ئەڤرۆ نیوز:
د. کیانوش جەهانپور پەیڤدارێ وەزارەتا ساخلەمیێ یا ئیرانێ راگەهاند کو هەتا نها ٥٠ هزار و ٤٦٨ کەس ل ئیرانێ تووشی ڤایرۆسێ کۆرۆنایێ بووینە.
پەیڤدارێ وەزارەتا ساخلەمیێ یا ئیرانێ ئەو یەک ژی دیار کر کو ژ بەر ڤایرۆسێ کۆرۆنا هەتا نها سێ هزار و ١٦٠ کەسان ژی جانێ خوە ژ دەست داینە.
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر کو هەتا نها ١٦ هزار و ٧١١ ژی باش بووینە و رەوشا سێ هزار کەسان ژی جێگر نینە.
ئەڤرۆ نیوز:
وەزارەتا ساخلەمیێ یا ئیسپانیا راگەهاند کو د ماوەیێ ٢٤ دەمژمێرێن بۆری دا ٩٥٠ کەسان ل وی وەلاتی ژ بەر کۆرۆنایێ جانێ خوە ژ دەست داینە و هژمارا کەسێن کو هەتا نها ل ئیسپانیا ژ بەر کۆرۆنایێ جانێ خوە ژ دەست داینە گەهشتیە ١٠ هزار و سێ کەسان.
ل گۆر وەزارەتا ساخلەمیێ هەتا نها ژی رەوش هەر کو دچیت خرابتر لێ دهێت و رەنگە ژ بەر کۆرۆنایێ ئیسپانیا تووشی کارەساتەکا مەزن ببیت و ب هزاران کەس جانێ خوە ژ دەست بدەن.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، عه‌زیز هه‌ورامی:
پاش ئه‌وه‌ی شاسوار عه‌بدولواحید سه‌رۆكی گروپی نه‌وه‌ی نوێ له فه‌یسبوكی تایبه‌تی خۆیه‌وه ڕای گه‌یاند، ڤایرۆسی كۆرۆنا درۆیه، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروستی سلێمانی سكاڵای له‌سه‌ر تۆماركرد، پۆلیس ئه‌مڕۆ ده‌ستگیركرد.
دكتۆر هێرش سه‌ید سه‌لیم، جێگری به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی ته‌ندروستی پارێزگای سلێمانی، به ئه‌ڤرۆ نیۆزی ڕاگه‌یاند:” له چه‌ند ڕۆژی ڕابردوو شاسوار عه‌بدولواحید، له فه‌یسبوكی خۆیدا پۆستێكدا ده‌ڵێ كۆرنا درۆیه و وجودی نییه، ئه‌وه‌ی ده‌كرێت بۆ موزایدادی سیاسی و هه‌ڵخه‌ڵه‌تاندنی خه‌ڵكییه، ئه‌وجۆره پۆستانه مه‌ترسی ته‌ندروستی لێده‌كه‌وێته‌وه ساركردنه‌وه‌ی هاوڵاتیانه له خۆپارێزی و پابه‌ندبوون به‌ڕێنماییه‌كان،ئاسایشی نه‌ته‌وه‌ی ده‌خاته‌مه‌ترسی، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی ته‌ندروستی سلێمانی سكاڵای دژ به ناوبراو تۆماركرد.
هێرش سه‌ید سه‌لیم ده‌ڵێ:” سكاڵا دژی هه‌ركه‌س و لایه‌نێك تۆمار ده‌كه‌ین به‌پێ یاسایی ته‌ندروستی ساڵی 1981 عێراقی ده‌گرینه‌به‌ر و كاریش له‌سه‌ر سكاڵاكه‌مان ده‌كه‌ین دژ به شاسوار عه‌بدولواحید،به‌پێ یاسا ماده‌ی بۆ دیاری كراوه هه‌ركه‌سێك مه‌ترسی ته‌ندروستی دروست بكات سزای بۆدیاری كراوه له به‌نكدرن و غه‌رامه‌ی مادی به‌پێ سكاڵاكه دژ به‌كه‌سی ناوبراو تۆمارده‌كرێت.
ئه‌مڕۆ پۆلیسی سلێمانی به‌بڕیاری دادوه‌ر له‌سه‌ر سكاڵای به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی ته‌ندروستی سلێمانی به‌ماده‌ی 433، شاسوار عه‌بدولواحید سه‌رۆكی گروپی نه‌وه‌ی نوێ بڕیاری ده‌ستگیركردنی بۆ ده‌رچوێندراوه.
جێگری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی ته‌ندروستی سلێمانی وتیشی:” جگه له‌وه‌ی قسه‌كانی شاسوار عه‌بدولواحید به‌بێ بنه‌ما ده‌زانین، وه‌به‌خه‌ته‌رێكی گه‌وره‌ش ده‌زانین قسه‌كانی بۆموزایده‌ی سیاسی ده‌كات به چاره‌نوسی میله‌تێكه‌وه، بۆ به‌ده‌ست هێنانی ده‌نگ له هه‌ڵبژاردنه‌كان.
ئاماژه بۆ ئه‌وه‌ده‌كات:” هه‌وڵه‌كانی شاسوار بۆ خاوكردنه‌وه‌ی هاوڵاتیان له خۆپارێزی هیچی له تاوانی تیرۆر كه‌متر نییه، له ڕێگه‌ی گه‌یاندنی په‌یامی ناراست.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
یه‌حیا ره‌سول په‌یڤدارێ وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیا عیراقێ راگه‌هاند ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا ژ بنگه‌هێن سه‌ربازی چ كارتێكرن ل سه‌ر ئاسایشا وه‌لاتی نه‌كریه، چ حاله‌تێن توشبوونێ ب كورونایێ دناڤ هێزێن سوپایی عیراقێ دا نه‌هاتینه تورماركرن.
په‌یڤداری وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیا عیراقێ ئه‌و چه‌نده ژی راگه‌هاند ئه‌و ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا چ كارتێكرن ل سه‌ر ئاسایشا وه‌لاتی نه‌كریه، ب وێ چه‌ندێ سوپایێ عیراقێ ئاخا وه‌لاتی كۆنترۆلكریه و شیان و به‌رهه‌ڤی یێن زۆر كرینه بۆ ژناڤبرنا پاشڤه‌مایێن چه‌كدارێن داعشێ .
یه‌حیا ره‌سول په‌یڤدارێ وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیا عیراقێ ل سه‌ر ڤایرۆسێ كورونایی دیاركر تانوكه چ سه‌رباز دناڤ رێزێن سوپایی تووشی كورونای نه‌بوینه، رێكارێن دروست ژی هاتینه بكار ئینان، زێده‌باری ئه‌وێ چه‌ندێ كورونایێ كارتێكرن ل سه‌ر پاشڤه‌مایێن چه‌كدارێن داعشێ كر و ژماره‌یا هێرشان كێمكریه، ئه‌ڤێ ژی په‌یوه‌ندی ب ئوپراسیونێن پێش وه‌خین عیراقێ ڤه هه‌یه.
ئەڤرۆ نیوز، زنار تۆڤی:
یلماز گونەی، ئەکتەر و دەرهێنەر و نڤیسکارەکێ کوردە، خەلکێ روحایێ یە، لێ ل 1 نیسانا 1937 ل باژێرێ ئەدەنە ژ دایک بوویە، ناڤێ وی ب تورکی وەک یلماز گونەی دهێتە گۆتن، ناڤێ وی یێ دروست یلماز پووتوون بوو، خواندنا خوە یا سەرەتایی و ناڤنجی و ئامادەیی ل ئەدەنە خواندیە، ل زانکۆیا ئەنقەرە پشکا ماف خواندیە، ل زانکۆیا ستەمبۆلێ ژی فاکۆلتیا ئابووری خواندیە، د دەمێ خواندنا خوە دا، وی گەلەک حەز ژ هونەری کریە، د وان سالان دا وی گۆڤارەکا هونەری یا ب ناڤێ دورۆک (لووتکە)، دەرخستیە و چیرۆک ژی دنڤێسین، ل دەمێ خواندنا خوە دا، وی دەرهێنەر عاتف یلماز ناسکریە و لدووڤ دا وی چەندین فلم کو پرانیا وان ل سەر پرسگرێکێن کوردان چێکرینە.
دەمێ ئەو ل ئەدەنە فلمەک ب ناڤێ، ئەندیشە چێدکر، دۆزگەرێ یومورتالکێ ژبەر کو نەهەقیەک ل وی کربوو، یلمازی ئەو کوشت و 18 سالان هاتە زیندان کرن.
یلماز گونەی ل سالا 1981 ژ زیندانا سپارتایێ رەڤی و ب ئاوایەکێ ڤەشارتی خوە گەهاندە ئورۆپا، ل 9 ئیلۆنا 1984 د ژیێ 47 سالیێ دا ل فرەنسا وەغەر کر، د فلمێن خوە دا وی بەحسێ ئێش و ئازارێن ژیانا خەلکێ کوردستانێ کریە، چەندین چیرۆک و سیناریۆ نڤێسینە، ب بابێ سینەما کوردی دهێتە نڤێسین و خەلاتێ چەقێ زەیتوونێ ژی ل فیستەڤالا کان ل فرەنسا بریە.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، عه‌زیز هه‌ورامی:
حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له ڕێگه‌ی وه‌زاره‌تی ته‌ندروستی ته‌واوی هه‌وڵه‌كانی خۆی خستوه‌ته گه‌ڕ بۆ كۆنتڕۆڵ كردنی ڤایرۆسی كۆرۆنا و چاره‌سه‌ركردنی ئه‌و كه‌سانه‌ی هه‌ڵگری ڤایرۆسه‌كه‌ن، چاكبوێكی ڤایرۆسی كۆرۆنا ده‌ڵێ، حكوومه‌ت به دڵسۆزییه‌وه كارده‌كات بۆ چاره‌سه‌ركردنی نه‌خۆشانی كۆرۆنا.
تاریق ئه‌حمه‌د، چاكبوه‌ی كۆرۆنا خه‌ڵكی شارۆچكه‌ی ته‌وێڵه، به ئه‌ڤرۆ نیۆزی ڕاگه‌یاند: له پاش ئه‌وه‌ی له وڵاتی ئێرانه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه ماوه‌ی 14 ڕۆژ كه‌ره‌نتینه ده‌كرێت، ده‌نێردرێته‌وه بۆ ماڵه‌وه به‌ڵام پاش چه‌ند ڕۆژێك له‌نه‌خۆشخانه‌وه ئاگادارده‌كرێته‌وه، و داوای لێده‌كرێت بگه‌ڕێته‌وه بۆ نه‌خۆشخانه‌ی كۆرۆنا له سلێمانی، پاش پشكنین بۆی ده‌رده‌كه‌وێت، هه‌ڵگری كۆرۆنایه ده‌خرێته ژێرچاودێری وردی پزیشكی و چاره‌سه‌ری بۆ ده‌كرێت.
تاریق ئه‌حمه‌د وتیشی: له ماوه‌ی مانه‌وه‌م له نه‌خۆشخانه هه‌ستم به ئازار و كۆكه و تا و ته‌نگه‌نه‌فه‌سی نه‌كرد، به‌ڵام ئه‌وانه‌ی له‌گه‌ڵمان بوون له نه‌خۆشخانه‌كه له‌و ژوره‌ی منی تێدابووم هاوڕێیكم له‌گه‌ڵ بوو ته‌نگه نه‌فه‌سی و كۆكه و تای له‌گه‌ڵ بوو، پزیشك و كارمه‌ندانی ته‌ندروستی زۆر به‌چڕی چاودێریان ده‌كرین و هه‌وڵی چاره‌سه‌كردیان ده‌كردین.
ئه‌حمه‌د ده‌ڵێ، ئه‌وانه‌ی له‌گه‌ڵ من له‌ماڵه‌وه به‌ركه‌وته‌بوون پشكنینیان بۆكرا سوپاس بۆخوا هیچ كه‌س له ماڵه‌وه توشی ڤایرۆسی كۆرۆنا نه‌بوون كه له‌گه‌ڵم هه‌ڵسوكه‌وتیان له‌گه‌ڵم بون.
ناوبراو وتیشی: ئیراده‌ی هه‌ڵگرانی ڤایرۆسی كۆرۆنا له كوردستان و هاوڵاتیانی كوردستان به‌گشتی به‌رامبه‌ر كۆرۆنا زۆر به‌رزه ئه‌وه‌ش وا ده‌كات نه‌خۆشییه‌كه نه‌توانێت كاریگه‌ری گه‌وره بكاته سه‌رنه‌خۆشه‌كان.
ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد: حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و كه‌رتی ته‌ندروستی و كارمه‌ند و پزیشكانی سلێمانی، زۆر به‌ده‌م نه‌خۆشانی هه‌ڵگری ڤایرۆسی كۆرۆناوه‌ن، ته‌واوی هه‌وڵه ته‌ندروستییه‌كانی خۆیان ده‌خه‌نه گه‌ڕ بۆ چاره‌سه‌ری هه‌ڵگرانی ڤایرۆسی كۆرۆنا، حكوومه‌تی هه‌رێم توانی زۆر زو له‌گه‌ڵ هه‌وڵه‌كانی بخاته‌گه‌ڕ بۆ كۆنتڕۆڵكردنی هه‌ڵگرانی ڤایرۆسی كۆرۆنا، ته‌شه‌نه‌نه‌كردنی تاڕاده‌یه‌كی زۆر باشیش هاوڵاتیان پابه‌ندن به ڕێنماییه‌كانی حكوومه‌ت بۆ خۆپاراستن.
له‌هه‌رێمی كوردستان 190 كه‌س توشی ڤایرۆسی كۆرۆنا بوون، 2 كه‌س گیانیان له‌ده‌ست داوه، 61 هه‌ڵگری ڤایرۆسی كۆرۆنا چاك بونه‌ته‌وه.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
ناڤه‌ندا به‌رهنگاربوونا قه‌یرانێن روسیا ئاماره‌كا نوو ل سه‌ر توشبوون و مرنێ ب كورونایی به‌لاڤكر و تێ دا هاتیه ، ل ده‌مێ 24 ده‌مژمێرێن بوری دا 771 حاله‌تێن نوو یێن توشبوونێ هاتینه توماركرن، ته‌ڤایا توشبوویێن روسیا بوو سێ هزار و 548 حاله‌تان بلند بوویه، دڤی ده‌می دا شه‌ش حاله‌تێن مرنێ ب كورونایێ هاتینه توماركرن و بڤێ ژی ژماره‌یا مریان 30 حاله‌تان بلند بوویه.
ناڤه‌ندا ناڤبری دیاركر هه‌تا نوكه ل روسیا 235 حاله‌تێن باشبوونێ هاتینه توماركرن هه‌مبه‌ر 24 حاله‌تێن مه‌ترسیدار یێن نه‌خوشخا هه‌نه .
دهۆك، له‌زگین جوقی
جێگری پارێزگارێ مووسل دیاركركو بریار هاتبوو دان هه‌یڤا بۆریدا روفاتیێن ئێزدیان یێن ژناڤ گۆرێ ب كۆم هاتینه ده‌رخستن رێ وره‌سمه‌كا مه‌زن دا ل شنگال بهێنه ڤه‌شارتن لێ ژبه‌ر ڤایرۆسێ كورۆنا روفات نه‌هاتنه ڤه‌شارتن.
عه‌لی عومه‌ر ، جێگری پارێزگارێ مووسل دیاركركو17 گۆرێن بكۆم یێن خه‌لكێ گۆندێ كۆچۆ هاتبوونه ڤه‌كرن دئه‌نجامدا 250 روفات ژناڤ وان گۆرێن بكۆم هاتبوونه ده‌رخستن و ناسنامه‌یێن 62 كه‌سان هاتینه ئاشكران یێن یێن دیتر ئاشكرا نه‌بووینه ئه‌ڤ كه‌سێن ناسنامه‌یێن وان هاتینه ئاشكراكرن بریار بوو هه‌یڤا بۆرێدا هه‌یڤا سیێ سالا 2020ێ هه‌موو د رێ وره‌سمه‌ا مه‌زن دا به‌رهه‌ڤبوونا كه‌س و كارێن قوربانیان ل شنگال بهێنه ڤه‌شارتن لێ ڤایرۆسێ كورۆنا رێ نه‌دا ئه‌ڤ رێ و ره‌سم بهێنه گێران بۆ ڤه‌شارتنا روفاتیێن ئێزدیان له‌ورا ژی ڤه‌شارتن هه‌موو روفاتیێن ناسنامه‌یێن وان هاتینه ئاشكراكرن بۆ ده‌مه‌كێ نه دیار هاتینه پاشئیخستن.
ئه‌ڤرۆنیوز:
ئه‌ندامه‌كێ لژنا خاندنا بلند ل جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ راگه‌هاند بۆ ده‌ستپێكرنا پرۆسه‌یا خاندنێ ل زانكۆیێن عیراقێ پێنج پێشنیار هه‌نه پشتی دانوستاندنێ دێ بریارێ ل سه‌ر ده‌ن.
ئیناس ناجی ئه‌ندامێ لژنا خاندنا خاندنێ ل جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ راگه‌هاند سه‌رپشكرنا قوتابیان د وانه‌یان دا، یان كێمكرنا نیڤا پرۆگرامێ خاندنێ، ڤه‌گۆهاستنا پشكه‌كێ ژ دواما قوتابیان بۆ خاندنا ئێڤاران ئه‌ڤه هنده‌كن ژ ئه‌وان پێشنیاران كۆ ل ده‌مێ ده‌ستپێكرنا پرۆسه‌یا خاندنێ د وه‌رزێ هاڤینێ دا دانوستاندن ل سه‌ر دهێنه‌كرن.
ئه‌ندامێ لژنا خاندنا بلند ل جڤاتا نوونه‌ران دیاركر بۆ ئه‌وان قوتابیێن نه‌شێن ب ئه‌گه‌رێ بلند بوونا پله‌یا گه‌رماتیێ ڤه‌گه‌رن بۆ پشكێن ناڤخو یان به‌رهه‌ڤی وانه‌یان بن، پێشنیاره‌ك هه‌یه ئه‌و سال وه‌ك ڤه‌مان دێ بۆ هێته دانان، ئه‌و قوتابیێن ل قوناغا چارێ یا زانكۆیێ نه و ده‌مێ ئه‌زموونا وانه‌گۆتنێ ب ئه‌گه‌رێ راوه‌ستاندنا ده‌وامێ ل قوتابخانان ناهێته وه‌رگرتن.
ئیناس ناجی ئه‌ندامێ لژنا خاندنا بلند ل جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ ل سه‌ر خاندنا ئونلاین دیاركر خاندنا ئونلاین ل عیراقێ ب ئه‌گه‌رێ خزمه‌تگۆزاریێن ئه‌نته‌رنێتێ، شاره‌زانه‌بوونا پشكه‌ك ژ قوتابیان بوی شێوازی و ئالوزیا وانه‌گۆتنێ و وانه برێكا ئه‌نته‌رنێتێ وه‌كریه بجهكرنا ئه‌ڤێ چه‌ندێ دێ ریب ری چه‌ند ئاسته‌نگان بن.
ئەڤرۆ نیوز:
د ڤەکولینەکا نوو دا كو ل ئوسترالیا هاتیە ئەنجامدان، دەركەفتیە، کو هەر كەسێ ڤاكسین ێ سەر ملی دانابیت، رێژا بەرگریێ بۆ ڤایرۆسێ كۆرۆنا ب 75% ژ كەسێن دیتر یێن کو ئەو ڤاکسینە نەدانای زێدەترە.
رۆژناما ڤۆلكس كرانت یا هۆلەندی بەلاڤكریە، کو ڤەکولینەکا نوو یا مژدەبەخش ل ئوسترالیا دەربارەی مەترسیێن ڤایرۆسێ كۆرۆنا ئەنجامدایە و د ئەنجامدا دەركەفتیە، هەر كەسەکێ ڤاکسینێ دژی سلێ ل سەر ملی هەبیت، بەرگریا لەشێ وان بۆ ڤی ڤایرۆسی ب رێژا 75% ژ وان كەسان زێدەترە یێن کو ئەو ڤاکسین نەدانای.
گۆتیە ژی، دبیت ئەو ڤاکسیندانە ببیتە فریادرەسەکێ مەزن بۆ رزگاركرنا جیهانێ ژڤێ نەخۆشیێ.
پرانیا مرۆڤێن ڤی سەردەمی ل قۆناغێن سەرەتایی ب وی ڤاكسینی هاتینە ڤاکسیندان و نیشانەك ل سەر ملێن پرانیان هەیە، بەلێ ل قوتابخانێن ئورۆپا و ئەمریكا ل دەمێ خوە دا گرنگی ب ڤی ڤاكسینی نەدایە.
نيشاندان