پشكەك ژ هێزێن سیاسی یێن ئیراقێ، هەرێمێ وەكو هەڤپشكێ سەرەكی ل وەلاتی...

پشكەك ژ هێزێن سیاسی یێن ئیراقێ، هەرێمێ وەكو هەڤپشكێ سەرەكی ل وەلاتی قەبوول ناكەن

سكرتێرێ گشتیێ حزبا شیوعی یا ئیراقی دبێژیت: پاشڤە زڤڕین ژ فیدرالیەتێ و ڕێزنەگرتنێ ل مافێن گەلێ كورد دێ بیتە هۆكارێ قەیرانەكێ كو پارچەبوون و نە سەقامگیریا ئیراقێ دێ ئەنجامێن وێ بن، هەروەسا داخوازێ ژ هێزێن سیاسی دكەت دەست ب سیستەمێ فیدرالیەتێ بکەن و دەستبەرداری مافێن گەلێ كورد نەبن.
ڕائید فەهمی، سكرتێرێ گشتیێ حزبا شیوعی یا ئیراقی سەبارەت فیدرالیەتێ دبێژیت» هندەك هێزێن سیاسی یێن ئیراقی چ ئەوێن دەنگ ب دستووری دای، یان ئەوێن پارێزەرێن دستووری، هەلوەستێ ڕۆهن نینە یان، حەزا تمام بۆ قایلبوونا ڕاستەقینە ب چەمكێ فیدرالیەتێ نینە، ب دیتنا وان فیدرالیەت داگێڕانەكە د ڕەوشەكا دیاركری دا و ژ ئەگەرێ هەڤسەنگیا هێزان بۆ كوردان هاتیە كرن».
ڕائید فەهمی دیاركر» د ئەڤرۆ دا ب گۆرەی شیانان بزاڤ هەنە بۆ بەرتەنككرنا دەستهەلاتێن فیدرالی، ئەڤە ژ ڕوویێ دەزگەهی و ب شێوەیەكێ گشتی پەیوەندی ب دۆسێیا فیدرالیەتێ و قەبوولكرنا دەستهەلاتێن وێ ڤە هەیە».
سكرتێرێ گشتیێ حزبا شیوعی یا ئیراقی، ڕەخنە ل هەلوەستێ پشكەك ژ ئالیێن دژەبەرەیێن هەرێما كوردستانێ دگریت و دبێژیت» پشكەك ژ پرسێ پەیوەندی ب ناكۆكیا سیاسی ڤە هەیە، پەیوەندی ب هەرێما كوردستانێ و پەیوەندیێن وێ ڤە هەیە؟ ب دەستهەلاتا ناڤەندی هەیە، ئەوژی ب شێوەیەكێ تەكتیكا وەرچەرخانە بۆ ناكۆكیا سیاسی ملكەچ ب سازانێن سیاسی ڤە، ئەو تێكگەهشتنە ل سەر زەمینەیەكا لەرزۆك هاتینە ئاڤاكرن، ئانكو ڕێزبوون و پێكڤەبوونەكە بۆ مەبەستەكا دیاركری دهێتە كرن و ژ پێخەمەت دەربازكرنا قەیرانەكا دیاركری، نەوەك بۆ چارەسەركرنا قەیرانێ، لەوما دەمێ بابەت ڕژد دبیت سەرباری وان تێكگەهشتنان، قەیران دروست دبیت، وەكو ئەوا د قانوونا بودجەی دا ڕوودای».
ب دیتنا ڕائید فەهمی، پشكەك ژ هێزێن سیاسی یێن ئیراقێ هەرێما كوردستانێ وەكو هەڤپشكێ سەرەكی ل ئیراقێ قەبوول ناكەن و گەلەك حەز ل سەر فیدرالیەتێ نینە، بەلكو ب زارەكی ب وێ چەندێ د ڕازی نە و هندەك جاران وەكو درووشم پێ د ڕازینە و دبێژیت» مخابن مە هەلوەستێ نەرێنی ژ ئەرەبان ل دۆر دستووری و مادەیا 140 و قانوونا پەترۆلێ و غازێ دیت و ل هەرێما كوردستانێ ژی تێكگەهشتنەك بۆ فیدرالیەتێ هەیە كو دبیت ژ فیدرالیەتێ زێدەتر بیت و بۆ كۆنفیدرالیێ بچیت».
دیاركر» پێدڤیە ل سەر وێ چەندێ د هەڤڕابین كو نابیت ئیراق ب وی شێوازی بهێتە بڕێڤەبرن كو بەری گوهۆڕینێن 2003 ل سەر چووی، ئیراقی ژی كورد و ئەرەب پێدڤیە پێكڤە ب شێوازەكێ گونجای و قەبوولكری ژ هەردو ئالیان ڤە ل بن چەترێ فیدرالیەتێ بژین، بەلێ د هەمان دەمدا پێدڤیە بەغدا و هەولێر دانپێدانێ ب دەستهەلاتێن وێ فیدرالیەتێ و ئاستێ وێ بكەن بێی كو بابەتی گۆمان و ناكۆكی تێدا بیت».
سەبارەت ب وان بزاڤێن ژ ئالیێ هندەك ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی ڤی دهێنە كرن كو ژ ڕوویێ مللی ڤە دبیتە ئەگەرێ كەربێ دژی كوردان، ڕائید فەهمی دبێژیت» بەلێ، ئەو قەیرانە دێ بنە ئەگەرێ شۆڤینی و كەربێ و دەمارگێریێ، مخابن گەلەك جاران تاكو ل گۆتارێن سیاسەتمەداران ژی ب نەرێنی باسێ كوردان دكەن و كار بۆ بازار پەیداكرن بۆ بۆچوونێن نەراست دكەن كو پشتی سالا 2003 كورد ژ بودجەیا ئیراقێ مفادار بوون و ئەو مفاداربوونە ل سەر ملێ ئەرەب و پارێزگەهێن ناڤەراست و باشوورێ ئیراقێ بوو، ئەوژی ڕاست نینە، كورد وەلاتیێن ڕەسەنێن ئیراقێ نە و وەكو هەموو ئیراقیێن دی نە و وەلاتیێن پلە دو و سێ نینن، ئەوژی دهێتە گوتن كو هەرێما كوردستانێ پارێ بەسرا دبەت پرۆپاگندەیە، هەكە ب وێ ڕامانێ بیت، پارێزگەهێن دی ژی پارێ بەسرا دبەن و ئەڤە بۆچوونەكا بەرتەنگە و دوورە ژ گیانێ وەلاتیبوونێ».
گوت ژی» بۆچوونەك ل دەف پتریا حزبان هەیە، هەتاكو ئەوێن د ڕێڤەبرنا دەولەتێ ژی دا د پشكدار ل دۆر چەمكێ فیدرالیەتێ و دانپێدان ب مافێن نەتەوەیی چ بۆ كوردان بیت، یان نەتەوەیێن دی بیت كو نەهاتینە چەسپاندن، تێكگەهشتنەك ژی هەیە سەبارەت وێ چەندێ كو ئەرەب نەتەوەیێ مەزنترە، ئەوە دێ بیتە هۆكارێ گەلەك قەیرانان، هەتاكو ل گۆتارێن سیاسەتمەداران ژی ئەو جۆرە دەمارگێریە هەیە و ئەو جۆرەكە ژ شۆڤینیەتێ و ب پشتڕاستی ڤە بابەتەكێ ترسناكە ل سەر سەقامگیریا وەلاتی».
سكرتێرێ گشتیێ حزبا شیۆعی یا ئیراقی ئاماژێ دكەت ژی كو هەر پاشڤەچوونەك ژ فیدرالیێ، قەیرانان دروست دكەت و دبێژیت» نابیت ژ بیرا مە بچیت كێشەیا مەزن د دامەزراندنا دەولەتا ئیراقێ دا پەیوەندی ب پرسا كوردی ڤە هەبوو، ئەو پرسە وەكو مینەكێ یە د لەشێ دەولەتێ دا و پاشڤەچوون د سۆزێن بریتانیا و ئەوێن دی بۆ كوردێن ئیراقێ ڕوودا و كورد خستنە چارچۆڤەیەكێ قەیرانی دا كو ئەگەرێ تەقاندنێ هەیە».
هەروەسا دبێژیت» هەر پاشڤەچوونەك ژ فیدرالیەتێ دێ كارەساتێ بۆ ئیراقێ دروست كەت و دێ مەبەتە پێكدادانەكێ كو سنۆر هەرێما كوردستانێ بهێتە ب هێزكرن و گەشەكرن، چونكە بێی فیدرالیەت دێ ئیراق پارچە بیت».

کۆمێنتا تە