رۆلـێ ژنـان د ژیـانـا جڤاكـی یا ئـازاد و یـەكسان دا
سندس سـالح سلێڤانەی
ژن رۆلەكێ گەلەك گرنگ د ئاڤاكرنا جڤاكەكا ئازاد و یەكسان د دیرۆكێ دا دگێرن، ژنان ب رێكێن جۆر ب جۆر د وارێن جودا جودا دا دەستنیشانی هەیە، هەر ژ مالا خۆ و پەروەردەكرنا زارۆكان هەتا كارێن دەرڤەی مالێ و گەهشتنە جهێن بلند یێن رێڤەبەریێ.
د دەمێ بەرێ دا، گەلەك جڤاك ب چاڤەكێ كێم ل ژنان دیتێن و مافێ دەنگێ وان یێ كێم بوو. لێ نها، ب خەباتا ژنان و وان كەسێن كو باوەری ب یەكسانیێ هەین، گەلەك تشت هاتینە گوهۆرین. ژن بووینە پارلەمانتار، وەزیر، سەركێش، دكتۆر، ئەندازیار، مامۆستا، و گەلەك كارێن دی كو بەرێ نەدهاتە قەبوولكرن. هەر چەندە ژن نیڤا جڤاكی پێك دئینن، لێ هێشتا د گەلەك جهان دا ماف و دەرفەتێن وان یێن كێم و سنووردارن. ل گەلەك وەلاتان، ژن رووبەری ئاستەنگێن جودا دبن، وەك مافێن كێم، ئاستێ پەروەردەیا نزم، بێكاری، و توندوتیژی. دەما ئەم ژن ژ ڤان ئاستەنگان رزگار نەكەین، ئەم نیڤەكا ژ هێزا جڤاكی بێ كار دهێلین و ئەڤ چەندە زیانێ دگەهینیت هەمی كەسان.
د جڤاكێ مە دا، ژن ب سالان دەنگێ وان نەدهاتە گوهلێبون و نەشیان پشكداری د هەلبژارتنان دا بكەن. ئەڤرۆ، ئەم دبینین كو ژن نە ب تنێ دەنگ ددەن، لێ هەروەسا ژ بۆ پۆستێن گرنگ ژی دهێنە هەڵبژارتن. دیسا ژی، رێژەیا ژنان د جهێن بریاردانێ دا هێشتا گەلەك كێمە و پێدڤیە ئەڤ چەندە باشتر ببیت.د بوارێ پەروەردەیێ دا، ژن نیشا دایە كو ئەو دشێن گەلەك سەركەفتی بن و هندەك جاران پیتر ژ زەلامان پێش دكەڤن. لێ د گەلەك جهان دا، ژن هێشتا دەرفەتا پەروەردەیا باش نینە و ئەڤ چەندە رێ ل بەر وان دگریت كو ئەو پێش بكەڤن.
د وارێ كاری دا، ژن هێشتا تووشی جوداهیێ دبن. گەلەك جاران، ژن بۆ هەمان كاری پارەیەكێ كێمتر ژ زەلامان وەردگرن. هەروەسا، گەلەك جاران ژن ناگەهنە پوستێن بلند یێن رێڤەبەریێ، هەر چەندە ئەو شیان و زانینا پێدڤی هەنە.
توندوتیژی ل دژی ژنان ژی ئاستەنگەكا مەزنە. د گەلەك جڤاكان دا، ژن تووشی توندوتیژیا جەستەیی، دەروونی و جنسی دبن. ئەڤ چەندە كاریگەریەكا خراب ل سەر ژیانا وان و سەرجەم جڤاكی دكەت.
بۆ چێكرنا جڤاكەكێ ئازاد و یەكسان، پێدڤیە ژن هەمان دەرفەت و مافێن كو مێر هەین وەربگرن. پێدڤیە ژن بشێن بخوینن، كار بكەن، و د بریاردانێ دا پشكدار بن، بێی كو تووشی جوداهی و رەفتارێن نەباش ببن. ئەڤ چەندە نە ب تنێ بۆ ژنان باشە، لێ بۆ هەمی جڤاكی یە، چونكی دەما ژن پێش دكەڤن، جڤاك ژی پێش دكەڤیت.
ئەڤرۆ ل وەلاتێن پێشكەفتی، ژن د هەمی واران دا رۆلێن گرنگ دگێرن ئەو بووینە رێبەر، زانا، و د بوارێن نوی و تەكنیكی دا سەركەفتینە. ل وەلاتێن پێشكەفتی، ژن بووینە سەرۆكێن وەلاتان، وەزیر، دادوەر، خودانێن كۆمپانیان، و زانایێن ناڤدار.
پێدڤیە جڤاك هەمی، ب ژن و مێرڤە، كار ژ بۆ راوەستاندنا وان یاسا و نەریتێن بكەن كو رێ ل بەر یەكسانیێ دگرن. یاسایێن نوی پێدڤینە كو پشتگیریا مافێن ژنان بكەن و دژی توندوتیژیێ بن. هەروەسا، پێدڤیە پەروەردە و فێركرن هەبیت ژ بۆ گوهۆرینا وان باوەریێن كەڤن یێن كو دژی ژنان بوون.
ل دوماهیێ، ژن ستوینەكێ جڤاكی نە و بێی وان، ژیانا مە یا كێماسی دبیت. پێدڤیە ئەم كار بكەین ژ بۆ جڤاكەكێ كو هەر كەس تێدا ئازاد بیت و هەمان دەرفەتان وەربگریت، بێی جوداهی ب ڤێ چەندێ، ئەم دێ بەرەڤ جیهانەكا باشتر و یەكسانتر ڤە چین.