ئـەرێ زاڕۆیـان شیانێن رۆژیگـرتنێ هـەنە؟
د. فەرسەت ئەحمەد، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن زارۆکان دیارکر، ئەگەر ژیێ زاروکی لسەر ۷ سالیێ بیت و ژلایێ دەروونی و مێشکی و جەستەیی یێ ساخلەم بیت دشێت رۆژیێ بگریت و گۆت: بلا چەند رۆژەکا بگریت و هندەکا نەگریت ل دویف ژیێ وی و هێزا وی.
هەروەسا دیارکر ئەو زاروکێ ژلایێ دەروونی و مێشکی و جەستەیی یێ ساخلەم نەبیت ئەڤ زاروکە نابیت روژیێ بگریت چونکی ل وی دەمی رۆژی دێ زیانێ گەهینیتە زاروکی و گۆتژی: یا ئەم ژ زاروکی د ترسین ئەوە کو زیان ب گەشەکرنا لەشێ زارۆکی بکەڤیت و زارۆک تووشی هشکبوونا لەشێ(جفاف)ێ ببیت…. بەلێ بو زانین لدەمێ روژیگرتنێ برسی بوون و کێم بوونا رێژا شەکرێ دناڤ خوینێ دا دبیتە هوکارەک کو هورمونێ گەشێ دلەشیدا بلند ببیت و گەشا زاروکی باشتر ببیت.
بو پاراستنا زارۆک ژ هشکبوونا لەشی پێدڤیە ڤان رێنمایا بەرچاڤ وەرگرن : پێدڤیە زارۆتک پارشیڤێ بخوت و یا باشتر ئەوە وان خارنا بخووت یێت بو ماوەکێ درێژ وزێ ددەنە لەشی وەک نان و برنج دناڤ خارنێدا هەبیت، هەروەسا دڤێت زاروک چالاکیێن روژانە کێم بکەت وخو دیربکەت ژ یاریێن گەلەگ وزێ دمەزێخن و زاروکی تێهنی دکەن ل شوینا وان خو مژیلی یاریێن کو وزە نە ئێتە مەزاختن وەکی یاریێن ئەلکترونی بەلێ نە بو ماوەیەکێ درێژ.
دیارکر ژی کو دڤێت زاروک یێ دویر بیت ژ بەر تاڤێ وجهێن گەرم ب تایبەت وەختێ رەمەزان دکەڤیتە وەرزێ گەرمایێ دا، دا کو زوی ب زوی ئاڤا لەشی ژ دەست نەدەت و زوی هەست ب تێهنیبوونێ نەکەت، هەروەسا دڤێت ئەندامێن خێزانێ یێت مەزن ئاگەه ژ زاروکێ رۆژیگر هەبیت دا کو لدویف رێنمایا بچیت و ب سلامەتی روژیێ بگریت دێ گەلەک یا باش بیت ئەگەر پشتەڤانیا زاروکی بکەی بشتی فتارێ حەتا وەختێ پارشیڤێ شلەمەنیا ڤەخوت و فێقی بخوت دا کو ل شینا وێ ئاڤێ بگریت ئەوا لدەمێ رۆژیێ ژ دەستدای..
ئەگەر هاتوو زاروکی حەزکر روژیێ بگریت و تو دزانی شیان نینن بگرێت یان نەخوشیەکا هەی ل وی دەمی چ باشە بکەین؟
ل وی دەمی زارووک دێ روژیەکێ گریت دبێژنێ ( رۆژیا چیچکا) ئەو ژی ئەڤەیە کو زاروک دێ رابیتە پارشیڤێ و حەتا بانگێ نیڤرو دێ رۆژیێ شکێنیت و پاشی دێ روژیێ گریت حەتا بانگێ مەغرەب، ل ڤێرێ دێ زاروک هەست ب رۆژیگرتنێ کەت و چ زیان ڤێ ناکەڤن و بەروڤاژی دێ مفای وەرگریت چونکی دڤی ماوەیی دا چ شریناهی و خارنێت نەساخلەم ناخوت و دێ برسی بیت و خارنا خو دێ ب دروستی خوت ل وەختێ فتارێ.