ئەڤرۆ نیوز ، ھلۆری:
کولیژا پولیسان ل ھەولێرێ ئاگەھداریەکێ بو قوتابیێن دەرچویێن کولیژان بەلاڤ دکەت ب تایبەتی ئەو قوتابیێن کو تاقیکرنا شیانێن لەشی ئەنجام دایی سەرەدانا کولیژا پولیسان ل ھەولێر بکەن داکو پشکنینێن لەشی ئەنجام بدەن.
کولیژا ناڤبری د رێیا ئاگەھداریەکێ کو دانەیەک بو ئەڤرۆ نیوز ھنارتیە داخوازێ ل ھەموو قوتابیان دکەت کو رێکەفتی ١٢-٧-٢٠١٧ دەمژمێر ٩:٠ێ سپێدێ ل کولیژا پولیسان بەرھەڤ بن بو ئەنجامدانا پشکنینێن نوژداری ، بەروڤاژی ھەر قوتابیەکێ ل رۆژا دیارکری بەرھەڤ نەبیت دێ ھێتە بێ بەھرکرن ژ مافێ وەرگرتنێ.
د ئاگەھداریا وان دا زێدەتر ھاتیە کو پێدڤی یە ئەو قوتابیێن سەرەدانا وان دکەن جل و بەرگێن وەرزشی دگەل دابن.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
سەرۆکێ لیژنا ئێمناھی و بەرگریێ ل پەرلەمانێ عێراقێ حاکم زاملی نوری مالکی ب دکتاتۆر ناڤکریە و ب ئەگەرێ سەرەکیێ کەفتنا مۆسلێ دایە زانین.
حاکم زاملی سەرۆکێ لیژنا ئێمناھیێ و بەرگریێ و سەرۆکێ لژنەیا ڤەکۆلینێن ئەگەرێن کەفتنا مۆسلێ ل ژێر دەستێ داعشێ گۆتیە: مالکی ل سەر دەمێ ھەردو کابینەیێن خوە ژ بلی دکتاتۆریەتێ چو تشتەکێ دی پێشکێشی خەلکێ عێراقێ نەکریە.
زاملی زێدەتر گۆتیە:نوری مالکی ئەگەرێ سەرەکی یێ کەفتنا باژێرێ مۆسلێ بوو.
لیژنەیا ڤەکۆلینێ ل ئەگەرێ کەفتنا مۆسلێ ل سالا 2014 ل ژێر دەستێ داعشێ، راپۆرتا خوە رادەستی سەرۆکاتییا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ کریە، بۆ وێ یەکێ پێرابوون ل دەرھەقی وان بھێن وەرگرتن، لێ هەتاکو نوکە لێپرسین ل گەل دا نەھاتییە کرن.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
یانا پاریس سانجێرمان ئۆڤه‌ره‌كا گران بوها ل گه‌ل مووچه‌یه‌كێ خەیالی پێشكێشی ستێرا فره‌نسی و یاریزانێ یانه‌یا مۆناكۆ كلیان مباپی كریه.
رۆژنامه‌یا لۆپاریزیان یا فره‌نسی به‌لاڤكریه كو یانا فرەنسی 100 ملیۆن پاوه‌ند وه‌كو هه‌ڤبه‌ست و 200 هزار پاوه‌ند وه‌كو مووچێ حه‌فتیانه پێشكێشی ڤی یاریزانی کرینە و ره‌نگه ئه‌ڤ گۆژمێ پارەی بریارا ستێرا فره‌نسی ب گوهۆریت بۆ په‌یوه‌ندیكرنێ ب یانه‌یا ریال مه‌درید یا ئیسپانی.
هه‌روه‌سا وێ رۆژنامێ دیارکریە ژی کو بتنێ دو رێك هه‌نه یانه‌یا شاهانە ژ ڤێ گرێبەستا مه‌زن قۆرتال بیت، ئه‌وژی كلیان مباپی ڤێ ئۆفه‌رێ ره‌تكه‌ت و ب مووچه‌یه‌كێ كێمتر بهێته ئسپانیا،یان ژی یانه‌یا مۆناكۆ بۆ وه‌رزه‌كێ دی پاراستنێ ل سه‌ر شیانێن ڤی یاریکەری بكه‌ت.
دهێته زانین كلیان مباپی ل وه‌رزێ بۆری ئاسته‌كێ باش ل گه‌ل یانه‌یا فره‌نسی پێشكێشكریە و شیابوو 26 گۆلان تۆمار بكه‌ت و هەروەسا ب ناسناڤێ خۆلا فره‌نسا هاتیە خه‌لاتكرن ژی.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
رۆژا دوشەمبی 10-7-2017 حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرێن عێراقێ و فەرماندێ گشتی یێ هێزێن چەکداری ل عێراقێ ئەڤرۆ ل مۆسلێ کۆنترۆلکرنا تەماما باژێری راگەهاند و گوتیە هێزێن عێراقی ل مۆسل سەرکەفتنەکا مەزن تۆمارکریە،هەروەسا داخوازێ ژ خەلکێ دکەم کو ڤێ سەرکەفتنا هێزێن عێراقی ل بەرامبەرێ داعشێ دا بپارێزن.
سەرۆک وەزیرێن عێراقێ د پەیاما خوەدا کو ل باژێرێ مۆسلێ پێشکێس کریە و راگەهاندیە کو داعش ل مۆسل ب تەمامی ب دوماهی هاتیە و مۆسلا مە ب خوینا کورێن عێراقێ هاتیە رزگارکرن،هەروەسا کارێ مە یێ سەرەکی دێ پاراستنا خەلکێ عێراقێ و پێشکێشکرنا خزمەتگۆزاریان بیت.
هەروەسا گۆتیە،ب ئەگەرێ شەرێ داعش و هێزێن عێراقی پشکەکا زۆر یا مۆسل وێرانبوویە،سەرۆک وەزیرێن عێراقێ ئاماژە ب هندێ ژی دایە،کو هەموو پێکهاتێن عێراقێ سەربلندبن ب ڤێ سەرکەفتنێ،ل دووڤ دا دێ ئاڤەداکرنا مۆسلێ دەست پێکەین.
د ماوێ هەشت هەیڤێن شەرێ کۆنترۆلکرنا مۆسلێ دا زۆرترین زیان ب ژێرخانا ئابووری یا وی باژێری کەفتیە،هەروەسا لایێ چەپێ یێ مۆسلێ ب ئەگەرێ کێمیا بەرگریا داعشێ و بەرفرەهیا جادان نێزیکی 35% هاتیە هەرفاندن،بەلێ لایێ راستێ یێ مۆسلێ رێژەیا هەرفاندنا ئاڤاهیان دگەهیتە نێزیکی 65%،هەروەسا مۆسلا کەڤن 100% وێران بوویە.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
دۆگۆ برنتچیك سەرۆكێ پارتیا نیشتیمانی یا توركیا راگەهاندیە،کو نوکە ئسرائیلێ نەخشە بۆ دامەزراندنا دەولەتا كوردستانا مەزن دارێژتیە.
دۆگۆ برنتچیك د سەرەدانەکێدا بۆ تەهرانێ ل گە عەلی ئەكبەر ویلایەتی سەرۆكێ دەزگەهێ ڤەکۆلینێن ستراتیژی بۆ دیاریكرنا بەرژەوەندیێن ئیرانێ كۆمبوویە و پشتی هنگێ د پرێس کۆنفرانسەکێدا راگەهاندیە،کو ئسرائیلێ پلانەک دارێژتیە بۆ دامەزراندنا دەولەتا مەزنا کوردستانێ.
سەرۆكێ پارتیا نیشتمانی یا توركیا ئەو ژی گوتیە،کو پەیوەندیێن دناڤبەرا ئیرانێ و توركیا و دەڤەرێن رۆژئاڤا ئاسیا دا بەرەف چەند روودانێن ئالۆز ڤە دچن،هەروەسا ئەمریكا و ئیسرائیل هێرشن بۆ سەر سلامەتیا ئاخا وەلاتێن ڤێ دەڤەرێ،دیسا ئسرائیلێ نەخشە بۆ دامەزراندنا ئسرائیلەکا دیتر ب ناڤێ كوردستانا مەزن دادرێژتیە.
دۆگۆ برنتچیك پێداگیری ل سەر هندێ کریە کو ئەمریكا و ئیسرائیل دڤی پرۆژەیدا سەرناكەڤن،روونکریە ژی كو هێرشێن ئەمریكا و ئسرائیلێ پەیوەندیێن دۆستایەتی یێن ئێرانێ و توركیا لێک نێزیكتر دکەت و ئیرانێ ژی باوەری ب توركیا دکەت و هەردو لا ژی سەقامگیریا ڤێ دەڤەرا رۆژئائاڤا ئاسیا بهێزتر دكەن.
ئەڤرۆ نیوز:
رۆژنامەڤانەکێ کەنالێ (France24) یێ فرەنسی ھەڤپەیڤینەک د گەل رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆکێ تورکیا دا کر، تێدا ئەردۆغانی گۆت: بلا کورد ل ئیراق و تورکیا وێرەکیێ نەدەنە خوە کو بزاڤا سەرخوەبوونێ بکەن”
رۆژنامەڤانێ (France24) ب ڤی رەنگی و بێ دودلی پرسیارەکا راستەراست و بێ ئینان و برن ل ئەردۆغانی کر، یا ل خوارێ دەقێ وێ یە:
ھەڤپەیڤینکەر: ل ئیراقێ ل کوردستانێ سەرۆک بارزانی رێفراندۆما سەرخوەبوونێ بۆ ٢٥ ئیلۆنێ راگەھاندییە، من ڤێ داویێ ھەڤپەیڤین د گەل بارزانی دا کر و وی گۆتە من تورکیا نە ل دژی رێفراندۆمێ یە بەلکو دژی دەمێ رێفراندۆمی یە، دێ شێی رۆن کەی ھەلوەستێ تە ل دۆر ڤێ مژارێ چییە؟
ئەرۆدغان: ب باوەرییا من ئەو ریفراندۆما دێ ھەولێر کەتن، تشتەکێ نەیێ درستە، ل دۆر ڤی مژارێ مە ھەلوەستی خوە بۆ ئیدارا ناڤخوە ل باکۆری ئیراقێ دیار کرییە، ئیدارا باکۆری ئیراقێ دی پەشیمانی ڤێ پێنگاڤا خوە بیت گەر بجھبینیت. بارزانی و ئیدرارا باکۆرێ ئیراقێ د ئامادە نینە بۆ ڤی پێنگاڤێ، ئەڤ بزاڤە دژی ئێکگرتووییا ئاخا ئیراقی یە، یا گرنگ بۆ مە ئێکگرتووییا ئاخا ئیراقێ یە، دەمێ تو تشتەکێ ب ڤی رەنگی دکەی، ئەو تویێ دبێژی من دابەشکرنا ئیراقێ دەست پێ کر، دێ ئالیێن دی ژی ل دووڤ وان چاڤ ل وان کەن،
ھەڤپەیڤینکەر: ل تورکیا ژی؟
ئەرۆدغان: کیرا تورکیا؟ دێ چ ل تورکیا چێ بیت؟
ھەڤپەیڤینکەر: چێدبیت کوردێن تورکیا ئیلھامێ بۆ خوە ژ سەرخوەبوونا کوردێن ئیراقی بینن، چێدبیت ئەو ئێک ژ دلگرانیێن تەبیت!
ئەرۆدغان: ئەڤە نە تشتەکێ درستە بھیتە گۆتن، ھاڤێتنا گاڤەکا ھۆسا ل تورکیا مەحالە و ب چ رەنگان د شیان دا نینە، ھەکەر شیا بان ھەتا نھا دا وێ گاڤێ ھاڤێژن، نھا ئەو یێ بھایێ ھەتا ھزرکرنێ ل دۆر وی تشتی ددەن، زەمینەسازی ل تورکیا بۆ ھاڤێتنا گاڤەکا ب وی رەنگی نینە.
ل ئیراقێ دەولەت ھەیە، لێ ل تورکیا دەولەتا ئێکناسی ھەیە، لەورا کەسێ ئەو ھێز و شیان نینە کو ژ ئاستێ وێ کێم بکەت، ل باشۆری رۆژھەلات و رۆژھەلاتێ وەلاتی ((باکۆرێ کوردستانێ)) چ ئاریشەیێن ب وی رەنگی نینە، ئانکو خەلکێ وی ھەرێمی د ئاشتی و پێکڤەژیانی دا دژین، ھەروەسا مە پرۆژەیێ گوھرینا باژارینیێ ل وێ ھەرێمێ دەست پێ کرییە و ئەم یێ ئاڤەدان دکەینە ڤە، تشتێ باش ل تورکیا چ کوردیزم نینە چ ئایدۆلۆژیایێن وەسا نینە، گەلەک پێکھاتە ھەنە، لێ ھەمی ب ئاشتییانە پێکڤە دژین، ئەم ھەمی خۆشک و براینە، چێدبیت ل ئیراقێ رەوش جیاواز بیت، لێ تورکیا ب ڤی رەنگی یە، لەورا ئەو یەک چ جار ل تورکیا ناچێبیت و چ دەلیڤە ب بزاڤەکا وەسا ناھێنە دان”
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
رووبارێ خابووری ئێک ژ وان رووبارانە کو ل وەرزێ هاڤینێ گەلەک ژ خەلکێ قەست دکەنێ و رۆژێن خوە یێن گەرم ل بەر ئاڤا وی رووباری و ب خوە ئێخستنا ئاڤێ و مەلەڤانیا ڤە دبورینن،گەلەک جهێن خۆش و دلڤەکەر ل سەر ڤی رووباری هەنە و پرانیا رۆژان سەیرانی ژی قەست دکەنێ.
شەعبان گەنجەکە بۆ ئەڤرۆ نیۆز دبێژیت:کو ئەو ل کومەلگەها بێگوڤا دژیت و پتریا رۆژان ل وەرزێ هاڤینێ ئەو ل گەل کۆمەکا هەڤالان قەستا رووبارێ خابووری دکەن،جار خوە د ئێخنە ئاڤێ جار ژی بۆ خوە ماسیان دگرن.
هەروەسا گۆت ژی،ئەم ل سەر چۆپان خوە د خابووری دا بەر ددەین و گەلەک خۆشیێ ب ئاڤا ڤی رووباری دبەین و دبێژیت ژی،هەر چەندە ئەو ل کۆمەلگەها بێگۆڤا دژیت،لێ رۆژانە گەلەک خەلکێ بیانی و سەیرانی ژی قەستا رووبارێ خابووری دکەن ل نێزیک کۆمەلگەها بێگۆڤا،ژبەرکو جهەکێ پری داروبار و یێ تەزیە،لەورا خەلک قەست دکەنێ.
ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد ھلۆری:
ب تومەتا دەستھەبوون د شەرێ دناڤبەرا دوو خێزانێن ھەرکی و زێباری ل گوندێ باژێرە ، ب سەرپەرشتیا لقێ نەھێ پارتی و نوونەرێن ھەردوو عەشیرەتان ، پشتی کوموبونەکا بەفرەە بو ئاسایکرنا پەیوەندیێن ھەردوو عەشیرەت و گوندێ باژێرە یا سەر ب قەزا ئاکرێ بریار ھاتەدان کو چوار خێزانێن گوندێ باژێرە یا سەر ب قەزا ئاکرێ ل سنوورێ پارێزگەھا دھۆک دناڤ گوندێ ناڤبری بھێنە دەرکرن.
ل گورەی نڤیسارەکا فەرمی یا لقێ نەھێ پارتی دیموکراتی کوردستان کو ئیمزایێن نوونەرێن ھەردوو عەشیرەتێن زێباری و ھەرکی لسەرن و ئەڤرۆ دەرچوویە و دانەیەک بو ئەڤرۆ نیوز رەوانەکریە بریار ھاتەدان کو ھەر چوار خێزانێن ” ھاشم عەزیز ، زێدان موستەفا محمەد و نێچیرڤان حەجی محەمەد ل گوندێ باژێرەیا سەری ، و خێزانەک ژی ل گوندێ باژێرەیا خوارێ بناڤێ “بارزان پیرە ” بھێنە دەرکرن)
دنڤیسارا لقێ نەهـ دا زێدەتر ھاتیە: (نابیت ژ ئەڤرۆ وێڤە جارەک دن ھەردوو عەشیرەت و بنەمال پەنایێ بو بکارئینانا چەکی ببەن ، و نابیت ژی ئەو ھەردوو گوند پەنایێ بو جھەتەکێ دن یێ حکومەتێ ببەن بو سکالایێ بەروڤاژی دێ ب توندی ھێنە سزادان)
دھێتە زانین کو لرۆژا ٧/٧/٢٠١٧ دوو خێزانێن ھەرکی و زێباری ل گوندێ باژێرە سەرا جوکەکا ئاڤێ ب شەر چوون و د ئەنجام دا دوو کەس ھاتنە کوشتن و سێ کەس ژی برینداربوون.
سكس ب رێیا ده‌ڤى دبیته ئه‌گه‌رێ نه‌خۆشیه‌كا ترسناك
ئه‌ڤرۆ نیۆز، تۆڤى:
رێكخراوا ساخله‌یا جیهانى رادگه‌هینیت،كو سكس ب رێیا ده‌ڤى دبیته ئه‌گه‌رێ دروستبوونا نه‌خۆشیا(gonorrhoea) كو هه‌لگرێ ڤێ نه‌خۆشیێ دێ توشى چه‌ند كێشه‌یان بیت و چاره‌سه‌ركرن ژى یا ب زه‌حمه‌ته.
ئه‌ڤ رێكخراوه دبێژیت:هه‌كه كه‌سه‌ك توشى ڤێ نه‌خۆشیێ ببیت،د نوكه دا دێ چاره‌سه‌رى ب زه‌حمه‌ت بیت و د هنده‌ك باران دا چاره‌سه‌رى نینه.
نه‌خۆشیا(gonorrhoea) نه‌خۆشیه‌كه كو ب رێیا به‌كتریا (Neisseria) دروست دبیت و د ئه‌ندامێ سكسى یێ هه‌ردو ره‌گه‌زان دا هه‌یه،ئه‌ڤ نه‌خۆشیه زێده‌تر ب رێیا سكسكرنێ ب ده‌ڤى و ب ره‌نگێ كوم دهێته ڤه‌گوهاستن.
“تیۆدۆرا وى” نۆشداره‌كه ل ڤێ رێكخراوێ دبێژیت:ئه‌ڤ به‌كتریایه زۆر یا زیره‌كه و هه‌ر ده‌مێ جۆره‌كێ نوو یێ ئه‌نتى بایۆتیكى بۆ بهێته دروستكرن ب مه‌به‌ستا ژناڤبرنێ،دێ وێ به‌رگریه‌كا زێده‌تر هه‌بیت.
ڤێ رێكخراوێ داتایێن 77 وه‌لاتان دڤى واریدا به‌لاڤكرینه و تێدا ده‌ركه‌فتییه،كو به‌رگریا به‌كتریایان ل دژى ئه‌نتى بایۆتیكان زێده‌تر بوویه،ب تایبه‌تى ل د وه‌لاتێن هه‌ژار دا.
ل دووڤ ڤێ راپۆرتى نه‌خۆشییا (gonorrhoea) كار دكه‌ته سه‌ر ئه‌ندامێ سكسى و ریخۆله‌یا راستێ و گه‌وریا توشبوویان،ئه‌و نۆشدار دبێژیت ژى:ده‌مێ كه‌سه‌كێ توشبووى ئه‌نتى بایۆتیكێ دخوت بۆ چاره‌سه‌ریا ئێشا گه‌وریێ،ئه‌و ئه‌نتى بایۆتیك ل گه‌ل به‌كتریا ( Neisseria) ئێك دگرن و ئه‌ڤه‌ژى دبیته ئه‌گه‌رێ بهێزكرنا به‌رگریا وێ به‌كتریایێ،هه‌روه‌سا كێم ب كارئینانا كوندۆمى ل ده‌مێ سكسكرنێدا هاریكاریا ڤێ به‌كتریایێ دكه‌ت و زێده‌تر به‌لاڤ دبیت.
هه‌روه‌سا د 10 زه‌لامێن توشبووى دا ئێك كه‌س نه‌شێت نیشانا نه‌خۆشیێ ده‌ست نیشان بكه‌ت،به‌لێ زێده‌تر ژ 75% ژ ژنان یان زه‌لامێن هه‌ڤره‌گه‌ز یێن ب ڤێ نه‌خۆشیى توشبووین،ب ساناهى نیشانا نه‌خۆشیێ تێدا ناهێته دیاركرن.
نیشانێن ڤێ نه‌خۆشیێ هه‌كه بهێنه دیاركرن پێكهاتینه ژ:هه‌بوونا ئێشێ د ده‌مێ میزتنێ دا،كه‌سێ توشبووى زێده‌تر ژ جاران دمیزیت،دروستبوونا خوینێ دناڤبه‌را دیتنا خوینا هه‌یڤانه یا ژنان دا،ئازار ل ده‌مێ ئه‌نجامدانا سكسى،ئازار ل پشكا خوارێ یا زكى و ئازارا گه‌وریێ و هه‌بوونا تایێ.
دیسا هه‌كه ئه‌ڤ نه‌خۆشیه نه‌هێته چاره‌سه‌ركرن،دێ بیته ئه‌گه‌رێ نه‌زۆكیێ،یان ژى ئه‌گه‌ر هه‌یه پشتى هنگێ ئه‌ڤ ئێشه بۆ زارۆكى بهێته ڤه‌گوهاستن،مانیكا بالاسیگارام نۆشداره‌كه ل سه‌نته‌رێ ڤه‌كۆلینا جیهانى بۆ ئه‌نتى بایۆتیكا رادگه‌هینیت:”بارودۆخ زۆر یێ هه‌ستیاره و نوكه بتنێ سێ ده‌رمان هه‌نه،كو ئه‌گه‌ر هه‌یه د هه‌ڤكار بن بۆ چاره‌سه‌ركرنا ڤێ نه‌خۆشیێ و چ گرنتى ژى نینه بۆ هندێ.
رێكخراوا ساخله‌میا جیهانى داخوازێ ژ وه‌لاتێن جیهانێ دكه‌ت،كو زێده‌تر چاڤدێریا به‌لاڤبوونا ڤێ نه‌خۆشیێ و زێده‌بوونا به‌رگریێ بكه‌ن،هه‌روه‌سا هه‌ول بده‌ن كو ده‌رمانێن پێدڤى بۆ چاره‌سه‌ركرنا ڤێ نه‌خۆشیێ به‌رهه‌م بینن.
هه‌روه‌سا ل دووڤ ئاماران سالانه نێزیكى 78 ملیۆن كه‌سان تووشى ڤێ نه‌خۆشیێ دبن،كو ب رێیا سكسكرنێ دهێته ڤه‌گوهاستن و ئه‌گه‌ر هه‌یه ببیته ئه‌گه‌رێ نه‌زۆكیێ ل ده‌ف هه‌ردو ره‌گه‌زان ژى.
نيشاندان