ب ئاماده‌بوونا سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ گه‌ڕا 8ێ یا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی ده‌ست پێ كر
ئه‌ڤرۆ، رێوار محه‌مه‌د ره‌شید:
ب ئاماده‌بوونا (مه‌سرور بارزانی) سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دوهی رۆژا دووشه‌مبی 15/11/2021 گه‌ڕا 8ێ یا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی ب پشكداریا 30 وه‌لاتان ل هۆلا كۆنفرانسان ل زانكۆیا دهۆك ب نیشادانا فلمێ (ئه‌زموون) (The Exam) یێ ده‌رهێنه‌رێ ناڤدارێ كورد (شه‌وكه‌ت ئه‌مین كوركی) هاته ڤه‌كرن و هه‌تا رۆژا 22/11/2021 دێ یا به‌رده‌وام بیت، د رۆژێن فلمه فیسته‌ڤالێ دا دێ 94 فلم هێنه نیشادان ژ وان 49 فلمێن بیانی نه و 45 فلمێن كوردی نه، هه‌روه‌سا د رۆژێن فلمه فیسته‌ڤالێ دا چه‌ندین سمینار دێ هێنه پێشكێشكرن و چه‌ندین وورك شۆپ ل دۆر بابه‌تێن جودا جودا یێن گرنگ د بوارێ سینه‌مایێ دا هێنه ئه‌نجامدان.
مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د په‌یڤه‌كێ دا خوه‌شحالیا خوه دیاركر كو د گه‌ڕا 8ێ یا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی دا پشكداربووی و د هه‌مان ده‌م دا ده‌ستخوه‌شی ل رێڤه‌به‌ر و رێكخه‌رێن فلمه فیسته‌ڤالا ناڤهاتی كر كو ئه‌ڤه بۆ ده‌مێ چه‌ندین سالانه ب ره‌نگه‌كێ سه‌ركه‌فتی ڤێ فیسته‌ڤالێ ئه‌نجام دده‌ن، هه‌روه‌سا بخێرهاتنا هه‌موو مێهڤان و سینه‌ماكار و فلمسازان كر یێن كو ژ ده‌رڤه‌ی هه‌رێمێ هاتین و گۆت: “تیمه‌كا فلمسازێن ئه‌فغانی د ڤێ فلمه فیسته‌ڤالێ دا ئاماده‌بووینه بخێرهاتنا وان ژی دكه‌م ژ به‌ر كو دوخێ وه‌لاتێ وان ژی وه‌كو یێ وه‌لاتێ مه دوخه‌كێ دژواره، به‌لێ گرنگیدان ب كارێ فلمسازیێ و هونه‌ری بۆ ده‌رخستنا ئێش و ئازارێن گه‌لێ وان نیشانا وێ چه‌ندێ یه كا كارتێكرنا هونه‌رێ سینه‌مایێ ل سه‌ر كومه‌لگه‌هێ و جیهانێ چه‌ندا مه‌زنه، ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ ده‌ستخوه‌شیێ ل وان و رێكخه‌رێن ڤێ فلمه فیسته‌ڤالێ دكه‌م، جهێ خوه‌شحالیێ یه كو ب رێیا ڤێ فلمه فیسته‌ڤالێ سینه‌ماكار و فلمسازێن كوردستانێ و وه‌لاتێن ده‌وروبه‌رو جیهانێ پێكڤه د روونن و ئێك و دو دنیاسن و دانوستاندنێ ل سه‌ر به‌رهه‌مێن خوه و پێشڤه‌برنا سینه‌مایێ و فلم سازیێ ب گشتی دكه‌ن، ئه‌ڤ جورێن فیسته‌ڤالان ده‌لیڤێن گه‌له‌ك گرنگن بۆ پێشڤه‌چوونا هونه‌رێ سینه‌مایێ و د هه‌مان ده‌م دا بۆ پتر ناساندنا كوردستانێ، بێ گۆمان سینه‌ما هونه‌ره‌كێ ئێكجار گرنگ و كاریگه‌ره كو دشیاندایه ب رێیا ڤی هونه‌ری چه‌ندین په‌یامێن گرنگ و مرۆڤایه‌تی بگه‌هینیته خه‌لكی و هه‌روه‌سا سینه‌ما دشێت رۆله‌كێ كاریگه‌ر د پرۆسا هشیاركرنا جڤاكی و پێشڤه‌برنا جڤاكی دا هه‌بیت، گه‌لێ كوردستانێ ب درێژاهیا دیرۆكا خوه تووشی ب ده‌هان كاره‌سات و كۆمكۆژی و جینوساید و سیاسه‌تا ره‌گه‌زپه‌ره‌ستی و ژناڤبرنێ بوویه هه‌ر بۆ نموونه بتنێ ل 50 سالێن بۆری تاوانێن مه‌ن و هۆڤانه دژی گه‌لێ كوردستانێ هاتینه ئه‌نجامدان ، مخابن ئه‌ڤ تاوانه و دیرۆكا تراژیدی یا گه‌لێ مه وه‌كو پێدڤی د سینه‌مایێ دا ره‌نگڤه‌نه‌دایه ل ده‌مه‌كی كو ژ هه‌ژی وێ چه‌ندێ نه ژ لایێ سینه‌ماكارێن كوردستانێ و بیانی ڤه ببنه ب ده‌هان فلمێن كاریگه‌ر و بهێز د هه‌مان ده‌م دا دیرۆكا گه‌لێ كوردستانێ یا تژی یه ژ سه‌دان داستانێن ئازایه‌تی و قه‌هره‌مانیێ، هه‌روه‌سا چه‌ندین سه‌ركرده و رێبه‌ر و كه‌سایه‌تی و هێمایێن نشتیمانی و وه‌لات پارێزیێ هه‌نه ژ هه‌ژی وێ چه‌ندێ نه ببنه مژار و بابه‌تێن سینه‌مایی و به‌رهه‌مێن نوكه و پاشه‌رۆژێ، هه‌روه‌سا جوگرافی و سرۆشتێ هه‌رێما كوردستانێ ره‌نگه گه‌له‌ك بگونجن كو ببنه جهێن وێنه‌گرتنا فلمێن سینه‌مایی”.
مه‌سرور بارزانی دیار كر كو حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ پێشوازیێ ل وان هه‌موو سینه‌ماكاران دكه‌ت كو بهێن وێنێن خوه د ناڤ سرۆشتێ كوردستانێ دا بگرن بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ د چارچۆڤێ رێكار و یاسایێن كار پێ دهێته‌كرن ئه‌م د ئاماده‌ینه بۆ هه‌ر هاریكاری و پشته‌ڤانیه‌كا پێدڤی بیت، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ پیشته‌ڤانیا خوه بۆ پێشڤه‌برنا بوارێ كه‌لتوری و ره‌وشه‌نبیری ل كوردستانێ ب گشتی دووپات دكه‌ت و د سالێن بووری دا حوكمه‌تا هه‌رێمێ ل دووڤ شیانێن ل به‌رده‌ست هاریكاریا بوارێ سینه‌مایێ و هونه‌ری كریه ب شێوه‌یێ ماددی و مه‌عنه‌وی و گۆت: “نوكه ژی ب هه‌مان ره‌نگ ئه‌م دئاماده‌ینه ل دووڤ شیانێن حوكمه‌تێ هه‌ماهه‌نگ و هاریكار بین، ئه‌ڤه دده‌مه‌كی دایه د دو سالێن بۆری دا ژ ئه‌گه‌رێ قه‌یرانا دارایی و به‌لاڤبوونا ڤایرۆسێ كۆرۆنایێ هه‌رێما كوردستانێ د ره‌وشه‌كا ب زه‌حمه‌تا دارایی دابوویه كو هه‌تا نوكه ژی ئه‌م ب ته‌مامی ژ ڤێ ره‌وشێ ده‌ربازنه‌بووینه، دابینكرنا مووچێ مووچه‌خۆرێن هه‌رێما كوردستانێ ژ كارێن ده‌ستپێكێ یێن حوكمه‌تا هه‌رێمێ یه، به‌لێ سه‌ره‌رایی ڤێ چه‌ندێ ئه‌م كاردكه‌ین بۆ ئاڤاكرنا ژێرخانه‌كا بهێز یا ئابووری د هه‌مان دام دا پێشڤه‌به‌رنا بوارێ كه‌لتوری ژی”.
پ.د.عه‌لی ته‌ته‌ر، پارێزگارێ دهۆكێ په‌یڤه‌ك د گه‌ڕا 8ێ یا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی دا پێشكێشكر و دیار كر كو سینه‌ما هونه‌رێ جوانی و داهێنان و گه‌هاندنا پرسێن مرۆڤایه‌تی و ئاشتی و نیشادانا ئێش و ئازار و خه‌م و سه‌رهاتیێن گه‌لانه، سینه‌ما ڤه‌گوهاستنا به‌رجه‌سته‌كرنا كه‌لتورێ گه‌ل و ملله‌تانه، د سه‌رده‌مێ نوكه دا سینه‌ما پیشه‌سازیه‌كا جیهانی و رێیه‌كا هه‌ره كارتێكه‌را په‌یام و گوهۆڕینا ڕایا جیهانی یه، جیهانگێریێ مفایه‌كێ مه‌زن و كارتێكه‌ر ژ سینه‌مایێ دیتیه، گه‌لێ كوردستانێ د رۆژهه‌لاتا ناڤین دا دیرۆكه‌كا پری نه‌خوه‌شی و ده‌رده‌سه‌ری بوراندیه و گۆت: “هه‌ر تاكه‌كێ كوردستانێ ره‌نگه چیرۆكا كاریگه‌را فلمه‌كێ سینه‌مایی هه‌بیت سه‌ره‌رایی ڤێ چه‌ندێ د كارێ سینه‌مایی دا هێشتا ئه‌م ب نه‌ته‌وه‌یێن پێشكه‌فتی ڕا نه‌گه‌هشتینه، به‌لێ مه سینه‌ماكار و فلم ساز و ده‌رهێنه‌رێن هێژا هه‌نه كو ئه‌م دشێن شانازیێ پێ بكه‌ین”.
پارێزگارێ دهۆكێ خویا كر كو پێدڤیا مه ب جوره‌كێ سینه‌مایێ یه كو نه‌بتنێ روویێ سته‌ملێكریێ ژانێن گه‌لێ مه نیشابده‌ت، به‌لكو جوانیێن مه یێن پێكڤه‌ژیانێ یا نه‌ته‌وه و ئایینان و مرۆڤ دوستی و ئاشتیا جڤاكی كو سیمایێن هه‌ره بلندێن پێكهاته‌یێن گه‌لێ كوردستانێ نه نیشابده‌ت و گۆت: “پارێزگه‌ها دهۆكێ جهێ پێكڤه‌ژیانا هزاران سالان یا چه‌ندین نه‌ته‌وه و ئۆلانه نموونا ئاشتی و ئارامی و یاسادوستی و خوه‌ش مرۆڤیێ یه و یا ژ هه‌ژی یه ببیته ناڤه‌نده‌كا گرنگا هونه‌ر و داهێنانێ و ژ وان ژی د بوارێ سینه‌مایێ دا، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ به‌رنامه‌كێ ستراتیژی و پلانه‌كا درێژخایه‌ن پشته‌ڤانیا كه‌لتور و هونه‌ر و ره‌وشه‌نبیریێ دكه‌ت، فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی ژوان فیسته‌ڤالێن فه‌رمی یه كو حوكمه‌تا هه‌رێمێ پشته‌ڤانیه‌كا راسته‌وخوه لێ دكه‌تن، هیڤیدارین ب ڤان پێنگاڤان ئاستێ فلمێن كوردی و هژمارا فلمێن كوردستانێ پتر لێ بهێت و ب ئاستێ جیهانی ڕا بگه‌هین”.
ژ ئالیێ خوه ڤه حه‌مه حه‌مه سه‌عید، وه‌زیرێ ره‌وشه‌نبیری و لاوان یێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د په‌یڤه‌كێ دا دیار كر كو دهۆكا ره‌نگین نوونه‌راتیا كوردستانێ دكه‌ت د گه‌ڕا 8ێ یا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی دا، سینه‌ما هونه‌رێ حه‌فتێ یه و شیانێن كومكرنا هونه‌رێن دی هه‌یه د هه‌مان ده‌م دا پیشه‌سازیه‌كا مه‌زن و پره‌كا كارتێكه‌را په‌یوه‌ندی و لێكگوهۆرینا كه‌لتوری یه دناڤبه‌را گه‌لان و نه‌ته‌وه و پێكهاتێن جڤاكی دا و گۆت: “ئه‌ڤ فلمه فیسته‌ڤاله نه‌ریته‌كێ سالانه یێ وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نبیری و لاوان یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ یه و ل باژێرێ دهۆكێ دهێته ئه‌نجامدان ب ده‌هان فلمێن درێژ و كورت و به‌لگه فلمێن كوردی و بیانی ژ ده‌هان وه‌لاتان تێدا پشكدار دبن، جهێ شانازیێ یه ئه‌ڤ فلمه فیسته‌ڤاله ئیك ژ مه‌زنترین چالاكیێن كه‌لتوری و هونه‌ری ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ دهێته هژمارتن، ئه‌م ب ئومێدین د ئه‌ڤ ساله دا ژی دا فلمه فیسته‌ڤاله‌كا سه‌ركه‌فتی وه‌كو سالێن بۆری هێته ئه‌نجامدان”.
ئه‌میر عه‌لی، سه‌رۆكێ فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی د په‌یڤه‌كێ دا گۆت: ” رژدبوونا مه ل سه‌ر به‌رده‌وامیدانا فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی گه‌ڕا 8ێ سه‌ره‌رایی هه‌بوونا قه‌یرانا دارایی و په‌ژیكا كوڤید19 نیشانا باوه‌ریا مه‌یه ب رۆلێ گرنگ یێ سینه‌مایێ د ژیانا ئه‌ڤرۆ دا، هه‌روه‌سا د گوهۆڕینا جڤاكی دا و بلندكرنا ئاستێ ره‌وشه‌نبیری و به‌رچاڤكرنا روویێ شارستانی یێ باژێرێ دهۆكێ كو فلمه فیسته‌ڤالا دهۆك دهێته هژمارتن مه‌زنترین بوویه‌را ره‌وشه‌نبیری و كه‌لتوری ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ، گه‌له‌ك جاران پرسیار دهێته‌كرن ئه‌رێ چو مفا د ئه‌نجامدانا فلمه فیسته‌ڤالێ دا هه‌یه؟! مه دڤێت ئه‌م په‌یامه‌كێ بگه‌هینین كو لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار و به‌رهه‌مێهنه‌رن كو سینه‌ما كه‌رته‌كێ پیشه‌سازیه و یێ گونجایه بۆ به‌رهه‌مئینانێ زێده‌باری په‌یاما وێ یا هونه‌ری و مه‌عریفی كو د شیان دایه ببیته رێخوه‌شكه‌ره‌ك بۆ گه‌شه‌پێدانا كه‌رتێ گه‌شتوگۆزاری و ئابووری، سینه‌ما ئالاڤه‌كه بۆ ناساندن و لێك نێزیكبوونا كه‌لتورێن جیهانێ”.
