پرستیژ د مێنتالیته‌یا ڕۆسیان دا و بزاڤێن ڕاگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ
نه‌یا ڤه‌شارتیه ژ سه‌رده‌مێ قۆتالبوونا خوه ژ بنده‌ستێن هۆزێن هۆڤ و نه‌ته‌وه‌یێن وه‌كى مه‌غۆل و ته‌ته‌ر و یێن دیتر، و دامه‌زراندنا ڤى وه‌لاتى و گه‌له‌ك ژ ڕاسپاردێن پێترێ مه‌زن، ڤى وه‌لاتى ڕۆله‌كێ دیار و به‌رچاڤ د بیاڤێن سیاسى و كه‌لتوورى و جڤاكى و زانستى و ئابوورییا ده‌ڤه‌رێ و جیهانێ دا گێڕایه. د قۆناغێن جودایێن دیرۆكى و سیاسى دا، هنده‌ك جاران پاشكه‌فتن و ڕاوستیان ب سه‌ردا هاتیه، لێ پشتى ڤلادیمیر پۆتین هاتیه د گۆڕه‌پانا سیاسیا ده‌ستهه‌لاتداریا وێ دا، ئاستێ پێشكه‌فتنا وێ بلندتر بوویه، هه‌رچه‌نده كه دیارده‌یێن گه‌نده‌لیێ هه‌ر یێن ماین و ژ جاران گه‌له‌ك كێمتره، هه‌ر چه‌نده ژى دانعه‌مرێن وى وه‌لاتى گازندا ژ گه‌له‌ك لایه‌نێن سیاسه‌تا وى دكه‌ن و دبیتن پشكه‌ك ژ وێ گازندێ ژى بۆ سروشتێ وان و ئه‌زموونا ڕاهاتن دگه‌ل سیسته‌مێ كۆمۆنیزم و سۆشیالیزمێ بیتن و هێشتان تایا وێ ئه‌و به‌رنه‌داینه، به‌لێ پا به‌رۆڤاژى وان نڤشێ نوو ب هاتنا وى یێن بووینه خۆدانێ جیهانه‌ك دیتر، یاكۆ بابۆكالێن وان به‌رى هینگى ژێ هاتبوونه بێ به‌هركرن.
ڕاسته وه‌لاته‌كه دوور نینه ژ دیكتاتۆریه‌تێ، و به‌لگۆ ژى بۆ ڤێ گۆتنێ ئه‌وه كه ڕێڤه‌برنا وه‌لاته‌كێ هند مه‌زن و نێزیكى (17) مه‌لیۆن كیلۆمترێن چارگۆشه، و بزاڤا ب ڕۆسیكرنا زمان و كه‌لتوور و ئاخ و جۆگرافیایایا نێزیكى سه‌دان نه‌ته‌وه‌یێن جودا، و هه‌بوونا هه‌ڤڕكییه‌كا بێ وێنه ل گه‌ل وه‌لاتێن ده‌رودۆرى خوه كو نێزیكى پانزده وه‌لات دبن و ژ وان ژى مه‌زنتر ل گه‌ل ئه‌مریكا و ئه‌ورۆپایێ و گه‌له‌كێن دیترن، به‌لێ پا دیسانێ پرستیژ و به‌رژه‌وه‌ندییا نیشتمانى و وه‌لاتێ وان پشكه‌كه ژ ستراكتوور و پێكهاته‌یا سایكۆلۆژى و كه‌ساتیا تاكێ وى وه‌لاتى ب هه‌مى ته‌خ و چین و نه‌ته‌وه و ئایین و ئالیێن سیاسى، سه‌ربارى هندى َململانێیه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را وان دا دهێته دیتن. به‌لێ پا هه‌ر هه‌ڤنیشتمانیه‌كێ ڕۆسى، ل گه‌ل هندێ شانازیه‌ك مه‌زن ب وه‌لات و شه‌هیدێن وه‌لاتێ خوه هه‌ى و تنێ هژمارا وان ل جه‌نگێ جیهانیێ دوهه‌م نێزیكى سیه مه‌لیۆن مرۆڤان بوویه، گاڤا سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل هه‌ر هه‌لوێسته‌كێ ئێكه‌م و دووماهی تشت به‌رژه‌وه‌ندیا ئابووریا وه‌لاتێ خوه‌یه.
ئه‌وێن ل وه‌لاتێن وه‌كى وان تێكلییا مرۆڤان كربیتن د ڤێ گۆتنێ دگه‌هیتن. هه‌كه ڕۆسیه‌ك بزانیت و بشێت سه‌نته‌كى بۆ وه‌لاتێ خوه ژ كه‌سه‌كێ بیانى ڤه‌ڕه‌سینیتن، و وى كارى نه‌كه‌ت، دبیت هه‌مى ئه‌وێ شه‌ڤێ خه‌و ب چاڤێن وى نه‌كه‌ڤیت. هه‌كه‌ر تو پرسیارا جهه‌كى بكه‌ى و ئه‌و جه ڕێكا چه‌ند پێهنگاڤان و نێزیك ژى بیت، دبیت، ڕۆسى هه‌بیت به‌رێ ته بده‌نه هندێ بچیه میترۆى یان ته‌كسیه‌كێ بگرى دا بگه‌هییه وى جهى.
سالانه ئه‌و وه‌لات بۆ بلندكرنا ئاستێ ئابووریا خوه نێزیكى سه‌د هزار قوتابیێن بیانى وه‌ردگریت. باشه هه‌كه هه‌ر ئێك ژ وان ده‌ه هزار دۆلاران خه‌رج بكه‌ت دێ چه‌ند پاره كۆم بیت؟ دبیتن زێده‌ڕۆیى نه‌بیت به‌لێ پا دوور نینه تو كیلۆیه‌كا باجانكا ببیه به‌ر ده‌رگه‌هێ مه‌زنترین به‌رپرسه‌كێ وى وه‌لاتى و ژ ته وه‌رنه‌گریتن، چونكى وێ ب ده‌ستكه‌فته‌ك بۆ وه‌لاتێ ژ دزانیت ژ كه‌سه‌كێ بیانى.
وه‌كى زۆربه‌یا ئه‌ورۆپیان، خه‌لكه‌كێ گه‌له‌ك مڕیتۆ و گرتى و ب شۆل و مژوولن، به‌لێ بۆ هندێ بشێن مفاى بگه‌هیننه وه‌لاتێ خوه دێ تێكلیا بیانیه‌كى كه‌ن و دبیتن هه‌ر ڕێكه‌كێ ل به‌ر ته ده‌ینن. گه‌له‌ك ڕه‌نگێن ژ ڤان ساخله‌تان ل نك وان و ئه‌ورۆپى و وه‌لاتێن دیتر بهێته دیتن. ئه‌رێ ئه‌م ژى وه‌سانه؟ هه‌كه به‌رسڤ “به‌لێ” یه، كا مه چ كرییه و ئه‌م چ دكه‌ین، و هه‌كه‌ر ژى به‌رسڤ “نه” بیتن، بۆچى؟ بۆچى ئه‌م قه‌ره‌بۆ ناكه‌ین؟
ئه‌ڤرۆكه و پشتى ب هێزبوونا هزرا ڕیفراندوما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ، دشێت و یا بزاڤێ دكه‌ت باشترین مفاى ژ ڤى ساخله‌تێ تاكى و سیاسیێ وى وه‌لاتى وه‌ربگریت و سه‌ربارى هه‌بوونا هه‌ڤڕكییه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را وى وه‌لاتى و جیهانێ دا، به‌لێ د پرۆژه‌یێن بازرگانى و وه‌به‌رهینانێ وان بێ به‌هر نه‌كه‌ت.
خه‌لكێ نه‌فتا مه دبر و دكره گۆلله و بۆمبێن كێمیاوى و بسه‌ر مه دا دباراندن و ئه‌م ئه‌نفال و ده‌ربه‌ده‌ر دكرین و تیق تیق ژى بمه دكه‌نین، بلا ڕۆسى ژى بهێن و ماوه‌یه‌كى وێ ببه‌ن و هیچ نه‌بیت پێش وێ په‌ترۆلێ دێ پارییه‌كێ نانى ژى ده‌نه مه و به‌لكۆ ژى دلێ وان بۆ مه‌بسۆژیتن و پشتگیرییا سه‌ربخۆبوونا وه‌لاته‌كى بۆ مه بكه‌ن، هه‌ر چه‌ند گه‌له‌ك یا بزه‌حمه‌ته به‌لێ پا بلا كورد وان ژى بجه‌ڕبینن.
ڕۆسیایێ ژ گه‌له‌ك كه‌ڤن و سه‌رده‌مێ پێترى و هه‌تاكۆ ستالینى خه‌ونێن مه‌زن یێن بۆ داگیركرنا جیهانێ و مفاوه‌رگرتن ژ جیهانێ یا د سه‌رى دا هه‌ى و ئاماده‌نه وه‌كى هنگى و گه‌له‌ك جاران و كا چه‌وا دگه‌ل هیتله‌رى كر بۆ ڤێ ده‌ستكه‌فتێ هه‌ر تشته‌كى بكه‌ن. د هه‌ڤكێشه‌یێن سیاسى دا یا باش ئه‌وه كوردستان مفاى ژ ڤان جۆره ده‌لیڤه‌یان وه‌ربگریتن و نه‌خاسمه هنده‌ك جاران هنده‌ك جهێن سیاسى نه ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن مه‌یه یان جهێن باوه‌ریێ نین و نابیتن تنێ پشتا مه پێ گه‌رم و دلێ مه پێ خۆش بیت.
دیاره هنده‌ك جاران به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى و مه‌زن و نیشتمانى وه‌سا دخوازن، مرۆڤ هنده‌ك ڕه‌فتاران بكه‌تن و هه‌لویستان ده‌رببڕیتن كه ل قۆناغ و ده‌مێن ئاسایى دا وى كارى و وێ ڕه‌فتارێ نه‌كه‌تن. ئه‌ڤه پشكه‌كه ژ فه‌لسه‌فه‌یا پراگماتیزمێ، و بۆ ژیانا هه‌ڤچه‌رخ فه‌ره. هه‌مى كه‌س و لایه‌ن ڤى كارى دكه‌ن. هه‌كه‌ر مرۆڤێن مه‌زن بشێن (غرۆرا) خوه بۆ ئارمانجێن مه‌زن بكه‌نه قۆربانى حنێره‌ك مه‌زنه. ئه‌ڤه نه‌كێماسییه به‌لكۆ شانازیه بۆ وى كه‌سى.
حوكمه‌تا هه‌رێمێ سه‌ره‌ڕاى گه‌له‌ك ئاسته‌نگێن ژ ده‌رڤه‌ى ده‌ستهه‌لاتا خوه ل سه‌ر ئاستێ جیهانى، و یێن ده‌ستكرد و ساخته لناڤخۆ، بزاڤێن باش د ڤى ئاراسته‌ى دا هه‌بووینه، و پێنگاڤێن سه‌ركه‌فیتانه یێن هاڤێتین، به‌لێ پا ژبه‌ركۆ جیهان یا بوویه ململانێیه‌كا ڕه‌نگاوڕه‌نگ، و خه‌لك هه‌ر گاڤه‌كێ ڕه‌نگه‌كه، پێدڤیه ئه‌م سه‌ربارى نه‌بوونا باوه‌ریێ ب ڤێ جیهانێ و سیاسه‌تا بێ ده‌یك و باب و نه‌دلۆڤان و زۆردار، چاڤه‌ڕێى ئه‌نجامان بین، دمینیت كا دێ باش بن یان ژى نه، تنێ ل ئاینده‌ى دێ دیار بیتن. لێ نه‌یا ڤه‌شارتییه حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌ڤنیشتمانیان، خۆ ل هه‌ر ڕێكه‌كێ دده‌ت و ل هه‌ر تشته‌كى دجه‌ڕبینیتن. به‌لێ پا گه‌له‌كان پێكلۆل كریه و دكه‌ن دا بهایێ وان بزاڤان كێم بكه‌ن و لبه‌ر خه‌لكێ ته‌حل و ڕه‌ش نیشان بده‌ن. لێ، وه‌ك ده‌روونناس دبینن و پێشنیار دكه‌ن، گه‌شبینى باشترین هێڤێن، و ده‌م بسانه‌هیترین ده‌رمانه، بێهنته‌نگى بهێزترین كۆژه‌كه. *بسپۆرێ زانستێن پێداگۆگى و په‌روه‌رده‌یى/فاكۆلتییا په‌روه‌رده/ زانینگه‌ها زاخۆ
