ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جوقی:

رێڤەبەرێ فەرمانگەھا ژینگەھا دھۆکێ دیار کر کو دگەل رێکخراوەکا ئەلمانیی پلانەکا ھاتیە دانان دێ ل ڤان نێزیکان دەست پێ ھێتە کرن بۆ بەرھەنگاریا زێدەبوونا حالەتێن سۆتنێ ل دھۆکێ کو ژینگەھا دھۆکێ دگەل رێکخراوا GIZ دگەل رێڤەبەریا دارستان و پاوانێ ل دھۆکێ دێ کارکەن کو ھێلین ئاگرڤەمراندنێ د ناڤبەرا ھەموو زەڤیان دا بھێنە دروستکرن ب تایبەتی ژی ل جھێن دارستان و پاوانێ، ئەڤە ژی بۆ وێ چەندی یە کو ھەکە ھات و حالەتەکێ ئاگری رووبدەت دا بشێن زوو کۆنترۆلێ ل سەر بکەن، چونکو دەمێ ئاگر دگەھیتە ھێلین چێکری ل وی جھی دێ ئاگر کێم بیت و دێ شێن کۆنترۆل کەن، ژ ئالیێ خوە ڤە رێڤەبەرێ ناحیا سنوونێ ژی گۆت: “دو کەسان ژ ئەگەرێ ئاگربەربوونا دەخلۆدانی گیانێ خوە ژدەستدان”.

محەمەد تاھر بریفکانی، رێڤەبەرێ فەرمانگەھا ژینگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو نوکە ئەو پێڤە دمژوولن ڤێ پلانی بجە بینن ل شوونا ٥٠٠ دونەم بھێنە سۆتن دێ بتنێ دونەمەک ھێتە سۆتن، ھەکە پلانا بەرھەنگاریا حالەتێن سۆتنێ بجە ھات، چونکو دێ دناڤبەرا ھەموو دونەمێن ئەردی دا ھێلێن ئاگرڤەمراندنێ ھەبن کو رێکەفتن ل سەر ڤێ پلانی ھاتیە کرن و گۆت: “وەسا رێکەفتن یا ھاتیە کرن کو پشتی جەژنا رەمەزانێ دەست پێ بھێتە کرن ئەم بێژین ٩٥% حالەتێن سۆتنێ ب دەست دھێنەکرن، چونکو ھندەک خەلک رەنگە وێ ھزر بکەن بێژن گەلەک یا گەرم بووی و جھێ شووشەیان ئاگر ل ژینگەھێ و دارستانێ دچیت لێ ئەڤە نە ئەگەرە دارستان و ژینگەە دھێتە سۆتن و تێکدان، چونکو ھێشتا پلا گەرماتیێ وەسا بلندنەبوویە دارستان پێ بھێتە سۆتن”.

ناڤھاتی خویا کر کو ھندەک کەس ھەنە دەمێ جگارێ دکێشن قوپکێن خوە یێن جگارێ دھاڤێژن و د ئەنجام دا روودانێن ئاگری پەیدادبن و گۆت: “مە قانوون و رێنما ھەنە و ئەو دەستھەلات ژی مە ھەیە وان کەسان سزابدەن یێن دبنە ئەگەرێ تێکدان و سۆتنا ژینگەھێ، لێ دەمێ ل گۆندەکی یا دەڤەرەکێ ئاگر بەردبیتە ئەردی خەلکێ وی گۆندی دزانن کێ ئاگر بەردایە وی ئەردی، لێ نابێژنە مە، ھەر دەم ژی دەمێ حالەتەکێ سۆتنێ دروست دبیت دەمێ راپورت بۆ مە دھێت یا تێدا نڤیسی ژ لایێ کەسەکێ نە دیار ڤە ھاتیە سۆتن”.
ژ ئالیێ خوە ڤە نایف سەیدۆ، رێڤەبەرێ ناحیا سنوونێ دیار کر کو دو کەسان ژ ئەگەرێ ئاگربەربوونا دەخلۆدانی گیانێ خوە ژدەستدان و گۆت: “پێدڤیە ڤەکۆلینەکا بلەز د سۆتنا دەخلۆدانێ جۆتیاران دا بھێتە کرن و ھەموو کەسێن زەرمەند ژی بھێنە قەرەبووکرن، چونکو ھەکە بەغدا جۆتیاران قەرەبوو نەکەت سالا بھێت جۆتیار نەشێن چاندنێ بکەن، پێدڤیە ئەگەرێن سۆتنا دەخلۆدانی و گیان ژدەستدانا دو کەسان و سۆتنا دو کەسێن دی بھێنە دیارکرن و رێگری ل حالەتێن سۆتنا دەخلۆدانی بھێتە کرن بەری نوکە ژی چەندین جاران مە ئەڤ داخوازا ژ حوکمەتا عیراقێ کریە”.

ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو وەسا دیارە وەکو پێدڤی پلان نەھاتینە دانان بۆ رێگریکرنێ ل سۆتنا دەخلۆدانی و گۆت: “ھەکە ھەڤکاریا ماددی و مەعنەوی یا جۆتیارێن سنوونێ نەھێتەکرن، سالا بھێت نەشێن بەردەوامیێ ب چاندنا دەخلۆدانی بدەن، ئەڤە د دەمەکی دا یە کو ئەڤرۆ تیمێن رێڤەبەریا چاندنێ دێ دەست ب چێکرنا راپورتا خوە کەن و دێ بۆ حوکمەتا عێراقی ھێتە بلندکرن، لەوڕا دخوازێن زوو جۆتیار بھێنە قەرەبوو کرن”.

ئەڤرۆ نیوز، قائید میرۆ:

ل سالا بۆری رێژا ھەرێما کوردستانێ بۆ فەریزا حەجێ ھاتبوو زێدەکرن و رێڤەبەرێ گشتیێ حەج و عومرێ ژی ل ھەرێما کوردستانێ دبێژیت، پێشبینی دھێتەکرن پشکا ھەرێما کوردستانێ ژ لایێ وەلاتێ سعودیێ ڤە بھێتە زێدەکرن.

شێخ قاسم بەرزنجی، رێڤەبەرێ گشتیێ حەج و عومرێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو ھەرێما کوردستانێ چاڤەڕێ وەلاتێ سعودیێ دکەت بۆ زێدەکرنا پشکا ھەرێما کوردستانێ د پڕۆسا حەجا ئەڤ سالە دا، بەلێ ھەتا نوکە چو بەرسڤ بۆ وان ژ لایێ سعودیێ ڤە نەھاتینە، ئەڤە د دەمەکی دایە ل سالا بۆری ٥٠٠ کەس ھاتنە زێدەکرن بۆ بجە ئینانا فەریزا حەجێ، بەلێ ئەڤێن زێدە ب پارە ھاتنە ھنارتن و دبێژنێ حەجا بازرگانی کو ل ھژمارەکا مەزن یا وەلاتێن ئیسلامی ھەیە و ل ھەرێما کوردستانێ بۆ دەمێ چەند سالانە حەجا بازرگانی ژ حەجا ئاسایی ھاتیە جوداکرن.

ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو ھەکە وەلاتێ سعودیێ وەکو سالا بۆری پشکا ھەرێما کوردستانێ زێدەکر، ئەڤە دێ وەزیرێ ئەوقاف و کاروبارێن ئاینیی ب وەکالەت بڕیارێ بدەت ئەڤ سالە پشکا زێدە ببیتە بازرگانی یان ژی ببیتە حەجا ئاسایی و گۆت: “ھێشتا مە بڕیارا دووماھیێ ل دۆر ئەڤێ پرسێ نەدایە، بەلێ ھەر چاوابیت زێدەکرنا پشکا ھەرێما کوردستانێ دێ کاریگەریێن باش ھەبن بۆ ڤێ چەندێ خەلکەکێ دی ئەڤی ئەرکێ ئاینی بجە بینیت”.

ئەڤرۆ نیوز، ئەمیر ئەترووشی:

بەرپرسێ راگەھاندنا ھێزێن پێشمەرگێ پاراستنا ژینگەھێ راگەھاند، ژ ئەگەرێ قەدەغەکرنا گرتنا ماسیا و سەرپێچیا ماسیگران ل سەر ڤێ بڕیاری، ھەتا نوکە ٣٥ ماسیگر ھاتینە دەستەسەرکرن و سۆزنامە ژێ ھاتینە وەرگرتن کو ئێدی ڤی کاری نەکەن.

موقەدم سیھاددین عەلی، بەرپرسێ راگەھاندنا ھێزێن پێشمەرگێ پاراستنا ژینگەھێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، سالانە ل مەھا ئادارێ و ھەتا مەھا شەش ژ بەر خەرزێ ماسیان؛ گرتنا وان دھێتە قەدەغەکرن و ئەڤ سالە ژی ھەمان بڕیار کەفتە د وارێ ب جھئینانێ دا، بەلێ گەلەک سەرپێچی ژ لایێ ماسیگران ڤە ھاتینە کرن و ب تنێ د ڤان سێ ھەیڤان دا ٣٠ ماسیگر ل سەر سکرێ مووسل و پێنج ماسیگر ژی ل سەر خابوورێ زاخۆ ب تۆمەتا گرتنا ماسیان ل دەمێ خەرزی ھاتینە دەستەسەرکرن.

ئاشکرا ژی کر کو پتریا ڤان ماسیگران ب تۆرێ ماسی دگرتن و پشتی دەستەسەرکرنێ سۆزنامە ژێ ھاتینە وەرگرتن کو ئێدی ڤی کاری نەکەن و ماسیا ل دەمێ خەرزی نەگرن و گۆت: ل گۆرەی قانوونا ھژمارە ٨ یا سالا ٢٠٠٨ کو ژ پەرلەمانێ کوردستانێ دەرکەفتیە، ھەر ماسیگرەکێ ماسیان ل دەمێ قەدەغەکرنێ بگریت، دێ ب کۆژمێ ١٠٠ ھەتا ٢٠٠ ملیۆن دینارێن عیراقی ھێتە سزدان.