NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

له‌زگین جوقی

وه‌كیلێ‌ میرێ‌ ئێزدیان راگه‌هاند، هه‌تا 500 ره‌ڤاندیێن ئێزدی  هیشتا نه‌هاتینه‌ رزگاركرن كو گه‌له‌ك ژ وان دناڤ خێزانێن داعش دا ل كه‌مپا (هولێ‌)  لوه‌لاتی سووریێ  ماینه‌ نۆكه‌ ژی خێزانێن داعش ژ وێ كه‌مپێ بۆ كه‌مپه‌كا ل باشوورێ مووسلێ دهێنه‌ زڤراندن، خه‌لكێ‌ مه‌ یێ‌ ئێزدی ب تایبه‌تی ژی خه‌لك شنگالێ، ژبه‌ر ڤی كاری، باوه‌ری ب حوكمه‌تا عێراقی نه‌مایه‌.

جه‌هوه‌ر عه‌لی به‌گ، وه‌كیلێ‌ میرێ‌ ئێزدیان بۆ كاروبارێن په‌ێوه‌ندیان گۆت” ئێزدی چاڤه‌رێ بوون كچ وژن وزارۆكێن ئێزدیان یێن د ناڤ كه‌مپا (هولێ‌) دا كو دبن زۆرداریا خێزانێن داعش دا نه‌، بهێنه‌ رزگاركرن كو هه‌تا 500 كه‌سێن ره‌ڤاندیێن ئێزدی دناڤ خێزانێن داعش دا ل وێ كه‌مپێ ل وه‌لاتێ سووریێ هه‌نه‌، مخابن حوكمه‌تا عێراقی چ پێنگاڤ بۆ رزگاركرنا وان نه‌هاڤێتینه‌ ول  شوونا ره‌ڤاندیێن ئێزدی رزگار بكه‌ت، خێزانێن داعش ژ كه‌مپا (هولێ‌) بۆ كه‌مپا (جدعه‌) ل باشوورێ مووسلێ ڤه‌گوهاستن، ڤێ‌ چه‌ندێ‌ ژی ئێزدی گه‌له‌ك دلگران كرینه‌، چونكو هێشتا خه‌لكێ‌ مه‌ دبن زۆرداریا خێزانێن داعش دا ماینه‌ ونه‌هاتینه‌ رزگاركرن”.

جه‌هوه‌ری گۆت ژی”ئه‌م  ب توندی زڤرینا خێزانێن داعش ژ سووریێ بۆ مووسلێ ره‌ت دكه‌ین و شه‌رمه‌زار دكه‌ین ونابیت داعش وپاشیمایێن داعش بهێنه‌ زڤراندن ونه‌هێنه‌ دادگه‌هكرن، ژ به‌ر كو هێشتا هزاره‌ها ره‌ڤاندیێن ئێزدی دناڤ خێزانێن داعش دا ماینه‌ ونه‌هاتینه‌ رزگاركرن”.

ژلایێ خوه‌ڤه‌، بیریڤان سه‌لیم شه‌مۆ، جێگرا سه‌رۆكێ‌ جڤاتا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دیاركر” حوكمه‌تا عێراقی خوه‌ ب به‌رپرس نابینیت بۆ پاراستنا ژیانا خه‌لكێ‌ شنگالێ ول شوونا حوكمه‌تا عێراقی رێگریێ‌ ل زڤرینا خێزانێن داعش بكه‌ت، مخابن پشته‌ڤانیێ‌ ل زڤرینا وان دكه‌ت و ئه‌ڤه‌ مه‌ترسیێ ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگالێ دروست دكه‌ت”.

جێگرا سه‌رۆكێ‌ جڤاتا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ راگه‌زێده‌تر گۆت” ئێزدی دو دل بووینه‌ بۆ زڤرینا شنگالێ ژبه‌ر زڤرینا خێزانێن داعش، چونكه‌ خه‌لكێ‌ مه‌ یێ‌ ئێزدی گه‌له‌ك سته‌م وزۆرداری یێن ل سه‌ر ده‌ستێن تیرۆرستێن داعشێ دیتین وزڤرینا خێزانێن داعش دێ‌ بیته‌ ئه‌گه‌ر دووباره‌ داعش كارێن خوه‌ یێن تیرۆرستێ‌ ئه‌نجام بده‌ت، چونكه‌ هیشتا مه‌ترسیا داعشێ یا به‌رده‌وامه‌ “.

خویاكر” زڤرینا خێزانێن داعش هانده‌ره‌كه‌ كو جاره‌كا دی تیرۆرستێن داعشێ ده‌ست بكارێن خوه‌ یێن هوڤانه‌ بكه‌ن وئه‌ڤه‌ مه‌ترسیه‌كا مه‌زن ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگالێ دروست دكه‌ت، ئه‌ز د وێ‌ باوه‌ریێ دامه‌ ژی ژبه‌ر زڤرینا خێزانێن داعش، ئاوارێن شنگالێ نه‌شێن ڤه‌گه‌رنه‌ سه‌ر جهێن خوه‌”.

ئاشكه‌را كر”دگه‌ل زڤرینا خێزانێن داعش جاره‌كادی برینێن خه‌لكێ‌ شنگالێ نوو بوونه‌ ڤه‌ وترس دناڤ خه‌لكێ‌ مه‌ دا چێبوویه‌”.

ئه‌ندامه‌كێ په‌رله‌مانێ توركیا راگه‌هاند كو توركیا شیایه‌ هه‌تا نها مفایه‌كا باش ژ ئالۆزیێن د ناڤبه‌را روسیا و ناتۆ دا وه‌ربگریت لێ ده‌مه‌كه‌ په‌یوه‌ندیێن روسیا و توركیا ئالۆز بووینه‌ و روسیا گه‌له‌ك كارتێن ب هێز ل دژی توركیا د ده‌ستان دا هه‌نه‌.

هشیار ئۆزسۆی ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ توركیا سه‌ر ب فراكسیۆنا هه‌ده‌پێ ل په‌رله‌مانێ توركیا به‌حسێ ئالۆزیێن ڤێ دووماهیێ یێن د ناڤبه‌را توركیا و روسیا دا كر و راگه‌هاند كو ده‌مه‌كه‌ توركیا به‌حسێ مافێ خه‌لكێ تاتارستانێ و هه‌روه‌سا هه‌رێما قرمێ دكه‌ت و ئه‌و یه‌ك ژی بۆ ئه‌گه‌رێ هندێ كو هه‌م وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ روسیا و هه‌م ژی وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیێ یا وی وه‌لاتی ب توندی هۆشداریێ بده‌نه‌ توركیا و هه‌تا ب ره‌نگه‌كێ نه‌راسته‌وخوه‌ سیرگێی لاڤرۆڤ به‌حسێ هندێ كر كو ل توركیا پرسا كوردی هه‌یه‌ و ئه‌و دشێن وی بابه‌تی ل دژی توركیا بكار بینن و گۆت: (توركیا هه‌تا نها شیایه‌ مفایه‌كا باش ژ ئالۆزیێن د ناڤبه‌را روسیا و ناتۆ دا وه‌ربگریت، لێ پشتی كو ئیدارا جۆ بایدن ب فه‌رمی ده‌ست ب كارێ خوه‌ كر ئێدی ئه‌و سه‌رده‌م نه‌ما، چونكو جۆ بایدن و ئیدارا نوو یا ئه‌مریكا رێ ناده‌ن توركیا ژ ئالیه‌كێ وه‌كو ئه‌ندامه‌كا ناتۆ كار بكه‌ت و ل ئالیێ دی ب چه‌كێ روسی ببیته‌ مه‌ترسی بۆ ئه‌مریكا و ئه‌ندامێن ناتۆ، ژ به‌ر هندێ ژی نها توركیا گه‌له‌ك ته‌نگاڤ بوویه‌ و دڤێت بریارا خوه‌ بده‌ت).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو روسیا دشێت هه‌موو هێزێن توركیا ژ سووریێ‌ ده‌رخینیت و هه‌روه‌سا روسیا دشێت وه‌سا بكه‌ت كو توركیا نه‌چار بیت هێزێن خوه‌ ژ لیبیا ژی ده‌رخینیت، دیاره‌ روسیا ب ره‌نگه‌كێ نه‌راسته‌وخوه‌ به‌حسێ بابه‌تێ كوردان ژی كریه‌، چونكو روسیا ژی وه‌كو گه‌له‌ك وه‌لاتێن دی دشێت پرسێن ناڤخوه‌یی یێن توركیا ب تایبه‌تی ژی پرسا كوردی ل دژی توركیا بكار بینیت و گۆت: (ب كورتی دیاره‌ روسیا گه‌له‌ك كارتێن ب هێز د ده‌ستان دا هه‌نه‌ كو دشێت ل دژی توركیا بكار بینیت و د هه‌مان ده‌می دا توركیا ئه‌و هێز و شیان نینن كو بشێت ل دژی روسیا راوه‌ستیت، ژ به‌ر هندێ ژی توركیا د ماوه‌یێ چه‌ند رۆژێن بۆری دا گۆتارا خوه‌ یا ل دژی روسیا سه‌باره‌ت ب مافێ خه‌لكێ تاتار و هه‌رێما قرمێ نه‌رم كریه‌).

ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ توركیا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو سیسته‌مێ مۆشه‌كی یێ روسیا ژی ئێكه‌ ژ كارتێن دی یێن ب هێز ل دژی توركیا، چونكو روسیا هه‌ر ده‌مێ بڤێت دشێت وی سیسته‌می بده‌ته‌ راگرتن و نه‌هێلیت كار بكه‌ت، توركیا ژی باش دزانیت، د راستی دا نها به‌رپرسێن توركیا دخوازن بابه‌تێ موشه‌كێن روسیا وه‌كو كارته‌كێ ل دژی ئه‌مریكا و وه‌لاتێن دی یێن ئه‌ندامێ ناتۆ بكار بینن و وان نه‌چار بكه‌ن كو سیسته‌مێ به‌ره‌ڤانیێ یێ پێشكه‌فتی بده‌نه‌ توركیا، لێ ئێدی باوه‌ریا وان وه‌لاتان ب توركیا نه‌مایه‌ و گۆت: (توركیا نها پتر ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ د ناڤبه‌را روسیا و ناتۆ ل گه‌ل ئه‌مریكا دا ته‌نگاڤ بوویه‌ و دڤێت ئه‌ردۆگان بریارا خوه‌ یا دووماهیێ بده‌ت، چونكو ئێدی نه‌شێت وه‌كو جاران مفای ژ ناكۆكیێن د ناڤبه‌را روسیا و ناتۆ دا وه‌ربگریت).

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو حه‌فتیا بۆری سیرگێی لاڤرۆڤ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ روسیا ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا هۆشداری دا توركیا كو ده‌ستێوه‌ردانێ د كاروبارێن ناڤخوه‌یی یێ روسیا دا نه‌كه‌ت، چونكو روسیا ژی دشێت گه‌له‌ك كارتان ل دژی توركیا بكار بینیت.

پشتی كو به‌شار ئه‌سه‌دێ سه‌رۆكێ رژێما سووریێ جاره‌كا دی د هه‌لبژارتنان دا وه‌كو سه‌رۆكێ نوو یێ وێ رژێمێ هاته‌ هه‌لبژارتن، ئه‌مریكا، وه‌لاتێن ئێكه‌تیا ئورۆپا و هنده‌ك ژ وه‌لاتێن عه‌ره‌بی ژی هه‌لبژارتنا ئه‌سه‌دی وه‌كو سه‌رۆكێ رژێما سووریێ ره‌ت دكه‌ن و دیار دكه‌ن كو هه‌لبژارتنێن سووریێ ئازاد نه‌بووینه‌.

ل گۆر راپۆرته‌كا نه‌ته‌وێن ئێكگرتی رێژا پشكداریا وه‌لاتیان گه‌له‌ك كێم بوویه‌ و ل پرانیا ده‌ڤه‌رێن سووریێ ژ به‌ر شه‌ری هه‌لبژارتن برێڤه‌ نه‌چووینه‌، ژ به‌ر هندێ ژی به‌شار نوونه‌رێ خه‌لكێ سووریێ نینه‌.

ره‌مه‌زان هه‌رنی:

به‌رده‌وام وه‌لاتی گازنده‌یا ژ خراب بكارئینانا تۆرێن جڤاكی دكه‌ن كۆ بێ‌ سانسۆر زیان گه‌هاندیه‌ وه‌لاتیان و جڤاكی د هه‌مانده‌مدا كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ژی هند جاران جهێ‌ هوشیاریا جڤاكی دبنه‌ سه‌ده‌مێ‌ تێكدانا ئارامیا ده‌رونێ‌ بینه‌ران و جڤاكی و پێدڤیه‌ كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ و سوشیال میدیا ب یاسا بهێنه‌ رێكخستن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی .

جوان ئیمام یاسین ، ده‌رچوا كۆلێژا یاساو رامیاری بۆ ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند : ب ره‌نگه‌كێ‌ به‌رفره‌هـ ته‌كنه‌لۆژیا به‌لاڤبووه‌ ل ناڤ جڤاكی كۆ ژبلی كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ئه‌ڤرۆ سوشیال میدیا ژی بۆیه‌ ئاریشه‌ك رۆژانه‌ زیانێن وێ‌ به‌رفره‌هـ دبن ژ ئه‌نجامێ‌ خراب ب كارئینانا وێ‌ ژلایێ‌ پشكداربووان ڤه‌ ، د هه‌مانده‌مدا كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ئاسمانی و لۆكالی ژی پێدڤیه‌ پتر بهێنه‌ سنورداركرن ب یاسا بهێنه‌ رێكخستن بۆ پتر پاراستنا ده‌رونێ‌ وه‌لاتیان.

گوتژی : دڤان سالێن دووماهیێ‌ دا تۆرێن جڤاكی زیانێن مه‌زن ل پشت خۆ هێلاینه‌ شیرازا گه‌له‌ك خێزانا تێكدایه‌ ئه‌گه‌ر نه‌هێن رێكخستن دێ‌ مه‌ترسا ب كارئینانێ‌ پتر بیت پێدڤیه‌ جهێن شوله‌ژی ب رژدی كار لسه‌ر ڤێ‌ چه‌ندێ‌ بكه‌ن كۆ ترسا ب كارئینانا تۆرێن لسه‌ر وه‌لاتیان كێمتر ببیت ژبه‌ركۆ ژبلی كۆ زیان گه‌هاندیه‌ جۆره‌ بێ باوه‌ریه‌ك ژی دروستكریه‌ .

ئاشكراكر : ده‌مه‌كه‌ راگه‌هاندن د به‌رژه‌وه‌ندیا ده‌رونێ‌ وه‌لاتیان دا كار ناكه‌ن ئه‌ڤه‌ زێده‌باری كۆ یاسا هه‌یه‌ بۆ كارێ‌ راگه‌هاندنێ‌ یا گرنگ ئه‌وه‌ مۆله‌تا ڤه‌كرنا ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ‌ زۆر ب زه‌حمه‌ت و گران بیت و فلته‌رێن جڤاكی و سیاسی و نشتیمانی و گشتی زێده‌ ببن ، یاسایه‌ك هه‌بیت هه‌ر كه‌ناله‌كێ‌ ل یاساو رێنمایا ده‌ركه‌ڤیت یان ژی ببن ئه‌گه‌رێ‌ تێكدانا ده‌رونێ‌ جڤاكی بهێته‌ گرتن .

خویاكر : گرنگه‌ راگه‌هاندن بۆ هوشیاركرنا جڤاكی بیت نه‌ك تێكدانێ‌ د هه‌مانده‌مدا نابیت راگه‌هاندن سه‌ربه‌ست بیت دژی به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی كار بكه‌ن بۆ ڤێ‌ چه‌ندێ‌ ژی یاسا ب كارێ‌ خوه‌ رابیت و ئه‌و كه‌نال بهێنه‌ گرتن بۆ ده‌مه‌كێ‌ دیاریكری هه‌تا كۆ هه‌ست ب به‌رپرسیارییه‌تیا راگه‌هاندنێ‌ بكه‌ن.

بارزان مزووری:

كه‌ریم سلێمان، بریكارێ‌ وه‌زاره‌تا چاندن و ژێده‌رێن ئاڤێ‌ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، ده‌ڤه‌را شێخان یا جودایه‌ دگه‌ل ده‌ڤه‌رێن دی یێن هه‌رێما كوردستانێ‌، ژ به‌ركو پشكه‌ك ژ به‌رهه‌مێ‌ چاندنا شێخان سه‌ر ب نه‌ینه‌وا ڤه‌یه‌ پشكه‌ك ژی سه‌ر ب دهۆكێ‌ ڤه‌یه‌، ئه‌وا ب سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ‌ ڤه‌ سالانه‌ كۆمبوونه‌ك ل وه‌زاره‌تا چاندنێ‌ یا حكومه‌تا عیراقێ‌ دهێته‌ ئه‌نجامدان و نوونه‌رێن وه‌زاره‌تا چاندنا هه‌رێما كوردستانێ‌ ژی تێدا پشكدار دبن و پشكا هه‌رێما كوردستانێ‌ یا وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ یێن جوتیارێن كوردستانێ‌ دهێته‌ دیاركرن و گۆت: “ئه‌ڤ ساله‌ هه‌تا نوكه‌ ئه‌و كۆمبوون نه‌هاتیه‌ ئه‌نجامدان و پشكا هه‌رێما كوردستانێ‌ نه‌هاتیه‌ دیاركرن كا چه‌نده‌”.

گۆتژی: “دوهی 29/5/2021 وه‌زیرێ‌ چاندنێ‌ یێ‌ حكومه‌تا عیراقێ‌ هاته‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ و بڕیاره‌ ئه‌ڤرۆ 30/5/2021 وه‌زاره‌تا چاندنێ‌ یا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ دگه‌ل وه‌زیرێ‌ چاندنا عیراقێ‌ كۆمبیت و ئێك ژ خالێن كۆمبوونێ‌ دیاركرنا رێژا وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ جۆتیارێن هه‌رێما كوردستانێ‌ یه‌”.

ناڤهاتی زێده‌تر گۆت: “وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ جۆتیارێن ده‌ڤه‌رێن مادێ‌ 140 یێ‌ جودایه‌، ئه‌و ده‌ڤه‌ر دێ‌ ب شێوه‌كێ‌ راسته‌وخۆ گه‌نمی راده‌ستی سایلۆیێن سه‌ر ب عیراقێ‌ ڤه‌ كه‌ن، به‌لێ‌ مه‌ دڤێت چاوا ره‌فتار دگه‌ل جۆتیارێن وان دهێته‌ كرن، وه‌سا دگه‌ل جۆتیارێن مه‌ ژی بهێته‌ كرن”.

ئەڤڕۆ 13-4-2021، وەزارەتا ساخله‌میا عیراقێ د بەیاننامەیەکێ دا راگەهاند: ل هەفتەیا بوری، 51 هەزار و 287  توشبوون ب کۆرۆنایێ هاتنه‌ تۆماركرن، کو زۆرترین ژمارەیا توشبوونێ یه‌ د ماوەیێ ئێك هەفتیێ دا.

وەزارەتا ساخله‌میا عیراقێ ئاماژ ب وێ چه‌ندێ ژی دایه‌، هەر د هەفتەیا بوری دا، 250 مرن ب ئه‌گه‌رێ تووشبوون ب کۆرۆنایێ هاتینه‌ توماركرن.

 وەزارەتا ساخله‌میێ ئه‌و چه‌نده‌ ژی دیاركریه‌، زێده‌بوونا هژمارا تووشبوونا بڤی ئاستی ل ده‌مێ هه‌فتیه‌كێ دا،ب ئه‌گه‌رێ خرڤه‌بوونێن خه‌لكی و قه‌ره‌بالغیا ل جهێن گشتی و تایبه‌ت پێگیرنه‌بوونا وه‌لاتیان ب رێكارێن خوپارێزیێ.

ئەڤرۆ نیوز:
ب مەرەما زێدەتر خزمەتکرنا خەلکی و گەھاندنا خزمەتگۆزاریێن زێدەتر بۆ قەزا ئامێدیێ، ئەڤرۆ سێشەمبی ١٣/٤/٢٠٢١ (پ.د. عەلی تەتەر) پارێزگەرێ دھۆکێ دێ بەرێ بنیاتی بۆ هژمارەکا پرۆژێن خزمەتگۆزاری ب کوژمێ پتری ھەشت ملیار دیناران ل وێ قەزایێ دانیت.
مللەت عسمەت، سکرتێرێ رۆژنامەڤانیێ پارێزگەرێ دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، ئەڤرۆ سێشەمبی، پارێزگەرێ دھۆکێ دێ ب کوژمێ ھەشت ملیار و ٦٤٢ ملیۆن دیناران بەرێ بنیاتی بۆ ١٦ پرۆژێن خزمەتگۆزاری ل سنۆرێ قەزا ئامێدیێ دانیت، ژ وان ژی دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ ستراتیژی یێ گەھاندنا ئاڤێ ژ ئێنیشکێ بۆ ناحیا بامەرنێ دانیت، دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا رێکێن ناڤخۆ ل سەنتەرێ ناحیا سەرسنکێ ب درێژاھیا دو ھزار و ٦٩٣ مەتران و بەرفرەھکرنا جادا سەرەکی یا دەرگەھێ وێ ناحیێ ھێتە دانان، دیسان دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا جادێن ناڤخۆ ل تاخێ ئازادی ل کۆمەلگەھا قەدشێ ھێتە دانان، لدووڤدا دێ بەرێ بنیاتی بۆ سەبکرنا جاددێن ناڤخۆ ژی ل کومەلگەھا قەدشێ و بەرفرەھکرنا جادا سەرەکی یا د ناڤ کومەلگەھا ناڤھاتی دا و چێکرنا رێکێن ناڤخۆ ل (ئێنیشکێ و ئامێدیێ و مرێبکا و بانیا و مێرستەکی) ھێتە دانان، ھەروەسا دێ بەرێ بنیاتی بۆ نووژەنکرنا ئاڤاھییێ رەوشەنبیری و لاوان و گوھارتنا وی بۆ ئاڤاھیێ پاسپۆرتان ل قەزا ئامێدیێ ھێتە دانان.
ناڤهاتی گۆت ژی، دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا تۆرا ئاڤێ یا تاخێن شەھیدان و دارستان و گوندێ بەلاڤە و تاخێ گولان ئێک ل دێرەلوکێ و پرۆژێ تورا ئاڤێ ل گوندێ بەرچی و سەخبێرکرنا رێیکێن تاخێ داستان و دانانا سولینا پایپ و قێرکرنا رێکێن ناڤخۆ ل تاخێن داستان و ئازادی و چێکرنا رێیا چەلکێ ھێتە دانان، ھەروەسا دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ چێکرنا خەزانەکا ئاڤێ ل تاخێ گولان و دگەل گەھاندنا ھێلا سەرەکی (٥٠٠) ملم بۆ خەزانێ و پرۆژێ قێرکرن و سەبکرنا جادا شێلادزێ ل تاخێ قەندیل و چێکرنا رێیا حەفت گوندێ دەڤەرا زێباریا ژ (لاتکا) ھەتا (ھلۆرا) و سەخبێیا رێیا دێوکی – ھلۆرا ب درێژاھیا (٨,٨)کم ھێتە دانان.
هێشتا دبێژیت، هەر ئەڤرۆ دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێیێن ناڤخۆ ل شێلادزێ و پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێکێن ناڤخۆ ل سیریێ و شێلادزێ ب درێژاھیا (٤,٠٤٩) کم و پرۆژێ چێکرنا سولینا سندوقی ل تاخێ ئازادی ب درێژاھیا (٣٠٠) مەتران و پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێیێن ناڤخۆ دگەل سولینەکا ئاڤێ ل تاخێ ملی مەیدانێ ھێتە دانان.

ئه‌ڤرۆ:

محه‌مه‌د جه‌واد زه‌ریف وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئیرانێ راگه‌هاند كو ئیسرائیلێ هێرشی بنگه‌هێ ئه‌تۆمی یێ نه‌ته‌نز ل ئیرانێ كریه‌ و ئه‌و یه‌ك ژی نیشا دده‌ت كو ئیسرائیلێ دڤێت ئاریشێن گه‌له‌ك مه‌زن بۆ ئیرانێ دروست بكه‌ت، ئیران ل هه‌مبه‌ر زێده‌گاڤیێن ئیسرائیلێ بێده‌نگ نامینیت و ده‌م یێ هاتی كو ب توندی به‌رسڤا ئیسرائیلێ بده‌ین.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو دو رۆژان به‌ری نها كه‌نالێ كان یێ ته‌له‌فزیونا ئیسرائیلێ كو د هه‌مان ده‌می دا كه‌نالێ فه‌رمی یێ ده‌وله‌تا ئیسرائیلێ یه‌ راگه‌هاند كو بسپۆرێن ئیسرائیلی هێرشه‌كا ئه‌له‌كترۆنی كرینه‌ سه‌ر بنگه‌هێ نه‌ته‌نز یێ ئیرانێ و نها بنگه‌هێ ئه‌تۆمی یێ ئیرانێ ژ كار كه‌فتیه‌.

به‌ری چه‌ند رۆژن بنیامین نه‌تانیاهۆ سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیسرائیلێ ژی دیار كر كو ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن كو ئیران ببیته‌ خوه‌دان چه‌كێن ئه‌تۆمی و دێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر به‌رنامێ ئه‌تۆمی یێ ئیرانێ دروست كه‌ن.

سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیسرائیلێ داخواز ژ ئه‌مریكا ژی كر كو رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی یا سالا ٢٠١٥ ل گه‌ل ئیرانێ كارا نه‌كه‌ت و ده‌ست ب سزادانا ئیرانێ بكه‌ت، چونكو هه‌ر دانوستاندنه‌ك ل گه‌ل ئیرانێ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ هندێ ئیران پتر ژ جاران ده‌ستێوه‌ردانێ د كاروبارێن وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤین دا بكه‌ت.

ئه‌ڤرۆ:

هژماره‌كا زێده‌ ژ ره‌وشه‌نبیر و نڤیسه‌رێن تورك و كورد دیار كرن كو نها پرسا كوردی بوویه‌ پرسه‌كا هه‌ری مه‌زن بۆ توركیا و ژ به‌ر پرسا كوردی زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن ژی گه‌هشتینه‌ توركیا، ژ به‌ر هندێ ژی دخواز ژ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا كرن كو ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی بكه‌ت.

هژماره‌كا به‌رچاڤ ژ نڤسیه‌ر و ره‌وشه‌نبیرێن تورك و كورد د نامه‌كا ڤه‌كری دا داخواز ژ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگانی كرن كو ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی بكه‌ت، چونكو هه‌تا پرسا كوردی ل توركیا نه‌هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن دێ ئالۆزیێن نها به‌رده‌وام بن و ژ به‌ر پرسا كوردی هه‌تا نها زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن گه‌هشتینه‌ توركیا و دڤێت ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بهێته‌ كرن.

ل ئالیێ دی كه‌مال كلچدار ئوگلۆ سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا كۆماریا گه‌ل ژی دیار كر كو سه‌رۆك كۆمارێ توركیا و ده‌ستهه‌لاتا وی چو به‌رنامه‌ بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی نینن و دڤێت پرسا كوردی ل په‌رله‌مانێ توركیا بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت به‌ری هه‌ر تشته‌كێ سیسته‌مێ توركیا ببیته‌ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی و گۆت: (هه‌تا بریارێن توركیا و پاشه‌رۆژا مه‌ هه‌موویان د ده‌ستێ كه‌سه‌كێ دا بیت بێگومان دێ ره‌وش گه‌له‌ك خراب بیت، به‌ری نها ژی مه‌ گه‌له‌ك جاران دیار كریه‌ كو سیسته‌مێ سه‌رۆكاتیێ ل گه‌ل راستیا توركیا ناگونجیت و دڤێت سیسته‌مێ توركیا بهێته‌ گوهۆرین، ده‌م یێ هاتی گه‌لێ توركیا پێكڤه‌ بریاره‌كا گرنگ بده‌ن و ئه‌ردۆگانی ژ ده‌ستهه‌لاتێ دوور بكه‌ن و هه‌روه‌سا سیسته‌مێ توركیا ژی دڤێت جاره‌كا دی ببیته‌ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی).

ژ ئالیێ خوه‌ ڤه‌ ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ سه‌رۆك وه‌زیرێن به‌رێ یێ توركیا و سه‌رۆكێ پارتا پاشه‌رۆژێ ژی دوهی راگه‌هاند كو ئه‌و یێ رژد بوو قۆناغا چاره‌سه‌ریێ ل توركیا به‌ر ب پێشڤه‌ بچیت و گۆت: (ده‌مێ ئه‌ز بوومه‌ سه‌رۆك وه‌زیرێن توركیا وی ده‌می به‌رێز ئه‌ردۆگانی گۆته‌ من دڤێت قۆناغا ئاشتیێ یا به‌رده‌وام بیت و من ژی گۆته‌ وی كارێ من یێ سه‌ره‌كی دێ به‌رده‌وامیا قۆناغا ئاشتیێ بیت، لێ پاشی گه‌له‌ك تشت هاتنه‌ گوهۆرین و ئه‌ردۆگانی ژی قۆناغا ئاشتیێ ژبیر كر، دڤێت نها ئه‌ردۆگان به‌رسڤا گه‌لێ توركیا بده‌ت كا بۆچی قۆناغا ئاشتیێ هاته‌ راگرتن).

هه‌رچه‌نده‌ به‌ری نها رۆژناما یێنی شه‌فه‌ق یا سه‌ر ب ئاكپارتیێ دیار كربوو كو ئه‌ردۆگان و كه‌سێن نێزیكی وی ل سه‌ر ده‌ستپێكرنا قۆناغا ئاشتیێ كار دكه‌ن لێ هه‌تا نها تشته‌ك وه‌سا د رۆژه‌ڤا توركیا دا نینه‌ و چاڤدێرێن سیاسی یێن توركیا ژی دیار دكه‌ن كو هه‌كه‌ ئاكپارتی و ئه‌ردۆگان ل سه‌ر داخستنا هه‌ده‌پێ د رژد بن ئه‌و یه‌ك ژی رامانا هندێ دده‌ت كو قۆناغه‌كا دژوار ل پێشیا توركیا یه‌ و ده‌ستهه‌لاتێ نه‌ڤێت پرسا كوردی چاره‌سه‌ر بكه‌ت.

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا توركیا ژی دیار دكه‌ن كو ده‌مه‌كه‌ ئاكپارتی و پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست كار بۆ داخستنا هه‌ده‌پێ دكه‌ن، چونكو د چه‌ندین راپرسیێن كو به‌ری نها هاتینه‌ كرن دا دیار بوویه‌ كو ئاكپارتی و پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست نه‌شێن ڤێجارێ پرانیا ده‌نگان بده‌ستڤه‌ بینن و نها ئه‌و ل سه‌ر چه‌ندین به‌رنامێن نوو كار دكه‌ن و داخستنا هه‌ده‌پێ ژی ئێكه‌ ژ وان خالێن كو مه‌هه‌پێ دڤێت ب رێیا داخستنا هه‌ده‌پێ ده‌نگێن خوه‌ زێده‌ بكه‌ت.

ل ئالیێ دی دوهی میتحات سینجار هه‌ڤسه‌رۆكێ هه‌ده‌پێ ژی راگه‌هاند كو ب داخستنا هه‌ده‌پێ دێ ره‌وشا ناڤخوه‌یی یا توركیا ئالۆزتر لێ هێت و هه‌كه‌ به‌ری هه‌لبژارتنان بریارا داخستنا هه‌ده‌پێ ژی بهێته‌ دان، وان خوه‌ بۆ هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ به‌رهه‌ڤ كرینه‌ و دێ پشكداریێ د هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن توركیا دا كه‌ن.

ئه‌ڤرۆ، عه‌زیز هه‌ورامی

ژ ئه‌گه‌رێ رێك نه‌كه‌فتنا لایه‌نێن سیاسی، هه‌له‌بجه‌ نه‌بوو حودانا جڤاتا پارێزگه‌هێ و رێڤه‌به‌ریێن گشتی ب وه‌كاله‌ت دهێنه‌ ب رێڤه‌برن، به‌پرسه‌كێ بزاڤا گۆران ل هه‌له‌بجه‌ دبێژیت، ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان ئه‌گه‌رێ رێك نه‌كه‌فتنێ یه‌.

نزار مه‌حموود، به‌رپرسێ بزاڤا گۆران ل پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” ل سالا 2014 لایه‌نێن سیاسی ل هه‌له‌بجه‌ كۆمبوون و بابه‌تێ دروستكرنا جڤاتا پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ هاته‌ به‌رهه‌ڤكرن بۆ رێكه‌فتنێ ل سه‌ر زێده‌باری به‌لاڤكرنا پۆستێن ئیداری، هه‌موو لایه‌نان ژبلی پارتی داخوازكر هه‌لبژارتنێن سالا 2014  ببنه‌ بیڤه‌ر بۆ به‌لاڤكرنا كورسیێن جڤاتا پارێزگه‌هێ، به‌لێ ده‌مه‌كی پێكئینانا جڤاتا ناڤبری گیروبوو، پاشی چه‌ند رێككه‌فتنێن دی هاتنه‌ ئه‌نجامدان، تاكو دووماهی جار هه‌موو لایه‌ن ل سه‌ر دروستكرنا جڤاتا پارێزگه‌هێ و به‌لاڤكرنا پۆستێن ئیداری رێككه‌فتین، به‌لێ ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان په‌شێمان بوو ژ وێ رێككه‌فتنێ و راگه‌هاند كو پێگیر نابیت، دده‌مه‌كی دا ده‌ستپێشخه‌ریا ئێكه‌تیێ ب خوه‌ بوو”.

گۆت ژی” مه‌ چه‌ندین رێككه‌فتن یێن ل گه‌ل ئێكه‌تیێ هه‌ین، به‌لێ هیچ ژ وان رێككه‌فتنان نه‌هاتینه‌ بجهئینان، ل سالا 2016 بزاڤا گۆران پۆستێ پارێزگه‌رێ هه‌له‌بجه‌ راده‌ستی ئێكه‌تیێ كر ب گۆره‌ی رێككه‌فتنا د ناڤبه‌را مه‌ دا هاتیه‌ كرن، پێدڤی بوو جێگرێ پارێزگه‌ری و قایمقامێ هه‌له‌بجه‌ بۆ گۆران بیت، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ ئه‌و پۆسته‌ نه‌داینه‌ مه‌ د ده‌مه‌كی دا مه‌ ناڤێن به‌ربژارێن خوه‌ بۆ وان هه‌ردو پۆستان بۆ حوكمه‌تێ (جێگرێ سه‌رۆكێ وه‌زیران) بلند كربوون”.

زێده‌تر گۆت” جڤاتا پارێزگه‌هێ بۆ هه‌له‌بجه‌ یا گرنگه‌، داخوازێ ژ حوكمه‌تا عیراقێ دكه‌ین هه‌له‌بجه‌ وه‌كو پارێزگه‌ ب هه‌ژمێریت، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ د شیان دا نه‌بوو هه‌له‌بجه‌ خودانا جڤاتا پارێزگه‌هێ بیت”.

گۆت ژی”  نوكه‌ هه‌له‌بجه‌ تنێ ب ناڤ پارێزگه‌هه‌ و ب دیتنا مه‌ هنده‌ك كه‌س یێن هه‌ین كو ناخوازن جڤاتا پارێزگه‌هێ ل هه‌له‌بجه‌ هه‌بیت و نوكه‌ هه‌موو رێڤه‌به‌ریێن بووینه‌ رێڤه‌به‌ریێن گشتی ژی تنێ تابلۆیێن وان یێن هاتینه‌ گوهۆرین”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com