عەبدوللا ئۆجەلان رێبەرێ پەکەکێ ل زیندانا ئیمرالی پەیامەکا ڤیدیۆیی بلاڤکر و تێدا دیار دکەت، پەکەکە ل هەمبەر ئینکارکرنا کوردان ل تورکیا هاتە ئاڤاکرنا و نها سەردەمێ ئینکارکرنا کوردان ل تورکیا ب دووماهی هاتیە و دێ گوهۆڕینێن مەزن ژی روو دەن.
ئۆجەلان ئاماژە ب ڤێ یەکێ ژی دکەت، هلوەشاندنا پەکەکێ و دووماهی ئینانا ب شەڕی چەکداری بریارەک گرنگ و دیرۆکی یە، پەکەکێ دەست ژ هزرا ئاڤاکرنا دەولەتا نەتەوەیی بەردایە و ئەو نها ژ بۆ ئاشتیێ و دیموکراسیێ کار دکەن.
ئۆجەلان داخواز ژ پەکەکێ دکەت، کو ل گۆر پەیاما وی یا ٢٧ شوباتێ کار بکەن و هەموو چەکێن خوە رادەست بکەن، چونکی دێ ل پەرلەمانێ تورکیا لیژنە هێنە ئاڤاکرن و دێ گوهۆڕینێن گەلەک باش روو دەن و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ب جهێ شەڕێ چەکداری دڤێت گرنگی ب خەباتا سیاسی بهێتە دان.

مامۆستایەکێ زانکۆیێ ل باکورێ کوردستانێ دیار کر، نها چو ئاستەنگی ل هەمبەر پێشڤەچوونا قووناغا ئاشتیێ نینن، دەمێ چەک بهێنە ژناڤبرن دێ ل تورکیا ژی پێشڤەچوونێن باش روو دەن و کورد چاڤەرێنە تورکیا ب کریاری هندەک تشتان بکەت.

د. وەهاب جوشکون مامۆستایێ زانکۆیێ ل باکورێ کوردستانێ د داخویانیەکێ دا دیار کر، نها رەوشەکا گونجای ژ بۆ ئاشتیێ ل تورکیا هاتیە پێش، چونکی د قووناغا بەری نها دا پارتا مەهەپێ و هندەک پارتێن دی ب توندی ل دژی ئاشتیێ بوون، لێ نها سەرۆکێ مەهەپێ سەرکێشیا ڤێ قووناغێ دکەت و ل پەرلەمانێ تورکیا ژی هەموو هێزێن سیاسی پشتەڤانیێ ل ئاشتیێ و نەمانا شەڕی دکەن، بێگومان ئەو یەک ژی گەلەک یا گرنگە و گۆت: (دەولەتا تورکیا ب سالانە دبێژیت دڤێت چەک نەمینن و هەتا چەک د دەستێ پەکەکێ دا بیت ب کریاری ئەو چو ناکەن، نها دهێتە چاڤەرێکرن هەتا دو رۆژێن دی گرۆپەک ژ چەکدارێن پەکەکێ چەکێن خوە رادەست بکەن، ئەو یەک پێنگاڤەک گەلەک مەزن و دیرۆکی یە، بێگومان پاشی دڤێت دەولەتا تورکیا ژی ب کریاری هندەک تشتان بکەت).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، راستە هەتا نها ژی دیتنا دەولەتێ و یا کوردان ژ بۆ قووناغا ئاشتیێ وەکو ئێک نینە، بەرپرسێن دەولەتێ دبێژن قووناغا تورکیایەک بێ تیرۆر و کورد ژی وەکو قووناغەکا نوو ژ بۆ ئاشتیێ دبینن، لێ یا گرنگ ئەوە شەڕێ چەندین سالان ب دووماهی بهێت، زەمینەیەکا گونجای ژ بۆ ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا بهێتە پێش، هەتا نها هەبوونا چەکان ئاستەنگی دروست دکر، نها چەک ژی نامینن و دڤێت دەولەتا تورکیا ژی ب ئەرکێ خوە رابیت و گۆت: (بێگومان کوردان دڤێت بەری هەر تشتەکێ د دستوورێ تورکیا دا هەبوونا کوردان بهێتە قەبوول کرن، دڤێت هەموو گرتیێن سیاسی بهێنە ئازاد کرن، گەلەک قانوونێن دی ل دژی کوردان هەنە دڤێت نەمینن دا وەسا پێنگاڤ ب پێنگاڤ کار ژ بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا بهێتە کرن).
مامۆستایێ زانکۆیێ ل باکورێ کوردستانێ د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، پشتەڤانیەکا گەلەک باش د ناڤ کوردان دا ژ بۆ قووناغا ئاشتیێ هەیە، بێگومان ب نەمانا شەڕی دێ سیاسەتا کوردی ل تورکیا گەلەک بهێز کەڤیت، نها ژ بەر شەڕی ئاستەنگی ل هەمبەر خەباتا کوردان یا سیاسی دهێتە دروست کرن، لێ دەمێ شەڕ ب دووماهی بهێت دێ هێزێن سیاسی یێن کوردی ل تورکیا بهێز کەڤن و دێ شێن پتر ژ جاران خەباتا سیاسی کەن، بهێزبوونا کوردان ل پەرلەمانێ تورکیا گەلەک یا گرنگە و بێگومان دەولەتا تورکیا ژی ئێدی نەچارە پرسا کوردی چارەسەر بکەت.

دوهی دوشەمبی 7/7/2025، سەرۆك مەسعود بارزانی، پێشوازی ل عرفان عەبدولعەزیز، رێبەرێ گشتیێ بزاڤا ئیسلامی كر.
بارەگەهێ بارزانی بەلاڤكر» د كۆمبوونەكێدا بیر و بۆچوون ل دۆر رەوشا سیاسییا روودانێن ڤێ دووماهیێ یێن دەڤەرێ وكاریگەرییا هەڤكێشە و روودانان ل سەر ئارامییا ئیراقێ و دەڤەرێ هاتنە لێكگۆهارتن».
هەر د وێ دیدارێدا دوپاتی ل سەر هەڤبەندی و هەماهەنگیێ د ناڤبەرا ئالییان بۆ دەربازكرنا ئاستەنگان هاتە كرن.

سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، هیڤییا زوو چاكبوونێ بۆ هەموو وان كەسان دخوازیت كو ژ ئەگەرێ لەهییا تێكساس بریندار بووین، هەروەسا هەڤخەمییا خوە بۆ بنەمالێن قوربانیێن لەهیێ دیاركر.
مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ل پێگەهێ خوە ل تۆرا جڤاكییا ئێكس بەلاڤكر: ئەم ب گرنگی چاڤدێرییا رەوشا وێ لەهییا تێكساس دكەین.
هەڤدەم گوت» هەڤخەمییا خوە بۆ مالباتێن قوربانیێن وێ لەهیێ دیار دكەم».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، هیڤییا زوو چاكبوونێ ژی بۆ هەموو وان كەسان خواست كو ژ ئەگەرێ لەهیێ بریندار بووین.

دوهی دوشەمبی 7/7/2025، مەسرور بارزانی، جێگرێ سەرۆكێ پارتی دیموكراتی كوردستان، ل هەولێرێ ل گەل هەژمارەكا كادرێن ئۆرگانێن پارتی كۆمبوو.
د كۆمبوونێدا، جێگرێ سەرۆكێ پارتی دیموكراتی كوردستان، رۆناهی ئێخستەر سەر دووماهی گوهۆڕین و پێشهاتێن هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ و دەڤەرێ.
جێگرێ سەرۆكێ پارتی، گوت» هەرێما كوردستانێ، نابیتە گەف و مەترسی بۆ هیچ ئالییەكی و هەردەم دێ فاكتەرەكێ سەرەكیێ ئارامیێ بیت ل دەڤەرێ».
هەروەسا ئاماژە ب رۆلێ گرنگ یێ سەرۆك بارزانی کر، د نێزیككرنا ئالیێن كوردستانێ ژ هەڤدو، ب تایبەتی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ و هەروەسا ل كاركرنێ بۆ سەرئێخستنا پرۆسەیا ئاشتیێ ل توركیا.
ل دۆر هەڤبەندیێن هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرال ژی، جێگرێ سەرۆكێ پارتی دیاركر» كێشەیا مە ل گەل حوكمەتا فیدرالی، كێشەیەكا سیاسییە نەك تەكنیكی، چونكە مخابن ل بەغدا، ب شێوەیەكێ نەڕەوا و نەدادپەروەرانە و ب جوداهی و ب شێوەیەكێ نە دستووری، رەفتار ل گەل هەرێما كوردستانێ دهێتە كرن».
دووپاتكر ژی» ئیراق وەلاتەكێ فیدرالییە و هەرێما كوردستانێ ژی، قەوارەیەكێ دستووری هەیە و دڤێت رێز ل دەستهەلات و مافێن دستووری یێن هەرێما كوردستانێ بهێتە گرتن و هەرێما كوردستانێ چو جاران دەستبەردارا هیچ مافەكێ خوە یێ دستووری نابیت».
جێگرێ سەرۆكێ پارتی رۆهنكر ژی» شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ نوكە ل بەغدایە بۆ وێ چەندێ د نێزیكترین دەمدا، كێشەیا مووچەبڕینا خەلكێ كوردستانێ بهێتە چارەسەركرن».
مەسرور بارزانی گوت ژی» پارتی ب رێبەرییا سەرۆك بارزانی، بەرگریكار و پارێزەرا ئێكێ و سەرەكییا ماف و داخوازیێن خەلكێ كوردستانێ و قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ و گەرەنتییا پاراستنا هەرێمێیە، لەوما ب هێزبوونا پارتی، ب هێزبوونا كوردستانێیە و پارتی ب پشتەڤانییا خودایێ مەزن و خەلكێ نیشتیمانپەروەرێ كوردستانێ، هەردەم بەر ب سەركەفتنێن زێدەتر پێنگاڤان د هاڤێژیت».

جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئاشكراكر، رۆژا دوشەمبی كۆمبوون ل بەغدا بۆ چارەسەركرنا كێشەیا مووچەی بەردەوامبوون، دوپاتكر ژی كو دانوستاندنێن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرال قۆناغێن گەلەك باش یێن دەرباز كرین.
شاخەوان عەبدوللا، جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گوت» ئارمانجا سەرەكییا سەرەدانا مەحموود مەشهەدانی، سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بۆ هەولێرێ ژبۆ چارەسەركرنا كێشەیا مووچەیێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بوو».
پتر گوت» تەوەرێ سەرەكیێ هەموو كۆمبوونێن مەحموود مەشهەدانی ل گەل سەرۆك بارزانی و نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، باسكرن بوو ل چارەسەركرن و دابینكرنا مووچەیێ فەرمانبەران د زووترین دەمدا».
شاخەوان عەبدوللا دوپاتكر ژی» سوپاس بۆ خودای دانوستاندنان قۆناغێن گەلەك باش بڕینە، ل رۆژا دوشەمبی ل بەغدا كۆمبوون د بەردەوام بوون بۆ وێ چەندێ هەردو ئالی بگەهنە رێككەفتنێ».
جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» ب سوپاسیڤە ژ پێخەمەت چارەسەركرنا كێشەیا فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ ب خوە گەلەك یێ هاریكار بوو تاكو وی ئاستی هندەك جاران دەستبەرداری هندەك مافێن قانوونی یێن هەرێمێ بوو پێخەمەت وێ چەندێ».

شیرەتكارەكێ بەرێ یێ سەرۆكێ ئەمریكی دۆنالد ترەمپ، پێشنیازا ئیمزاكرنا رێككەفتنەكا بەرگرییا هەڤپشك دكەت د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و هێزێن سووریا دیموكرات (هەسەدە) بۆ روو ب رووبوونا گەفێن میلیشیا.
وەلید فارس، شیرەتكارێ بەرێ یێ سەرۆكێ ئەمریكی دۆنالد ترەمپ، ل تۆرا جڤاكییا ئێكس بەلاڤكر» پێدڤییە هێزێن سووریا دیموكرات ل سووریێ و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل ئیراقێ، دژی گەفێن میلیشیێن جیهادی ل سنوورێن نێڤدەولەتی، رێككەفتنەكا بەرگرییا هەڤپشك ئیمزا بكەن».
وەلید فارسی ئاماژە ب رێككەفتنا سایكس – بیكۆ كر و گوت» مادەم هندەك كەس كار بۆ ژناڤبرنا سایكس – بیكۆ دكەن، باشە، بلا پێداچوون ل بن قانوونا نێڤدەولەتی و پەیمانا نەتەوەیێن ئێكگرتی دەستپێبكەت».
شیرەتكارێ بەرێ یێ سەرۆكێ ئەمریكی هەر ئێك ژ مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و مەزلووم عەبدی، فەرماندەیێ گشتیێ هێزێن سووریا دیموكرات، ل گەل هەژمارەكا سیناتۆر و بەرپرسێن ئەمریكی تاك كرن، ژ وان ژی وەزارەتا بەرگرییا ئەمریكی و سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئەمریكی.
وەلید فارس، شرۆڤەكارەكێ سیاسیێ ئەمریكییە و ل هەوا هەلبژارتنێن 2016 شیرەتكارێ دۆنالد ترەمپی بوو، ئەو ب شرۆڤەیێن ل سەر پرسێن رۆژهەلاتا ناڤین و دژەتیرۆرێ یێ ناڤدارە.

كۆمسیارییا بلند یێ نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ پەنابەران، دەستخوەشی ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كر، بۆ وێ بڕیارێ كو هەڤوەلاتیێن سووری یێن ئاكنجی ل هەرێما كوردستانێ مۆلەتا 60 رۆژی هەیە دشێن ب هاریكارییا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ڤەگەرن وەلاتێ خوە.
كۆمسیارییا بلند یا نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ پەنابەران، راگەهاند» بڕیارا مۆلەتا 60 رۆژان بۆ هەموو پەنابەر و هەڤوەلاتیێن سووری یێن ئاكنجی ل هەرێما كوردستانێ، كو ژ ئالیێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هاتیە دان، رێكەكا قانوونی و ئاسانكاری بۆ پەنابەران دابین دكەت بۆ زڤرینا وان، ب تایبەتی بۆ ئەوێن ڤێزەیا وان دەربازبووی یان نەشیاینە مۆلەتا نشینگەهێ نوو بكەن، د ڤی دەمیدا سزایێ زێدەتر مانێ وەك ئەوا رێكپێدای دێ هێنە بەخشین، ئەڤە ژی بەربەستەكێ بەرچاڤ بۆ گەلەك ژ تاك و خێزانان لاددەت».
كۆمسیارییا بلند یا نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ پەنابەران ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» 260 هزار پەنابەرێن سووری ل هەرێما كوردستانێ یێن هاتینە تۆماركرن، پشتی تۆماركرنێ پەنابەر دشێن پەیوەندیێ ب رێڤەبەریێ نشینگەهێ بكەن بۆ ب دەستڤەئینانا بەلگەنامەیا دەرچووی یا حوكمەتێ، ئەڤە ژی دێ رێكخوەشكەر بیت بۆ دەستراگەهشتن ب كۆمەكا خزمەتگوزاریێن گشتی و هاریكارییان د دەمێ مانا وان ل ئیراقێ، هەروەسا شیانێن هەموو هەڤوەلاتیێن سووری ب پەناخوازان و پەنابەرانڤە بۆ بدەستڤەئینانا ڤێ بەلگەنامەیێ بێی وێ چەندێ روو ب روویێ هیچ سزایەكی ببن».
كۆمسیارییا بلند یا نەتەوەیێن ئێكگرتی بۆ پەنابەران باس ل وێ چەندێ ژی كریە» ئەڤ بڕیارە دێ بیتە ئەگەرێ وێ چەندێ هەڤوەلاتیێن سووری ب رێكەكا ب ساناهی بزڤرن، یان ب رێكا فرۆكخانەیا نێڤدەولەتییا هەولێرێ، یان ب رێكا دەرگەهێ فیشخابوور یێ سنووری».
دهێتە زانین ئەو بڕیارا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل 1 خزیرانا 2025 كەفتییە د وارێ بجهئینانێدا.

سەرۆکێ گشتی یێ پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ دیار دکەت، رادەستکرنا چەکان ژ ئالیێ پەکەکێ دەستپێکەکا گەلەک گرنگە ژ بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی، دەولەتا تورکیا ژی گەهشتیە ڤێ باوەریێ کو بەردەوامیا شەڕی دێ مەترسیێن خوە یێن مەزن بۆ تورکیا هەبن.

بایرام بۆزیەل سەرۆکێ گشتی یێ پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ سەبارەت ب پێشڤەچوونێن نها ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ دیار کر، قووناغەکا گەلەک گرنگ دەستپێکریە، هەر کەس دزانیت هەبوونا شەڕێ چەندین سالان د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتا تورکیا دا زیانێن خوە یێن گەلەک مەزن ژ بۆ کوردان و تورکیا هەبوویە، لێ نها قووناغەکا نوو دەستپێکریە و پەکەکە دێ چەکێن خوە رادەست کەت یان ژی ژناڤ بەت و گۆت: (ژناڤبرنا چەکان ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە دەستپێکەکا نوو و گرنگە، ئەم دزانین هەردەم بەرپرسێن تورکیا دبێژن هەتا شەڕ و توندوتیژی هەبیت ئەو نەشێن ژ بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی چو پێنگاڤان بهاڤێژن، لێ نها رەوشەکا نوو دهێتە پێش و پشتی شەڕ نەما دێ قووناغەکا نوو ل تورکیا دەستپێکەت، کو ب هەموو رەنگەکێ د بەرژەوەندیا کوردان دایە).
ناڤهاتی د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، پشتی نەمانا شەڕی کورد دێ ب رێیێن سیاسی و دیموکراسیێ داخوازا مافێن خوە کەن، وی دەمی ئاستەنگێن ل هەمبەر خەباتا سیاسی یا گەلێ کورد ژی ل تورکیا نامینن و تورکیا نەچارە هەبوونا کوردان قەبوول بکەت، هێزێن سیاسی و نەتەوەیی یێن کورد وی دەمی دشێن پتر کار و خەباتێ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن رەوا یێن گەلێ کورد ل تورکیا بکەن و گۆت: (ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ئەم دبێژین نەمانا شەڕی ژ بۆ کوردان گەلەک گرنگە، کورد دشێن ب رێیا خەباتا سیاسی و پەرلەمانی دەستکەفتیێن گەلەک مەزن بدەستڤە بینن و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نها پڕانیا کوردان ل تورکیا پشتەڤانیێ ل قووناغا ئاشتیێ دکەن و هیڤیخوازن قووناغا نها بەردەوام بیت و بگەهیتە ئەنجامەک باش).
سەرۆکێ گشتی یێ پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، رادەستکرنا چەکان ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە ناهێتە رامانا هندێ، کو پرسا کوردی ل تورکیا چارەسەر بوویە، رەنگە هندەک کەس وەسا بدەنە دیار کرن، کو پشتی شەڕ نەما ئێدی پرسا کوردی ژی چارەسەر بوو، لێ وەسا نینە و گۆت: (پشتی رادەستکرنا چەکان کورد دێ دەست ب قووناغەکا نوو کەن، ئانکو قووناغەکا نوو یا خەباتێ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن گەلێ کورد ل تورکیا دەستپێ دکەت، ئەو یەک ژی بێگومان دێ ب رێیا خەباتا سیاسی و پەرلەمانی بیت، هێزێن سیاسی یێن کوردی ل تورکیا دشێن بێی چو ئاریشەیەکێ خەباتێ بکەن).

سەرۆك بارزانی د پێشوازییا مەحموود مەشهەدانی، سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، دووپاتی ل چارەسەركرنا كێشەیان د چارچۆڤەیێ دستووریدا كر.
دوهی ئێكشەمبی 6/7/2025 ل سەلاحەدین سەرۆك مەسعود بارزانی پێشوازی ل شاندەكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ب سەرۆكایەتییا مەحموود مەشهەدانی، سەرۆكێ جڤاتا نوونەران كر.
د دیدارەكێدا گەنگەشە و لێكگۆهارتنا بیر و بۆچوونان ل دۆر رەوشا سیاسییا ئیراقێ و كێشەیێن د ناڤبەرا حوكمەتا ئیراقا فیدرال و حوكمەتا هەرێما كوردستانێدا، هەروەسا بڕیارا بڕینا مووچەیێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ هاتە كرن و دووپاتی ل وێ چەندێ هاتە كرن كو پێدڤییە د چارچۆڤەیێ دستووری و ل بەرچاڤ وەرگرتنا بنەمایێن هەڤشكیێ و هەڤسەنگیێ و لهەڤهاتنێ كێشە بهێنە چارەسەركرن و ب هیچ شێوەیەكی ژی قووتێ هەڤوەلاتیێن هەرێما كوردستانێ تێكهەلی ناكۆكیێن د ناڤبەرا ئالیێن سیاسی و هەردو حوكمەتێن فیدرال و هەرێما كوردستانێ نەهێنە كرن و ب زووترین دەم كێشەیا مووچەی و شایستەیێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێ بهێتە چارەسەركرن.
هەلبژارتنێن داهاتی یێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ و هەماهەنگی د ناڤبەرا ئالییاندا ژ پێخەمەت چارەسەركرنا كێشەیان و راستڤەكرنا شاشی و كێماسیێن د ناڤا پرۆسەیا سیاسییا ئیراقێدا تەوەری دی یێ دیدارێ بوون.