فۆبیا.. (ئاواره‌یان)!
كۆڤان حسێن
هه‌تا نوكه ژى دونیا ب ده‌ست ژماره‌كا زۆرا كێشه و ئالۆزیان دنالیت و هه‌مى گاڤێ ژى سڤیل و كه‌سێن نازك دبنه قوربانى. زۆرن ره‌نگێن ئاواره‌یان هه‌نه ژبه‌ر شه‌ڕان تایبه‌ت شه‌ڕێن ناڤخوه، ئاواره دبن هه‌نه ژ ئه‌نجامێ برسێ و كولبێ و هشكه‌سالیێ ئاواره دبن و هه‌نه ژ به‌ر سه‌ده‌مین سیاسى ئاواره دبن، نه‌مازه چالاكڤانێن سیاسى به‌رامبه‌رى رژێمه‌كا دكتاتۆرى و هه‌نه ژى، ژبه‌ر رویدانێن سروشتى وه‌ك ڤۆلكان و باهۆز و ئه‌ردهه‌ژان، ئانكو هه‌مى ئاواره ناچنه خانه‌كێ زۆرا زحمه‌ته ژى پێناسه‌یا ئاواره‌یان ب ساناهى بهێته‌كرن و پۆلینكرنا وان ره‌نگێ سه‌رده‌ریێ لگه‌ل وان ئێكلا دكه‌ت، پڕانیا ئاواره‌یێن نوكه ل جیهانێ ئه‌ون ئه‌وێن ژیانه‌كا خۆشتر ژ یا وه‌لاتێ خوه بده‌ستڤه‌بینن پاشخانه‌كا ئابۆرى سیاسى هه‌یه بۆ سه‌ده‌مێ كۆچكرنێ و كلتوورى نوكه بال ل جیهانێ گوهۆرینه گوهۆرینا هه‌ر تشتى. سه‌ره‌ده‌رى لگه‌ل مۆدێلا و گوهارتنا ب له‌ز یا ژیانێ ره‌نگه‌ك وێ هزرێ ل ده‌ف مرۆڤى په‌یداكریه كو به‌رده‌وام گوهۆرینێ كه‌ت، ژ جلوبه‌رگان هه‌تا مۆبایلا هه‌تا جهێ ئاكنجیبوونا خوه.
نوكه ب هزاران كه‌س ژ ئه‌مریكا لاتینى به‌ره ب سنۆرێن ئه‌مریكا دچن ژ فه‌نزویللا و وه‌لاتێن دى ب هزران كه‌س ل ئاسیا ئاواره‌نه، ژ هه‌مى ره‌نگه سه‌ده‌مان. كوردان به‌شێ خوه ژ ئاواره‌یێ وه‌گرتیه و 1991 ئه‌فسانه‌كا رۆمانتیكى یا وژدان هه‌ژاندنێ ل جیهانێ درست و گڤاشتن و ڤه‌رێژێن وێ وه‌لاته‌ك ب ڤى ره‌نگێ نوكه ئه‌م ژیانێ لێ دكین ژ دایكبوو. كى دبێژیت كوردستان به‌رامبه‌ر ژماره‌كا كێم یا وه‌لاتێن دونیایێ به‌هشته بێگومان راست ناكه‌ت و كێ بێژیت كوردستانێ ئه‌و دۆزه‌خه ئه‌وا هێژاى هندێ بیت مرۆڤ بگوهۆریت ب وه‌لاته‌ك دى بێگومان راست ناكه‌ت. بۆ زانین هیچ به‌هشته‌ك مرۆڤان نه‌شیایه ل ئه‌ورۆپا ژى بئافرینیت، ژیانا ئاواره‌یێ ئاریشیێن خوه هه‌نه و مه‌ترسیترین ئاریشه ب هێزبوونا راستره‌وێن نه‌ژادپه‌رسته سالانه ب ده‌هان رویدانێن كوشتن و كرێتكرنێ دهێنه تۆماركرن لبه‌رامبه ئاواره‌یان یان نه‌ژادێن نه ئه‌ورۆپى ئه‌ڤ بزاڤه ل هه‌مى ئه‌ورۆپا د گه‌شێ دایه وه‌ك ره‌نگڤه‌دانه‌ك ژ مشه‌بوونا ئاواره‌یان. ب كورتى ئاواره‌بوونا هنده‌ك كه‌نجێن كورد ژ هنده‌ك ده‌ڤه‌ران پتر ژ خوانده‌نه‌كێ هه‌دلگریت و هه‌مى ئاواره ناچنه خان و سه‌ده‌مه‌كێ و هه‌ر ئێكێ تیركه‌ك بهانه و خه‌مان هه‌نه لگه‌ل خوه بریه، دوباره دكم هه‌مى سه‌ده‌مێن كۆچێ مه‌رج نینه به‌رئاقل بن. دبیت گوهۆرین بۆ گه‌نجه‌كێ بتنێ وه‌ك گوهۆرین ژ خه‌مێن سه‌ركى یێن وى بیت و دبیت هه‌بیت ژ سه‌ده‌مێن ژیانێ بازدا بیت و سه‌ر ئه‌نجام لۆبیه‌كێ كوردان ل كیڤه هه‌بیت، بێگومان كه‌س كوردایه‌تیا خوه هندا ناكه‌ت، نه‌مازه نوكه لێ دبیت ئه‌ڤ شیان و كاراكته‌رێن نوكه دچن، سوباهى پشكداریا گه‌شه‌یا ئابۆریا كوردستانێ بكه‌ن، ئه‌گه‌ر به‌شه‌كێ به‌رهه‌مێ خوه بۆ كوردستانێ و خێزانێن خوه ڤه‌گوهێزن. خۆزى پرسا ئاواره‌یا مابا د كڤانێ جیهانیى ئاواره‌بوونێ دا سیاسیا شلۆڤه‌ێن خوه ژێ دویركربان ئه‌ڤه كوردن ل شانازیه‌كا دى دگه‌رن ل گۆر دیتنا خوه و به‌رێزن و ئازادن ل كیڤه بژین بۆچى بژین چاوا بژین ژ ساده‌ترین مافێ مرۆڤانه، ئاسێكرنا مرۆڤان ل جوگرافیه‌ك دیاركرى دا ب نه‌چارى نه‌چاره‌یه ئازادى، ئه‌گه‌ر یا غوربه‌تێ ژى بئافرینیت باشتره ژ سته‌مێ، ئه‌وێن چووین د هه‌مى ره‌وشه‌كێ دا دێ ل وه‌لاتێ خوه خودان ده‌ركه‌ڤن وه‌ك خه‌لك ژ هه‌مى جیهانێ ئاواره بیت هه‌تا ژ وه‌لاتێن پێشكه‌فتى ژى لێ ب هنده‌ك سه‌ده‌مێن جودا!.
