ئه‌ڤرۆ نيوز:
ل ده‌ڤه‌را كازميه يا به‌غدا، دو ته‌قين روودان و ل دووڤ پێزانينێن ده‌ستپێكى 17 كه‌س هاتينه كوشتن و 24 كه‌س برينداربووينه.
ل دووڤ گوتنا پوليسێن عيراقى دو ته‌قين چێبوونه ئێك ل ده‌ڤه‌را كازميه كو يا خوه‌كوژى بوويه و يا دوێ ل جادا ره‌بيع ل باكورێ رۆژئاڤا به‌غدا ب رێيا ئوتومبێله‌كا بومبرێژكرى بوويه‌ز
ئەڤرۆ نیۆز، سالار دۆسکی:
ئەندامەکا لژنا دارایی و ئابووری ل پەرلەمانێ عیراقێ دیارکر کو دانا قەرزان ژ بانکا رەشید بتنێ بۆ ئەوان وەلاتیانە ئەوێن پێدڤی ب ھەی وەک نەخوش و یێن پێدڤی و دڤێت رازیبوونا وەزارەتێ یا جڤاتا بانکێ رازیبوونێ ل سەر دانا وی قەرزی بدەت و فایدە ژی ل سەر ڤی قەرزی ھەیە و ئەڤە دھێتەدان پشتی گرنتی بۆ بانکێ بھێنە چێکرن کو ئەڤ پارە دێ ھێتەزڤراندن.
نەجیبا نەجیب ئەنداما لژنا دارایی و ئابووری ل پەرلەمانێ عیراقێ بۆ ا ئەڤرۆ نیۆز گۆت: ھەمان بانکا رەشید چەقەک ھەیە بۆ دانا قەرزان بۆ کەسێن خانیان ئاڤان دکەن و ھەتا 50 ملیۆن دیناران بۆ دھێنەدان و ئەڤە ل دووڤ چەندین مەرجانە.
نەجیبایێ ئاشکراکر ژی کو چەندین مەرج ھنە بۆ دانا ئەڤان قەرزان و نەر ھەر کەسەکێ دڤێت دشێت قەرزان وەربگریت و ھەتا بانکا رەشید قەرزان دەتە وەلاتیان بۆ پرۆژان ژی بۆ نموونە قونتەرچیەکی پێدڤی ب پاران بیت دشێت بچیتە وێ بانکێ و دشێت پاران وەربگریت، لێ گرنتیا زڤراندنا پاران بۆ بانکێ یا گرنگە و دڤێت پارە بۆ بھێنە زڤراندن.
ھەمان ئەنداما پەرلەمانێ عیراقێ ئاشکراکر کو بانکێن رەشید و رافیدین گرێداینە ب وەزارەتا دارایی یا عیراقێ ڤە و دانا ئەڤان قەرزان بتنێ پارێزگەھێن عیراقێ ڤەدگرن و ژ ھەرێما کوردستانێ ناگرن، ل دووماھیا سالا 2013 ڤەکرنا چەقێن ھەر دو بانکان ل ھەرێما کوردستانێ گەھشت بوو قوناغێن دووماھیێ، لێ بریارەکا سیاسی بوو نەھاتەڤەکرن چونکە پارێ مە وەک 17% ناھێتە کوردستانێ و بانک حوکمی نە و گرێداینە ب وەزارەتێ ڤە.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 11ى ئه‌يارا 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:
| 1 دولارێ ئه‌مريكى | 1300 |
| 1 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى | 1480 |
| 1 ليرێ توركى | 445 |
بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
37 كه‌س هاتنه كوشتن و زێده‌ترى 40 كه‌سان بريندار بوون، ژ ئه‌گه‌رێ په‌قينا ترۆمبێله‌كا مينرێژكرى ل بازاره‌كا ده‌ڤه‌ر سه‌در ل ياپته‌ختێ عيراقێ، به‌غدا، پشتى روودانێ ژى داعش به‌رپرساتيا خوه ژ ڤێ روودانێ راگه‌هاند.
هێرشا سپێده‌هيا ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى رێكه‌فتى 11ى گۆلانا 2016ێ ماركێته‌كا قه‌ره‌بالغا ده‌ڤه‌را سه‌درا شيعان كربوو ئارمانج ل به‌غدا يا پايته‌ختێ عيراقێ.
هه‌ر وه‌كو مالپه‌رێ سى ئێن ئێن ژ زارده‌ڤێ ژێده‌رێن ساخله‌ميا عيراقێ به‌لاڤكرين، 37 كه‌س هاتينه كوشتن و ئاماژه بۆ وێ چه‌ندێ ژى كريه كو داعش به‌رپرساتيا خوه ژ وێ ته‌قينێ راگه‌هانديه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
د راگه‌هاندنه‌كێ دا كو ل سه‌ر زارێ خالد شوانى ئاخفتنكه‌رێ فه‌رمى يێ ب ناڤێ سه‌رۆكاتيا كۆمارا عيراقێ هاتيه به‌لاڤكرن، ئاشكه‌را كريه كو سه‌رۆك كۆمارێ عيراقێ فوئاد مه‌عصوم ژماره‌كا سزايێن سێداره‌دانێ بۆ ئه‌وان تاوانبارێن تاوانێن مه‌زن كرين ئيمزا كرينه.
دايه زانين كو په‌سه‌ندكرنا وان سزايان پشتى شرۆڤه‌كرنا دوسيێن وان بوويه ژ لايێ كۆميتێن تايبه‌ت بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ هاتينه پێكئينان، مه‌رسومێن ئيمزاكرين ژى هاتينه ره‌وانه‌كرن بۆ ده‌سته‌لاتێن په‌يوه‌نديدار بۆ راپه‌راندنا كارێن وان و بجهئينانا سزايان ب سه‌ر وان تاوانباران دا.
د هه‌ردو خولێن بۆرى يێن سه‌رۆك كۆماريێ دا، مام جه‌لال ئيمزا ل سه‌ر چ سزايێن سێداره‌دانێ ل عيراقێ نه‌كربوو.
ئەڤرۆ نيوز:
بەرپرسەکێ بالا یێ رێڤەبەریا رۆژئاڤایێ کوردستانێ کو ناڤێ وی نەھاتیە ئاشکرا کرن بۆ ئاژانسا دیکەن یا نووچەیان دیار کریە کو دەمەکە ل کۆبانێ و حەسەکێ ب سەرپەرشتیا بسپۆرێن ئەمریکی پیلانا رزگارکرنا رەققە ھاتیە دانان و د ماوەیێ چەندێن رۆژێن داھاتی دا دێ ھێزێن سووریا یا دیموکراتیک ھێرشی رەققە بکەن و ئەمریکا ژی دێ ب رێیا فرۆکێن شەری ھاریکاریا وان بکەت و گۆت: (ھێشتا ب تەمامی دیار نینە کا دێ فرۆکێن وەلاتێن ھەڤپەیمانان ژی پشکداریێ د ڤی شەری دا بکەن یان نە، لێ فرۆکێن ئەمریکی دێ پشکداریێ دکەن و بەرھەڤی نھا تەمام بووینە و چ نەمایە ھێزێن سووریا یا دیموکراتیک دەست ب ئۆپەراسیۆنا رزگارکرنا رەققە ژ دەستێ داعشێ بکەن).
ھەمان بەرپرسی ئەو یەک ژی دیار کریە کو ئەو چەکێن بەری نھا ئەمریکا دایە ھێزێن سووریا یا دیموکراتیک کو گەلەک ژ وان چەکێن گرانن دێ د ڤێ ئۆپەراسیۆنێ دا ھێنە بکار ئینان و ژ بۆ ھندێ ژی د بیاڤێ سەربازی دا ل حەسەکێ و کۆبانێ بەرھەڤیێن تەمام ھاتینە کرن.
سەبارەت ب دەنگوباسێن پشکداریا فرۆکێن شەری یێن تورکیا ژی ناڤھاتی دیار کریە کو مە بەری نھا بۆ ئەمریکایا دیار کریە تورکیا مەرەمێن خراب ل رۆژئاڤا ھەنە و مە دڤێت تورکیا پشکداریێ د ئۆپەراسیۆنا رەققە دا بکەت، لێ ھەکە ئەمریکی گەرەنتی بدەن رەنگە وی دەمی رەوش بھێتە گوھۆرین بەس ھەتا نھا سەبارەت ب پشکداریا فرۆکێن شەری یێن تورکیا چو زانیاریەک نەگەھشتیە بەر دەستێ مە و گۆت: (نھا پتر ژ ٢٥ ھزار چەکدارێن ھێزێن سووریا یا دیموکراتیک بۆ ئۆپەراسیۆنا رزگارکرنا رەققە د بەرھەڤن و ئەڤە ھێزەکا مەزنە و دشێت رەققە ژ دەستێ داعشێ رزگار کەت).
ئه‌ڤرۆ نيوز:
به‌رى ده‌مه‌كێ كێم ژ ئه‌نجامێ په‌قينا ترۆمبێله‌كا مينرێژكرى دا، ل باژێرێ سه‌در ل به‌غدا و ل به‌رامبه‌ر ماركێته‌كێ ته‌قينه‌ك روودا و د ئه‌نجام دا 17 كه‌س كوشتن و 40 يێن دى بريندار بوون.
ژێده‌رێن ئه‌منى يێ باژێرێ به‌غدا راگه‌هاندن كو ئه‌ڤرۆ سپێدێ 11ى گۆلانا 2016ێ ترۆمبێله‌كا مينرێژكرى ل ئێك ژ بازارێن قه‌ره‌بالغ ل به‌رده‌رگه‌هێ ماركێته‌كێ ل باژێرێ سه‌در يێ پايته‌ختێ به‌غدا په‌قى و د ئه‌نجام دا 17 كه‌س هاتنه كوشتن و زێده‌ترى 40 كه‌سان بريندار بوون.
ژێده‌رێن ئه‌منى دايه زانين ژى كو دبيت ئه‌ڤ رێژه به‌ر ب زێده‌چوونێ بچيت و گۆت: “هه‌تا نوكه چ لايه‌نان به‌رپرساتيا خوه ديار نه‌كريه، به‌لێ دبيت ئه‌ڤه كارێ داعش بيت”.
شرۆڤەکارێ سیاسی ل رۆژناما گاردیان یا بەریتانی ( سایمون تیسدال ) دراپوتەکا تایبەت دا نڤیسایە کەسایەتیا سیاسی یا موقتەدا سەدر ل عیراقێ بلند بوو، و پرسیارەک کر، ( سەرد کی یە یێ خوەپیشاندانێن عیراقێ برێڤە دبەت؟).
نڤیسەرێ ناڤبری ل گۆڕ دیتن و نێرینا ئەمریکی یا بەریتانی راپورتا خوە نڤیسیە، ودبێژیت بابەتێ ھەرە گرنگ نوکە ژناڤبرنا داعشێ یە، کو سەرۆک وەزیرێن عیراقێ حەیدەر عەبادی و حوکمەتا شکەستن خواریە بۆ پەیداکرنا خزمەتگۆزاریێن گشتی، و پەیداکرنا دەلیڤێن کاری، و نەھێلانا تیرۆرێ دناڤەندێن تەخا ھەلژبارە یا حوکمرانیێ دکەن، کو بابەتەکێ زێدە ھەستیار و گرنگە، دڤالاھیا ل ناڤبەرا تێگەھێ ستراتیجیا دەرڤە و کەتوارێ سیاسیێ ناڤخوەیی دا، سەرکردێ شیعیێ سەرنجراکێش و سەرکردێ بەرێ لەشکرێ مەھدی موقتەدا سەدر ھاتە پێش، کو تائیفەکاری و دەمارگیریا وی یا توند و بەرھنگاریا وی بۆ لەشکرێ ئەمریکی بونە سەدەما ناسناڤەکێ خراب ل وەلاتێن رۆژئاڤایی بۆ موقتەدا سەردی، بەلێ ژئالیەکێ دیڤە وەکی قەرەمان دناڤ شیعان ھاتیە نیاسین ب تایبەتی ل سالا 2004 ھەتا 2008.
تیسدال ھەروەسا راگەھاند، بزاڤا نەرازیبوونا جەماوەری یا ل بەغدا پەیدا بوی گەھشت گوپیتکا خوە دەمی ھێرش کرینە سەر پەرلەمانێ عیراقێ، و دەڤەرا زونا کەسەک یا بەرنیاس ب دەڤەرکا ئارام ھاتیە کونترۆل کرین، ب شێوەکێ گشتی ژئالیێ موقتەدا سەدری ڤە ھاتبوو ئاراستەکرن، ددەمێ کارێن خوە ژ باژێرێ نەجەف بۆ پایتەخێ عیراقێ ڤەگوھاستین، ئاماژەدا وێ چەندێ ژی ھندەک خوەپیشاندنان نێزیکی 200 ھەزار کەسان ل خوەڤە خڕڤەکرن.
نڤیسەرێ ناڤبری دبێژیت، موقتەدا سەدری سیمایێ خوە گوھارت، نە ئەو سەرکردێ توندڕوە، و نە ئەو ڤارێبویێ دژایەتیا ئەمریکی ژی یە، نھا وەک خزمەتکارێ مللەتی و نشتیمانێ عیراقێ خوە ددەتە نیاسین، و کەسەکێ فیدالیزم و پابەندێ یاریا دیموکراتیێ یە دچارچۆڤێ بریارێن ساخلەمێن ئاشتی خوازانە، لەشکرێ مەھدی ل سالا 2008 ھەلوەشاند، وفراکسیونا وی یا بناڤێ ئەحرار ل سالا 2014 ب 34 کوردسیان سەرکەفت، ب گوتنەکا دی سەرد یێ بوویە بەرھنگارەکێ شەرعی.
راپورتا بەریتانی ھەروەسا ئاماژەدا ھندێ، ل جھێ موقتەدا سەدر داخوزا نەمانا عەبادی بکەت، ئەو دبێژیت من دڤێت ھاریکاریا وی بو بنەجھکرنا چاکسازیان بکەم، نەخاسمە نەھێلانا پارڤەکرنا بەھرێن تائیفەگریێ، کو واشتنۆن پشتێ ئازادکرنا عیراقێ ل سلا 2003 پێشنیازکرینە، دووپاتکر پارڤەکرنا بەھرا پشکداریا تائفەگەری و ئاینی و دەمارگیریە، سونی و شیعی و کورد یێ دەستھەلاتێ بەلێ یا بوویە رێیەکا بدەستڤەئینانا پارەی و بەرفرەھکرنا وەلائا حزبایەتی.
ئەڤرۆ نیوز:
رێککەفتنا د ناڤبەرا ئێکەتی نیشتمانی کوردستان و بزاڤا گۆڕان یا نێزیکی ئێمزاکرنێ دبیت، گەلەک خواندن بۆ وێ رێککەفتنێ دھێنەکرن و ل سەر چەندین بنەما ھاتیە ئاڤکرن، کادرەکێ پێشکەفتیێ ئێکەتیێ ل دھۆکێ بەحسێ چەندین خالان دکەت ئەوێن ئەڤ رێککەفتنە ل سە ھاتیە ئاڤاکرن.
عەلی مستەفا جێگرێ ئێکێ یێ بەرپەرسێ مەلبەندێ 4 ئ ئێکەتی نشتیمانی کوردستان ل دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت”بۆ دەربازبوونێ ژڤێ قۆناغێ قوناغێ ئێکەتیێ و گۆڕان پێدڤی ب ھەڤدو ھەبوویە، گۆڕان ڤیا ئێکەتیێ نێزیکی خوە بکەت بۆ وێ چەندێ بەلانسا ھێزێ بۆ لایێ خوەڤە بکێشیت ب تایبەت وەک بەرسڤدانەک وپشتەڤانیەک بۆ کێشێن ل گەل پارتی، ھەمان دەم ژی بۆ ئێکەتیێ ژی کو گۆھارتنا ھێزێ و ئەڤە ژی پشتی جودابوونا نەوشێروان مستەفای ژ ئێکەتیێ و ھەلبژارتنێن 25ى تيرمه‌هێ بەلانسا ھێزێ بۆ لایێ پارتی ڤە چوویە و بۆ ئێکەتیێ ب خوە ژی بارەکێ گران بوویە، بۆ ئێکەتیێ گەلەک گرنگە درەوشا نە ئاسایی و نە ساخلەم یا کو ئەو تێدا دبۆریت، ل سلێمانیێ دھەڤڕکیان دا بیت ل گەل گۆڕان، لەوما ھەڤپەیمانیا ئێکەتیێ و گۆڕان ھەتا دگەھیتە ئێکگرتنێ ژی دبەرژوەندیا ھەر دو لایەنان دایە و بەلانسا ھێزێ دێ ھێتە گوھۆڕین ب لایێ ڤێ ھەڤپەیمانیێ ڤە”.
عەلی مستەڤا زێدەتر گۆت” وەکو گەلەک داخویانیێن نوکە دھێنەدان، پتریا کادرێن ناڤەڕاست و تایبەت یێن ئێکەتیێ وێ چەندێ ناڤەشێرن کو ئەو ل گەل ئێکگرتنێ نە د ناڤبەرا ئێکەتیێ و گۆڕان دا و پێشنیازا گرێدانا کۆنگرەکێ ئێکگرتنێ ھاتیەکرن کو ئێک بگرن، ھەلبەت ئەڤ دیتنە ژی یا گرێدای ئالۆزیێن ناڤ ئێکەتیێ نە و جەمسەربوونا دناڤ ئێکەتیێ دا گەھشتینە قۆناغەکا بێ چارەسەری، لەوما ژی گەلەک دوێ باوەرێ دانە کو ئێکگرتن دێ کێشا دەستەکەریا جەمسەران ژی دێ ب دووماھی ئینت”.
عەلی ئەو ژی ئاشکراکر کو خالێن دپرۆژەی دا ھاتین، ئێکگرتنا لیستێن جڤاتا نوونەرێن عیراقێ و پەرلەمانێ کوردستانێ و جڤاتێن پارێزگەھانە و دھەلبژارتنێن داھاتی دا ب ئێک لیستە پشکداریێ بکەن ھەتا ھەکە نەبنە ئێک حزب ژی”.
جێگرێ بەرپرسێ مەلبەندێ ئێکەتیێ ل دھۆکێ گۆت ژی” ژبلی کو بەلانسا ھێزێ دێ گوھۆڕین ب سەردا ھێت بێگومان دێ ل بەغدا و ھەولێرێ دێ کسیێن ڤێ ھەڤپەیمانیا ئێکەتیێ و گۆڕان دێ زێدەتر لێ ھێن، زێدەباری کو نوکە بەحس ل ھەڤپەیمانیا ھێزێن ئیسلامی دھێتەکرن و دوور نینە ژی جورەکێ پەیوەندیەکا نێزیکی ھەڤپەیمانیێ دناڤبەرا ھەر دو ھەڤپەیمانیان دا ژی بھێتە دروستکرن، ئەو زانیاریێن دھێنە بەحسکرن رەنگە ئێک ژ بەرنامیێن نەوشێروان مستەفای کۆمکرنا تێکرایی ھێزێن دناڤ پەرلەمانی و ژ دەرڤەی پەرلەمانی بیت و پاشان ل پێگەھەکێ ھێزێ داخوازێ ژ پارتی دیموکراتی کوردستان بکەت بۆ ئاسایکرنا پەرلەمانی و گوھارتنا سیستەمێ حوکمڕانیێ ودەست ب پرۆژەیێن چاکسازیێ بھێتە کرن و ئەڤە د رێککەفتنا ئێکەتیێ و گۆڕان دا ب زەلالی رێککەفتن یا ل سەر ھاتیەکرن”.
ل دۆر پوستێ پارێزگەرێ سلێمانیێ ژی، ناڤبری گۆت:” دناڤبەرا ھەر دو ئالیان رێککەفتن ھەیە و ئێکەتیێ پێشوەخت بەرھەڤیا خوە دیارکر بوو بۆ رادەستکرنا پوستێ پارێزگەرێ سلێمانیێ، بەلێ ددەمێ جێبەجێکرنا ھەڤپەیمانیا ئێکەتیێ و گۆڕان دا ھەموو ئەگەرێن دیتر قابلی بجھئینانێ نە، دیسان ھەر دو ئالیان ب ئاشکرایی دیارکر یە کو ھەڤپەیمانیا وان دژی چو ھێزێن سیاسی نینە و تایبەت پارتی دیموکراتی کوردستان، ل سەر ڤی بنیاتی و درەوشەکا ھەرێم تێدا دبۆریت دبیت بۆ پارتی ژی سڤک تربیت ل گەل ئێک ھێز رێککەفتنەکێ ئیمزا بکەت، بەلێ ب دیتنا من پشتی ھەڤپەیمانیا نوو د ناڤبەرا گۆڕان و ئێکەتیێ دا ھەر رێککەفتنەکا ل گەل پارتی دیموکراتی کوردستان دا بھێتەکرن، دێ بنیاتێ وێ خالێن ئێکەتی ل گەل گۆڕان ل سەر رێککەفتی و ئێکەتی خوە ناکێشیتە بن بارێ چو رێکەفتنەکێ پێچەوانەی رێککەفتنا گۆڕان و ئێکەتیێ.
نيشاندان
