ئەڤرۆ یوز، لەزگین جوقی:

د. فه‌رهاد ئیسماعیل ، به‌رپرسێ‌ پشكا ئایدزێ‌ و نه‌خۆشیێن زاینده‌ی ل رێڤه‌به‌ریا كارۆبارێن خۆ پاراستنا ل ساخله‌میا دهۆكێ‌ دیاركر كو ئه‌ڤه‌ نه‌خۆشیه‌كا ڤایرۆسی یه‌ و ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ تووشبوونه‌ ب گرۆپه‌كێ‌ ڤایرۆسان ئه‌وژی ڤایرۆسێن (A,B,C,D,e) و ئه‌ڤ ڤایرۆسه‌ ل هه‌موو جیهانێ‌ یێ‌ به‌ربه‌لاڤه‌ و سالانه‌ هه‌تا ملیونه‌ك و 400 هزار كه‌سان گیانێ‌ خوه‌ ژ ده‌ستدده‌ن ژبه‌ر ڤێ‌ نه‌خۆشیێ‌ و گۆت: هه‌موو جۆرێن ڤی ڤایرۆسی مه‌ترسیدار نینن و دهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، ب تنێ‌ جۆرێ‌ ئه‌ی و بی و سی نه‌ ئه‌ڤه‌ دبنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ نه‌خۆشیا دومدرێژ، هه‌كه‌ نه‌هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن و ئه‌ڤ جۆری ڤایرۆسی ب رێیا خوینێ‌ و كریارێن سكسی یێن نه‌ پاراستی و دایكا دووگیان بۆ زارۆكی دهێنه‌ ڤه‌گوهاستن..

ئاشكرا كركو پلان وه‌سایه‌ هه‌تا سالا 2030 ێ‌ ئه‌ڤ ڤایرۆسه‌ كێم ببن و كونترول لسه‌ر بهێـته‌ كرن، چونكو نوكه‌ ڤاكسین هه‌یه‌ دهێته‌ دان بۆ زارۆكێ‌ هه‌ر ژ رۆژا ئێكێ‌ ده‌مێ‌ ژ دایك دبیت ئه‌م كاردكه‌ین ئه‌ڤ ڤایرۆسه‌ ژ دایك دوگیان نه‌هێته‌ ڤه‌گوهاستن بۆ زارۆكێ‌ وێ‌، ئه‌وژی هه‌كه‌ دایكێن دوگیان دماوی دوگیانیێ‌ دا پشكنینا خوه‌ یكه‌ن و پشتی زارۆكبوونێ‌ ئێكسه‌ر هنده‌ك پێرابوون بهێنه‌ كرن، دا كونترول سه‌ر به‌لاڤبوونا ڤایرۆسی بهێـته‌ كرن، هه‌روه‌سا ژی ده‌مێ‌ ماره‌برینێ‌ ژی پشكنین بهێنه‌ كرن، هه‌كه‌ ئه‌ڤ ڤایرۆسه‌ دیارببن چاره‌سه‌ری بهێته‌ كرن به‌ری شه‌هیانێ‌، داكو هه‌ردو لایه‌ن تووش نه‌بنێ‌ و نوكه‌ ل هه‌موو كه‌رتێن ساخله‌میێ‌ و نه‌خۆشخانه‌ و بنگه‌هێن ساخله‌میێ‌ پشكنین بۆ ده‌ستنیشانكرنا ڤان ڤایرۆسا دهێنه‌ كرن.

د. فه‌رهاد ئیسماعیل گۆتژی ئه‌ڤ ساله‌ ل دهۆكێ‌ 90 هزار پشكنین یێن بۆ وه‌لاتیان هاتینه‌ ئه‌نجامدان و639 كه‌س تووشی كولبوونا جه‌رگی یا ڤایرۆسی بووینه‌، ژوانا ژی جۆری ئه‌ی و سی سالا بۆری پشكنینن بۆ 70 هزار كه‌سان هاتبوونه‌ كرن و گۆتژی: ئه‌ڤ ساله‌ رێژا پشكنینا مه‌ زێده‌كریه‌ و ئه‌م یێ‌ هه‌ول دده‌ین سال دووڤ سالێ‌ رێژا پشكنینا پتر بهێته‌ كرن داكو باشی كونترول لسه‌ر بهێته‌ كرن.

هه‌روه‌سا دیاركر دناڤ خه‌لكێ‌ مه‌ دا كه‌سێن تووشی ڤێ‌ نه‌خۆشیێ‌ دبن چو نیشان ل سه‌ر دیارنینن هه‌تا پشكنین دهێنه‌ كرن ژ نوو دیاربیت و هه‌كه‌ هه‌بیت كو پتر ژ 90% ژ هه‌لگرێن نه‌خۆشیا كولبوونا جه‌رگی یا ڤایرۆسی هیچ نیشانه‌ك لسه‌ر دیارنابیت هه‌تا دهێته‌ پشكنینكرن، له‌ورا ئه‌م هه‌موو هه‌ولدانان دكه‌ین خه‌لك پشكنینان ئه‌نجام بده‌ن.

ئەڤرۆ نيوز، وارهێل نێروه‌ی:

شانده‌كێ‌ وه‌زاره‌تا ساخله‌میا عیراقێ‌ سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ دا بریاره‌ بوردا عه‌ره‌بی ئه‌نجومه‌نێ‌ عه‌ره‌بی بۆ بسپوریێن تایبه‌تمه‌ند د بوارێن نوشداریێن جودا ل دهوكێ‌ بهێته‌ ڤه‌كرن.
د.زیاد عه‌بدولئه‌حه‌د شمعون دوسكی، رێڤه‌به‌رێ‌ پشكا پلاندانانێ‌ ل رێڤه‌به‌ریا گشتی ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ دیار كر: شانده‌كێ‌ رێڤه‌به‌ریا پلاندانان گه‌شه‌پێدانا مروڤی ل پشكا سیاسه‌ت و پلانانێت ساخله‌میا وه‌زاره‌تا ساخله‌میا عیراقێ‌ ب هه‌ماهه‌نگی دگه‌ل وه‌زاره‌تا ساخله‌میا هه‌رێمی سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ كر و بریاره‌ سه‌ره‌دانا هه‌می نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌ر و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند ساخله‌میێ‌ سه‌ر ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ كه‌ن، گوت ژی: پشتی سه‌ره‌دانێ‌ دێ‌ بۆ وان دیار بیت هه‌ر نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌ره‌ك كارێ‌ وی چیه‌ ئه‌ڤجا هه‌ر نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌ره‌ چ جورن گشتی، فێركرنێ‌، تایبه‌تمه‌ندن هه‌روه‌سا دا بزانن چه‌ند د شیاندا هه‌یه‌ بۆ ڤه‌كرنا سه‌نته‌رێ‌ راهێنانا بوردا عه‌ره‌بی بۆ بسپوریێن نوشداری ل پارێزگه‌ها دهوكێ‌.
گوت ژی: ل پارێزگه‌ها دهوكێ‌ دوو جورێن بوردا هه‌نه‌ ئه‌و ژی بوردا كوردی ئه‌نجومه‌نێ‌ بوردا كوردستانی بۆ بسپوریێن نوشداری، بوردا عیراقی ئه‌نجومه‌نێ‌ عیراقی بۆ بسپوریێن نوشداری ل نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌رێت تایبه‌تمه‌د هه‌یه‌.
ئاشكرا ژی كر: مه‌ره‌م ژ سه‌ره‌دانا ڤی شاندی بۆ نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند ئه‌وه‌ دا هه‌لسه‌نگاندنه‌كێ‌ بۆ وان جها بكه‌ن تا چ ئاست وه‌ك پێدڤی پروفیسور نوشدارێن تایبه‌تمه‌ند هه‌نه‌ دا كو سه‌رپه‌رشتی و راهێنانێ‌ ب قوتابیێن بوردێ‌ بكه‌ن و كه‌ل و په‌رلێن پێدڤی ژ ئامیر و كه‌ره‌سته‌ ل وان نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌ران هه‌یه‌.
د.زیادی گوت ژی: وه‌رگرتنا ئامارێن نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند ئه‌ڤه‌ ژی دێ‌ مفایی گه‌هینیته‌ شاندێ‌ ناڤبری دا بزانن كا رۆژانه‌ چه‌ند خه‌لك سه‌ره‌دانا نه‌خوشخانه‌ و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند دكه‌ن دا وه‌كو پێدڤی كه‌ل و په‌ل و رێژا ده‌رمان و پێداویستێن نوشدارێ‌ بۆ پارێزگه‌ها دهوكێ‌ دابین بكه‌ن.
ئاشكرا ژی كر: به‌ری نوكه‌ ئه‌ڤ بورده‌ ل دهوكێ‌ نه‌بوو قوتابیێن پارێزگه‌ها دهوكێ‌ هه‌ڤركی دكر ژبۆ وه‌رگرتنا كورسیه‌كێ‌ خواندنێ‌ ل پارێزگه‌هێن سلێمانی و هه‌ولێرێ‌ گه‌له‌ك جاران كه‌س ل دهوكێ‌ نه‌هاتیه‌ وه‌رگرتن، له‌ورا ڤه‌كرنا سه‌نته‌رێ‌ راهێنانا بوردێ‌ عه‌ره‌بی دێ‌ پێنگاڤه‌كا باش بیت بۆ قوتابیێن دهوكێ‌ ژبۆ پێشخستنا ئاستێ‌ زانستی نوشداری د بوارێن بسپوریێن تایبه‌تمه‌ند.
گوت ژی: پشتی كارێ‌ شاندی دوماهیك دهێت كو بۆ ده‌مێ‌ دوو رۆژان دێ‌ پارێزگه‌ها دهوكێ‌ بن، پاشان دێ‌ هه‌لسه‌نگاندن بۆ وان جها هێته‌ كر ئه‌وێن سه‌ره‌دانا وان كری دا كو برێكا لیژنه‌كا تایبه‌تڤه‌ بریار لسه‌ر بهێته‌ دان بۆ ڤه‌كرنا بوردێ‌ عه‌ره‌بی بو نوشداری و بسپوریێن تایبه‌تمه‌ند ل پارێزگه‌ها دهوكێ‌.