ئه‌ڤرۆ نیۆز عه‌زیز هه‌ورامی:
ده‌زگه‌هێ خێرخوازیێ بارزانى ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى 27/5/2019 فتاره‌كا بۆ قوتابیێن زانكۆیا هه‌له‌بجه رێكخست.
سۆران سه‌ید خه‌له‌ف، به‌رپرسێ لقێ سلێمانیێ یێ ده‌زگه‌هێ خێرخوازیێ بارزانى بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز گۆت” ئه‌ڤرۆ مه فتاره‌ك بۆ 500 قوتابیێن زانكۆیا هه‌له‌بجه ئاماده‌كر وسوبه‌هى ودو سوبه‌هى ژى دێ فتارێ بۆ 1000 قوتابیێن دى به‌رهه‌ڤكه‌ین”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ل هه‌رێما كوردستانێ د رۆهنكرنه‌كێ دا به‌لاڤكر كو بێهنڤه‌دانا رۆژێن جه‌ژنا ره‌مه‌زانێ ل هه‌فتيا داهاتى بۆ وه‌زارتا په‌روه‌ردێ هاته هه‌لوه‌شاندن.
ل دووڤ نڤيساره‌كا رێڤه‌به‌ريا گشتى يا ئه‌زموونان ل وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ئاگه‌هداريا قوتابيان ومامۆستايان هاتيه كرن ل دۆر ئه‌زموونێن 12 ئاماده‌يى كو رۆژه‌كا بێهنڤه‌دانێن جه‌ژنا ره‌مه‌زانێ هاتيه هه‌لوه‌شاندن.
د وێ نڤیسارێ دا هاتیه” ئه‌زموونا زمانێ عه‌ره‌بى وپه‌روه‌ردا ئیسلامى ل دووڤ خشتێ ئه‌زموونان دێ ل هه‌مان رۆژا خوه ئانكو ل رۆژا ئێكشه‌مبى 2/6/2019 هێته ئه‌نجامدان وتنێ ئه‌و رۆژه نابیته بێهنڤه‌دان”.
ئه‌ڤرۆ سه‌فین دزه‌یى په‌یڤدارێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاندبوو”بێهنڤه‌دانا جه‌ژنا ره‌مه‌زانێ ژ 2/6/2019 ده‌ست پێ دكه‌ت ول 9/6/2019 ب دووماهى دهێت”.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
رێڤه‌به‌ریا كونترۆلا جۆره‌ییا ده‌رمانان ل هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى 27/5/2019 د رۆهنكرنه‌كێ دا ئاماژێ دكه‌ت كو ده‌رمانه‌ك ل سالا 2000 ل ئورۆپا یێ هاتیه قه‌ده‌غه‌كرن، به‌لێ نوكه ل هه‌رێما كوردستانێ دهێته فرۆتن.
رێڤه‌به‌ریا ناڤبرى به‌لاڤكر” ل سالا 2000 ده‌رمانێ (دایئەتیلپرۆپیۆن _ Diethylpropion)ژ لایێ ده‌زگه‌هێ ده‌رمانان یێ ئورۆپى (EMA) ژ به‌ر زووریا كاریگه‌ریا لاوه‌كى وتێكدانا بارێ ده‌روونى یێ بكارئێنه‌رێ وى، ل بازارێ ده‌رمانان هاتیه ڤه‌كێشان وفرۆتن وبكارئینانا وى هاتبوو قه‌ده‌غه‌كرن”.
دیاركر ژى” ده‌رمانێ (دایئەتیلپرۆپیۆن _ Diethylpropion) ل سالا 1959 ب قه‌بارێ 25 ملم ب شێوێ ده‌رمانسازیێ حه‌ب ژ لایێ ده‌زگه‌هێ خوارن وده‌رمانان یێ ئه‌مریكى (FDA) بۆ ئینانا خوارى یا كێشا له‌شى هاتبوو په‌سه‌ندكرن، به‌لێ ل سالا 2000 ل ئه‌ورۆپا هاته قه‌ده‌غه‌كرن، ژ به‌ر تێكدانا بارێ ده‌روونى یێ بكارئینه‌رى وبلندكرنا فشارا خوینێ”.
ئاماژه دا ژى” میكانیزما كاركرنا ده‌رمانێ ناڤبرى وه‌كو ئه‌مفیتامینایه و (Sympathomemetic) هاندانا چالاككرنا سه‌نته‌رێ سیسته‌مێ ده‌مارى دده‌ت، هه‌روه‌سا حه‌زا خوارنێ كێم دكه‌ت”.
خویاكر ژى” ب چ شێوه‌كێ ئه‌و ده‌رمانه ژ لایێ ده‌زگه‌هێ كونترۆلا جۆره‌ییا ده‌رمانان ل هه‌رێما كوردستانێ یێ رێپێداى نینه، به‌لێ رۆژانه ل هه‌رێما كوردستانێ ب رێیا تۆرێن جڤاكى دهێته فرۆتن”.
دھۆک، لەزگین جۆقی:
رێڤەبەرێ سەنتەرێ دھۆک یێ شیاندنا نۆشداری ل ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ دیا رکر، ب کوژمێ ٣٦٠ ھزار یورویا شەش ھزار پارچێن چێکرنا دەست و پێیا بۆ سەنتەرێ دھۆک یێ شیاندنا نۆشداری ھاتنە دابینکرن.
د. بلند حەسەن، رێڤەبەرێ سەنتەرێ شیاندنا نۆشداری ل ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ ئاشکرا کر، ب ھەماھەنگی دگەل رێکخراوا GIZ یا ئەلمانی کۆمپانیەکێ ئەڤ ھەر شەش ھزار پارچێن چێکرنا دەست و پێیا بۆ ساخلەمیا دھۆکێ دابینکرن و گۆت: “پارە ژی ژ لایێ رێکخراوا ئەلمانی ڤە ھاتە دابینکرن، ئەڤ شەش ھزار پارچە تێرا سالەکێ ھەنە بۆ ساخلەمیا دھۆکێ بۆ وان کەسێن پێدڤی چێکرنا دەست و پێَیا دبن بکاربینیت، بتایبەتی ژی کەسێن دەست و پێیێن وان ھاتینە ژ دەستدان دێ مفای ژێ وەرگرن”.
دکتۆر بلندی ئەو ژی خویا کر، ئەڤ ھەر شەش ھزار پارچە دبنە ١٤٠ جۆرێن دەست و پێیا و کەرەستە و ئامێرین د گەل دا و دێ شێن باشتر خزمەتا وەلاتیان ب ریێا ڤان پارچێن چێکرنا دەست و پێیا کەن.
ئەڤرۆ نیوز، ئەمیر ئەترووشی:
تیرۆرستێن داعش رێژەکا مەزن یا مین و تەقەمەنیان ل شنگالێ چاندینە و ھەتا نھا تیمێن رامالینێ د پاقژکرنا وان مینان دا د بەردەوامن و ٤١٢ پارچە زەڤیێن مینڕێژکری ل شنگالێ ھاتینە پاقژکرن.
مەسعود مەلا شەفیق، رێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن مینان ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، د سالا ٢٠١٤ و دووڤ دا دەمێ شنگال د دەستێن تیرۆرستێن داعش دا، ھژمارەکا بێ سنوور یا مین و تەقەمەنیان ل شنگالێ ھاتبوونە چاندن و ھەتا نھا ژی ھەموو نەھاتینە پاقژکرن و ٢٠ وەلاتیێن شنگالێ ژی ژ ئەگەرێ پەقینا وان مین و تەقەمەنیان گیانێ خوە ژ دەست دایە.
ئاشکرا ژی کر، تیمێن رامالین و پاقژکرنێ ل سەر راکرنا مین و تەقەمەنیان د بەردەوامن و د ماوێ سالا بۆری دا تیمێن وان ٤١٢ زەڤیێن مینڕێژکری و خانیێن وەلاتیان د ناڤا شنگالێ دا ژ مین و تەقەمەنیان پاقژکرینە و داینە دەستێن خودانێن وان.
مەسعود مەلا شەفیق خویا ژی کر، ئەو ھۆشداریێ ددەنە وەلاتیێن کوردێن ئێزدی یێن خەلکێ شنگالێ زوو ب زوو سەرەدانا شنگالێ نەکەن، چونکو ھێشتا گەلەک مال ماینە نەھاتینە پاقژکرن و مەترسیا پەقینا مین و تەقەمەنیان ھەیە و گۆت: “ھەتا نھا باشوورێ شنگالێ ژ مینان نەھاتیە پاقژکرن”.
ئەڤرۆ نیوز، عەلی حاجی :
د داخویانیەکێ دا رێڤەبەرێ ئاڤا زاخۆ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر ل تاخێ شەعبانیێ بل سەر جاددەیا سەرەکی ژئەگەرێ بوریەکا کەڤن دبیتە ئەگەرێ خراب بونا وێ جاددەیێ و بۆ جارا سیێ یە ژی وێ بوریێ چێدکەن لێ ھەر تێک دچیتەڤە.
ھاشم ئیبراھیم زێدەتر گۆت: بەری نوکە گەلەک بوریێن ئاڤێ ژ جاددەیەکێ بۆ لایێ جاددەیەکا دی ھاتیە ڤەگوھاستن و ئەڤە ژی ژ کارێن خەلەتە ژبەر کو دبیتە ئەگەرێ شکەستنا بوریان، تاخێ شەعبانیێ ئێک ژجاددەێن کەڤنە و بوریێن وێ ئاسن و دکەڤنن لەورا زیکا دشکێن و بوریێن وێ ژ لایێ جاددەیێ بو لایەکێ دیتر ھاتیە ڤەگوھاستن و بۆ ماوێ سێ جاران ژی ئەم رادبین ب دروست کرنا وێ و ھەر چەندە ئەم نوکە دا کار ل سەر دروست کرنا وێ بوریێ دکەین ، لێ ھەر دشکێت و نووژەنکرنا وێ نەچارەسەری یە،پێدڤی یە چارەسەریەکا دیتر بۆ بھێتە دیتن کو ئەم بوری یە ژلایێ جاددەیێ بۆ لایێ دیتر نەھێنە ڤەگوھاستن.
ناڤھاتی ئەو چەندە ژی گوت : ھەر چەندە بودجەیا رێڤەبەریا مە گەلەک یا کێمە کو بتنێ ١٠ ملیون دینار ھەیڤانە دھێنە مەزاختن و ژ وێ پێشینەیێ ژی ئەم ٥ ملیون دیناران دەینە کارپێکەرێن ماتورێن ئاڤێ ئەوێن نەدامەزراندی و بێ ھەڤبەست، ھەتا نوکە بتنێ مە ئێک حەفارە ھەیە کارێ خوە بکەین.
ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆکێ جڤاتا پارێزگەھا نەینەوا دیار کر، ئەڤرۆ ٢٧/٥/٢٠١٩ نوونەرێن پەرلەمانێ ئورۆپی و وەلاتێن دانیمارک و نەرویج د ناڤ سەنتەری قەزا شنگالێ دا بەرھەڤبوون بۆ ئەنجامدانا کۆمبوونەکێ ل سەر ئاڤەدانی و ڤەگەڕیانا ژیانێ بۆ شنگالێ.
سەیدۆ چەتۆ، سەرۆکێ جڤاتا پارێزگەھا نەینەوا خویا کر، ھەماھەنگی د ناڤبەرا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ و حوکمەتا عیراقێ و جڤاکێ نێڤدەولەتی دا ھەیە بۆ ئارامی، ئاڤەدانی و ڤەگەڕیانا خەلکێ شنگالێ و بۆ باسنیوز گۆت: “ئەڤە چەندێن کۆمبوون بۆ ئارامیا شنگالێ و ئاڤەدانیا وێ ھاتنە ئەنجامدان، ئەنجام ژی بەرەڤ باشیێ نە و ئەو مین و تەقەمەنیێن تیرۆرستێن داعش ژی ل شنگالێ داناین دێ ب زووترین دەم ھەموو ھێنە راکرن و ژناڤبرن، داکو مەترسی ل سەر ژیانا وەلاتیان دروست نەبیت؛ دەمێ دزڤڕنە د ناڤ خانیێن خوە دا”.
ناڤھاتی خویا ژی کر، ئەڤرۆکە سێ بالیۆز و نوونەرێن دەولەتێن ئورۆپی دگەل نوونەرێ حوکمەتا عیراقێ قەستا شنگالێ کرن بۆ ئەنجامدانا کۆمبوونەکێ د ناڤ سەنتەرێ شنگالێ دا ب مەرەما ئاڤەدانیا وێ.
ئەڤرۆ نیوز، ئەمیر ئەترووشی:
نوونەرا کوردێن ئێزدی ل خۆلا بۆری یا پەرلەمانێ عیراقێ راگەھاند، وەزارەتا دەرڤە یا عیراقێ بۆ پەرلەمانێ ئورۆپا پێشنیازکریە رۆژەک ل جیھانێ بھێتە دەستنیشانکرن بۆ قوربانیێن ل ژێر دەستێ داعش و رێکخستیا قاعیدە.
ڤیان دەخیل، نوونەرا خۆلا بۆری یا کوردێن ئێزدی ل پەرلەمانێ عیراقێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، تاوانێن تیرۆری یێن دژی کوردێن ئێزدی ل دەستپێکا ھەیڤا ھەشت یا سالا ٢٠١٤ دەستپێکرینە و ئەڤە ژی بیرا مە ل ھندێ دئینیت کو خوینا ئێزدیان بەری ب دەستێ تیرۆرستێن داعش بھێتە رشتن، خوینا وان ب دەستێن رێکخستیێن قاعیدە ھاتبوو رشتن.
ڤیان خانێ گۆت: “رێکخستیێن قاعیدە ل مەھا ھەشت یا سالا ٢٠٠٧ چار ترۆمبێلێن بارھەلگر کو سێ ژ وان ل کۆمەلگەھا تلعزێر و ئێک ل کۆمەلگەھا سیپا شێخ خدر پەقاندن بوون ل شنگالێ و ئەڤ ھەر چار تەقینە بوونە ئەگەر کو ٣١٢ کوردێن ئێزدی بھێنە کۆشتن و ٧٠٣ بریندار ببن و ٣٤ زارۆ کرنە ئێتیم ژ دایک و بابان و ٦٦٣ خانی ھاتنە ھەرفاندن، ھەروەسا ل ھەمان سال ل مەھا چار رێکخستیێن قاعیدە ٢٤ وەلاتیێن کوردێن ئێزدی کو خەلکێ باشیک و بەحزانێ بوون سێدارەدان و ئەو روودانە وێنەکرن و بەلاڤکرن”.
ڤیان دەخیل ئاشکرا ژی کر، ژ بەر ھندێ ژی ئەو روودانێن ب سەرێ کوردێن ئێزدی ب دەستێن رێکخستیێن قاعیدە و تیرۆرستێن داعش ھاتین ناھێنە ژبیرکرن و ژ بەر ھندێ ژی ئەڤ داخوازیە ژ پەرلەمانێ ئورۆپی ھاتیە کرن کو رۆژەک بھێتە دەستنیشانکرن بۆ قوربانیێن داعش و رێکخستنێن قاعیدە.
ئەڤرۆ نیوز، عەلی حاجی:
بازارێن فرۆتنا جلکان ل زاخۆ، ئێک ژ سەرەکیترین بازارایە د ناڤ سەنتەرێ قەزا زاخۆ دا، رۆژانە ھژمارەکا زۆرا وەلاتیان قەستا وی بازاری دکەن بو کڕینا جلکان، لێ ژ ئەگەرێ بچووکیا ئاڤڕێژێن وی بازاری، دکاندار و وەلاتی تووشی چەندین گرفتان دبن.
فاخر گوللی ئێک ژ دکاندارێن فرۆتنا جلکان ل وی بازاری بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، ل وەرزێ زڤستانێ، ب تایبەتی ژی د دەما بارینا بارانێ دا ئەو تووشی چەندین گرفتان دبن، ژ بەرکو ئاڤڕێژێن بازاری گەلەک دبچووکن و گۆت: “زێدەتری ١٠٠ دکان و ھۆتێل و شوقە ل سەر وان ئاڤڕێژانە، لەو دەما باران دباریت گەلەک ئاستەنگ ل ھەمبەر کارێ مە دەردکەڤن و وەلاتی نەشێن وەکو پێدڤی قەستا دوکانێن مە بکەن، ئەڤێ ژی کارتێکرنەکا نەرێنی یا ل کارێ مە کری”.
فاخری گۆتژی: “ل سالا ٢٠١٦ مە نڤیسارەک دابوو باژێرڤانیا زاخۆ و زێدەتری ١٢٠ ئیمزایان ژی کۆمکر بوون، بەلێ ھەتا نوکە دبێ دەنگن، د دەما دروستکرنا پارکا شەھیدان دا سەرۆکێ باژێرڤانیا زاخۆ سۆز دابوو مە، ھەردەما پارکا شەھیدان ب دووماھی ھات دێ ئێکسەر ئاڤڕێژێن بازاری دروستکەن، لێ ئەڤە زێدەتری سالەکێ یە ئەو پارکە ب دووماھی ھاتی و سەرۆکێ باژێرڤانیێ ژی سۆزا خوە ب جە نەئینا”.
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد ھلۆری:
کانیەکا ئاڤێ کو دکەڤیتە گەلێ بالندا ل سنوورێ ناحیا شێلادزێ، بویە جھێ سەرنجراکێشا گەشتیاران و رۆژانە ھژمارەکا زور ژ خەلکی َدەڤەرێ قەستا دەستڤە ئینانا ئاڤا وێ دکەن، ئێک ژ خودانێن کانیێ ددەت دیارکرن کو ل ھەموو وەرزێن سالێ خەلک قەستا دەستڤەئینانا ئاڤا وێ دکەت و ئەوان ژی ئاڤ ل بن چیایی کریە بوری و ئینایە سەر جاددا گشتی داکو وەلاتی ساناھی تر دەستخوڤە بینن.
نيشاندان