سەرۆك بارزانی و فالح فەیاز د دیدارەكێ‌ دا رەوشا سیاسی و ئەمنی یا ئیراقێ‌ و دەڤەرێ‌ گەنگەشە كر.
ل دووڤ راگەهاندنا بارەگایێ‌ بارزانی ، سەرۆك مەسعود بارزانی دوهی ل سەلاحەدین پێشوازی ل فالح فەیاز، سەرۆكێ‌ دەستەیا حەشدا شەعبی كر.
راگەهاندنا بارەگایێ‌ بارزانی ئاماژە ژی كریە كو د دیدارەكێ‌ دا، رەوشا سیاسی و ئەمنی یا ئیراقێ‌ و دەڤەرێ‌ گەنگەشە كر و رۆناهی ئێخستە سەر پەیوەندیێن د ناڤبەرا حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ و ئیراقا فیدرال دا.

سلێمانی، عەزیز هەورامانی:

چاڤدێرین سیاسی ئاماژێ دكەن: كۆمبوونێن سەرۆك بارزانی ل گەل سەركردەیێن كورد یێن بلند ل باكوور و رۆژئاڤای ژ گرینگیدان و خەمخورییا سەرۆك بارزانی یە بۆ پرسا دیتنا چارەسەریێن گونجای بۆ دۆزا كوردی ل سووریێ و توركیا، هەروەسا دبێژن: دەولەتێن هەرێمایەتی و دەڤەرێ بۆ چارەسەرییا پرسا كوردی ل دەڤەرێ دزڤرن بۆ ئالیێ سەرۆك بارزانی.
ماجد خەلیل، چاڤدێرێ سیاسی، بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» تێكگەهشتنا نێڤدەولەتی و هەرێمی یا گەهشتییە وێ باوەریێ، ئاساییبوونا رەوشا دەڤەرێ، گرێدایە ب دۆزا كوردانڤە، وێ چەندێ ژی وەكریە دانوستاندن ل گەل سەركردەیێن كوردان بۆ وەرگرتنا هەر بڕیارەكێ ل دەڤەرێ دهێتە كرن، هەروەسا یێن تێكگەهشتین ژی كو بێی هەماهەنگیێ ل گەل سەركردەیێن كوردان نەشێن بەردەوام بن».
گۆت ژی» سەرۆك بارزانی و سیاسەتمەدارێن كورد ل پارچەیێن دی، هەماهەنگی ل گەل هەڤدو، سەرەدانا مەزلووم كۆبانی و وەفدێ ئیرالی بۆ هەولێرێ و كۆمبوونا وان ل گەل سەرۆك بارزانی، پەیامەكا تمام گرنگ بوو، د نوكە دا بڕیارەكا ژ وی جۆری هەی رێكەكا دروست بهێتە دیتن، رێكێن دیموكراتی بهێنە بكارئینان بۆ دۆزا كوردی، بكارئینانا دیموكراسیەتێ مەرجێ مانا هەر دەولەت و هێزەكا سیاسییە ل دەڤەرێ».
دیاركر ژی» باكوور و باشوور و رۆژئاڤا و رۆژهەلاتێ كوردستانێ، بێی ئارامبوونا دۆزێن دەڤەرێن دی، ئارامیێ بخوەڤە نابینن، بۆ هەموویان دیاربوو دۆزا كوردی زنجیرەیەكا پێكڤە گرێدایە، ب شێوەیەكێ نە ساخلەم رەفتار ژ ئالیێ دەولەتانڤە ل گەل دۆزا كوردی یا هاتیە كرن».
وی چاڤدێرێ سیاسی ئاماژەكر» سەركردایەتییا سیاسییا كوردی ل هەرسێ پارچەیێن دی یێن گەهشتینە وێ باوەریێ، باشوورێ كوردستانێ د نوكەدا یێ بوویە لێڤەگەرەكێ دیرۆكی د 30 سالێن بۆریدا، دەست ب پرۆسەیا چارەسەریێ ل هەر پارچەیەكا دی ژی، ب لێزڤرینی بوو بۆ هەولێری».

وەزارەتا دەرڤەیا ئیراقێ د بەیاننامەیەكێدا، پێشوازی ل پەیاما رێبەرێ زیندانكریێ PKK كر بۆ چەكدانانێ و هەلوەشاندنێ، دیاركر ژی: پەیاما ئۆجەلانی نەك تنێ بۆ ئیراقێ، بۆ هەرێما كوردستانێ ژی یا گرنگە.
وەزارەتا دەرڤەیا ئیراقێ د بەیاننامەیا خوەدا ئاماژە ب وێ چەندێ كر، پەیاما عەبدوللا ئۆجەلانی، پێنگاڤەكا ئەرێنی و گرنگە بۆ پەیداكرنا ئارامیێ ل دەڤەرێ. هەروەسا دیاركر ژی كو ئەو پێنگاڤا ئۆجەلانی نە تنێ بۆ ئیراقێ یا گرنگە، بەلكو بۆ هەرێما كوردستانێ ژی یا گرنگە كو چەكدارێن PKK ل دەڤەرێن وی یێن هەین، هەڤدەم بۆ هەموو دەڤەرێ ژی گرنگییا خوە یا هەی.
وەزارەتا دەرڤەیا ئیراقێ دیاركر ژی كو چارەسەریێن سیاسی و دانوستاندن، تاكە رێكە و باشترین رێكە بۆ ب دووماهیئینانا ململانێیان، ئەو چەندە ژی خزمەتا بەرژەوەندییا هەموو ئالییان دكەت و پێكڤەژیانا ئاشتییانە پێشڤە دبەت.
ل دووماهییا بەیاننامەیا خوە، وەزارەتا دەرڤەیا ئیراقێ گۆت: پشتەڤانیێ ل هەموو بزاڤان دكەین بۆ چارەسەركرنا كێشەیان ب رێكا دانوستاندنێ، دخوازین پەیاما ئۆجەلانی ب كریار بهێتە بجهئینان ژ ئالیێ PKK ڤە ب دانانێ چەكی.

ئەندامەكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگەهاند: ئەوێن دەستێن وان ب خوونا ئێزدییان د سوور و پشكداری د كۆمكۆژییا ئێزدییاندا كری، لێبۆرینا گشتی ژێ ناگریت.
مەحما خەلیل، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان گۆت» پشتی مە سەرەدانا دادگەها فیدرالی كری بۆمە هاتە دیاركرن كو قانوونا لێبۆرینا گشتی ژوان كەسان ناگریت یێن دەستێن وان ب خوونا ئێزدییان د سوور و پشكداری د كۆمكۆژییا ئێزدیاندا كری».
ل 21/1/2025، جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ب گۆڕەی بەرنامەیێ كارێ خوە د بڕگەیا سیێ دا دەنگ ل سەر پڕۆژەیێ قانوونا راستڤەكرنا دویێ یا لێبۆرینا گشتی هەژمار (27) یا سالا 2016 هاتە دان.
هەتا نوكە زێدەتر ژ دو هزار و 500 ئێزدی د بێسەروشوینن و چەندین گۆڕێن ب كۆم ژی هەتا نوكە نەهاتە هەلكۆلان، سەرەرای وێ چەندێ زێدەتر ژ 200 هزار هەڤوەلاتیێن ئێزدی د ناڤ كەمپاندا دژین.

دوهی چارشەمبی، سەرۆك مەسعود بارزانی، ل سەلاحەدین پێشوازی ل د. لەتیف رەشید، سەرۆككۆمارێ ئیراقێ كر، د دیدارەكێدا رەوشا سیاسییا ئیراقێ و دەڤەرێ و پەیوەندیێن د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا ئیراقا فیدرال هاتنە گەنگەشەكرن.
هەر د وێ دیدارێدا، باس ل پێدڤییا هەماهەنگییا ئالییان بۆ چارەسەركرنا گرفتان هاتە كرن.

دوهی چارشەمبی 26/2/2026، سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل شاندەكێ بلند یێ هوداپار ب سەرۆكایەتییا زەكەریا یاپیچیئۆغلو، سەرۆكێ گشتیێ هوداپار كر.
د دیارەكێدا بیر و بۆچوون ل دۆر پرۆسەیا ئاشتیێ ل توركیا و پێنگاڤێن گەهشتنێ ب چارەسەریێ هاتنە لێكگۆهارتن. هەروەسا دوپاتی ژی ل گرنگییا پشتەڤانی و هەماهەنگییا ئالییان هاتە كرن ئەوژی ژ پێخەمەت سەرئێخستنا پرۆسەیا ئاشتیێ ل توركیا.

دوهی چارشەمبی 26/2/2025، سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل هادی عامری، ئەمیندارێ گشتیێ رێكخراوا (بەدر) كر.
بارەگەهێ بارززانی ل دۆر كۆمبوونێ بەلاڤكر» د دیدارەكێدا باس ل رەوشا سیاسی و ئەمنی یا ئیراقێ و دەڤەرێ و هەروەسا هەماهەنگییا د ناڤبەرا ئالییاندا بۆ پاراستنا ئارامییا ئیراقێ».
بارەگەهێ بارزانی، باس ل وێ چەندێ ژی كر» چارەسەركرنا كێشەیێن د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا ئیراقا فیدرال تەوەرێ دی وێ دیدارێ بوو».

دوهی چارشەمبی 26/2/2025، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل هەولێرێ ل گەل د. مەحموود مەشهەدانی، سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ كۆمبوو.
د كۆمبوونەكێدا دوماهی پێشهاتێن سیاسی یێن ئیراقێ و پەیوەندیێن حوكمەتا فیدرال و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و گرنگییا دەربازكرنا قانوونا بودجەیا گشتییا ئیراقێ بۆ چارەسەركرنا پرسێن دارایی یێن هەلاویستی دناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا، هەروەسا قانوونێن گرێدای ب ڤەگەراندنا زەڤیێن وی خەلكی یێن ل سەردەمێ رژێما پێشتر دەست ب سەردا هاتیە گرتن، گەنگەشەكر.
نێچیرڤان بارزانی رۆلێ د. مەحموود مەشهەدانی د كاركرنێدا بۆ دەربازكرنا راستڤەكرنا قانوونا بودجەی بلند هەلسەنگاند كو كاریگەرییا راستەوخوە یا هەی د چارەسەركرنا پرسێن دارایی یێن گرێدای ب هەرێما كوردستانێ و مسۆگەركرنا مافێ هەموو ئیراقییان، هەروەسا دوپاتی ل سەر پێدڤییا بەردەوامییا هەماهەنگیێ د ناڤبەرا هەولێرێ و بەغدایێ دا كر، ب جۆرەكی كو ئارامییا دارایی و ئابوورییا وەلاتێ دەستەبەر بكەت.
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ هەروەسا پێگەهێ د. مەحموود مەشهەدانی وەكو ئێك ژ كەسایەتیێن سیاسی یێن دیار ل ئیراقێ بلند هەلسەنگاند كو قۆناغێن سیاسی یێن جودا ل ئیراقێ یێن دەرباز كرین، ڤێ چەندێ ژی تێكگەهشتنەكا كوور بۆ ئاستەنگێن نیشتمانی یا پێدای و شیانێن وی ڤەدیتنا چارەسەرییا گونجای بۆ كێشەیان ب هێز كریە.
د تەوەرەكێ دی یێ كۆمبوونێدا هەردو ئالییان دوپاتی ل سەر گرنگییا بەردەوامییا دانوستاندنێ و تێكگەهشتنێ د ناڤبەرا ئالیێن سیاسیدا كر.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پێشوازی ل ئەمیندارێ گشتیێ رێكخراوا (بەدر) كر و هەردو ئالییان دوپاتی ل گرنگییا ب هێزكرنا دانوستاندنێ و تێكگەهشتنێ د ناڤبەرا هەموو ئالیێن ئیراقیدا وكارێ هەڤپشك بۆ دەستەبەركرنا ئارامییا وەلاتی و چارەسەركرنا كێشەیێن هەلاویستی ب گیانێ هاریكاری و هەڤپشكییا نیشتمانی كر.
سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیەكێدا ل دۆر كۆمبوونێ بەلاڤكر» نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و هادی عامری، ئەمیندارێ گشتیێ رێكخراوا (بەدر)، باس ل رەوشا وەلاتی و گرنگییا پاراستنا ئێكڕێزییا نیشتمانی بۆ بەرهنگاربوونا ئاستەنگان كر».
هەر د وێ كۆمبوونێدا باس ل پێشهاتێن سیاسی و رەوشا ئیراقێ، هەروەسا پرسێن هەڤپشك د ناڤبەرا هەولێرێ و بەغدایێ دا و پەیوەندییان ب جۆرەكی بەرژەوەندییا نیشتمانی دەستەبەر بكەت، هاتە كرن.
وەكو د بەیاننامەیا سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێدا هاتی» نێچیرڤان بارزانی گرنگیدانا هەرێما كوردستانێ ب بەردەوامییا هەماهەنگیێ و هاریكاریێ ل گەل هەموو هێزێن نیشتمانی ل ئیراقێ دوپاتكر، هەروەسا دوپاتی ل سەر گرنگییا پشتەڤانیكرنێ ل بزاڤێن حوكمەتا فیدرال كر ژبۆ بدەستڤەئینانا ئاسایش و ئارامیێ و ب هێزكرنا هەڤپشكییا نیشتمانی كو د بەرژەوەندییا هەموو وەلاتیدا یە».

دوهی چارشەمبی 26/2/2025، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د هەڤپەیڤینەكا تایبەتدا ل كۆڕبەندێ سالانەیێ هەولێرێ، باسێ هندەك بابەتێن گرنگ یێن ناڤخوەیی و دەڤەرێ و نێڤدەولەتی كر.
ل دۆر پێكئینانا كابینەیا دەهێ یا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی راگەهاند: هەردو شاندێن پارتی و ئێكەتی بۆ دانوستاندنێ ل سەر پێكئینانا حوكمەتێ مژوولی دانوستاندنێن جدی نە بۆ وێ چەندێ ئەو بنەمایێن جهێ گرنگییا هەردو ئالییان، د رێككەفتنەكێدا جهگیر بكەن، كو ببیتە بنەمایەك بۆ پێكئینانا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ كر كو «پشكداریكرنا 72% ژ دەنگدەران د هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێدا، بەرپرسیارەتییەكێ دئێخیتە سەر ملێ پارتی و ئێكەتیێ وەكو دو حزبێن سەركەفتی، كو پێدڤییە د ئاستێ چاڤەڕێبوونا خەلكی دا بن. بزاڤەكا جدی بكەن حوكمەتەكا كارا دروست بكەتن كو جهێ باوەری و هیڤی و ئومێدێن خەلكێ هەرێما كوردستانێ ب هەموو پێكهاتەیێن خوەڤە بیت».
نێچیرڤان بارزانی ئەوژی بەرچاڤكر» ژ وی روانگەهیڤە هەكە دانوستاندنێن ل سەر پێكئینانا حوكمەتێ درێژ ببن، پێدڤییە بۆ وێ چەندێ بیت حوكمەتەك بهێتە پێكئینان كو جهێ باوەرییا خەلكی بیت».
نێچیرڤان بارزانی د پشكەكا ئاخڤتنێن خوەدا باسێ ناكۆكیێن د ناڤبەرا هەولێرێ و بەغدایێ دا كر و رەخنە ل سیستەمێ فیدرالیێ ئیراقێ گرت و گۆت» مەزنترین كێشە كو مە هەی، ئەوە كو ب ناڤ مە سیستەمەكێ فیدرالی یێ هەی، بەلێ د بجهئینانێدا، ئەوا ل ئیراقێ دهێتە كرن، هەموو تشتەكە، تنێ فیدرالی نینە، ناڤەندییەكا ئێكجار مەزن ناڤەندییە» .
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د ئاخڤتنێن خوە دا ل ڤی كۆڕبەندی دوپاتی ل وێ چەندێ كر كو چەندین جاران ب بەرپەرسێن حكومی و دادوەری ل بەغدایێ راگەهاندیە، پێدڤییە پێناسەیەكا دروست ل سیستەمێ فیدرالی بهێتە كرن، هەكە وان كێشەیان چارەسەر بكەین، ب دیتنا من بۆ ئارامییا سیاسییا ئیراقێ ژی باشە.
نێچیرڤان بارزانی ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» ئەو ئالۆزییە ئەڤرۆ د ناڤبەرا مە و بەغدایێ دا هەی، ژ ئەنجامێ پرسا دەستهەلاتایە. دڤێت ئەم ل جهەكێ روونین و ڤێ گەنگەشەیێ ب شێوەیەكێ جدی بكەین، ئەڤ گەنگەشەیە (پێناسەیا سیستەمێ فیدرالی) كلیلا چارەسەرییا رەوشا ئیراقێیە».
ژ ئادارا 2023، رۆژانە هنارتنا 400 بەرمیلێن پەترۆلا هەرێما كوردستانێ و 75 هزار بەرمیلێن دی یێن كەركووكێ ب رێكا بەندەرێ جەیهان یێ توركی یا راوەستییایە، ئەوژی پشتی بڕیارەكا دادگەها ناڤبرییا جیهانی ل پاریس د بەرژەوەندییا حوكمەتا فیدرالییا ئیراقێدا، دەمێ راگەهاندی، توركیا رێككەفتنەكا سالا 1973 یا پێشێلكری، چونكە ژ سالا 2014 ب رێك ب فرۆشتنا سەربخوە بۆ پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دایە، بێی كو رازیبوونێ ژ بەغدایێ وەربگریت.
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دیاركر» ئیراقێ نێزیكی 19 هەتا 20 ملیار دۆلاران زیان یێن گەهشتینێ ژ ئەگەرێ راگرتنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، ئەڤە پارەیەكێ ئێكجار مەزنە بۆ ئیراقێ».
سەبارەت هەلوەستێ ئالییان بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی گۆت» نوكە پشكا تەكنیكی یا مای، هەموو تشتەك یێ بەرهەڤە. توركیا یا بەرهەڤە، ئالیێ ئیراقی ژی یێ بەرهەڤە، هندەك بابەتێن تەكنیكی یێن هەین، كو چاوان پارەیێ كۆمپانییان بهێتە وەرگرتن، بەلێ بنەمای بڕیار یا ل سەر هاتیە دان و چاڤەڕێی وێ چەندێ دكەین كو د دەمەكێ نێزیكدا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا بەندەرێ جەیهان بۆ دەرڤە بهێتە هنارتن».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د پشكەكا دی یا ئاخڤتنێن خوە دا باس ل مووچەیێن مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ كر و گۆت» حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل دۆر وێ چەندێ هندەك ئەرك دكەڤنە د ستوو دا كو ب زەلالییەكا مەزن رەفتار ل گەل بەغدایێ كریە».
نێچیرڤان بارزانی دوپاتی ل وێ چەندێ كر» دڤێت ب گۆڕەی دستووری سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ، دادگەها فیدرالی و جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، وی مافی بۆ مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ وەكو پشكەك ژ ئیراقێ دابین بكەن، ئەڤە مافەكێ دستوورییە».
سەرۆكێ هەرێمێ ئاماژە ب پرۆسەیا ئاشتیێ ل باكوورێ كوردستانێ و توركیا كر كو پرۆسەیەكا جدییە و رۆلێ مە هاریكارییە و ئەم دەستێوەردانێ د كاروبارێن ناڤخوەیی یێن توركیا دا ناكەین، رۆلێ مە ئەوە چاوان بشێین رۆلەكی بگێرین بۆ وێ چەندێ هاریكار بین ئەڤ كێشەیە چارەسەر ببیت.
گۆت ژی» یا ل دەف مە گرنگ ئەوە ئەڤ كێشەیە ب چەكی چارەسەر نابیت. دەستپێشخەرییا ئۆجەلانی، دێ نەخشەرێكەك بیت بۆ وێ چەندێ چاوان ئەڤ كێشەیە ب شێوەیەكێ دروست بهێتە چارەسەركرن. ب دیتنا من دەمەكێ درێژ پێ دڤێت. بەرۆڤاژی پێشبینییان كو وەسا بۆ دچن ب شەڤ و رۆژەكێ بهێتە چارەسەركرن».
نێچیرڤان بارزانی خویاكر ژی» هیڤیدارم PKK و هەموو ئالیێن سیاسی یێن دی پێشوازیێ ل دەستپێشخەرییا ئۆجەلانی بكەن. بكەڤنە د وارەكێ دی یێ چارەسەرییا سیاسی ل توركیا بۆ وێ چەندێ د خێرا هەم تورك و هەم كوردان و هەموو وان پێكهاتەیێن ل توركیا هەین بیت».
ل دۆر رۆلێ هەرێما كوردستانێ ژی بۆ سەرئێخستنا پرۆسەیا ئاشتیێ ئاماژەكر» پێشنر ژی مە رۆل هەبوو و نوكە ژی مە بۆ هەردو ئالییان یا دوپاتكری. هەرێما كوردستانێ یا بەرهەڤە هەر رۆلەكی كو پەیوەندی ب نێزیككرنا هەر ئالییەكی هەبیت ئەم د بەرهەڤین».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پشكەكا پەیاما شاندێ ئیمرالی ئەوێ سەرەدانا هەرێما كوردستانێ كری ئاشكراكر و گۆت» گۆتە مە پەیاما (عەبدوللا ئۆجەلان)ی پەیاما ئاشتیێیە و دخوازیت زوو رابگەهینیت و دەستپێشخەرییا وی دێ یا وەسا بیت كو داخوازێ ژ PKK بكەت چەكی دابنیت و بچنە د ناڤ پرۆسەیەكا سیاسیدا».