ئەڤرۆ نیوز، عەلی حاجی:
د سەرەدانا خوە دا بۆ بژێرێ زاخۆ پارێزگەرێ دهوكێ دكتور عەلی تەتەر شەش جاددە ل تاخێن جوودایێن زاخۆ ڤەكرن و كەڤتنە د خزمەتا وەلاتیان زاخۆ دا.
د كونگرەیەكێ روژنامەڤانی دا دكتور عەلی تەتەر پارێزگەرێ دهوكێ گۆت: (ڤەكرنا شەش جاددەیاێن نوو ل تاخێن جودایێن زاخۆ دێ بیتە ئەگەر نێزیكی هزتر مالان مفایی ژێ ببینن كو ئەڤرۆ كەڤتیە د خزمەتا وەلاتیان دا و هەر دیسان سەرەدانا بۆ زاخۆ ژی بۆ زێدەتر هایدار بوو ل سەر وان پروژەیێن پێشتر سەروكێ حكومەتا هەرێما كوردستانێ رەزامەندی ل سەر جێبەجێ كرنا وان دەركری ژبەر كو ئەو پروژەیە دبنە دوو پشك پشكەك راستەوخۆ دهێنە ئەنجام دان كو هندەك ژ وان د كاركرنێ دانە و نێزیكی 40% كار كرن ل سەر ب دوماهی هاتیە و دێ هەولدەین د زووترین دەم دا وان پروژەیان ب دوماهی بینن و بێخینە د خزمەتا وەلاتیان دا وپشكەكا دیتر ژی دێ بنە تەندەر و پشتی ب دوماهی ئینانا كارێ تەندەراتیێ د وان پروژەیان دا دێ دەست ب كاری هێتە كرن، ئێك ژ ئارمانجێن حكومەتێ ئەوە كو بێ جیاوازی پروژەیێن خێرخازی بۆ هەمی وەلاتیان ئەنجام بدەت بەلێ دەستپێكی دێ بۆ گەرەكێن هەژار نشین بیت كو ئەو پروژەیە ب رەنگەكێ بیت خەلكەكێ زێدەتر مفایی ژێ ببینیت و دێ كاروانێ ئاڤەدانیێ ژی ل هەمی باژارێن پارێزگەها دهوكێ بەردەوام بیت) .
ناڤهاتی ئەو چەندە ژی گۆت: (بەری بنیاتێ بۆ گەلەك پروژەیان هات بوو دانان بەلێ ژ ئەگەرێ قەیرانا دارایی هەتا نوكە نەكەڤتینە د بوارێ جێبەجێ كرنێ دا و لەورا ئەو پروژەیێن بهێنە جێبەجێ كرن كو ئەو پروژەیەنە یێ كو سەر 90% یان ژی سەر 75% یان ژی 50% هاتینە پولین كرن كۆ دێ خزمەتا وەلاتیان كەت و دێ هێنە دروست كرن و هەر دیسان پێدڤی یە هندەك پاركێن گشتی ژلایێ حكومەتێ ڤە بهێنە دروست كرن بۆ وەلاتیان و ئەو پاركە بكەڤیتە د خزمەتا وان دا و حكومەتا هەرێمێ ئەو پلان دایە كو هندەك پروژەیێن د بیاڤێن جهێن بهێنڤەدانێ دا بێخیتە د بوارێ جێبەجێ كرنێ دا).
ئه‌ڤرۆ نیوز:
لژنا بلندا ساخله‌می و سلامه‌تیێ ل عیراقێ بریار دا ته‌ڤایا خالێن توخیبی بۆ لهه‌ڤگوهارتنا بازرگانیێ ل ته‌ڤایا رۆژێن هه‌فتیێ دێ هێنه‌ڤه‌كرن، ده‌واما سازیێن حوكمه‌تێ ژی ب 50% فه‌رمانبه‌ران ده‌ست پێ كه‌ت، چالاكیێن وه‌رزشی بێ هانده‌ر دێ ده‌ست پێ كه‌ن.
لژنا بلندا ساخله‌میێ و سلامه‌تیێ ل عیراقێ كۆ ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆك وه‌زیرێ حوكمه‌تێ چه‌ند بریاره‌ك ده‌رخستن ژ وان، ته‌ڤایا خالێن توخیبی یێن عیراقی ل هه‌مو رۆژێن هه‌فته‌یێ دێ دڤه‌كری بن بۆ لهه‌ڤگوهارتنا بازرگانی و دابینكرنا پێدڤیێن رۆژانه، هه‌روه‌سا ده‌واما فه‌رمانگه‌هێن حوكمی ب رێژا 50% یا فه‌رمانبه‌ران ده‌ست پێ دكه‌ت، خارنگه‌هـ و هول و ناڤه‌ندێن گه‌شتیاری دێ هێنه‌ڤه‌كر، هه‌روه‌سا چالاكیێن وه‌رزشی و گه‌نجان دووباره ده‌ست پێ كه‌ن، به‌لێ بێ به‌رهه‌ڤبوونا هانده‌ران.
لژنا بلندا ساخله‌میێ و سلامه‌تیێ ل عیراقێ ئه‌و چه‌نده ژی دیاركر پیگیربوون ب رێكارێن ساخله‌مێ و خوپارێزیێ مه‌رجه بۆ به‌رده‌وامیا بریاران.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
لگۆری دوماهی ئامارێن توشبوویێن ڤایرۆسێ كورونایێ ل جیهانێ گه‌هشته 27 ملیۆن و 50 هزار و 581 كه‌سان.
لگۆری دوماهی ئامارێن جیهانی یێن ئه‌ڤرۆ ژماره‌یا توشبوویێن كورونایێ ل جیهانی گه‌هشته 27 ملیۆن و 500 هزار و 581 كه‌سان، ژ ئه‌ڤێ ژماره‌یێ ژی هه‌شت سه‌د و 96 هزار و 083 كه‌سان گیانێ خوه ژ ده‌ست دایه.
ل سه‌ر ئاستێ وه‌لاتێن جیانێ ئه‌مریكا زۆرترین رێژه‌یا توشبوونێ ب ڤایرۆسێ كورونایێ تێدا هاتیه توماركرن و گه‌هشتیه شه‌ش ملیۆن و 485 هزار و 575 كه‌سان و 193 هزار و 534 كه‌سان ژی گیانێ خوه ژ ده‌ست دایه.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
پەرلەمانی کوردستان خاڵێکی دیکە بۆ بەرنامەی کار زیاد دەکات
بریاره ئه‌ڤرۆ ده‌مژمێر ئێكێ نیڤرۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ رنشتنا ژماره 2 یا ئاسایی یا خولا پایزدێ یا سالا دوێ ژ خولا پێنجێ یا هه‌لبژارتنان ساز بكه‌ت.
ده‌ستێكێ سێ خال ئێخست بوونه ناڤ به‌رنامه‌یێ كارێ كۆمبوونێ، به‌لێ پاشی سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانی خالا چارێ ژی بۆ به‌رنامه‌یێ كاری زێده‌كر.
خالا ئێكێ یا كارێ كۆمبوونا په‌رله‌مانێ كوردستانێ به‌رده‌وامبیدانه ب خاندنا دوێ بۆ پێشنیارا یاسایا ماف و ئه‌ركێن نه‌خوشی ل هه‌رێما كوردستانێ.
به‌رنامه‌یێ كارێ دوێ یێ په‌رله‌مانی ئیخستنه ری و ده‌نگدان ل سه‌ر پێداچوونا چه‌ند ماده و برگه‌یێن یاسایا ژماره 1 یا سالا 2020 یاسایا به‌رهنگاربوونا ماده‌یێن هوشبه‌ر و كارتێكرنێن عه‌قلی ل هه‌رێما كوردستانێ.
به‌رنامه‌یێ كارێ سیێ خاندنا دوێ بۆ پێشنیارا یاسایا بستوڤه‌گرتنا فه‌رمانبه‌ران ل هه‌رێما كوردستانێ.
خالا چارێ ژ به‌رنامه‌یی كارێ كۆمبوونا په‌رله‌مانێ كوردستانێ سیوندخارنا به‌ربژار (عه‌مه‌ر عه‌بدللا فه‌تاح ل شوونا ئه‌ندامێ په‌رله‌مانی یێ ده‌ست ژ كاریڤه‌كێشایی سوران عومه‌ر سه‌عیدی.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ كۆم دبیت و به‌رنامه‌یێ كاری یێ جڤاتێ پێكهاتیه ژ چار ته‌وه‌ران.
بریاره ده‌مژمێر ئێكێ نیڤرۆیا ئه‌ڤرۆ جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ رینشتنا خو یا ئاسایی یا ژماره 3 یا وه‌رزێ یاسادانانا ئێكێ ل سالا یاسادانانا سیێ ل خۆلا هه‌لبارتنێن چارێ ساز كه‌ت.
د ئه‌ڤێ جڤینا جڤتا نوونه‌رێن عیراقێ دا ژبلی ده‌نگدان و خاندنا ئێكێ بۆ سێ پێشنیارێن پرۆژه یاسایان، محه‌مه‌د ده‌راجی یێ په‌رله‌مانتار پرسیاره‌كا زاره‌كی ژ وه‌زاره‌تا دارایی و پلانێ دكه‌ت.
ئەڤرۆ نیوز:
وەزارەتا ساخلەمیێ یا حوکمەتا هەرێما کوردستانێ راگەهاند کو د ماوەیێ ٢٤ دەمژمێرێن بۆری دا ٧٨٨ کەس ل هەرێما کوردستانێ تووشی ڤایرۆسێ کۆرۆنایێ بووینە کو ئەو یەک زێدەترین رێژەیە د رۆژەکێ دا و هەروەسا ٢٤ تووشبوو ژی مرینە.
ڕاگەیاندراوی (٢٤) کاتژمێری تایبەت بە نەخۆشی ڤایرۆسی کۆڕۆنای نوێ COVID19 ژمارە (١٩٤)
١. کەرەنتین: (هیچ هاوڵاتی نوێ کەرەنتین نەکراون)
هیچ هاوڵاتی لە کەرەنتینن نەماونەتەوە.
٢. پشکنین: (٥٠٥٠ پشکنینی نوێ)
(١٨٠٦ هەولێر)، (٧٤٠ سلێمانی، ١٥٣ گەرمیان)، (٢٢٩١ دهۆك)، (٦٠ هەڵەبجە)
٣. تووشبوو: (٧٨٨ تووشبووی نوێ)
(٢٨١ هەولێر)
(١٠٤ سلێمانی، ٢٤ گەرمیان)
(٣٤٩ دهۆك)
(٣٠ هەڵەبجە)
٤. چاکبوون: (٤٣١ چاکبوون)
(٢٢١ هەولێر)
(٣٨ سلێمانی، ٣٦ گەرمیان)
(١٠٦ دهۆك)
(٣٠ هەڵەبجە)
٥. مردن: (٢٤ مردن)
(٧ هەولێر)
(١٢ سلێمانی، ١ ڕاپەڕین)
(٣ دهۆك)
(١ هەڵەبجە)
ئاماری گشتی:
کەڕەنتین هاوڵاتی ٢١٨٧١ (٢١٨٧١ دەرچوو)
پشکنین ٣٤٨٧٨٥ (١٣٥٦١٥ هەولێر، ٩٣٦١٣ سلێمانی، ١١٦٢٤١ دهۆك، ٣٣١٦ هەڵەبجە)
تووشبوون ٣٢٩٩٨ (١٣١٨٣ هەولێر، ١٢٧٧٣ سلێمانی، ٥٩٦٩ دهۆك، ١٠٧٣ هەڵەبجە)
چاکبوون ٢٠٩٢٣ (٩٣٢٧ هەولێر، ٨٥٥٩ سلێمانی، ٢٠٥٢ دهۆك، ٩٨٥ هەڵەبجە)
لەژێر چارەسەر ١٠٨٤٤ (٣٣٩٨ هەولێر، ٣٥٣٨ سلێمانی، ٣٨٣٩ دهۆك، ٦٩ هەڵەبجە)
مردن ١٢٣١ (٤٥٨ هەولێر، ٦٧٦ سلێمانی، ٧٨ دهۆك ، ١٩ هەڵەبجە)
ئه‌ڤرۆ نیوز، مه‌حمود نهێلی:
د سه‌ره‌دانه‌كی دا بۆ ده‌ڤه‌را ئامێدیێ مه‌سرۆر بارزانی سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل رۆژا دوشه‌مبی 7/9/2020 به‌رێ بنیاتی بو نه‌خوشخانه‌یه‌كا 100 ته‌ختی ل كومه‌لگه‌ها هێتوتێ یا سه‌ر ب ناحیا دێره‌لۆك ڤه دانا.
ل ده‌سپێكی عه‌لی ته‌ته‌ر پارێزگارێ دهوكێ په‌یڤه‌ك پێشكێش كر و دیار كر، كو ئه‌ڤه دووه‌م سه‌ره‌دانه یا جه‌نابێ سه‌رۆكێ حكومه‌تێ بو ده‌ڤه‌را به‌هدینان بو دانانا به‌رێ بنیاتی بو چه‌ند پرۆژه‌یه‌كان ل ده‌ڤه‌رێ ژ بو خزمه‌تكرنا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ و دورستكرنا پرۆژه‌یان .
ناڤهاتی سوپاسیا خه‌لكێ گوندێ هێتوتێ ژی كر، كو بێ داخازیا هیچ تشته‌كی بكه‌ن ئه‌ڤ پارچا ئه‌ردی كو دورێن 45 هزار میترێن چار گوشه‌یه پێكێشی حكومه‌تێ كریه بو ئه‌نجامدان ڤێ پرۆژه‌ی.
دووڤ دا دكتور سامان به‌رزنجی وه‌زیرێ ساخله‌میێ یێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د په‌یڤه‌كی دا سوپاسیا جه‌نابێ سه‌رۆكێ حكومه‌تێ كر، بو گرنگی دانا وی ب كه‌رتێ ساخله‌میێ و گۆت: ئه‌ڤ پرۆژه‌یه دێ خزمه‌ته‌كا باش یا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ كه‌ت ژلایێ ساخله‌میێ ڤه بو دابینكرنا خزمه‌تگوزیارێن ئاست بلند وه‌ك نشته‌رگه‌ری و نڤاندنا نه‌خوه‌شان و هه‌وارهاتنێ و ئامیرێن پێشكه‌فتی یێن ئێم ئار ئه‌ی و سیتی سكان و تاقیگه‌ه و هه‌موو ئامیرێن پێشكه‌فتی یێن ته‌كنیكی و هونه‌ری.
پاشان مه‌سرۆر بارزانی سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د په‌یڤا خوه دا خوه‌شخالیا خوه ده‌ربری كو جاره‌كا دی سه‌ره‌دانا ده‌ڤه‌را ئامێدیێ كریه و گۆت: ( سه‌ره‌دانا مه یا ڤێ جارێ بو دانانا به‌رێ بنیاتی یێ ڤێ نه‌خوه‌شخانه‌یێ بوویه و هڤیدارم ل سه‌ر ئاستێ ستانده‌ردێن جیهانی و د ماوه‌یه‌كی كێم دا بهێته چێكرن بو هندێ زێده‌تر خزمه‌تا خه‌لكێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ بكه‌ن).
سەرۆکێ حوکمەتێ گۆت: (د به‌رنامه‌یێ حكومه‌تێ دا مه گه‌له‌ك گرنگی دایه هندێ كو فه‌رمانگه‌هێن حكومی و خزمه‌تگوزاری بگه‌هنه هه‌موو گوند و ناوچه و ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ بو وێ یه‌كی هاولاتی نه‌چار نه‌بن و پێدڤی ب هندی نه‌بیت سه‌ره‌دانا سه‌نته‌رێن پارێزگه‌هان و باژێران بكه‌ن).
و دیار ژی کر ژ به‌ر هندێ مه بریار دا ئه‌م ڤێ نه‌خوه‌شخانه‌یێ ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ دروست بكه‌ین ژ به‌ر كو ئه‌ڤه ده‌ڤه‌ره‌كا به‌رفره‌یه و خه‌لكه‌كی قه‌هره‌مان و خه‌باتكه‌ر و تێكوشه‌ر، ساله‌هانه خه‌بات كریه بو ئازادكرنا كوردستانێ و نوكه ژی وه‌ختێ هندێ یه ئه‌م هه‌موو خزمه‌تا خه‌لكێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ بكه‌ین.
ناڤهاتی دیار ژی كر، ب مخابنی ڤه هه‌ر ل ده‌سپێكا ده‌ست بكار بوونا كابینا نوویا حكومه‌تێ ئه‌و توشی گه‌له‌ك قه‌یرانان بوون كو ئێك ژ وانا نه‌خوشیا كورونایێ یوو یه و دووڤ دا ئاریشه‌یێن ئابوری. به‌س ئه‌ڤان قه‌یرانان ئه‌م رانه‌گرتین به‌لكو وه‌كو پێدڤی و وه‌كو مه دڤیا ئه‌م نه‌شیانه زوو ڤان پرۆژان ئه‌نجام بده‌ین چونكه یا پیدڤی ئه‌و بوو ئه‌م به‌رسینگێ ڤان قه‌یرانان بگرین و هه‌كه خودێ فه‌رسه‌تی بده‌ت دێ یێن به‌رده‌وام بین ل سه‌ر بجهئینانا پرۆژه‌یان ل هه‌موو ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ .
ناڤهاتی گۆت ژی بو ڤێ ده‌ڤه‌رێ ژی نه بتنێ ئه‌ڤ پرۆژه‌یه دێ هێته چێكرن به‌لكو هند پرۆژه‌یێن دیتر ژی هه‌نه و ئه‌م ل گه‌ل پارێزگارێ دهوكێ قایمقامێ ئامێدیێ و رێڤه‌به‌رێن ناحیان كومبووینه و مه به‌حسێ داخازی و پێداویستیێن خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ و ئاریشه و پرۆژێن پیدڤی كریه كو دێ ل ده‌ڤه‌رێ هێنه ئه‌نجام دان و ئه‌وا مه پێچیت ئه‌م ته‌خسیریێ ناكه‌ین بۆ خزمه‌تكرنا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ.
و گۆت: (ئه‌ز حه‌ز دكه‌م هوین بزانن جه‌نابێ سه‌رۆكی گه‌له‌ك حه‌ز دكه‌ت پتر خزمه‌تا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ بهێته كرن چونكه ئه‌وی پێشمه‌رگایه‌تی یێ ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ كری و ئه‌و دزانیت قه‌در و قیمه‌تێ خه‌لكێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ چه‌نده و مه بۆ ڤێ یه‌كی لیژنه پێك ئیناینه بو وێ یه‌كێ بزانین پێدڤیێن خه‌لكێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ چنه كو بكه‌ینه به‌رنامێ حكومه‌تێ دا بو بجهینانێ) .
مەسرور بارزانی دیار ژی كر، كو خه‌لكی ده‌ڤه‌رێ به‌رێزێن مه نه و ئه‌و خودانێ ده‌ڤه‌رێ نه و بلا چ كه‌سه‌كی دی خوه ل ده‌ڤه‌رێ و خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ نه‌كه‌ته خودان و ئه‌و كه‌سێن دبنه ئه‌گه‌ر كو ئه‌ف ده‌ڤه‌ره نه‌هێنه ئاڤاكرن و د سه‌ر هندێ را دهێن و خه‌لكی هاندده‌ن كو گازندا ژ حكومه‌تێ بكه‌ن ل سه‌ر نه‌گه‌هشتنا خزمه‌تگوزاریان بلا پسیارێ ژ وان بكه‌ن كو كیه بوویه ئه‌گه‌رێ هندێ 800 گوند نه‌هێنه ئاڤاكرن هه‌روه‌سا دڤێت واز ل هندێ بینن كو خه‌لكی بلڤین بو دروستكرنا ئاریشه‌یان و دڤێت بزانن ئه‌وێن حه‌ژ خزمه‌تكرنا وه‌لاتێ خوه دكه‌ت ئه‌ون یێن توڤێ دوبه‌ره‌كیێ نه‌چینن . و ته‌كه‌ز كر، كو حكومه‌تا هه‌رێمێ حكومه‌تا هه‌وه‌یه و یا د خزمه‌تا هه‌وه دا و ئه‌م خزمه‌تكارێن هه‌وه‌ینه و ئه‌م نه مه‌زنێن هه‌وه‌ینه و ئه‌ركێ مه یه ئه‌م خزمه‌تا هه‌وه بكه‌ین.
ناڤهاتی ده‌ربارێ نه‌خوشیا كورونایێ ئاشكراكر، كو هنده‌ك لایه‌نان ئه‌ڤ نه‌خوه‌شیه كره بابه‌ته‌كی سیاسی و خه‌لكی باجا هندێ دا و داخاز ژی كر، خو دڤێت هاولاتی خوه ب پارێزن دكو خوه‌شتڤێن خوه ژ ده‌ست نه‌ده‌ین.
تێ زانین ئه‌ڤ نه‌خوه‌شخانه‌یه دێ یا 100 ته‌ختی بیت و دێ ل سه‌ر رووبه‌رێ 45 هزار میترێن دوو جاری هێته دروست كرن و كوژمێ 43 ملیون دولاران بو هاتینه ته‌رخانكرن و پێك دهێت ژ ئاڤاهیێ سه‌ره‌كی یێ نه‌خوشخانێ و ئاڤاهیێ نوژداریا داد و هه‌وارهاتنێ و ئاڤاهیێ ته‌كنیكی و جهێ دانانا فرۆكه‌یێ دێ لێ هه‌بیت و دێ د ماوێ 900 رۆژان دا ب دووماهی هێت.
ئەڤرۆ نیوز:
تارق مەندەلاوی رێڤەبەرێ گشتی یێ فەرمانگەها قوربانیێن تیرۆرێ ل دەزگەهێ شەهیدێن عیراقێ راگەهاند کو وان بریار داینە دەست ب وەرگرتنا معاملێن کەسوکارێن شەهیدێن ئێزدیان ل شەنگالێ و دەوروبەرێن وێ بکەن و نها وان لقێ دویێ ژی ل وێرێ ڤەکرینە دا زووتر بشێن معاملێن وەلاتیان ل شەنگالێ وەربگرن.
ناڤهاتی راگەهاند کو دێ ب دەه ملیۆن دیناران کەسوکارێن شەهیدێن ئێزدی یێن کو ب دەستێ تیرۆرستێن داعشێ هاتینە شەهید کرن دێ هێنە قەرەبۆ کرن.
هەمان بەرپرسی راگەهاند ل شەنگالێ وەلاتیێن کو ب دەستێ رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ هاتینە شەهید کرن یان ژی هەتا نها چارەنڤیسێ وان دیار نینە هژمارا وان پترە ژ حەفت هزار کەسان.
نيشاندان