پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا راگەهاند: د كۆمبوونا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێدا چەند بڕیارەك هاتنە دان و هەژمارەكا وەزیرێن كورد د حوكمەتا ئیراقێدا هاتنە راسپاردن پەیامان بگەهیننە بەغدا.
دوهی شەمبیێ 11/1/2025 پشتی ب دووماهی هاتنا كۆمبوونا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ل گەل نوونەرێن كوردان د حوكمەتا ئیراقێ دا و فراكسیۆنێن كوردستانی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، پێشەوا هەورامانی، پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا گۆت» ل كۆمبوونا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ چەند بڕیارەك هاتنە دان، كو چار وەزیرێن كورد ل حوكمەتا ئیراقێ، وان بڕیاران وەكو پەیام و مەسج دێ گەهیننە بەغدا».
ل دۆر بڕیاران، پێشەوا هەورامانی دیاركر ژ وان بڕیاران» ئێك: گرەنتی ومسۆگەركرنا مووچەیێ سالا نوو و نە بهێتە گیرۆكرن و نە كێشە بۆ بهێتە دروستكرن، ب گۆڕەی وێ چەندێ دناڤ خشتەیێ بۆدجەیدا هاتیە دیاركرن و مافێ كوردستانێیە و ل سەر وی بابەتی هیچ گەنگەشەیەك ناهێتە كرن، دو: د وێ راستڤەكرنا د قانوونا بۆدجەی دێ هێتە كرن، دڤێت هەرێما كوردستانێ ئاخڤتنا خوە د وان مادەیان دا هەبیت یێن پەیوەندی ب هەرێما كوردستانێ ڤە هەی و ب وی جۆری كو مافێ خەلكێ كوردستانێیە. هەروەسا ئەم داخوازا مووچەی ب تنێ ناكەین، بەلكو داخوازا بۆدجەی دكەین، ئەم كیانەكێ دستووری نە و نابیت وەكو پارێزگەه رەفتار ل گەل مە بهێتە كرن و نابیت غەدر ل گەل خەلكێ هەرێمێ بهێتە كرن و مافێن وی بهێنە پێشێلكرن».
سەبارەت ب جهنەئینانا وان داخوازییان، پێشەوا هەورامانی گۆت» بێگومان وی دەمی دێ هزر د پێرابوونێن دی دا هێتە كرن، هیڤیدارین نەكەهیتە وێ چەندێ بڕیارەك بهێتە دان زیانێ ل سەقامگیرییا ئیراقێ ژی بدەت، بڕیارا وی دەمی دێ زڤریت بۆ ئالیێن سیاسی، كا دێ چ بڕیارەكێ دەن، خوە ڤەكێشان یان بڕیارەكا دی».

ژێدەرەکێ ژ حوکمەتا تورکیا دیار کریە، نها بەحسێ ڤێ یەکێ دهێتە کرن کو جارەکا دی ئەحمەد تورک وەکو هەڤسەرۆکێ باژێرڤانیا مێردینێ ڤەگەریتە ڤە سەر کارێ خوە، چونکی نحەقی ل ئەحمەد تورک هاتیە کرن و هەروەسا ژ بۆ قۆناغا نها یا ل تورکیا ژی ئەو یەک گەلەک گرنگە.

سینان بورهان بەرپرسێ ئاژانسا مللەت یا تورکیا دیار کر، بەرپرسەکێ حوکمەتا تورکیا کو نەخواستیە نها ناڤێ وی بهێتە ئاشکرا کرن بۆ وی دیار کریە، نها قۆناغا ئاشتیێ ب رەنگەکێ باش ل تورکیا برێڤە دچیت، ئەحمەد تورک ژی د ناڤ شاندێ ئیمرالیێ دایە و کارەک گەلەک گرنگ دکەت، ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی د ناڤ کابینا حوکمەتێ دا گەنگەشەیا ڤێ یەکێ دهێتە کرن کو مەها سێ ئەحمەد تورک جارەکا دی وەکو هەڤسەرۆکێ باژێرڤانیا مێردینێ ڤەگەریتە ڤە سەر ئەرکێ خوە و گۆت: (هندەک ژ ئەندامێن کابینا حوکمەتا ئەردۆغانی وەسا دبینن نحەقی ل ئەحمەد تورک هاتیە کرن، چونکی د کارێ خوە دا چو خەمساری نەکریە و هەروەسا ژ بۆ پێشڤەبرنا قۆناغا ئاشتیێ ل تورکیا ئەحمەد تورک خوەدان رۆلەک گەلەک گرنگە و ڤەگەریانا وی ل سەر کارێ خوە دێ کاریگەریا خوە یا گەلەک باش ل سەر پێشڤەبرنا قۆناغا ئاشتیێ هەبیت).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کریە، دەولەت باخچەلی ب تەمامی پشتەڤانیا هندێ دکەت کو ئەحمەد تورک ڤەگەریتە ڤە سەر کارێ خوە و وی دەمی ژی باخچەلی ل دژی ڤێ یەکێ بوو کو ئەحمەد تورک ژ کاری بهێتە دوورخستن و دیارە نها باخچەلی رۆلەکێ سەرەکی بۆ ڤێ یەکێ دگێریت و گۆت: (هەر کەس دزانیت دەولەت باخچەلی سەرۆکێ پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست دەستپێشخەرێ قۆناغا نوو یا ئاشتیێ یە، قۆناغ هەتا نها ژی ب رەنگەکێ باش برێڤە دچیت و دهێتە چاڤەرێکرن کو حەفتیا بهێت جارەکا دی شاندێ ئیمرالیێ سەرەدانا ئۆجەلانی بکەن، بێگومان ئەو یەک دێ ئەنجامێن خوە یێ گرنگ هەبیت، دڤێت ئەم چاڤەرێ بین بزانین کا دێ ب کریاری چ هێتە کرن).
سینان بورهان د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کریە، بەرپرسێن حوکمەتا تورکیا ب هێڤی کو دێ هەتا نەورۆزێ ل سەر داخوازا ئۆجەلانی پەکەکە دەست ژ چەکی بەردەت و دێ ئەو یەک بیتە دەستپێکەکا گەلەک نوو، چونکی ئەردۆغانی ب رەنگەکێ ئاشکرا بۆ شاندێ دەم پارتیێ دیار کریە هەتا پەکەکە دەست ژ چەکی بەرنەدەت وەکو حوکمەت ئەو نەشێت ب کریاری چو کارەکێ بکەن و دڤێت پەکەکە دەست ژ چەکی بەردەت و وی دەمی دێ قۆناغەکا نوو ل تورکیا دەستپێکەت، ئەو یەک دێ ئەنجامێن خوە یێن گەلەک باش ژی هەبن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هەبوونا چەکان نها بوویە ئاستەنگ ل هەمبەر پێشڤەچوونا قۆناغا ئاشتیێ.

رۆژنامەڤان و بەرپرسێ سیاسەتا ئەمنی ل رۆژنامەیا (هەبەر تورك) راگەهاند، بێی كورد هەڤسەنگی ل رۆژهەلاتا ناڤین نابیت و توركیا ژی نەشێت بێی هەرێما كوردستانێ، كێشەیا كوردی چارەسەر بكەت.
چەتینەر چەتین، رۆژنامەڤان و بەرپرسێ سیاسەتا ئەمنی ل رۆژنامەیا (هەبەر تورك) گۆت» سەرەدانا مەسرور بارزانی بۆ توركیا یا گرنگە، چونكە دشێت رۆلەكێ گرنگ د چارەسەركرنا كێشەیا كوردی دا ب گێریت».
چەتینی گۆت ژی» پێشوازیكرنا هاكان فیدان ل مەسرور بارزانی ل مالا خوە، پەیامەكا گرنگ بوو، دهێتە زانین ژی كو بێی كوردان هەڤسەنگی ل رۆژهەلاتا ناڤین نابیت».
پتر گۆت» پەیاما توركیا ئەوە دڤێت ب پێكڤەیی كێشە بهێنە چارەسەركرن، چونكە توركیا نەشێت بێی هەرێما كوردستانێ كێشەیا كوردی چارەسەر بكەت».
ب دیتنا چەتینی، مەسرور بارزانی دشێت رۆلەكێ گرنگ د پڕۆسەیا چارەسەكرنا كێشەیا كوردی دا ب گێریت و سەرۆككومارێ توركیا و وەزیرێ دەرڤەیێ توركیا باوەرییەكا مەزن یا ب مەسرور بارزانی هەی».
د پشكەكا دی یا ئاخڤتنێن خوە دا گۆت» توركیا یا نەچارە كێشەیا كوردی چارەسەر بكەت، بەلێ چارەسەرییا ئێكئالییانە ناهێتە كرن».
ناڤبری ئاماژە كر ژی كو (پەیەدە) داخوازیێن ئیرانێ ل دەڤەرێ ب جه دئینیت و دڤێت (پەیەدە) و (هەسەدە) ب سەلمینن كو نابنە مەترسی ل سەر توركیا.

عەزیز هەورامی:

پارتی دیموكراتی كوردستان ل سەر ئاستێ هەرێما كوردستانێ زێدەتر ژ 812 هزار دەنگان ب دەستخوەڤە ئینان، ئەندامەكێ كۆمیتەیا ناڤەندییا پارتی ژی دبێژیت: ب تنێ ل ناڤ هەولێرێ پارتی زێدەتر ژ 50 هزار دەنگان یێن زێدەكرین.
بلند ئیسماعیل، ئەندامێ كۆمیتەیا ناڤەندییا پارتی دیموكراتی كوردستان و بەرپرسێ لقێ دو بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» پارتی دیرۆكەكا گەش یا هەی و خودانا قوربانیدانەكا مەزنە بۆ ب دەستڤەهاتنا ڤی قەوارەی، هەڤوەلاتیێن هەرێما كوردستانێ ژی یێن گەهشتینە وێ راستیێ كو تنێ پارتییە حوكمڕانییەكا باش و راستگۆ هەی، پارتی بەرنامە بۆ پاشەرۆژێ یێ هەی ژ روویێ سیاسی و جڤاكی و ستراتیژییەتا كێشەیا كوردی، خەلكێ كوردستانێ دزانن پارتی ل كیرێ بیت ئارامی و خوەشگوزەرانی ل وێرێ یێن هەین، لەوما دەنگ ب پارتی دا».
بلند ئیسماعیل پتر رۆهنكر» هەولێرێ ل گەل پارتی هەڤشێوەیێن ئێكن، پارتی حەز ل ئاسایش و خوەشگوزەرانیێیە و خەلكی ژی ئەو چەندە دڤێت، ئارمانجا پارتی باشترین رەوش دەستەبەر بكەت تاكو هەڤوەلاتی ژیانا ئاسایی یا خوە ب رێڤەببەن».
وی ئەندامێ كۆمیتەیا ناڤەندییا پارتی ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» ئەو رەوشە ب سەرڤەچوو یا كو خولی دكرە د چاڤێ خەلكیدا، خەلك یێ ژ درووشمان تێربووی و كریار دڤێت، پارتی حزبا بەرپرسیارەتیێیە و هیچ دەمەكی ژی ژ بەرپرسیارەتیێ نا رەڤیت، د كێماسییاندا خوە دكەتە خودان و چارەسەری یا ل دەف هەی، كێرفێ دەنگێن پارتی د هەلبژارتنێن داهاتیدا دێ زێدەتر بیت، پارتی د هەلبژارتنێن ڤێ دوماهیێ یێن پەرلەمانێ كوردستانێ دا ل 20 ئۆكتۆبەرا بۆری چو د جەرگێ دەنگدەریدا، ب وێ رێژەیا دەنگان یا خەلكێ كوردستانێ دایە پارتی بەرپرسیارەتییا سەر ملێ مە ل حزبێ و حوكمەتێ و دەزگەهێن ئەمنی گرانتر لێكر، ئەو باوەرییا خەلكێ كوردستانێ ب پارتی دای بۆ ئەگەرێ ب دوماهیئینانا پیلانان، بەرسڤا نەحەزان دا، كو بانگەشەیا وێ چەندێ دكر پارتی دەنگان نائینیت و دێ شكێت، خەون ب وێ چەندێ ڤە ددیت كو 60 هەتا 70% ژ خەلكی بچنە سەر سندۆقێن دەنگدانێ و ب وی شێوەی پارتی دەنگ نامینن، بەلێ رێژەیا پشكدارییا خەلكی گەلەك یا زێدەبوو و دەنگێن پارتی ژی گەلەك زێدە بوون، پارتی د ناڤ هەموو تەخ و چیناندا دەنگ یێن هەین، لەوما پارتی گەلەك ب ساناهی دشێت باوەری و دەنگێن خەلكێ كوردستانێ وەربگریت».
خویاكر ژی» سەرۆك بارزانی، مەرجەعێ هەموو كوردستانییانە، سەركردەیەكێ ب هێز و بۆچوونێن وی ل رۆژهەلاتا ناڤین و جیهانێ جهێ رێزێ نە و ئاخڤتنێن وێ بلند دهێنە هەسلەنگاندن، پارتی ژی هەژمارەكا ب سەنگە ل رۆژهەلاتا ناڤین، چ كێشەیا گرێدای كوردستانێ وئیراقێ و پەیوەندی ب دەولەتێن دەڤەرێ هەبیت، بۆچوونا سەرۆك بارزانی ل سەر دهێتە وەرگرتن».
زێدەتر گۆت» پارتی یا شیای ب وێ حكمڕانییا ل كوردستانێ دكەت ل دەڤەرەكا دەوروبەرێن وێ پڕی ئاژاوە و دیكتاتۆر، ئازادیێ و دیموكراسیێ پەیدا بكەت و هەلبژارتن گەلەك ب ساناهی تێدا بهێنە ئەنجامدان، ئەڤە مەزنترین دەستكەفتە».
بلند ئیسماعیل خویاكر ژی» پارتی ل سنۆرێ لقێ 2 پتر ژ 50 هزار دەنگان یێن زێدەكرین، ب گشتی ژی پارتی ل سەر ئاستێ هەرێما كوردستانێ گەلەك دەنگێن خوە یێن زێدەكرین، ئەڤە ژی ئەركەكێ گران دئێخیتە سەر ملێن مە، د پێشڤەبرنا پڕۆژەیان و ئاسایش و ئارامیێ و پاراستنا سەرومالێ خەلكی كو بشێن بەرسڤا باوەرییا خەلكی بدەین».

شرۆڤەكارەكێ سسیاسی راگەهاند: ئێكگۆتارییا كوردان هەردەم ئێك بوو ژ بنەمایێن گرنگ یێن كوردستانێ، نەبوونا ئێكگۆتارییا كوردان زیانەكا گەلەك مەزن ل هەموو پرسێن كوردی دایە».
فازل بەشارتی، شرۆڤەكارێ سیاسی بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» تایبەتمەندییا ڤێ قۆناغێ یا جوداترە بوو و پێدڤییە د نوكەدا هەست ب بەرپرسیارەتیێ بكەین، ئەو روودانێن ئالۆز یێن نوكە ل رۆژهەلاتا ناڤین و ب تایبەتی ل دەڤەرا مە دا هەین، دەلیڤەیەكا گرنگ بۆ كوردان یا هەی ئێكگۆتار و ئێك سەنگەر هەبیت ژ بەركو هەموو روودان د بەرژەوەندییا كوردان دا نینن».
بەشارەتی زێدەتر گۆت» من بۆچوونەكا جودا یا هەی ژ حوكمەتا بنكەبەرفرهە وب دیتنا من پارتی و ئێكەتی د ناڤخوەدا حوكمەتەكا ب هێز دروست بكەن، ئەم نە د مفادار بووین ژ حوكمەتا بنكە بەرفرهە و نە ژی د سەركەفتی بووین، ژ بەر كو ئالی د كابینەیا بەرێ دا، د ئێك هەلویست نەبوون تاكو دوماهییا دەمێ حوكمەتێ، ل نیڤا رێكێ حوكمەت ب جه هێلا، ب بەهانەیێن جودا و لاواز، نەشیان حوكمڕانیێ بگەهیننە مەبەستێ».
وی شرۆڤەكارێ سیاسی گۆت ژی» كێشە د وێ چەندێ دایە هەموو دبێژن كاك مەسعود بارزانی برایێ مەزنە، بەلێ نە گوهدارییا برایێ مەزن كاك مەسعود بارزانی دكەن، نە راستییان ژی د گەلدا دبێژن».
هەكە ئالیێن سیاسی گوه ل رینمایێن سەرۆك مەسعود بارزانی كربا ئەم نەدگەهەشتینە ڤێ رۆژێ، ئەو گرفت و ئالۆزیێن هەین كو د ژیانا ئابووری و حوكمڕانییا مەدا دروست بووین، بەغدا ب میزاجێ خوە رەفتارێ ل گەل گەلێ كورد بكەت، بۆمە دیار دكەت ئەم نەشیاینە ب وێ رێكا سەرۆك بارزانی، بچین».
رۆهنكر ژی» پشكەك ژ سەركردەیێن حزبان داخواز دكەن سەرۆك بارزانی رێكەچارەیەكێ دابنیت بۆ رەوشێ، بەلێ بۆ بەرژەوەندییا خوە یێن حزبی و كەسایەتی، رێنمایێن سەرۆك بارزانی پەیڕەو ناكەن».
دیاركر ژی» هەكە مە ئێكگۆتار هەبیت دێ مە سەنگەكێ دی ل دەڤەرێ و حوكمڕانیێ هەبیت، هەموو دەستكەفتێن كوردان ل دەكێ ئێكگۆتاریێ مە یێن ب دەستڤەئیناین، نوكە ئێكگۆتاری بۆ كوردان گەلەك یا پێدڤییە ژ هەر دەمەكێ دی، بەغدا ب یاریكرنێ ب قۆتێ مللەتەكی دخوازیت بشكێنیت، نوكە بۆ دانا موچێن هەرێما كوردستانێ مەه بۆ كوردان یا كریە 60 رۆژ و 90 رۆژ!».

سەرۆكێ ناڤەندا فرەنسی بۆ ڤەكۆلینان ل سەر ئیراقێ راگەهاند، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بزاڤا كێمكرنا گرژیێن دەڤەرێ ب تایبەتی د ناڤبەرا توركیا و هێزێن سوریا دیموكرات (هەسەدە) دكەت و دیاركر، نێچیرڤان بارزانی د ئێك دەمدا ل گەل توركیا و رۆژئاڤایێ كوردستانێ د ئاخڤیت و دخوازیت چەك بهێنە بێ دەنگكرن.
ئیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكێ فرەنسا ل ڤێ حەفتیێ د پەیڤەكێدا بۆ دبلۆماتكار و بالیۆزێن وەلاتێ خوە گۆتبوو» پشتا خوە نادەینە شەرڤانێن كورد» د. عادل باخەوان، سەبارەت ڤێ چەندێ گۆت « ئەو ئاخڤتنا سەرۆكێ فرەنسا د تایبەت نینن بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ، بەلكو د تایبەتن ژی ب هەرێما كوردستانێ و پرسا كوردی ل رۆژهەلاتا ناڤەڕاست ڤە».
سەرۆكێ ناڤەندا فرەنسی بۆ ڤەكۆلینان ل سەر ئیراقێ دیاركر» دەمێ ئەمریكا خوە ژ ئەفغانستانێ ڤەكێشای، ئیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكێ فرەنسا هاتە هەولێرێ و گۆت هەكە ئەمریكا هەڤپەیمانێن خوە ب جه بهێلیت، ئەم ب جه ناهێلین، ئەڤە ژی ئێك ژ داخۆیانیێن هەرە گرنگن د دیرۆكا دبلۆماسییەتا مە دا».
د. عادل باخەوان گۆت ژی»هەكە ماكرۆنی ئەو ئاخڤتنە بەرامبەر هەر گرۆپ و پێكهاتەیەكێ دی یێ رۆژهەلاتا ناڤی گۆتبا، هەموو دیبلۆماسییەتا وی گرۆپی وەكو شانەیا هنگڤینی دا لڤیت بۆ وێ چەندێ كاری ل سەر بكەت».
سەرۆكێ ناڤەندا فرەنسی بۆ ڤەكۆلینان ل سەر ئیراقێ، باسێ كاریگەرییا ماكرۆنی ل سەر سەركردەیێن جیهانێ كر و ئاماژە ب دیدارا د ناڤبەرا نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و دۆنالد ترەمپ، سەرۆكێ هەلبژارتیێ ئەمریكا كر ل ڤەكرنا كاتیدراییا نۆتردامێ ل پاریس و گۆت» دەمێ سەرۆكێ فرەنسا دەلیڤەیا گەنگەشێ د ناڤبەرا نێچیرڤان بارزانی و دۆنالد ترەمپی دا پەیدا دكەت، ئەو ئاماژەیە كو ماكرۆن دخوازیت راستەوخوە كاراییا خوە ل سەر بڕیارێن ترەمپی ل دۆر رۆژئاڤا و هەرێما كوردستانێ دانیت».
د. عادل باخەوانی باسێ رۆلێ نێچیرڤان بارزانی د كێمكرنا گرژیێن دەڤەرێ ب تایبەت د ناڤبەرا توركیا و هێزێن سوریا دیموكرات (هەسەدە) كر و گۆت» ئەو چەندا ئەز ل سەر ئاگەهدار نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د ئێك دەمدا ل گەل توركیا و رۆژئاڤایێ كوردستانێ د ئاخڤیت، هەروەسا ئەو چەندە ئەز ل سەر ئاگەهدار ل پشت پەردێ و ب ئارامی سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ و سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دانوستاندنا راستەوخوە ل گەل توركیا و هەسەدێ یا هەی بۆ وێ چەندێ چەكێن وان بهێنە بێ دەنگكرن. ئەڤە ژی هەر ئەو ە یا وەزیرێ دەرڤە یێ فرەنسا داخوازكری».
ل دووڤ گۆتنا د. عادل باخەوانی، فرەنسا ل سەر سێ ئاستان ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كاردكەت، ئاستێ ئێكێ پێكدهێت ژ ئێكخستنا مالا كوردی، ئاستێ دویێ ب هێزكرنا پەیوەندیێن خوە ل گەل دەستهەلاتدارێن نوو یێن سووریێ، كو پشتی ژناڤچوونا دەستهەلاتا بەشار ئەسەدی ل دەستپێكێ ب شاندەكێ دەستپێكر و پاشی وەزیرێ دەرڤەیێ فرەنسا هنارتە سووریێ و ل گەل ئەحمەد شەرع، سەرۆكێ دەستهەلاتا نوو ل سووریێ كۆمبوو، كو دخوازیت ل گەل دەستهەلاتدارێن نوو یێن سووریێ پرسا كوردی باس بكەت و كوردێن سووریێ د حوكمەتا داهاتییا سووریێ دا ببنە دینامیكەكێ ستراتیژی. ئاستێ سیێ ژی وەكو د. عادل باخوان باس دكەت: پێكدهێت ژ هەماهەنگیێ ژ روویێ نێڤدەولەتیڤە، ب تایبەت ل گەل ئەنقەرە و واشنتۆن، دخوازیت ل گەل توركیا كار بكەت تاكو چەك بهێنە بێ دەنگكرن، فرەنسا ل گەل ئەمریكا ژی كار دكەت كو باوەریێ بۆ دۆنالد ترەمپی دروست بكەن تاكو هێزێن ئەمریكا ژ رۆژئاڤایێ كوردستانێ نەڤەكێشیت.

دوهی سێشەمبی 7/1/2025، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل كۆچكا كۆماری ل ئەنقەرە، ل گەل رەجەب تەیب ئەردۆگان، سەرۆككۆمارێ توركیا كۆمبوو.
بەری كۆمبوونێ ل گەل سەرۆككۆمارێ توركیا، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل وەزارەتا دەرڤەیا توركیا، ل گەل هاكان فیدان، وەزیرێ دەرڤەیێ توركیا كۆمبوو.
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیەكێدا ئاماژە ب وێ چەندێ كر، د كۆمبوونەكێدا، گەنگەشە ل دۆر پێشڤەبرنا پەیوەندیێن هەرێما كوردستانێ و توركیا و دووماهی پێشهاتێن رەوشا گشتییا ئیراقێ و دەڤەرێ هاتە كرن.
بەری نیڤرۆیا دوهی سێشەمبی 7/1/2025، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب سەرەدانەكا فەرمی گەهشتبوو ئەنقەرە پایتەختێ توركیا.

حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند، پشتی پەسەندكرنا بۆدجا ئیراقا فیدرال، پشكا هەرێما كوردستانێ زێدەتر بوو ژ 20 ترلیۆن دیناران، بەلێ ئیراقێ تنێ نیڤا وێ یا هنارتی.
فەرمانگەها میدیا و پێزانینان ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر» پشتی پەسەندكرنا بۆدجا ئیراقا فیدرال، پشكا هەرێما كوردستانێ بۆ سالا 2024 زێدەتر ژ 20 ترلیۆن و 910،463،950 دیناران بوو».
فەرمانگەها میدیا و پێزانینان رۆهنكر ژی كو ئەو گۆژمەیێ پارەی وەكو پشكا هەرێما كوردستانێ پشتی رێككەفتنا سیاسی و پەسەندكرنا قانوونا بۆدجا فیدرال هاتە بجهئینان، بەلێ حوكمەتا ئیراقا فیدرال هەتا نوكە 10،7 ترلیۆن دینار بۆ هەرێما كوردستانێ یێن هنارتین، ئانكو 10،2 ترلیۆن ژ پشكا هەرێما كوردستانێ نەهنارتینە».
فەرمانگەها ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» حوكمەتا فیدرال تنێ 6،4% ژ داهاتێ گشتیێ ئیراقێ بۆ هەرێما كوردستانێ یێ هنارتی د دەمەكیدا پشكا هەرێما كوردستانێ ب گۆڕەی بۆدجەی 12,6% یە».
باس ل وێ چەندێ ژی كر» ئەو 10،2 ترلیۆن دینارێن ئیراقی بۆ هەرێما كوردستانێ نە هنارتین، بۆ خەرجیێن وەكو ساخلەمی، پەروەردە، باژێرڤانی، هێزا پێشمەرگەی و دامودەزگەهێن حوكمەتێ و خەرجیێن رێك و پرا و بڕێڤەبرنا مامەلێن هەڤوەلاتییانە».
سەرەرای وێ چەندێ ئیراقێ گۆژمەیێ پارێ ڤان خەرجییان نەهنارتییە، بەلێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژ داهاتێ ناڤخوە یا بەردەوام بوو د دابینكرنا خزمەتگوزاریێن گشتی بۆ هەڤوەلاتیێن هەرێما كوردستانێ.

سەرەدانا دەم پارتی بۆ پارتێن سیاسی یێن تورکیا ب دووماهی هات و د هەڤدیتنان دا هەموو پارتێن سیاسی یێن تورکیا پشتەڤانیا خوە بۆ قۆناغا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا دیار کرن و ئەحمەد تورک ژی دبێژیت دڤێت ڤێ دەلیڤا دیرۆکی ژ دەست نەدەین.

شاندێ پارتا دەم ب سەرۆکاتیا ئەحمەد تورک دوهی ل گەل پارتا کۆماریا گەل کۆمبوو و پشتی کۆمبوونێ سەرۆکێ پارتا کۆماریا گەل ئۆزگور ئۆزەل راگەهاند کو وان بەری نها ژی دیار کرینە کو پێدڤیا تورکیا ب ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی هەیە، دڤێت پرسا کوردی ل پەرلەمانێ تورکیا بهێتە چارەسەرکرن، وەکو پارتا کۆماری ئەو نابنە پشکەک ژ پرۆژەیێن چو هێزەکێ، لێ وان دڤێت شەڕێ نها ل تورکیا ب دووماهی بهێت و گۆت: (وەکو پارتا کۆماریا گەل ئەم پشتەڤانیێ ل دەستپێکرنا قۆناغەکا نوو بۆ راگرتنا شەڕی و دەستپێکرنا ئاشتیێ ل تورکیا دکەین، پرسا کوردی ژی دڤێت ل پەرلەمانێ تورکیا بهێتە چارەسەرکرن و ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی پێدڤیا تورکیا ب دستوورەکێ نوو هەیە).
هەر دوهی شاندێ پارتا دەم ل گەل عەلی باباجان سەرۆکێ پارتا DEVA کۆمبوو و پشتی کۆمبوونێ عەلی باباجان بۆ دەزگەهێن راگەهاندنا تورکیا دیار کر، وان بەری نها ژی پشتەڤانیا خوە بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی دیار کرینە، دڤێت مافێن کوردان ل تورکیا بهێتە پاراستن و ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی ئەو پشتەڤانیێ ل قۆناغا نها ل تورکیا دکەن و دڤێت هەموو هێزێن سیاسی د چارەسەرکرنا پرسا کوردی دا پشکدار بن و گرنگە پرسا کوردی ل پەرلەمانێ تورکیا بهێتە چارەسەرکرن، دڤێت ڤێجارێ هەموو تشت ب رەنگەکێ ئاشکرا بهێنە ئەنجام دان و دڤێت جڤاکێ تورکیا هەموو تشتەکێ بزانیت.
ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو بەری دو رۆژان شاندێ دەم پارتی ل گەل ئەحمەد داوود ئۆغلۆ سەرۆکێ پارتا پاشەرۆژێ یا تورکیا و سەرۆک وەزیرێن بەرێ یێ وی وەلاتی ژی کۆمبوو و پشتی کۆمبوونێ داوود ئۆغلۆ بۆ دەزگەهێن راگەهاندنێ دیار کر، ئێدی دەم یێ هاتی تورکیا پرسا کوردی چارەسەر بکەت، دڤێت مافێن گەلێ کورد ل تورکیا بهێنە پاراستن و دڤێت چو ئاستەنگی ل هەمبەر پەروەردەیا ب زمانێ کوردی ژی ل تورکیا نەمینن و گۆت: (ب چارەسەرکرنا پرسا کوردی دێ تورکیا ژی گەلەک بهێز کەڤیت، نها هندەک وەلاتێن جیهانێ دخوازن بابەتێ پرسا کوردی ل دژی تورکیا بکار بینن، لێ هەکە تورکیا پرسا کوردی چارەسەر بکەت ئێدی ئەو نەشێن وی بابەتی وەکو کارتەکێ ل دژی تورکیا بکار بینن).
هەر دوهی دەولەت باخچەلی سەرۆکێ پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست یا تورکیا ژی راگەهاند دەرگەهێن ئاشتیێ ل تورکیا ڤەکرینە، ئێدی قۆناغەکا نوو دەستپێکریە و دڤێت هەر کەس هەست ب بەرپرسیاریا خوە یا دیرۆکی بکەت.