ئه‌ڤرۆ نیۆز، سالار دۆسكی:
ئه‌ندامێ خولا به‌رێ یێ په‌رله‌مانێ عیراقێ ژ فراكسیوونا ئێكگرتوویا ئیسلامی یا كوردستانێ، دیاركر كو پرۆژێ جڤاتا پارێزگه‌ها سلێمانیێ یێ لامه‌ركه‌زیه‌تیێ كاره‌ساته و دابه‌شكرنا كوردستانێ یه.
سامی ئه‌ترووشی، ئه‌ندامێ خولا به‌رێ یێ په‌رله‌مانێ عیراقێ ژ فراكسیوونا ئێكگرتوویا ئیسلامی یا كوردستانێ، بۆ ئه‌ڤرۆ نیۆز گۆت: (سلێمانی داخوازا لامه‌ركه‌زیه‌تێ دكه‌ت چنكو یا بێ منه‌ته و هه‌تا نوكه دارایی ل كوردستانێ ژئیك جودانه و ئه‌ڤه خزمه‌تا وێ دایه و دشێت خوه برێڤه به‌ت و ژبلی رێكه‌فتنا ل گه‌ل به‌غدا جودا ئه‌نجام بده‌ت، دڤێت پرسیار بهێته‌كرن ئه‌و لامه‌ركه‌زیه‌تا پارێزگه‌ها سلێمانیێ یه یان لامه‌ركه‌زیه‌تا ئێكه‌تی نشتیمانی كوردستانه؟، یان لامه‌ركه‌زیه‌ته دێ هه‌ر دو ده‌ڤه‌رێن كه‌سك و زه‌ر ژئێك جودا كه‌ت).
هه‌مان ئه‌ندامێ خولا به‌رێ ئه‌و ژی دیاركر كو لامه‌ركه‌زیه‌تا ئیداری ل هه‌موو وه‌لاتێن پێشكه‌فتی دهێته جێبه‌جێكرن و ئه‌ڤه تشته‌كێ ئاسایی یه، به‌لێ لامه‌ركه‌زیه‌تا دهێته به‌حسكرن یا ئیداری و دارایی ئه‌ڤه كاره‌ساته ل سه‌ر كوردستانێ و دابه‌شكرنا كوردستانێ یه بۆ دو ئیداره‌یی وه‌ك پێشتر هه‌ی، چنكو پێشمه‌رگه و گه‌نجینه جودانه و هاڤێتنا ڤێ پێنگاڤێ دووماهی یه بۆ دابه‌شكرنا كوردستانێ بۆ زه‌ر و كه‌سه‌ك.
سامی ئه‌و ژی خۆیاكر كو گه‌له‌ك گرنگه به‌حسێ لامه‌ركه‌زیه‌تا هه‌موو پارێزگه‌هێن كوردستانێ بهێته‌كرن (دهۆك، سلێمانی، هه‌له‌بجه، هه‌ولێر) هه‌ر دو ئیدارێن سه‌ربه‌خۆ (گه‌رمیان، راپه‌رین) ئه‌ڤه دێ پتر خزمه‌تێ كه‌ت به‌لێ به‌حسێ لامه‌ركه‌زیه‌تا باژێره‌كی یان لایه‌نه‌كی نه‌هێـته‌كرن چنكو ئه‌ڤه دابه‌شكرنا كوردستانێ یه.
ئه‌ترووشی، ئه‌و ژی نه ڤه‌شارت كو هه‌ر ده‌مێ ئه‌ڤ پێنگاڤا سلێمانیێ بهێته هاڤێتن دێ بزاڤا كه‌ت جودا ل گه‌ل به‌غدا كومبوونا ئه‌نجام بده‌ت به‌لێ هه‌ر نه‌شێت كێشێن خوه چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چنكو به‌غدا ل دووف ده‌ستوری سه‌رده‌ریێ دڤێت ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت و ل گه‌ل پارێزگه‌هێن كوردستانێ نه‌كه‌ت و نابیت راسته‌وخۆ ل گه‌ل پارێزگه‌هان بكه‌ت، هه‌كه سه‌ركرداتیا كوردستانێ ئێك بیت به‌غدا نه‌شێت راسته‌وخۆ ل گه‌ل چ پارێزگه‌هێن كوردستانێ دانوستاندنان بكه‌ت.
ئەڤرۆ نیوز:
د. دلۆڤان محەمەد فاتح رێڤەبەرێ گشتی یێ ساخلەمیا هەولێرێ راگەهاند، دو تووشبوویێن دی یێن کۆرۆنا یێ چێبوون، ب ڤێ چەندێ سەرجەمێ گشتی یێ ئەوێن ل هەولێرێ چێبووین گەهشتە 169 کەسان.
هەروەسا گۆتیە: دو تووشبوویێن دی یێن ڤایرۆسێ کۆڕۆنا یێ پشتی وەرگرتنا چارەسەریێن نۆشداری ب تەمامی چێبووینە و بارێ ساخلەمیا وان تەمام یا جهگیرە و هاتینە رەوانەکرن بۆ مال.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەڤرۆ ئێکشەمبی شانەیا کریزێن کەرکوکێ راگەهاند، قەدەغەیا هاتنوچوونێ هەتا ٩ گولانێ هاتە درێژ کرن و رێکار ژی دێ هێنە توند کرن.
گوتیه ژی، رێکارێن بەرێ دێ وەک خوە د بەردەوام بن، دێ رێک ب تیمێن ساخلەمیێ و راگەهاندکاران هێتە دان، ب پشتەڤانیا هێزێن ئێمناهیێ.
دیار کر ژی، ئەو کەسێن نوکە ل دەرڤەی کەرکوکێ، ب تنێ ٤٨ دەمژمێران پشتی دەرچوونا ڤێ بەیاننامێ دێ رێک پێ هێتەدان ڤەگەرنە کەرکوکێ.
ئەڤرۆ نیوز:
هەڤپەیمانیا دەولەتا قانوونێ راگەهاند، ئەو پشکداریێ د حوکمەتا کازمی دا ناکەن و ل پەرلەمانی ژی دەنگی پێ نادەن.
هەڤپەیمانیا دەولەتا قانوونێ د راگەهاندنەکێ دا دیار کر، مە گەلەک بزاڤ ل گەل هەموو ئالیێن سیاسی کرن، ب مەرەما پێکئینانا حوکمەتەکێ ژ بۆ بەرهنگاربوونا وان هەڤرکیێن کو نوکە عیراق تێدا دەرباز دبیت، لێ بەربژارێ حکومەتا بهێت ب ئێک شێوە ل سەرەدەریێ گەل هەموویان دا دکەت.
گوت ژی، مە گەلەک بزاڤکرن رێیا پێکئینانا حوکمەتێ و بەربژارکرنا وەزیران رێکبێخین، لێ جهێ داخێ یە ب رەنگەکێ هاتیە رێکخستن کو دژی داخوازیێن گەلێ عیراقێ نە و پشکەک ژ بەربژاران ژی کەسێن خودان شیان و پاقژ و قەبولکری نینن.
دیارکریە ژی، هەڤپەیمانیا دەولەتا قانوونێ پشکداریێ د پێکئینانا حوکمەتا نوو دا ناکەت و دەنگی ژی پێنا دەت، بەلکو دێ بجهـ هێلیت بۆ ئالیێن دی یێن پەرلەمانی.
ئه‌ڤرۆنیۆز، سالار دۆسكی:
چاڤدێره‌كێ سیاسی دیاركر كو شاشی یه سامانێ كوردستانێ بهێته راده‌ستكرن بۆ حوكمه‌تا به‌غدا چنكو ئه‌و سامان به‌رامبه‌ر پێشمه‌رگه‌ی یه بۆ كوردستانێ و ره‌نگه سوبه بریارا ته ژی ژته بهێته ستاندن.
ئیحسان ئامێدی، چاڤدێرێ سیاسی، ل دوور نووترین پێشهاتێن سیاسی ل عیراقێ دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ ئه‌ڤرۆ نیۆز گۆت: عراق وه‌لاته‌كێ دورستكریه و جڤاكه‌كێ نه‌هه‌ڤ گونجای هه‌یه و پێكهاتێن نه‌ته‌وه‌ی و ئاینی گه‌له‌ك ژێك دوورن، شوفینیا عه‌ره‌بی و توندره‌ویا ئیسلامی تێدا یا زاله و لایه‌نێن سیاسی ل به‌غدا ه‌ز دكه‌ن حوكمه‌ته‌كا ناوه‌ندی یا بهێز ل به‌غدا هه‌بیت، كێشه نه یا نوكه یه كه‌لتورێ ده‌ست هه‌لاتێ ل رۆژهه‌تا ناڤین و ل عیراقێ هه‌رده‌م كه‌لتوره‌كێ توند ره‌وی و ئێك ساید بوویه و هه‌رده‌م پشته‌ڤانیا توندره‌وی بوویه له‌وما گه‌له‌ك یا بزحمه‌ته پشتی رۆخاندنا رژێما سه‌دامی ژی پێكهاتێن عه‌ره‌بی ل عیراقێ بشێن حوكمرانیه‌كا مه‌ده‌نی په‌یرو بكه‌ن، له‌وما ئه‌و عراقا هاتیه دروستكرن ل سه‌ر بنگه‌هێ فیدرالی و ده‌ستوری بهێته دروستكرن، نه فیدرالیه‌ت و نه دیموكراتیت ل عیراقێ دورست بوویه و نه ده‌ستور ژی دهێته بجهئینان له‌وما حوكمه‌تێن پشتی 2003 نه‌شیاینه ده‌ستوری بجهبینن و باوه‌ری هه‌ر نه‌بوویه چنكو هه‌ر ده‌ما ده‌ستور هاته بجهئینان دێ عیراق ل سه‌ر بنگه‌هه‌كێ ده‌ستوری و فیدرالی هێته دروستكرن.
هه‌مان چاڤدێرێ سیاسی ئه‌و ژی دیاركر كو عیراق ب ئه‌ڤێ عه‌قلیه‌تێ نه‌شێت چ كێشان چاره‌سه‌ربكه‌ت و نه‌شێت كێشا ل گه‌ل هه‌رێمێ و مادێ 140 چاره‌سه‌ر بكه‌ت و نه‌شێت بۆدجه‌كێ ل سه‌ر بنیاته‌كێ هه‌ڤسه‌نگیێ دورست بكه تكو دبه‌رژوه‌ندا هه‌موو خه‌لكێ عیراقێ دا بیت دروست بكه‌ت و هه‌موو بیاڤا دێ كێشا ل گه‌ل عیراقێ هه‌بن چنكو عیراق لسه‌ر بنیاته‌كێ نه دروست هاتیه دروستكرن، عیراق بهێزێ هاتیه دروستكرن و بهێزێ هاتیه پاراستن ل سه‌ر ڤێ عه‌قلیه‌تێ هاتیه دروستكرن.
ئیحسان ئامێدی ئه‌و ژی خۆیاكر كو هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كا ل عیراقێ بهێـته‌كرن و كه‌سه‌ك بگه‌هیته كورسیكێ ئه‌و كه‌س هه‌ر حه‌ز دكه‌ت ئه‌و ده‌ست هه‌لات بیت و ل دووف عه‌قلیه‌تا خوه و كاودان رۆژ بۆ رۆژێ به‌ر ب نه‌باشیێ ڤه دچن و ل رۆژهه‌لاتا ناڤین بگشتی دیموكراتیه‌ك نینه.
هه‌مان چاڤدێر ئه‌و ژی دیاركر كو چار نموونێن حوكمرانیێ ل رۆژهه‌لاتا ناڤین هه‌نه و ئه‌م كورد دناڤ دا دژین، گۆت:حوكمرانیا شاها وه‌ك وه‌لاتێن سعودی و ئوردن، سسته‌مێ كوماری وه‌ك سوریا، لیبیا بناڤ كوماری نه و سه‌روبن هه‌موو دكتاتوری نه، سیسته‌مێ تائئیف گه‌ری وه‌ك ئیرانێ، سیسته‌مێ دیموكراتیه‌تا شوفینی وه‌ك وه‌لاتێن ئسرائیل و توركی اكو دیموكراتی بتنێ بۆ نفشه‌كی یه، له‌وما دناڤا هه‌موو وه‌لاتانێن بناڤ دیموكراتی مرۆڤ هزر ناكه‌ت رۆژه‌كێ عیراق به‌ر ب دیموكراتیه‌تا دروست بچیت و كاودان ب وی ره‌نگی بچن خه‌لك ئێك و دو قه‌بوول بكه‌ن.
هه‌مان چاڤدێر، به‌حسێ چاره‌سه‌ریا خه‌لكێ عیراقێ كر دیاركر كو دڤێت ژێك جودابن و ببنه كیانه‌ك ل عیراقێ و دڤێت بۆ كوردان ئه‌و باوه‌ری دروست بیت كو به‌ر ب كونفیدرایه‌تێ بچین گه‌ل نه‌بینه وه‌لاته‌كێ سه‌ربه‌خۆ ببینه كیانه‌كێ سه‌ر به‌خۆ ل گه‌ل عیراقێ و باشتر خزمه‌تا خه‌لكێ خوه بكه‌ین. ل دور وێ بۆچوونێ كو هه‌رێما كوردستانێ داهاتێ خوه هه‌موو راده‌ستی حوكمه‌تا به‌غدا بكه‌ت، ئیحسان ئامێدی گۆت: هه‌رێمه‌كین ئه‌م بخوه رێڤه‌به‌رنا خوه بكه‌ین و هه‌تا ده‌ستهه‌لاتێ ژی دا مه پشكداری نه‌بیت و هه‌موو داهات و سامانێ وه‌لاتێ خوه رێڤه‌برنا وێ بكه‌ین ل خزمه‌تا خه‌لكێ خوه دا وی ده‌می دێ زانین مه چ هه‌یه و دێ چه‌وا سه‌رده‌ریێ كه‌ین، هه‌كه هه‌موو تشتا بكه‌یه ده‌ستێ عیراقێ دا عه‌قلیه‌تا شوفینی ناهێلیت ل عیراقێ دا تو وه‌لاتیه‌كێ سه‌ر فه‌راز بی و مافێ خوه وه‌ربگری، له‌وما دڤێت تو خودان ئابوور و بریارا خوه یا سیاسی و سه‌ربه‌خۆ بی و راده‌ستكرنا هه‌موو سامانێ ملله‌تی بۆ عیراقێ سوبه دێ بریارا ته یا سیاسی ژی كه‌ڤیته ده‌ستێن عیراقێ و ئێدی دێ بێ ده‌ست هه‌لات بی و چه‌وا دبێژین دڤێت مه پێشمه‌رگه هه‌بیت دڤێت مه ئابوورێ خوه یێ سه‌ربه‌خۆ ژی ل كوردستانێ هه‌بیت.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، عه‌زیز هه‌ورامی:
پاش 16ی ئۆكتۆبه‌ری ساڵی 2017 پاشه‌كشێ پێشمه‌رگه له كه‌ركوك و ناوچه‌كانی تری ده‌ره‌وه‌ی ئیداره‌ی هه‌رێمی كوردستان، پاشماوه‌كانی داعش و عه‌ره‌بی هاورده به‌روبوومی كشتوكاڵی جووتیارانی كورد ده‌سوتێنن.
مه‌هدی كاكه‌یی به‌ڕێوه‌به‌ری كشتوكاڵی پارێزگای كه‌ركوك ،به ئه‌ڤرۆ نیۆزی ڕاگه‌یاند:” له 15/5 هه‌موو ساڵێك وه‌رزی دوورینه‌وه‌ی به‌رهه‌می كشتوكاڵی گه‌نم و جۆیه له كه‌ركوك ، له پاش ڕوداوه‌كانی 16ی ئۆكتۆبه‌ری 2017 چه‌كدارانی داعش ساڵانه له‌م وه‌رزه‌دا به‌رهه‌می جووتیارانی كورد ئاگر تێبه‌رده‌ده‌ن.
مه‌هدی كاكیی وتیشی:” ئه‌مساڵیش مه‌ترسی له‌سه‌ر به‌رهه‌میی كشتوكاڵی كه‌ركوك هه‌یه و داعش بۆ ئه‌وه‌ی ناوه‌كه بكاته دووكه‌ڵ و له چاوی هێزی ئاسمانییه‌كانی هاوپه‌یمانان و عێراق خۆیان بپارێزن ، به‌روبوومی كشتوكاڵ و پوشوو پاوانی كه‌ركوك ئاگر تێبه‌رده‌ده‌ن.
هه‌روه‌ها زیاتر وتی :” پێویسته جووتیاران ئاگر بڕی به‌رهه‌می گه‌نم و جۆ بكه‌ن و كشتوكاڵه‌كه‌یان له فه‌وتاندن بپارێزن، وه تیمه‌كانی به‌رگری شارستانیش ئاماده‌ییه ، بۆ هه‌رئه‌گه‌رێكی ئاگركه‌وتنه‌وه.
زیانیاری زیاتریدا و ده‌ڵێ:” ده‌ستی عه‌ره‌بی هاورده‌ش هه‌یه له سوتاندنی به‌رهه‌میی كشتوكاڵی جووتیارانی كورد ، چونكه ئێسته عه‌ره‌بی هاورده جارێكی تر گه‌ڕاونه‌ته‌وه ناوچه‌كه و زه‌وی و زاری جووتیارانی كورد داگیرده‌كه‌نه‌وه ، ئه‌وانه‌شیان بۆیان وه‌رنه‌گیردرێته‌وه به‌رهه‌مه‌كانیان ده‌سوتێنن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
بوریس جونسن سهرۆك وه‌زیرێ بریتانیا راگه‌هاند:
ده‌می ره‌وشا ساخله‌میا من نه‌جیگیر بوویی و بریمه چاڤدێریا چر به‌رهه‌ڤكاری بۆ مرنا من هاتنه كرن.
بوریس جونسن سهرۆك وه‌زیرێ بریتانیا راگه‌هاند: ده‌ستپێكێ من باوه‌ری ب مه‌ترسیا نه‌خوشیێ نه‌كر و نه‌چوومه نه‌خوشخانه‌یێ، پاشی ره‌وش وه‌لێ هات چوم ل چاڤدێریا چر هاتمه دانان، پلانه‌كا وه‌ك مرنا ستالینی بۆ جهگرتنا من هه‌كه مرم دانا بوو.
دوماهیا هه‌یڤا ئادارێ یا بوری سهرۆك وه‌زیرێ بریتانیا توشی كورونایێ بوو پشتی 10 رۆژان مایه ل مال و پاشی هاته ره‌وانه‌كرن بۆ چاڤدێریا چر ل نه‌خوشخانه‌یێ.
نيشاندان