پەنابەر
ئارام محسن
د شێلیبوونا ڤێ پەنجەرا رویێ وێ یێ ب شوین تبل و دلوپێن هشكێن ئاڤێ و تەڤلی تۆزەكا شینوار ل سەر ڤەگرتین، تەماشەی ئەسمانی دكەم، ئێڤارییا ئەڤرۆ ب عەروێن رەش داپۆشی خەمگین دبینم، بێ دیاربوونا تیرۆژكێن رۆژێ ئەسمان رویێ ناڤسالچوویەكێ قورمچی و بێزارە. همە هما عەوران ب رامانا داستانێن مەزن ئەوێن د ناڤ دارستانێن ب ترس و خەریب هاتینە بجه هێلان، هندەك ئاماژەیێن رەش خۆلیكینە ل بەرگوهێ من دەرباز نابن، ب ئەردی دكەڤن و هویر هویر دبن. پڕسیارێن بێ بەرسڤ و بوچوونێن مژگرتی د سەرێ من دا كانیەكییە بەردەوام د زێتن و سەرڕێژە دبیت. ئەڤە ئەو ئێڤاریێن زەرپەتخینە ئەوێن پێدڤیبوو ئەز نەبینم، لێ من دیتن. چەند دەمەكێ درێژە لێگەریانێ ل ئەڤێ رێكێ دكەم و بێ دەستكەفت لێ دراوستم، ئەڤە نە جارا دەستپێكێ یە لێگەریانێ دكەم و نە جارا دوماهیێ یە بێ چارە دمینم.
دەمێ ئێڤارێن درێژ نێزیك دبن، هەتا رۆژا پاشتر زڤرۆكا بەختەوەریێ د دەروونێ مندا هێدی هێدی دچیتە ئاڤابوونێ، هزركرن لدویڤ هزركرنێ بتنێ بێئاقل ڤان كارێن تێنەگەهشتی دكەن. دێ دەركەڤمە سەر جادێ رەوشا من ب دیمەنێن جڤاكی و باژێری سەختر لێدهێت، دووبارە ڤەدگەڕمە وێ ژۆرا بوویە گرتیگەها من یا هەردەمی و بەردەوامیێ ددەمە وێ ئێڤاریا بەرەڤ ئاڤا د زەربوونێ دا، كەس نزانیت ڤێ گرتیگەهێ چەند كەس یێن ژ من ستاندین. دێ ژ گرتیگەهێن خۆ یێن پەریشان دەركەڤن و بێژن «ژیان یا جوانە، ژیان یا خوشە « ئەڤە بێ رامانترین شرۆڤەكرنن دبهیسم، نوكە د ژیانا مندا ڤالاهیێن بەختەوەریێ دزۆرن، مە پێدڤی ب مەهدەربرنێ بۆ ناڤ ئەوان رێكێن مروڤ تێدا دەربازدبن، لبەر ئەوان دەرگەهێن بووینە گرتیگەهێن تاوانان. چاڤپێكەفتنا من دگەل مرۆڤەك راستگو مەزنترین دەستكەفتا ژیانا منە.
خوشیێ ژ ڤەخوارنا مەی یا بەری خواندنا پەرتووكەكێ دبینم، ئەڤجا ژ وێ چەندێ جوانتر نینە ئەز لاپەرێن نەخوش ژبەر بێهوشیێ بهێلمە د ناڤ رێزێن خواندنێ را و د سەڕا بازدەم، خواندنێ ب ڤی رەنگی تام یا بوو هەی هوین ب خۆ هزر تێدا بكەن، یا بزەحمەتە مروڤ هەمی راستیان پێكڤە تاقیبكەت.
سەرداچوویمە ژ خوشی و بەختەوەریا ژیانا دەمكی، نێزیكە ب پەقم! من هەست ب ژیانێ كر دێمەكێ ب خەت و خیچ و ره و پرچەكا تەڤلی مویێن سپی، لبەر خودیكێ من هزردكر ب مەزنی یێ ژ دایكبوویم! چنكو نە زارۆكینی و نەسنێلەی و نە پرچا خۆ یا رەش من نەدیتیە. دبێژنە من تە ژی وەكو هەر كەسەكی ئەو قۆناخێن تەمەنی یێن بوراندین، وەك هەر هەناسەكرییەكێ خودان رابووری، لێ رویدانا ترۆمبێلێ دەستكاری د هەمی رابووریێ تە دا یا كری. ئەز باوەر ژ ئەوان دكەم. چنكو ئەڤە خێزانەكن ب تەمەنی ئەز ژ ئەوان مەزنترم، لێ ب ڤیانێ ئەو ژ من مەزنترن، سەرباری ئاموژگاریێن وان و نۆژداری ئەز دخوازم ژیانا من ل سەر ڤێ دەستپێكێ یا بەردەوامبیت، من نەڤێتن چ سەبارەت ژیانا خۆ یا راستی بزانم، هەگەر خودان رابوویەكێ جوان بام، دا بەردەوام بم د ئەوێ جوانیێ دا و تۆشی رویدانێ نەدبووم، رویدان گورانكاریا د دەتە وان مروڤێن حەز ژ ژ ژیانێ دكەن دا ژ كارەساتەكا دەستگرد و لوژیكی بەرەف گوهۆرینێن ژیانەكا جوان و ژنوی ژ دایكبووی بچن. ژ لایەكێ دی ڤە بیرا من ل رۆژگار و نیڤەكا تەمەنێ من ناهێت، ئەز هندە یێ خەمگین و قورمچی ئەگەر چارەسەرببم، تۆشی چ نەخۆشیێن دی نابم، ئێكسەر دێ مرم ژبەركو ژیان دێ من ب وێ رویدانێ وێرانكەت. ژ ڤێ ژیانا بێهوش پتر خوشیێ دبینم ب خواندنا پەرتوكەكا ژنوی كەفتیە بەر دەستێ خواندەڤایان و كوپەكێ قەهوا ئەمەریكانو.
دەرگەهێ ژوور هاتە قوتان و كەسەك هاتە دژورڤە، كارێز ل سەر كورسیێ رابوو و دەستێ خۆ د ناڤ دەستێ باوەری دا دانا و بخێرهاتنا وی كر:
– دلخوشبووم ب دووبارە دیتنا تە، سوپاس تو ب سلامەتی ژ وەلاتێن خەریبیا ڤەگەڕیای.
– ئەز خوشیێ ژ سەرەدانا ڤی وەلاتی نابینم، ئەڤ باژێرە وەكو تەلهەكێ یە من ژ مرنێ نێزیك دكەت، ب تمامی وەكو گوڕستانێ چەند رۆژان ژی پشتی سەرەدانا وێ، خەمگینی ب سەر مرۆڤی دا یا زالە، هەستەكێ نەخوش و گران د روتینا مرۆڤی دا زێدەدبیت.
– رازیبوون ب كار و كارڤەدانێن مرۆڤان بچویكرترین خالە تو ل سەر ملێن مرۆڤێن ڤی باژێری بژی!
– دا هەولاتی جوانیێ ژ باژێری ببینیت و قوربانیدانێ ژ پێخەمەت وەلاتی بدەت، پێدڤیە وەلات ژ پێنچ پیتێن خۆ مەزنتربیت!
– ژیوار یێ بوویە ژیانەكا ب دەست دهێتە برێڤەبرن، بەدبەختی كراسێ راستگۆیێ یە، دوورویاتی بۆ یە دەستكەفت! جێهگرێن ناڤبەرا ڤان هەردوو پەیوەندیان روبوتن ژ هەبوونەكا دەستكرد، پەیدابوون د پزدانەكا دەستكرد دا، وەكو بوونا دەستكردە، بێی ژانێ؛ بێی ژێیاتی یە! ژێیاتی نە هەما ناڤكا خۆراكدانێ یە، ئەو بهێزترین پەیوەندی چێكەرە، پەیوەندییەك ناهێتە دیتن، وەكو شیرێ زاكێ دایكێ تامدكەین، دایكێ بێهندكەین، هەمبێزدكەین، تا داوی رۆژ د دەڤێ مرۆڤی دا هەست ب گەرمی و شرینییا وێ دهێتەكرن! ئەو سینگ مایە، لی ئەو ژییاتی نینە، شیر ب وێ چەوریێ نەهێلاینە… ناڤكا ژێیاتیێ ب تەفشە بەرەكی بڕینە!
من باوەر د ژورڤە بجه هێلا و دەركەفتم، بەردەوام نەبووم ل سەر گۆهداریكرنا ئازار و گازندەیێن بووینە روتین، هاتمە ناڤ باغچەی ل سەر كورسیێ روینشتم و ئەو پەرتووكا ل سەر مێزێ هەلگرت، ئەوا خواندنا وێ بەرەڤ دوماهیكێ ڤەچووی دا ب دوماهیك بینم، من دەستپێكر و بەردەوامی دا ڤەگێران و رویدانێن كارێكتەرەكێ مەزن یێ ژ نیشكەكێڤە هاتییە د ناڤ ئەوێ پەرتووكا نوی چاپ بووی دا، ئەوی دەستێ خۆ ب شێوەكێ بهێز و ب پالپشتیەكا مەزن ل سەر لاپەران دانا و زێدتر دەرفەت نەدا ئەز سەبارەت وی پەنابەری چیرۆكێ بخوینم.
لەورا من نەزانی لدوماهیێ چارەنڤێسێ وی گەنجی گەهشتە كیڤە، بەلێ پێشبینی دكەم یێ د دەریایی دا و هەر یێ دچیت!