ئەڤرۆ نیوز:
ئەڤرۆ چارشەمبی وەزارەتا ساخلەمیا عیراقێ راگەهاند، دو حالەتێن توشبوون ب ڤایرسێ کۆرۆنا یێ ل پارێزگەها دیالا و حالەتەکێ دیتر ل پارێزگەها نەجەف هاتینە تۆمار کرن.
وەزارەتا ساخلەمیا عێراقێ دیارکریە، هەموو کەسێن توشبوویی ل ژێر چاڤدێریا تیمێن ساخلەمیێ دانە و وەزارەتا ساخلەمیێ ژی لگۆرەی ڕێکارێن رێکخراوا ساخلەمیا جیهانی هەموو ڕێکار گرتینە بەر.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەڤرۆ وەزارەتا ساخلەمیا ئیرانێ راگەهاند: هژمارا وان کەسێن ب ئەگەرێ ڤایرۆسێ کۆرۆنایێ ژیانا خوە ژ دەستداین گەهشتینە ۹۲ کەسان، توشبوویێن ڤی ڤایرۆسی ژی گەهشتینە دو هزار و ۹۲۲ کەسان، ل گەل ڤێ چەندێ ٥۲۲ کەس چێبووینە.
عەلی رەزا رەئیسی، بریکارێ وەزارەتا ساخلەمیا ئیرانێ راگەهاند، د دەمێ ۲٤ دەمژمێرێن بوری دا ٥٨٦ حالەتێن نوو یێن توشبوون ب کۆرۆنایێ هاتینە تۆمارکرن و ۱٥ کەسێن دی ژی ژیانا خوە ژ دەستداینە و زێدەترین هژمارا توشبوویان ژی ل پارێزگەها تەهران و قومێ بووینە.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، عه‌زیز هه‌ورامی:
ڕۆژی 1ی ئادار مه‌سروور بارزانی سه‌رۆكی حكوومه‌تی كوردستان له‌سه‌ر بانگێشتی شای ئوردن سه‌ردانی ئه‌و وڵاته‌كرد، بێشوازێكی گه‌وره‌ی له‌لایه‌ن شا عه‌بدوڵا مه‌لیكی ئوردن و سه‌رۆك وه‌زیران و گه‌وره‌به‌رپرسانی ئه‌و وڵاته‌ی لێكرا.
دكتۆر ڕێبین سه‌لام ماموستای زانكۆى وشرۆڤه‌كاری سیاسی، به ئه‌ڤرۆ نیۆزی ڕاگه‌یاند:” پێوه‌ندی ده‌وڵه‌تی ئوردن وكوردستان پێوه‌ندیەكی مێژووی هه‌یه، ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ سه‌رده‌می جه‌نابی بارزانی نه‌مر و مه‌لیك حوسێن، پاشان له ساڵانی نه‌وه‌ده‌كانه‌وه هه‌رێمی كوردستان دروستبوو جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی درێژه‌ی به پێوه‌ندی دۆستاییه‌تی و دیپلۆماسی له‌گه‌ڵ وڵاتی ئوردندا.
ڕێبین سه‌لام وتیشی:” ته‌واوی وڵاته‌كانی ناوچه‌كه سه‌رقاڵی یه‌كتر ڕه‌فزكردنن وشه‌ڕی مه‌زهه‌بی وكه‌لتووری وئاینی ونه‌ته‌وه‌یین، ته‌نها دوو دیواری له‌مپه‌ر له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و ئاگره‌ی له ناوچه‌كه هه‌یه، ده‌وڵه‌تی ئوردن وهه‌رێمی كوردستانه دیموكراسییه‌ت تێیدا گه‌شه‌ی كردووه، به وڵاتی ئوردن دەگوترێت چێشتخانه‌ی سیاسه‌تی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست، ئوردن و هه‌رێمی كوردستان هاوكارێكی سه‌ره‌كی هاوپە‌یمانی شەڕی دژی تیرۆرن، ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست ناتوانێت به‌بێ كوردستان و ئوردن هه‌ڵبكات كوردستان و ئوردن كاریگه‌ری بنیات نه‌ریان هه‌یه به‌سه‌ر ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاسته‌وه.
ناوبراو زیاتر ده‌ڵێ، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هه‌ولێر ناوچه‌یه‌كی گرنگه بۆ ئه‌مریكا و وڵاتانی زلهێز، سه‌ردانی نوێنه‌ری سه‌رۆكی ئه‌مریكا بۆ هه‌ولێر نامه‌یه‌كی ڕونی به وڵاتانی ناوچه‌كه دا بریتی بوو لە: هه‌ولێر ناوەراستی سیاسەتی رۆژھەڵاتی ناوەراستمانە، پێوه‌ندی هه‌ولێر و ئه‌ردنیش زیاتر به‌ره‌وپێشه‌وه ده‌ڕوات، سه‌رۆك بارزانی سه‌ردانی ئه‌و وڵاته‌ی كرد وه‌ك سه‌رۆكی وڵاتێكی سه‌ربه‌خۆ پێشوازی لێكرا لەمەوپێش، هه‌رچه‌ند ئەو‌كات وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی عێراق نیگه‌رانی ده‌ربڕی ، به‌ڵام بینیمان بە هه‌مان شێوه پێشوازییه‌كی فەرمی وشایستە له مه‌سروور بارزانی سه‌رۆكی حكوومه‌ت ده‌كرێت، له‌لایه‌ن مه‌لیك عه‌بدوڵڵا و ته‌واوی گه‌وره‌به‌رپرسانی ئه‌و ده‌وڵه‌ته.
ڕێبین سه‌لام هه‌روه‌ها وتی:” هه‌رێمی كوردستان و ئوردن له‌به‌رده‌م هه‌ڕه‌شه‌ی تیرۆست و بایۆلۆجیدان و بۆیه ده‌بێت هاوكار وھەماھەنگی زیاتر بن، ئوردن سنوورێكی درێژی له‌گه‌ڵ عێراق هه‌یه، گرنگی جیوپۆلۆتیکی تایبه‌تی بۆ كوردستان و عێراق هه‌یه، له ڕوی ئابووریه‌وه پێوه‌ندی هه‌ردوولا په‌ره‌ی پێده‌درێت.
ئه‌ڤرۆ نیوز، بارزان مزوورى:
ئه‌ڤرۆ مه‌غره‌ب رێكه‌فتى 4/3/2020 رێكا سه‌ره‌كیا مووسل بۆ شێخان ل ده‌روازه‌یا ناوه‌ران هاتن داخستن دگه‌ل رێكا سه‌ره‌كیا مووسل بۆ تللسقوف ل ده‌روازه‌یا تللسقوف هه‌ردوو رێك ب كونكریتى هاتن داخستن ژلایێ هێزێن ئاسایشێ ڤه ژبه‌ر سلامه‌تیا وه‌لاتیان ژ ڤایرۆسا كورونا.
ژێده‌ره‌ك ژ ئاسایشا قه‌زا شێخان بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز گۆت: ئه‌ڤرۆ مه‌غره‌ب ژبه‌ر سلامه‌تیا وه‌لاتیان ژ ڤایرۆسێ كورونا ده‌روازه‌یا ناوه‌ران و تللسقوف ب كونكریتى هاتن داخستن بۆ ماوه‌كێ كاتى.
ناڤهاتى خویاكر، ل پارێزگه‌ها دهۆك زالگه‌ها به‌دریك بۆ مووسل و دهوك یا ڤه‌كریه ل سنورێ هه‌ڤلێر ژى ده‌روازه‌یا خازر هاتن و چوون یا به‌رده‌وامه هه‌ركه‌سێ ده‌رباز دبیت ژلایێ تیمێن ته‌ندروستى ڤه پشكنین بۆ دهێته كرن.
ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ:
گورەی بڕیارەکا حوکمەتا عێراقێ ٣١ ھزار خێزانێن داعش ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دێ ھێنە ڤەگوھاستن بۆ عێراقێ و رێڤەبەرێ ئاسایشا کەرکووکێ ژی ئاشکراکر، ڤەگەڕاندنا کەس و کارێن داعش مەترسیە بۆسەر رەوشا ئەمنی.
عەمید ئیدریس رەعفەت، رێڤەبەرێ ئاسایشا کەرکووکێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز دیارکر” ڤەگەڕاندنا کەس و کارێن داعش ل سووریێ بۆ عێراقێ کاریگەری لسەر رەوشا ئەمنی پەیدا دکەت و دێ رەوشا ئەمنی ل عێراقێ بەرەف ئالۆزیێن زێدەتر ببەن، چونکە نوکە رەوشا ئەمنی د مەترسیێ دایە و نابیت کار بۆ ئالۆزکرنا زێدەتر بھێتەکرن.
عەمید ئیدریس رەفعەت گۆتژی” دەمێ پاشمایێن داعش دھێنە ڤەگەڕاندن بۆ عێراقێ بێگومان دێ پەیوەندی دناڤبەرا شانەیێن نڤستی یێن داعش و ئەڤان خێزانان پەیدابیت و بزاڤێن تێکدانا رەوشێ دێ بھێتەکرن و ھەردەلیڤەکا بۆ وان پەیدابیت دێ دەست ب کریارێن تیرۆرستی بکەن.
ئەڤرۆ نیوز:
گەلەک کەس بۆ کێمکرنا کێشا لەشێ خوە شیڤێ ناخون، لێ نۆشدار دبێژن، هەکە دانەکێ خوارنێ نەخۆت دێ زیان گەهیتە ساخلەمیا مرۆڤی.
مالپەرێ سحەتی د بابەتەکێ دا نڤیسیە، خوارنا شیڤێ ب ئاوایەکێ ساخلەم بۆ لەشی یا گرنگە و نابیتە ئەگەرێ قەلەویێ، ب تایبەت هەکە گەلەک شەکر و چەوری تێدا نەبیت.
ژ مفایێن گرنگ یێن خوارنا شیڤێ ئەوە، مادێن خوارنێ یێن گرنگ ددەتە لەشی، کو ب درێژاهیا شەڤێ لەشی چالاک دهێلیت.
هەروەسا نۆشدار ئامۆژگاریان ل خەلکێ دکەن، کو خوارنا نانێ ئێڤاری ژبیر نەکەن، هەروەسا بۆ کێمکرنا لەشی باشترە مرۆڤ کەسکاتی و زەلاتێ و ماسی و خوارنێن پڕۆتینی و ئەو خوارنێن چەوری تێدا نەبن بخون.
دیسان دبێژن ژی، ئەو خوارنێن کالۆریا وان یا زێدە نەخۆن ل گەل شرینیان، ژبەر کو هەڤکار نابن بۆ کێمکرنا کێشا لەشی.
ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ:
بڕیارە ئەڤ سالە پڕۆژێ ئاڤاکرنا سایلۆیا بەردەڕەش ب دوماھی بھێت و بەرپرسەکێ وەزارەتا بازرگانی ژی ئاماژەکر، دێ ئەڤسالە ل سایلو یا بەردەڕەش ٤٠ ھزار تەنێن گەنمی بھێنە وەرگرتن.
سەردار قوربانی، بەرپرسێ پەیوەندیێن وەزارەتا بازرگانی بۆ ئەڤرۆ نیۆز دیارکر” پڕۆژێ ئاڤاکرنا سایلو یا بەردەڕەش ٨٠%ێ بدوماھی ھاتیە و دھێتە پێشبینی کرن ل چەند ھەیڤێن داھاتی بتەمامی دوماھی بھێت و بکەڤیتە کاری، کو دشیاندایە زێدەتری ٤٠ ھزار تەنێن گەنمی وەر بگریت.
سەردار قوربانی ئاماژەکر” ئەڤسالە دێ مینا سایلویێن شێخان و سێمێل دێ بەرھەمی جووتیارێن دھۆکێ ل سایلو یا بەردەڕەش بھێتە وەرگرتن و مفایەکێ زۆر دێ ھەبیت بۆ جووتیارێن دەڤەرێ.
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد هلوری:
پشتی کو ژ ئەگەرێ باران و لەهیان رێیا دناڤبەرا هەردوو ناحیێن زێلکان و کەلەکچی ل سەر رووبارێ گومل هاتیە برین، سەرۆکاتیا باژێرڤانیا کەلەکچی دەست ب چێکرنا رێیا ناڤبری کر و دوو روژێن بهێت دێ هێتە ڤەکرن.
تەیب شاکر، ژ راگەهاندنا باژێرڤانیا کەلەکچی بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: (ژ ئەگەرێ باران و لەهیان، پرا گومل ل سەر رووبارێ گومل ژ کارکەفت بو، کێشە بۆ هاتن و چوونا شوفێران دروستکربوو، ژبەرکو رێیەکا گرنگ و سەرەکی یا هاتن و چوونێ یە دناڤبەرا هەردوو ناحیێن کەلەکچی و زێلکان، ئانکو رێیا وان هاتبویە برین).
زێدەتر گۆت: (نوکە باژێرڤانیا کەلەکچی مژولێ دووبارە چێکرنا پرا گوملە و دوو روژێن دی هاتن و چوون ب ئاسایی ل سەر پرا گومل دێ هێتەکرن و کەڤیتە د خزمەتا شوفێران دا، د نوکە دا هاتن و چوون تا دوو روژێن دی ل سەر پرێ نینە).
پارتی دیموكراتی كـوردستان
لقێ ئێك
به‌یاننامه
ب هه‌لكه‌فتا سه‌رهلدانا بهارا سالا 1991ێ
د دیروكا گه‌لێ كوردستانێدا چه‌ندین سه‌رهلدان و به‌رخودان هاتینه ئه‌نجامدان، ژ ئه‌نجامێ سیاسه‌تا شوفینیست و دیكتاتورێن حكومه‌تێن ئێك ل دویف ئێكێن ئێراقێ ب تایبه‌ت رژێما به‌عسا فاشیست دژی خه‌لكێ كوردستانێ و ژبه‌ر خوراگری و هه‌لویستێ نیشتیمانپه‌روه‌ریێ گه‌لێ كوردستانێ سه‌رهلدانا (5/3/1991)ێ یا جه‌ماوه‌رێ سه‌ربلندێ باژێركێ رانیه ده‌ستپێكر و بوو راپه‌رینه‌ك سه‌رتاسه‌ری ل ته‌ڤایا باژێر و ده‌ڤه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌ڤ سه‌رهلدانه بۆ فاكته‌رێ ئێكگرتنا جه‌ماوه‌ر و هێز و لایه‌نێن سیاسیێن كوردستانێ و قوناغا ئازادیێ به‌رپا بوو.
سه‌رهلدانا ئادارێ ده‌ستكه‌فته‌كێ نیشتیمانیێ مه‌زن بوو ژ بۆ هه‌می پارچێن دی یێن كوردستانێ ژی وه‌ك ده‌ستپێكا قوناغه‌ك نوی یا خه‌باتێ به‌ر ب ئازادیێ.
سه‌رهلدانا بهارا 1991ێ به‌رده‌وامیدانا شوره‌ش و بزاڤێن رزگاریخوازێن گه‌لێ كوردستانێ بوویه. ژ ئه‌نجامێ سه‌ركه‌فتنا سه‌رهلدانێ سه‌روك بارزانی ل سه‌ر بنه‌مایێ ئازادی و دیموكراسیێ داخوازا هه‌لبژارتنان كر و ل ئه‌نجامدا هه‌رێماكوردستانێ بوو خودان حكوومه‌ت و په‌رله‌مان ل ژێر سیبه‌را ئالایێ پیروزێ كوردستانێ.
ل ده‌مه‌كێدا یادا 29 سالیا سه‌رهلدانا كوردستانێ ساخ دكه‌ین كو هه‌مان سیاسه‌تا شوفینیستی ئه‌ڤرو دژی خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ دهێته پیاده كرن، لێ ژبه‌ر سیاسه‌تا راست و دروست و سه‌ركه‌فتیانه‌یا سه‌روك بارزانی و رولێ وی د چاره‌سه‌ریا كێشێن هه‌رێمێ و ئێراقێدا و ئێكرێزیا پارت و لایه‌نێن سیاسیێن كوردستانێ، پیلانێن وان نه حه‌زان سه‌رنه‌گرتن و نه‌گه‌هشتن مه‌ره‌مێن خو. بناڤێ لقێ ئێك یێ پارتی دیموكراتی كوردستان سه‌ربه‌رزی بۆ خه‌لكێ شه‌ره‌فمه‌ندێ سه‌رهلدانا ئادارا سالا (1991)ێ و پێشمه‌رگێن قاره‌مان كو تا ئه‌ڤرو د چه‌په‌رێن پاراستنا ئاخا كوردستانێ دانه. سه‌ربه‌رزی بۆ گیانێ پاكێ شه‌هید و قوربانیێن سه‌رهلدانا كوردستانێ و ته‌ڤایا شه‌هیدێن رێیا رزگاریا كوردستانێ و سه‌ر كاروانێ وان بارزانیێ نه‌مر.
لقێ ئێک پارتی دیموکراتی كوردستان
ئەڤرۆ نیوز:
ناڤەندەکا ڤەکۆلینێن ستراتیژی ل ئوسترالیا دیار دکەت کو ل سووریێ رەوشەکا گەلەک ئالۆز یا هەی و نها روسیا و تورکیا ب رەنگەکێ نەراستەخوە شەرێ هەڤدو دکەن، لێ مەترسیا هندێ یا هەی کو شەرێ ل ئدلبێ ببیتە ئەگەرێ هندێ کو تورکیا و روسیا شەرێ هەڤدو بکەن و ئەو یەک دشێت مەترسیێن مەزن بۆ رۆژهەلاتا ناڤین و هەتا جیهانێ ژی دروست بکەت.
نيشاندان