ئه‌ڤرۆ سال رۆژا رێكه‌فتنا دیرۆكی یا 11 ئادارێ یه‌

ئه‌ڤرۆ سال رۆژا رێكه‌فتنا دیرۆكی یا 11 ئادارێ یه‌

ئه‌ڤرۆ نیوز:

رۆژا 11 ئیلولا 1961 مسته‌فا بارزانی رێبه‌رێ بزاڤا رزگاریخوازیا گه‌لێ كوردستانێ شورشا ئیلولێ یا گه‌لی كوردستانێ ل دژی رژێما عیراقێ بۆ بده‌ستڤه‌ ئینانا مافێن گه‌لێ كوردستانێ ده‌ستپێكر.

ئارمانجێن شوره‌شا مه‌زنا ئیلولێ حوكمێ زاتی بۆ كوردستانێ، پشتی نه‌ه سالان ژ خه‌بات و شورشگێریێ ل ته‌ڤایا كوردستانێ، حكومه‌تا ئه‌وی ده‌می یا عیراقی نه‌چار بوو دان ب مافێن گه‌لێ كوردستانێ دا بنیت، كۆ ئه‌و بخو حكومێ زاتی ئانكو خورێبه‌ریێ بۆ كوردستانێ بكه‌ن، رێكه‌فتنا دیرۆكی یا 11 ئادارێ یا سالا 1970 دناڤبه‌را سه‌ركردایه‌تیا شورشێ ب سه‌ركردایه‌تیا مسته‌فا بارزانی و رژێما عیراقێ هاته‌ ئیمزاكرن.

رێكه‌فتن ب رێكه‌تنه‌كا دیرۆكی یا گه‌لێ كوردستانێ دهێته‌ هژمارتن، چونكو ب ڤێ چه‌ندێ گه‌لی كوردستانێ چه‌ندین ده‌ستكه‌فتێن سیاسی و ئابووری بده‌ستڤه‌ ئینان.

پشتی چار سالان ژ رێكه‌تنێ، حكومه‌تا عیراقێ هێدی هێدی سه‌رپێچیا رێكه‌فتنێ كر و ل گه‌ل رێكه‌فتنا جه‌زائیرێ ل 16/3/1975 دوماهی هات.

د رێكه‌فتنا جه‌زائیرێ دا سه‌دام حسێن جێگرێ سه‌رۆك كۆمارێ ئه‌وی ده‌می یێ عیراقێ ده‌ستبه‌رداری پشكه‌كا ئاخا عیراقێ ل باشوور بۆ محه‌مه‌د ره‌زا شاهێ ئیرانێ هه‌مبه‌ر ده‌ستهه‌لگرتن ژ هه‌ڤكاریكرنا شورشا گه‌لێ كوردستانێ و بڤێ چه‌ندێ شوره‌شا ئیلولێ ب دوماهی هات.

دڕۆژەکا وەکی ئەڤڕۆدا ل سالا (۱۹۷۰) بەیاننامەیا (۱۱) ئادارێ ل ڕادیۆ و تەلەفزیۆنێن عیراقێ هاتە ڕاگەهاندن و بۆ ئێکەمین جار د دیرۆکێ دا شۆڕەشەکا کوردی شیا حکۆمەتەکا ناوەندی یا خودان هێزەکا سەربازییا زۆر و یا ب هێز و پڕچەک نەچار بکەت ب فەرمی دانپێدانێ ب مافێن ڕەوایێن گەڵێ کوردستانێ بکەت ،كوهنده‌ك خالێن گرنگێن به‌ياننامێ ئه‌ڤه‌ بين :
1- زمانێ كوردی زمانێ فه‌رمی بيت ل وان ده‌ڤه‌ڕێن پتريا ئاكنجيێن وان كوردن .
2- كورد دێ پشكداريێ ده‌سته‌لاتێ دا كه‌ن ، جوداهی نه‌هێته‌ كرن دناڤبه‌را كورد و كه‌سانێن ديتر بۆ دانانا وان دناڤ پۆستێن گرنگێن ده‌وڵه‌تێ دا .
3- دانانا نه‌خشه‌ و پلانان بۆ گه‌شه‌پێدانا نه‌ته‌وه‌يا كورد ژلايێ په‌روه‌ردێ و ڕه‌وشه‌نبيريێ ڤه‌
4. يه‌كه‌يێن كارگێڕی كو پتريا ئاكنجيێن وان كوردن ، فه‌رمانبه‌رێن وان كورد بن .
5- حكومه‌ت دێ دان پێدانێ ب مافێن گه‌ڵێ كورد كه‌ت ژبۆ دامه‌زراندنا ڕێكخراوێن: قوتابيان، لاوان، ئافره‌تان، مامۆستايێن تايبه‌ت ب خۆ دێ ئه‌ندام بن ل ڕێكخراوێن نيشتمانيێن عێراقێ وه‌كی يێن خۆ .
6- گرنگيدان ب پێشڤه‌برنا ئابووری و كۆمه‌ڵايه‌ت دكوردستانێ دا و دامه‌زراندنا ده‌زگه‌هه‌كێ تايبه‌ت بۆ بجهئينانا ئه‌ڤی ئه‌ركی .
7- ڤه‌گه‌ڕاندنا ئاكنجيێن كورد بۆ جهێن وان .
8- لێبوورينه‌كا گشتی بۆ هه‌می ئه‌وان فه‌رمانبه‌ر و سه‌ربازان و پۆليسێن هاريكاريا شۆڕه‌شێ كری و ڤه‌گه‌ڕاندنا وان بۆ سه‌ر كارێن وان .
9- له‌ز كرن بۆ بجهئينانا ياسايا چاره‌سه‌ركرنا چاندنێ و هه‌مواركرنێ ب مه‌ره‌ما نه‌هێڵانا په‌يوه‌نديێن ده‌ره‌به‌گايه‌تيێ .
10- هه‌مواركرنا ده‌ستوورێ كاتی كو گه‌ڵێ عێراقێ ژدوو گه‌ڵێن سه‌ره‌كی پێكدهێت كو عه‌ره‌ب و كوردن .
11- ئێك ژجێگرێن سه‌رۆكێ كۆمارێ كورد بيت .
12- گه‌ڵێ كورد ب ڕێژا ئاكنجيێن وێ دعيراقێ دا دێ پشكداريێ ل ده‌سته‌ڵاتا ياسا دانانێ دا كه‌ت.

کۆمێنتا تە