ئوریا شه‌هیده یان داگیركه‌ر!؟
محسن عه‌بدلڕه‌حمان
د گۆڤارا مه‌تین ژماره 242 و لاپه‌ره‌یین (153-156) دا بابه‌ته‌ك بناڤێ (گۆڕێ شه‌هید ئوریایێ حسى ل سه‌ر بانێ گه‌لها گوندێ شۆش ل ده‌ڤه‌را ئاكرى) ژ لایێ (خه‌تاب شۆشى) ڤه هاتیه نڤێسین، نڤێسه‌رى متمانه ل سه‌ر ڤه‌گێڕانێ و كه‌ڤره‌كى كو نه‌خشه‌یێ ستێرا داوود یا شه‌ش گۆشه ل سه‌ر و هه‌ردو ئایه‌تێن سه‌موئیل (11، 12) ژ په‌یمانا كه‌ڤن (ته‌ورات)ێ ئیناینه دا بۆچوونا خوه بسه‌لـمینیت. ئانكو نڤێسه‌رى ڤیایه بابه‌تى وه‌كو راستییه‌ك مێژوویى مێژووییه و نه‌خشه‌یێ ستێرا داوودى وه‌كو شینوار كریه به‌لگه.
لێ ب پێداچوونه‌كێ بۆ مێژوویا رویدانا دیرۆكێ ئه‌وا د ناڤبه‌را شاه داوود و سه‌ركرده‌یه‌كێ له‌شكرێ وى بناڤێ (ئوریا) كو ب شێوه‌كێ خوازه قورئانا پیرۆز ژى ئاماژه‌پێ كریه، ئه‌گه‌ر بابه‌ت چیرۆك و سه‌رهاتییه‌ك دێرینه وه‌كو ب ده‌هان جه ل كوردستانێ هه‌نه بناڤێ ئیمامێ عه‌لى، ئه‌وێ هه‌ر د بنیات دا نه‌هاتیه كوردستانێ، دهێته په‌سه‌ندكرن، لێ نڤێسه‌ر به‌لگه‌یه‌ك شینوارى بینیت، ل ڤێره چه‌ند پڕسه‌ك خوه دسه‌پینن:
1- ده‌ستپێكێ (شه‌هید) زاراڤه‌كه دگه‌ل ئیسلامێ به‌لاڤبوویه و ئوریا ل سه‌ر ده‌مێ داوودى یه ئه‌وێ ده‌ستهه‌لاتا وى (1011 – 971 پ. ز) دابوو. دیسا ئوریا ب پیلانا داوودى نه ژبۆ باوه‌رییا خوه هاتییه كوشتن، له‌ورا ب چ ره‌نگان وه‌كو جانگۆرى (شهید) ناهێته هژمارتن، به‌لكو ئه‌و قوربانیێ جوانییا (به‌شبه‌ع) ژنا خوه‌یه، ئه‌وا داوودى په‌یوه‌ندى ل گه‌ل كرى.
2- شه‌ر داوودى دگه‌ل (به‌نى عه‌مون) و پایته‌ختێ وێ (ربه) كو دكه‌فته سه‌ر رویبارى ئوردون بوو، د ناڤبه‌را ئاكرێ و رویبارێ ئوردون قۆناغه‌ك دویر و ده‌رازه! (St-Takla.org)
3- شاه داوودى لپه‌ر ته‌وراتا پیرۆز: (سپێدێ داوودى نڤێساره‌ك نڤێسى و ب ده‌ستێ ئوریایى بۆ یوئابى هنارت، تێدا نڤێسیبوو. ئوریایى داننه پێشییا شه‌رى ل جهێ مه‌ترسیدار و پشتا وى به‌رده‌ن دا بهێته هنگافتن و كوشتن) (الكتاب المقدس، دار الكتاب المقدس فی الشرق الاوسگ، 1987، ص498).
4- ده‌ڤه‌را ئاكرێ كو وى سه‌رده‌مێ پشكه‌ك ژ ده‌ستهه‌لاتدارییا ئاشورى بوو، د مێژوویێ دا نه‌هاتیه زانین كو جاره‌كێ ده‌ستهه‌لاتا ئیسرائیلییان گه‌هشتبیته كوردستانێ.
یا گرنگ د بابه‌تى دا بۆچى ئه‌ڤه گوڕێ (ئوریایێ حسى)یه، تنێ دا پیرۆزییه‌كێ بده‌نه جهى، ئه‌رێ ئوریا كه‌سه‌كێ پیرۆز یان كه‌سه‌كێ بێ هه‌لوه‌ست بوو؟ ل په‌ى ڤه‌گێڕانا ته‌وراتێ ئه‌وى زانى كو په‌یوه‌ندى د ناڤبه‌را داوودى و (به‌شبه‌ع)ا ژنا وى دا چێبوویه، له‌ورا نه‌چوو مال، و فرمانا كوشتنا خوه ب ده‌ستێ خوه بر! دیسا قورئانا پیرۆز ل سه‌ر ڤى كارێ ناپه‌سه‌ند گازنده ژ داوودى كریه (ان هژا اخی له تسع وتسعون نعجه ولی نعجه واحده فقال اكفیلنیها وعزنی فی الخگاب) (سوره ص: 23). دیسا دبێژم ئه‌گه‌ر هه‌بوونا ئوریایى ل شۆشێ هاته سه‌لـماندن ژى، پرس دێ هێته‌كرن: ئوریایى ل ڤێره چ دكر، شه‌ڕ دژى كێ دكر، چه‌ند كه‌س كوشتن و بۆچى!؟ هینگێ دشێین بێژین ئه‌و داگیركه‌ره‌كێ زۆرداربوو، ڤیابیت بهێته به‌ربارانكرن نه‌بكه‌نه مه‌زاره‌كێ پیرۆز. چنكو ئه‌وێ نه‌شیایى به‌ره‌ڤانیێ ژ نامویسا خوه بكه‌ت، چاوا دبیته شه‌هید!؟
لێ هه‌ر پرسیار ئه‌وه ئه‌ڤ سندرویكه یان گۆڕه یێ كێیه و یێ كه‌نگییه!؟ ب هزرا من هێژ ئه‌م ئه‌و بیانى په‌رێسین یێن بیانییان مه‌زن دكه‌ن و خوه كێم دبینن، و تاكو ب ئه‌قله‌كێ كوردى هزرنه‌كه‌ین و مێژوویێ و باوه‌ریێ و دلینیێ ژێكجودانه‌كه‌ین، هه‌ر ره‌وشا مه دێ هۆسا و خراتبتربیت، هه‌ر داگیركه‌ر دێ دپیرۆزبن و بابكالێن قاره‌مانێن به‌ره‌ڤانى ژ وه‌لات و روومه‌تا خوه‌كرى، دێ د رسواركریبن و ب گاور و پشته‌ڕێ هێنه نیاسین.
ل سه‌ر ئاخا كوردستانێ پێنگاڤا خوه نه‌رم بهاڤێژى، ل ژێر هه‌ر بهۆسته‌كێ جانگۆرییه‌ك راسپاردییه
