«سترانێن کەڤن» کانیا هونەرێ راستەقینە
سندس سالح سلێڤانەی
سترانێن کەڤن زێدەتر ژ دەنگەکێ خوەش و ئاوازەکێ دلڤەکەری نە، ئەو دیرۆکا مللەتی د ناڤ خوە دا ڤەشارتی نە. ئەڤرۆ، ل دەمەکێ کو گەلەک ژ هونەرمەندێن مە بەرێ خوە ددەنە سترانێن نوی، هێژایە کو ئەم گرنگیێ بدەینە سترانێن کەڤن، وەک میراتەکێ بێ هەمپا یێ کەلتوورا مە.
سترانێن کەڤن چیرۆکێن مە یێن دژوار ڤەدگێڕن، ساخلەتێن جڤاکا مە دیار دکەن، و بوویەرێن دیرۆکی د ناڤ پەیڤێن خوە دا ڤەدشێرن. مەقامێن «لاوک» و «حەیران» یێن کوردی نە تنێ ئاوازێن خوەش نە، بەلکو دیوانەکا دیرۆکا زارەکی یا گەلێ کورد نە. د دەمێن بێ خودان، ئەڤ ستران وەکو دەفتەرێن دیرۆکی هاتینە پاراستن و ژ نڤشەکێ بۆ نڤشەکێ دی هاتینە ڤەگوهاستن.
دەنگبێژێن کەڤن وەکو حەسەنێ جزیری، سەعید یوسف، محەمەد عارف، و ئەیشا شان، ب دەنگێن خوە یێن زێڕین، هەزاران سال ژیانا کوردەواری پاراستینە. دەمێ مە گوه ددەتە سترانێن وان، ئەم نە ب تنێ موزیکەکا جوان دبهیزین، بەلکو ئەم دکەڤینە ناڤ جیهانەکا دەولەمەند یا هەست و نەریتان.
مخابن کو نوکە، گەلەک ژ هونەرمەندێن مە بەرێ خوە ددەنە ستایلێن نوی یێن موزیکێ و نەریتێن کەڤن ژ بیر دکەن. دگەل هێلانا سترانێن کەڤن، ئەم بەشەکێ گرنگ ژ ناسناما خوە ژی ژ دەست ددەین. نە ب تنێ ئەم ئاوازێن رەسەن بەرزە دکەین، بەلکو ئەم چیرۆکێن گرنگ یێن دیرۆکا خوە ژی ژ بیر دکەین.
دڤێت هونەرمەندێن مە چیرۆکێن مە یێن کەڤن بپارێزن و بگەهیننە نڤشێن نوی. بەلێ ئەڤە نە تشتەکە کو تنێ ئەرکێ هونەرمەندان بیت. جڤاک ژی دڤێت پشتەڤانی بدەتە ئەوێن کو دخوازن سترانێن کەڤن زیندی بهێلن.
خوەشبەختانە، هندەک هونەرمەندێن مە یێن باش هەنە کو هێشتا سترانێن کەڤن دخونن.
وەکو نمونە، دەنگبێژ نزار زاخویی و گروپا موزیکا «دەشتا نینەوا» بەردەوام دخەبتن دا کو سترانێن کەڤن بپارێزن. ئەڤ کارێ وان گەلەک گرنگە ژ بو پاراستنا میراتێ مە یێ کەلتووری.
ب کورتی، سترانێن کەڤن کانیا هونەرا راستەقینە نە. ئەم دڤێت قیمەتێ وان بزانین و وان زیندی بهێلین. هەر چەند کو سترانێن نوی و ستایلێن نوی ژی گرنگن، بەلێ ئەم نابیت کو بنیاتێ هونەرا خوە، ئانکو سترانێن کەڤن، ژ بیر بکەین.