ئاینده‌یێ ئێزیدی و كریستیانان
ژ بۆ كۆمكوژی و ژناڤبرنا نه‌ژادی و پاشه‌رۆژا ئێزیدی و كریستیانان ل عیراقێ ل رۆژێن 8 و 9 مه‌ها شواتا ئیسال ل هه‌ولێرێ كونگره‌یه‌ك هاته ئۆرگانیزه‌كرن. دیداره‌كا ڤه‌كرد ناڤبه‌را هژماره‌ك به‌رپرسێن حكومی هاته سازكرن، ژبۆی كو ب ئاوایه‌كێ راسته‌راست دیالۆگێ لسه‌ر وان پرسان بكه‌ن كو دڤێ ئه‌م چ بكه‌ین؟ ئه‌م دكارین چ بكه‌ین ژبۆی پاراستنا ئێزیدی و كریستیانان ل عیراقێ.
هه‌لبه‌ت ئۆرگانیزه‌كرنا كونگره‌یه‌كا وه‌ها د جهێ خۆ دایه، نه‌مازه پشتی ئه‌و تاوانێن مه‌زن كو گروپێن تیرۆریست و تۆندره‌و و بتایبه‌تی چه‌ته‌یێن داعش ده‌رهه‌ق هه‌ردوو پێكهاته‌یێن ئۆلی كرن، وه‌ك ڤێ كاره‌ساتا كو ل هاڤینا 2014 دژی كوردێن ئێزیدیێن هاتیه كرن.
لێ مخابن ئه‌م كۆنگره‌یه ده‌ره‌نگ هات یان د ده‌مێ خوه دا نه‌بوو، ژبه‌ركو هه‌ر ژ سالا 2003 یان وه‌ره گروپێن تۆندره‌و كارێن هۆڤانه ئه‌نجام دده‌ن، ب ده‌هان كوردێن ئێزیدی ل مووسل و ده‌ڤه‌رێن دی هاتنه تیرۆركرن كو ته‌نێ ژبه‌ر جوداهیا ئۆلێ وان بوونه، هه‌ر چه‌نده وان ژی باوه‌ری ب یه‌زدانێ مه‌زن و رۆژا حه‌شرێ هه‌یه، لێ نه ل گۆر دیتنگه‌ها ئیسلامیێن هشكباوه‌ر.
ل ده‌مێ ده‌هه‌یا بۆری گه‌له‌ك كریارێن تیرۆریستی دژی كریستیانان هاتنه ئه‌نجامدان و دێر و كه‌نیسه‌یێن وان هاتنه په‌قاندن كو سه‌رهه‌لدان و هاتنا گروپا چه‌ته‌یێن داعشێ چاڤه‌رێكری بوو، یان ژی ئه‌و كلتوور و چاند و نێرین د عیراقێ و رۆژهه‌لاتا ئیسلامی دا هه‌بوون كو هۆڤێن وه‌ك داعش ده‌ربكه‌ڤن، ب گۆتنه‌كا دی هه‌لومه‌رج ژ بۆ وان ڤایرۆسێن دژی مرۆڤاتیێ به‌رهه‌ڤ بوو. هه‌روه‌ها هه‌بوونا دوو جه‌مسه‌رێن هه‌ڤدژ وه‌ك شیعه و سوننه كو بهه‌ڤره دیرۆكه‌كا خۆینه‌لۆ و دژوار و ئالۆز هه‌نه، مه‌زنترین زه‌مینه بۆ دروستكرنا داعشا مرۆڤكوژ و گرۆپێن دن یێن تیرۆریستی ل هه‌ردو ئالیان خۆشكریه.
هه‌ر خواندنه‌كا هوور بۆ دیمه‌نێ عیراقی بهێ كرن، دبینین كو ئێدی ئه‌م به‌ر ب شه‌ره‌كێ ناڤخۆییێ ئالۆز دچین، دناڤا تۆنێله‌كا تاریك و درێژ دا دبۆرین كو پێدچه بۆ ده‌مێ ده‌هان سالان به‌رده‌وام بیت، لێ ل جهێ به‌رپرسێن حكومی و هێزێن سیاسی و سازیێن بریار بده‌ست دانوستاندن و دیالۆگ لسه‌ر كاره‌ساته‌كێ بكه‌ن كو روودانا وێ چاڤرڤانكری بوو و رێكێ ل هه‌مبه‌ر سه‌رهه‌لدان و بهێزبوونا ره‌وتێن فه‌نده‌مێناتلیزم بگرن، مخابن هزر ل ده‌ستكه‌فتێن سیاسی و دابه‌شكارییا تایفی و حزبی دكرن. ژبه‌ر كێم بینی و هه‌له‌یێن وان یێن سیاسی و دیدێن وان یێن به‌رته‌سك ئیرۆ نه ب تنێ هه‌بوونا كوردێن ئێزیدی و كریستیانان د مه‌ترسی یێ دایه، به‌لكو عیراق و ده‌ڤه‌ر ب گشتی ب ته‌ڤ پێكهاته‌یێن خۆ ڤه تووشێ پرسگرێكه‌كا مه‌زن و كۆژه‌ك بوویه، ژیانا ب ملیۆان خه‌لكێ سڤیل د مه‌ترسیێ دایه، داعش به‌رهه‌مێ سیاسه‌تا شاشا رێبه‌ر و لیده‌رێن عیراقێ یه.
نها ب تنێ یه‌ك رێ ل هه‌مبه‌ر سه‌ركرده‌یێن عێراقێ هه‌یه كو بكارن ئێزیدی و كرریستیان و ته‌نانه‌ت شیعه و سوننه‌یان ژی بپارێزن، ئه‌و ژی دیموكراتیزه‌كرنا ده‌سه‌لاتێ یه، ژبه‌كو هه‌تا سیسته‌مه‌كێ سیاسیێ دیموكرات نه‌هێته قادێ، ئه‌م نكارین پرۆسه‌یا دیموكراتیزه‌كرنا جڤاكی پێش بێخن و هه‌تا ده‌وله‌ت و ئایین ژ هه‌ڤدوو جودا نه‌بن و ئایین و ئۆل و مه‌زهه‌ب ژ سازیێن بریارده‌رێن زال نه‌هێ رزگاركرنر، باوه‌ر بكه‌ن هوون نكارن مه ل هه‌ڤركی و شه‌رێن ئایینی بپارێزن.
