NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

 

ئەڤرۆ:

رۆژناما (مەدا) یا عیراقی راپۆرتەک ل دۆر مەسیحیێن پارێزگەھا نەینەوا بەلاڤکر و تێدا ئاشکراکر کو ھندەک کەس ولایەن ل مووسلێ یێن ھەین ل ھیڤیا ب دووماھی ھاتنا رێورەسمێن سەرەدانا پاپایێ فاتیکانێ بۆ مووسلێ نە تاکو بزڤرن بۆ دەست ب سەرداگرتنا ئەردێ مەسیحیان و فرۆتنا خانیێن وان ل وی باژێری. دیارکر ژی کو گرۆپێن چەکدار یێن شیاین ھەتا نوکە ١٠ ھزار تاپۆیێن مۆلکێن عراقیان ل مووسلێ سەختە بکەن کو گەلەک ژ وان یێن مەسیحیان بوون.

ل دووڤ وێ راپۆرتێ، ھژمارا وەلاتیێن مەسیحی ل عیراقێ پشتی سالا ٢٠٠٣ بۆ ٥٠% کێمبوویە کو ژ ھینگێ وھەتا نوکە ١٢٠٠ وەلاتیێن مەسیحی ل عیراقێ ھاتینە کو ٧٠٠ کەس ژوان ژبەر ناسنامێ ھاتینە کوشتن.

وێ رۆژنامێ پشت بەستن ب ژێدەرێن ئاگەھدار ل مووسلێ بەلاڤکر کو ھندەک گرۆپێن چەکدار ل مووسلێ تاپۆیێن خەلکێ وێ باژێری سەختە دکەن، و ھەتا نوکە نێزیکی ١٠ ھزار تابۆیان، کو نیڤەکا وان یا وەلاتیێن مەسیحی یە یێن سەختە کرین”.

جێگرێ پارێزگارێ نەینەوا (حەسەن عەلاف) بەری نوکە راگەھاندبوو” ھندەک گرۆپ و حزب بووینە ئەگەرێ بەرزەبوونا پێنج ھزار دونەمێن ئەردێ حکومی ل مووسل، ژ ئەگەرێ سەختەکاریێ”.

رۆژناما (مەدا) ژ زاردەڤێ ھندەک لایەنێن مەسیحی ڤەگوھاست”بەرێ پەیدابوونا داعشێ ل ھاڤینا ٢٠١٤، نێزیکی ٢٠٠ ھزار وەلاتیێن مەسیحی ل مووسلێ و دەشتا نەینەوا ھەبوون، بەلێ د نوکە دا ھژمارا وەلاتیێن مەسیحی ل مووسلێ تنێ ٢٥ ھزار کەسن”.

رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی ١٢٢٣ خانی ل دەشتا نەینەوا ژناڤبرن کو پتریا وان یێن وەلاتیێن مەسیحی بوون، ھەروەسا ٢٠ دێر ژ سەرجەمێ ٣٠ دێران ل پارێزگەھا نەینەوا ژناڤبربوون کو ژیێ ھندەک ژ وان دێران ھزار و ٥٠٠ سال بوون.

ل دووڤ وان لایەنان، ٨٠٠ ھزار وەلاتیێن مەسیحی عیراق بجە ھێلایە و ھژمارا مەسیحیان بەری سالا ٢٠٠٣ د گەھشتە ملیۆنەک و ٤٠٠ ھزار کەسان.

پشتی ئازادکرنا پارێزگەھا نەینەوا ژ داعشێ، ھژمارا مەسیحیان بەر ب زێدەبوونێ چو و گەھشتە ٥٠ ھزار کەسان، بەلێ دوبارە وێ ھژمارا وان ل کێمبوونێ دا ژبەر گەفێن میلیشیان و ھندەک لایەن وێ ئەو چەندا ل پارێزگەھا نەینەوا دھێتە روودان ب کارەکێ رێکخستی د ھەژمێرن ب مەرەما نەچارکرنا مەسیحیان و پێکھاتێن دی بۆ چۆلکرنا دەڤەرێن خوە ل پارێزگەھا نەینەوا و فرۆتنا خانیێن خوە بۆ ھندەک لایەنێن دیارکری”. بێ کو ناڤێ وان لایەنان بینن، وەکو ئاماژەک بۆ میلیشیێن شیعی.

ھەولێر، قائید میرۆ

ئێک ژ ئەگەرێن زێدەبوونا لڤینێن چەکدارێن داعشێ ھەبوونا ھاریکاریێ یە ژلایێ خەلکی ڤە و فەرماندەکێ پێشمەرگەی ژی ئاشکراکر، داعش وەک بەرێ نەمایە ل عیراقێ و گەلەک یا لاوازبووی، بەلێ ژبەر ھاریکاریا خەلکەکی بەردەوام داعش دخوازیت لڤینان بکەت ھەروەسا دبێژیت، دناڤا ھێزێن عیراقی دا داعش یا ھەی و چەندین ئەندام و لایەنگرێن داعشێ نوکە دناڤا رێزێن ھێزێن عیراقی دانە.

لیوا حەمە رێگر، فەرماندێ پێشمەرگەی ل کەرکووکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” چەند رۆژەکە چەکدارێن داعشێ ل ھندەک دەڤەرێن عیراقێ دەست ب لڤینان کریە وپتریا وان چەکدارێن داعشێ یێن نوکە کریارێن تیرۆرستی ئەنجام ددەن خەلکێ عیراقێ نە و داعشێن بیانی ژی ماینە، بەلێ قەبارێ وان گەلەک  نینە، دگەل ڤان کریارێن چەکدارێن داعشێ، بەلێ نوکە گروپا تیرۆرستی یا داعشێ چو مەترسیێن وەسا مەزن ل سەر عیراقێ و کوردستانێ نەماینە، چونکە ئەگەر ئەم داعشا دەستپێکێ دگەل نوکە بەراورد بکەین، دێ بۆمە دیار بیت ئەو ھێز نینە وەکو بەرێ بشێت گورزێن کۆژەک دانیت و دەستێ خوە دانیت سەر چ دەڤەرێن عیراقێ، بەلێ بۆ سەلماندنا ھەبوونا خوە ھەر بزاڤان دکەت لڤینان بکەت و بێژیتە خەلکێ عیراقێ ھێشتا ئەم ماینە و دێ ڤەگەریت، ب دیتنا من ئەڤە ژی راست نینە و داعش چو جارەکێ نەشێت وەکی بەرێ بھێز بکەڤیت”.

لیوا حەمە گۆت ژی” ئەگەر ئەم سنورێ پارێزگەھا کەرکووکێ وەکو نموونە وەربگرین تنێ ھژمارەکا چەکدارێن داعشێ ل دەڤەرێن دووری دەست خوە  حەشاردایە وخەلکی د ترسینن، بتایبەتی بۆ وەرگرتنا ھاریکاریان و پەیداکرنا نانی مەفرەزەیێن وان دھێنە دیتن”.

ئاماژەکر” ئەو چەکدارێن داعشێ یێن نوکە ماینە ل عیراقێ زێدەتر ھاریکاریا وان دھێتەکرن ژلایێ خەلکێ ھەڤسۆزێ داعشێ، چونکە پشتی شکەستنا داعشێ، حوکمەتا عیراقێ چەندین ھێز بناڤێن حەشدێ پێک ئیناینە و ھندەک ئەندام و لایەنگرێن داعشێ تێدا ھاتینە تۆمارکرن و ب چەکێ حوکمەتێ و نانێ حوکمەتێ ھاریکاریا چەکدارێن داعشێ دکەن، نەخاسمە دەڤەرێن سونە نشین ھاریکارن دگەل چەکدارێن داعشێ، شاشیا حوکمەتا عیراقێ بۆ ئەگەرێ مانا داعشێ ل ھندەک دەڤەران، ژ بەر کو تۆمارکرن و چەکدارکرنا خەلکەکی زیان گەھاندیە عیراقێ و نەکو خزمەتا رەوشا ئەمنی ناکەن، بەلکو ھاریکارن دگەل تیرۆرستان و نوکە داعشێ خوە ب ھەڤسۆزێن خوە گرتیە”.

ھەولێر، قائید میرۆ

بڕِیارە رۆژا  دوشەمبیا داھاتی جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دەنگی لسەر پرۆژێ قانوونا بودجا عیراقێ بۆ سالا ٢٠٢١ بدەت و پەرلەمانتارەکێ پارتی ژی راگەھاند، ژبلی ئەو چەندا دناڤا رێککەفتنا د ناڤبەرا ھەردو حوکمەتان ھاتیەکرن چو رێککەفتنێن دی نەھاتینەکرن و دەربازکرنا پرۆژێ قانوونا بودجەی بێی کوردان دێ رەوشێ ئالۆز کەت و کورد دێ ھەلویستی وەرگرن.

دانا جەزا، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ژ فراکسیۆنا پارتی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر” راستە سەرۆکێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ بریاردایە ل رۆژا دوشەمبیا بھێت جڤاتا نوونەران دەنگی لسەر پرۆژێ قانوونا بودجەی بدەت ئەوژی پشتی کۆمکرنا ئیمزایان ژلایێ ھژمارەکا پەرلەمانتاران ڤە، بێگومان چەندین گەرێن دانوستاندنان     د ناڤبەرا ھەرێما کوردستانێ و بەغدا بۆ رێککەفتنێ ل دۆر پشکا ھەرێما کوردستانێ ھاتینەکرن و رێککەفتن د ناڤبەرا ھەردو حوکمەتان یا ھەی، بەلێ ھەتا نوکە ھەردو مادەیێن دناڤا قانوونا بودجەی دا یێن گرێدایی پشکا ھەرێما کوردستانێ ئێکلا نەبووینە و بریارا دووماھیێ ژلایێ جڤاتا نوونەران ڤە دھێتەدان، چونکە مەرجێ سەرەکی رۆژا دەنگدانێ یە ژلایێ پەرلەمانتاران ڤە، ئەگەر بھێت و رۆژا دوشەمبیا داھاتی یان ژی د رۆژێن د دووڤدا ھەردو مادە چاوا رێککەفتن لسەر ھاتیەکرن و سەرۆکایەتیا جڤاتا وەزیرێن عیراقێ پێشکەشی جڤاتا نوونەران کرینە، بێگومان دێ ئەم پێشوازیێ لێکەین و دەنگی لسەر دەین، بەرۆڤاژی ھەر دەقەکێ دی بێی رێککەفتنا ھەرێما کوردستانێ و بەغدا بکەڤیتە دەنگدانێ، ئەم وەکی فراکسیۆنێن کوردستانی دەنگی بۆ نادەین و دێ مەژی ھەلویستێ خوە ھەبیت، ژ بەر کو دەربازکرنا پرۆژێ قانوونا بودجەی ب شێوەیێ قانوونا تمامکرنا کورت ئینانا بودجەی دێ رەوشێ ئالۆز کەت”.

دانا جەزا ئاماژەکر” د ناڤبەرا رێککەفتنا ھەرێمێ و بەغدا دا و پێداگیریا لایەنێن شیعی پێشنیازەکا دی ھاتبووکرن، کو ھەرێما کوردستانێ رۆژانە ٤٣٠ ھزار بەرمیلێن پەترۆلێ رادەستی بەغدا بکەت، بەلێ١٠٠ ھزار بەرمیل بۆ حەقدەستێ کۆمپانیا و ٣٠ ھزار بەرمیل بۆ پێدڤیێن ناڤخۆیی بھێنە ڤەگێران، دیسان ھەر دێ ٢٥٠ ھزار بەرمیل مینن و رادەستی کۆمپانیا (سۆمۆ) بھێنەکرن، ئەف پێشنیازە ژی نێزیکی ڤێ دەقی یە یێ کو رێککەفتن لسەر ھاتیەکرن، بەلێ دیسان ئێکلا نەبوویە، لەورا ئەم دێ مینین بۆ رۆژا دەنگدانێ بزانین دێ چاوا رێککەفتن ھێتەکرن، ئەگەر بگەھنە رێککەفتنێ،  دێ پشکا ھەرێما کوردستانێ بۆ ئەڤسالە ھێتە گەرەنتیکرن، بەرۆڤاژی بێ بەھرکرنا ھەرێما کوردستانێ ژ مافێن وێ یێن دستووری و قانوونی دێ ئاریشان ھێشتا ئالۆز کەت، چونکە حوکمەتا فیدرال یا رازیی یە لسەر ھنارتنا پشکا ھەرێما کوردستانێ و تنێ ل جڤاتا نوونەران ئاریشە یا لسەر مای”.

ئەڤرۆ:

رێکخراوا چاڤدێریا مافێن مرۆڤان راپۆرتەک ل دۆر رەوشا کوردان ل سووریێ بەلاڤ کر و د راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو ھەتا نھا ل عەفرینێ ٦٠٤ وەلاتیێن کورد ھاتینە کوشتن و ٣٠٠ ھزار کورد ل عەفرینێ کۆچبەر بووینە و چارەنڤیسێ پتر ژ حەفت ھزار کوردێن عەفرینێ ژی دیار نینە و ب گشتی کورد ل سووریێ د رەوشەکا خراب دا دژین.

رێکخراوا چاڤدێریا مافێن مرۆڤی راپۆرتەکا بەرفرەە سەبارەت ب رەوشا کوردان ل سووریێ بەلاڤ کر و د راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو کورد ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ و باکورێ سووریێ د رەوشەکا گەلەک خراب دا دژین، چونکو تورکیا وان وەکو تیرۆرست دبینیت و ھێزێن سەر ب تورکیا بەردەوام ھێرشی باژێر و گوندێن کوردان ل باکورێ سووریێ دکەن، د دەمێ ھێرشا تورکیا بۆ سەر عەفرینێ ھەتا نھا ل عەفرینێ ب گشتی ٦٠٤ وەلاتیێن کورد ھاتینە کوشتن، پتر ژ حەفت ھزار وەلاتیێن کورد ھاتینە رەڤاندن و ھەتا نھا ژی چارەنڤیسێ وان دیار نینە و ھەروەسا ب گشتی ٣٠٠ ھزار کورد ل عەفرینێ کۆچبەری دەڤەرێن دی یێن سووریێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ بووینە.

د راپۆرتێ دا ئەو یەک ژی ھاتیە دیار کرن کو د دەمێ شەرێ ل دژی داعشێ دا ژێرخانا ئابووری یا گەلەک دەڤەرێن کوردی ل باکورێ سووریێ وێران بوویە، نھا ژی حوکمەتا سووریێ دڤێت جارەکا دی وان دەڤەران بکەتە ژێر کۆنترۆلا خوە، ئانکۆ ل ئالیەکێ تورکیا، ل ئالیێ دی رژێما سووریێ کار بۆ لاوازکرن و ژناڤبرنا دەستھەلاتا کوردی دکەن، زێدەباری گەفێن داعشێ و ھێرشێن ھێزێن دی یێن کو تورکیا ھاریکاریا وان دکەت، ژ بەر ڤان ھەموو خالان ژی نھا کورد ل باکورێ سووریێ د رەوشەکا گەلەک خراب دا دژین و بارێ ئابووری یێ خەلکی گەلەک خرابە، دۆرپێچەکا مەزن ل سەر دەڤەرێن کوردی ھەیە.

رێکخراوا چاڤدێریا مافێن مرۆڤی ھەروەسا دیار دکەت کو ژ بەر ھێرشێن تورکیا و ھێزێن سەر ب وێ ڤە گەلەک ژێدەرێن ئابووری ل دەڤەرێن کوردی ھاتنە ژاناڤبرن ل عەفرینێ و دەوروبەرێن وێ گەلەک کارگەە ھاتنە ژناڤبرن، ب ھزاران دارێن زەیتوونێ ھاتنە سوتن و ژناڤبرن، تورکیا نھا ژی دڤێت ژێرخانا ئابووری یا دەڤەرێن دی یێن کوردی ل سووریێ ژناڤ ببەت و نەھێلیت کورد خوە برێڤە ببەن، ژ بەر ڤان ھەموو ئەگەران ژی نھا رەوشا ئابووری یا باکورێ سووریێ و دەڤەرێن کوردی گەلەک خرابە و رێژا ھەژاری و بێکاریێ ژی رۆژ ب رۆژێ زێدەتر لێ دھێت.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دکەن کو ژ بەر ناکۆکیێن د ناڤبەرا ئەمریکا، روسیا و تورکیا دا رەوشا سووریێ وەسا زوو ئارام نابیت و قەیرانا نھا ل سووریێ دێ بۆ دەمەکێ درێژ بەردەوام بیت، بەردەوامبوونا قەیرانا نھا ل سووریێ ژی بێگومان دێ کارتێکرنا خوە یا خراب ل سەر کوردان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی کەت، ژ بەر ھندێ ژی گرنگە کورد ل باکورێ سووریێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ دەست ب بزاڤەکا مەزن یا دبلۆماسی بکەن و بزاڤا ھندێ بکەن کو پەیوەندیێن خوە ل گەل تورکیا باش بکەن و ھەروەسا باشترە پەیوەندیێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ ل گەل ھەرێما کوردستانێ ب ھێزتر لێ بھێت و نابیت کورد ب چو رەنگەکێ خوە ژ ئەمریکا و وەلاتێن دی یێن رۆژئاڤا دوور بکەن، چونکو پشتەڤانیا وان وەلاتان دێ بیتە ئەگەرێ ب ھێزبوونا پێگەھێ کوردان ل سووریێ.

ئەڤرۆ:

دوھی ئێکشەمبی ٧/٣/٢٠٢١ پاپا فرانسیس، پاپایێ فاتیکانێ گەھشتە ھەولێرێ و د رێورەسمەکی دا کو رەنگڤەدانا پێکڤەژیانا ئاشتیانە یا ھەرێما کوردستانێ بوو، ب بەرھەڤبوونا سەرۆک بارزانی و سەرۆکێ ھەرێمێ و سەرۆکێ حوکمەتا ھەرێمێ و نوونەرێن پێکھاتێن ھەرێمێ، پێشوازی لێ ھاتە کرن.

پاپا فرانسیس د دیدارەکێ دا ل گەل سەرۆک بارزانی، سوپاسیا وی کر و ئاماژە ب رۆلێ ھەرێما کوردستانێ د پاراستنا پێکھاتان دا کر و گۆت” ل دەمێ ھێرشێن داعشێ ھەوە مەسیحی پاراستن و وەکو برا ھەوە پێشوازی ل مەسیحیان کر”.

سەرۆک بارزانی د پەیامەکێ دا ب خێر ھاتنا پاپایێ فاتیکانێ بۆ ھەرێما کوردستانێ کر و راگەھاند” سەرەدانا قەداسەتا پاپا بۆ عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ، یا دیرۆکی یە و پێکڤەژیانێ ب خوەڤە دگریت و ب گەرمی ب خێر ھاتنا سەرەدانا قەداسەتا پاپا بۆ ھەرێمێ دکەم”.

پاپا فرانسیس د دیدارا خوە دا ل گەل سەرۆک بارزانی گۆت” کوردستان ژ بیرا من نەچوویە، ل سەر داخوازا سەرۆک بارزانی و سەرۆک وەزیرێن ھەرێما کوردستانێ ھاتیمە ڤێرێ، کو سەرەدانا ھەوە و سەرۆکی وەزیران ژ بیرا من نەچوویە، ھەوە پێشوازی من ب تنێ نەکریە، بەلکو ھەوە پێشوازی یا ل مەسیحیان ژی کری”.

پاپا فرانسیس ب سەرۆک بارزانی راگەھاند ژی” ل دەمێ ھێرشێن داعشێ، ھەوە مەسیحی پاراستن ووەکو برا ھەوە پێشوازی ل مەسیحیان کر”.

ھەر د وێ دیدارێ دا، سەرۆک بارزانی ھیڤی خواست سەرەدانا پاپای، برایینیێ و پێکڤەژیانێ دناڤ ئاینان دا ب ھێزتر بکەت و گۆت” شانازیێ ب فەرھەنگا پێکڤەژیانێ دکەین، فەرھەنگا پێکڤەژیانا مە برایەتی و خوەشتڤی زێدەتر کریە و ب ناڤێ ھەموو پێکھاتێن کوردستانێ پێشوازیێ ل تە دکەین و سەرەدانا ھەوە جھێ رێزەکا مەزنە ل دەف مە”.

ھەروەسا سەرۆک بارزانی پشتی کۆمبوونێ ل گەل پاپا فرانسیس، د تویتەکێ دا دووپاتکر کو سەرەدانا پاپای بۆ ھەرێما کوردستانێ پشتراستکرنەکە بۆ بھایێن مە یێن ھەڤپشک”.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ د رێورەسمێن پێشوازیێ ل پاپا فرانسیس گۆت” سەرەدانا ھەوە بۆ ھەرێما کوردستانێ، رۆژەکا دیرۆکی یە و ب ناڤێ ھەرێما کوردستانێ ب گەرمێ ب خێرھاتنا تە دکەین کو ئەڤە روودانەکا دیرۆکی یا مەزنە و جھێ شانازیێ و خوەشحالیێ یە”.

سەرۆکێ ھەرێمێ گۆت ژی” ئەم ب ھەموو پێکھاتێن کوردستانێ شانازیێ ب سەرەدانا تە دکەین و مە باوەریەکا تمام ب ئازادیێ و فرەئاینی یا ھەی، لێبۆرین و پێکڤەژیان و ھەڤدوو قەبوولکرن د ناڤبەرا پێکھاتان دا، ناسنامە و کەلتوورەکێ دێرینێ کوردستانێ یە، ب ھەموو شێوەکی دێ وی کەلتووری پارێزین”.

نێچیرڤان بارزانی گۆت ژی” ئەم بەردەوام ل گەل ئاشتیێ و دیالۆکێ نە، تیرۆرێ و توندرەویێ رەتدکەین، چو جاران ژی رێ نادەین ھیچ پێکھاتەکێ ئاینی یان نەتەوی ل ھەرێما کوردستانێ، ببیتە قوربانیێ تیرۆرێ و توندرەویێ”.

پاپا فرانسیس ل دۆر ئارمانجا سەرەدانا خوە بۆ ھەولێرێ، گۆت” ئەز یێ ھاتیم تاکو پێکڤە ل گەل ھەوە لاڤا بۆ ھەوە و بۆ مەسیحیان و بۆ ھەموو مرۆڤایەتیێ بکەین، دوژمن ھاتبوو بۆ وێ چەندێ ڤی وەلاتی تێکبدەت، بەلێ ھەوە ب رەسەنیا خوە خزمەت کر و پێشوازی ل ئاواران و پێکھاتێن دی کر، شەر ژناڤبرن و وێرانکرنە، بەلێ ھەوە دوژمن شکاند و ھوون یێ وەلاتێ خوە ئاڤەدان دکەن، سوپاس بۆ ھەموو وێ چەندا ھوون ل گەل ھەموو ئاین و پێکھاتان دکەن، ل کوردستانێ ئازادی یا بەرقەرارە”.

مەسرور بارزانی، سەرۆکێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ، ل بەرپەرێ خوە ل سەر تۆرا جڤاکی یا فەیسبووکی، بەلاڤکر” ب خوەشحالی ڤە من پێشوازی ل قەداسەتا پاپا فرانسیس کر، وی پەیاما خوەشتڤیێ و لێبۆرینێ یا ھەلگرتی، نڤێژا قەداسەتا پاپای ل ھەولێرێ، مە رژدتر لێ دکەت ل سەر گرنگیدانێ ب ھەژار و چەوساندی و لێقەومیان”.

گۆت ژی” ئەڤرۆ پێکڤە د راوەستین بۆ بەرگریکرنێ ل ئازادیا ئاینی، کو چەندین نەڤیێن ئێک ل دووڤ ئێک ل کوردستانێ پەیرەو دکەن، ژوان ژی پێشمەرگێن قەھرەمان بوون کو خاچ زڤراندی سەر دێرەکێ ل دەشتا نەینەوا”.

 

کاردینال (خۆرخی ماریۆ بیرگۆ) کو ب ناڤێ (پاپا فرانسیس) یێ ناڤدارە، ل سالا ١٩٣٦ ل (بوینس ئایرس) پایتەختێ ئەرجەنتینێ ژدایکبوویە، دھێتە ھژمارتن ئێکەم کەس ژ کێشوەرێ ئەمریکا لاتین د دیرۆکا فاتیکانێ دا وەکو رابەرێ کاسۆلیکیێن جیھانێ دھێتە ھەلبژارتن، ل رۆژا ١٣ ئادارا ٢٠١٣ وەکو پاپایێ فاتیکانێ ھاتیە ھەلبژارتن ل جھێ پاپا بندیکتوسێ شازدێ، پاپا فرانسیس ھەلگرێ باوەرناما ماستەرێ یە د بوارێ فەلسەفێ و خودێ نیاسیێ دا ل زانکۆیا بوینس ئایرس ل ئەرجەنتینێ و ھەروەسا خودانێ باوەرناما ماستەرێ یە ب کیمیایێ ژ ھەمان زانکۆ.

ھەولێر، قائید میرۆ:

بڕیارە ل چەند رۆژێن داھاتی ڤاکسینا کۆرۆنایێ بگەھیتە ھەرێما کوردستانێ و سەرۆکێ حوکمەتێ ژی وەزارەتا ساخلەمیێ راسپاردیە بۆ کڕینا ڤاکسینا کۆرۆنایێ ھەکە پێدڤی کر و پەیڤدارێ وەزارەتێ ژی دبێژیت: تیمێن تایبەت ھاتینە بەرھەڤکرن بۆ لێدانا ڤاکسینێ.

دکتۆر ئاسۆ حەوێزی، پەیڤدارێ وەزارەتا ساخلەمی بۆ رۆژنا مائەڤرۆ گۆت: “ھەموو بەرھەڤی ژلایێ ساخلەمیا ھەرێما کوردستانێ بۆ گەھشتنا ڤاکسینا کۆرۆنایێ ھاتینەکرن و تیمێن تایبەت ژی ھاتینە بەرھەڤکرن بۆ لێدانا ڤاکسینێ، چونکو پێدڤی ب راھێنانان ھەیە و نابیت ھەر کەسەک بکاربینیت، لەوڕا ناڤەندێن تایبەت بۆ بکارئینانا ڤاکسینا کۆرۆنایێ ل ھەموو دەڤەران ھاتینە بەرھەڤکرن و بڕیارە د چەند رۆژێن داھاتی دا ژی ڤاکسین بگەھیتە ھەرێما کوردستانێ، بێگومان پشتی گەھشتنێ دێ بڕیار ل سەر بەلاڤکرنا وێ ژی ھێتەدان”.

دکتۆر ئاسۆ حەوێزی ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر، ئەو گرێبەستا ژلایێ حوکمەتا عیراقێ ڤە ھاتیە ئەنجامدان بۆ کڕینا ڤاکسینێ بەھرا ھەرێما کوردستانێ ژی تێدایە و گۆت: “نوکە ٥٠ ھزار ڤاکسین گەھشتینە بەغدا، ھەروەسا حوکمەتا چینێ پێنج ھزار ڤاکسین وەکی دیاری داینە ھەرێما کوردستانێ، ژلایێ خوەڤە ژی سەرۆکێ جڤاتا وەزیرێن ھەرێما کوردستانێ وەزارەتا ساخلەمیێ سەرپشک کریە بۆ کڕینا ڤاکسینا کۆرۆنایێ و ھەردەمێ پێدڤی پێ ھەبیت، بێگومان دێ وەزارەت ژبلی بەھرا خوە ژ بەغدا راستەوخۆ ژی ڤاکسینێ کڕیت”.

 

ب، سەرجان مەحمود:

زێدەتر ژ ١٨٠ ئەندامێن جڤاتا نوونەرێن ئەمریکا نامەکا ھەڤپشک ژ بۆ دەستھەلاتا بایدن شاندن و تێدا داخواز ژ حوکمەتا بایدنی کرن کو ل ھەمبەر رەجەب تەیب ئەردۆگانێ سەرۆک کۆمارێ تورکیا ھەلویستێن جدی وەربگریت و ئەردۆگان ل ھەمبەر بنپێکرنێن مافێن مرۆڤی و نەمانا دیموکراسیێ ل تورکیا وەک بەرپرس بھێتە قەبوول کرن و ل ھەمبەر وی بریارێن جدی بھێنە وەرگرتن.

د ناما ئەندامێن جڤاتا نوونەران دا ھەروەسا ب گشتی ژ دەستھەلاتا بایدن و ب تایبەت ژ ئانتۆنی بلینکن وەزیرێ دەرڤە یێ ئەمریکا دھێتە خوا‌ستن کو ل ھەمبەر ئەردۆگانی دەست ب بزاڤێن پێدڤی بھێتە کرن و د نامێ دا دھێتە دیار کرن کو ئەردۆگان ئەڤ ٢٠ سالن ل دەستھەلاتێ یە و د ناڤا ڤان ٢٠ سالێن بۆری دا دادگەە لاواز کرینە و دادوەر وەک کارمەندێن وی کار دکەن و ئەندامێن پارتا خوە د ھەموو دەزگەھێن ستراتیژی دا بجە کریە و ھەر کەسێ دژبەریا ئەردۆگانی بکەت دھێتە گرتن و ب رەنگەکێ پیلانکری ل دژی ئۆپۆزسیۆنێ سیاسەتا زۆرداریێ دمەشینیت و د رەوشا نھا دا ب سەدان رۆژنامەڤان و نوونەرێن پێکھاتێن جودا جودا یێن تورکیا ھاتینە زیندان کرن و ئەردۆگان ب رەنگەکێ سیستەماتیک د ناڤ جڤاکێن تورکیا دا سیاسەتا پارچەکرنێ و توندوتیژیێ برێڤە دبەت.

د دووماھیا ناما بۆ حوکمەتا بایدنی دا ئەندامێن جڤاتا نوونەران ددەنە دیار کرن ژی کو د سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریکا ل ھەمبەر تورکیا دا دڤێت ئەڤ راستی بھێنە دیار کرن و ھەڤپەیمانیا تورکیا ل گەل ئەمریکا ب مەرجێن باشکرنا رەوشا مافێن مرۆڤی، بلند کرنا ئاستێ دیموکراسیێ و سەرخوەبوونا دادگەە و دادوەران ڤە بھێتە گرێدان و ھەر دەمێ تورکیا د ڤان خالان دا رەوش باش کر وی دەمی تورکیا وەک ھەڤپەیمان بھێتە دیتن.

ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو حەفتیا بۆری ژی ٥٤ ئەندامێن کۆنگرێسێ ئەمریکا نامەکا تایبەت بۆ سەرۆک بایدن شاندبوون و تێدا دیار کربون کو د ڤان سالێن دووماھیێ دا و د دەمێ دەستھەلاتا ئەردۆگانی دا نێزیکی سەد ھزار مرۆڤ ژ بەر ناسنامە، ھزر و کارێن خوە یێن سیاسی ھاتینە گرتن و ژ زێدەتر ژ ھزار سازیێن جڤاکێ سڤیل ھاتینە داخستن و رەوشا مافێن مرۆڤی گەلەک خراب بوویە،‌ سەرکردە و کەسێن ھەلبژارتی یێن ئۆپۆزسیۆنێ ھاتینە گرتن و ئەردۆگان ب گشتی سیاسەتا تاکەکەسی ل ھەمبەر ئۆپۆزسیۆنێ دمەشینیت و د ڤێ مژارێ دا ژ جۆ بایدن خوا‌ستبوون کو دڤێت سەرۆک بایدن ل ھەمبەر کریارێن ئەردۆگانی و دەستھەلاتا وی بێدەنگ نەمینیت و ھەلویستەکێ توند نیشا بدەت.

ئەڤرۆ، ھۆشەنگ تاجر:

چالاکڤانێن رۆژھەلاتێ کوردستانێ دیار دکەن کو گرتن و سێدارەدانا چالاکڤانێن مەدەنی و سیاسی ل ئیرانێ و رۆژھەلاتێ کوردستانێ بەردەوامە و دڤێت سنورەک بۆ کریارێن ئیرانێ بھێتە دانان و داخواز ژ جڤاکێ نێڤدەولەتی دکەن کو فشارێن خوە ل سەر ئیرانێ زێدە بکەن.

ئەحمەد وەلی زادە ئەندامێ رێکخراوا مافێن مرۆڤی یا رۆژھەلاتێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر کو نھا ھەموو رۆژەڤ بوویە بابەتێ بەرنامێ ئەتۆمی یێ ئیرانێ لێ مخابن بابەتێ مافێن مرۆڤی و سێدارەدانا چالاکڤانان ژ ئالیێ دەستھەلاتا ئیرانێ ڤە ھاتیە ژبیر کرن، ئەمریکا و وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا ژ بەر بەرژەوەندیێن خوە بەحسێ کریارێن ئیرانێ ناکەن و د دەمەکێ وەسا دا ھەر رێککەفتنەک ل گەل ئیرانێ بھێتە کرن دێ وەسا کەت کو کۆمارا ئیسلامێ زێدەتر ل ھەمبەر داخوازیێن رەوا یێن خەلکی توند بیت و گۆت: (دڤێت بابەتێ مافێن مرۆڤی، ھەبوونا ئازادیان و ب تایبەتی ژی مافێ پێکھاتێن دی یێن ئیرانێ ژی ببیتە پشکەک ژ بابەتێن دانوستاندنێن ل گەل ئیرانێ، تشتێ ئەمریکا و وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا دخوازن تنێ د بەرژەوەندیا وان دایە و ئەو ھزرا رەوشا ژیانا وەلاتیان ناکەن، چونکو رەوشەکا گەلەک خراب ل ئیرانێ و رۆژھەلاتێ کوردستانێ ھەیە و دڤێت جڤاکێ نێڤدەولەتی ل ھەمبەر دەستەسەرکرن، سێدارەدان و ئەشکەنجەدانا چالاکڤانێن مەدەنی بێدەنگ نەبیت).

بەھمەن مورادی چالاکڤانێ رۆژھەلاتێ کوردستانێ ژی راگەھاند کو مخابن سیاسەتا ئەمریکا و وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا د چەندین سالێن بۆری دا وەسا کریە کو دەستھەلاتا کۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ پتر پێگەھێ خوە ب ھێز کریە، رۆژانە ئیران خەلکی ل سێدارە ددەت و ئەمریکا و وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا بەحسێ وان تشتان ناکەن، ئەو یەک ژی کارتێکرنا خوە یا خراب ل خەلکی کریە و گۆت: (ب ھزاران چالاکڤان، نڤیسەر، رۆژنامەڤان ل زیندان دانە و کەس بەحسێ وان ناکەت، ئازادیا رادەربرینێ ل ئیرانێ نینە و تشتێ ئەمریکا و وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا ھەتا نھا کرینە تنێ داخۆیانی بوویە و نەرازیبوونا خوە دیار کرینە، ئەو یەک ژی بێگومان نابیتە کارتەکا فشارێ ل دژی ئیرانێ).

ل گۆر دووماھی ئامارا کو ژ ئالیێ رێکخراوا مافێن مرۆڤی یا رۆژھەلاتێ کوردستانێ ھاتیە بەلاڤکرن ژ سەرێ سالێ ھەتا نھا رێژا دەستەسەر کرن و سێدارەدانا چالاکڤانان ب تایبەتی ژی یێن کورد ل گۆر سالا بۆری زێدەتر لێ ھاتیە و د ئاستێ نێڤدەولەتی دا وەکو پێدڤی بەحسێ ھندێ نەھاتیە کرن، چالاکڤانێن ئیرانێ و رۆژھەلاتێ کوردستانێ ژ ھندێ دترسن کو ژ بەر بابەتێ بەرنامێ ئەتۆمی یێ ئیرانێ ھەموو بابەتێن دی بھێنە پشتگوە ھاڤێتن و وی دەمی دێ ئیران د ناڤخوە دا پتر خەلکی بێدەنگ کەت.

ئەڤرۆ:

سکرتێرێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی دیموکراتی کوردستان راگەھاند، ب دیتنا من باشترە زۆرینەیا شیعی و زۆرینەیا کوردی و ھەروەسا زۆرینەیا سوننی ھەڤپەیمانیێ پێک بینن، دیارکر ژی ب پێشبینیا من کورد نەشێن ھەڤپەیمانیێ ل گەل ھەڤدوو بکەن و ببنە ئێک لیست، چونکی ئەگەر لایەنێن کوردی د رێککەفتی بان، ئەڤ شەر فرۆشتە ب کوردان نەدھاتە کرن.

فازل میرانی، سکرتێرێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی د ھەڤپەیڤینەکێ دا ل گەل (دەنگێ ئەمریکا) گۆت” کێشا کوردی ل عیراقێ، کێشا بودجەی و مووچەی نینە، ل سەردەمێ سەدامی بودجە دھاتە دان و مە شەر ژی ل گەل سەدامی دکر، ھەتا پشتی سەرھلدانێ ژی یێ بەرھەڤ بوو مووچێ فەرمانبەران بھنێریت، بەلێ ژبەرکو کێشا مە کێشەکا نەتەوی یە، ئەگەر پرسا مە یا نەتەوی بجە بھێت، مە مووچێ ژ بەغدا نەڤێت، ژبەرکو ب راستی ھەموو حزبێن کوردی خەبات یا کری نەکو ل پێناڤی بودجەی، بەلکو ل پێناڤی پرسا نەتەوی”.

میرانی گۆت ژی” ئێکرێزی کێشەکا کوردانە د نوکە دا، بەلێ چونکی ئەم زێدەتر ل بەردەم گەفاینە و حزبێن شیعی و سوننی د بنەرەتدا دژی پرسا کوردی نە، بەلێ وان پارتی یا کریە رووکەش، لەوما ئەم دێ پەیوەندیێن خوە باش کەین ل گەل بەغدا و بەرگریێ ژ پرسێن خوە یێن نەتەوی کەین”.

د بەرسڤا وێ پرسیارێ دا، بۆچی شاندێ پارتی ب تنێ سەرەدانا بەغدا کریە؟، فازل میرانی گۆت” ئەگەر لایەنێن کوردی د رێککەفتی بان، ئەڤ شەر فرۆشتنە ب کوردان نە دھاتە کرن، ژبەر وێ چەندێ مخابن کورد د ناڤخوە دا ئێک نینن، ئەم ھەموو بەحسێ ئێکرێزیێ دکەین، پارتی ھەر دێ ب دووڤ ئێکرێزیێ ڤەبیت ب گۆرەی وان ئارمانجێن نەتەوی یێن پارتی ل پێناڤی وان دروست بووی”.

دیارکر ” بریار بوو شاندەک ب سەرۆکایەتیا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ کو ھەموو حزبان ب خوەڤە بگریت کۆمببن، بەلێ مخابن ھەتا نوکە نەھاتیە ئەنجامدان و سەرۆکێ ھەرێمێ ژی دخوازیت کوردان کۆم بکەت و شاندەکی دروست بکەت بۆ بەغدا، کێشەک یا ھەی ئەم ل گەل بەغدا د ناڤخوە دا مە ناکۆکی یا ھەی ومخابن ھندەک کەس ل گەل بەغدا جووت دبن دژی مافێن کوردان، پرسا لامەرکەزیەتێ دھێتە بەحسکرن یان ھندەک دبێژن بلا ئەم ھەروەک پارێزگەھان ل گەل عیراقێ بین و ل سەر فیدرالیەتا خوە، ل سەر خوینا شەھیدێن خوە دەرباز ببین و بێژین بلا ئەم وەکو پارێزگا ل گەل بەغدا بین، ب پشت راستی ڤە چەند لایەنێن کوردی، وێ داخوازیێ دکەن”.

سەبارەت پێکئینانا ھەڤپەیمانیێ بۆ ھەلبژارتنێن عیراقێ، فازل میرانی گۆت” ھەڤپەیمانی ب شێوەکێ ئاسایی باشە، بەلێ بۆ لایەنێن کوردی، ب پێشبینیا من نەشێن ھەڤپەیمانیێ ل گەل ھەڤدوو بکەن ژبەر ناکۆکیێن وان، شیعە ژی وەکو کوردانە، ل سەر پرسا ھەلبژارتنان و دژایەتیا ریفراندۆمێ و مووچە و بودجا ھەرێما کوردستانێ ئێک ھەلویستن، بەلێ ئەوژی ھەر ئێک ژێ دڤێت مەزنترین پارچا (کێکێ) یا وی بیت، لەوما نەشێن ھەڤپەیمانیێ بکەن، ب دیتنا من وان وەسا جادەیا خوە یا ھەستیار کری بەرامبەری کوردان، کو ئێدی خەلکێ وان گوھێ خوە نادەنێ”.

میرانی، د بەرسڤا پرسیارا، بۆچی کورد نەشێن ببنە ئێک لیست، دبێژیت” بەرسڤا ڤێ چەندێ ڤەدگەریت بۆ سالێن بۆری، کو رەحمەتی مام جەلال دژیانێ دا بوو، ئەم وی دەمی دشیاین ب ساناھی ئێک لیست بین و ئێک لیست ژی بووین، کوردان ب ئێک لیستیێ د ھەلبژارتنێن پێشتر ٧٧ کورسی ھەبوون، بەلێ دەمێ ژ ھەڤدوو ڤەبووین مە ھەموویان ٥٥ – ٥٦ کورسی ھەبوون، ڤێ چەندێ وەکر ئێدی ئەو حیسابا جاران ل گەل کوردان نەھێتە کرن، چونکی ب زۆرینە و کەمینە قانوونان دەرباز دکەن، ب زۆرینە و کەمینە دەنگێ ل سەر بودجەی ددەن، ئەو جھێن ڤالا یێن پشکا کوردان، ئەو سازانا کو کوردان ل گەل وان ھەبوو، ژ بەر لاوازبوون و نەبوونا ھەڤپەیمانیەکا کوردی، ئەو سازانە نەمایە”. گۆت ژی” ئەگەر زۆرینەکا شیعی، زۆرینەکا کوردی و زۆرینەکا سوننی ھەڤپەیمانیێ بکەن کارەکێ باشە بۆ پشتەڤانیکرنێ ل روودانێن پشتی ھەلبژارتنان”.

ل دۆر وێ چەندێ ئایا پارتی یا بەرھەڤە ب تنێ ھەڤپەیمانیێ ل گەل زۆرینەیا شیعی و سوننی بکەت بۆ ھەلبژارتنان بێ لایەنێن دی یێن کوردی؟ گۆت” جارێ مە بریار نەدایە، چونکی ب راستی نوکە د بزاڤان داینە بۆ ئێک لیستیا کوردی کو بێ ئوێمد نەبووینە، باشتر ئەوە زۆرینەکا کوردی و زۆرینەکا شیعی و زۆرینەکا سوننی ببنە ھەڤپەیمانیەک کو ئەز یێ بێ ئومێد نینم، بەلێ گەلەک یێ ب ئومێد ژی نینم، چونکی ھەر ئێکی مەبەستا خوە یا ھەی، ھەر ئێکی چاڤێ وی یێ ل پشکا (کێکا) خوە، ھەر ئێک حیساباتێن خوە دکەت، بەلێ نابیت بێ زۆرینەیا شیعی ببینە ئێک لایەن ل گەل ئێک لایەنێ شیعی بەرامبەر یێ دی بۆ وێ چەندێ نەبینە لایەن د وێ کێشێ دا باشترە”.

گۆت ژی” ئەم و ئێکەتی و تورکمان و ئاشووری و مەسیحی، ھەڤپشکێن ئێکین د پەرلەمان و حوکمەتەکێ دا کو دبێژنێ پەرلەمان و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ، ئەم ھەڤپەیمانین د وەلاتێ خوە دا، بەلێ بۆ ھەلبژارتنان ئەز پێشبینیێ ناکەم پشتی ڤێ ژ ھەڤدوو دابرینێ ئەو حەزە ب وێ توندیێ ھەبیت، بەلێ دبیت رۆژگارەک بھێت ئەگەر تەنگاڤیەک کەفتە سەر مللەتێ مە وەکو سالا ١٩٨٨ و پاشی ھەلەبجە و ئەنفال کو بەرەیێ کوردستانی مە دروستکر، پێشتر ناکۆکیێن حزبی ژی مە ھەبوون، بەلێ ئەم ھەموو د ئێک بەرەی دا کۆمبووین و مە شیا سەرھلدانێ بکەین و ئەڤ ھەرێمە ژی ب وی بەرەیێ کوردستانی ھاتە دامەزراندن”.

سەبارەت ئەگەرێ دەربازکرنا پرۆژێ قانوونا بودجا عیراقێ بۆ سالا ٢٠٢١ بێی کوردان، فازل میرانی گۆت” پرۆسا سیاسی بێی کوردان یا سەقەتە، چونکی کورد پێکھاتەکێ گرنگە، ئەم نەتەوێ دوویێ نە، د وەلاتەکی دا دبێژین ئەم برا و ھەڤپشکێن ھەڤدووینە، لەوما ئەگەر وان ئەو چەندە کر، دێ وی دەمێ ئاخڤتن ل سەر ڤێ چەندێ ھەبیت، کورد ژی دڤێت خەما خوە بخوەن، ب پێشبینیا من نە عیراقێ بەرژەوەندی ھەیە وێ گاڤێ ب ھاڤێژیت، نە ئەم ژی عیراقێ پالدەین بۆ ھاڤێتنا گاڤەکا ھوسا یا چەوت”.

د بەرسڤا پرسیارا ئایا کوردان کارتا فشارێ بەرامبەر بەغدا ھەیە، میرانی گۆت” نە وان کارتا فشارێ ھەیە کو نوکە مووچە گرتیە ئەو کارتا فشارێ نینە، پرسا کوردی ئەم ھەموو ھێزێن سیاسی ئەگەر د راست بن ل گەل بیر و باوەر و پەیرەو و پرۆگرامان و سۆزێن خوە ل بەرامبەر مللەتێ خوە، کێشا مە بودجە نینە، ل سەردەمێ سەدامی بودجە دھاتە دان و مە شەر ژی ل گەل سەدامی دکر، ھەتا پشتی سەرھلدانێ ژی یێ بەرھەڤ بوو مووچێ فەرمانبەران بھنێریت، پرسا کوردی پرسەکا نەتەوی یە، پرسەکا سیاسی یە، پرسەکا کەلتووری یە، مخابن ھندەک ژ ھێزێن سیاسی ژی پرسا کوری کریە کێشا بودجەی بۆ ھەڤرکیێ و موزایەدا سیاسی، کو ئەڤە ب دیتنا من مەزنترین شاشیا دیرۆکی یە و مللەت ل چ لایەنەکی ژمە قەبوول ناکەت نە ل نوکە و نە ل پاشەرۆژێ دا”.

ھەروەسا گۆت” ئەگەر پرسا مە یا نەتەوی جێبەجێ ببیت، مە مووچە ژ بەغدا نەڤێت، چونکی ئەگەر پرسا مە یا نەتەوی ھاتە بجھئینان، ئانکو دێ مە قەوارەکێ سەربخوە ھەبیت و دێ داھاتێ مە بۆ مە بیت، دێ ئازاد بین، دشێین ببینە کۆنفیدرالیەک ل عیراقێ، وی دەمی دشێین پێکڤە بژین و پێدڤی بودجا وان ژی نابین، چونکی ب راستی ھەموو حزبێن کوردی خەبات کریە نەکو ل بیناڤی بودجەی، بەلکو ل پێناڤی پرسەکا نەتەوی”.

ل دۆر ھەبوونا مەترسیێ ل سەر قەوارێ ھەرێما کوردستانێ، گۆت” مەزنترین مەترسی ل سەر قەوارێ ھەرێما کوردستانێ، لێکدابرینا کوردان بخوەیە، ئەگەر نە دڤێت عیراق پێداچوونێ ب دستووری دا بکەت چونکی ھەر ژ سالا ١٩٩٢ مە قەوارەکێ فیدرالی ئێکلایەنە یێ راگەھاندی، بەلێ پشتی ٢٠٠٣ لایەنێ دی ژی یا قەبوول کری ل ٢٠٠٥ د ستوورێ عیراقێ دا و دستوور ژی گرێبەستەکە و ب کەیفا وان نینە، بەلێ میکانیزما راستڤەکرنا دستووری، د دستووری ب خوە دا ھاتیە ھەکە سێ پارێزگا دەنگی ب وێ راستڤەکرنێ نەدا، ئەو راستڤەکرن سەرناکەڤیت، مەترسی د وێ چەندێ دایە کو ئێک ژ پارێزگەھان، ھێزەکا سیاسی ھەکە شیا زۆرینەکێ رازی بکە تکو دەنگی بدەت بۆ راستڤەکرنا دستووری، ل وێرێ مەترسی ل سەر یا ھەی”.

د بەرسڤا پرسیارا ئایا ھوون دترسن حزبەکا کوردی ل گەل سێ پارێزگەھێن ھەرێمێ نەبیت د حالەتا راستڤەکرنا دستوورێ عیراقێ دا، گۆت” ھەکە ژ حزبەکێ یان ژ دوو حزبان ژی بترسین، بەلێ ژ مللەتێ خوە نا ترسین، ب دیتنا من مللەتێ کورد یێ رەوشەنبیر و نیشتمانپەروە و ھند خێزان و کەسوکارێن شەھید و سێدارەدای و ئەنفالکریان یێن تێدا کو ل پێناڤی ڤێ ھەرێمێ دا ناکەنە قوربانی مووچەکێ ئەڤرۆ بۆ پاشەرۆژەکا نە دیار”.

سەبارەت ھەبوونا جۆرە ھەستیاریەکێ ل دەف پارتی دەمێ بەحسا وێ چەندێ دھێتە کرن، بەغدا راستەوخوە مووچەی بدەتە فەرمانبەرێن پارێزگەھەکێ و مامەلا راستەوخوە ل گەل بکەت، میرانی دیارکر” ئەم نوکە ژی ھەستیار دبین ھندی ب مە بھێتە کرن دێ دژی وێ بۆچوونێ بین، چونکی دابرینا پارێزگەھەکێ ل پێناڤی مووچەی دا ل فیدرالیەتێ و ل ھەرێمێ بۆ لایێ بەغدا، ئەڤە ب خوە مەترسیەکا مەزنە و دێ دژێ وێ چەندێ بین، ب بۆچوونا من ژ مە زێدەتر دێ رەوشەنبیر و سیاسەتمەدارێن کورد و مللەتێ مە دژی وێ چەندێ راوەستیت، ھەکە مللەت رازی بیت قوربانیێ ب فیدرالیەتا خوە و ھەرێما خوە بدەت ل پێناڤی ئەوا ب ناڤێ (لامەرکەزیەتێ) بچیت مووچەی ژ بەغدا وەربگریت، ئەو پرسەکا دی یە، وی دەمی بلا مللەت حوکمێ خوە بدەت ئەگەر حزبەک ب تنێ ڤێ چەندێ بکەت، بلا مللەتە حوکمی ل دۆر وێ چەندێ بدەت، بەلێ ھەکە مللەت ب خوە رازی ببیت، ئەم نەشێین ل بەرامبەر زۆرینەیا بۆچوونا مللەتێ خوە ب راوەستین”.

سەبارەت وێ چەندێ ئایا داخوازا مامەلا راستەوخوە یا بەغدا ل گەل پارێزگەھێن ھەرێمێ پیلانەکا دەرەکی یە بۆ ھەلوەشاندنا ھەرێما کوردستانێ، سکرتێرێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی دبێژیت” ئەڤ بابەتە یێ کوور و ستراتیژی یە، نابیت ھەردەم خوەشباوەر بین کو ئەو وەلاتێن وەلاتێ مە پارچەکری ئەم ھزار سالان بەری عەرەبا ل عیراقێ بووین، بەلێ ل کوردستانا عیراقێ یا وی دەمی کوردستان ب سەر عیراقێ ڤە نەبوو، عەرەب د دووماھیێ دا یێن ھاتینە ڤی وەلاتی ئەگەر سنوورێ وی بزانین، ئەگەر ئەم باوەر بکەین ئەو وەلاتێن کو وەلاتێ مە پارچەکری دێ کلی کەنە چاڤێن مە ل شوینا خوەلیێ، ژبۆ وێ چەندێ فیدرالیەتا مە بمینیت و گەشێ بکەت و ل دووماھیێ ب ھزرا وان ببیتە دەولەتەک، ب بۆچوونا من ئەوێن ئەڤ ئالایە ھەلگرتی، یان ئەڤ ھزرە کری،  ھزرا وان نینە و بێی پشتەڤانیا ئێک ژ جێرانێن مە، نەشێن ڤێ ببەنە سەری”.

ھەولێر، قائید میرۆ:

بەرپرسەکێ سەندیکا پارێزەرێن کوردستانێ ئاشکرا کر، پرسا سزادانا چالاکڤانێن بەھدینان ژ پرسەکا قانوونی بوویە بابەتەکێ سیاسی و گەف ل دەستەکا دادوەرێن ئەڤێ بادەکێ دھێنە کرن و گۆت، دەستەک ل پشت سۆشیال میدیایێ و رۆژنامەڤانان ھەیە و پێدڤیە بڕیار بۆ دادگەھا تەمیز بمینیت نەک ھەر کەسەک بڕیارێ بدەت بێی بەلگە.

ئەیاد کاکەیی، سەرۆکێ لقێ ھەولێرا سەندیکا پارێزەرێن کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ گۆت:” مە ژی وەک سەندیکا پارێزەرێن کوردستانێ تێبینی ل سەر ھندەک دادوەر و داگەھان ھەنە، بەلێ مە دادوەرێن زۆر باش ژی ھەنە، بەلێ ل گەل ڤێ چەندێ ژی دادوەر ھەنە پێدڤیە پلەیەکا حزبی ھەبیت نەک ببنە دادوەر، بەلێ دادوەرێن جوامێر ھەنە و ل بادەکا چالاکڤانێن دەڤەرا بەھدینان ژی چو کێماسی نەبووینە، چونکی بەلگە ل سەر ھەبووینە و دادوەری ژی ل گورەی بەلگەیێن بەردەست حوکمێ ئەڤان شەش کەسان دەر کریە، خاک ل ھەموو کەسی پیرۆزترە و سزایێ بۆ چالاکڤانێن بەھدینان ھاتیە دەر کرن کێمترین سزایە ژلایێ قانوونی ڤە، ژبەرکو سیخۆری ھەبوویە، ھەکە بھێتە تەمیز کرن ئەڤە دێ سزایێ وان دژوارتر بیت، چونکی سزایێ وان کەسێن تۆمەتێن وەسا ل سەر دھێنە پشتڕاست کرن ھەتا پازدە سالان دھێنە حوکم کرن.

کاکەیی گۆتژی: مخابن ل ھەرێما کوردستانێ بابەتێ سزادانا تاوانباران بوویە پرسەکا سیاسی نەک قانوونی، ئەو سێ دادوەرێن سزایێن چالاکڤانێن بەھدینان دەرکری گڤاشتنێن زۆر ل سەر ھەنە و ھەتا تەلەفۆنێن خێزانێن وان ژی ھاتینە گرتن ژبەر وان ھێرشێن ل سەر دھێنە کرن، کارێ ئەندامێ پەرلەمانتاری ئەو نینە بێژیت فلان بەلگە درستە و فلان بەلگە درست نینە.

شارەزایێ قانوونی ئەو چەندە ژی گۆت:” ھەر کەس و لایەنەکێ تێبینی ھەبن ل سەر دادگەھێ دشێت ب رێکێن قانوونی گازندێن خوە بگەھینیت و بەری نوکە ژی مە چەندین جاران تێبینی داینە لایەنێن قانوونی و کار ل سەر ھاتیە کرن، ئەڤا نوکە ب رێیا سۆشیال میدیایێ و بناڤێ رۆژنامەڤانیێ دھێتە رێڤە برن دەستەک لپشت ھەیە، ئارمانج تێدا بەڕەڤانی کرن نینە ژ مافێن مرۆڤی .

پارێزەر ئەیاد کاکەیی ئاماژە پێ کر کو ھێشتا بادەک نەھاتیە ئێکلا کرن خەلکەک بڕیارێ ل سەر ددەت ئێ باشە ھەکە بەلگە نەبن بڕیارا سزادانا وان شەش کەسێن بەھدینان دێ ھێتە راستڤە کرن و بەرۆڤاژی بەلگە ھەبن دێ سزایێ خوە وەرگرن و گۆت: زۆر ھێرش ل سەر سەرۆکێ دادگەھێ و دادوەر زرار دھێنە کرن، ددەمەکی دا بوویە سەرۆکێ دادگەھێ ل گورەی قانوونێ ئەو پۆست رێڤە بریە و بەرھەڤ بوویە بۆ رۆژەکا دی پاش بێخیت، بەلێ ھەر وانا داخواز کریە بادەک بھێتە ئێکلا کرن و چو گونەھا دادوەری تێدا نینە، لەوڕا ھێرش و گڤاشتنێن ل سەر دادگەھێ و دەستەکا دادوەران بێ بنەمانە و پێدڤیە سنورەک بۆ بھێتە دانان، چونکی ئیدی چو دادوەر د بەرھەڤ نینن بادەکێن وەسا ب ڕێڤە ببەن ژبەرکو ھەکە ھەر بادەکەک ھاتە پێش و بڕیارا دادگەھێ ل سەر بھێتە دان ببیتە بابەتەکێ سیاسی و ھێرشی سەر دەزگەھێن قانوونی بکەن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com