خویندنگه‌هێن زه‌نگینان و خویندنگه‌هێن هه‌ژارن
پشتی هێرشێن هۆڤانه یێن تیرۆرستێن داعشێ بۆ مووسلێ و شنگار و زومار وره‌بیعه و ده‌ڤه‌رێن ده‌رڤه‌یی ده‌ستهه‌لاتا هه‌رێمێ ڤه وگرتنا وان ده‌ڤه‌ران ژ لایێ وان تیرۆرستێن بێ وژدان و ده‌ڤبخوین ڤه و هاتنا ژمارێن زۆرێن ئاواران بۆ هه‌رێما كوردستانێ كو ژمارا وانان پتر ژ ملیۆن و نیڤانه و ژمارا هه‌ره زۆرا ئاواران بۆ پارێزگه‌ها دهۆكێ و ئاكنجیبوونا زماره‌كا زۆر كو پتر ژ (850) هزار ئاواران ب تنێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ نه و ئاكنجیكرنا وان ئاواران د ئاڤاهیێن خواندنگه‌هێن دهۆكێ دا. ئه‌ڤه وه‌رزێ ئه‌ڤ ساله یێ خویندنێ هات و هه‌می قوتابخانه دگرتینه و چاره‌نڤێسێ ڤان قوتابیان یێ به‌رزه‌یه و تاوانه‌كا مه‌زنه كو ئه‌ڤ ساله ژ ڤان قوتابیان بفه‌وتیت و بمینن بێ خویندن و هه‌ر ساله‌ك بۆ هه‌ر قوتابیه‌كی گه‌له‌كه. ئه‌م نه ل گه‌ل وێ چه‌ندیێنه كو ڤان ئاواران ده‌ربێخن یان نه حه‌وینن لێ زۆر رێێن دی یێن چاره‌كرنا ڤان ئاواران هه‌بوون. بۆ نموونه ئه‌و جهێن بریارا ئاكنجیكرنا ڤان ئاواران د قوتابخانا دا دای فه‌ر بۆ هزر كربانه كو دێ پشتی چه‌ند هه‌یڤه‌كان سالا خویندنێ ده‌ستپێكه‌ت و قوتابی دێ قه‌ستا خویندگه‌هێن خوه كه‌ن. یا فه‌ر ئه‌و بوو كو هه‌ر ل وێ رۆژێ كه‌مپ بۆ وان دروستكربانه یان جهێن دی بو دروست كربانه دا رێكخراو و ده‌زگه‌هێن بیانی و حوكمه‌ت ژی زووتر د هه‌وارا وانان هاتبانه و نوكه ئه‌و رێكخراوێن بیانی یێن تایبه‌تمه‌ندیا وان ئیداره‌كرنا ئاواران ژی خه‌مساریێ دكه‌ن ل به‌رامبه‌ر ڤان ئاواران و نه‌شێن خه‌رجیێن زێده بكه‌ن و ئاواره د جهێن خۆش و حه‌لان و سیرامیك و به‌رفه‌ره دانه. ل سالا (1988) مه ژی ئاواره‌یی دیتیه ول تركیا بووین هه‌تاكو سالا (1992)، سه‌ره‌رایی وان شیان و پێچێبوونێن حوكمه‌تا توركیا و د شیانێن وانان دا بوون مه بكه‌نه د شوقه و ڤیلان دا لێ ئه‌م بۆ ده‌مێ پتر ژ چار سالان هێلاینه دبن چادرێن مالوێران و بێ سوته‌مه‌نی و بێ هه‌می پێدڤیێن رۆژانه وكێم خوارن و نه دهێلان ئێك بهوست ژی ژ كه‌مپان ده‌ركه‌ڤین؟ ل ڤێره هه‌ر چه‌ندی بۆ ڤان برایان بكه‌ین یێن كو نه ئاواره به‌لكو خودانێن مالێنه هه‌ر كێمه لێ ئه‌م و حوكمه‌ت ب هه‌ڤرا دشیایین كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ین كو كارتێكرن ل قوتابخانێن زارۆیێن مه نه‌بانه. یا ل ڤێره من مه‌ره‌م پێ ئه‌وه كو چه‌ندین جۆرێن خواندنگه‌هان هه‌نه خویندگه‌هێن زه‌نگینان و خویندنگه‌هێن هه‌ژاران، هه‌كه هه‌می خویندگه‌هێن مه راوه‌ستیابانه چ ئارێشه نه‌بوون، لێ خواندگه‌هێن زه‌نگینان ئانكو خواندنگه‌هێن تایبه‌ت د ڤه‌كرینه و وانه و ده‌وام ئاسایی دهێته‌كرن و خواندنگه‌هێن حكومی كو من ب ناڤكرینه یێن هه‌ژاران ده‌وام لێ نینه و دپرن ژ ئاواران و هه‌می مامۆستا و قوتابی د روونشتینه ل مالێن خۆ و ئه‌ڤ ساله وه‌سا دیاره دێ ژ وانان چیت و دێ كارتێكرنێ ل سه‌ر ئایندێ وان یێ زانستی و گشتی ژی كه‌ت، ڤێ پرسێ زۆر نه‌ره‌حه‌تیه‌ك كریه د دلێ خه‌لكێ مه دا ل ڤێره جڤاكێ چینایه‌تی دروست بوویه ل كوردستانێ و ب تایبه‌ت ل پارێزگه‌ها دهۆكێ، چونكو هه‌می یان پێ چێ نابیت زارۆیێن خۆ ببه‌نه قوتابخانێن زه‌نگینان یێن ب پاره‌كێ مه‌زن دهێنه وه‌رگرتن به‌رامبه‌ر وه‌رگرتنا قوتابیان و هه‌كه زانست گه‌هشته وی راده‌ی كو بازرگانی پێ بهێته كرن ئه‌ڤه بێ گومان دێ ئه‌رزان هێته كڕین و دێ هه‌می لایه‌ن و كه‌س یێن لاواز ژ ئالیێ زانستی ڤه قه‌ست كه‌نێ و وان كه‌سانان پاره‌كێ مشه یێ هه‌یی و دێ زانستی ژی پێ كرن و دێ كاروانێ زانستی لاواز بیت. ل دووماهیێ فه‌ره ئه‌م هه‌می راستیان بێژین و به‌رژه‌وه‌ندیا وه‌لاتیێن خۆ بپارێزین و بێژین بۆچی خواندنگه‌هێن حكومی دێ هێنه گرتن و یێن تایبه‌ت ئاسایی پۆسا خواندنێ دهێته برێڤه‌برن؟. له‌وما دبێژین خواندنگه‌هێن هه‌ژاران و یێن زه‌نگینان.
