دوا په‌یاما عه‌بادی بۆ كوردان

دوا په‌یاما عه‌بادی بۆ كوردان

130

ئه‌وا ل رۆژا 31 ئادارێ ل په‌رله‌مانێ عێراقێ روودای ده‌مێ سه‌رۆكوه‌زیران عه‌بادی لیستا ئه‌وا ب كابینا ته‌كنوكراتا وه‌زیرێن نوو بۆ په‌سه‌ندكرنێ پێشكه‌شی په‌رله‌مانی كری بێی كو پرسه‌ك ب فراكسیۆنێن كوردستانی و چه‌ند فراكسیۆنێن دیترێن عێراقێ ژی كربیت، یان هزره‌ك بۆ هه‌لویستێ یه‌كده‌نگیێ فراكسیۆنێن كوردستانی كربیت ئه‌وێن دوسێ رۆژان به‌ری روودانێ ل دیوانا سه‌رۆككۆمارێ عێراقێ جڤییاین، یان تنێ گرنگییه‌ك بۆ ئه‌نجام و بریارا جڤینا چوارقولییا حزبێن كوردستانی یێن پێشی چه‌ند رۆژه‌كێن كێم ل سلێمانیێ كۆمبووین و هه‌لویسته‌كێ یه‌كگرتی ب ناڤێ سه‌ركردایه‌تییا كوردستانی دیاركری، ره‌فتاره‌ك نوو بوو د دیرۆكا عێراقا پشتی ده‌سته‌لاتدارییا به‌عسییا هه‌رفتی، ژبه‌ركو هه‌ر كابینه‌كا ژ 2003ێڤه‌ هاتییه‌دامه‌زراندن هه‌تا ئاسته‌كێ باش ب پێكهاتنا گشتییا ئالی و حزبێن سیاسیێن عێراقی بوو یێن نوونه‌ر د په‌رله‌مانیدا هه‌ی و ده‌ربرین ژ پێكهاتا نه‌ته‌وه‌یی ئایینی و مه‌زهه‌بییا عێراقێ دكر و هه‌ر پێكهاته‌كێ ژی رۆلێ خوه‌ د به‌ربژاركرنا وه‌زیراندا و سه‌نگا خوه‌ د كابینه‌یێدا هه‌بوو.
ئه‌ڤ ره‌فتارا نوو د ده‌سته‌لاتداریكرنێ و ژیانا سیاسییا عێراقێدا، په‌یامه‌ك بوو بۆ پێكهاتێن نه‌ شیعه‌مه‌زهه‌بێن عێراقێ، چ عه‌ره‌بێن سونی مه‌زهه‌ب و چ كوردان. هندی په‌یوه‌ندی ب عه‌ره‌بێن سونی مه‌زهه‌بڤه‌ هه‌ی، ئه‌و په‌یام ب گوهێن واندا دخوینیت: هه‌وه‌ بڤێت و نه‌ڤێت عێراقا نها حكومه‌ته‌ك شیعه‌مه‌زهه‌به‌، ده‌سته‌لاتدارییه‌كا شیعه‌گه‌راییه‌، دووڤ پره‌نسیپێن شیعه‌تیێ دێ ده‌سته‌لاتداری ل عێراقێ هێته‌كرن، بریار نه‌ دێ ل په‌رله‌مانی یان نڤیسینگه‌ها سه‌رۆكاتییا وه‌زیران یان كۆچكا بێ ده‌سته‌لاتا سه‌رۆكۆماریێ هێنه‌دان، به‌لكی بریار دێ ل حه‌وزا عیلمییا نه‌جه‌ف و نڤیسینگه‌هێن مه‌رجه‌عییات یان مه‌رجه‌عێن شیعه‌یان و كه‌سایه‌تیێن خودان هێزێن وه‌ك موقته‌دا سه‌دری هێنه‌دان، ئه‌ركێ په‌رله‌مانی په‌سه‌ندكرن و ب قانوونیكرنا وان و به‌لاڤكرنا وانه‌ د رۆژناما (وه‌قائیعول عێراقیه‌دا) و یا سه‌رۆكاتییا وه‌زیرێن تنێ بجهئینانه‌، كورت و كرمانجی جهێ پێكهاتا سونه‌یێن عه‌ره‌ب د چ تایێن ته‌رازیێدا نه‌مایه‌، تنێ ل سه‌ر وانه‌ ده‌ستێ خوه‌ ب سه‌رێ خوه‌ڤه‌نن و نانكێ خوه‌ بخۆن و دوعا بۆ مه‌رجه‌عێن نه‌جه‌ف و كه‌ربه‌لا بكه‌ن.
هندیكه‌ كوردن، ژ ده‌سپێكا دامه‌زراندنا عێراقێ ل سالا 1921ێ د وی سه‌روبه‌ریدا دژین یێ عه‌ره‌بێن سونه‌ مه‌زهه‌ب نها كه‌تینێ، ژ وێ سالێڤه‌ بێی ویستا خوه‌ بووینه‌ عێراقی، ده‌سته‌لاتدارییا ڤی وه‌لاتی ب بچووكترین رێژه‌ژی نوونه‌راتییا كوردان ناكه‌ت و ده‌ربرینێ ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن وان ناكه‌ت. كوردان د خه‌بات و به‌رخوه‌دانێدا ته‌خسیری نه‌كرییه‌، د به‌رامبه‌ردا رۆژ ل دووڤ رۆژێ مافێن وان پتر هاتینه‌ پێشێلكرن، جوگرافییا باشوورێ كوردستانێ ل كێمیێ دایه‌ و ب رێكا ته‌عریبێ ده‌ڤه‌رێن عه‌ره‌بنشین به‌ره‌ف ژوور هاتینه‌ و سنوورێن كوردستانێ به‌زاندینه‌، چ ره‌نگێن دژواری، زۆرداری و جینوسایدێ نه‌ماینه‌ عه‌ره‌بێن عێراقێ به‌رامبه‌ری كوردان نه‌كربیت، پشتی سه‌رهلدانا 1991ێ كورد ل پشكه‌كا وه‌لاتێ خوه‌ بوونه‌ خوه‌دی نیمچه‌ سه‌ربه‌خۆییه‌ك، بنه‌مایێن سه‌ربه‌خۆییه‌كا ته‌مام دادمه‌زراندن و به‌ره‌ف ده‌وله‌تبوونێ دچوون، ب ژ ناڤچوونا رژێما به‌عسی ل نیسانا 2003ێ سه‌روبه‌ر هاته‌گۆهارتن، مه‌ وه‌سان هزر دكر دێ عێراق بیته‌ یا مه‌ هه‌موویان، مه‌ هیڤییه‌كا مه‌زن پێ هه‌بوو، ئه‌وا ژ مه‌ هاتی بۆ ئاڤاكرنه‌ڤا عێراقا د بنیاتدا هه‌رفتی مه‌ كر، مه‌ ئاڤاكره‌ڤه‌، هه‌تا خوه‌ ل سه‌ر پییان گرتی، دیاربوو هیڤییا مه‌ دیوارێ سه‌ر به‌فرێ بوو، هێژ د وه‌ستیكاندا بوو ده‌سته‌لاتدارییا نوو ده‌وسا یێن به‌ری خوه‌ گرته‌ به‌ر، كه‌ته‌ سه‌ر پییان ده‌ست ب دژایه‌تییا كوردان كر، هه‌روه‌ك بڤێت روویێن ده‌سته‌لاتدارێن به‌ری خوه‌ سپی بكه‌ن، د دژایه‌تییا كوردان و به‌رته‌نگكرنا سنوور و مافێن وان كار بۆ وێ چه‌ندێ دكر چه‌ند پیێنگاڤه‌كان ل پێشییا رژێمێن به‌ری خوه‌ بن، كار گه‌هشته‌ ده‌ستهه‌لاتێ نوری مالكیێ چه‌ند سالان ڤه‌حه‌ویایێ كوردان، نانێ كوردان بری، گه‌هشته‌ حه‌یده‌ر عه‌بادیێ ب پشتا كوردان گه‌هشتییه‌ سه‌رۆكاتییا وه‌زیران، ڤی ژی د دژایه‌تییا مافێن كورداندا ره‌حمه‌ت بۆ یێن به‌ری خوه‌ هنارتن، داوی پێنگاڤا ب ناڤێ چاكسازیێ هاڤێتی ئه‌ڤه‌ بوو یا ل 31 ئادارێ، هه‌رچه‌نده‌ پێشبینیا په‌سه‌ندكرنا حكومه‌تا پێشنیازكرییا عه‌بادی نه‌ یا ب هێزه‌ و بهێته‌ په‌سه‌ندكرن ژی سه‌ركه‌تنا وێ نه‌ یا دیاره‌، لێ عه‌بادی كو نوونه‌راتییا ده‌سته‌لاتی ل عێراقێ دكه‌ت په‌یامه‌ك ب گوهێن كورداندا خواند و گوت: ئه‌وا ژ 2003ێڤه‌ بۆ هه‌وه‌ د قه‌تیا نه‌ما، ئه‌و رۆژه‌ نه‌ما بێی هه‌وه‌ به‌غدا چ بریاران نه‌ده‌ت، هوون ب رێژا كێما په‌رله‌مانتارێن خوه‌ڤه‌ ل به‌غدا هند دكارن ده‌ستێن خوه‌ بلندكه‌ن یان ژ هۆلا په‌رله‌مانی ده‌ركه‌ڤن، هه‌كه‌ مه‌ ڤییا دێ چه‌ند كورده‌ك ده‌ست مه‌ كه‌ڤن ستافێ خوه‌ پێ ته‌مام كه‌ین، یان وه‌ك عه‌ره‌بێن سونه‌ ده‌ستێ خوه‌ ب سه‌رێ خوه‌ڤه‌نن و نانكێ خوه‌ بخۆن و دوعا بۆ مه‌رجه‌عێن نه‌جه‌ف و كه‌ربه‌لا بكه‌ن.
كورت كرمانجی ئه‌م دكارین بێژین: بۆ ڤێ پێنگاڤێ به‌ری هه‌ر تشته‌كی پشتا عه‌بادی ب شه‌ره‌نیخ و هه‌ڤڕكییا ناڤخوه‌ییا كوردان گه‌رمه‌، ژ ئالیێ دیڤه‌ مه‌ بڤێت نه‌ڤێت عێراق یا به‌ره‌ف ده‌وله‌ته‌كا شیعه‌گه‌ریڤه‌ دچیت، نه‌ جهێ مافێن نه‌ته‌وه‌یی تێدا هه‌یه‌ و نه‌ ژی ئازادییا ئایینی و مه‌زهه‌بی ، ده‌سته‌لات یێ مه‌رجه‌عانه‌ ل نه‌جه‌ف و كه‌ربه‌لا ئه‌گه‌ر ل ته‌هران و قوم ژی نه‌بیت، د ئه‌نجامدا جهێ مه‌ كوردان چ وه‌ك نه‌ته‌وه‌ چ وه‌ك ئایین و مه‌زهه‌ب د ڤێ ده‌وله‌تێدا نینه‌، یا دی ژی بریار ل جه‌م سه‌ركرده‌یێن كوردانه‌.. . !!

کۆمێنتا تە