NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو شانده‌كێ ئه‌مریكا چه‌ند رۆژن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ل گه‌ل وان و ئالیێ دی ئانكۆ ته‌ڤده‌مێ ده‌ست ب دانوستاندنان كرینه‌ و ئه‌و ژی داخواز ژ ته‌ڤده‌مێ دكه‌ن كو چو ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر دانوستاندنان دروست نه‌كه‌ن.

سلێمان ئۆسۆ ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو د ماوه‌یێ چه‌ند رۆژێن بۆری دا شانده‌كێ ئه‌مریكا ب سه‌رۆكاتیا جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ ل گه‌ل ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ و هه‌روه‌سا ته‌ڤده‌مێ ژی كۆمبوویه‌ و د كۆمبوونێ دا شاندێ ئه‌مریكا دیار كریه‌ كو دڤێت جاره‌كا دی هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن و گۆت: (د كۆمبوونا شاندێ ئه‌مریكی یا ل گه‌ل سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دا مه‌ بۆ وان دیار كر كو دڤێت ته‌ڤده‌م و هێزێن دی یێن سه‌ر ب په‌یه‌دێ هه‌لویستێ خوه‌ ب گوهۆرن و هێرشێن نه‌ ره‌وا یێن ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی بده‌نه‌ راگرتن، بێگومان ئه‌مریكا ده‌ست ب بزاڤه‌كا نوو كریه‌ و ئه‌ز وه‌سا دبینم كو نها ره‌وشه‌كا گونجای بۆ دانوستاندنان هاتیه‌ پێش).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ژ به‌ر هه‌لویستێ خراب یێ په‌یه‌دێ و هێرشێن وان یێن ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ به‌ری نها وان بریار دابوون كو دانوستاندنێن ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ بده‌نه‌ راگرتن، لێ نها ئه‌مریكا ده‌ست ب بزاڤه‌كا نوو كریه‌ و شاندێ ئه‌مریكا سۆز دایه‌ كو دێ یا پێدڤی كه‌ت دا چو ئاسته‌نگی ل هه‌مبه‌ر دانوستاندنان نه‌مینن و گۆت: (بێگومان هه‌تا نها ته‌ڤده‌م و په‌یه‌دێ ئاسته‌نگی دروست كرینه‌، ده‌ست ب هێرشێن نه‌ ره‌وا ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی و پارتێن دی یێن نه‌ته‌وی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كرینه‌، ژ به‌ر وان هێرشان ژی مه‌ وه‌كو ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دانوستاندنێن خوه‌ ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ دانه‌ راگرتن، نها ره‌وشه‌كا گونجای هاتیه‌ پێش لێ دیسان ژی دوپات دكه‌م كو دڤێت ته‌ڤده‌م هه‌لویست و گۆتارا خوه‌ ب گوهۆریت و ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر ده‌ستپێكرنا قۆناغه‌كا نوو دروست نه‌كه‌ت).

ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو گه‌له‌ك جاران وان دیار كریه‌ كو ژ بۆ هه‌ڤگرتنا هێزێن كوردی و چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن نها یێن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئه‌و به‌رهه‌ڤن گه‌له‌ك فیداكاریان بكه‌ن، لێ مخابن هه‌لویستێ ته‌ڤده‌مێ و په‌یه‌دێ گه‌له‌ك خراب بوو، ب جهێ كو ئه‌و ژی هه‌لویستێ خوه‌ ب گوهۆرن و ژ بۆ چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كار بكه‌ن، وان ده‌ست ب هێرشێن نوو ل دژی ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ و پارتێن دی یێن نه‌ته‌وی كرن كو ژ به‌ر هندێ ژی ره‌وش گه‌له‌ك خراب بوو و گۆت: (نها ئه‌مریكا ده‌ستێوه‌ردان كریه‌ و شاندێ ئه‌مریكی ژی دیار كر ئه‌و دێ یا پێدڤی كه‌ن دا دانوستاندن جاره‌كا دی ده‌ستپێ بكه‌ن، چونكو ئه‌مریكی ژی باش دزانن ته‌ڤده‌م و په‌یه‌ده‌ نه‌شێت ئاریشێن نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ چاره‌سه‌ر بكه‌ن و دڤێت ئیداره‌كا نوو بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بهێته‌ دانان و هه‌روه‌سا دڤێت پێشمه‌رگێن رۆژ ژی ڤه‌گه‌رنه‌ ڤه‌ رۆژئاڤایێ كوردستانێ، ژ به‌ر هندێ ژی هه‌لویست و بزاڤێن ئه‌مریكا گه‌له‌ك ئه‌رێنی نه‌، ره‌وشه‌كا گونجای ژی نها هاتیه‌ پێش و هه‌كه‌ ته‌ڤده‌م و هێزێن سه‌ر ب وێ چو ئاسته‌نگیان دروست نه‌كه‌ن دێ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ هێته‌ كرن).

پارتێن كوردستانی ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ نه‌رازیبوونا خوه‌ ل هه‌مبه‌ر هێرشا په‌كه‌كێ و شه‌هیدكرنا پێشمه‌رگێن كوردستان دیار كرن و راگه‌هاندن كو كریارێن په‌كه‌كێ د خزمه‌تا دوژمنێن كوردستانێ دایه‌ و دڤێت په‌كه‌كه‌ هێزێن خوه‌ ژ هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت و رێزێ ل هه‌رێما كوردستانێ بگریت.

پارتا ئازادی یا كوردستانێ ل باكور د داخۆیانیه‌كێ دا راگه‌هاند كو دڤێت په‌كه‌كه‌ هه‌موو هێزێن خوه‌ ژ هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت و رێ نه‌ده‌ت كو توركیا هێرشی هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، چونكو په‌كه‌كه‌ به‌هانان دده‌ته‌ ده‌ستێ ده‌وله‌تا توركیا دا هێرشی هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت به‌ری هه‌ر تشته‌كێ په‌كه‌كه‌ رێزێ ل سه‌روه‌ریا هه‌رێما كوردستانێ بگریت و هه‌موو چه‌كدارێن خوه‌ ژ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت، چونكو یا نها په‌كه‌كه‌ دكه‌ت ب ته‌مامی د خزمه‌تا دوژمنێن كوردستانێ دایه‌.

پارتا ئازادی هه‌روه‌سا هێرشا ڤێ دووماهیێ یا چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ل سه‌ر هێزێن پێشمه‌رگێن كوردستانێ ژی ب توندی شه‌رمزار كر و داخواز ژ په‌كه‌كێ كر كو ده‌ستان ژ وێ سیاسه‌تا خوه‌ به‌رده‌ت كو دبیته‌ ئه‌گه‌رێ شه‌ره‌كێ كو د خزمه‌تا دوژمن و داگیركه‌رێن كوردستانێ دایه‌.

ل ئالیێ دی پارتا سوسیالیست یا باكورێ كوردستانێ ژی هێرشا په‌كه‌كێ و شه‌هیدكرنا پێشمه‌رگێن كوردستانێ ب ده‌ستێ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ب توندی شه‌رمزار كر و راگه‌هاند كو دڤێت په‌كه‌كه‌ ده‌ستان ژ سیاسه‌تا خوه‌ یا دوژمناتیا هه‌رێما كوردستانێ به‌رده‌ت، دڤێت په‌كه‌كه‌ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ بۆ مه‌ره‌مێن خوه‌ بكار نه‌ئینیت و به‌هانان ژی نه‌ده‌ته‌ ده‌ستێ ده‌وله‌تا توركیا دا ده‌ڤه‌رێن سنوری یێن هه‌رێما كوردستانێ داگیر بكه‌ت.

پارت و ئالیێن سیاسی یێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ژی ب توندی هێرشا په‌كه‌كێ و شه‌هیدكرنا پێشمه‌رگێن كوردستانێ ب ده‌ستێ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ شه‌رمزار كرن و راگه‌هاندن كو دڤێت ئێدی كورد شه‌رێ هه‌ڤدو نه‌كه‌ن، چونكو شه‌رێ د ناڤبه‌را كوردان دا تنێ د خزمه‌تا داگیركه‌رێن كوردستانێ دایه‌، داگیركه‌رێن كوردستانێ دخوازن كورد شه‌رێ هه‌ڤدو بكه‌ن دا لاواز بن، ژ به‌ر هندێ ژی كریارا ڤێ دووماهیێ یا په‌كه‌كێ جهێ شه‌رمزاریێ یه‌ و دڤێت په‌كه‌كه‌ رێزێ ل هه‌رێما كوردستانێ بگریت و ره‌وشا نها یا ل هه‌رێما كوردستانێ به‌رچاڤ وه‌ربگریت و به‌هانان نه‌ده‌ته‌ ده‌ستێ ده‌وله‌تا توركیا كو هێرشی هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت.

ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ كو ژ گه‌له‌ك پارتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ پێك دهێت د داخۆیانیه‌كا فه‌رمی دا هێرشا په‌كه‌كێ ب توندی شه‌رمزار كر و راگه‌هاند كو په‌كه‌كه‌ ژی وه‌كو دوژمنێن كوردان بوویه‌ مه‌ترسی ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ، نها پارچه‌یه‌ك ژ ئاخا كوردستانێ ئازاد بوویه‌ و بۆ هه‌ر كورده‌كێ ژی بوویه‌ جهێ شانازیێ، لێ مخابن په‌كه‌كه‌ ب كریارێن خوه‌ هه‌رده‌م مه‌ترسیێ ل سه‌ر ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ دروست دكه‌ت، په‌كه‌كه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌ر و به‌هانان دده‌ته‌ ده‌ستێ توركیا كو هێرشی ئاخا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت په‌كه‌كه‌ د زووترین ده‌م دا هه‌موو هێزێن خوه‌ ژ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت.

ل ئالیێ دی ره‌وشه‌نبیر و سیاسه‌تمه‌دارێن كورد ل ئورۆپا ژی ب رێیێن جودا جودا نه‌رازیبوونا خوه‌ ل هه‌مبه‌ر شه‌هیدكرنا ٥ پێشمه‌رگێن كوردستانێ ب ده‌ستێ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ دیار كرن و داخواز ژ په‌كه‌كێ كرن كو ئێدی ئاخا هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بكار نه‌ئینیت و رێزێ ل هه‌موو سازی و ده‌زگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ بگریت، چونكو كریارێن په‌كه‌كێ بووینه‌ مه‌ترسی ل سه‌ر هه‌موو كوردان و دڤێت كورد ژی ل هه‌مبه‌ر په‌كه‌كێ ئێك هه‌لویست بن.

زنار تۆڤی:

حكمه‌ت محه‌مه‌د، بڕیارده‌رێ لژنا ناڤخوه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، ئه‌ڤرۆ شانده‌كێ هه‌ڤپشك یێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ و په‌رله‌مانێ عیراقێ دێ سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ كه‌ت، داكو ژ نێزیكڤه‌ پێشێلكاریێن په‌كه‌كێ ببینیت.

حكمه‌ت محه‌مه‌د، بڕیارده‌رێ لژنا ناڤخوه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت: “سوبه‌هی په‌رله‌مانتارێن كوردستانێ و عیراقێ ل‌‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ دێ كۆمبوونه‌كێ ل سه‌ر وان ئالۆزیێن ل ده‌ڤه‌رێن سنووری یێن ل زاخۆ و ده‌ڤه‌را ئامێدیێ دروست بووین‌، ئه‌نجامده‌ن، كو بووینه‌‌ ئه‌گه‌رێ شه‌هیدكرنا پێنج پێشمه‌رگه‌یان و برینداركرنا هژماره‌كا دی، دیسا ئه‌وا روودای، ژ ئه‌نجامێ هێرشه‌كا په‌كه‌كێ بوویه‌ بۆ سه‌ر هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، هه‌روه‌سا په‌كه‌كێ چه‌ندین جاران ئه‌ڤ ره‌فتاره‌ ل ‌گه‌ل پێشمه‌رگه‌ی‌ كرینه‌، په‌كه‌كێ دڤێت شه‌ڕی ل گه‌ل‌ پێشمه‌رگه‌ی بكه‌ت‌”.

گۆتژی: “ژ به‌ر ره‌فتارێن په‌كه‌كێ ل‌ ده‌ڤه‌را زاخۆ، سۆپایێ توركیا ب كووراتیا 30 كیلۆمه‌تران هاتیه‌ پێش و ل هه‌ردو ده‌ڤه‌رێن زاخۆ و ئامێدیێ گه‌له‌ك ره‌ز و زه‌ڤیێن خه‌لكێ مه‌ سۆتینه‌”.

حكمه‌تی ئاشكرا ژی كر، شاندێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ و عیراقێ دێ چنه‌ وان جهێن زیان گه‌هشتینێ‌، داكو بزانن چه‌ند زیان گه‌هشتیه‌ وان ده‌ڤه‌ران‌ و سۆپایێ توركیا هه‌تا كیڤه‌ هاتیه‌ د ناڤا ئاخا هه‌رێمێ دا‌، بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ ژی دێ راپۆرته‌كا تێروته‌سه‌ل ده‌رباره‌ی وان پێشێلكاریان ئاراسته‌ی سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانێ كوردستانێ و سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانێ عیراقێ هێته‌ كرن.

ناڤهاتی گۆت: “ژ ئه‌گه‌رێ هه‌ڤڕكیا په‌كه‌كێ و سۆپایێ توركیا هه‌تا نوكه‌ پتری 320 گوندان هاتینه‌ چۆلكرن، ئه‌گه‌ر ژی په‌كه‌كه‌یه‌، به‌ری هاتنا  سۆپایێ توركیا، په‌كه‌كێ نه‌ دهێلا خه‌لكێ وان گوندان بچنه‌ سه‌ر گوندێن خوه‌”.

حكمه‌ت محه‌مه‌د، بڕیارده‌رێ لژنا ناڤخوه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئاشكرا كر ژی، پێدڤیه‌ په‌كه‌كه‌ و سۆپایێ توركیا ئاخا هه‌رێما كوردستانێ نه‌كه‌نه‌ گۆره‌پانا شه‌ڕ و ئالۆزیان و زیانێ نه‌گه‌هیننه‌ خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ.‌

ئه‌میر ئه‌ترووشی

سه‌رۆكا فراكسیونا ئه‌نجومه‌نێ كلدانی و سریانی و ئاشوری ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ راگه‌هاند، حكوومه‌تا عیراقێ‌ كاردكه‌ت بۆ ژناڤبرنا مه‌سیحیێن ل عیراقێ‌ دژین و ئه‌و بووینه‌ ئه‌گه‌ر كو ب چو ره‌نگان ئێدی مه‌سیحیان هیڤی بۆ ڤه‌گه‌ریانا خوه‌ بۆ سه‌ر گۆند و مال و مۆلكێن خۆ نه‌مایه‌ و گۆت: ژ سالا 2007 وه‌ره‌ و هه‌تا نوكه‌، 15 گۆندێن كریستیانان هاتینه‌ چۆلكرن.

 

كلارا عودیشۆ، سه‌رۆكا فراكسیونا ئه‌نجومه‌نێ كلدانی و سریانی و ئاشوری ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر، پشتی شه‌رێ‌ داعش و هه‌ولا ژناڤچوون و ئاواره‌بوونا مه‌سحیان ژ عیراقێ‌ بۆ هه‌رێما كوردستانێ‌، زیانێن مه‌زن ب گۆند و ده‌ڤه‌رێن مه‌سیحیان كه‌فتینه‌ و هه‌تا نوكه‌ ئه‌و گۆند و جهـ و ده‌ڤه‌رێن مه‌سیحیان نه‌هاتینه‌ ئاڤه‌دانكرن و مه‌سیحیان چو هیڤی و ئۆمێد نینن، جاره‌كا دی ب ڤه‌گه‌رنه‌ سه‌ر مال و مۆلك و گۆندێن خۆ.

خویاژی كر، پێدڤیه‌ حكوومه‌تا عیراقێ‌ به‌رێ‌ خۆ بده‌ته‌ ئه‌زمونا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، وێ ئه‌زمونێ بۆ خۆ بكاربینن كا چاوا حكومه‌تێ هه‌رێمێ ب سه‌ركه‌فتیانه‌ سه‌ر ڤێ ئه‌زمونێ سه‌ركه‌فتن ئینایه‌ و چاوا شیاینه‌ مه‌سحیان ل هه‌رێما كوردستانێ‌ بپارێزن و رێزێ‌ ل ماف و پاراستنا وان بگرن.

خویاژی كر، هژماره‌كا زۆر ژ وان گۆندێن حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ هه‌ر ژ سالا 2007 و هه‌تا نوكه‌ ئاڤه‌دان كرین و خزمه‌تگۆزاری گه‌هاندینێ‌ پتریا وان هاتینه‌ ژناڤبرن و چۆلكرن و ئه‌ڤه‌ ژی هه‌موو ژ ئه‌گه‌رێ‌ شه‌رێ‌ په‌كه‌كێ‌ و توركیا یه‌ ل سه‌ر ده‌ڤه‌ر و گۆندێن كریستیانان و گۆت: هه‌تا نوكه‌ 15 گۆندێن كریستیانان ب تمامی هاتینه‌ چۆلكرن.

سه‌رۆكا فراكسیونا ئه‌نجومه‌نێ كلدانی و سریانی و ئاشوری ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر، پێدڤیه‌ كریستیانێن كوردستانێ‌ و پارت و لایه‌نێن سیاسی و ئاینی رێگریێ‌ ل ڤان جۆره‌ كریارێن په‌كه‌كێ‌ بگرن و نه‌هێلن ئێدی چو كاره‌ساتێن مینا هاتنا داعشێ‌ ب سه‌ر مه‌سیحیان دا بهێن.

دوهی شه‌مبیێ 5/6/2021چه‌كدارێن په‌كه‌كێ هێرشه‌ك ل سه‌ر هێزه‌كا پێشمه‌رگێ زێره‌ڤانی كو ئه‌ركه‌كێ خوه‌ یێ پێشمه‌رگایه‌تی و پاراستنا ده‌ڤه‌رێ ل چیایێ مه‌تینا ئه‌نجامدا و تێدا پێنج پێشمه‌رگه‌ شه‌هید بوون و حه‌فت ژی برینداربوون، ڤێ هێرشا په‌كه‌كێ كارڤه‌دانێن توند ل دووڤ خوه‌ ئینان.

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ به‌یاننامه‌ك ل دۆر هێرشا په‌كه‌كێ ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ی به‌لاڤكر و تێدا گۆت” ژ ئه‌نجامێ هێرشه‌كێ ل چیایێ مه‌تینا ل سنورێ قه‌زا ئامێدیێ، ده‌ست درێژی ل سه‌ر كاروانه‌كێ هێزا پێشمه‌رگه‌ی، ژ لایێ هێزه‌كا په‌كه‌كێ ڤه‌ هاته‌ ئه‌نجامدان و تێدا پێنج پێشمه‌رگه‌ شه‌هید بوون و حه‌فت پێشمه‌رگێن دی ژی بریندار بوون”.

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دیاركر ژی” د ڤێ هێرشێ دا، هێزێن په‌كه‌كێ چه‌كێن سڤك و گران بكارئینان، د ده‌مه‌كی دا چوونا هێزا پێشمه‌رگه‌ی بۆ وی سنووری ب ئارمانجا پاراستنا سه‌قامگیری و ئاسایشا ده‌ڤه‌رێ بوو، وه‌كو هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌كا دی یا سنووری ل هه‌رێما كوردستانێ، هێزا پێشمه‌رگه‌ی ب مافێ خوه‌ دزانیت، لڤین و سه‌رنگه‌رسازیا پێدڤی بكه‌ت”.

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ داخواز ژ حوكمه‌تا عیراقێ كر كو بهێته‌ سه‌ر خه‌ت و رێ ل له‌شكركێشی و هێرشێن به‌رده‌وام یێن توركیا بگریت و داخواز ژژ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ژی كر كر رێزێ ل سنوور و سه‌روه‌ریا ئاخا كوردستانێ بگریت، شه‌ری ژ مالا كوردی و هه‌رێما كوردستانێ دوور بێخیت”.

د به‌یانناما وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دا هاتیه‌ ژی” ئه‌م ل وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌، ڤێ هێرشێ ب توندی شه‌رمزار دكه‌ین و هوشداریێ ژی دده‌ین، كو ره‌وشا هه‌ستیار یا هه‌رێما كوردستانێ، ره‌وشه‌كا ژ وی جۆری ناخوازیت و پێدڤیه‌ ده‌ست درێژیێن په‌كه‌كێ و هه‌ر هێرشه‌ك و ده‌ست درێژیه‌كا ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و هێزا پێشمه‌رگه‌ی رابگرین، كو نوكه‌ ئه‌ركێ سه‌ره‌كیێ پێشمه‌رگه‌ی پاراستنا ئاخا هه‌رێما كوردستانێ و شكاندنا تیرۆرستێن داعشێ یه‌”.

وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ پرسه‌ و سه‌ره‌خوه‌شی ل خوه‌ و مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدێن ڤێ هێرشێ كر و هیڤیا چاكبوونه‌كا بله‌ز بۆ برینداران ژی كر.

لژنا كاروبارێن پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ د به‌یاننامه‌كێ دا سه‌باره‌ت روودانا دوهی یا چیایێ مه‌تینا داخوازكر رێز ل سنوورێن هه‌رێمێ بهێته‌ گرتن و خوینا كوردان ژی ب ده‌ستیچ كوردان نه‌هێته‌ رێتن.

لژنا كاروبارێن پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانی د به‌یانناما خوه‌ دا دیاركر” ل ده‌مێ ئه‌نجامدانا 9 پێشمه‌رگان ژ هۆبا ئه‌ندازه‌ كو كارێ وان هه‌لگرتن و ژناڤبرنا بۆمپان بوو، بۆ ئه‌ركه‌كێ له‌شكری ل چیایێ مه‌تینا ل قه‌زا ئامێدیێ، ب مه‌ره‌ما پاراستنا خه‌لك و گوندێن وێ ده‌ڤه‌رێ و زڤراندنا ته‌ناهیێ بۆ ده‌ڤه‌رێ، هێرش ل سه‌ر ترومبێلا وان هاته‌ كرن ل ده‌مێ دخواست به‌ر ب وان بنگه‌هان بچن یێن به‌ر چار هه‌یڤان ل وێ ده‌ڤه‌رێ هاتینه‌ دانان، به‌لێ مخابن كه‌فتنه‌ پۆسه‌كا په‌كه‌كێ و پێنج پێشمه‌رگه‌ شه‌هید بوون و هژماره‌كا دی بریندار بوون”.

هه‌روه‌سا ئاماژه‌كر” وه‌كو لژنا كاروبارێن پێشمه‌گه‌ی، ئه‌م ڤێ هێرشێ شه‌رمزار دكه‌ین و سه‌ره‌خوه‌شیێ ل مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان دكه‌ین و داخوازا زوو چاكبوونێ بۆ برینداران دكه‌ین”.

زێده‌تر د وێ به‌یاننامێ دا هاتیه‌” چه‌ندین ساله‌ په‌كه‌كه‌ ب بیانوویا شه‌ری ل گه‌ل ده‌وله‌تا توركیا، بوویه‌ مه‌ترسی بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و چه‌ندین جاران وه‌لاتیێن هه‌رێمێ شه‌هید كرینه‌، ژ لایه‌كی دی بووینه‌ ئه‌گه‌رێ چۆلبوون و وێرانبوونا سه‌دان گوندێن سنوورێ یێن هه‌رێما كوردستانێ، له‌وما جاره‌كا دی داخوازێ ژ په‌كه‌كێ دكه‌ین كو شه‌رێ خوه‌ ببه‌نه‌ دناڤ ئاخا توركی دا و نه‌بنه‌ هۆكارێ مه‌ترسیێ بۆ سه‌ر ده‌ستكه‌فت و سه‌روه‌ریێن هه‌رێما كوردستانێ و پێدڤیه‌ رێزێ ل سنوورێن هه‌رێما كوردستانێ بگرن و ته‌ناهی و سه‌قامگیریا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ئێخنه‌ د مه‌ترسیێ دا و بلا خوینا كوردان ب ده‌ستێن كوردان نه‌هێته‌ رێشتن، له‌وما دخوازین كێشا توركیا و په‌كه‌كێ ب شێوه‌كێ ئاشتیانه‌ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و ده‌مێ نه‌هێته‌ چاره‌سه‌ركرن ژی، بلا ل ناڤ ئاخا توركیا ئه‌و كێشه‌ بهێته‌ ئێكلاكرن”.

ژلایێ خوه‌ڤه‌، نزار سۆرچی ئه‌ندامێ لژنا ناڤخوه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ راگه‌هاند” هیچرشكرن ل سه‌ر هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ، هێرشه‌ بۆ سه‌ر هه‌موو هه‌رێما كوردستانێ، له‌وما شه‌رمزار دكه‌ین و وه‌كو لژنا ناڤخوه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ مه‌ چه‌ندین جاران دووباره‌ كریه‌ كو دخوازین په‌كه‌كی بزاڤ و لڤینێن خوه‌ ژ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ دوور بێخیت و بچیته‌ ده‌رڤه‌ی هه‌رێما كوردستانێ و بیانوویان نه‌ده‌ته‌ توركیا كو رۆژانه‌ ته‌پبارانا سنووران بكه‌ت و رێ نه‌هێته‌ دان كاره‌ساتێن ب ڤی شێوه‌ی بهێنه‌ دوباره‌ كرن”.

گۆت ژی” وه‌كو لژنا ناڤخوه‌یا په‌رله‌مانی، داخوازێ ژ سه‌رۆكایه‌تیا په‌رله‌مانێ كوردستانێ دكه‌ین، هێرشا په‌كه‌كێ بهێته‌ شه‌رمزار و ئیدانه‌كرن و پشته‌ڤانیێ ل راپۆرتا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ی بكه‌ت و ئه‌م دخوازین لۆپی بهێته‌ دروستكرن ژ هه‌موو فراكسیۆنان و داخواز ژ په‌كه‌كێ بهێته‌ كرن و هوشداری ژێ پێ بهێته‌ دان كو ده‌ستێ وێ نه‌چیته‌ خوینا كوردان و پێشمه‌رگه‌ی و جاره‌كادی كاره‌ساتێن ب ڤی شێوه‌ی دووباره‌ نه‌كه‌ت”.

ژلایه‌كێ دی ڤه‌، كونسۆلێ گشتیێ وه‌لاتێ بریتانیا ل هه‌ولێرێ ل دۆر هێرشا چه‌كدارێن په‌كه‌كێ بۆ سه‌ر هێزا پێشمه‌رگه‌ی و شه‌هید بوون و برینداربوونا هژماره‌كا پێشمه‌رگه‌یان، هه‌لویستێ خوه‌ ده‌ربری و ئه‌و هێرشه‌ شه‌رمزاركر.

جێمز سۆرنتۆن، كونسۆلێ گشتیێ وه‌لاتێ بریتانیا ل هه‌ولێرێ د تویته‌كی دا ل سه‌ر تۆرا جڤاكی یا تویته‌ری ل دۆر هێرشا په‌كه‌كێ بۆ سه‌ر هێزا پێشمه‌رگه‌ی به‌لاڤكر” هێرشا په‌كه‌كێ بۆ سه‌ر پێشمه‌رگه‌ی، كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ شه‌هیدبوونا پێنج كه‌سان و برینداربوونا چه‌ندین كه‌سیچن دی، شه‌رمزار دكه‌م و سه‌ره‌خوه‌شیا خوه‌ ئاراسته‌ی مالباتێن قوربانیان دكه‌م”.

د. مه‌دحه‌ت سلێمان چاڤدێرێ سیاسی ل دۆر هێرشا په‌كه‌كێ ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ی راگه‌هاند”  ئه‌وا په‌كه‌كه‌ ل به‌رامبه‌ر هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ دكه‌ت، هه‌مان ئه‌و كریارن ئه‌وێن داعشێ و حه‌شدا شه‌عبی ل قۆناغێن پێشتر ئه‌نجامداین ب شێوه‌كی وه‌سا ژێ دهێته‌ ڤه‌خواندن هه‌مان ئه‌جندێن پشتی داعشێ و حه‌شدێ ل پشت په‌كه‌كێ بن بۆ لاوازكرنا هه‌رێما كوردستانێ و هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ”.

گۆت ژی” په‌كه‌كه‌ ژ داعشێ مه‌ترسیتره‌ ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ، چونكه‌ ده‌مێ داعش دروستبووی،گه‌له‌ك وه‌لات هاتنه‌ سه‌ر خه‌ت و هه‌ڤپه‌یمانیه‌ك دروستكر بۆ لێدانا داعشێ، به‌لێ په‌كه‌كه‌ هێزه‌كا د جلكێن كوردی دا و هه‌لكرنا هه‌ر شه‌ره‌كی دگه‌لدا دێ ب شه‌رێ براكوژی هێته‌ نیاسین، بێگومان هنده‌ك ژ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا ناڤخوه‌یی ل هه‌رێما كوردستانیچ كو ل شه‌رێن داعشێ و حه‌شدێ ژی بزاڤا شكاندنا وه‌ره‌یا پێشمه‌رگه‌ی و خه‌لكێ كوردستانێ دكر، بۆ په‌كه‌كێ دێ زێده‌تر د ده‌ست ڤه‌كری بن بۆ هێرشكرنێ ل سه‌ر پێگه‌هێ هه‌رێما كوردستانێ و هێزا پێشمه‌رگه‌ی ب تایبه‌تی ده‌زگه‌هێن میدیایی یێن ب سه‌ر گرۆپێ 165 ئوكتوبه‌رێ كو ئه‌وژی پشكه‌كن ژ ویچ ئه‌جیندا په‌كه‌كێ”.

 

هۆشه‌نگ تاجر:

چاڤدێره‌كێ سیاسی یێ رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ دیار كر كو ده‌مه‌كه‌ ئیران هێزێن سه‌له‌فی و توندره‌و ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ل دژی كوردان بكار دئینیت و ئارمانجا سه‌ره‌كی یا ئیرانێ ئه‌وه‌ دا كو هێزه‌كا توندره‌و ئاڤا بكه‌ت و ل دژی بزاڤا نه‌ته‌وی یا گه‌لێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ بكار بینیت.

دارا ناتق چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ كو نها ل وه‌لاتێ به‌لجیكا دژیت د دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر كو ده‌مه‌كه‌ ئیران ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ پشته‌ڤانیێ ل هێزێن سه‌له‌فی و توندره‌و ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ دكه‌ت و د ماوه‌یێ چه‌ند رۆژێن بۆری دا وێ هێزێ ل چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن جودا جودا یێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ هێرشی وه‌لاتپارێزێن كورد كرن و گۆت: (ئارمانجا سه‌ره‌كی یا ئیرانێ ژ ئاڤاكرنا هێزه‌كا وه‌سا یا توندره‌و بۆ هندێ یه‌ دا كو ناكۆكیێن ناڤخوه‌یی د ناڤبه‌را خه‌لكی دا ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ دروست بكه‌ن و بێگومان ئارمانجا سه‌ره‌كی یا كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ ژی ئه‌وه‌ خه‌لكی ژ هه‌ستێ نه‌ته‌وی دوور بكه‌ن و پتر خه‌لكێ كورد مژوولی ناكۆكیێن مه‌زهه‌بی بكه‌ن كو به‌ری نها ژی ئیرانێ گه‌له‌ك كارێن وه‌سا ل ده‌ڤه‌رێن جودا جودا یێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ كرینه‌).

چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ كو به‌ری نها ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان/ ئیران بوو ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو هه‌ستێ نه‌ته‌وی ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ رۆژ ب رۆژێ بلند بیت، هه‌ر روودانه‌ك ل پارچێن دی یێن كوردستانێ یان ژی ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ روو بده‌ت خه‌لكێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ هه‌ر زوو هه‌لویستێ خوه‌ نیشا دده‌ن و ئیران ژی باش دزانیت كو هه‌ستێ نه‌ته‌وی ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ل ده‌ف وه‌لاتیێن كورد گه‌له‌ك بلنده‌ و نها ژی رژێما ئیرانێ كار ل سه‌ر هندێ دكه‌ت كو ب رێیا هزرا توندره‌وی و ناكۆكیێن ناڤخوه‌یی رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ تووشی شه‌ره‌كی ناڤخوه‌یی بكه‌ت و گۆت: (بێگومان ئیرانێ به‌ری نها گه‌له‌ك كارتێن جودا جودا ل دژی بزاڤا ئازادیخواز یا گه‌لێ كوردستانێ بكار ئینایه‌ و ده‌مه‌كه‌ ژی رژێما ئیرانێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ هاریكاریا كۆمێن سه‌له‌فی و توندره‌و دكه‌ت و دخوازیت جڤاكێ رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ تووشی شه‌ره‌كی ناڤخوه‌یی بكه‌ت و د ڤان چه‌ند رۆژێن بۆری دا ژی ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران ئیرانێ رێ بۆ شه‌رێ د ناڤبه‌را چه‌ند هۆزێن كوردی دا ژی خوه‌ش كربوو لێ ئیران نه‌گه‌هشته‌ ئارمانجا خوه‌).

دارا ناتق ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ره‌وشا ناڤخوه‌یی یا ئیرانێ گه‌له‌ك خرابه‌ و به‌رپرسێن ئیرانێ ژی باش دزانن هه‌ر ئالۆزیه‌ك ڤێجارێ روو بده‌ت گه‌لێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ دێ ده‌ست ب خوه‌نیشادانێن مه‌زن كه‌ن و دێ داخوازا مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وی كه‌ن، ژ به‌ر هندێ ژی دیاره‌ كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ به‌رهه‌ڤیان دكه‌ت دا رێگریێ ل بزاڤا ئازادیخواز یا گه‌لێ كورد ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ بكه‌ت و گۆت: (دڤێت هه‌م پارتێن سیاسی و هه‌م ژی رێكخراوێن مه‌ده‌نی ل رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ ل هه‌مبه‌ر پیلانێن كۆمارا ئیسلامی هشیار بن و رێ نه‌ده‌ن كو سه‌له‌فی یان ژی هه‌ر گرۆپه‌كا دی یا توندره‌و ئالۆزیان دروست بكه‌ت، چونكو دڤێت ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار بۆ هندێ بكه‌ین كو رێ نه‌ده‌ین ئیران ب پیلانێن خوه‌ یێن جودا جودا خه‌لكێ مه‌ ژ داخوازیێن خوه‌ یێن بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وی دوور بكه‌ت).

ئه‌میر ئه‌ترووشی

ماوه‌یێ‌ چه‌ند رۆژانه‌ توركیا ئۆپه‌راسیۆنه‌ك بۆ سه‌ر سنوورێن هه‌ردوو ده‌ڤه‌رێن سنووری یێن قه‌زا ئامێدیێ‌ بۆ سه‌ر گه‌ریلایێن په‌كه‌كێ‌ ده‌ستپێكریه‌ و ب ناڤێ‌ ئۆپه‌راسیۆنا په‌نجا بریسیێ‌ ب ناڤكریه‌ و ئه‌ڤ ئۆپه‌راسیۆنا بوویه‌ ئه‌گه‌ر كو ره‌وش گه‌له‌ك ئالۆز ببیت و شه‌ره‌كێ‌ به‌رده‌وام دناڤبه‌را سۆپایێ‌ توركیا و گه‌ریلایێن په‌كه‌كێ‌ دا په‌یداببیت.

 

رزگار به‌شیر، ئێك ژ هاوولاتیێن ده‌ڤه‌را كانی ماسێ‌ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر، ماوێ‌ چه‌ند رۆژانه‌ سۆپایێ‌ توركیا ب رێكا فرۆكه‌یێن له‌شكه‌ری و سه‌ربازان، ئۆپه‌راسیۆنه‌كا به‌رفره‌هـ ل سنوورێ‌ هه‌ردوو ده‌ڤه‌رێن كانی ماسێ‌ و باتیفا ده‌ستپێكریه‌ و ل گۆره‌ی زانیاریان ئه‌ڤ ئۆپه‌راسیۆنه‌ ب ناڤێ‌ ئۆپه‌راسیۆنا په‌نجا بریسیێ‌ هاتیه‌ بناڤكرن و ئه‌ڤ ئۆپه‌راسیۆنه‌ ژی بوویه‌ ئه‌گه‌ر كو مه‌ترسیه‌كا مه‌زن ل سه‌ر گۆندێن هه‌ردوو ده‌ڤه‌ران په‌یدابوویه‌.

خویاژی كر كو د ماوێ‌ چه‌ند رۆژێن بۆری دا و هه‌تا نها دوو گۆندێن ده‌ڤه‌را كانی ماسێ‌ هاتینه‌ چۆلكرن و ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ شه‌ره‌ ب ڤی ره‌نگی یێ‌ به‌رده‌وام بیت، پێشبینی دهێته‌ كرن هژماره‌كا دی یا گۆندێن ئاڤه‌دان یێن ده‌ڤه‌رێ‌ بهێنه‌ چۆلكرن و گۆت ژی: بڕیاره‌ سۆپایێ‌ تۆركیا هنده‌ك بنگه‌هێن خوه‌ یێن له‌شكه‌ری ل سه‌ر گۆپیتكا چیایێن كانی ماسێ‌ و باتیفا دانیت، دا كو ب تمامی هه‌ردوو ده‌ڤه‌ران بێخیته‌ بن كۆنترۆلا خوه‌.

سه‌ربه‌ست ئاكره‌یی، رێڤه‌به‌رێ‌ ناحیا كانی ماسێ‌ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر، د ماوێ‌ چه‌ند رۆژێن بۆری دا ئۆپه‌راسیونه‌كا توركی ب هێز بۆ سه‌ر گه‌ریلایێن په‌كه‌كێ‌ بۆ سنوورێ‌ ناحیا كانی ماسێ‌ ڤه‌گرتیه‌ و ئه‌ڤه‌ ژی بوویه‌ ئه‌گه‌ر كو گۆندێ‌ (ئه‌دنێ‌) بهێته‌ چۆلكرن و مه‌ترسی ل سه‌ر هژماره‌كا زۆر یا گۆندێن دی ژی هه‌یه‌.

ل گۆره‌ی زانیاریێن ئه‌ڤرۆ، نوكه‌ تۆركیا كاردكه‌ت بۆ ڤه‌كرنا رێیه‌كا له‌شكه‌ری ژ لایێ باكوریڤه‌ ل گوندێ نزورێ، گوندێ نزورێ گونده‌كێ هه‌ڤسنوره‌ دگه‌ل كوردستانا باكور و ل سالا 1996 وه‌ره‌ یێ چۆلكرییه‌ و ئه‌ڤه‌ ده‌مه‌كه‌ له‌شكه‌رێ توركیا رێك ئینایه‌ گوندێ نزورێ و ب شێوه‌یێ له‌شكه‌ری سه‌ره‌دانا وی گوندی دكه‌ن.

 

هه‌ولێر، قائید میرۆ

رێڤه‌به‌ریا گشتیا ئاڤێ ل هه‌رێما كوردستانێ كار بۆ دوباره‌ رێكخستنا تۆڕێن ئاڤێ دكه‌ت و رێڤه‌به‌رێ گشتیێ ئاڤێ ژی ئاماژه‌كر، ل سنورێ پارێزگه‌ها دهۆكێ پرۆسا رێكخستن و دانانا تۆڕێن ئاڤێ دێ هێنه‌ بجهئینان هه‌تا ئاڤ ب عه‌داله‌ت بگه‌هیته‌ وه‌لاتیان.

ئاری ئه‌حمه‌د، رێڤه‌به‌رێ گشتیێ ئاڤێ ل هه‌رێما كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت “هه‌تا نوكه‌ 63%ێ یا پشكدارێن ئاڤێ پیڤه‌رێن ئاڤێ گرێداینه‌ و پرۆسا گرێدانا پیڤه‌رێن ئاڤێ ژی یا به‌رده‌وامه‌، ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ ژی مه‌ نێزیكی دو ملیۆن پشكدارێن ئاڤێ هه‌نه‌، ل گۆره‌ی قانوونێ پێدڤیه‌ هه‌موو پشكداره‌كێ ئاڤێ پیڤه‌ری گرێبده‌ت و به‌رۆڤاژی دێ سزایێن قانوونی بۆ هه‌بن، چونكو دانانا پیڤه‌ری پێنگاڤا ئێكێ یه‌ ژ بۆ رێگریكرن ل هه‌ده‌ردانا ئاڤێ، رۆژانه‌ تیمێن تایبه‌ت مژوولی دانانا پیڤه‌ران و دێ به‌رده‌وامی ژی هه‌تا ئێك مال یان پشكدار مابیت بۆ گرێدانا پیڤه‌ری.

رێڤه‌به‌رێ گشتیێ ئاڤێ دیار كر “بڕیاره‌ تۆڕێن ئاڤێ ل دهۆكێ بهێنه‌ رێكخستن و پرۆسا رێكخستنا تۆڕێن ئاڤێ و دانانا تۆڕێن ئاڤێ دێ چیته‌ د بیاڤێ بجهئینانێ دا، هه‌ر تاخه‌ك یان جهه‌كێ تۆڕێن ئاڤێ نه‌بن ئه‌ڤه‌ دێ ژلایێ فه‌رمانگه‌هێن حوكمه‌ت تۆڕێن ئاڤێ بۆ هێنه‌ دانان، هه‌روه‌سا نوكه‌ كار بۆ ته‌مامكرنا پڕۆژێ ستراتیژیا ئاڤا ئاكرێ دهێته‌كرن و هه‌تا نوكه‌ 58% پڕۆژه‌ هاتیه‌ بجهئینان، ئه‌و ژی پشتی سالا بۆری حوكمه‌تێ 18 ملیار دینار بۆ مه‌زاختی، نوكه‌ مه‌ داخوازا كوژمه‌كێ دی یێ پاره‌ی بۆ ئاڤا ئاكرێ كریه‌ بۆ ته‌مامكرنا پڕۆژێ ئاڤا ئاكرێ، كو ئاڤێ ل قه‌ندیل بۆ سه‌نته‌رێ قه‌زا ئاكرێ ڤه‌دگوهێزیت و ب ته‌مامبوونا ڤی پڕۆژه‌ی دێ ئاریشا ئاڤێ ل سه‌نته‌رێ قه‌زا ئاكرێ و گوندێن ده‌وروبه‌رێ ئاكرێ هێته‌ چاره‌سه‌ركرن.

ل دۆر بڕیارا به‌لافكرنا ئاڤێ ئاری ئه‌حمه‌د ئاشكرا كر “ژ به‌ر كو رێژه‌كا زۆرا ئاڤێ ژلایێ وه‌لاتیان ڤه‌ دهێته‌ بكارئینان و ئه‌و ئاڤه‌ ژی ب هه‌ڕوه‌ دچیت، مه‌ خواستیه‌ رێگریێ ل ڤێ دیاردێ بكه‌ین و ئاڤا ڤه‌خوارنێ ب ئێكسانی به‌لاڤبكه‌ین، پلانا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب چو شێوه‌یه‌كی ئاڤا 24 ده‌مژمێری نه‌مینیت، واته‌ نابیت ئاڤ 24 ده‌مژمێران بۆ چ تاخه‌كی بهێته‌ به‌ردان، به‌لكو هه‌ر رۆژه‌كێ نه‌ ئێكێ بۆ چه‌ند ده‌مژمێران ئاڤ بهێته‌ به‌ردان.

زێده‌تر گۆت: مه‌ره‌م ژ ڤێ بڕیارێ ئه‌ڤه‌ هه‌م رێگری ل هه‌ده‌ر دانا ئاڤێ بهێته‌گرتن، هه‌م ژی ئاڤ بۆ ڤان جهان ژی بچیت یێن ئاریشا نه‌بوونا ئاڤێ هه‌ی، چونكو حوكمه‌ت سالانه‌ پاره‌یه‌كێ زۆر بۆ به‌رهه‌مئینانا ئاڤا پاقژ د مه‌زێخیت و مخابن هنده‌ك وه‌لاتی ژی ئابوورێ د ئاڤێ دا ناكه‌ن، هه‌تا زۆر به‌ردانا ئاڤێ كاریگه‌ری هه‌یه‌ ل سه‌ر كریا ئاڤێ و وه‌لاتی ب خوه‌ گازندا دكه‌ن پاره‌یه‌كێ زۆر بۆ كریا ئاڤێ دهێت ئه‌ڤه‌ ژی ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه‌ ئاڤ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران یا زۆره‌ و ئابورێ تێدا ناكه‌ن، له‌وڕا ژی هه‌یڤانه‌ كریه‌كا زۆر دكه‌ڤیته‌ ل سه‌ر وه‌لاتیان.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

چار هه‌یڤ بۆ ژڤانێ ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن عیراقێ ماینه‌ و لایه‌نێن عیراقی ژی مژوولی به‌رهه‌ڤیانه‌ بۆ وان هه‌لبژارتنان ، به‌رپرسه‌كێ ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتنێن پارتی دیموكراتی كوردستان ژی دبێژیت، هه‌لبژارتنێن ڤێجارێ نابنه‌ ئه‌گه‌رێ گۆهۆرینێن به‌رچاف د پرۆسا سیاسی یا عیراقێ دا.

هاوار محه‌مه‌د، به‌رپرسێ پشكا قانوونی ل ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتنێن پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” پێشبینی دهێته‌ كرن هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ نه‌بنه‌ ئه‌گه‌رێ گوهۆرینێن به‌رچاف د پرۆسا سیاسی یا عیراقێ دا، چونكه‌ هه‌مان ئه‌و سیاسی و حزبێن نوكه‌ دناڤا ده‌ستهه‌لاتا عیراقێ دا، دێ جاره‌كادی پێگه‌هێ خوه‌ گرن و ده‌نگێن وه‌لاتیێن عیراقی ب ده‌ستڤه‌ ئینن، هه‌رچه‌نده‌ قانوونا هه‌لبژارتنێن عیراقێ یا هاتیه‌ گۆهۆرین، به‌لێ هه‌ر هه‌مان حزبێن نوكه‌ دێ ل رێزا به‌راهیێ بن، تنێ دهێته‌ چاڤه‌رێكرن هنده‌ك گوهۆرینێن گه‌له‌ك ساده‌ هه‌بن ئه‌وژی ب ئه‌گه‌رێ قانوونا نوكه‌ یا هه‌لبژارتنان، لێ كارڤه‌دانێن ستراتیژی و گوهۆرینێن به‌رچاف د مه‌یدانا سیاسی یا عیراقی دا په‌یدا نابن”.

هاواری زێده‌تر گۆت” بایكۆتا هه‌لبژارتنان كاره‌كێ باش نینه‌، چونكه‌ مه‌ دیت ل سالێن ده‌ستپێكێ یێن پشتی پرۆسا ئازادیا عیراقێ، پێكهاتا عه‌ره‌بێن سوننه‌ بایكۆتا پرۆسا هه‌لبژارتنێن عیراقێ كر و د ئه‌نجامدا هاتنه‌ پشتگو هاڤێتن و دوورخستن ژ پرۆسا سیاسی و ده‌ستهه‌لاتێ و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی كاریگه‌ریا بایكۆتا سالا ٢٠٠٥ێ یا ل سه‌ر عه‌ره‌بێن سوننه‌ مای، ئانكو بایكۆتا هه‌لبژارتنان بۆ چ لایه‌نه‌كێ سیاسی چاره‌سه‌ر نینه‌، ب تایبه‌تی هنده‌ك لایه‌نێن عیراقی یێن هه‌ین كو ل ده‌ستپێكێ ب شاشی ڤه‌ ل قانوونا هه‌لبژارتنان گه‌هشتبوون، چونكه‌ قانوونا هه‌لبژارتنێن عیراقێ ب دیتنا مه‌ زێده‌تر د به‌رژه‌وه‌ندیا لایه‌نێن مه‌زن یێن عیراقێ دایه‌، نه‌كو كه‌سێن سه‌ربخوه‌ و هنده‌ك گرۆپ و لایه‌نێن بچووك، راسته‌ كۆمه‌كا گه‌نجێن عیراقی نوكه‌ خوه‌ به‌ربژار كریه‌ ب شێوه‌یێ سه‌ربخوه‌، به‌لێ هژمارا وان ده‌مێ ده‌رچوونێ چ كاریگه‌ری ل سه‌ر پرۆسا سیاسی نابیت و رۆله‌كێ كاریگه‌ر و به‌رچاڤ ژی نابیت “.

ل دۆر به‌رهه‌ڤیێن پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ هه‌لبژارتنان، هاوار محه‌مه‌د ئاماژه‌ كر” ب گۆره‌ی پلان و پێنگاڤێن كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتنان ل عیراقێ، پارتی ژی به‌رهه‌ڤیان بۆ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن عیراقێ دكه‌ت، پارتی ٥٥ به‌ربژار پێشكه‌شی كۆمسیۆنێ كرینه‌ و د قۆناغا بهێت دا، دێ پارتی به‌ربژارێن خوه‌ ل سه‌ر بازنه‌یێن هه‌لبژارتنان به‌لاڤ كه‌ت و پارتی حزبه‌كا رێكخستیه‌ و ته‌كتیكا خوه‌ یا هه‌ی بۆ دانان و به‌لاڤكرنا به‌ربژار و ده‌نگده‌رێن خوه‌، له‌ورا ئه‌م ب باوه‌رین كو لایه‌نێن دی یێن كوردستانێ و عیراقێ نه‌شێن وه‌كو پارتی پلانا خوه‌ دارێژن، ژ به‌ر كو پارتی خودان جه‌ماوه‌ر و پێگه‌هێ خوه‌ یێ تایبه‌ته‌ و دشێت  ب شاره‌زایێ كار بۆ ب ده‌ستڤه‌ ئینانا زۆرترین كۆرسیان بكه‌ت”.

هاوار محه‌مه‌د ئاشكراكر” هه‌ر ژ ده‌ستپێكێ پارتی پێشنیاز كربوو لایه‌نێن كوردستانی ل هه‌رێما كوردستانێ و ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن سنورێ مادێ ١٤٠ ب ئێك لیست پشكداریێ د هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ دا بكه‌ن، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ دیاركرنا پێگه‌هێ كوردان ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی، چونكه‌ هه‌لبژارتنێن ئه‌ڤ ساله‌ دێ مینا ریفراندۆمه‌كێ بیت بۆ ده‌ڤه‌رێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، هه‌موو بزاڤێن پارتی ل سه‌ر ئاستێ سه‌ركردایه‌تی و پێشنیازا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ  ئه‌وبوون كورد هه‌ڤپه‌یمانیه‌كێ دروست بكه‌ن بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی، به‌لێ مخابن نه‌گه‌هشتینه‌ چو ئه‌نجامه‌كی، لێ ئه‌ڤه‌ دوماهی ده‌لیڤه‌ نینه‌ و پشتی هه‌لبژارتنان كورد دشێن دچاچوڤێ ئێك فراكسیۆن دا ل جڤاتا نوونه‌رێن عیراقی یا داهاتی كار بۆ ب ده‌ستڤه‌ ئینانا مافێن گه‌لێ خوه‌ بكه‌ن، ب تایبه‌تی ژی ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن دكه‌ڤنه‌ سنورێ مادێ ١٤٠ یێ دستورێ عیراقێ”.

به‌غدا وه‌كو پارێزگه‌ دنێریته‌ هه‌رێما كوردستانێ

ئه‌ندامه‌كێ خۆلا پێشتر یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ راگه‌هاند، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئێك ستراتیژیا دانوستاندنێ ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ یا هه‌ی و به‌غدا ژی وه‌كو پارێزگه‌ دنێریته‌ هه‌رێما كوردستانێ.

عه‌بدولسه‌لاك به‌رواری، كه‌سایه‌تیێ ئه‌كادیمی و ئه‌ندامێ پێشتر یێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ره‌شنڤیسێ پرۆژه‌ قانوونه‌كێ به‌رهه‌ڤكریه‌ بۆ چاوانیا رێكخستنا په‌یوه‌ندیا دارایی یا هه‌رێم و پارێزگه‌هێن عیراقێ ل گه‌ل حوكمه‌تا فیدرالی ، بۆ وێ چه‌ندێ سالانه‌ دانوستاندنێن ل سه‌ر بودجه‌ی نه‌ هند ده‌م پێ بچیت، نه‌ هند ژی ب نه‌ دروستی بهێته‌ بجهئینان.

به‌رواری دبێژیت” شه‌ش حه‌فت بودجا دبینین، شه‌ش حه‌فت سالێن دانوستاندنێ دبینین، ئه‌نجام ژی ل وان هه‌موو سالان دبیت چار پێنج هه‌یڤ هاتبنه‌ هنارتن، ئه‌وژی ب نیڤی، له‌وما لۆژیك ئه‌وه‌ ژمه‌ دهێته‌ خواستن بزانین كێشه‌ ل كیرێ یه‌؟ ئایا رێیه‌كا دی یا جودا هه‌یه‌ ژ وێ رێیا ئه‌م ره‌فتارێ ل گه‌ل كێشێن دكه‌ین؟”.

ب دیتنا عه‌بدولسه‌لام به‌رواری” حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌موو سالان ب ئێك شێواز ره‌فتار ل كه‌ل وی بابه‌تی كریه‌، پرسیار ئه‌وه‌ ئایا دشیان دایه‌ شێوازه‌كی دی تاقی بكه‌ین؟”.

خویاكر ژی” كێشا بودجه‌ی بۆ چه‌ند هۆكاران دزڤریت ژ وان پتریا په‌رله‌مانتار و ده‌سته‌ بژێرێن عیراقی باوه‌ری ب هزرا فیدرالیه‌تێ نینه‌، به‌رده‌وام وه‌كو هه‌ر پارێزگه‌هه‌كێ ل هه‌رێما كوردستانێ د نێرن، ناكۆكیا د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دا ل سه‌ر ب رێڤه‌برنا دۆسێیا په‌ترۆلێ، ئه‌وژی گرێدایه‌ وه‌كو مه‌رج ب بودجه‌ی ڤه‌”.

سه‌باره‌ت پرسا بودجه‌ی ژی دبێژیت” په‌ترۆل هژماره‌، ئه‌و په‌ترۆله‌ چاوان دهێته‌ ب رێڤه‌برن و كی ده‌ردكه‌ت و كی دفرۆشیت، بابه‌ته‌كێ دی یه‌ و پێدڤیه‌ ل جهه‌كێ دی بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن، به‌لێ دناڤ بودجه‌ی داه ژمار دهێت، به‌سرا ژی په‌ترۆلێ به‌رهه‌م دئینیت و هه‌رێما كوردستانێ ژی په‌ترۆلێ به‌رهه‌م دئینیت، به‌لێ هیچ مه‌رجه‌ك بۆ به‌سرا نه‌هاتیه‌ دانان بێژیت هه‌كه‌ هندێ راده‌ست نه‌كه‌ت، دێ بودجه‌ ژێ هێته‌ برین”.

ل دۆر چاره‌سه‌ركرنا وێ گرفتێ ب رێیا وێ ره‌شنڤیسا پرۆژه‌ قانوونا وی به‌رهه‌ڤكری، ناڤبری نموونان ل دۆر ئه‌زموونا ده‌وله‌تێن فیدرالی دئینیت كو هژماره‌كا هه‌رێمان ب خوه‌ڤه‌ دگرن و دبێژیت” سالانه‌ به‌ری به‌رهه‌ڤكرنا پرۆژه‌ قانوونا بودجه‌ی، ل هه‌یڤا (9) كۆنگره‌ك بهێته‌ سازكرن، وه‌زاره‌تا پلاندانانێ و دارایی ل گه‌ل هه‌رێمان روونیت، هه‌رێم ژی بودجێن خوه‌ به‌رهه‌ڤ بكه‌ن، ئه‌و هه‌رێمێن د زه‌نگین داهاته‌كی دانن ب گۆره‌ی ریّا ئاكنجیێن خوه‌، ئه‌و هه‌رێما زه‌نگین و داهاتێ وێ زێده‌تره‌، ژ پشكا خوه‌ بده‌ت وان پارێزگا یان هه‌رێمێن كو داهاتێ وان كێمتره‌ ژ وی داهاتێ وان ب خوه‌ پێدڤی پێ هه‌ی”.

ل دووڤ گۆتنا ڤی ئه‌ندامێ پێشتر یێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ” هه‌موو پارێزگه‌هێن عیراقێ دێ پێ خوه‌ش بیت ب قانوون ئه‌ڤ بابه‌ته‌ بهێته‌ رێكخستن، ل سالا 2003 ژبه‌ر گه‌نده‌لیێ و نه‌زانینێ و عه‌قلیه‌تا به‌رێ، وه‌لێهاتبوو د ناڤبه‌را 40% هه‌تاكو 60% و هنده‌ك جاران ژی 70% نه‌دهاته‌ مه‌زاختن، ل سه‌رێ هه‌یڤێ  دزڤری بۆ عیراقێ، ئه‌ڤه‌ كێشه‌ك، پاره‌ ب هژمار بۆ پارێزگه‌هان هاتیه‌ مه‌زاختن و نه‌زڤریه‌، به‌لێ چ لێهاتیه‌، كه‌س ناچیت بپرسیت كو ب ملیاران دۆلارانه‌، هه‌كه‌ ئه‌و پاره‌ نه‌هێنه‌ زڤراندن، به‌لكو وبۆ پارێزگه‌هێ بمینن د سندووقه‌كا تایبه‌ت دا بۆ باشتركرنا ژێرخانا پارێزگه‌هێ و پێشكێشكرنا خزمه‌تێن گشتی”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com