئەنجام دھێنە راگەھاندن بۆ ھەموو ‏قوتابیان دھێتە دیارکرن کو ھەر کەسەکێ تێبینیەک ھەبیت ‏دشێت نەرازیبوونەکێ پێشکێش بکەت و ئەنجامێن نەرازیبوونێ ‏دھێنە دیارکرن، قوتابیێن دھۆکێ نەرازیبوون وەک پارێزگەھێن ‏دی ھەبوون 1979 فورمە ژ دھۆکێ ھاتبوون، سلێمانیێ 1918 ‏فورمە، ھەولێرێ 2505 فورمە،گەرمیان 485 فورمە، ھەلەبجە ‏‏103 فورمێن نەرزایبوونێ ھەبوون و جورێن نەرازیبوونا بوون ‏ھندەک فورما ئێک بابەت بوویە و ھندەک فورمان ھەر حەفت ‏بابەت بووینە و ھندەک نەرازیبوون گەلەک دباوەرپێکر بوون و ‏ھندەک بتنێ چاڤ لێکرنەک بوویە،رێڤەبەرێ کونترۆلی ل قوناغا ‏ئامادەیی ئەو ژی گۆت: راستە قوتابیان گەلەکا نەرازیبوون ‏پێشکێش کربوون ل حالەتێن شاش تێدا گەلەک دکێم بووینە، ‏بتنێ بابەتێن زمانێ عەرەبی و ئاینێ ئیسلامێ شاشیەک ل ‏پرسیاران دا ھەبوو و پێشتر نەھاتبوو چارەسەکرن و ھاتە ‏چارەسەکرن و ھەر قوتابیەکی مافێ خوە وەرگرت، قوتابیێن ‏پارێزگەھا دھۆکێ ھەر قوتابیەکی دو نمرە گەھشتنێ و ئەڤێ ‏شاشیێ کونترۆلی چ پەیوەندی پێڤە نەبوو، ئەو سوموو یا دھێتە ‏بەردەستێ مە ئەم دێ پشکنینێ بۆ کەین و ئەو بەرسڤا لژنا بالا ‏دھێت بوومە دێ بەرورد ل گەل ھێتەکرن و ئەڤ ساشیا ‏ھاتیەکرن ئەو سەر ب رلژنا بالا ڤە ب بوو و ئەو شاشیێن ‏ھاتینەکرن تشتەکێ نورمالە و راگەھاندنێ و تورێن کومەلایەتی ‏گەلەک مەزنکرن.‏

رێڤەبەرێ کونترۆلێ قوناغا ئامادەیی ئەو ژی گۆت: ھەر رۆژا ‏تاقکرنەکا ھاتبا ئەنجامدان و ھەر پارێزگەھەکا راپورتەک ل سەر ‏قوتابیەکی یان سەرپەرشتەکی یان ل سەر رێڤەبەرەکی ھاتبا و ‏گەھشتبا کونترۆلی مە ژی ب رێکێن خوە سەردەری ل گەل دا دکر ‏و بۆ لژنا بالا دھاتە بلندکرن و ھر تێبینەکا ل سەر پرسیارا ھەبا ‏ئەو سەر ب لژنا بالا ڤە بوو و گەلەک ھاتنە چارەسەکرن و ‏گەلەک لژنە ھاتنە پێکئینان و ل سەر زمانێ عەرەبیێ لژنەکا ‏بسپور ژ ھندەک مامۆستا و سەرپەرشتێن عەرەبیێ ھاتە ‏پێکئینان ل گەل لژنا بالا رونشتن و ھەر شاشیەکا ھەبا ھاتە ‏چارەسەکرن و ئەڤە ھەموو دبەرژوەندا قوتابیان دا.‏

سەرپەرشتێ کارگێری کو ھەڤدەم رێڤەبەرێ کونترۆلی بوویە ل ‏قوناغا ئامادەیی ئەو ژی گۆت: دانا دو نمران بۆ زمانێ عەرەبی بۆ ‏ھەموو قوتابیێن پارێزگەھا دھۆکێ ھاتنە گوھورین و دەمێ دو ‏نمرە چنە سەر بابەتی دبیتە پوینت، وەک رێژا دەرچوونێ ل ‏سەر ئاستێ پارێزگەھێ چ گوھورین پەیدا نەبوون، دیسا تێبینی ‏ل سەر بابەتێ ئێزدیاتیێ ژی ھەبوو و پشتی گەھشتنا راپورتێ ‏ئەو بابەت ژی دبەرژوەندا قوتابیان دا ھاتە چارەسەکرن و ئەڤە ‏ھەموو کارێن لژنا بالان بوویە وەک کونترۆل مە چ پەیوەندی ب ‏پرسیاران ڤە نەبوون.‏

ناڤبری ئەو ژی گۆت: ئەڤ شاشیا زمانێ عەرەبی بتنێ ۆ قوتابیێن ‏خواندنا بەھدینی بوویە و جورە شاشیەک ل وەرگێرانێ دا ‏دروست ب بوو، دیسا قوتابیێن ئێزدی ژی ھەر ئەگەر وەرگێران ‏بوویە و دو نمرە ژی بۆ چوونە سەر لەێ گەل ئەڤان گوھورینا ‏رێژا دەرچوونێ یا پارێزگەھا دھۆکێ ھەر وەک خوە ما، بتنێ ‏قوتابیێن مفا دار ژڤێ بریارێ 760 قوتابی بووینە زمانێ کوردی ‏و زمانێ عەرەبی نێزیکی ھەشت ھزار قوتابیان بووینە، قوتابیێن ‏ژ کەفتنێ بۆ سەرکەفتنێ دەربازبووین پشتی گوھورینا نمران بۆ ‏بابەتێ کوردیێ 32 قوتابی بوون، زمانێ عەرەبی 183 قوتابی ‏بوون، ھەر دو پێکڤە سێ قوتابی سەرکەفت بوون، بگشتی رێژا ‏زانستی یا قوتابیان ھەر ما 40% پوینت تشتەک، ھەکە بەروەرد ‏ل گەل سالێن بوری بھێتەکرن رێژا دەرچوونێ یا ئەڤ سالە پشکا ‏زانستی گەلەکا باش بوو سالە بوری 17% بوویە و ئەڤ سالە بۆ ‏‏40% ئەڤ سالە گەلەک باشتر بوویە.‏

رێڤەبەرێ کونترۆلێ ئامادەیی ل سەر ئاستێ ھەرێما کوردستانێ ‏ئەو ژی گۆت: ڤێ گوھورینا نمران یا زمانێ عەرەبی دبەرژوەندا ‏قوتابیەکێ پارێزگەھا دھۆکێ ژی دا ھاتە ئێکلاکرن ھاتبوو ‏ھژمارتن قوتابیێ دووێ و پشتی دو نمرە بۆ زمانێ عەرەبیێ ‏ھاتینە دان بۆ قوتابیێ ئێکێ یێ دوبارەکری ل سەر ئاستێ ھەرَما ‏کوردستانێ و ئەڤە ژی پێنگاڤەکا باش بوو بۆ پەروەردا دھۆکێ و ‏قوتابیێن دھۆکێ، بەلێ بۆ زانین ئەوی بتنێ نەرازیبوون نەکربوو ‏بەلکو گەلەکا نەرازیبوونکر بوو، دیسا مە پێشنیارکر بوو ‏ئەنجامێن سەرکەفتیێن ئێکێ نەھێنە راگەھاندن ھەتا ‏نەرازیبوون پشتی ئەنجامێن نەرازیبوونێ بھێنە دیارکرن و ‏گرنگە ئەڤ سالانە بھێتەکرن.‏

جمبه‌د شوکری، سەرۆکا لژنا پەروەردێ و ئەوقاف و کاررۆبارێن ‏ئاینی ل جڤاتا پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: گومان ‏نینە سالانە شاشی ھەنە و ئەڤە تشتەکێ نوور مالە ئەگەر تە ‏رێژەک ھەبیت کو پتر ژ 70 ھزار قوتابیان پشکداری تاقیکرن بن ‏گومان نینە دێ شاشی ھەبن، ئەڤ سالە بەرورد ل گەل سالێن ‏بووری رێژا سەرکەفتنێ یا قوتابیێن پارێزگەھا دھۆکێ گەلەک یا ‏باش بوو و ئەڤە خواستا مە بوو و ئەڤە بۆ خەمخوری یا ‏مامۆستا و بەرپرسێن پەروەردێ ل پارێزگەھێ ڤەدگریت، ھیڤی ‏خوازین شاشیێن ئەڤ سالە پەیدابووین ل سالێن بھێت دووبارە ‏نەبن و پتر خزمەت و بەرژوەندا قوتابیان دا بھێنە ئێکلاکرن.‏

ئه‌ڤرۆ نیوز:

هیڤیدار ئه‌حمه‌د، په‌رله‌مانتارێ فراكسیۆنا پارتى دیموكراتى كوردستان ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ مووچێ خوه‌ یێ په‌رله‌مانتاریێ یێ هه‌یڤه‌كێ بۆ نووژه‌نكرنا قوتابخانا تلكه‌به‌رێ  ل زاخۆ ته‌رخان كریه‌.

هیڤیدار ئه‌حمه‌د، د به‌رپه‌رێ خوه‌ یێ فه‌یسبووكى دا به‌لاڤكریه‌” تلكه‌به‌ر ئێك ژ هه‌ژارترین ده‌ڤه‌رێن زاخۆ دهێته‌ هژمارتن ومن پێخوه‌شه‌ ل وه‌رزێ نوو یێ خواندنێ قوتابى قوتابخانا خوه‌ ب شێوه‌كێ نوو ببینن”.

هیڤیدارى داخواز ژ باژێرڤانیا زاخۆ كر رێیا وێ قوتابخانێ قیر بكه‌ت وگۆت” هیڤیه‌ وه‌كو تاخێن زه‌نگینان، خزمه‌تا تاخێن هه‌ژار ژى بهێته‌ كرن”.