ب ئەگەرێ هاتن و نەهاتنا مووچەی ژ بەغدا و ڕەوشا تێكچوونا دەروونێ مووچەخۆران
نایف مەحموود
ئەڤە چەندین سالە ئەڤ گرێكا دەروونی ئەوا كەفتیە د ناڤ تەخا مووچەخۆرێن كوردستانێ دا ب هاتن و نەهاتنا مووچەی، ب ڤان دانوستاندنێن بەردەوام یێن د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێمێ و یا بەغدا دا، ئەڤ شاندێن حكومی و حزبی یێن دهێن و دچن ژبەر پرسا چارەكرنا كێشێن هەلاویستی یێن د ناڤبەرا هەردو حوكمەتان دا و ب تایبەت كێشەیا شایستێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێ و ئەڤ پرسگرێكێن بەردەوام یێن سیاسی و دارایی یێن هەین دیرۆكەكا كەڤن د ناڤبەرا كورد و عەرەبان دا هەیە. بەلێ و ب تایبەت پشتی ڕاگەهاندنا سەربەخۆیا ئابووری ل هەرێمێ و ئەنجامدانا ڕیفراندۆمێ ئیراقێ بزاڤێن تێكدان و ئالۆزكرنا ڕەوشا سیاسی ل هەرێمێ دا و ئەڤ چەندە بوو سەدەمێ سەرهلدانا چەندین كێشان و كێشا ژ هەمیێ مەزنتر بەروكێ مووچەخۆرێن هەرێمێ گرت و ئەڤە ب كێمی بۆ ما وێ دەهـ سالانە مووچەخۆر باجا ڤێ قەیرانا مەزنا بێ مووچەیێ ددەن و ڤێ چەندێ ژێ كارتێكرنەكا نەرێنی ل سەر ڕەوشا ساخلەمیا دەروونێ وان كریە و ئێخستینە دەردێ حەیلول وەلایێ، هەروەسا خۆە وەكو زەرەرمەند دبینن د ناڤبەرا ڤان هەردو حوكمەتان دا و گەلەك جاران گازندە و لاڤ لاڤ و پەریشانیا وان دگەهیتە ئاستێ هەرە بێزاریێ و هەدارا وان نامینیت و بێهنا وان ژی گەلەك تەنگ دبیت چونكی ژبەر ڤان كاودانێن سەختێن ب سەر ژیانا واندا هاتین ئەڤە بۆ سەرێ چەند سالانە نەشێن ب درۆستی مال و خێزان و زاڕۆكێن خوە ب خودان بكەن، هیڤی و ئومێدێن وانژی یێن بووینە خەونێن حێشتران و باوەری ژی نەمایە كو جارەكێ ئەڤ ئارێشە چارەسەر ببیت كو ئەڤەژی ژ ئەنجامێ وێ سەربۆڕا چەندین سالان دهێت بێی ئاسۆیەكێ ئومێد بەخش هەبیت ژ بەر وێ ستەما حوكمەتا بەغدا ل هەرێمێ دكەت ب وێ دژایەتیا خۆە یا بەردەوام ل سەر ئاڤەدانی و پێشڤەچوونا كوردستانێ د هەمی واران دا كو جارەكا دی وێ باوەریێ بۆ ڤان مووچەخۆران چێكەت و ڕەوش ئاسایی لێ بهێت وەكی بەری نوكە هەر مەهانە و سەرێ هەیڤێ مووچەخۆر ب پێدانا مووچێ خۆ ئاشنا دبوو. ئەڤ ڕەوشا نوكە یا ئەڤ تەخا مووچەخۆران تێدا دژین گەلەك یا سەخت و دژوارە بۆ ژیانا وان ژبەركو ب ئەگەرێ ڤێ چەندێ چەندین ئارێشە سەرهلداینە و حەتا بوویە ئەگەرێ هەلوەشاندنا خێزان و تێكچوونا پەیوەندیێن جڤاكی و بارێ ساخلەمیا دەروونی و بێزاریێ هەناسەیا لێ تەنگ كری، لەوما گرنگە ئاڤریەك ل ڤی حالێ سایكولۆژیێ مووچەخۆر و فەرمانبەران بهێتەدان ئەڤێن ب درۆستی و بێی تەخسیری د سەرڤان كاودانێن سەخت و گران دا د ڤێ قەیرانا بێ مووچەیی دا دلسۆزێن كارێ خوە نە و وەفادارێن خاك و نیشتمانێ خۆەنە، خۆەڕاگریا ڤی خەلكی پێدڤی ب پاداشتێن مەزنە ژبەركو خوە ل بەر ڤان كاودانان گرتیە و بووینە چەپەرێن پارێزڤانی و ئاڤەدانیا وەلاتی، لەوما گرنگە دەستهەلاتدار و لایەنێ حكومی یێ هەرێمێ ب قیمەت و ڕێزلێنان ل ڤی سامانێ مرۆڤایەتی یێ كورستانێ بگریت و هەمی هەول و تێكوشینا خۆە بێخنە د خزمەتا چارەكرنا ڤێ پرسگرێكێ دا، داكو تەخا ئەڤان فەرمانبەر و مووچەخۆران ژ ڤی دەردێ گران ڕزگار ببن و ئومێد و گەشبینی بزڤرنە ناخ و دل و دەروونێ وان، د ڤی وەختی دا بارودۆخێ سیاسی و ئابووری و جڤاكی دێ زڤڕیتە دۆخێ خوە یێ ئاسایی و هەناسەیا بەختەوەری و ئارامیێ دێ ب سەر ئێش و ئازارێن خەلكی ب گشتی دا هێتە خوار و ژیان دێ زڤڕیتە ڕەوشا خوە یا نۆرمال.
