دایك هه‌می تشته، لێ باب ژی هێز و پشته!
ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ی
ئه‌ڤ بابه‌ته دو ته‌وه‌ران بخوه‌ڤه دگریت، ئێك ئه‌و ژی وه‌ك د مانشێتی دا مه ئاماژه پێ دای كو دایكه، واته كو دایك هه‌می تشته و هه‌ر تشته‌كه د ژیانێ و د مالێ دا، ژیان و ڤیانه و چرایێ مالێ یه و خه‌مره‌ڤینه و نیعمه‌ته‌كه د مالێ دا و خودانا لاندكا مرۆڤی یا زێرینه، دایك ئه‌وه یا كو شه‌ڤێن درێژ و سه‌خت و دژوار خه‌و ب چاڤێن وێ نه‌كه‌ڤتین، ئه‌وژی ل سه‌ردارێ لاندكێ داكو مرۆڤی هاوێش بكه‌ت و بنڤینیت و بۆ مرۆڤی چه‌ندین سترانێن گرێدای زارۆیان ڤه، ڤه‌دلۆراندن، ژ وان ژی لایێ لایێ و شیر ددا مرۆڤی و مرۆڤ ل به‌رسینگێ خوه‌ڤه دشداند و هه‌مبێز دكر كو وه‌كی گولێ مرۆڤ سه‌خبێر و ب خودان دكر، كو نه دهێلا چو كێماسیه‌ك ل مرۆڤی بیت و بهێلیت كو مرۆڤ ژ هه‌ر تشته‌كی خۆشتر و چێتر دڤێا و زه‌حمه‌ت و مانیبوونه‌كا هه‌ره مه‌زن ب مرۆڤی ڕا دبر و چاڤدێریه‌كا بێ سنۆر ل مرۆڤی دكر، كو مرۆڤ دپاراست ژ سڕ و سه‌قه‌ما زڤستانێ و گه‌رم و گۆرا هاڤینێ، ئه‌وژی هه‌ر ژ ده‌ستپێكا زارۆكینیێ و هه‌تا قووناغا سنێله‌یێ. ب راستی دایك هه‌ژی هه‌ر په‌سنه‌ك و رێزگرتنه‌كێ یه، چنكو یێ گۆتی (به‌هشت یا ل بن پێن دایكان)، ته‌وه‌رێ دووێ كو بابه‌تێ مه‌یێ پێڤه گرێدایه، ئه‌وژی بابه كو رۆلێ بابێ ژی گه‌له‌كێ گرنگه د مالێ دا راسته كو دایك پتر یا د مالێ دا و گرێدایه ب زارۆ و مالێ ڤه كو پتر زارۆ پێڤه دگرێداینه، لێ باب ژی گه‌له‌كه و رۆلێ وی ژی یێ به‌رچاڤه د مالێ دا، وه‌كو دبێژن، ئه‌وژی هێز و په‌نا و پشته و هه‌روه‌سا زێره‌ڤانه و سه‌روه‌ره و سه‌میانه و ده‌رگه‌هڤانه و سه‌رپه‌رشته و هه‌لگرێ بارێ گران و خه‌م و خیالانه و پالپشته و ل باوه‌شا بابێ ئارامیا مرۆڤی په‌یدا دبیت كو خودان بریاره و رێگره د رێیا مرۆڤی دا، كو مرۆڤ خوه تووشی چ شاشی و زێده‌گاڤیان نه‌كه‌ت، ئه‌وژی داكو مرۆڤ ببیته خودان ره‌وشته‌كێ باش و پابه‌ند و پێگیربیت ب دابونه‌ریتان ڤه كو باب ژی مه‌رجه‌عه و پال پشته‌كێ ب هێزه بۆ مرۆڤی د مالێ دا و خودان راسپارده‌یه و رێنمایێن باشه. ژبۆ نموونه دێ بینی ئه‌و مالا ژڤان هه‌ردویان بێ به‌هر، ئه‌و كاڤله و ڤالاتی و كێماسیه‌كا تێدا، چنكو گه‌ر مرۆڤ یان زارۆ ئێك ژ ڤان ئه‌ندامێن گرنك د مالێ دا ژ ده‌ست بده‌ت، ئه‌و مال وه‌ك مه گۆتی كاڤله و ڤالاتیه‌ك دكه‌فته تێدا وێ مالێ سه‌نگا خوه نامینیت و گه‌له‌ك خه‌لك قه‌ست ناكه‌تێ، چنكو دایكوباب به‌ره‌كه‌تن د مالێ دا. خودێ مه هه‌موویان پابه‌ند و پێگیر بكه‌ت ب شیره‌ت و رێنمایێن دایكوبابان ئینشاللا یێن دایكوبابێن وان ماینه د ژیانێ دا، خودێ ساخله‌میا وان باش بكه‌ت و ته‌مه‌نێ وان درێژ بكه‌ت، هه‌ر وه‌سا یێن خودێ دایكوبابێن وان ژی برینه به‌ر دلۆڤانیا خوه خودێ ب به‌هشتا خوه یا به‌رین شاد بكه‌ت، چنكو ئه‌م هه‌موو قه‌رزارێن واینه.
