سالح حه‌كیم
هه‌كه بهێن لاپه‌رێن پڕتووكا دیرۆكا ئه‌مریكا ڤه‌دده‌ین ب هووری تێدا بچورین خوار و ب تێر و ته‌سه‌لی بخوینین، هه‌لبه‌ت دێ باشتر سه‌ر سیاسه‌تا هه‌مه‌جۆریا ده‌وله‌تا ئه‌مریكا هه‌ل بین و پتر چه‌ق و ڕه‌هه‌ندێن وێ به‌رچاڤی مه‌كه‌ڤن تایبه‌تی هه‌كه به‌حس ل به‌شێ دیرۆكا هه‌ڤالدۆستیا وێ دگه‌ل وه‌لاتێن جیهانێ بكه‌ین دێ گه‌له‌ك سه‌رئه‌ڤرازی و سه‌رنشیفیا د ناڤ رێزه نڤیسینێن وێ پڕتۆكێ دا بینین كا چاوا ب چ سه‌ره‌ده‌ری هه‌لوه‌ست ل هه‌مبه‌ری وان وه‌لاتان هه‌بووینه، ئه‌وێ په‌یوه‌ندیا دیرۆكی ل گه‌ل هه‌یین بێگومان پێدڤی پشتبه‌ستنا ئه‌مریكا هه‌یه تایبه‌تی بۆ وان وه‌لاتێن ژێرده‌ست سته‌ملێكری هه‌ڤالدۆستیا ئه‌مریكا كاریگه‌ریا خوه هه‌یه، لێ دا ژ بیرنه‌كه‌ت ئه‌مریكا لایه‌نێ ئه‌رێنی د سیاسه‌تا خوه‌دا هه‌یه هند لایه‌نه‌كێ نه‌رێنیێ ژی د پڕتووكا دیرۆكا خوه‌دا نڤیسینه، لێ مه بڤێت نه‌ڤێت ئه‌و ده‌وله‌ته‌كا هه‌ری مه‌زن و زلهێز و خودان شیانه و ژلایێ چه‌كی و هێزێڤه بۆ هێزا هه‌مبه‌ری جه‌مسه‌ری خوه وه‌لاته‌كێ بێ ڕكابه‌ره، لێ هه‌كه بهێن پتر به‌حس ل هه‌لوه‌ستێن وی وه‌لاتی ناڤبری بكه‌ین هه‌لبه‌ت دێ گه‌له‌ك ب ئاشكرا سیاسه‌تا وی وه‌لاتی د ناڤ لاپه‌رێن دیرۆكیا وێ دا بینین دێ شێی باشتر كه‌تواری هه‌ی شرۆڤه كه‌ین ئه‌مریكا به‌رانبه‌ری وه‌رگرتنا هه‌لوه‌ستان بۆ وه‌لاتێن هه‌ڤپه‌یمانی ل گه‌ل هه‌یین چو جار چو هه‌لوه‌ستێن دورست نه‌هاتینه نیشادان پڕانیا جاران سیاسه‌تا گومانێ دهێته چاڤه‌رێكرن به‌رده‌وام كراسێ ڕه‌نگا یێ جۆره و جۆره بۆ هه‌ڤالدۆستێن خوه كه‌ركرینه، جاران ب نه‌په‌نی دبته ئه‌مرازه‌كێ هشك سه‌ر وان وه‌لاتان خوه دسه‌پینیت، پێنه‌ڤێت پتریا وان وه‌لاتێن دوژمن ل سه‌ر وان زال چاڤه‌رێ پشته‌ڤانییا ئه‌مریكا دكه‌ن وه‌كو نموونه كا وان و ژیوارێ ئه‌ڤرۆ هه‌رێم تێدا ده‌ربازدبیت گه‌له‌ك پرسیار دهێنه‌كرن، ئه‌رێ كه‌لۆ ما هه‌تا كه‌نگی دێ ئه‌مریكا یا بێده‌نگ بیت؟ ما كورد نه‌هه‌ڤالێن وێ یێن دیرۆكینه؟ پا بۆچی كه‌توارێ ئه‌ڤرۆ كورد كه‌تین تێدا ئه‌مریكا یا بێده‌نگه؟ وه‌كو دیار ئه‌ڤ سفكاتیا ئه‌ڤرۆ حوكمه‌تا ئیراقێ دگه‌ل فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ دكه‌ت هه‌ر رۆژ ب به‌هانه‌كی یێ خه‌لكێ هه‌رێمێ برسی دكه‌ن كا هه‌لوه‌ستێ دورست یێ ئه‌مریكا هه‌تا كه‌نگی دێ كراسی بێ دروار بۆ كوردنا كه‌ركه‌ن، لێ نه‌به‌س ل گه‌ل كوردان به‌لكۆ ل گه‌ل وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤیت هه‌میێ هه‌ر وه‌لاته‌كی كراسه‌كێ جودا بۆ كه‌ر دكه‌ت، لێ به‌لێ یا من دڤێت بێژم ئه‌ڤرۆ ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ دی پتر جڤاكی كوردی چاڤه‌رێ هه‌لوه‌ستێ ئه‌مریكانه ژ سیاسه‌تا خوه‌یا گومانێ ده‌ركه‌ڤیت بهێت سه‌رخه‌ت بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگریكێن هه‌ین.
نووترين نووچه
- پەرلەمانتارەكێ رۆسی: سەرۆك بارزانی ئەشقا كوردستانێ د دلێ هەموویان دا چاند
- بەغدا ل گەل هندێ یە هەلبژارتن ب پشكداریا هەموو ئالی و پێكهاتێن كوردستانێ بهێنە كرن
- ئەو دەولەتا میلیشیا ل ئیراقێ دروستكرین دژ كوردستانێ بكار دئینیت
- بڕیارا هەلبژارتنێن كوردستانێ د دەستێن نێچیرڤان بارزانی دایە و ئامادەبوونا وی بۆ بەغدا گەلەك یا گرنگە
- هەردو بانكێن ئیراقێ رەشید و رافیدەین د لیستا رەش دانە و دۆلار بۆ ناهێتە هنارتن
- ب پشكداریا نێچیرڤان بارزانی كۆمبوونا هەڤپەیمانیا بڕێڤەبرنا دەولەتێ هاتە كرن
- سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل گەل سەرۆككۆمارێ ئیراقێ كۆمبوو
- سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ سوپاسیا فایق زێدانی ژ بەر رۆلێ وی یێ كاریگەر كر
- فەرەنسا هەڤسۆزی و پشتەڤانیا خوە بۆ هەرێما كوردستانێ دوپاتكر
- نەوال مووسەوی: مەرەم ژ ئارمانجگرتنا كۆرمۆر تێكدانا رێككەفتنا د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوکمەتا ئیراقێ دا یە
سالح حه‌كيم
په‌یوه‌ندیێن سیاسی و كه‌سایه‌تیێن هه‌رێمێ
سالح حكیم
وه‌كو دیار په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ دگه‌ل وه‌لاتێن جیران و جیهانێ ب شێوه‌كێ به‌رچاڤ، رۆژ بۆ رۆژێ به‌ره‌ڤ باشتربوونێڤه دچن، و ده‌نگێ كوردان پتر بۆ وه‌لاتێن دونیایێ دهێته به‌رپاكرن. هه‌لبه‌ت كارئه‌كته‌ر و سیاسه‌تڤانێن كورد یێن مینا به‌رێز نێچیرڤان بارزانی. كارێزما، و كه‌سایه‌تیه‌كا به‌رچاڤ، یا د په‌یوه‌ندیێن سیاسی دا دورستكری بۆ وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤین. و ئه‌ورۆپا ده‌وله‌تێن زلهێز، تایبه‌تی سه‌ردانا ڤێ دایێ ئه‌لمانیا كۆربه‌ندێ مۆینش، خاله‌كا گرنگ و ئه‌رێنیه بۆ پتر بهێزئێخستنا په‌یوه‌ندیێن جڤاكێن ناڤ ده‌وله‌تی پێنه‌ڤێن كه‌سایه‌تیا به‌رێز نێچیرڤان وه‌كو سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ و هێژا مه‌سرۆر بارزانی وه‌ك سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ باندۆر ڕاسته‌وخوه ل هه‌موو وه‌لاتێن دونیایێ كریه تایبه‌ت د په‌یوه‌ندیێن سیاسی رۆل و پێگه‌هێ وان یێ دیاربوویه وه‌كی كارائه‌كته‌رێن ناڤده‌وله‌تی پشكا هه‌ری مه‌زن به‌ر كه‌سایه‌تیا وان كه‌ڤیته هه‌لبه‌ت ب پێشبه‌ریا خوه شیاینه ناڤ و ره‌وشت و داب و نه‌ریتێن كوردان بۆ جیهانێ بده‌نه نیاسین، تایبه‌تی ئه‌ڤ كۆمبوونێن ل وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی و ئه‌قلیمێ بوونه جهێ متمانه‌یێ ژ هه‌موو ئالیه‌كێڤه به‌حس ل هه‌موو كێشه و گیرۆگرفت و وان هه‌موو پرسگریكێن كوردان ئه‌ڤێن دگه‌ل وه‌لاتێن هه‌ڤسۆ هه‌یی ل سه‌ر مێزا دانوستاندنێ ب ته‌سه‌لی دهێن به‌حسكرن، له‌و ئه‌ڤرۆ په‌یوه‌ندی و سیاسه‌تا هه‌ڤتێگه‌هشتنێ بۆ كه‌سایه‌تێن جیهانێ نڕخه‌كا مه‌زن بوو، ئه‌ڤه ژی قازانجه‌كا هه‌ری باشه بۆ گه‌لێ كورد له‌و فه‌ره لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانی پتر بزاڤان بكه‌ن ژ كه‌ڤلۆژانكێ خوه‌یێ نه‌ڤیانێ ده‌ركه‌ڤن ئێدی هه‌ڤبگرن خودان ئێك گوتارا خوه‌یا سیاسی بن، داكو پێگه‌هێ هه‌رێمێ پتر به‌ر ب پێشڤه‌چوونێ ڤه بچیت، بهێزتر لێبهێت، ل هه‌مان ده‌م دا ببنه ئێك چه‌په‌ر ل هه‌مبه‌ری دوژمن و نه‌حه‌زێن دۆزا ڕه‌وایا كوردان، داكو كورد ژی ل نێزیك ببن خودان هێز و ده‌وله‌تا خوه‌یا مه‌یدانی خودان ئالا، پێنه‌ڤێت ره‌واجا سیاسه‌تڤانێن كوردان ل رۆژهه‌لاتا ناڤین ب كارتێكر و كه‌سایه‌تیێن هه‌رێمێ دهێته وه‌سفكرن، ترس و دودل و ده‌روونێ دوژمنێن كوردان دا دهێت دیتن، له‌و چاڤپێنه‌رابوونا وان ل دژی كارێزما و دبلۆماتكارێن كوردان ده‌رمانێ چو ژێ نه‌هاتنێ یه چونكی سیاسه‌تڤان و كۆڕا په‌یوه‌ندیێن ناڤ ده‌وله‌تی كه‌سایه‌تیێن بێ ڕكابه‌رن و بێ هه‌بوونا وان چو پرسگریكێن سیاسینه ل ئیراقێ؛ نه ژی ل وه‌لاتێن جیران چاره نابن
پێنه‌ڤێت هه‌رێما كوردستانێ ژ لایێ ئه‌منی و ئاڤاكرنێ ڤه پێشڤه‌چوویه گه‌له‌ك باشتر ژ وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر دهێت دیتن، له‌و ئه‌و ب چاڤێ حه‌سوودیێ لێ دنێرن هه‌مانده‌م دا ژ لایێ ئاسایش سه‌قه‌مگێریێ وه‌لاته‌كێ هه‌ری ئارامه ب هه‌می ئۆلۆ نه‌ته‌وه‌ڤه ب یه‌كسانی ب هه‌ڤرا تێدا دژین، له‌و هه‌رێم نابیته جهێ ترسێ بۆ وه‌لاتێن هه‌ڤده‌ر و جیران به‌روڤاژی كورد هه‌رده‌م ئه‌و فاكته‌ربووینه بزاڤكریه په‌یوه‌ندیێن خوه دگه‌ل وان وه‌لاتان خوه‌شتر لێبكه‌ت داكو ببنه جیرانێن باشتر.
مه‌زهه‌بگه‌ری ئه‌و ده‌ردێ به‌غدا ژێ دنالیت
سالح حكیم
هه‌كه بهێین به‌حس ل ڕه‌هندیێن ئیراقا پشتی 3003 بكه‌ین، ئه‌و رێككه‌ڤتنێن ژئالیێ لایه‌نێن جودا یێن ئیراقێ ڤه هاتینه‌كرن بتنێ حبرێ سه‌ر كاغه‌زێ یه. هه‌لبه‌ت پشتی شه‌ڕێ داعشێ 2014ـــئ، دادگه‌ها فیدرالی، بتنێ یا بۆ لایه‌نه‌كێ ده‌ستنیشانكری كاردكه‌ت. وه‌كو دیار ئه‌و ژی مه‌زهه‌بێ شیعانه بریارێن ده‌ره‌كی جهبه‌جه دكه‌ت، دژی پێكهاته‌یێن كورد، و عه‌ره‌یێن سنه، دیر ژبنه‌مایێ ده‌ستۆری یه‌كسانی. له‌و ده‌وله‌تا فیدرالی، پێگریێ ب وان به‌ندێن ده‌ستووری ناكه‌ن، ئه‌ڤێت ژ لایێ هه‌موو پێكهاته‌یێن ئیراقێڤه هاتینه دانان، وه‌كو نموونه، شاندێن كوردان چه‌ند جاران چووینه به‌غدا، هه‌ر جار ب به‌هانه‌یه‌كێ، كو دویر ژ بنه‌مایێن ده‌ستووری دهێنه‌كرن. مخابن ئه‌و ده‌ستوورێ هه‌شتێ ژ سه‌دێ خه‌لكێ ئیراقێ ده‌نگ سه‌ر دای، بخابنیڤه ئه‌و لایه‌نێ ناڤبری بتنێ بریاران د به‌رژه‌وه‌ندییا خوه‌دا به‌رجه‌سته دكه‌ن. هه‌كه ئیراق هه‌ر هۆسا یا به‌رده‌وام بیت گرنگیێ ب به‌ندێن ده‌ستووری نه‌ده‌ت، ڕه‌نگه كارڤه‌دانێن جودا جودا ل دیڤ خوه بینیت. هه‌لبه‌ت مه بڤێت و نه‌ڤێت به‌غدا یا تووشی مه‌زهه‌بگێریێ بووی، رۆژ بۆ رۆژێ، ئێشا وێ یا د زێده‌بوونێ دا، له‌و بوویه نه‌ساخیه‌كا دۆمدرێژ و هه‌ری گۆژه‌ك د چه‌رگێ به‌غدایێ دا. ئێدی ده‌رمانێ ده‌ردێ وێ ب زه‌حمه‌ت بهێته دیتن، پێنه‌ڤێت ده‌ستهه‌لاتا شیعه، یا ئاماده نینه چو پرسگركێن ئیراق و ئیراقیان، ژ بلی لایه‌نێ خوه یێ شیعه چاره بكه‌ت. چونكی هه‌رده‌م خوه ژماره ئێك ب وه‌لاتێێن ڤی وه‌لاتی دزانن. لایه‌نێن دیتر ب ژماره دو دبینن، له‌و هه‌موو ئه‌مرازێن نه‌رم و هشك، ل سه‌ر پێكهاتێن دی دسه‌پیینت، تایبه‌تی كوردان. به‌رده‌وام پیلان و ده‌پ و دۆلاپا بۆ دگێرن، دا قه‌وارێ هه‌رێمێ لاوازبكه‌ن. چونكی ئه‌وێن نه‌ڤیێن پێغه‌مبه‌ری گۆشتین، وه‌سا هزربكه‌ن دێ سزایێ گونه‌ها وان، ب لێدنا زنجیران ڕابیت، دێ چاوا ئه‌و شێن خوه رازیكه‌ت كو كوردان ژی مافێ وه‌لاتیبوونێ یێ هه‌ی، ب دیتنا من ئه‌ڤ ئێشا شیعه پێ دنالن، چو رێكه‌فتن دگه‌ل ناهێته‌كرن، بلا كورد ل هیڤیا ڤان نه‌بن رۆژه‌كێ ژ رۆژا بهێنه ئاشێ هویر، مافێ كوردان به‌رجه‌سته‌كه‌ن. لێ خوه‌ڕاگرتنا خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ، گه‌له‌ك ژ پیلانێن وان مه‌زنتره، هه‌مان ده‌مدا خه‌لكێ هشیارتره ژ وان بریارێن دژی هه‌رێمێ دهێن دان، پێنه‌ڤێت كورد دشێن گه‌له‌ك كارتێن فشارێ بكاربینن. ئه‌و ژی هه‌كه هه‌می لایه‌نێن سیاسی د ئێك چه‌په‌ر و به‌ره بن، خوه‌دان ئێك بریاربن، هینگێ ڕه‌نگه ئه‌مریكا هه‌ڤپه‌یمانیێن دگه‌ل دا ژی، بهێنه سه‌رخه‌ت، ئاراسته‌یێ سیاسی یێ ئیراقێ بگشتی بهێته گۆهارتن.
چایدانكێ هه‌رێمێ و ئاگرێ به‌غدا
سالح حكیم
دا بهێن به‌حس ل ئیراقا پشتی ژ ناڤچوونا حزبا به‌عس یا گۆرب گۆر بكه‌ین، بتنێ ئیراق سه‌ر نه‌خش و عه‌ردێ خوه وه‌كو ناڤ مابوو لێ پشتی لێدانا ئه‌مریكا بۆ سه‌دامێ دكتاتۆر لایه‌نێن شیعه هه‌مان ده‌م دا سونی ژی چو ئه‌زموون د رێڤه‌برنا حوكمرانیا ده‌وله‌تا خوه‌دا نه‌بوون كو بشێن كاربكه‌ن یان چو په‌یره و پرۆگرامێن یاسای نه‌بوو كو خوه پێ برێڤه‌ببه‌ن وه‌كو دیار مه هه‌میا بچاڤ دیت حمرانیه‌كا لاواز قیبه‌لاكا بێ سه‌ربوو د ده‌ستێن ده‌ستهه‌لاتا شیعه‌یان دا تا نها ژی ڕایه‌دارێن شیعه بریارێن خوه ژ ده‌وله‌تا ئیرانێ وه‌ردگرن، له‌و حوكمه‌تا به‌غدا لسه‌ر چو بنگه‌ه و بنه‌ما دورست نه‌بوویه، نها ژی هه‌موو ئه‌و كارنامه و یادنامه‌یێن وێ ژ لایێ ولاتێن هه‌ڤده‌رڤه دهێنه ساخكرن پێنه‌ڤێت ئه‌و ئیراقا پشتی 2003 د رێڤه‌دبرنێ دا بتنێ پاشمایێن حزبا به‌عس د ده‌ستداهه‌بوون پێكهاته‌یێن جودا یێن شیعی و سنی و كوردی سه‌ر مێزا دانوستاندنێ وی ده‌می حه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی د هه‌ڤڕكیه‌كا به‌رده‌مامه‌دانه لایه‌ن و لایه‌نگێری قه‌بوولنه‌كرنا ئێكدو هه‌كه ئه‌ڤرۆ ژی نه دێ سوباهی هه‌ر ئیراقێ به‌ر ب جودابوونێ ڤه به‌ت، لێ دا بهێن سه‌ر بابه‌تێ خوه یێ مه ل ده‌ستپێكێ ئاماژه‌پێكری، ئه‌رێ گه‌لۆ كی بوون ده‌سپێكا 2003 خوه ل وێ ئیراقا كو ژ هه‌مێ ئالیه‌كی ڤه هه‌ڕفتی كرینه خودان؟ هه‌لبه‌ت بتنێ كوردبوون چونكو كورد ژی پشكه‌كن ژ وێ ئیراقێ ب ماف و به‌هره‌یێن خوه د ئاڤاكرنا ئیراقێ دا هه‌ی له‌و شیان وێ سه‌ربۆرا خوه‌یا چه‌ندین سالا ب هه‌مان میكانیز نیشا حوكمرانیا شیعه بده‌ن، چونكی شیعه باله‌ده‌ستبوون ل به‌غدا كورد ئێكه‌م بوون كو ده‌ستێ هایكاریێ بو درێژكری ئه‌زموونا خوه یا حكمرانیێ سه‌ر وان سه‌پاندی وه‌كی چاوا ماموستا ل قوتابخانێ قوتابی فێری زانین و په‌روه‌رده‌كرنێ دكه‌ت وه‌سا كورد بوونه پالپشت و ڕێنیشانده‌ر بۆ بهێزكرنا پێگه‌هێ حكومه‌تا به‌غدا لێ ده‌ستێ هاریكاریێ بۆ درێژكر پتریا مه‌زنه به‌رپرسێت وان ل هه‌ولێر یێت فێری چوانیا رێڤه‌برنا یاسایێن حكمرانیا ده‌وله‌تا ئیراقێ بووین لێ به‌لێ مخابن ئه‌و گوتن ڕاسته ده‌ما دبێژیت مه مێم فێركره ده‌واتێ لێ مێمێ ژ خوه نه‌گرت ده‌ستێ مه نه‌گرت، وه‌سا دسه‌لمینن ئێدی كوردا ماف نینه چایدانكێ خوه سه‌ر ئاگرێ وان گه‌رمبكه‌ن لێ ژ بیردكه‌ن كو كورد ژی شه‌ریكن دگه‌ل وان هه‌مانده‌م دا هه‌ولاتیێن وێ ئیراقێ نه‌مافه‌كێ وانێ ڕه‌وایه پێ بهێته‌دانان دێ هه‌ر بێژم مخابن دلۆڤانیا كوردان بتنێ ل دیرۆكێ به‌ختره‌شی دایه‌یه كودا له‌و ئه‌ڤرۆ ئه‌ڤه هاته شوینێ هه‌می ماف ل تۆنێلێن بێ وه‌فاداییا خوه یێن سنوورداركرین مووچه وه‌كو نموونه مافه‌كێ بچووك و ڕه‌وا یێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌ریما كوردستانێ یه، لێ ئه‌و ژی كرینه كارته‌كا سیاسی بۆ لاوازكرنا پێگه‌هێ هه‌رێمێ، لێ كورد چیانه ناكه‌ڤن ئێدی فه‌ره كورد ژی ژ ئه‌ڤرۆ پێڤه قازانا گرارا خوه نه‌هێلن ب هیڤیا ئاگرێ به‌غدایێ ڤه.
كاریگه‌رییا ئاراسته‌كرنا ره‌خنێ
سالح حه‌كیم
ده‌ما مرۆڤ د خوه نه‌گه‌هشت بیت یان نه‌زانیت كا ڕه‌هه‌ندێن خوه‌ئاڤاكرنێ چنه، دێ چاوا ل ئاستێ پێدڤی شێت ڕه‌خنێ ب سینگه‌كێ به‌رفره‌ه ل هه‌نبه‌ری هه‌موو كێموكاسێن خوه وه‌رگریت یان دێ چاوا شێی كێشێن خوه یێن ژیانێ چاره‌سه‌ركه‌ین تایبه‌تی ئه‌وا پێدڤی بهێته‌كرن سه‌ر شیره‌تا كه‌سێ به‌رانبه‌ری خوه دا قه‌بوول بكه‌ین بۆچی نه‌شێن بسه‌لمینین كو مرۆڤی كۆمه‌كا شاشیان یێن هه‌یین، چونكی سروشتێ پتریا مه مرۆڤان ئه‌وه به‌رده‌وام ڕه‌خنا دگرین ل تاك و كۆمێ بێ كو مه خوه سه‌ر وی بنگه‌هی بژنین هه‌مانده‌م دا ژی ته‌قه‌بوولێ ب ڕه‌خنا كه‌سێ ناكه‌ین، چونكی ئه‌م ب عه‌قلیه‌ته‌كا به‌رته‌نگ د شرۆڤه‌كرنا بابه‌تێ ڕه‌خنێ گه‌هشتینه. نه‌شیاینه سه‌ر سیته‌مه‌كێ دورستێ ڕه‌خنێ پێگه‌هێ خوه ب ئاڤابكه‌ین، پێنه‌ڤێت دینه‌مۆیێ هێز و وه‌رارا ڤه‌بزڤینا هه‌ر جڤاكه‌كێ شیا بیت گاڤان به‌ره‌ڤ پێشڤه پاڤێت ڕه‌خنه‌گرتن ژێده‌رێ وان یێ سه‌ره‌كیبوویه نهۆ ژی كه‌رسته و رێ میكانیزمه‌كه هه‌موو مه‌رجێن ژیانێ ب ڕه‌خنێ ئاڤا دكه‌ن هه‌كه ئه‌و ڕه‌خنا دورست بكه‌ینه شه‌نگسته سه‌ر هه‌مان پڕه‌نسیپ ئاڤاهیێ كه‌سایه‌تیا خوه مه چو پرسگریكێن جڤاكی نامینن و دبینین هنده مرۆڤان تو نه‌شێی ب ڕه‌خنه‌كا بچووك ژی شاشیه‌كا وان بچووك ڕاستڤه‌كه‌ی چ ب ئاشكرای یان ب نه‌په‌نی ده‌ربرینێ ژ نه‌رازیبوونا خوه دكه‌ن لێ وه‌سا دیاره مه ئه‌و ئاخڤتنا مه‌زنا یا ژ بیركری ده‌مێ دبێژیت ئه‌وێ گریێ ته دئینیت سه‌ر شاشیه‌كا ته ئه‌و هه‌ڤالێ ته‌یێ دۆرستێ ژیانێ یه ئه‌وێ كه‌یڤاته دئینیت سه‌ر هه‌مان شاشی ئه‌و دۆژمنێ ته‌یه بتنێ هه‌ڤالێ ده‌میه هیڤیا من ئه‌وه ئه‌م هه‌می فێری وێ فه‌رهه‌نگا ڕه‌خنێ ببین ئه‌وا مرۆڤان ب جوانی په‌روه‌ره‌دكه‌ت خواندی دگۆت ده‌ما ئه‌ز ل جهه‌كی ئه‌ماده‌دبووم جیران كه‌س و كار ژ من دره‌ڤین، چونكی من ڕه‌خنه‌كا ئاڤاكه‌ر دگرت ناڤێ من ب ده‌قشكاندی چبوو ناڤبری د هه‌مانده‌م دا دبێژیت من گه‌له‌ك ڤییا پیچه‌كێ ژ زانستێ خوه پێشكێشێ نێزكترین كه‌س و كارێن خوه بكه‌م لێ مخابن وان به‌روڤاری هزر ژ من دكر.
خواندنا پرتۆكان بۆ ڤه‌ژین و رێخستنا مه‌ژیێن خوه بكاربینن
سالح حه‌كیم
هه‌ر تشته‌كێ ب ژیانا مرۆڤان ڤه گرێدایی، پێنه‌ڤێت پێدڤی گرنگیدانێ یه خواندنا په‌رتوكان ژی ئێك ژ ئه‌مرازێن خوه پێگه‌هاندن و فێركرن و وه‌رار و پێشڤه‌برنا زانینێ یه د هه‌موو بیاڤێن ژیانێ دا، ئانكو كانیكا ڤه‌زێتنا زانینێ بۆ پێشڤه‌چوونا جڤاكێ، داكو ئه‌م خوه بنیاسیت ڕه‌وشه‌نبیر بكه‌ین خواندنا پرتۆكان ده‌ستپێك و دوماهیا پێگه‌هێ هزرا ته ل جهه‌كی كۆم دكه‌ت، هێزێ دژه‌نیت، ئانكو دشێن بێژین چه‌كه‌كه بۆ به‌رگریكرنێ بۆ هه‌ر كاودانه‌كی دا دشێی شه‌ڕی دژی نه‌زانیێنێ پێكه‌ی ڕاسته ته‌كنه‌لۆژیا پێشكه‌ڤتی ب رێیا تۆرێن جڤاكی مرۆڤ دكاریت هه‌ر نووجه‌ك و پێزانینه‌كا هه‌ی ب ساناهی وه‌ربگریت به‌لێ تایبه‌تمه‌ندیا خواندنا په‌رتووكان رێكه‌كا دیه بۆ سه‌ركه‌فتنێ، لێ مخابن گه‌له‌ك ژ مه ب ڤی ئه‌ركی خوه ئاڤاكرنی نارابن زۆر دسستین د خواندنا په‌رتووكان دا گه‌له‌ك جاران ب گشتی پرس دهێن كرن هه‌ڤال ژ هه‌ڤالی یان بابه‌ك ژ كوری خوه دكه‌ت كا تو پرۆكان دخوینی دێ ب به‌هانه‌یا وێ چه‌ندێ پا ئه‌ز ناگه‌هێم بخوینم یان هنده‌ك دبێژن ما كێ گێولێ خواندنا په‌رتووكان هه‌یه، چونكی ئه‌ڤه بۆچوونا وی یه هۆزانڤانێ ب ناڤوده‌نگێ ئه‌لمانی (هنێری هاینه) دبێژیت ئه‌وێ په‌رتووكێ نه‌خوینیت، یان بسۆژیت ئه‌و دێ مرۆڤان ژی سۆژیت، ئانكو هزر و بیرمه‌ندیا به‌هره‌مه‌ندان پێدڤیه به‌رچاڤ بهێنه وه‌رگرتن، چونكی په‌رتووك ئه‌ده‌بیاتیا گه‌لانه له‌و سه‌ر مه پێدڤیه ئه‌م خوه ماندی بكه‌ین به‌رده‌وام هه‌ول و بزاڤانێن پێڤاژۆیا زانستی دوورنه‌كه‌ڤین بلا ڕه‌شبینی نه بیته فاكته‌رێ دووربوونا ته ژ ئاڤاكرنا كه‌سایه‌تیا ته ژ ژیانی دڤێت هه‌ر ب گه‌شبینی هه‌موو ب بوارێن ژیانێ دا ب ئه‌رێنی كار سه‌ر بكه‌ین، هه‌كه نه هینگێ دێ هه‌می قووناخێن ژیێ خوه ب دۆرهێله‌كێ تاری ده‌ربازكه‌ین دوورنینه ژی ده‌رئه‌نجامێن هه‌ری خراب ل پێشیا مه مینن گه‌له‌ك پێدڤیه مرۆڤ ژیانا خوه رێكبێخیت و رێیا دورست بگریت به‌ری ئێك رێكێ نیشا ته بدده‌ت.
كۆچبه‌ركرنا ب كۆم نه‌چاریه یان چاڤلێكرنه؟
سالح حه‌كیم
هه‌كه بهێن ب هووری لسه‌ر خواست و داخوازیێن وه‌لاتێن كۆچبه‌ردبن، بزانین چنه پتر كینه دچن، رێژه چه‌ند ژ سه‌دێ بهانه‌یێن وان ئه‌رێنینه چه‌ند ژی ژێ نه‌رینینه، دا بهێن لسه‌ر ڕابوه‌ستین، باس ژ وان فاكته‌ران بكه‌ین ئه‌ڤێن رۆژانه دبنه بهانه بۆ چوونا خێزان و گه‌نجێن ڤی وه‌لاتی كا چو بهێته‌كرن، باشه بۆ ڕاوه‌ستاندنا خه‌لگی بگشتی یا گه‌نجی ژی ب تایبه‌تی ئه‌رێ گه‌لۆ ڕاسته هنده جاران چوونا خه‌لكی بۆ سه‌ر سنۆرێن ئه‌ورۆپا نه‌چاریه؟ تایبه‌تی ته‌خه‌كا گه‌نجان، لێ دبیت رێژا نه‌چاریێ رێژه‌كا كێم بیت، پتر چاڤلێكرن بیت، چونكی هه‌ر سال ڤی ده‌می چوونا خه‌لكی بۆ وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا ب دیتنا من وه‌كو دیارده‌كا به‌رچاڤ لێ هاتیه، به‌لكۆ نه بتنێ گه‌نج خێزان و ژن زارۆ ژی ناڤ وان كۆمان دا دهێنه دیتن، رۆژانه وان دیمه‌نێن چه‌رگبڕ و ناخ هه‌ژین دبینین، هه‌كه بهێن پرسیار بكه‌ین بۆچی گه‌نجێ مه یێ نه‌رازیه؟ وه‌لاتێ خوه دهێلیت ئه‌و فاكته‌رێن سه‌ره‌كی بێكاری نه یان نه خزمه‌تگازاریێن به‌رچاڤن، وه‌كو پێدڤی بۆ گه‌نجی نه‌هاتینه‌كرن پتریا هیڤی و ئارمانجێن هنده‌كا ماینه هه‌لاویستی گه‌له‌ك ژ وان خودان باوه‌رنامه‌یێن مه‌زن ژلایێ گرنگیپێدانێ ل جهێن په‌یوه‌ندیدار هاتینه فرامۆشكرن، هه‌تا رادده‌كێ جهێ شۆله‌ژێ بایه‌خێ پێنه‌دایه، لێ ئه‌و ته‌خه‌كا گه‌نجان دبیت نه‌چاربن نه هه‌موو نه‌چارن هه‌ولا چوونا ژ ده‌رڤه دكه‌ن وه‌لاتێ خوه بجه دهێلن به‌ر ب دۆرهێله‌كێ نه دیارڤه دچن. لێ ته‌خا پتریا گه‌نجان ئه‌ون ئه‌ڤێن سنۆرێن وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا دبه‌زینن چاڤلێكرنا به‌رچاڤه، مه هه‌میان گوهلێدبیت ب چاڤ دبینین هنده گه‌نجان ترومبیلێن خوه‌ی یێن لسه‌ر ده‌فته‌رێ دا فرۆتین یێن به‌ره ب ئه‌ورۆپا ڤه چووین، یان هنده‌ك خێزان ل ڤێ دهۆكێ خانێ خوه یێ ب پازه ده‌فته‌ران دفرۆشن رێكا مرنێ دایه به‌رخوه ئه‌رێ ما ئه‌ڤه نه دیارده‌كا شاشه؟، ماده‌م تو كه‌سه‌كێ حالخوه‌شی یا دی چو واته‌یا ژیانێ دگه‌هینیت.
هزركرن پاشی ئاخڤتن
سالح حكیم
هه‌ر كاره‌كێ مرۆڤ بله‌ز و بێ هووربینیێن هرزكرنێ ئه‌نجامبدده‌ت پێنه‌ڤێت، دێ هه‌مان له‌زاتی ده‌رئه‌نجامێن وێ یێن نه‌رێنیبن، بۆچی پێدڤیه سه‌ر مه ئه‌م هه‌موو هزر بكه‌ین، پاشی گوتنا بارڤه‌كه‌ین، فه‌ره د هه‌ر سێكته‌ر و واره‌كێ ژیانێ دا، له‌زێ د چو گوتنێن خوه دا نه‌كه‌ین، داكو باشتر د شرۆڤه‌یێن خوه دا سه‌ركه‌فتنێ بینین، ل وێ ده‌می دێ ئه‌نجامێ بۆزه‌تیف به‌رهه‌مێ هزرا مه‌بیت. ب چاڤ هێته دیتن ئه‌ڤجا هه‌ر چو مه‌به‌سته‌كا ته بڤێت بگه‌هینی جڤاكی تو پێدڤی سه‌ر ڕاوه‌ستاندنێ دا بشێین جوانتر بهێزتر سه‌رنجایێ به‌رانبه‌ری خوه ڕاكێشی،
پرانیا جاران له‌زكرن و نه هزركرن د ئاخڤتنێ دا دێ مرۆڤی تووشێ پرسگریكێن جڤاكی دكه‌ت، گرفتاری بۆ مرۆڤی په‌یدانه‌بن، دورسته ته ئازادیا ڕادده‌ربڕینێ هه‌بیت، لێ پێدڤیه ل ئاستێ هزركرنه‌كا ژیواری بیت، مه‌زن دبێژین ئه‌و گرێكا ب ده‌ستڤه‌دبیت پێدڤی ناكه‌ت ب ددانا ڤه‌كه‌ین، هه‌ر مه‌ره‌م ژێ ئه‌وه به‌ری تو ژ گوتنه‌كا خوه په‌شێمان ببی، كۆنترۆلێ سه‌ر زمانێ ئاخڤتنا خوه بكه، نه هه‌ر ده‌مێ ده‌لیڤه دۆرستبوو كه‌نگی مه ڤیا باخڤین، هه‌ر چو تشتێ مه خواست بێژین، گوهدار و خوینده‌ڤانی ژ ئاخڤنێن خوه‌یێن بێ مانا بێزاربكه‌ین، باشه مرۆڤ ب ئامۆژگاریێن خوه هه‌ولبدده‌ت سه‌ر بنه‌مایه‌كێ لۆجستی و قانوونی شاشیان ڕاسته‌ڕێ بكه‌ت.
هه‌كه چه‌ند ڕاستیا ژیانێ به‌رزه ژی ببیت، لێ ب تنێ كه‌سێن بسپۆر دشێن گرێكێن جڤاكی ب ئامۆژگاریێن خوه ڤه‌كه‌ن، نابیت بێ ژ پومێدبی ل ده‌ڤ وان جۆره كه‌سان ژی دروستببیت، وه‌ره‌ن چونكی شیره‌ت و گوتنێن وان دێ بنه ده‌رمانێ برینێن كۆلێن جڤاكی، له‌و پێدڤیه میكانیزما لێگه‌ریانێ دا به‌رده‌وابین، بۆ ڤه‌گه‌راندنا هه‌ر سه‌رهلبوونه‌كێ رێیا ڕاست و دروست یا جڤاك ب گشتی ژێ پاشگه‌زبووی بزڤرینن.
ژماره‌یا نوونه‌رێن كورد ل په‌رله‌مانێ ئیراقێ و پێگه‌هێ هه‌رێما كوردستانێ
سالح حكیم
هه‌لبژارتن پرۆسه‌یه‌كا دیمۆكراسی یه، د پڕانیا وه‌لاتێن پێشكه‌فتی دا، ب شێوه‌یه‌كێ دادپه‌روه‌رانه دهێته ئه‌نجامدان. لێ ل وه‌لاتێن مینا ئیراقێ و ده‌وربه‌رێن وێ، كو ده‌ستهه‌لاتدارێن وێ خودان عه‌قلیه‌ته‌كا چارچووڤه‌كرینه، هه‌رده‌م پێكولا هندێ دكه‌ن هه‌لبژارتن ب شێوه‌یه‌كی گرتی بهێنه ئه‌نجامدان، كو د به‌رژه‌وه‌ندیێن وان دابن. ئه‌گه‌ر ئه‌م ته‌ماشه‌بكه‌ین، هه‌لبژارتنێن به‌ریا چه‌ند رۆژان هاتینه ئه‌نجامدان. و پارتێن كوردی پڕانیا كورسیین په‌ڕله‌مانی بده‌ستڤه‌برین، مینا پارتی دیمۆكراتی كوردستان 33 كورسی كو دبیت زێده‌تر لێ بهێن، ب ڤێ چه‌ندێ دڤێت مافێ كوردان یێ دیار و ئاشكرابیت، چونكی ب ده‌ستڤه‌ئینانا ڤان ژمارا زۆرا كورسیان د قه‌وارێ سیاسیێ كوردی دا وێ چه‌ندێ دیاردكه‌ت دڤێت كوردان پێگه‌هێ خوه‌یێ بهێز ل به‌غدا هه‌بیت. ئه‌و ژۆرا ئێك گوتار و ئێكرێزیێ دورست ببیت. لێ ئه‌گه‌ر كوتله‌یێن دی یێن نه كوردی، دژی كوردان و مافێن وان ڕابوه‌ستن. ئه‌ڤه دێ بیته پێشێلكڕنا هه‌لبژاڕتنه‌كا دیمۆكراسی، و دێ گومان كه‌ڤیته وان هه‌لبژاتنان، یێن خه‌لكی ده‌نگێ خوه و ب ئازادانه ده‌نگێ خوه دایه ئه‌وێ پارتێ. لێ د ڤی ده‌می دا، وه‌كو مه ئاماژه‌پێكری، دڤێت پارتێن كوردی هه‌می ب ئێك دل و ئێك ڤیان، ده‌ستێ خوه بكه‌نه د ناڤا ده‌سێن ئێكتردا، ژ پێخه‌مه‌ت ده‌نگده‌رێن خوه، هه‌می ئه‌و ناكۆكیێن ناڤخوه بده‌نه لایه‌كی، و بهێز به‌ر ب به‌غدا ڤه بچن. ئه‌ڤه ژی بێگومان دێ ب سه‌ركڕدایه‌تیا پارته‌كا خودان سه‌ربۆڕا مینا پارتی دیمۆكراتی كوردستان بیت، كو خودانا زۆرترین كورسییێن په‌رله‌مانی یه، وه‌ك پارت و سه‌ربه‌خوه وخودانا چه‌ندین داستانایه و سه‌ربۆڕێن وێ ل گه‌ل حوكمه‌تێن ئیراقێ دزۆرن، خۆڕاگری و خوه نه‌چه‌ماندنا پارتی، به‌رابه‌ری هه‌ر مافه‌كێ گه‌لێ كورد، نیشانا بهێز و متمانه‌یا گه‌لێ كورده، بۆ وێ پارتێ. له‌و فه‌ره ئه‌ڤ متمانا هه‌نێ بهێته پاڕاستن، داكو داكو سه‌ڕێ دوژمنی به‌رده‌وام یێ سه‌رشۆربیت به‌ر ب كوردستانه‌كا بهێز.
وه‌رارا خیزانی و جودابوون
سالح حكیم
خیزان، ئانكو كۆمه‌كا كه‌سانه ل ژێر ئێك ئاڤاهی دژین و خوه‌شی و نه‌خوه‌شیێن خوه ب هه‌ڤڕا دبۆرینن و به‌رژه‌وه‌ندیێن وان ئێكن، پێنه‌ڤیت ب گشتی خێزان هه‌موو به‌ر ب وه‌راربوونێ ڤه دچیت، له‌وا جودابوون ژی دێ په‌یدابیت ژبۆ خوه‌شكرنا ژین و ژیارا رۆژانه، كو ئه‌ڤه كاره‌كی ئه‌رێنی و شروشتیه د ناڤا هه‌موو جڤاكێن جیهانی دا هه‌یه، داكو تاك بشێن باشتر خوه رێكوپێك بكه‌ن، چو ژلایی كه‌لوپه‌ل و پێداویستیێن ژیانێڤه یان ژلایی په‌روه‌رده‌كرنا زارۆیین خوه‌ڤه، چونكی د جڤاكی مه‌دا پتریا خێزانان ژ گه‌له‌ك كه‌سان پێكدهێن كو سه‌میان نه‌شێت ب دروستی ب ئه‌ركێ په‌روه‌رده‌كرنا خێزانی راببیت، ژبه‌ر كارتێكرنا ئه‌ندامێن خێزانی ژ گه‌له‌ك روویانڤه، گه‌له‌ك جاران مایتێكرن د ئه‌ڤێ چه‌ندێ دا دبیت گه‌له‌ك كه‌س هه‌نه جودابوون بۆ وانا نه‌خوه‌شه، ئێك ژ وان ئه‌گه‌ران ژی وی كه‌سی باوه‌ری ب خوه نینه كو بیته سه‌میانێ خێزانه‌كێ و پاشی بشێت ب جوانی وێ خێزانی په‌روه‌رده بكه‌ت، ئانكو هزر د شكه‌ستنێ دا دكه‌ت، له‌وا نه‌ڤێت بیته سه‌میان یان نه‌ڤێت ژ خیزانا مالباتێ دووربكه‌ڤیت، دخوازیت هه‌رده‌م د ناڤا مالباتێدا بژیت، چ پێنه‌ڤیت هه‌كه خێزان ژ گه‌له‌ك كه‌سان پێكهات دێ ئاریشه په‌یدابن، ژبه‌ر هندێ جودابوون چاره‌سه‌ریه بۆ هه‌موو ئاریشه‌یان، له‌وا پێدڤیه مرۆڤ بزانیت ده‌یكو بابان هه‌رده‌م دل ب كوڕ و كچین خوه‌ڤه هه‌یه و نه‌ڤێن ژی دووربكه‌ڤن به‌لێ جودابوون ئێك ژ رێكێن به‌رده‌وامبوونا وه‌رارا ژین و ژیارێ یه و ئازادییا تاكان باشتر لێدكه‌ت، له‌وا دێ شێت ده‌ربرینێ ژ بۆچوونێن خوه كه‌ت دخوه د رێڤه‌برنا ژیانێ دا،راسته دایكوباب ماندیبوونه‌كا زوور كێشایه هه‌تاكو ئه‌و تاك گه‌هشتیه ڤێ رۆژێ و ل بیرا خوه بینن كو ئه‌وژی رۆژه‌كێ ژ دایكوبابه‌كی جودابووینه و ئه‌ڤه سونه‌تا ژیانێ یه. پێدڤیه شه‌ڕێ مه ل گه‌ل ژیانێ یێ هه‌ری به‌رده‌وامبیت.
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com