قوتابخانا قوبەهان د مەترسیێ دایە !
ئه‌ڤرۆ نیوز:
د دیروکا کوردستانێ دا ئامێدیێ موما زانین و ره‌وشه‌نبیرییێ ل درێژاهیا ژییێ خویێ به‌رده‌وام رابویه ل سه‌ر هنارتنا روناهیێ داکو باژێرڤانی به‌ره‌ف پێش بچیت و ژیانا مروڤانیێ خوش بیت.
ئێک ژڤان موما کو زانینگەها (قوبەهان)ـــە، ئه‌ڤ زانینگه‌ها ب ناڤ و ده‌نگ دکه‌ڤیته روبارێ ئامێدیێ یێ ژووری ناڤبه‌را هاڤینگه‌ها سویلاڤێ و که‌لها ئامێدیێ ل رۆژ ئاڤا ژووری یا که‌لها ئامێدیێ . ئێک بو ژ مه‌زن ترین زانینگه‌هێن سه‌رانسه‌ری میرگه‌ها به‌هدینان , و نۆکە کەتیە د مەترسیێ دا .
ل سه‌ر ده‌مێ سولتان حسێن وه‌لی هاتیه نویژه‌ن کرن ، سالا ( 940 ) مشه‌ختی هه‌ڤبه‌ری سالا ( 1534 ) زایینی تا سالا ( 981 ) مشه‌ختی هه‌ڤبه‌ری سالا 1575 زایینی حکم کری، ل سالا ١٩٦١ ژلایێ حکومەتا عیراقێ ڤە بزاڤکربون بهێتە نوژەنکرن، لێ ب چیمەنتو هاتبو نیژەنکرن دیسا ژکار کەتبوو، تا سالا ٢٠٠٦ ێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ دابوف کومپانیەکا ئیرانێ کو ئەوان ژی چوون کار تێدا نەکر و چوون، لێ ل سالا ٢٠١٣ێ بریار هاتیە دان ژلایێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ ڤە دیسا بهێتە نیژەنکرن، لێ ژبەر راوەستاندنا سولفا تا نۆکە هاتیە پشت گوهڤە هاڤێتن .
زانینگەها قوبەهان شینوارەکێ گەلەکێ دێرینە و ئاڤاکرنا ڤێ زانینگه‌هێ گه‌له‌ک یا که‌ڤنه هنده‌ک که‌س دبێژن ( 800 ) هه‌شت سه‌د سالا خویندن لێ هاتیه خاندن ، ئەڤجار داخوازێ ژ وەزارەتا ( شارەوانی و گەشت و گوزاری ) ل هەرێما کوردستانێ دکەین کو راپۆرتا ڤی شینواری یا ل بەر دەستێ وان رەزامەندیێ لسەر بکەن دا بزیترین دەم بهێتە نیژەنکرن ئەگەر نە دێ ڤی شینواری ژدەست دەین و نها د مەترسیەک مەزندا یە .
دماوێ ( 800 ) سالا ژیێ ڤێ زانینگه‌هێ نێزیکی هزاران کوڕێن کوردستانێ و ده‌رڤه‌ی کوردستانێ و ب سه‌دان زانا و ره‌وشه‌نبیر و هزرڤان و هوشمه‌ند ل ڤێزانینگه‌هێ ده‌رکه‌فتینه ژ وانا : (( ئه‌بو سعود العمادی خودانێ ته‌فسیرا ئه‌بو سعود – ره‌سول سورجی – مه‌لا مه‌حمودی بو هوسی محمود به‌هدینی – مه‌لا خه‌لیل سێرتی – مه‌لا یه‌حیا مزوری – مه‌لا شکری ئه‌فه‌ندی – شێخ غیاپ الدین نه‌قشه‌به‌ندی – مه‌لا ئه‌نوه‌رێ مایی – شێخ عبدالسلام بارزنی – مه‌لا قاسمێ کوره – شێخ تاهایێ مایی – عبدلله ئامێدی – شێخ محمد مه‌غربی و حسن نوحی قه‌مه‌ری)) و گه‌له‌کێن دی کو هه‌می بونه ماموستا و زانا و شه‌هره‌زا هه‌ر ئێکێ جهه‌کێ بلند گرد ل ده‌ڤه‌رێن کوردستانێ کار کر ژ بو خزمه‌ت تێگه‌هاندنا مروڤی کورد و کارێ وان ساشوارا و ماندی بونا وان شارستانیه‌ت ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ په‌یدابو و ته‌مام بو پاشی خێر و بێرا گه‌هشته هه‌می کوردستانێ و ده‌وله‌تێن جیران له‌ورا ئه‌ڤرو ئه‌م ب دروستی دبینین ئه‌م شانازیێ بڤان که‌سا بکه‌ین و خو سه‌ر بلند بینین به‌رامبه‌ر وان کو ئه‌ڤرو ناسناما وان به‌روی بکه‌ین و ره‌وشه‌نبیری و ره‌سه‌نیا ملله‌تێ خو بده‌ینه نیاسین ژ بو خه‌لکێ خو .
هەردیسان چه‌ندین هوزانڤان و توره‌ڤانا و هوزان و په‌خشان پێ ڤه‌هاندینە کو ئه‌ڤە ئێک ژوانا یه یا کو ماموستا ( گاهر روژدی ئامێدی ) پێ ڤه‌هاندی یه و دبێژیت : –
چ تشته‌کێ عه‌جێبه —– ئاڤاهیێ ڤێ مه‌دره‌سێ
هوستایه‌کێ ( لەبیب )ـه —– خودانێ ڤێ هه‌نده‌سێ
خوینکاره‌کی موهیبه —– مه‌زن ژێ نه‌که پرسێ
ئه‌ڤانا وه‌ک خونینن —– ب جمله کو بوینه سێ
وه‌رن ئاڤاهی ببینن —– دابزانن راستیێ قه‌وسێ
ئه‌و هوستایێ داهی —– به‌رێت بڕین ب مشاری
مه‌خصوص بو ڤی ئاڤاهی —– هه‌ر بو رزا خویندکاری
بەرهەڤکرن : هەڤال ئامێدی