هه‌ر چه‌نده‌ ل دووماهیا سالێن حه‌فتێیا په‌كه‌كه‌ وه‌كى رێكخستنه‌كا هزر سۆسیالیزم و پاشان ل سه‌ره‌تایا هه‌شتێیان وه‌كى حزبه‌كا كوردستانى یا چه‌كدار سه‌رهه‌لدا و ب درووشمێن بریقه‌دار یێن كوردستانێ وه‌ك (كوردستان ئێك پارچه‌یه‌ و بۆ كوردستانه‌كا سه‌ربخوه‌ و ئازاد خه‌باتێ دكه‌ین و …هتد) ب ڤان درووشمان، ب ده‌هان هزار گه‌نجێن كورد سه‌ردابرن و شه‌هید كرن. لێ د بنه‌ره‌ت دا ئه‌ڤ پارتیا بناڤ كوردستانێ هه‌رگرێ په‌یامه‌كا به‌روڤاژى درووشمێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وى و نشتیمانى یه‌ د گۆره‌پانا سیاسیا ده‌ڤه‌رێ دا، ئه‌گه‌ر خه‌باتا وان و درووشمێن وان به‌ركڤه‌ده‌ین 100 به‌روڤاژى ئێكدونه‌. هه‌كه‌ به‌حسێ ره‌وشا سووریا یا پشتى ده‌سپێكرنا شۆره‌شێ بكه‌ین، دیار دبیت (پ. ك. ك) ل بن ناڤێن رێخستنێن جودا ب شێوازه‌كێ دكتاتۆریانه‌ ده‌سهه‌لاتا خوه‌ ل سه‌ر رۆژئاڤا سه‌پاندیه‌ و بووینه‌ بووینه‌ پشكه‌ك ل رژێما به‌حسا ئه‌سه‌دى و جێبجێكارێن ئه‌جندایێن وان. چونكى دژایه‌تیا هه‌ر تشته‌كێ نه‌ته‌وى و نشتیمانى ل وێرێ دكه‌ن مینا سۆتنا ئالایێ كوردستانێ و گرتنا سیاسه‌تمه‌دارێن پارتیێن دیتر و رێگریكرن ل ڤه‌گه‌ریانا ئاوارێن كوردێن رۆژئاڤا و له‌شكرێ رۆژ كو چه‌ندین جاران داخوازا ڤه‌گه‌راندنێ كریه‌ بۆ به‌ره‌ڤانیكرنێ ل خه‌لك و ئاخا رۆژئاڤا. ل هه‌رێما كوردستانێ ژى كو چه‌ندین ساله‌ كریه‌ بنگه‌هێ چالاكیێن خوه‌ یێن سیاسى، بێ ل به‌رچاڤگرتنا ره‌وش و یاسایێن هه‌رێما كوردستانێ، هه‌ر چه‌نده‌ باكوورێ كوردستانێ كۆ سنۆرێ چالاكیێن وانه‌ و ل شوونا شه‌رێ توركیا بكه‌ن بۆ ئازادى و رزگاریا خه‌لكێ خوه‌، شه‌رێ هه‌رێما كوردستانى دكه‌ن و بوونه‌ رێگر ل هه‌مبه‌ر ئاڤه‌دانكرنه‌ڤا ب سه‌دان گوندێن كوردستانێ و چیایێن كوردستانێ داگیركرینه‌ و ب خه‌یا خووه‌ سازیێن ئیدارى لێ دامه‌زراندینه‌…! پشتى هاتنا شه‌پۆلا تیرۆرستێن داعش بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ، ل شنگالێ دیسا هه‌ولا خۆسه‌پاندنێ دكه‌ن و رێگرن ل هه‌مبه‌ر ڤه‌گه‌راندنا خه‌لكى و ئاڤه‌دانیا ده‌ڤه‌رێ. هه‌ر چه‌نده‌ هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌سته‌كا مرۆڤایه‌تى و نه‌ته‌وایه‌تى سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل كریه‌ و به‌رده‌وام داخواز لێ كریه‌ د سیاسه‌تا خوه‌ دا بچنه‌ڤه‌ و شنگالێ بۆ شنگالیا و خه‌لكێ كوردستانێ چۆل بكه‌ن داكو نه‌بینه‌ بهانه‌ بۆ ده‌ست تێوه‌ردانا توكیان، لێ به‌رده‌وامى دا سه‌رره‌قیا خوه‌ و ژبووى دژایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ بوونه‌ پشكه‌ك ل ئه‌جندایێن سیاسه‌تا دوژمنكارانه‌ یا ده‌وله‌تا عیراقێ و ئیراقێ و حه‌شدا شه‌عبى..! تاكو گه‌هشته‌ وى راده‌ى ل رۆژا 25 / 4 فرۆكێن توركیا شنگالێ مۆمب باران بكه‌ت و چه‌ندین شه‌هید و بریندار هاتنه‌ دان و ئێك ژ مه‌ره‌مێن وان بجه هات. ئه‌ڤ ره‌فتار و سه‌ره‌ده‌ریێن په‌كه‌كێ به‌رامبه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دبێژنه‌مه‌ (پ. ك. ك) و رێكخستنێن بن په‌رێن وان هه‌لگرێن په‌یامه‌كا خیانه‌تكارانه‌یه‌ و هه‌مى هه‌ولێن وان بۆ ژناڤچوونا ده‌سكه‌فتێن نه‌ته‌وى و نشتیمانى و ئازادیا هه‌رێما كوردستانێ یه‌ ب نوونه‌رایه‌تیا هنده‌ك وه‌لاتێن هه‌رێمى كو ئه‌و بخۆ نه‌شێن ب ئاشكه‌رایى دژایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ن ، نه‌خاسمه‌ لڤى ده‌مى كو هه‌رێما كوردستانێ بوویه‌ كارته‌كا بهێز لسه‌ر ئاستێ جیهانێ بۆ به‌رقراركرنا ئاشتیێ و ئێمناهیێ و سه‌ركه‌فتنێ بسه‌ر تیرۆرستێن داعش و گاڤێن باش ژى بۆ سه‌رخۆبوونا كوردستانێ و راپرسیێ هاتینه‌ هاڤێتن . ئه‌گه‌ر نه‌ گۆره‌پانه‌كا به‌رفره‌ه ل باكوورێ كوردستانێ بۆ په‌كه‌كێ هه‌یه‌ و ده‌رفه‌ت هه‌یه‌ چالاكیێن خوه‌ یێن سیاسى و له‌شكرى ئه‌نجام بده‌ت و دیرۆكه‌كێ بۆ خوه‌ تۆمار كه‌ن و ده‌ڤه‌رێن خوه‌ رزگار بكه‌ن. نه‌ك رێكێ بۆ دوژمنى خوه‌ بكه‌ن هێرشا بینه‌ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ. جهێ حێبه‌تیێ ئه‌وه‌ هنده‌ك ئالیێن سیاسى و سازیێن راگه‌هاندنێ ل هه‌رێما كوردستانێ، كو پشكه‌كن ل ده‌سهه‌لاتێ پشته‌ڤانیا ڤێ سیاسه‌تا خیانه‌تكاریا په‌كه‌كێ دكه‌ن و بۆ خوه‌ ب ده‌لیڤه‌ زانى پارتى دیمۆكراتى كوردستان گونه‌هبار بكه‌ن كو په‌یوه‌ندیێن دبلۆماسى و ئابوورى ل گه‌ل توركیا هه‌نه‌. لێ ده‌ستێوه‌ردانێن راسته‌وخۆ یێن ئیراق و ئیرانێ نابینن و په‌یوه‌ندیێن ل گه‌ل وان ب خزمه‌ت و ده‌سكه‌فت هژمار دكه‌ن. دیاره‌ داسیێ د چاڤێن خه‌لكى دا دبینن و گاسنى د چاڤێن خوه‌ دا نابینن …!

ل ڤى سه‌رده‌مى كه‌سایه‌تیێن سیاسى د ناڤ حزبان دا دهێنه‌ پێگه‌هاندن و ستراتیژیه‌كێ دكه‌نه‌ رێكا بده‌ستڤه‌ئینانا ئارمانجێن حزبا بۆ هاتیه‌ دامه‌زراندن و فێرى ڕه‌وشت و داب و نه‌رتێن سیاسى و كارگێرى و جڤاكى دبن، مه‌سعود بارزانى كو نها سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ و پارتى دیموكراتى كوردستانه‌ د كووراتیا جڤاكێ پاقژ و پڕ ڕه‌وشتێ مرۆڤایه‌تى و ئه‌خلاقێ كوردستانێ گه‌هشتیه‌ و د ناڤ مالباتا بارزان كو قوتابخانا ره‌وشت به‌رزیێ و نه‌ته‌وایه‌تیێ و سیاسى یا كوردستانێ یه‌ هاتیه‌ د ناڤ گۆره‌پانا سیاسى دا و په‌روه‌ردا رێبازا پیرۆزا بارزانیێ نه‌مره‌ كو ب وێ رێبازێ گه‌لێ كورد فێرى ڤان ره‌وشت و لێبۆرین و پێكڤه‌ ژیانێ بوویه‌، له‌وما هه‌رده‌م ب رێنمایێن وى برایه‌تى و ئێكرێزى دابین بوویه‌ و ب وێ برایه‌تى و ئێكرێزیا گه‌لێ كورد سه‌ركه‌فتن و ده‌سكه‌فتێن نه‌ته‌وى بده‌ستڤه‌ ئینانه‌. هه‌ر ل ده‌سپێكا سه‌رهه‌لدانا شۆره‌شێن نه‌ته‌وى ل باشوورێ كوردستانێ ل شۆره‌شێن بارزان هه‌تا نها ب نیازپاكیا كوردان كو داخوازا مافێن خوه‌ یێن ره‌وا كریه‌ ب ره‌نگه‌كێ ئاشتیانه‌ ده‌سهه‌لاتدارێن عیراقێ به‌رۆڤاژى ره‌فتار كریه‌ و هه‌مى سنوور و ره‌وشتێن سیاسه‌تێ و ركابه‌ریێ به‌زاندینه‌ و هه‌رده‌م وه‌كى دوژمن سه‌ره‌ده‌رى دگه‌ل كریه‌، ئه‌گه‌ر كوردان خه‌باتا چه‌كدارى ژى كربیت هه‌ر پێخه‌مه‌ت ئاشته‌وایا نشتیمانى بوویه‌ هه‌ر وه‌كى بارزانى نه‌مر كه‌ره‌مكرى (ئه‌م شه‌رى دكه‌ین پێخه‌مه‌ت نه‌مانا شه‌رى)، ئه‌گه‌ر وان جار جار په‌یاما ئاشتیێ دگه‌ل مه‌ بلند كربیت یان ب نه‌چارى بوویه‌ یان ژبۆ دارشتنا پیلانا و دروستكرنا دوبه‌ره‌كیێ بوویه‌ د ناڤبه‌را سه‌ركردایه‌تیا بزاڤا رزگارخوازیا كوردى هه‌روه‌كى (عبدالكریم قاسمى) ل ده‌سپێك و ناڤه‌راستا سالێن 1960 ژ سۆز و په‌یمانێن خوه‌ لێڤه‌ بووى و شه‌ر هه‌لكرى و دوبه‌ره‌كى دروست كری، یان رژێما به‌عس پشتى رێكه‌فتنا 11ێ ئادارا 1970ێ پیلانا رێكه‌فتنا خیانه‌تكاریا (الجزائیر) ل سالا 1975 به‌ستى. ل سه‌رده‌مێ شۆره‌شا گۆلانا نشتیمانى ژى (1976 – 1988) دیسان ب سه‌رپه‌رشتى و رێنمایێن سه‌رۆك بارزانى سه‌ره‌ده‌ریا كوردم سه‌ره‌ده‌ریه‌كا مرۆڤایه‌تى بوویه‌ ل دووڤ یاسا و پره‌نسیپێن نیڤده‌وله‌تى وه‌كى پاراستنا سه‌ر و مالێ سڤیلا و رێزگرتنا جه‌نازێن كوشتیا و دیلان، به‌رۆڤاژى ره‌فتارێن رژێمێ كو ئه‌نفال و كیمیاباران دژى كوردان بكار دئینا. پشتى ئازادیا عیراقێ ژى دیسان هه‌لویستێ كوردان ل سه‌ر وێ رێكێ به‌رده‌وام بوو و نه‌به‌س ب ئاره‌زوومه‌ندانه‌ مانه‌ڤه‌ دگه‌ل عیراقێ هه‌لبژارت به‌لكى ب هه‌ولێن سه‌رۆك بارزانى ناكۆكیێن د ناڤبه‌را حزب و لایه‌نێن سیاسى یێن عیراقێ هاتنه‌ چاره‌سه‌ركرن و ده‌وله‌تا عیراقێ ژ هه‌لوه‌شاندنێ و شه‌رێن ناڤخۆیى رزگار كر بۆ نموونه‌، پشتى ده‌ركه‌فتنا ئه‌نجامێن هه‌لبژاردنێن گشتى یێن سالا 2010 ناكۆكیه‌كا دژوار كه‌فته‌ د ناڤبه‌را حزب و پێكهاتێن عه‌ره‌بێن عیراقێ و ب ده‌سپێشخه‌ریێن وه‌لاتێن زلهێز و هه‌رێمى نه‌گه‌هشتنه‌ چ ئه‌نجامان، سه‌رۆك بارزانى ب ده‌ستپێشخه‌ریه‌كێ هه‌مى ئالیێن ناكۆكی گه‌هاندنه‌ ئێك و د ناڤ حكوومه‌ته‌كێ دا كۆمكرن، لێ پاداشتا ڤى ئه‌ركێ وه‌لات پارێزى و مرۆڤایه‌تیێ سه‌رۆك بارزانى و گه‌لێ كورد ده‌سهه‌لاتدارێن عیراقێ گه‌فێن له‌شكركێشى بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و پاشان بڕینا پشكا پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ ل چه‌ك و هاریكاریان تا گه‌هشته‌ بڕینا بۆدجه‌ و مووچێ خه‌لكێ كوردستانێ بوو. ب ره‌نگه‌كێ گشتى زۆربه‌رى هه‌ره‌ زۆریا سیاسیێن عیراقێ ب چاڤێ دۆژمنكارانه‌ سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل سه‌رۆك بارزانى و گه‌لێ كورد دكه‌ن.
ب ڕه‌نگه‌كێ گشتى سیاسه‌تا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى هه‌رده‌م یا میانڕه‌و بوویه‌ و د خزمه‌تا مرۆڤایه‌تیێ و نشتیمانیێ و دۆستایه‌تیێ بوویه‌ و چ جاران ل تۆلڤه‌كرنێ نه‌گه‌ریایه‌ و به‌رۆڤاژى ره‌فتارێن دوژمن و ركه‌به‌را سه‌ره‌ده‌رى كریه‌ له‌وما هه‌رده‌م یا سه‌ركه‌فتى بوویه‌.

ل 26 گۆلانێ دێ بیرهاتنا تێپه‌ربوونا چل ساڵان ب سه‌ر ده‌ستپێكرنا چریسكا شۆره‌شا گۆلانا نشتیمانی و پێشكه‌فتنخواز دكه‌ین، ئه‌و شۆره‌شا خه‌ونێن دوژمنا یێن ب پیلانێن نیڤده‌وله‌تی دژی بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی ل 6/3/1975 ل جه‌زائیر دارشتین، كرنه‌ خه‌ون و خه‌یال و هه‌لوه‌شاندن، چونكو پشتی رێكه‌فتنا ره‌شا جه‌زائیر د ناڤبه‌را عیراق و ئیرانێ دا، دوژمنان وه‌سا هزر دكر چ شۆره‌شێن دیتر ب ناڤێ كوردان سه‌ر هه‌لناده‌نه‌ڤه‌. لێ باوه‌ریا موكما خه‌لكێ كوردستانێ ب دۆزا خوه‌ یا ره‌وایا نه‌ته‌وه‌یی و بلیمه‌تی و شاره‌زایی یا سه‌ركردایه‌تیا بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی ب سه‌رپه‌رشتیا پارتی دیمۆكراتی كوردستان و رێنمایێن بارزانیێ نه‌مر و ب سه‌رۆكاتیا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی پشتی چه‌ند هه‌یڤه‌كا ب شێوازه‌كێ پێشكه‌فتیتر و كاریگه‌ریه‌كا زۆرتر شۆره‌شا گۆلانی به‌رپا بوو.
ژلایێ له‌شكری ڤه‌ شۆره‌شا گۆلانێ سه‌ركه‌فتن و داستانێن هه‌ره‌ مه‌زن تۆماركرن و ژلایێ سیاسی و رێكخستنێن پارتایه‌تی ژی قووناغه‌كا نوو ده‌ست پێ كر و وه‌كی به‌رسڤه‌ك بۆ پیلانێن دوژمنان د ناڤا جه‌رگێ دوژمنی دا چالاكیێن له‌شكری و رێكخستنی هاتنه‌ ئه‌نجامدان. ئه‌گه‌ر شۆره‌شا مه‌زنا ئیلۆنێ ل سالا 1961 بناغه‌ و هیڤی یێن ده‌وله‌تبوونا كوردستانێ دانابیت، شۆره‌شا گۆلانێ ئه‌و رێكا شۆره‌شا ئیلۆلێ دروستكری ڤه‌وژارت و دۆزا سیاسی یا كوردی به‌ره‌ڤ قووناغه‌كا باشتر ڤه‌گۆهاست، چونكو ل رۆژێن شۆره‌شا گۆلانێ ره‌وشه‌نبیریا نه‌ته‌وه‌یی و نشتیمانی و شۆره‌شگێری و ره‌وشه‌نبیری د ناڤ خه‌لكێ كوردستانێ دا ب به‌رفره‌هی به‌لاڤ بوو و ئۆمێده‌كا زۆر بۆ خه‌لكی دروست، كو باوه‌ری ب دۆزا خوه‌ هه‌بیت و هیڤیێن ده‌وله‌تبوونێ نێزیكتر كرن، ژ لایێ ناڤخۆیی یا شۆره‌شێ ژی ب ئه‌ندازیاریا ئیدریس بارزانیێ نه‌مر دوبه‌ره‌كیا د ناڤ حزب و لایه‌نێن سیاسی دا نه‌هێلا و هه‌می لایه‌ن دبن ئێك چادرا شۆره‌شێ كۆم كرن و به‌ره‌یێ كوردستانێ دامه‌زراند. ب ڤێ ئێكگرتنێ هیڤیێن گه‌ش گه‌شتر بوون و هه‌تا گه‌هشتیه‌ وی ئاستی ل سالا 1991 سه‌رهه‌لدانا پیرۆز به‌رپا ببیت و په‌رله‌مان و حوكمه‌ت بهێنه‌ دامه‌زراندن.
ب ڤێ هه‌لكه‌فتێ فه‌ره‌ لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانێ بۆ هزر و گیانێ شۆره‌شا گۆلانێ بزڤڕن و ئێكرێزیێ دروست بكه‌نه‌ڤه‌، داكو ئه‌و رێكا وێ شۆره‌شێ بۆ سه‌ربه‌خۆیێ ڤه‌وژارتی به‌رفره‌هتر بكه‌ین و بگه‌هینه‌ قووناغا داویێ یا ده‌وله‌تبوونێ و پشتگیریا پرۆژێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی بكه‌ین یێ ریفراندۆم و سه‌رخوه‌بوونێ. چنكو ئه‌ڤ قووناغا نها ئه‌م تێدا زۆر ساناهیتره‌ ژ قووناغێن بۆری و هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر ئاستێن دبلۆماسی پشته‌ڤانیه‌كا نیڤده‌وله‌تی هه‌یه‌ و ل سه‌ر ئاستێ له‌شكری ژی پێشمه‌رگێ كوردستانێ بوویه‌ هێزه‌كا دان پێدانكری ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ و سه‌ركه‌فتنێن هه‌ره‌ مه‌زن دژی تیرۆرستێن داعش تۆمار كرینه‌. ژ لایێ ره‌وشه‌نبیری و جڤاكی ژی دیسان هه‌رێما كوردستانێ قووناغێن باش بڕینه‌ و ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ ژی چ به‌هانه‌ نه‌ماینه‌ بۆ مانا كوردان د ناڤ عیراقێ دا، چونكو ده‌وله‌تا عیراقێ ب پراكتیك هاتیه‌ دابه‌شكرن و حوكمه‌تا عیراقێ شیانێن پاراستنا سازیێن خوه‌ ژی نه‌ماینه‌ و ده‌وله‌تا عیراقێ كه‌فتیه‌ د ده‌ستێ چه‌ند كه‌سه‌كان دان و یاسا و دستوور بووینه‌ لاستیك د ده‌ستێ وان كه‌سان دا. ژ لایه‌كێ دی سنوورێن رێكه‌فتنا ( سایكس – پیكۆ) ژی به‌ری سه‌د سالان دانانی هاتینه‌ هه‌لوه‌شاندن.
ئه‌ڤ هه‌موو فاكته‌ره‌ و چه‌ندین فاكته‌رێن دی هه‌نه‌ بۆ ئه‌نجامدانا ریفراندۆمێ بۆ سه‌ربه‌خۆیی یا كوردستانێ و تاكه‌ ئاسته‌نگا مای دوبه‌ره‌كیا لایه‌نێن سیاسی یێن كوردی نه‌ و پێدڤی یه‌ بۆ به‌رژه‌وه‌ندا گشتی یا خه‌لكێ كوردستانێ ئاریشێن ناڤخۆیی بده‌نه‌ لایه‌كی و كار ل سه‌ر ریفراندۆم و سه‌رخۆه‌بوونێ بهێـته‌ كرن، داكو ڤێ قووناغێ ژی ده‌رباس بكه‌ین و هیڤی یه‌ هه‌ره‌ دێرینا خه‌لكێ كوردستانێ بجه بهێت و پشتی سه‌رخۆبوونێ دێ شێن ب ره‌نگه‌كێ شارستانێ هه‌ڤڕكیا حزبایه‌تی و گه‌نگه‌شێ ل سه‌ر ئاریشێن ناڤخۆیی بكه‌ین. وی ده‌می گرنگ نینه‌ كیژ حزب ده‌ستهه‌لاتێ وه‌ربگریت یان چ رێكه‌فتنه‌ك بهێته‌ كرن، چونكو مه‌ترسی ل سه‌ر كوردستانێ نامینن و بلا وی ده‌می گه‌ل و هه‌لبژارتن دادوه‌ر بن.

ملله‌تێ كورد ب درێژاهیا سه‌د سالایه‌ شه‌رێ ئازادیێ دكه‌ت، بۆ رزگاركانا كوردستانا پارڤه‌كری ل سه‌ر چار وه‌لاتان پشتی رێكه‌فتنا (سایكس – پیكۆ)، د ڤان شه‌ران دا دۆژمنێن كوردستانێ هه‌موو ره‌نگێن چه‌كێن خوه‌ یێن به‌رده‌ست بكارئیناینه‌ ، ژوانا چه‌كێن قه‌ده‌غه‌كریێن نێڤ ده‌وله‌تی وه‌كی جورێن كیمیایی و بووینه‌ ئه‌گه‌رێ شه‌هیدبوون و برینداربوونا ب ده‌هان هزاران. لێ ملله‌تێ كورد سه‌ره‌رایی ڤێ چه‌ندێ شیا ته‌حه‌دایێ بكه‌ت و خۆرابگریت و مۆركا خوه‌ یا نه‌ته‌وی بپارێزیت تا ل دووماهیێ ل باشوورێ كوردستانێ بوویه‌ خودان په‌رله‌مان و حوكمه‌ت و ده‌سكه‌فتێن نه‌ته‌وی. لێ جاره‌كا دی درنده‌ترین هێزا تیرۆرستیا جیهانی (داعش) هه‌موو شیانێن خوه‌ دژی خه‌لكێ كوردستانێ بكارئینان بۆ ژناڤبرنا ده‌سكه‌فتێن نه‌ته‌وی یێن كورد، لێ به‌رۆڤاژی ده‌ڤه‌رێن دیتر یێن عیراقێ و سووریا كو توشی مه‌زنترین شكه‌ستێن له‌شكری بووین به‌رامبه‌ر ڤان تیرۆرستان پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ مه‌زنترین سه‌ركه‌فتن تۆمارن و بوینه‌ جهێ حیبه‌تیا جیهانێ و پرانیا ئاخا باشوورێ كوردستانێ ب خوینێ پاراست سه‌ره‌رای شیانێن وان یێن ماددی و له‌شكری و بكارئینان چه‌كێن كیمیایی. لێ ئیرادا خه‌لكێ كوردستانێ و پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان ل ئیراده‌ و چه‌كێن وان بهێزتره‌ و ڤان سه‌ركه‌فتنا كوردستان ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ به‌ه‌رف قوَناغه‌كا زۆر باش بر و پشته‌ڤانیه‌كا نێڤ ده‌وله‌تی په‌یدا كر بۆ سه‌ربه‌خۆیێ. لێ چه‌كێ كیمیایێ كوردان ئه‌وێ ب درێژاهیا دیرۆكێ دۆژمنان ل كوردستانێ چاندی ل چه‌كێ كیمیایێ دۆژمنان بهێزتره‌ و خه‌لكێ كوردستانێ خوه‌ ل به‌ر ناگرین ئه‌وژی (دوبه‌ره‌كی) یا حزب و لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانێ و فه‌رتركرنا به‌رژه‌وه‌ندێن حزبی ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی، ل جهێ كو ئێكگرتنه‌كا سه‌رتاسه‌ری دروست بكه‌ن بۆ گاڤێن سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ و ژ ده‌ست نه‌دانا ڤێ ده‌رفه‌تا زێرینا نهو بۆ خه‌لكێ كوردستانێ هاتیه‌ پێش ئه‌جندایێن دۆژمنا بجه دئینن و پیلانا دژی ئێك دادرێژن. هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌زێ گه‌شبینم و من باوه‌ر كو ئیرادا خه‌لكێ كوردستانێ ژ وێ چه‌ندێ بهێزتره‌ و ره‌وشه‌نبیریا نه‌ته‌وی یا خه‌لكێ كوردستانێ گه‌هشتیه‌ وی ئاستێ وان پیلانان ب هه‌لوه‌شینیت، لێ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ سه‌نگا سیاسی كوردستانێ دێ كێم كه‌ت. له‌وما ده‌م هاتی یه‌ چه‌وا خه‌لكێ كوردستانێ خوه‌ ل به‌ر چه‌كێ كیمیایێ دۆژمنان گرتیه‌ وه‌سا به‌ره‌ڤ ئێكگرتنه‌كا سه‌رتاسه‌ری بچیت و ب ده‌ستێن خوه‌ چه‌كێ خوه‌ یێ كیمیایی ب دۆژمنانڤه‌ بپه‌قینیت و نه‌ك ب خوه‌ڤه‌ بپه‌قینین و هێڤێنێ وێ ژی نه‌هێلیت تا پرۆژێ سه‌رۆك بارزانی بۆ سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ بجه بهێت كو هیڤیا هه‌موو خه‌لكێ وه‌لات پارێز و نشتیمان په‌روه‌رێ كوردستانێ یه‌ و بۆ وێ چه‌ندێ خه‌بات كریه‌ و قوَربانی داینه‌.

راگه‌هاندن ئامرازێ گه‌هاندنا په‌یامێ یه‌ وه‌كو خوه‌، لێ هه‌ر ده‌مه‌كی شێوازێ خوه‌ بۆ راگه‌هاندنێ هه‌یه‌. وه‌كو ده‌مێن ئاسایی و ئالۆزیاندا وه‌كو جه‌نگان بتایبه‌ت ل ده‌مێن شه‌رێن دژی دۆژمنه‌كێ بیانی. ئه‌م دزانین ئازادی و دیموكراسیه‌تا هه‌رێما كوردستانێ فره‌ هزی و حزبی دروست كریه‌ ئه‌ڤه‌ژی جهێ شانازیێ یه‌ كو كوردستان د ناڤ ده‌ڤه‌ره‌كا خودان جڤاكێن هزر گرتی و خوه‌ سه‌پاندن و ره‌گه‌ز په‌رستی دا یه‌ شیایه‌ ڤێ دیموكراسیێ و ئازادیێ دابین بكه‌ت و په‌یڕه‌و بكه‌ت. سه‌ر ڤێ چه‌ندێ را د قه‌یرانه‌كا دژوارا ئابووری و سیاسی دا یا شه‌رێ مه‌زنترین و بهێزترین هێزا تیرۆرستیا جیهانی دكه‌ت كو (داعش) و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن ژی تۆمار كرینه‌ كو پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ بوینه‌ سومبلێن خۆراگری و مێرخاسیێ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ، ئه‌ڤه‌ژی شانازیه‌كا دیترا مه‌زنه‌. لێ مخابن هنده‌ك كه‌نالێن راگه‌هاندنا حزبان بۆ به‌رژه‌وه‌ندێن حزبێن خوه‌ مینا راگه‌هاندنا دۆژمنان هه‌ول دده‌ن و ریكلامێ دكه‌ن و بچووكترین پێشڤه‌هاتنا دوژمنان دكه‌نه‌ مه‌زنترین مانشێتێن خوه‌ و بۆ به‌رژه‌وه‌ندا دۆژمنی مێشێ دكه‌نه‌ گامێش و پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ ب پێشمه‌رگه‌هێن حزبه‌كێ دده‌نه‌ نیاسین، داكو شكه‌ستنه‌كێ بێخنه‌ پال وێ حزبێ ره‌نگه‌ ب دیتنا وان جهێ شانازیێ بیت. ئه‌ڤ چه‌نده‌ ئه‌ڤرۆ بۆ من دیار بوو ده‌مێ چه‌كدارینَ تیرۆرستێن ( داعش ) ب درێژاهیا نێزیكی ( 100 كم ) ل میحوه‌رێن ( تلسقوف و ناوه‌ران و باشیك و خازر ) هێرشه‌كا به‌رفره‌ه ئینایه‌ سه‌ر سه‌رنگه‌رێن پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ، هه‌رچه‌نده‌ به‌رگری و خۆراگریا پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ رێگری ل سه‌ركه‌فتنا دۆژمنی گرت و دربێن مه‌زن گه‌هاندینه‌ تیرۆرستان، لێ به‌ری شه‌ر ب دووماهی بهێت هنده‌ك ژ وان كه‌نالان ب ره‌نگه‌كێ نه‌ راسته‌وخۆ ریكلام بۆ ڤان تیرۆرستان كریه‌ و هێرشان وان ب سه‌ركه‌فتیانه‌ به‌لاڤ كریه‌. بۆ نمونه‌ ل مالپه‌رێ (میلله‌ت پرێس ) دا هاتیه‌ ناحیا تلسقوف ب ته‌مامی كه‌فتیه‌ دده‌ستێ داعشێ دا و فه‌رمانده‌یه‌كێ پارتی یێ هێزا دژی تیرۆرێ ده‌ڤه‌ر بجه هێلایه‌ و ره‌ڤی یه‌، ئه‌رێ ئه‌ڤه‌ راگه‌هاندنه‌ د به‌رژه‌وه‌ندا نه‌ته‌وه‌یی دایه‌ یان به‌رۆڤاژی. . ! ئه‌ز باوه‌ر ناكه‌م وه‌سا بیت، لێ ئه‌گه‌ر وه‌سا ژی نه‌بیت د ڤان كاودانان دا راگه‌هاندنا مه‌ بڤی ره‌نگی ره‌فتارێ بكه‌ت چونكی خزمه‌تا دوژمنی یه‌ و ترستاندنا خه‌لكی یه‌. لێ دیاره‌ هێشتا ئه‌و حزبێن پشته‌ڤانیا ڤان سازیێن راگه‌هاندنێ دكه‌ن به‌رژه‌وندێن حزبایه‌تی مه‌زنتر دكه‌ن ژ به‌رژه‌وه‌ندێن نه‌ته‌وه‌یی و نشتیمانی و ب ڤی ره‌نگی هاتینه‌ په‌روه‌رده‌كرن و ل نك وان هه‌ر بزاڤه‌كا خزمه‌تا حزبایه‌تی تێدا هه‌بت پشته‌ڤانیێ لێ دكه‌ن و خوه‌ ئه‌گه‌ر زیان پێ بگه‌هته‌ به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وه‌یی، ژلایه‌كێ دیتر به‌ری چه‌ند رۆژه‌كا ده‌مێ پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ سه‌ركه‌فتن و داستانه‌كا هه‌ره‌ مه‌زن دژی وان تیرۆرستان تۆماركری ل ئازاكرنا گوندێ به‌شیر به‌ری هه‌ر لایه‌نه‌كی و راگه‌هاندنه‌كێ پارتی و راگه‌هاندنا وێ ده‌ست خوه‌شی ل پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ كر و چ جاران راگه‌هاندنا پارتی ل ده‌ڤه‌رێن هنده‌ك لایه‌ن بۆ خوه‌ هژمار دكه‌ن ب مینا وان به‌حسێ سه‌ركه‌فتنێن دۆژمنی نه‌كریه‌ و به‌رۆڤای پشته‌ڤانی لێ كریه‌ و دهاوارا وان چوویه‌. مخابن ئه‌ڤ راگه‌هاندنێن د كاودانێن به‌رته‌نگ دا ل ده‌لیڤه‌كێ دگه‌ریێن بۆ حزبا به‌رامبه‌ر و هه‌ر شكه‌ستنه‌كا هه‌بیت بۆ لایه‌نێ به‌رامبه‌ر هژمار دكه‌ن و سه‌ركه‌فتنا ژی به‌رۆڤای دیار دكه‌ن لێ دیاره‌ ئه‌ڤه‌ په‌روه‌رده‌یا وان حزبانه‌ و په‌روه‌ده‌یا پارتی ژی ب ڤی ره‌نگی یه‌ كو هه‌رده‌م دخزمه‌تا گه‌ل و وه‌لاتی و پاراستنا كوردستانێ دا بیت و بڤان ره‌نگه‌ مانشێتان لاواز نابیت و گه‌ل ژی راستیێ دزانیت هه‌ر وه‌كو كورد دبێژن (سه‌ د ره‌ویت و كاروان د بوریت) پارتی ژی دێ به‌رده‌وام بیت ل سه‌ر سیاسه‌ت و ره‌وشتێ خوه‌ یێ كوردایه‌تی تاكو ژناڤبرنا تیرۆرستێن (داعش) و سه‌ركه‌فتنا ئێكجاره‌كی كو ده‌وله‌تا كوردستانی یه‌.

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی وه‌كو كه‌س د ناڤ ژینگه‌هه‌كا سیاسی و مالباته‌كا كورد په‌روه‌ر و پارێزه‌رێن به‌رژه‌وه‌ندێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی دا په‌یدابوویه‌ و هه‌لكه‌فتی یه‌ و بن كارتێكرنا رێباز و رێنمایێن بابێ خوه‌ و بابێ دیرۆكی و كنیاتیێ نه‌ته‌وا كورد مسته‌فا بارزانی هاتیه‌ د ناڤ قادا خه‌باتا نه‌ته‌وایه‌تی یا كوردی دا، ئه‌و بابێ هه‌موو ژیانا خوه‌ و مالبات و ده‌ڤه‌را خوه‌ كریه‌ قوَربانی دابینكرن و پاراستنا مافێن نه‌ته‌وه‌یێن گه‌لێ كورد و دامه‌زراندنا ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ. بۆ رێكخستن و نێزیكرنا رێكا ڤێ چه‌ندێ د كاودانێن هه‌ره‌ به‌رته‌سك دا یێن سیاسی و جڤاكی و ره‌وشه‌نبیری. .. هتد، پارتی دیموكراتی كوردستان دامه‌زراندی. سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی ژی درێژه‌پێده‌ر و ته‌ماكارێ وێ هزر و رێبازا بارزانی یێ نه‌نه‌مره‌. پشتی نێزیكی حه‌فتێ سالێن خه‌بات و قوَربانیدانا پارتی پڕانیا رێكا سه‌رخوَبوونا كوردستانێ هاتیه‌ بڕین و ئه‌م ل ده‌روازا رێكێ داینه‌ یان بریاردان به‌ره‌ڤ سه‌ركه‌فتنا ئێك جاره‌كی یان بریاردان به‌ره‌ڤ پاشڤه‌هاتنه‌ڤه‌یه‌كێ مینا یاریا (زارێ و ماری پێسركێ ) كو بكه‌ڤیته‌ د ده‌ڤێ ماری دا و دیار نینه‌ كه‌نگێ دێ گه‌هینه‌ڤ وێ ده‌روازێ. نهو زۆر جاران د جڤاكێ كوردستانێ دا گازنده‌ ل نه‌بوونا پاداشت و سزایان دهێته‌ كرن، هه‌تا رادده‌كێ زۆر ئه‌ڤ چه‌نده‌ راسته‌ لێ پێدڤی یه‌ ئه‌م وه‌كو تاكێن كوردستانی ب هۆربینی و دووربینی هه‌لسه‌نگاندنا كه‌سایه‌تی و لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانێ بكه‌ین و بزانین كی هه‌ژی پاداشتكرنێ یه‌ و كی سزادانێ و كی دێ مه‌ ل ده‌ڤێ ماری پارێزیت و كی دێ مه‌ ل پێستركێ سه‌رئێخیت. بێ شك سه‌رۆك بارزانی هه‌لگرێ پێستركا بلندكرنا كوردستانێ یه‌ به‌ره‌ڤ سه‌رخۆه‌بوونێ هه‌روه‌كی ل درێژاهیا دیرۆكێ پارتی و بارزانی ب پشته‌ڤانیا گه‌لێ كورد كوردستان ل هه‌موو ئاسته‌نگان ده‌رباز كریه‌. له‌وما گه‌لێ كورد نهوَ ژی پالپشتێ پرۆژێ سه‌رۆك بارزانی یه‌ بۆ سه‌رخۆبوونا كوردستانێ د رێكا راپرسیه‌كا دیموكراتیانه‌ دا و گوه ناده‌ته‌ وان كه‌س و لایه‌نێن بۆ بجه ئینانا ئه‌جندایێن خه‌لكه‌كێ دیتر نه‌راسته‌وخۆ به‌هانه‌یێن بێ بنه‌ما بۆ پرۆسا راپرسیێ ڤه‌دبینن و ژبه‌ر هێزا گه‌لێ كورد جورئه‌تێ ناده‌نه‌ خوه‌ ب ئاشكرایی هه‌ڤدژیێ بكه‌ن، پشكه‌كا ڤێ هه‌ڤدژیا وان یا نه‌راسته‌وخۆ كه‌رب و كینه‌ به‌رامبه‌ر كه‌سایه‌تیا سه‌رۆك بارزانی یه‌ و چاڤ پێ نه‌ڕابوونا وان نه‌فس نزمایه‌ به‌رامبه‌ری وی چیایێ به‌رخوه‌دان و پارێزڤانێ به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌ویی. لێ گه‌لێ كورد گه‌هشتی یه‌ وێ راستیێ كو مه‌به‌ستا سه‌رۆك بارزانی پاراستنا كوردستانێ و دامه‌زراندنا ده‌وله‌ته‌كا كوردستانێ یه‌ نه‌ك خوه‌ سه‌پاندنا ل سه‌ر سه‌رۆكاتیا كوردستانێ. له‌وما پاداشتێ خه‌بات و قوَربانی و خه‌مخۆریا سه‌رۆك بارزانی ژپێخه‌مه‌ت كورد و كوردستانێ دێ ده‌وله‌تا سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ بیت و بهێزا گه‌لێ كورد پیلانێن نافخۆیی و ده‌ره‌كی یێن دژی ڤێ چه‌ندێ دێ هه‌لوه‌شیێن و دارێژه‌رێن وان دێ شه‌رمزار بن. نه‌خاسمه‌ پشتی ره‌وشا سیاسی و ئارامیا عێراقێ رۆژ بۆ رۆژێ به‌ره‌ڤ خراپتر دچیت و شوَفینییه‌تا عه‌ره‌بێن عێراقێ دژی كوردستانێ بۆ سه‌رده‌مێن به‌رێ دزڤریت و ئه‌ڤرۆ ژی هه‌مان قه‌وانه‌ی ڤه‌دگێڕن و ئه‌گه‌ر بۆ وان ده‌لیڤه‌ چێ ببیت دێ ئه‌وا رژێما سه‌ددامێ دكتاتۆر ب سه‌ر گه‌لێ مه‌ ئینای دێ چنه‌ بیت و دێ بێژین “ره‌حمه‌ت ل گۆڕا كفن دزی”. و هه‌رێما كوردستانێ ژی ژلایێ سیاسی قوناغێن هه‌ره‌ باش بڕینه‌ و ژلایێ له‌شكری ژی سه‌ركه‌فتنێن پیشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ به‌رامبه‌ر بهێزتر تیرۆرستێن جیهانی ( داعش) جیهان حیبه‌تی كریه‌ و گه‌هشتیه‌ وێ باوه‌ریێ سه‌رخۆبوونا كوردستانێ كلیلا ئارامیا ده‌ڤه‌رێ یه‌.

رۆژا نه‌هێ ڤێ مه‌هێ بیره‌وه‌ریا سێزده‌ سالیا هه‌رفاندنا دكتاتۆریترین و شوَفینیترین رژێما رۆژهه‌لاتا ناڤین و بگره‌ ل جیهانێ ژی ده‌رباز دبن، ئه‌و ژی رژێما فاشستا به‌عسی یا سه‌ددامی یه‌ ل عێراقێ ، ئه‌و رژێما زێده‌تر سیه سالان بزۆری ده‌سهه‌لاتا خوه‌ ب سه‌ر عێراقێ سه‌پاندی و د وان سالان دا هه‌موو ره‌نگ و شێوازێن ڕه‌گه‌ز په‌رستیێ و كوشتن و وێرانكرنێ و شوفینیه‌تێ. .. . هتد دژی گه‌لێ عێراقێ و بتایبه‌ت گه‌لێ كورد بكار ئینای، داكو حزبا به‌عس و بتایبه‌ت سه‌ددامێ دكتاۆر ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتێ بمینیت تاكو گه‌هشتیه‌ بكارئینانا هه‌موو ره‌نگێن توند و تیژیێ و نووترین و بهێزتر چه‌كێن سه‌رده‌م و كیمیاییی یێن قه‌ده‌غه‌كری دژی گه‌لێ كورد و بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی كو بوینه‌ ئه‌گه‌رێ شه‌هیدبوون ب سه‌دان هزار وه‌لاتیێن كوردستانێ و هه‌مووێ و وێرانكرنا ب هزاران گوندان. ل دووماهیێ ئه‌ڤ ره‌فتار و سه‌ره‌ده‌ریێن نه‌مرۆڤانه‌ بوونه‌ ئه‌گه‌رێ بده‌نگڤه‌هاتنا جڤاكێن نیڤ ده‌وله‌تی تا بهێزا له‌شكری ب سه‌رپه‌رشتا وه‌لاتێن ئیكگرتیێن ئه‌مریكا ل چه‌ند رۆژه‌كان ل (9) ێ نیسانا (2003) ل ناڤه‌ندا به‌غدایا پایته‌خت ب پالپشتیا خه‌لكێ جه‌گه‌ر سۆتی په‌یكه‌رێ دكتاتۆری هاته‌ هه‌رفاندن و دووماهی ب ده‌سهه‌لاتا وێ رژێمێ ئینا. هه‌رچه‌نده‌ پشكه‌كا هه‌رێما كوردستانێ لسالا 1991 ێ ل وێ رژێمێ رزگار ببوو لێ ئه‌ڤ روودانه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ گۆڕینا شێوازێ ده‌سهه‌لاتداریا هه‌مووێ به‌ره‌ڤ دیموكراسیه‌ت و فیدرالیه‌تێ و رۆلێ كوردان ژی بهێزتر كه‌فت و ده‌سهه‌لاتداریا هه‌رێما كوردستانیً چویه‌ د چارچۆڤه‌كێ یاسایی و نیڤ ده‌وله‌تی دا. مخابن پشتی بوورینا سێزه‌ سالان بسه‌ر ئاڤاكرنا هه‌مووا نوو كوشتن و وێرانكرن دناڤ هه‌مووێ دا زێده‌تر بوویه‌، ئه‌ڤه‌ژی ژ ئه‌نجامێ هزرێن تۆلڤه‌كرنێ بووینه‌ ژلایێ پشكه‌كا زۆرا ده‌سهه‌لاتداریا نهو كو زۆرینه‌یا شیعه‌ مه‌زهه‌به‌ به‌رامبه‌ر سوننه‌ مه‌زهه‌بان بێ كو بۆ دستووری و رێكه‌فتنێن سیاسی بزڤرن و گاڤه‌كه‌ به‌ره‌ڤ خوه‌ سه‌پاندنێ ل سه‌ر ده‌سهه‌لاتا هه‌مووێ ژلایێ زۆرینه‌یا شیعی و بتایبه‌ت حزبا ده‌عوه‌. ژ لایه‌كێ دیتر گاڤ هاڤێتنه‌ به‌ره‌ڤ سه‌رهه‌لدانه‌ڤه‌یا دكتاتۆریه‌ته‌كا دیتر ل هه‌مووێ و ب شیعه‌كرنا له‌شكرێ هه‌مووێ بناڤێ (حه‌شدا شه‌عبی ) و مه‌زنتر كرن و پیرۆزتر كرنا بریار و راسپاردێن مه‌رجه‌عێن خوه‌ یێن ئایینی ل یاسا و دستوورێ ده‌وله‌تێ و بریارێن په‌رله‌مانی و. .. هتد. دڤێره‌دا دیار دبیت هێشتا ڤان ده‌سهه‌لادارا په‌ند و وانه‌ ل ده‌سهه‌لاتدار و رژێما دكتاتۆریا به‌رێ یا هه‌مووێ وه‌رنه‌گرتینه‌، كا چه‌وا هاتنه‌ ژناڤبرن و شه‌مه‌زاركرن و رووره‌شكرن ژلایێ خه‌لكێ هه‌مووێ و كۆمه‌لگه‌هێ نیڤ ده‌وله‌تی و دیرۆكێ. ئه‌گه‌ر ده‌سهه‌لاتدارێن نهوَ بخوه‌دا نه‌چیته‌ڤه‌ و به‌رده‌وامیێ بڤێ سیاسه‌تا خوه‌ بده‌ت دێ هه‌مان پاشه‌رۆژ هه‌بیت و ل ده‌مه‌كێ زۆر نێزیك دا دابه‌شبوونا هه‌مووێ دێ كه‌ڤیته‌ د چارچوَڤێ نیڤ ده‌وله‌تی دا چنكو نهو هه‌مووا دابه‌شبوویه‌ ب سه‌ر سێ ده‌سهه‌لاتا ژبلی هه‌رێما كوردستانێ ده‌ستهه‌لاتا ب ناڤ ده‌وله‌تا ئیسلامی ( داعش ) و ده‌سهه‌تا شیعی. ژ بوَ ئارامی و پێكڤه‌ ژیانا هه‌موویان د هه‌مووه‌كا ئێكگرتی دا پێدڤی یه‌ بزۆترین ده‌م هه‌موو ئالیێن سیاسی یێن هه‌مووێ ب تایبه‌ت لایه‌نێ شیعی بۆ شه‌راكه‌تا سیاسی و دستوورێ هه‌رده‌میێ و دیموكراسیه‌ته‌كا راست و دروست و پێكڤه‌ ژیانێ بزڤڕن و داكو به‌ره‌ڤ ئارامی و ئاڤه‌دانیێ بچن و به‌رژه‌وه‌ندێن تائیفی ل به‌رژه‌وه‌ندێن نشتیمانی و نه‌ته‌وی مه‌زنتر نه‌كه‌ن ن بدیتنا من ئه‌ڤه‌ژی مه‌حاله‌ ل هه‌مووا خودان ئه‌ڤ سه‌ركردێن به‌رژه‌وه‌ند په‌رست و خوه‌ بلندتر دیتن ل دستووری و یاسایان بجه بهێت و كوردی ب ته‌مامی خوه‌ بۆ ڤان گۆرانكاریان به‌رهه‌ڤ بكه‌ن و پالپشتیا پرۆژی سه‌رۆك بارزانی بكه‌ن بۆ راپرسیێ و سه‌رخۆه‌بوونێ ل جهێ دژایه‌تیێ.

ل ڤی سه‌رده‌می سیاسه‌ت و كارگێری پێكڤه‌ هاتینه‌ گرێدان و ته‌مامكه‌رێن ئێكن، له‌وما پێدڤی یه‌ بۆ رێڤه‌برنا وه‌لاتی هه‌ردوو ئالی د هه‌ڤسه‌نگ بن و رێڤه‌به‌رێن وه‌لاتی د هه‌ردوو بوواراندا دشاره‌زا بن، ئه‌گه‌ر نه‌ شاره‌زایی د بوواره‌كی دا بووارێ دیتر دێ تۆشی شكه‌ستنێ كه‌تن. هه‌رێما كوردستانێ ده‌مێ نێزیكی بیست و چار سالایه‌ خودان په‌رله‌مان و حوكمه‌ت و پاشان سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ. لێ ئاڤابوونا حوكمه‌تێ ل سه‌ر ژێرخانه‌كا ( سفر ) یا ئابووری ده‌ست پێكر و ژلایێ سیاسی پتر یا شۆره‌شگێری بوو. ژبه‌ركو وان سیاسه‌تمه‌داران هه‌تا رادده‌كێ زۆر ب گیانێ شۆره‌شگێری و هه‌سته‌كا نه‌ته‌وی و نشتیمانی و ئه‌خلاقی هه‌رێم برێڤه‌ دبر، لێ سه‌ره‌رای هه‌بوونا گه‌نده‌لی و دزیكرنێ هه‌تا ژناڤبرنا رژێما عێراقێ ل سالا ( 2003) ێ یێ ب وی ئابووریێ كێم و هه‌بوونا هه‌ردوو گه‌مارۆیێن ئابووری یێن نیڤ ده‌وله‌تی و عێراقی ل سه‌ر هه‌رێمێ و هشكه‌سالیێ شیان حوكمه‌تێ برێڤه‌ ببه‌ن و مووچه‌یێن فه‌رمانبه‌ران ب رێك و پێكی دابین بكه‌ن، ژلایێ سیایی ژی د وان سالان دا كو دژوارترین و به‌رته‌سك ترین ده‌م بوون ب سه‌ر حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا هاتی، لێ ب شاره‌زاهی یا وان شیان ب سه‌ركه‌فتیانه‌ وێ قوَناغێ ده‌رباز بكه‌ن و دبلوماسیه‌تا كوردستانێ ل سه‌ر ئاستێ نافخۆیی و هه‌رێمایه‌تی و جیهانی زۆر به‌ره‌ڤ پێش چوون و په‌یوه‌ندیێن مۆكوم و درێژ خایه‌ن و دگه‌ل ژماره‌كا وه‌لاتان هاتنه‌ به‌ستن و بوویه‌ ئه‌گه‌رێ به‌ره‌ڤ پێشبرنا دۆزا سیاسی یا كوردی. پشتی حوكمه‌تا نوو یا عێراقێ ل سه‌ر سیسته‌مێ فیدرالی و دیموكراسیێ هاتینه‌ دامه‌زراندن، دیسان سیاسه‌تا كوردستانێ ب سه‌ركه‌فتیانه‌ سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل ره‌وشێ كر و روَله‌كێ ئه‌كتڤ و كاریگه‌ر د ئاڤاكرنا عێراقا نوو دا كێرا بتایه‌ت ژلایێ چه‌سپاندنا ده‌ستوورێ نوو یێ عێراقێ و پاراستنا مافێن نه‌ته‌وا كورد، ئه‌ڤه‌ژی جهێ شانازیێ یه‌ و ئه‌ڤ شانازیه‌ژی بۆ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی دزڤڕیت. لێ پشتی پشكه‌كا ده‌وله‌تا عێراقێ كه‌فتینه‌ دده‌ستێ كوردان دا و گه‌هشتنا پشكا دارایی یا هه‌رێمێ ژ لایێ عێراقێ تا رادده‌یه‌كێ زۆر پرانیا به‌رپرسێن هه‌رێمێ چ ئه‌وێن د ناڤ حوكمه‌تا عێراقا فیدرال یان ئه‌وێن دناڤ حوكمه‌تا هه‌رێمێ دا 100 % ڕه‌وشتێ خوه‌ یێ ئیداری گوهۆڕی و ل گیانێ نه‌ته‌وی و نشتیمانی و شوره‌شگێری كو ڕه‌وشتێ راستێ جڤاكێ كورده‌واریێ یه‌ و په‌روه‌رده‌یا بزاڤا رزگاریخوازیا سالێن به‌رێ یه‌ و به‌ره‌ڤ خوه‌ په‌رستن و خوه‌ تمامكرنێ و گه‌نده‌لیێ چوون، گه‌هشته‌ وی ئاستی كو به‌رپرسیاریێ نه‌ بۆ خزمه‌تێ و به‌رپرسیێ به‌رامبه‌ر كێشه‌ و ئاریشه‌ریێن جڤاكی و نه‌ته‌وه‌ی و وه‌لاتی بكاربینن به‌لی بۆ به‌رژه‌وه‌ندێن خۆ یێن تایبه‌ت بكار ئینا، له‌وما د ئه‌نجام دا دووركه‌فتن و ڤالاهیه‌كا زۆر د ناڤبه‌را حوكمه‌تێ و خه‌لكی دا دروست و باوه‌ریا خه‌لكی ب چ پرۆژه‌ و كار و بریارێن حوكمه‌تێ نه‌ما. ئه‌گه‌ر به‌راووردیه‌كێ د ناڤبه‌را كار و ئه‌ركێن سیاسی و ئیداری یێن هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ین ل ڤان چه‌ند سالێن بووری، دیار دبیت هه‌رێما كوردستانێ ژلایێ سیاسی بتایبه‌ت سیاسه‌تا هه‌رێمایه‌تی و نیڤ ده‌وله‌تی كو ژلایێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی هاتیه‌ دانان و برێڤه‌برن زۆرا سه‌ركه‌فتی بوویه‌، بۆ نموونه‌ د ڤان سالان دا ب ڤێ سیاسه‌تێ شیایه‌ ره‌ئیا زۆر وه‌لاتان ل بێ لایه‌نی و دوژمنایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ته‌ هاریكار و پشته‌ڤان نه‌به‌س بۆ كوردان وه‌ك هه‌رێم به‌لكو بۆ سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ ژی. لێ ژلایێ ئیداری و كارگێری حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌ركێ سه‌ره‌كیێ وێ خزمه‌تا وه‌لاتیان و بجه ئینانا یاسا و بریارا یه‌ و دابینكرنا دادوه‌ریا یاسایی و جڤاكی و پێدڤیێن خه‌لكی نه‌ و گه‌شه‌پێدانا ئابووری یا وه‌لاتی یه‌. لێ دڤان بووارن دا حوكمه‌ت توشی مه‌زنترین شكه‌ستن بوویه‌ و نه‌شیایه‌ ببیته‌ جهێ باوه‌ریا خه‌لكی و پشتی ڤێ قه‌یرانا ئابووری پرانیا خه‌لكی كابینێن حوكمه‌تێن هه‌رێمێ ل ده‌سپێكێ هه‌تا نهو ب كارگێریێن دووراندی و بكێرنه‌هاتی و گه‌نده‌لكار دزانن و پێدڤی یه‌ سه‌ركردێن مه‌ بله‌ز چاره‌سه‌ریه‌كا ریشه‌یی بكه‌ن و باشترین چاره‌سه‌ری ژی زوو بجه ئینانا بریارێن سه‌رۆك بارزانی نه‌ ده‌رباره‌ی گه‌نده‌لیێ و چاكسازیا و دوور كرنا هه‌ر كه‌سه‌كێ پلێن ده‌ڤه‌ردار و سه‌رڤه‌تر ل هه‌موو كابینێن حوكمه‌تێ دا هه‌بن ل كابینه‌كا نوو یا حوكمه‌تێ، دبیت هه‌موو ب كێر نه‌هاتی نه‌بن لێ رێژه‌یه‌كا زۆرا كێمه‌. داكو باوه‌ریا خه‌لكی ب سه‌ركردایه‌تیێ و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بزڤریته‌ڤه‌ نه‌خاسمه‌ ئه‌مێن به‌ره‌ڤ ده‌ربازبوون ژ ڤێ قوَناغێ دچین بۆ راپرسیێ و سه‌ربه‌خۆیی یێ ئه‌گه‌ر نه‌ دێ كاریگه‌ریێ ل وێ پرۆسێ ژی كه‌ت.

دناڤ نه‌ته‌وه‌ و جڤاكێن بێ ده‌وله‌ت دا مینا نه‌ته‌وه‌ و جڤاكێ كوردستانی هه‌بوون و خه‌باتا حزب و رێكخراوێن سیاسی ژ پێخه‌مه‌ت رێ خوه‌شكرنا گاڤێن ئازادی و رزگاری و سه‌ربه‌خۆیا گه‌ل و وه‌لاتی و گه‌هشتن ب ماف و ئارمانجێن نه‌ته‌وی یه‌. گه‌لێ كوردستانێ ژی ژ بوَ ڤێ ئارمانجێ هه‌ر زوو پارت و رێكخراوێن سیاسی دامه‌زراندی نه‌ و خه‌بات و قوَربانیێن زۆر بۆ داینه‌ ، لێ هه‌تا نهو ژبه‌ر فاكته‌ر و كاودانێن ده‌ڤه‌رێ و نافخۆیی نه‌شیایه‌ ڤی مافێ خوه‌ یێ ره‌وا و سروشتی بزڤرینیت. هه‌رچه‌نده‌ پشتی سه‌رهه‌لدانا پیرۆزا گه‌لێ مه‌ ل سالا 1991 شیا نیمچه‌ ئازادی و رزگاریه‌كێ ل باشوورێ كوردستانێ دابین بكه‌ت ، لێ هه‌موو سه‌نگا سیاسی ل سه‌ر راگرتنا وێ نیمچه‌ ئازاردی و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بوو، چنكو ژلایێ ئابووری و كارگێری ڤه‌ ژبه‌ر گه‌ماروَیا ئابووری یا نیڤ ده‌وله‌تی ل سه‌ر عیراقێ و گه‌ماروَیا عێراقێ ل سه‌ر هه‌رێمێ و ڤه‌كێشانا سازیێن میری ژلایێ حوكمه‌تا وی سه‌رده‌می یا عیراقێ ڤه‌. ژ لایێ سیاسی ژی هه‌لویستێن پڕانیا وه‌لاتێن جیهانێ دگه‌ل ئێك پارچه‌یی یا عێراقێ بوون و وه‌لاتێن ده‌وروبه‌رێن عێراقێ ژی ب هه‌موو شیانێن خوه‌ دژی ڤێ ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ بوون. له‌وما خوه‌ڕاگریا هه‌رێما كوردستانێ ل وی سه‌رده‌می ده‌سكه‌فته‌كێ هه‌ره‌ مه‌زنه‌ بۆ سه‌ركردایه‌تیا كوردستانی و ب تایبه‌ت جه‌نابێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی چنكو نه‌تنێ ب حیكمه‌تا وی مه‌ ئه‌و قوَناغ ده‌رباز كر لێ دگه‌ل وێ چه‌ندێ شیا كه‌نالێن دبلوَماسی و په‌یوه‌ندیێ دگه‌ل جیهانێ به‌رفره‌هتر و مۆكۆمتر بكه‌ن و هه‌لویستێن وان به‌رامبه‌ر دۆزا سیاسی یا كوردی 100% بگوهۆڕن و ژلایێ نافخۆیی ژی ئابوور و ره‌وشه‌نبیری و جڤاكێ كوردستانی تا ئاسته‌كێ باش پێشڤه‌چوو. دامه‌زراندنا پارتی دیموكراتی كوردستان ژی ژبوَ سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ بوو لێ ب باوه‌ریا پارتی پێدڤی یه‌ چه‌ند قوَناغان ده‌رباز بكه‌ین ئه‌ڤه‌ژی نیشانێ تێگه‌هشتن و دروست ڤه‌خواندنا ره‌وشا نافخۆیی و ده‌ره‌كی یه‌. له‌وما د ڤان قوَناغان دا سه‌ركردایه‌تیا كوردی شیا بنه‌مایێن ده‌وله‌تبوونێ موكۆم بكه‌ت، هه‌رچه‌نده‌ د قۆناغا دوماهیێ دا پشتی ئازادیا عێراقێ و ژ ناڤ چوونا رژێما سه‌دامی ل سالا 2003ێ هه‌تا شه‌رێ تیرۆرستێن داعش ل سالا 2014 هنده‌ك حزب و كه‌سایه‌تیێن سیاسی جار جار ده‌نگێن نه‌رازیبوونێ ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تێ بلند دكرن و ژبه‌ر به‌رژه‌وه‌ندێن خوه‌ یێن حزبی دروشمێن بریقه‌دار و ژ خوه‌ مه‌زنتر هه‌لددان و پارتی و سه‌رۆك بارزانی ل سه‌ر پرسا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ب خه‌مسار دیار دكرن و ده‌مێن بووری ب ده‌لیڤێن راگه‌هاندنا سه‌رخوه‌بوونێ دزانی. لێ نهو پشتی دۆزا سیاسی یا كوردی ب هه‌موو روویه‌كی ڤه‌ زێده‌تر ب جیهانێ هاتیه‌ ناساندن و ل سه‌ر ئاستێ وه‌لاتێن زلهێز پشته‌ڤانیێ لێ دكه‌ن نه‌خاسمه‌ پشتی سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن و قه‌هره‌مانانه‌ یێن پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ ب سه‌ر مه‌زنترین هێزا تیرۆرستیا جیهانی(داعش)، پشته‌ڤانێن سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ زێده‌ بوون و ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ ب به‌رفه‌ره‌هی به‌حسێ گوهۆڕینا نه‌خشێ سیاسی یێ ده‌ڤه‌رێ دهێته‌ كرن و ره‌نگه‌ به‌رنامه‌ و ده‌م ژی بۆ هاتبنه‌ دانان. پارتی دیموكراتی كوردستان و سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی ب ئه‌نجامدانا راپرسیێ داخازا وه‌رگرتنا ره‌ئیا خه‌لكێ كوردستانێ دكه‌ت بۆ دیاركرنا پاشه‌رۆژا كوردستانێ و سه‌رخوه‌بوونێ، ئه‌ڤه‌ژی ماف و رێكاره‌كا یاسایی و دیموكراسی یه‌ بۆ ڤێ پرسێ. لێ ئه‌و ده‌نگێن لسالێن بووری پارتی و سه‌رۆك بارزانی ب خه‌مسار ل سه‌ر ڤێ پرسێ دیاردكرن هه‌لویستێ خوه‌ گوهۆڕی یه‌ و نهو ب ده‌لیڤه‌ نزانن و بره‌نگه‌كێ نه‌راسته‌وخۆ دژی ڤێ پرۆسێ نه‌. دڤێره‌دا دیار دبیت ڤان حزب و لایه‌نان بۆ بجه ئینانا ئه‌جندایێن هنده‌ك وه‌لاتێن دژی كوردستانێ ناڤێ كوردایه‌تیێ ل سه‌ر خوه‌ دانایه‌ و هاتینه‌ دامه‌زراندن.

ده‌مێ چه‌ند سالایه‌ جار جار ل هه‌رێما كوردستانێ پرۆژه‌ و گاڤێن چاكسازیان ده‌نگ ڤه‌دده‌ن و ریكلامه‌كا زۆر بۆ دهێته‌ كرن. لێ هه‌ر زوو ئه‌ڤ گاڤ و پرۆژه‌یه‌ بێ سه‌ر و شوون دبن و دچنه‌ دزبلخانا دیروَكێ دا ، له‌وما نهو خه‌لكێ كوردستانێ گرنگیێ بڤان پرۆژان ناده‌ت و دگۆهه‌كی دا دچیته‌ ژوور و یێ دی دا ده‌ردكه‌ڤیت و چ باوه‌ری ب چاره‌سه‌ری و سه‌رگرتنا وان نینه‌. چنكو ئه‌ڤ هه‌ڤیره‌ تێر ئاڤ نابیت و چه‌ند بشێلی بكێر پاتنێ ناهێت ، ئه‌و كابانیا هه‌ڤیر پێ نه‌هێته‌ شێلاندن و نان پێ درۆست نه‌بیت بكێر به‌رمالیێ ناهێت. حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژی مینا وێ كابانیێ یه‌. چنكو ئه‌ڤه‌ نێزیكی بیست و چوار سالایه‌ ئه‌م خودان په‌رله‌مان و حكومه‌ت شێوازێ رێڤه‌برنێ هێشتا ل قوَناغێن ده‌سپێكی یه‌ و ل سه‌ر بنه‌مایێ (كۆم بكه‌. . كۆم بكه‌، ژیانا خۆ دابین بكه‌) ده‌سهه‌لاتێ بڕێڤه‌ دبه‌ن و یاسایان وه‌ك نیشاندانا كه‌ڤالێن هونه‌ری ل پیشانگه‌هان دا دبینن و سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل دكه‌ن. دیاره‌ ئه‌ڤ ره‌فتار و سه‌ره‌ده‌ریێن زۆربه‌یا به‌رپرسێن مه‌ باكراوه‌ند و درێژه‌دانا وان ره‌فتار و سه‌ره‌ده‌ریانه‌ یێن ل رۆژێن ده‌سپێكیا سه‌رهه‌لدانا پیرۆزا گه‌لێ مه‌یه‌ ل سالا 1991 ده‌مێ ده‌ست ب تالانكرن و ئاودیكرنا كه‌ل و په‌ل و پاشمایێن هژماره‌كا پرۆژه‌ و میری یێن رژێما به‌رێ یا عێراقێ. پشتی ڤان هه‌موو سالان خه‌لكی بێ ده‌نگ دكه‌ن و هه‌موو یاسایان بن پێ دكه‌ن و بدروشمێن بریقه‌دارێن نه‌ته‌وی و نشتیمانی خوه‌ ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ موكۆم دكه‌ن داكو درێژیێ ب دزیكرن و گه‌نده‌لیێ بده‌ن، پشتی كوردستانا زه‌نگین و خودان بهادارترین و زۆرترین كانزا و ئاخ و. .. .. هتد رووس و پێخاس و مفلس كری، هه‌موو داهات پاككری و پارڤه‌ كری داخازا چاكسازیان دكه‌ن، چ چاكسازی بڕینا مووچێ وان فه‌رمانبه‌رێن ده‌مێ پێنج مه‌ها وه‌رنه‌گرتی. هه‌رچه‌نده‌ دبێژن ئه‌ڤه‌ پاش ئێخستنا پشكه‌كا مووچه‌یه‌ نه‌ك بڕین لێ به‌رژه‌نگێن بڕینێ نه‌. ئه‌گه‌ر مه‌به‌ست چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانا دارایی بیت بلا كه‌ره‌مكه‌ن مووچێن بن دیوارێن خوه‌ و پله‌ بلندا ل په‌رله‌مانتار و وه‌زیر و رێڤه‌به‌رێن گشتی و راوێژكارێن ئه‌ڤ ره‌وشه‌ دروست كری ببڕن بێ ئێك و دوو قه‌یران دێ چاره‌سه‌ربیت و ئابوورێ كوردستانێ دێ ڤه‌ژیته‌ڤه‌. لێ ئه‌ڤ ده‌سهه‌لاتدارێن مه‌ نه‌شێن چاكسازیان بكه‌ن و رێكێ ل گه‌نده‌لكاریێ بگرن چنكو گه‌نده‌لكار و چاكسازیخواز هه‌ر ئێكن، هه‌ر ئه‌ون ده‌ست ب سه‌ر هه‌موو سه‌روه‌ت و سامانێ وه‌لاتی گرتی و ل هه‌موو باژارێن كوردستانێ باشترین عه‌رد ده‌سته‌سه‌ركری و مه‌زنترین كۆمپانیا دامه‌زراندی و ده‌ست د ناڤ هه‌موو پرۆژێن خزمه‌تگۆزرای و ستراتیژی دا هه‌ی ئه‌و نه‌بن یێن مفایێ وان تێدا نه‌، ئه‌رێ ئه‌ڤ كه‌سه‌ دێ چه‌وا چاكسازیان كه‌ن و سه‌روه‌ریا یاسایێ دابین كه‌ن! له‌وما باوه‌ریا خه‌لكی ب وان نه‌مایه‌. باشترین تشت ئه‌وه‌ یان ده‌ستا ل ده‌ستهه‌لاتێ به‌رده‌ن یان به‌حسێ یاسایێ و چاكسازیان نه‌كه‌ن. بلا شه‌ڤ و رۆژ لاڤا بۆ پێشمه‌رگه‌هی و وه‌لاتیان بكه‌ن ژبه‌ر شه‌رێ تیرۆرستێن داعشێ به‌رێ وان نه‌مایه‌ ل مووچه‌ و كا دێ چاكسازی هێنه‌ كرن ئان نه‌. له‌وما فه‌ره‌ به‌رپرسێن مه‌ لڤێره‌ ( برێكی بكێشن و ستاپی ) بگرن و به‌رژه‌وه‌ندا گشتی یا وه‌لاتی و وه‌لاتیان ل به‌رچاڤ بگرن و داهاتێ ڤه‌شارتی یێ چه‌ندین سالێن بووری ده‌ربینن و زێده‌تر نه‌بێژن داهات نه‌مایه‌ چنكو كه‌س باوه‌رناكه‌ت.