مرۆڤایه‌تی د پیڤه‌رێ تیرۆریزمێ دا
پشتی هه‌ر دوو جه‌نگێن جیهانیێ ئێكوم و دووهه‌م و لسالا ( 1948 ) ده‌مێ مرۆڤایه‌تی جاره‌ك دیتر ل خۆ زڤڕی و هنده‌ك كویرتر د مرۆڤاتیێ دا هزر كری و ده‌رگه‌هه‌ك ڤه‌بوو كو بڕێكا راگه‌هاندنا جاڕنامه‌یا مافێ مرۆڤی ڤیا جاره‌ك دیتر پرستیژ و شكۆیا بنپێكرییا مرۆڤی لێ بزڤڕینیتن و ب به‌ندێن كۆ تێدا ڕێز ل ماف و ئازادی و ژیان و كوساتییا وی گرتی ڤیا دیسانێ مۆهره‌كێ ل ده‌ست و تپلێن وان كوسان بده‌تن یێن كۆ بدرێژاهییا دیرۆكێ هه‌می جاران بووینه ئه‌گه‌رێ ده‌ستپێكا جه‌نگێن دژوار یێن كو خوینا هزاران مرۆڤێن بێگۆنه‌ه و سیڤیل دایه‌ڕشتن و سه‌دان و هزاران گۆند و باژێڕ داینه خرابكرن. هه‌كو ئه‌ڤ په‌یمانه ژ لایێ مرۆڤایه‌تیڤه ڕێز لێهاتبایه گرتن دبیتن گه‌له‌ك ئه‌و كه‌سێن نوكه نه ل سه‌ر دارێ جیهانێ دناڤ مه دا بانه و به‌ره‌ك ژ به‌رێن ئاڤاكرنا ئاڤاهیێ شارستانیه‌تێ ده‌یناندبایه، به‌لێ جهێ داخێ یه هه‌ر ماوه‌یه‌كێ دیرۆكی هنده‌ك خوینمێژ ب به‌هانه‌یێن جۆدا و ل بن ئالایێن جۆراوجۆر به‌ر دبنه گیانێ مرۆڤایه‌تیێ و دبنه ئه‌گه‌رێ ژناڤچۆنا هزاران كه‌سان و ئاواره و ده‌ربده‌ربوونا هزارانێن دیتر.
هێشتان ئه‌م د چارێكا ئێكێ یا سه‌ده‌یێ بیست و ئێكێ داین كو دگه‌ل هه‌ڕفتنا كۆچك و ته‌لارێن چه‌ندین دكتاتۆرێن ده‌ڤه‌رێ، یێن كۆ ئه‌و ژی ب دروستی نه‌هاتینه قۆلپاندن و تێكدان، هزر و ئایدیۆلۆژییا هشك و كه‌ڤنه‌په‌رێستیێ ژ هنده‌ك مرۆڤان كه‌ساتیه‌ك وه‌سا ئینانده گۆڕێ كو د داڤ داڤێن سایكۆلۆژیایا خۆ دا هیچ ئێك ژ پێكهاته‌یێن سروشتی یێن كه‌ساتییه‌كێ ئاسایی و ده‌روون دوروست تێدا ناهێته دیتن و هه‌ر ئه‌ڤان مرۆڤێن دۆگماتی و خۆپه‌رێست، ژبلی هندێ كو چ ئه‌لترناتیڤه‌ك بۆ پێشڤه‌برنا شارستانیه‌تا مرۆڤایه‌تیێ پێ نینه هند ژی ئه‌و چه‌ندا ژ دارێ ئاڤاهیێ ل ده‌ڤه‌رێ مای ژی تێك دا.
تیرۆرێ، بێی هندێ هیچ ڕێز و بۆهایه‌ك بۆ به‌ندێن جاڕنامه‌یا مافێ مرۆڤایه‌تیێ هه‌بیتن، جاره‌ك دیتر شلقانه‌ك مه‌زن ئێخسته ده‌ڤه‌رێ و ئالایێ ره‌شێ خۆ وه‌ك چه‌تره‌كا تاری بسه‌ر گۆل و گیایێن ده‌ڤه‌رێ دا كێشاند و بییه ئه‌گه‌رێ هندێ جاره‌ك دیتر خلۆلاهی د ستراكتوورێ كه‌ساتییا مرۆڤێ ده‌ڤه‌رێ دا په‌یدا ببیتن و ئه‌و هه‌ڤسه‌نگییا پێدڤی بوو بۆ ساخله‌میا ده‌روونی یا وی هه‌بیتن دیسانێ شێواند و بارێ ئارامی و ته‌ناهی و ئاسایشا ده‌روونی و جڤاكی و ئابووری و سیاسییا ڤی تاكی ئێخسته به‌ر پرسیارێ و ئاستێ باوه‌ری بخۆ بوونێ لنك وی لاواز كر و ئه‌و نه‌چاركر هنده‌ك بڕیارێن له‌زگین بده‌تن كو هنده‌ك جاران كاره‌سات ژێ دروست دبن و دۆماهیك بڕیار ژی ده‌ست به‌رداربوونا وی تاكی یه ژ هه‌می هه‌یی و نه‌هه‌یێ خۆ و گرتنه‌به‌را ڕێكا مان و نه‌مانێ و خۆ ئێخستنه ده‌ستێ قه‌ده‌رێ و مه دیت كا چه‌وا قه‌ده‌رێ چ دگه‌ل هنده‌كا كر و چه‌وا كولواشێ فریشته‌یه‌ك و گه‌له‌ك فریشته‌یێن وه‌كی ” ئالانێ كوردی” لبه‌ر لێڤا ئاڤێن ده‌ریایه‌كێ غه‌ریب، بوونه هێمایه‌ك ژ نامرۆڤایانه‌بوونا تیرۆریزمێ و خیانه‌تا وێ دگه‌ل شارستانیه‌تێ و لبن هه‌ر ناڤ و نیشان و لۆگۆ و ئالایه‌كێ هه‌بیتن. ڤێ ئه‌زموونێ نیشاندا هه‌كور ڕێز ل مرۆڤایه‌تیێ و بۆهایێن وێ نه‌هێته گرتن چاره‌نڤیسا مه‌لیۆنه‌ها مرۆڤان دێ وه‌ك یا ئالانێ كوردی بیتن و تیرۆر بدرێژاهییا دیرۆكێ دێ شه‌همه‌زاری تراژێدیا مرنا وان بیتن چونكی نه‌ك تنێ نه‌شیایه خزمه‌ته‌كێ بگه‌هینیته كاروانێ مرۆڤایه‌تیێ هه‌روه‌سا ژی بووینه ئه‌گه‌رێ هندێ كو ببنه ئاسته‌نگ لبه‌ر خزمه‌تا گه‌له‌ك كه‌سێن كۆ دڤێتن خزمه‌تا مرۆڤایه‌تیێ بكون.
*مامۆستایێ ئه‌كادیمی / بسپۆرێ پێداگۆگیا و سایكۆلۆژی/زانینگه‌ها زاخۆ