هونه‌ر و سینه‌ما ل چادرگه‌ها مێردینێ

هونه‌ر و سینه‌ما ل چادرگه‌ها مێردینێ

20

خالد ئه‌حمه‌د بادى
ئه‌گه‌ر پێداچوونه‌كێ د ناڤه‌رۆكا فه‌رهه‌نگا هونه‌ر و سینه‌مایا جیهانى دا بكه‌ین و هێدى هێدى لاپه‌رێن فه‌رهه‌نگێ ڤه‌ده‌ین بێگومان، دێ دیار بیت كو چ دیمه‌نێن به‌رچاڤ، هه‌روه‌سا نڤێسینێن شایسته‌ لسه‌ر كوردان نینن و ئه‌گه‌ر هه‌بن ژى دكێمن، دوژمنان د به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ دا تۆماركرینه‌ و هه‌رده‌م دوژمنان شانازیێن (امجادێن) ملله‌تێ كورد بۆ خوه‌ بكارئیناینه‌ و دزینه‌ و كورد جه‌رد كرینه‌ ژ هه‌ر تشته‌كى. ل ناڤ شۆرشێ دا و ب تایبه‌ت شۆرشێن ئه‌یلولا مه‌زن و گولانا پێشكه‌فتنخواز كارێن هونه‌رى و كارێن ئه‌كته‌ریێ دهاتنه‌ ئه‌نجامدان، لێ ژبه‌ر نه‌بوونا ده‌زگه‌ و ئامیرێن تایبه‌ت و یێن كارێ سینه‌ما و هونه‌رى چ كار و چالاكى نه‌هاتیه‌ تۆماركرن و دیكیۆمێنتكرن, پشتى كو حوكمه‌تا ئیراقێ ئه‌نفالێن ره‌شتارى ب سه‌رێ ملله‌تێ كورد دا ئیناین لسالا (1988) و یاكو ب سه‌دان هزاران دیمه‌نێن ره‌شتارى ب سه‌ر ملله‌تێ كورد دا ئیناین ژ ئه‌نفال و جینۆساید و ئاواره‌بوون و چه‌كێ كێمیاوى و بومبه‌بارانكرن ب بومبێن ناپالم و عنقودى و چه‌كێ كیمیاوى ژ خه‌رده‌ل و سیانید و بومبێن ژه‌هراوى وكورد نه‌چاربوون به‌ر ب وه‌لاتێن سنوورى ڤه‌ چوون ول كه‌مپێن دیاربه‌كر و مۆش و چادرگه‌ها مێردینێ ڤه‌ چوون و ل وه‌لاتێ توركیا و بۆ ده‌میێ چه‌ندین سالێن ره‌به‌ق و پڕ ئازار و ئێش ئاكنجی بوون. ل ناڤا كه‌مپان بنه‌جه بوون و دا و ئه‌گه‌ر باسێ ملله‌تى كورد بكه‌ین بێگومان دێ بینین كو ملله‌تێ كورد د هه‌مى واران دا پێشه‌نگ و شاره‌زابوینه‌ و ل ناڤا كه‌مپان دا ئیداره‌كا راست و دروستكر و قوتابخانه‌ ڤه‌كرن و كاروبارێن هونه‌رى و مللى و ئه‌كته‌رى و شانۆگه‌رى دكرن، هه‌روه‌سا سیتێچ و شانۆ دروستكرن ب ته‌لیسان و ب داروئاخێ وكارێ هونه‌رى لسه‌ر دكر و نه‌هامه‌ت و ده‌رده‌سه‌ى و زولم و سته‌ما ب سه‌رێ كوردان هاتى ژ لایێ دوژمنان ڤه‌ بۆ خه‌لكه‌كى و جڤاك و ملله‌تێن دى ددا نیاسین و ته‌رجومه‌كرن، چونكى سینه‌ما و شانۆ و ئه‌كته‌رى زمانێ هه‌مى ملله‌ت و گه‌لانه‌ و زمانێ ب تنێ یه‌ كو جیهان هه‌مى پێ دهه‌ڤدو دگه‌هن, زۆر تیپێن هونه‌رى یێن ستران و مۆزیكێ، هه‌روه‌سا یێن هونه‌رى هاتنه‌ دروستكرن و شانۆگه‌رى و كارێ هونه‌رى و سینه‌ما و شانۆیێ دكر و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن ب ده‌ستڤه‌دئینان. ل باژێرێ پاتان كو چادرگه‌ها مێردینێ بوو و ل ده‌مێ ئاواره‌یێ كارێن هونه‌رى یێن نموونه‌ دهاتنه‌ ئه‌نجامدان. ئه‌گه‌ر ئه‌و داستان و دیرۆك و چیرۆكێن راسته‌قینه‌ و سه‌ركه‌فتن و داهێنان و پێشكه‌فتنێن ملله‌تێ كورد ب ده‌ستڤه‌ئینایین د هه‌مى قۆناغێن دیرۆكێ دا، ناهێته‌ هژمارتن و ئه‌گه‌ر ده‌رفه‌ت دابا كوردان دا هه‌مى كار و كریار و بۆیه‌ر و دیرۆك هێنه‌ دكیۆمێنتكرن و تۆماركرن و ب هزاران فلم و سیناریۆ و خه‌له‌ك و زنجیره‌ و شانۆگه‌رى ژێ دروست بن و دا ملله‌تێ كورد ب زه‌نگینترین ملله‌ت ژ ئالیێ سینه‌ما و هونه‌رى ڤه‌ هێنه‌ هژمارتن. نوكه‌ ئێك ژ رۆژێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو ب سوپاسى ڤه‌ باس لێ دكه‌ین كو ئه‌وژى فلمه‌ فه‌سته‌ڤالا ل دهۆكێ یه‌ كو باشترین كاره‌ و نوكه‌ فلمه‌ فه‌ستیڤالا دهۆك گه‌ڕا (10) یا ل دهۆك دهێته‌ گێران كو بۆ ماوه‌یێ ده‌ه سالایه‌ فه‌سته‌ڤالا فلمان یا دهێته‌ گێران و سه‌ركه‌فتنێن باش بده‌ستڤه‌ ئیناینه‌ و ئۆمێده‌وارین د به‌رده‌وامبوونێ دا بیت دا كو پتر وێنه‌یێ راسته‌قینه‌ یێ هه‌رێما كوردستانێ و دیرۆك و كه‌لتۆر و هونه‌رێ كورد بۆ ته‌ڤایا جیهانێ ڤه‌گوهێزن و بده‌نه‌ نیاسین.

کۆمێنتا تە