NO IORG
نووترين نووچه

پشتی كو به‌شار ئه‌سه‌دێ سه‌رۆكێ رژێما سووریێ جاره‌كا دی د هه‌لبژارتنان دا وه‌كو سه‌رۆكێ نوو یێ وێ رژێمێ هاته‌ هه‌لبژارتن، ئه‌مریكا، وه‌لاتێن ئێكه‌تیا ئورۆپا و هنده‌ك ژ وه‌لاتێن عه‌ره‌بی ژی هه‌لبژارتنا ئه‌سه‌دی وه‌كو سه‌رۆكێ رژێما سووریێ ره‌ت دكه‌ن و دیار دكه‌ن كو هه‌لبژارتنێن سووریێ ئازاد نه‌بووینه‌.

ل گۆر راپۆرته‌كا نه‌ته‌وێن ئێكگرتی رێژا پشكداریا وه‌لاتیان گه‌له‌ك كێم بوویه‌ و ل پرانیا ده‌ڤه‌رێن سووریێ ژ به‌ر شه‌ری هه‌لبژارتن برێڤه‌ نه‌چووینه‌، ژ به‌ر هندێ ژی به‌شار نوونه‌رێ خه‌لكێ سووریێ نینه‌.

ره‌مه‌زان هه‌رنی:

به‌رده‌وام وه‌لاتی گازنده‌یا ژ خراب بكارئینانا تۆرێن جڤاكی دكه‌ن كۆ بێ‌ سانسۆر زیان گه‌هاندیه‌ وه‌لاتیان و جڤاكی د هه‌مانده‌مدا كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ژی هند جاران جهێ‌ هوشیاریا جڤاكی دبنه‌ سه‌ده‌مێ‌ تێكدانا ئارامیا ده‌رونێ‌ بینه‌ران و جڤاكی و پێدڤیه‌ كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ و سوشیال میدیا ب یاسا بهێنه‌ رێكخستن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی .

جوان ئیمام یاسین ، ده‌رچوا كۆلێژا یاساو رامیاری بۆ ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند : ب ره‌نگه‌كێ‌ به‌رفره‌هـ ته‌كنه‌لۆژیا به‌لاڤبووه‌ ل ناڤ جڤاكی كۆ ژبلی كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ئه‌ڤرۆ سوشیال میدیا ژی بۆیه‌ ئاریشه‌ك رۆژانه‌ زیانێن وێ‌ به‌رفره‌هـ دبن ژ ئه‌نجامێ‌ خراب ب كارئینانا وێ‌ ژلایێ‌ پشكداربووان ڤه‌ ، د هه‌مانده‌مدا كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ ئاسمانی و لۆكالی ژی پێدڤیه‌ پتر بهێنه‌ سنورداركرن ب یاسا بهێنه‌ رێكخستن بۆ پتر پاراستنا ده‌رونێ‌ وه‌لاتیان.

گوتژی : دڤان سالێن دووماهیێ‌ دا تۆرێن جڤاكی زیانێن مه‌زن ل پشت خۆ هێلاینه‌ شیرازا گه‌له‌ك خێزانا تێكدایه‌ ئه‌گه‌ر نه‌هێن رێكخستن دێ‌ مه‌ترسا ب كارئینانێ‌ پتر بیت پێدڤیه‌ جهێن شوله‌ژی ب رژدی كار لسه‌ر ڤێ‌ چه‌ندێ‌ بكه‌ن كۆ ترسا ب كارئینانا تۆرێن لسه‌ر وه‌لاتیان كێمتر ببیت ژبه‌ركۆ ژبلی كۆ زیان گه‌هاندیه‌ جۆره‌ بێ باوه‌ریه‌ك ژی دروستكریه‌ .

ئاشكراكر : ده‌مه‌كه‌ راگه‌هاندن د به‌رژه‌وه‌ندیا ده‌رونێ‌ وه‌لاتیان دا كار ناكه‌ن ئه‌ڤه‌ زێده‌باری كۆ یاسا هه‌یه‌ بۆ كارێ‌ راگه‌هاندنێ‌ یا گرنگ ئه‌وه‌ مۆله‌تا ڤه‌كرنا ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ‌ زۆر ب زه‌حمه‌ت و گران بیت و فلته‌رێن جڤاكی و سیاسی و نشتیمانی و گشتی زێده‌ ببن ، یاسایه‌ك هه‌بیت هه‌ر كه‌ناله‌كێ‌ ل یاساو رێنمایا ده‌ركه‌ڤیت یان ژی ببن ئه‌گه‌رێ‌ تێكدانا ده‌رونێ‌ جڤاكی بهێته‌ گرتن .

خویاكر : گرنگه‌ راگه‌هاندن بۆ هوشیاركرنا جڤاكی بیت نه‌ك تێكدانێ‌ د هه‌مانده‌مدا نابیت راگه‌هاندن سه‌ربه‌ست بیت دژی به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی كار بكه‌ن بۆ ڤێ‌ چه‌ندێ‌ ژی یاسا ب كارێ‌ خوه‌ رابیت و ئه‌و كه‌نال بهێنه‌ گرتن بۆ ده‌مه‌كێ‌ دیاریكری هه‌تا كۆ هه‌ست ب به‌رپرسیارییه‌تیا راگه‌هاندنێ‌ بكه‌ن.

بارزان مزووری:

كه‌ریم سلێمان، بریكارێ‌ وه‌زاره‌تا چاندن و ژێده‌رێن ئاڤێ‌ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، ده‌ڤه‌را شێخان یا جودایه‌ دگه‌ل ده‌ڤه‌رێن دی یێن هه‌رێما كوردستانێ‌، ژ به‌ركو پشكه‌ك ژ به‌رهه‌مێ‌ چاندنا شێخان سه‌ر ب نه‌ینه‌وا ڤه‌یه‌ پشكه‌ك ژی سه‌ر ب دهۆكێ‌ ڤه‌یه‌، ئه‌وا ب سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ‌ ڤه‌ سالانه‌ كۆمبوونه‌ك ل وه‌زاره‌تا چاندنێ‌ یا حكومه‌تا عیراقێ‌ دهێته‌ ئه‌نجامدان و نوونه‌رێن وه‌زاره‌تا چاندنا هه‌رێما كوردستانێ‌ ژی تێدا پشكدار دبن و پشكا هه‌رێما كوردستانێ‌ یا وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ یێن جوتیارێن كوردستانێ‌ دهێته‌ دیاركرن و گۆت: “ئه‌ڤ ساله‌ هه‌تا نوكه‌ ئه‌و كۆمبوون نه‌هاتیه‌ ئه‌نجامدان و پشكا هه‌رێما كوردستانێ‌ نه‌هاتیه‌ دیاركرن كا چه‌نده‌”.

گۆتژی: “دوهی 29/5/2021 وه‌زیرێ‌ چاندنێ‌ یێ‌ حكومه‌تا عیراقێ‌ هاته‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ و بڕیاره‌ ئه‌ڤرۆ 30/5/2021 وه‌زاره‌تا چاندنێ‌ یا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ دگه‌ل وه‌زیرێ‌ چاندنا عیراقێ‌ كۆمبیت و ئێك ژ خالێن كۆمبوونێ‌ دیاركرنا رێژا وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ جۆتیارێن هه‌رێما كوردستانێ‌ یه‌”.

ناڤهاتی زێده‌تر گۆت: “وه‌رگرتنا به‌رهه‌مێ‌ گه‌نمێ‌ جۆتیارێن ده‌ڤه‌رێن مادێ‌ 140 یێ‌ جودایه‌، ئه‌و ده‌ڤه‌ر دێ‌ ب شێوه‌كێ‌ راسته‌وخۆ گه‌نمی راده‌ستی سایلۆیێن سه‌ر ب عیراقێ‌ ڤه‌ كه‌ن، به‌لێ‌ مه‌ دڤێت چاوا ره‌فتار دگه‌ل جۆتیارێن وان دهێته‌ كرن، وه‌سا دگه‌ل جۆتیارێن مه‌ ژی بهێته‌ كرن”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

نێچیرڤان بارزانی د بیره‌وه‌ریا 33 سالیا ئەنفالا رەش دا پەیامەک بەلاڤ کر و دوپات کر کو نابیت ئێدی کارەساتەکا ب ڤی رەنگی ب سەرێ گەلێ کورد دا بهێت.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ د پەیاما خۆ دا نڤیسیە، “پێدڤیە بیره‌وه‌ریا شەهیدان و مێژوویا پری خوین و روندک ببیتە پالدەرەک بۆ تەبایی و ئێکرێزیێ و هەمی ئالی پێکڤە کار بکەن کو دوبارە کارەساتەکا ب ڤی رەنگی ب سەرێ گەلێ کورد دا نەهێت”.

هەروەسا نڤیسیە،” پێدڤیە حکومەتا فیدرال کەسوکارێن ئەنفالکریان ب مادی و مەعنەوی قەرەبو بکەت و داخواز دکەین وی ئەرکێ خۆ یێ یاسایی و ئەخلاقی بجهبینیت.

 

ئەڤڕۆ 13-4-2021، وەزارەتا ساخله‌میا عیراقێ د بەیاننامەیەکێ دا راگەهاند: ل هەفتەیا بوری، 51 هەزار و 287  توشبوون ب کۆرۆنایێ هاتنه‌ تۆماركرن، کو زۆرترین ژمارەیا توشبوونێ یه‌ د ماوەیێ ئێك هەفتیێ دا.

وەزارەتا ساخله‌میا عیراقێ ئاماژ ب وێ چه‌ندێ ژی دایه‌، هەر د هەفتەیا بوری دا، 250 مرن ب ئه‌گه‌رێ تووشبوون ب کۆرۆنایێ هاتینه‌ توماركرن.

 وەزارەتا ساخله‌میێ ئه‌و چه‌نده‌ ژی دیاركریه‌، زێده‌بوونا هژمارا تووشبوونا بڤی ئاستی ل ده‌مێ هه‌فتیه‌كێ دا،ب ئه‌گه‌رێ خرڤه‌بوونێن خه‌لكی و قه‌ره‌بالغیا ل جهێن گشتی و تایبه‌ت پێگیرنه‌بوونا وه‌لاتیان ب رێكارێن خوپارێزیێ.

ئەڤرۆ نیوز:
ب مەرەما زێدەتر خزمەتکرنا خەلکی و گەھاندنا خزمەتگۆزاریێن زێدەتر بۆ قەزا ئامێدیێ، ئەڤرۆ سێشەمبی ١٣/٤/٢٠٢١ (پ.د. عەلی تەتەر) پارێزگەرێ دھۆکێ دێ بەرێ بنیاتی بۆ هژمارەکا پرۆژێن خزمەتگۆزاری ب کوژمێ پتری ھەشت ملیار دیناران ل وێ قەزایێ دانیت.
مللەت عسمەت، سکرتێرێ رۆژنامەڤانیێ پارێزگەرێ دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، ئەڤرۆ سێشەمبی، پارێزگەرێ دھۆکێ دێ ب کوژمێ ھەشت ملیار و ٦٤٢ ملیۆن دیناران بەرێ بنیاتی بۆ ١٦ پرۆژێن خزمەتگۆزاری ل سنۆرێ قەزا ئامێدیێ دانیت، ژ وان ژی دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ ستراتیژی یێ گەھاندنا ئاڤێ ژ ئێنیشکێ بۆ ناحیا بامەرنێ دانیت، دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا رێکێن ناڤخۆ ل سەنتەرێ ناحیا سەرسنکێ ب درێژاھیا دو ھزار و ٦٩٣ مەتران و بەرفرەھکرنا جادا سەرەکی یا دەرگەھێ وێ ناحیێ ھێتە دانان، دیسان دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا جادێن ناڤخۆ ل تاخێ ئازادی ل کۆمەلگەھا قەدشێ ھێتە دانان، لدووڤدا دێ بەرێ بنیاتی بۆ سەبکرنا جاددێن ناڤخۆ ژی ل کومەلگەھا قەدشێ و بەرفرەھکرنا جادا سەرەکی یا د ناڤ کومەلگەھا ناڤھاتی دا و چێکرنا رێکێن ناڤخۆ ل (ئێنیشکێ و ئامێدیێ و مرێبکا و بانیا و مێرستەکی) ھێتە دانان، ھەروەسا دێ بەرێ بنیاتی بۆ نووژەنکرنا ئاڤاھییێ رەوشەنبیری و لاوان و گوھارتنا وی بۆ ئاڤاھیێ پاسپۆرتان ل قەزا ئامێدیێ ھێتە دانان.
ناڤهاتی گۆت ژی، دێ بەرێ بنیاتی بۆ چێکرنا تۆرا ئاڤێ یا تاخێن شەھیدان و دارستان و گوندێ بەلاڤە و تاخێ گولان ئێک ل دێرەلوکێ و پرۆژێ تورا ئاڤێ ل گوندێ بەرچی و سەخبێرکرنا رێیکێن تاخێ داستان و دانانا سولینا پایپ و قێرکرنا رێکێن ناڤخۆ ل تاخێن داستان و ئازادی و چێکرنا رێیا چەلکێ ھێتە دانان، ھەروەسا دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ چێکرنا خەزانەکا ئاڤێ ل تاخێ گولان و دگەل گەھاندنا ھێلا سەرەکی (٥٠٠) ملم بۆ خەزانێ و پرۆژێ قێرکرن و سەبکرنا جادا شێلادزێ ل تاخێ قەندیل و چێکرنا رێیا حەفت گوندێ دەڤەرا زێباریا ژ (لاتکا) ھەتا (ھلۆرا) و سەخبێیا رێیا دێوکی – ھلۆرا ب درێژاھیا (٨,٨)کم ھێتە دانان.
هێشتا دبێژیت، هەر ئەڤرۆ دێ بەرێ بنیاتی بۆ پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێیێن ناڤخۆ ل شێلادزێ و پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێکێن ناڤخۆ ل سیریێ و شێلادزێ ب درێژاھیا (٤,٠٤٩) کم و پرۆژێ چێکرنا سولینا سندوقی ل تاخێ ئازادی ب درێژاھیا (٣٠٠) مەتران و پرۆژێ چێکرن و قێرکرنا رێیێن ناڤخۆ دگەل سولینەکا ئاڤێ ل تاخێ ملی مەیدانێ ھێتە دانان.

ئه‌ڤرۆ:

محه‌مه‌د جه‌واد زه‌ریف وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئیرانێ راگه‌هاند كو ئیسرائیلێ هێرشی بنگه‌هێ ئه‌تۆمی یێ نه‌ته‌نز ل ئیرانێ كریه‌ و ئه‌و یه‌ك ژی نیشا دده‌ت كو ئیسرائیلێ دڤێت ئاریشێن گه‌له‌ك مه‌زن بۆ ئیرانێ دروست بكه‌ت، ئیران ل هه‌مبه‌ر زێده‌گاڤیێن ئیسرائیلێ بێده‌نگ نامینیت و ده‌م یێ هاتی كو ب توندی به‌رسڤا ئیسرائیلێ بده‌ین.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو دو رۆژان به‌ری نها كه‌نالێ كان یێ ته‌له‌فزیونا ئیسرائیلێ كو د هه‌مان ده‌می دا كه‌نالێ فه‌رمی یێ ده‌وله‌تا ئیسرائیلێ یه‌ راگه‌هاند كو بسپۆرێن ئیسرائیلی هێرشه‌كا ئه‌له‌كترۆنی كرینه‌ سه‌ر بنگه‌هێ نه‌ته‌نز یێ ئیرانێ و نها بنگه‌هێ ئه‌تۆمی یێ ئیرانێ ژ كار كه‌فتیه‌.

به‌ری چه‌ند رۆژن بنیامین نه‌تانیاهۆ سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیسرائیلێ ژی دیار كر كو ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن كو ئیران ببیته‌ خوه‌دان چه‌كێن ئه‌تۆمی و دێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر به‌رنامێ ئه‌تۆمی یێ ئیرانێ دروست كه‌ن.

سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیسرائیلێ داخواز ژ ئه‌مریكا ژی كر كو رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی یا سالا ٢٠١٥ ل گه‌ل ئیرانێ كارا نه‌كه‌ت و ده‌ست ب سزادانا ئیرانێ بكه‌ت، چونكو هه‌ر دانوستاندنه‌ك ل گه‌ل ئیرانێ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ هندێ ئیران پتر ژ جاران ده‌ستێوه‌ردانێ د كاروبارێن وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤین دا بكه‌ت.

ئه‌ڤرۆ:

هژماره‌كا زێده‌ ژ ره‌وشه‌نبیر و نڤیسه‌رێن تورك و كورد دیار كرن كو نها پرسا كوردی بوویه‌ پرسه‌كا هه‌ری مه‌زن بۆ توركیا و ژ به‌ر پرسا كوردی زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن ژی گه‌هشتینه‌ توركیا، ژ به‌ر هندێ ژی دخواز ژ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا كرن كو ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی بكه‌ت.

هژماره‌كا به‌رچاڤ ژ نڤسیه‌ر و ره‌وشه‌نبیرێن تورك و كورد د نامه‌كا ڤه‌كری دا داخواز ژ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگانی كرن كو ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی بكه‌ت، چونكو هه‌تا پرسا كوردی ل توركیا نه‌هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن دێ ئالۆزیێن نها به‌رده‌وام بن و ژ به‌ر پرسا كوردی هه‌تا نها زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن گه‌هشتینه‌ توركیا و دڤێت ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بهێته‌ كرن.

ل ئالیێ دی كه‌مال كلچدار ئوگلۆ سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا كۆماریا گه‌ل ژی دیار كر كو سه‌رۆك كۆمارێ توركیا و ده‌ستهه‌لاتا وی چو به‌رنامه‌ بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی نینن و دڤێت پرسا كوردی ل په‌رله‌مانێ توركیا بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت به‌ری هه‌ر تشته‌كێ سیسته‌مێ توركیا ببیته‌ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی و گۆت: (هه‌تا بریارێن توركیا و پاشه‌رۆژا مه‌ هه‌موویان د ده‌ستێ كه‌سه‌كێ دا بیت بێگومان دێ ره‌وش گه‌له‌ك خراب بیت، به‌ری نها ژی مه‌ گه‌له‌ك جاران دیار كریه‌ كو سیسته‌مێ سه‌رۆكاتیێ ل گه‌ل راستیا توركیا ناگونجیت و دڤێت سیسته‌مێ توركیا بهێته‌ گوهۆرین، ده‌م یێ هاتی گه‌لێ توركیا پێكڤه‌ بریاره‌كا گرنگ بده‌ن و ئه‌ردۆگانی ژ ده‌ستهه‌لاتێ دوور بكه‌ن و هه‌روه‌سا سیسته‌مێ توركیا ژی دڤێت جاره‌كا دی ببیته‌ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی).

ژ ئالیێ خوه‌ ڤه‌ ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ سه‌رۆك وه‌زیرێن به‌رێ یێ توركیا و سه‌رۆكێ پارتا پاشه‌رۆژێ ژی دوهی راگه‌هاند كو ئه‌و یێ رژد بوو قۆناغا چاره‌سه‌ریێ ل توركیا به‌ر ب پێشڤه‌ بچیت و گۆت: (ده‌مێ ئه‌ز بوومه‌ سه‌رۆك وه‌زیرێن توركیا وی ده‌می به‌رێز ئه‌ردۆگانی گۆته‌ من دڤێت قۆناغا ئاشتیێ یا به‌رده‌وام بیت و من ژی گۆته‌ وی كارێ من یێ سه‌ره‌كی دێ به‌رده‌وامیا قۆناغا ئاشتیێ بیت، لێ پاشی گه‌له‌ك تشت هاتنه‌ گوهۆرین و ئه‌ردۆگانی ژی قۆناغا ئاشتیێ ژبیر كر، دڤێت نها ئه‌ردۆگان به‌رسڤا گه‌لێ توركیا بده‌ت كا بۆچی قۆناغا ئاشتیێ هاته‌ راگرتن).

هه‌رچه‌نده‌ به‌ری نها رۆژناما یێنی شه‌فه‌ق یا سه‌ر ب ئاكپارتیێ دیار كربوو كو ئه‌ردۆگان و كه‌سێن نێزیكی وی ل سه‌ر ده‌ستپێكرنا قۆناغا ئاشتیێ كار دكه‌ن لێ هه‌تا نها تشته‌ك وه‌سا د رۆژه‌ڤا توركیا دا نینه‌ و چاڤدێرێن سیاسی یێن توركیا ژی دیار دكه‌ن كو هه‌كه‌ ئاكپارتی و ئه‌ردۆگان ل سه‌ر داخستنا هه‌ده‌پێ د رژد بن ئه‌و یه‌ك ژی رامانا هندێ دده‌ت كو قۆناغه‌كا دژوار ل پێشیا توركیا یه‌ و ده‌ستهه‌لاتێ نه‌ڤێت پرسا كوردی چاره‌سه‌ر بكه‌ت.

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا توركیا ژی دیار دكه‌ن كو ده‌مه‌كه‌ ئاكپارتی و پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست كار بۆ داخستنا هه‌ده‌پێ دكه‌ن، چونكو د چه‌ندین راپرسیێن كو به‌ری نها هاتینه‌ كرن دا دیار بوویه‌ كو ئاكپارتی و پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست نه‌شێن ڤێجارێ پرانیا ده‌نگان بده‌ستڤه‌ بینن و نها ئه‌و ل سه‌ر چه‌ندین به‌رنامێن نوو كار دكه‌ن و داخستنا هه‌ده‌پێ ژی ئێكه‌ ژ وان خالێن كو مه‌هه‌پێ دڤێت ب رێیا داخستنا هه‌ده‌پێ ده‌نگێن خوه‌ زێده‌ بكه‌ت.

ل ئالیێ دی دوهی میتحات سینجار هه‌ڤسه‌رۆكێ هه‌ده‌پێ ژی راگه‌هاند كو ب داخستنا هه‌ده‌پێ دێ ره‌وشا ناڤخوه‌یی یا توركیا ئالۆزتر لێ هێت و هه‌كه‌ به‌ری هه‌لبژارتنان بریارا داخستنا هه‌ده‌پێ ژی بهێته‌ دان، وان خوه‌ بۆ هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ به‌رهه‌ڤ كرینه‌ و دێ پشكداریێ د هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن توركیا دا كه‌ن.

ئه‌ڤرۆ، عه‌زیز هه‌ورامی

ژ ئه‌گه‌رێ رێك نه‌كه‌فتنا لایه‌نێن سیاسی، هه‌له‌بجه‌ نه‌بوو حودانا جڤاتا پارێزگه‌هێ و رێڤه‌به‌ریێن گشتی ب وه‌كاله‌ت دهێنه‌ ب رێڤه‌برن، به‌پرسه‌كێ بزاڤا گۆران ل هه‌له‌بجه‌ دبێژیت، ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان ئه‌گه‌رێ رێك نه‌كه‌فتنێ یه‌.

نزار مه‌حموود، به‌رپرسێ بزاڤا گۆران ل پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” ل سالا 2014 لایه‌نێن سیاسی ل هه‌له‌بجه‌ كۆمبوون و بابه‌تێ دروستكرنا جڤاتا پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ هاته‌ به‌رهه‌ڤكرن بۆ رێكه‌فتنێ ل سه‌ر زێده‌باری به‌لاڤكرنا پۆستێن ئیداری، هه‌موو لایه‌نان ژبلی پارتی داخوازكر هه‌لبژارتنێن سالا 2014  ببنه‌ بیڤه‌ر بۆ به‌لاڤكرنا كورسیێن جڤاتا پارێزگه‌هێ، به‌لێ ده‌مه‌كی پێكئینانا جڤاتا ناڤبری گیروبوو، پاشی چه‌ند رێككه‌فتنێن دی هاتنه‌ ئه‌نجامدان، تاكو دووماهی جار هه‌موو لایه‌ن ل سه‌ر دروستكرنا جڤاتا پارێزگه‌هێ و به‌لاڤكرنا پۆستێن ئیداری رێككه‌فتین، به‌لێ ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان په‌شێمان بوو ژ وێ رێككه‌فتنێ و راگه‌هاند كو پێگیر نابیت، دده‌مه‌كی دا ده‌ستپێشخه‌ریا ئێكه‌تیێ ب خوه‌ بوو”.

گۆت ژی” مه‌ چه‌ندین رێككه‌فتن یێن ل گه‌ل ئێكه‌تیێ هه‌ین، به‌لێ هیچ ژ وان رێككه‌فتنان نه‌هاتینه‌ بجهئینان، ل سالا 2016 بزاڤا گۆران پۆستێ پارێزگه‌رێ هه‌له‌بجه‌ راده‌ستی ئێكه‌تیێ كر ب گۆره‌ی رێككه‌فتنا د ناڤبه‌را مه‌ دا هاتیه‌ كرن، پێدڤی بوو جێگرێ پارێزگه‌ری و قایمقامێ هه‌له‌بجه‌ بۆ گۆران بیت، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ ئه‌و پۆسته‌ نه‌داینه‌ مه‌ د ده‌مه‌كی دا مه‌ ناڤێن به‌ربژارێن خوه‌ بۆ وان هه‌ردو پۆستان بۆ حوكمه‌تێ (جێگرێ سه‌رۆكێ وه‌زیران) بلند كربوون”.

زێده‌تر گۆت” جڤاتا پارێزگه‌هێ بۆ هه‌له‌بجه‌ یا گرنگه‌، داخوازێ ژ حوكمه‌تا عیراقێ دكه‌ین هه‌له‌بجه‌ وه‌كو پارێزگه‌ ب هه‌ژمێریت، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ د شیان دا نه‌بوو هه‌له‌بجه‌ خودانا جڤاتا پارێزگه‌هێ بیت”.

گۆت ژی”  نوكه‌ هه‌له‌بجه‌ تنێ ب ناڤ پارێزگه‌هه‌ و ب دیتنا مه‌ هنده‌ك كه‌س یێن هه‌ین كو ناخوازن جڤاتا پارێزگه‌هێ ل هه‌له‌بجه‌ هه‌بیت و نوكه‌ هه‌موو رێڤه‌به‌ریێن بووینه‌ رێڤه‌به‌ریێن گشتی ژی تنێ تابلۆیێن وان یێن هاتینه‌ گوهۆرین”.

دهۆك ، زنار تۆڤی:

خوه‌شكرنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هێزێن سیاسی یێن عیراقی د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێمێ و حوكمه‌تا عیراقێ‌ و هێزێن سیاسی دایه‌

دیندار نه‌جمان دۆسكی، چاڤدێرێ سیاسی، بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند، سیسته‌مێ‌ سیاسی ل عیراقێ‌ سیسته‌مه‌كێ‌ په‌رله‌مانی، دیموكراتی یه‌، هه‌روه‌سا ئه‌م چه‌ند بشێین په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ل گه‌ل حوكمه‌تێ و هێزێن سیاسی یێن عه‌ره‌بی خوه‌شتر بكه‌ین، دێ‌ بۆمه‌ وه‌كو هه‌رێم باشتر بیت، چونكی هه‌ر ژ سالا 2005 ل دانانا دستۆرێ‌ عێراقا فیدرال، خوه‌شكرنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل ئالیێن عه‌ره‌بی، ببوو ئه‌گه‌ر كو هه‌رێما كوردستانێ گه‌له‌ك ده‌ستكه‌فتان ب ده‌ست خوه‌ڤه‌ بینیت، وان ژی پشته‌ڤانی ل مه‌ كریه‌، هه‌ر چه‌نده‌ هه‌ر ژ سالا 2003 هه‌تا نوكه‌ په‌یوه‌ندیێن مه‌ ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ‌ و هێزێن سیاسی یێن عه‌ره‌بێن شیعی و سوننی، جاران ئه‌و په‌یوه‌ندییه‌ د ئاسته‌كێ‌ باش دابووینه‌ و جاران ژی داكه‌فتینه‌، دیسان گوهۆرین ب سه‌ر وان په‌یوه‌ندیان دا هاتینه‌، چونكی هه‌ڤپه‌یمانی چێبووینه‌ و ژیانا سیاسی ل عیراقێ‌ ب ڤی ره‌نگی بوویه‌، ڤێ‌ چه‌ندێ‌ كارتێكرن ل سه‌ر وان په‌یوه‌ندیان كریه‌، له‌وما د نوكه‌ دا خوه‌شكرنا وان په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هێزێن سیاسی یێن عه‌ره‌بی د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێما كوردستانێ‌ و حوكمه‌تا عیراقێ‌ و هێزێن سیاسی دایه‌، دیسان هه‌كه‌ هه‌ماهه‌نگیه‌ك د ناڤبه‌را هێزێن سیاسی و هه‌ردو حوكمه‌تان دا هه‌بیت، ئه‌م دێ‌ شێین ب ره‌نگه‌كێ‌ باشتر كارێن خوه‌ ئه‌نجام ده‌ین، چونكی هێشتا مه‌ گه‌له‌ك كار یێن ل به‌غدا هه‌ین، ژ وان ژی هێشتا مادێ‌ 140 نه‌هاتیه‌ بجهئینان، دیسان بابه‌تێ‌ پێشمه‌رگه‌ی، هه‌روه‌سا هه‌ر سال مه‌ پرسا بودجه‌ی ل گه‌ل عیراقێ‌ یا هه‌ی زێده‌باری چه‌ندین كێشێن دی ، له‌وما د نوكه‌ دا چوونا سه‌رۆكێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ (نێچیرڤان بارزانی) بۆ به‌غدا گرنگیه‌كا مه‌زن هه‌یه‌ و دێ‌ بیته‌ ئاسانكاریه‌ك كو تێگه‌هشتنه‌كا سیاسی یا باش بهێته‌ كرن، ژ بۆ برێڤه‌برنا كاروبارێن عیراقێ‌.

دیندار نه‌جام گۆت” نوكه‌ عیراق یا د قۆناغه‌كێ‌ دا ده‌باز دبیت، كو هه‌ر ژ سالا 2003 هه‌تا نوكه‌ پێكهاتێ شیعی یێ عیراقێ‌ برێڤه‌ دبه‌ت و كونترۆلا هه‌موو سازیێن ده‌وله‌تێ یێن ئه‌منی و سیاسی و دارایی و له‌شكری كریه‌ و هه‌ردو پێكهاته‌یێن كورد و سوننی پشتگۆه خستینه‌، ئه‌ڤه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردان دا نینه‌، چونكی د عیراقا نوودا دڤێت هه‌موو پێكهات پێكڤه‌ د رێڤه‌برنا وه‌لاتی دا پشكدار بن و ل هه‌ڤهاتنه‌ك د ناڤبه‌را وان دا هه‌بیت، چونكی دستۆرێ‌ عیراقێ‌ ل سه‌ر بنه‌مایێ‌ دیموكراتیا ل هه‌ڤهاتنێ‌ هاتیه‌ دانان، هه‌روه‌سا نوكه‌ بزاڤ یێن دهێنه‌ كرن، كو به‌ری هه‌لبژارتنان یان ژی پشتی هه‌لبژارتنان هه‌ڤپه‌یمانی بهێنه‌ دروستكرن ل سه‌ر بنه‌مایێ‌ نیشتیمانی، ئه‌ڤێ‌ گرنگیه‌كا تایبه‌ت هه‌یه‌ ودێ بیته‌ ئه‌گه‌ر كو ئه‌م تائیفیێ‌ رزگار بین، چونكی هه‌كه‌ كوردان هه‌ڤپه‌یمانی ل گه‌ل شیعه‌ان و سوننه‌یان كر، هه‌موو پێكهاتێن عیراقێ‌ دێ‌ پشكداریێ‌ د ئێك لیستا نیشتیمانی دابن، دیسان هه‌كه‌ كورد ژی هه‌موو ب ئێك لیسته‌ بن، دێ‌ یا باشتر بیت، هه‌كه‌ ئه‌م هه‌موو پێكڤه‌ ل گه‌ل ئالیێن دیتر بین، دێ‌ مه‌ پتر كارتێكرن ل سه‌ر سیاسه‌ت و برێڤه‌برنا حوكمه‌تا فیدرالی هه‌بیت، له‌وما ئه‌ز گه‌له‌ك ب گرنگی به‌رێ‌ خوه‌ دده‌مه‌ سه‌ره‌دانا سه‌رۆكێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ بۆ به‌غدا و كۆمبوونا وی ل گه‌ل ئالیێن عه‌ره‌بی، هه‌روه‌سا یا گرنگه‌ ئه‌ڤ سه‌ره‌دانه‌ دناڤبه‌را هه‌ردو حوكمه‌تێن هه‌رێمێ‌ و به‌غدا دا د به‌رده‌وام بن”.

دیاركر” د نوكه‌ دا مه‌رج نینه‌، په‌یوه‌ندیێن مه‌ ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ‌ وه‌كو به‌رێ‌ بزڤرن، چونكی نوكه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن سیاسی ل عیراقێ‌ هه‌نه‌، دیسان مه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن جودا ل گه‌ل ئێك هه‌نه‌، لێ‌ ئه‌م دشێین نێزیكی ئێك بین و دشێین په‌یوه‌ندیێن خوه‌ باشتر لێ‌ بكه‌ین، دیسان دیدارێن نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌، ل گه‌ل سه‌ركردێن عه‌ره‌بێن عیراقێ‌ دگرنگن، چونكی وان هه‌موویان كارتێكرن ل سه‌ر بریارا سیاسی یا عیراقێ‌ هه‌نه‌، هه‌بوونا په‌یوه‌ندی و هه‌ماهه‌نگیێ‌ ل گه‌ل وان یا گرنگه‌، ژ پێخه‌مه‌ت ئه‌م بگه‌هینه‌ هنده‌ك تشتێن هه‌ڤپشك ل گه‌ل ئێك، ژبۆ برێڤه‌برنا عیراقا فیدرال، دیسان چوونا وی دێ‌ بیته‌ رێخوه‌شكه‌ر، كو ئه‌ڤ ده‌ستكه‌فتێن ل كوردستانێ‌ هه‌ین، باشتر بپارێزین ل سه‌ر بنه‌مایێن دستۆرێ‌ عیراقێ‌”.

ناڤبری ئاماژه‌كر” كۆمبوونا سه‌رۆكێ‌ هه‌رێمێ‌ ل گه‌ل ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی گه‌له‌ك گرنگیا خوه‌ هه‌بوویه‌، هه‌ر چه‌نده‌ ل كوردستانێ‌ ئایدولۆجژیێن جودا هه‌نه‌، لێ‌ هنده‌ك خالێن نیشتیمانی و نه‌ته‌وی یێن هه‌ین و دڤێت ئه‌م كورد هه‌موو ل سه‌ر وان خالان رێكبكه‌ڤین، نابیت بۆچوونێن جودا ل سه‌ر وان خالان هه‌بن، له‌وما ئه‌و دیدارا سه‌رۆكێ‌ هه‌رێمێ‌ ل گه‌ل وان ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی دگرنگ بووینه‌، داكو ئه‌م بگه‌هینه‌ ئه‌نجامێن باش، مه‌ هه‌لویسته‌كێ‌ هه‌ڤگرتی هه‌بیت به‌رامبه‌ر حوكمه‌ت و لایه‌نێن عیراقی، دیسان چه‌ند كۆمبوونێن ژڤی جۆری بهێنه‌ كرن، هه‌كه‌ ئالیێن سیاسی بۆچوونێن جۆدا ژی هه‌بن، دێ‌ په‌یوه‌ندیێن وان ب هێزتر كه‌ڤن و دێ‌ پتر نێزیكی ئێك بن و دێ‌ بنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ ئێك هه‌لویستیا لایه‌نێن كوردی ژی ل گه‌ل ئێك”.

 

به‌رپرسه‌كێ گۆران به‌حس ل ئه‌گه‌رێن رێك نه‌كه‌فتنێ ل سه‌ر جڤاتا پارێزگه‌ها هه‌له‌بجه‌ دكه‌ت

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com