غیاس خالد زێباری
چهند ساله پرسا چاكسازیا بهبهتهكێ گهرم و گۆره د ناڤ خهلكێ كوردستانێ و كهنالێن راگههاندنێ دا، ل سهر ئاستێن ههره بلند پرۆژه بۆ هاتینه ئاراستهكرن و گاڤ بۆ هاتینه دان، داكو رێك لێ بهێتهرتن و ئهڤ پرسه زێدهتر تهشهنه نهبیت، چونكو ههست ب مهترسیا وێ هاتیهكرن، بهری ههمووان سهرۆك بارزانی چونكی گهندهڵیا دارایی و كارگێری بهر ب دیاردهبوونێ ڤه دچوو و خهلك ژی تۆره كربوو.
پارتی دیمۆكراتی كوردستان پرسا ئهنجامدانا چاكسازیا ب رژدی وهرگرتیه و گاڤێن پراكتیكی ژی بۆ هاتینه هاڤێتن و وهك پرسهكا نشتیمانی دیتی یه.
پارتیێن دیتر ژی چ ئهوێن د ناڤ حوكمهتێ دا یان یێن بهری نهو ئۆپۆزسیۆن، د كهنالێن راگههاندنێ دا و د چهندین ههلكهفتان دا پرسا چاكسازیا كربوو درووشمێ خوه یێ سهرهكی و رۆژانه پارتی پێ گونههبار دكر و خوه ب حزبێن چاكسازخواز و پژۆین نیشا خهلكی ددا، ههر وهكی ئهو فریشتهنه و پیساتیێ گهندهلیێ نهگههشتیهوان ..!
ل دووماهیێ دیار بوو وان باوهری ژی ب چاكسازیا نینه و یێن د ناڤ گهندهلیێ دا نقۆم بۆی، بانگهشێن وان بۆ چاكسازیان تنێ بۆ موزایدێن سیاسی و بهرژهوهندێن حزبی و بسهردابرنا خهلكینه. چونكی دهمێ نێچیرڤان بارزانی سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب رژدی هاتینه ناڤ بابهتی و ڤیای پرسا بههنگاربوونا گهندهلیێ و چاكسایێن كارگێری و دارایی بێخیته د چارچۆڤهكێ قانوونی دا و ب قانوونا سهرهدهریێ ل گهل گهندهڵییچ و گهندهلكارا بكهت و رێ ل نهشهنهكرنا وێ بگریت و ئهڤ قانوونه ب فهرمی ئاراستهی پهرلهمانێ كوردستانێ كری و سهكردایهتیا پارتی و فراكسیۆنا وێ ل پهرلهمانێ كوردستانێ داكۆكی ل سهر دهربازبوونا وێ كری، پرانیا وان حزبێن پارتی وهكی پشكهكا سهرهكیا دهسههلاتداریێ ب گهندهلكار و ئهگهرێن ئهنجامنهدانا چاكسازیان گونههبار دكر و خوه ب پێشهنگێن چاكسازیخوازا و مهدهنیهتێ هژمار دكر، (كش و مات) بوون و رهفتار و درووشمێن وان یێن ل سهر كهنالێن راگههاندنێ د ناڤ هۆلا پهرلهمانی بهروڤاژی بوون و دژی ڤێ قانوونێ راوهستان. ب راستی ژی گاڤهكا ههر ئهرێنی بوو نێچیرڤان بارزانی هاڤێتی، چونكی قانوون باشترین ئامرازه بۆ ئهنجامدانا چاكسازیا و بهرهنگاربوونا ههموو شێوازیێن گهندهلیێ و نهدادوهیێ، سهرۆكێ حوكمهتێ ب ئاراستهكرنا ڤێ قانوونێ چ بههانه بۆ كهسی نههێلان و بۆ خهلكێ كوردستانێ و لایهنێن سیاسی و رێكخراوێن جڤاكێ سڤیل خۆیاكر كو پارتی و سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ، نه تنێ ل گهل ئهنجامدانا چاكسازیانه بهلكێ ب رژدی كار دكهت بۆ بنبڕكرنا گهندهلیێ. لێ ئالیێن دیتر یێن سیاسی بۆ بهرژهوهندێن خوه، رێگری ل ههمبهر دهربازبوونێ پرۆژێ چاكسازیا ل پهرلهمانێ كوردستانێ كر .
ئهگهر ئهڤ پرۆژه ببا قانوون، دا رهوشا ئابووری و كارگێری و دارایی ل ههرێما كوردستانێ بهر ب قووناغهكا ههری باشتر ڤه بهت، نهخاسمه چارهسهركرنا پرسا پاشكهفتنا مووچێ فهرمانبهران. د ڤێره دا دیار دبیت نێچیرڤان بارزانی سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ، نهتنێ ژ لایێ سیاسی و دبلۆماسی كهسایهتیهكێ سهركهفتی و كاریزمایه، بهلكی ژلایێ كارگێری و چارهسهركرنا قهیرانێن ئابووری و كارگێری ژی ههمان كهسایهتی یه و ههردهم بهرژهوهندێن گشتی و خزمهتكرنا وهلاتی و وهلاتیان، ئارمان و پلانا وی بوویه.
ئهز باوهرم ل دهمێ دهستنیشانكرن یان ههلبژارتنا وی وهك سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ، گاڤێن وی یێن بهراهیێ دێ بهرهنگاربوونا گهندهلیێ و ئهنجامدانا چاكسازیان بیت ب رهنگهكێ قانوونى. ئهڤ چهنده ژی تنێ ب كهسایهتیێن خودان ئیراده و خهمخۆرێن گهل و وهلاتی دهێتهكرن.
نووترين نووچه
- سەرۆك بارزانی جەژنا قەولتاسی ل كاكەییان پیرۆز دكەت
- ئەمریكا دەستخوەشیێ ل سەرۆك بارزانی دكەت بۆ هنارتنا نوونەرێ خوە یێ تایبەت بۆ سووریێ
- شاندێ دانوستاندكارێ پارتی ل گەل بەرەیێ گەل كۆمبوو
- پێدڤییە بەغدا شایستەیێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێ بهنێریت
- مەسرور بارزانی و فالح فەیاز دوپاتی ل گرنگییا هەماهەنگییا ئەمنی د ناڤبەرا هەرێمێ و ئیراقێ دا كر
- ل ئیراقێ هندەك هێز بۆ دژایەتییا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ یێن دروست بووین
- پشتەڤـانیێ ل بزاڤێن سـەرۆک بارزانی بۆ رۆژئاڤـایێ کـوردستانێ دکـەین
- سەرۆك بارزانی دوپاتی ل ئێكڕێزییا ئالیێن كوردی ل سووریێ كر
- حوكمەتا هەرێمێ ب زەلالی پێگیرییا ب رێككەفتنێن ل گەل بەغدایێ كری
- دڤێت دەستهەلاتا دادوەری رۆلێ خوە د دابینكرنا شایستەیێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێدا بگێڕیت
غياس خالد زێبارى
گیرۆبوونا حوكمهتێ بۆچی و د بهرژهوهندیا كی دایه؟
غیاس خالد زێباری
زێدهتر ژ سهرد رۆژان ب سهر ههلبژارتنێن پهرلهمانێ كوردستانێ تێپهڕین، ئهنجام هاتینه راگههاندن و پهسندكرن، پارتیا سهركهفتیا ئێكێ كو پارتی دیمۆكراتی كوردستانه، كاندیدێ خوه، مهسرۆر بارزانی دهستنیشانكریه بۆ پێكئینانا حوكمهتا داهاتی. لێ هێشاتا دانوستاندێن رژد ل گهل لایهنێن دیتر نههاتینهكرن. ئهڤ كۆمبوونێن پارتی ل گهل هندهك لایهنێن دیتر ئهنجامدای ههتا رادهیهكی د ئهرێنی بوون و حهزا پشكداریێ ههیه. ههلبژارتن بۆ دهێنهكرن..؟ ههلبژارتن پرهنسیپهكێ سیستهمێ دیمۆكراسیێ نه كۆ ههرێما كوردستانێ پهیرهو دكهت، پارتی ژی پێشهنگ و ئهكتهرێ ههری كاریگهره بۆ چهسپاندنا ڤی سیستهمێ جیهانی ل كوردستانێ، ژبۆی بهێزكرنهڤا دهسههلاتێ د ههلبژارتنان دا خهلك بریارێ ل سهر ددهت، پارتیێن سهركهفتی بهرنامێن خوه یێن سیاسی و كارگێری ئهوێن خهلكی دهنگ بۆ دای د حكومهتا داهاتی بجه دئینیت و چهندین مهرامێن دیتر . خهلك حهز دكهت پشتی ههلبژاردنان حكومهت پێك بهێت داكۆ بشێن خۆ تێدا ببینن و پارتیێن دهنگ پێ هاتینه دان تاقیبكهن، ئهرێ دێ شێن بهرنامێن خوه بجهئینن یان نه؟. ئهز دبینم گیرۆبوونا پێكئینانا حوكمهتا نوو یا ههرێما كوردستانێ، گیرۆبوونهكا خۆرستكی نینه، هندهك نهپهنی ههنه و دبیت پارتیێن دژبهرێن پارتی دیمۆكراتی كوردستان ب پیلان، یاریهكا كێشان و پیڤان و گرتن و بهردانێ بكهن، داكو پارتیا سهركهفتیا ئێكێ و كاندیدێ سهرۆكێ حوكمهتا نوو بكهنه ئهگهرێن گیرۆبوونێ و بێژنه خهلكهكی ئهڤ پارتیه و ئهڤ كهسه نهشێن حوكمهتێ ئێكبینن .. ب تایبهت ئێكهتیا نشتیمانی كوردستان، ههرچهنده پارتیا دوویێ یه لێ رۆژ بۆ رۆژێ پالپشتیا جهماوهری ژدهستددهت و ئهڤ رێژا مایی ژی زۆر ل سهنگا وێ یا جهماوهری كێمتره و پشت ب هێزا چهكداری و یاری پیلانێن سیاسی بۆ مانهڤا خوه گرێدایه ل دهسههلاتێ گرێ دایه. راسته ناكۆكیێن دژوار د ناڤبهرا سهركردایهیتا ئێكهتیێ دا ههنه و دبیت فاكتهرهك بیت ژ فاكتهرێن رێكنهكهفتنا وان ل گهل پارتی وهك سهركهفتیا ئێكێ، لێ ئهز ڤێ چهندێ ب فاكتهرهكێ لاواز دبینم، چونكی سهركردایهتیا وێ حزبێ ئیرادا خوه ژدهست دایه و بووینه دیلێن دهستێن ئهندامێن ماڵباتا تالهبانی و خالێن وان، كو ب فهرمی پ پله و دهسههلات د ڤان ئێكهتیێ دا نینه..! ئهگهر ئهندامێن وێ ماڵباتێ چ هزر بۆ مهكتهبا سیاسی و سهركردایهتیا ئێكهتیێ كربا، خیانهتا شازدێ ئكتۆبهرا سالا 2017 هۆسا ب ساناهی بسهردا دهرباز نهدبوو. یان ههموو بریارێن مهكتهبا سیاسی نهدئێخستنه بن فهرمانا خوه.! گرنگه پارتی دیمۆكراتی كوردستان، خوه ل بهندا بریارا ئێكهتیێ نهگریت، ل سهر پشكداربوون یان پشكدارنهبوون د حوكمهتێ دا، چونكی بریاردهرێن ئێكهتیێ نهڤێت حوكمهتا داهاتی یا ههرێما كوردستانێ ب سهرۆكاتیا مهسرۆر بارزانی زۆ پێك بهێته و پارتی بهرنامێ خوه بۆ كوردستانهكا بهێز بجه بئینیت. كوردستانهكا ب هێز ژلایێ سیاسی و دبلۆماسی و ئێمناهیی، كوردستانهكا بهێز ژلایێ كارگێری و چارهسهركرنا قهیرانێن ئابووری و دارایی و تمامكرنا پلان و بهرنامێن كابینێن بهرێ ب سهرۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی. كوردستانهكا ب هێز بۆ چاكسازیێن كارگێری و دارایی و نههێلانا گهندهلیێ، كو ل گهرا بووری یا پهرلهمانێ كوردستانێ وان رێگری ل سهر ڤی پرۆژێ نێچیرڤان بارزانی كری و بهرژهوهندیێن خوه ل بهرژهوهندێن نهتهوی و نشتیمانی مهزنتر و بلندتر كرى.! نهڤێت ههرێمهكا ب هێز ب سهرۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی ههبیت ،بۆ خۆرتركرنا پهیوهندیێن نیڤدهولهتی و ههرێمایهتی و پاراستنا ههرێما كوردستانێ ژ مایتێكرنێن دهرهكی و سهروهریكرنا قانوونێ و گاڤ هاڤێتن بۆ بدهستڤهئینانا ئارمانجێن مهزنتر و پاراستن و بهێزكرنا قهوارێ ههرێما كوردستانێ. دبیت ئهڤ داخوازی و مهرجیێن ئێكهتیێ یێن نهههژی وێ بۆ پشكداریكرن د حوكمهتا داهاتی دا پیلانهكا دیتر بیت بۆ لاوازكرنا پێگههێ ههرێمێ و حوكمهتا ههرێما كوردستانێ. د بهرژهوهندیا پارتی دانیه پێكئینانا حوكمهتێ زێدهتر گیرۆ ببیت و مهرج نیه ئێكهتی یان هندهك لایهنێن دیتر پشكدار ببن، چونكی خهلكێ كوردستانێ باوهری دایه پارتی و دشێت ب ههڤپهیمانیهكا دگهل قهوارهیهكێ دیتر حوكمهتێ پێك بینیت و سهرۆكایهتیا ههرێمێ ژی ب قانوونا كارا بكهتهڤه و زێدهتر خوه ل بهندا بریارا وان نهگرن.
ههناسا دلێ كوردستانێ..!!
غیاس خالد زێباری
كهركووك وهكی باژارهكێ كوردستانێ د زۆر قۆناغێن دژوار دا دهرباز بوویه، د ڤان قووناغان دا ل سهردهمێ حوكمهتێن ئێك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ ئهڤ باژارێ كوردستانی یێ زهنگین ب سامانێن سروشتی ب تایبهت نهفتێ، نه تنێ هاتیه فهرامۆشكرن، بهلكی ههوێن عهرهبكرن و ئهنفالكرنا دهڤهرێن وێ بهردهوام من.
ئهڤ بارژارێ دێرین و زهنگینێ كوردستانێ گهشهبوون بخۆڤه نهدیتی یه و ب داهات و سامانێ خۆ هاتیه وێرانكرن.
سهردهمێ زێرینێ كهركووكێ و كهركووكیان د ناڤبهرا سالێن ٢٠١٤ ههتا ٢٠١٧ ل سهر دهمێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب سهرۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی.
د ڤی دهمی دا ڕهوشا كهركووكێ بهروڤاژی دهمێن دیتر بوو، ژ لایێ ئابووری ڤه د ڤێ ناڤبهرێ دا كهركووكێ گهشهبوونهكا زۆر بخوهڤه دیت، چونكی حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ههیڤانه كۆژمێ (١٠) مهلیۆن دۆلاران بۆ ئاڤهدانیێ و پرۆژێن خزمهتگۆزای خهرج دكرن، ب ڤی كۆژمهی ب سهدان وهلاتیێن كهركووكێ هاتنه دامهزراندن ژ لایێ پهروهردهیی ژی خواندنا كوردی زۆر بهێز كهفت و بهردهوام د پێشڤهژوونێ دا بوو.
ژ لایێ ئێمناهی ڤه ژی سهرهرای ههولێن بهردهوامێن گرۆپێن تیرۆرستی و شۆفینیان بۆ تێكدانا رهوشا كهركووكێ, سازیێن ئێمناهی یێن حوكمهتا ههرێما كوردستانێ شیان ئێمناهی یا بپارێزن.
ئهڤ گاڤێن حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ل سهر دهستێ نێچیرڤان بارزانی، چهندین ڕامانان ددهت، ژ وانا تهكهزیكرن ل سهر كوردستانیبوونا كهركووكێ و خهمخۆریا وی بۆ وهلاتیێن وێ و چهسپاندنا دادوهریا جڤاكی.
ژبلی ڤێ چهندێ ههرێما كوردستانێ ب گشتی و حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب تایبهت، شهرێن سیاسی و ئابووری و چهكداری ژ پێخهمهت پاراستنا كهركووكێ و كوردستانیبوونا كرینه و ههردهم خوه ل كهركووك و كهركووكیان كریه خودان.
ئهڤان گاڤێن حوكمهتا ههرێما كوردستانێ كاریگهریهكا زۆرا ئهرێنی ل سهر تاكێن كهركووكێ كربوو، ژلایێ پابهندبوونا نشتیمانی و نهتهوی، خهلكێ كهركووكێ ههست دكر كو خودان پشتهڤان و پارێزڤانن، لهوما د راپرسیا سهرخوهبوونا كوردستانێ دا، پڕانیا وان ب كهرنهڤال و درووشمێن نهتهوی ب سیبهرا ئاڵایێ پیرۆزێ كوردستانێ مینا جهژنهكێ ب دهنگێن بهلێ بۆ سهرخوهبوونا كوردستانێ تێدا پشكدار بوون.
ب رهنگهكێ گشتی ئهو سهردهمێن زێرینێن خهلكێ كهركووكێ بوون، چونكی د دیرۆكا وی باژێری دا ئێكهم جاره ب وی ڕهنكی خزمهتـ لێ دهێتهكرن و گهشهبوونا ئابووری و ئاڤهدانی و جڤاكی و پهروهردهیی و نهتهوی بخوه دبینیت.
ههر ل سالا ١٩٢٧ ههتا نهو حوكمهتێن عیراقێ پشكا داهاتێ پترۆلێ نهدایه كهركووكێ و داهاتێ وێ بۆ خزمهتا رژێمێ و دهڤهرێن دیتر یێن عیراقێ مهزاختی نه و كهركووك فهرامۆش دكر.
پشتی خیانهتا ١٦ ێ ئكتۆبهرا سالا ٢٠١٧ یا دهسههلاتێن ئێكهتیا نشتیمانی كوردستانێ، جارهكا دی كهركووك هاته داگیركرن و ڕهوشا وێ ژلایێ ئێمناهی و جڤاكی و پهروهردهیی و ..هتد زۆر ئاڵۆز بوو. ههوێن عهرهبكرنا كهركووكێ دوباره ب رهنگهكێ بهرفرهه و ئاشكرا دهسپێكرنهڤه و خهلكهكێ زۆر ئاواره و دهربدهر بوو، بلندكرنا پاڵایێ پیرۆزێ كوردستانێ هاته قهدهغهكرن و مهترسی ل سهر خواندنا كوردی ژی ههیه و دهسههلاتهكا سهربازیا ڕهگهز پهرستی و مهزههبی ل سهر هاتیه سهپاندن.
پرۆژێن خزمهتگۆزای و نووژهنكرنهڤه هاتنه ڕاگرتن و حوكمهتا عیراقێ پشكا داهاتێ پترۆلێ ژی نادهته كهركووكێ.
نهو ژی پشتی وێ خیانهتا نشتیمانی و نهتهوی یا شازدێ ئكتۆبهرێ، گاڤێن حوكمهتا ههرێما كوردستانێ د بهردهوامن بۆ دهربازكرنا كهركووكێ د ڤێ ڕهوشا دژوار دا و زڤراندا وێ بۆ وی دهمێ زێرین ب چهسپاندنا مادێ ١٤٠ ێ دهستووری.
ئهز باوهرم مانهڤا كهركووكێ ب ڤی رهنگی دێ ڕهوشا كهركووكێ و كهركووكیا بهر ب ئاڵوزیێن مهزنتر بهت و ل دووماهیێ خهلكێ وێ ب ههمی نهتهوه و ئۆل و ئهتنه، دێ داخواز كهت كهركووك بۆ وی سهردهمی بزڤریت، چونكی ئهو سهرهدهریا مرۆڤ دۆستی و دادپهروهریا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب سهرۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی خزمهتا وان ههمووان دكر بێ جوداهی، نه تنێ یا كوردان.
جارهكا دی ههولێر قیبلهیا دبلۆماسیهتێ
غیاس خالد زێباری
ههرچهنده بهری نهو مه گۆتارهك ژێر ناڤێ ههولێر قیبلهیا دبلۆماسیهتێ بهلاڤكربوو، نه مهبهستا من ئهوه بابهتی دوباره بكهم، لێ ب فهر دزانم جارهكا دی گرنگیێ بدهینه چالاكیێن دبلۆماسیێن ههولێرێ، چونكی ئهڤ شهپۆلا سهرهدانێن شاندێن ژمارهكا زۆرا وهلاتان كو هندهك ژ وان وهلاتێن زلهێزن، ههر وهسا شاندێن وهلاتێن ههرێمی و نیڤدهولهتی بۆ ههرێما كوردستانێ و ههولێرا پایتهخت د ڤان كاودانان دا، دهنگڤهدانهكا مهزن دایهڤه و گرنگیهكا تایبهت ههیه و زۆر ڕامان ژێ دچن.
راسته ل وهلاتێن سهربخوه و خودان سهروهری ئهڤ ڕهنگه چالاكیه د نۆڕمالن و ههژی بابهتیكرنێ نینه، لێ بۆ ههرێمهكا د ناڤ وهلاتهكێ فیدرال دا مینا كوردستانێ، پشتی بێدهنگیا نیڤدهولهتی و ههرێمایهتی ل سهر روودانێن پشتی راپرسیا سهرخۆبوونا كوردستانێ ل ئیلونا 2017 و خیانهتا ئێك ل مهزنه حزبێن خۆدان هێز و جهماوهر (ئێكهتیا نشتیمانی كوردستان) دژی حوكمهتا ههرێما كوردستانێ و دهسكهفتێن نهتهوی و نشتیمانی و چووینه ل گهل بهرهیێ هێزێن داگیركارێن كوردستانێ.
مهترسیێن دژوار ل سهر ههرێما كوردستانێ كرن، ژ لایهكی شهرێ تیرۆرستێن داعش ب داوی نههات بوو، ژ لایهكێ دیتر لهشكرێ دهولهتا عیراقێ و حهشدا شیعی و گرۆپێن توندڕهو ب چاڤدێری و پشكداریا پاسدارێن ئیرانێ ب مهزنترین هێزا خوه هێرشی سهر ههرێما كوردستانێ كر.
ژ لایهكێ دیتر حزبێن كوردستانی یێن پشكدار ل حوكمهتێ د وان كاودانان دا خوه ژ حوكمهتێ ڤهكێشا و خوه نهكره خودانێن دۆزا كوردی و پارێزهرێن ڤان دهسكهفتان و دڤیا حوكمهت بهێته ههلوهشاندن و پارتی و سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ پێ تاوانبار بكهن.
دیاره گههشتبوونه باوهریێ ژ بهر ڤان پیلانێن مهزن و رێخستی دووماهی دێ ب قهوارێ ههرێما كوردستانێ هێت و حوكمهتا عیراقێ ل دووڤ بهرژهوهندیێن خوه دێ سیستهمهكێ نوو بۆ ههرێما كوردستانێ دانیت و دێ پارتی دیمۆكراتی كوردستانێ ژ دهسههلاتا كوردستانێ دوور كهن..!
سیاسهت و بهرنامێ رێزدار نێچیرڤان بارزانی سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ بۆ ڕاگرتنا ڕهوشێ و چارهسهركرنا قهیرانان، ب لهز كهفته كاری و مهزنترین سهركهفتن بدهستڤهئینا، چونكی نه تنێ ڕهوش ڕاگرت، بهلكی پڕانیا قهیرانێن سیاسی چارهسهركرن و قهوارێ سیاسی و كارگێری یێ ههرێمێ ئهوێ ب وێ خیانهتێ لهنگهر بووی، ڕاكرهڤه و بهره بهره بهێزتركر، حهتا گههشتیه وی ئاستی ئهڤرۆ رۆژانه مهزنه بهرپرس و نوونهرێن وهلاتێن جیهانێ و سازیێن نیڤدهولهتی سهرهدانا ههرێما كوردستانێ دكهن و ههولێرا پایتهخت بوویه قیبلهیا دبلۆماسیهتێ و كۆمبوونا ل گهل سهرۆك بارزانی و سهرۆكێ حوكمهتێ و حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دكهن.
ئهڤ ههوا چالاكیێن دبلۆماسی ل ههولێرێ دانپێدانهكه ب ههرێما كوردستانێ و حوكمهتا ههرێمێ.
ب رامانهكا دیتر دشێین بێَژین هاتنا شاندێن ڤان وهلاتان بۆ ههولێرێ، دانپێدان و پهشێمان بوونا وانه ل سهر بێدهنگیا وان ل روودانێن شازدێ ئكتۆبهرێ و پشتی وێ، ههر وهسا بهرۆڤاژیبوونا ههلویستێ حوكمهتا نوو یا عیراقێ بهرامبهر ههرێما كوردستانێ پشتی چهند سهرهدان و پهیوهندیێن سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ و سهرهدانا سهرۆك مهسعود بارزانی بۆ بهغدا ئاماژهنه بۆ سهركهفتنا سیاسهت و دبلۆماسیهتا ههرێما كوردستانێ بۆ پاراستنا بهرژهوهندیێن خهلكێ كوردستانێ و قهوارێ ههرێمێ.
ئهڤ ههمی سهركهفتنێن ههمه لایهنه ل سهر دهستێ نێچیرڤان بارزانی سهرۆكێ حوكمهتێ ههرێما كوردستانێ د ڤان كاودانێن دژوار دا و بوونا ههولێرا پایتهخت ب قیبلهیا دبلۆماسیهتێ، هیڤیێن بهختهوهریێ و پاشهرۆژهكا گهش بۆ خهلكێ كوردستانێ دروست دكهت و ئاماژهنه كو ههرێما كوردستانێ ب سهرۆكاتیا جهنابێ وی ل قووناغێن داهاتی دا دێ بهر ب ئاسۆیێن گهشترڤه چیت و سهركهفتنێن مهزنتر تۆمار كهت، چونكی سهرۆكێ ههرێمێ ل سهر ئاستێ جیهانێ نوونهرایهتیا خهلكێ ههرێمێ دكهت و ئهز باوهرم پرانیا وهلاتێن جیهانێ دێ پێشوازیێ ل بریارا دهست نیشانكرنا رێزدار نێچیرڤان بارزانی كهن وهك سهرۆكێ ههرێمێ و پشتهڤان بن بۆ سهركهفتنا وی د ڤی ئهركێ نوو دا. ئهڤه ژی دهسكهفتهكێ ههره مهزنه بۆ نهتهوا كورد و فاكتهرهكه بۆ بهێزكرنا كوردستانێ ل سهر ئاستێن سیاسی و دبلۆماسی و ئیداری و كارگێری و بهر بدهسكهفتێن مهزنتر، كو درووشم و ئارمانجا پارتی دیمۆكراتی كوردستانه.
ته داخوازا دادوهریێ كر.. لێ ته نهدادوهری كر خاتوونا هێژا..!
غیاس خالد زێباری
وهكی تاكهكێ كورد زۆر دلخۆشبوون كو جارا ئێكێ یه كوردهك خهلاتێ نۆبل یێ ئاشتیێ وهردگریت، خهلاتكرنا كچه كوردا ئێزدی، قوربانیا دهستێ تیرۆرستێن داعش و چاكڤانێ وارێ ئاشتیێ و مافێ مرۆڤ (نادیا موراد) ب ڤی خهلاتێ نیڤدهولهتی، شانازیه بۆ ههموو كوردان.
ئهڤ كچا كوردی ل ١٦/٩/٢٠١٦ بوویه بالیۆزا نیازپاكی و ئاشتیێ ل نهتهوهیێن ئێكگرتی و چهندین خهلات و نازناڤێن دیتر وهرگرتینه.
ل رێورهسمێن دابهشكرنا خهلاتێ نۆبل ئۆسلۆ یا پایتهختێ نۆرویژ ژبلى خێزانا پاشایهتی و چهندین كهسایهتیێن ناڤدارێن جیهانی بهرههڤ دبن و خودانێن خهلاتان ژی گۆتارێن خوه ئاراسته دكهن.
ئهم چاڤهرێ بووین ئهڤ كچا كورد د ڤان رێورهسمان دا، ب جلك و زمانێ كوردی گۆتارێ ئاراسته بكهت و گهلێ خوه زێدهتر بدهته نیاسین.
لێ مخابن سهرهرای ڤێ چهندێ ب زمانێ عهرهبی ئاراستهكر و زۆر تهكهزی ل سهر دادوهریێ كر ل سازیێن نیڤدهولهتی و وهلاتێن جیهانێ. ژبیرا خوه بر كو ئهوا د ڤێ گۆتارێ دا، نهدادوهریێ دكهت..!
چونكی ب چو رهنگهكی بهحسێ رۆلێ سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ رێزدار نێچیرڤان بارزانی نهكر، كو ل دهسپێكا وێ جینۆسایدا داعشان ب سهر كوردێن ئێزدی ئینای، نڤیسینگهههكا تایبهت ب رزگاركرنا كوردێن ئێزدی ژ دهستێ داعش پێكئینا و ههتا نهو ل سهر كارێ خوه یا بهردهوامه و زێدهتر ژ سێ هزار ئێزدی ل بن دهستێ ڤان تیرۆرستان رزگاركرینه، ئهرێ ئهڤ خاتوونا هێژا نزانیت ئهڤه دلسۆزیا سهرۆكێ حوكمهتێ یه بۆ جڤاكێ ئێزدی و د ڤێ رهوشا دژوارا ئابووری دا ب سهدا ملیۆن دینار خهرجكرینه ههتا ئهڤ ژماره لێ هاتینهرزگاركرن و بزاڤ ژى دبهردهوامن.
ئهرێ نادیا مورادێ نهزانی یه دهمێ چار سالان حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب سهردا كوردێن ئێزدی ژ چهندین كهمپان خودان دكهت و حوكمهتا عیراقێ ژی فهرامۆش كرینه..! ، تنێ ب سهرێ زمانی بهحس لێ كر.
ئهرێ نادیا خودان خهلاتێ نۆبل یێ ئاشتیێ، نه دزانی خهلكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ چهندین شههید داینه و پاره مهزاختی یه ههتا كو شنگال و دهڤهرێن دیتر یێن ئێزدی نشین بن دهستێ تیرۆرستا رزگار كری، لێ د وێ كهرنهڤالا وهرگرتنا ڤی خهلاتێ مهزن دا، زمانێ خوه ژبیركر و ب وی زمانی ل گهل جیهانێ ئاخفت، ئهوێ ب وی زمانی، زۆرداریا شهرهفێ لێ كری و ب سهدان هزار كوردێن ئێزدی كوشتی و بێ سهر و شوون و دیلكری. پشتی رزگاریا دهڤهرێن وان ژی خودان وی زمانی دوباره داگیركریه و ههتا نهو ژی زۆرداریێ لێ دكهن.
ئهرێ خودانا خهلاتێ نۆبل یێ ئاشتیێ و بالیۆزا نیازپاكیێ یا نهتهوهیێن ئێكگرتی، نزانیت سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ چهندین گاڤ هاڤێتینه و یێ بهردهوامه بۆ ب جینۆساید ناساندنا كهیسا وێ زۆرداریا داعشێن عهرهب زمان ب سهری ئینای،
دیسان نزانیت، هێشتا دهولهتا عیراقێ ئهڤ كهیسه ب جینۆساید نهزانی یه..!
ئهرێ دا چهند رێزگرتنا وێ جوانتر و رێزدارتر بیت ژ لایێ جڤاكێ كوردستانی و ئێزدی ب تایبهتی، ئهگهر نادیا مورادێ ب زامانێ كوردی و جلكێن كوردی یێن ئێزدی گۆتار ئاراسته كربا و خهلات وهرگرت با.
ئهرێ دا چ لێ كێم بیت ئهگهر خهمخۆریا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ بۆ جڤاكێ ئێزدی ل گۆتارا خوه دا بهرچاڤ گربا..؟ . ئهرێ ل بهرچاڤ نهگرتنا ڤان ههموو راستیان، نهدادوهری نینه ..؟ خاتوونا هێژا..
ئهرێ ته بۆچی داخوازا دادوهریێ ژ جڤاكێن نیڤدهولهتی كر؟، ل دهمهكی دا تو بۆ خوه نهدادوهریێ بكهی..! یان ئهڤه ژی پیلانهكا شۆفینیا بوو ل دژی حوكمهتا ههرێما كوردستانێ.
گازندهكا پێشمهرگهكى!
غیاس خالد زێبارى
پێنهڤێت پهیڤا پێشمهرگهى شرۆڤه بكهین و ب بهژن و بالا وان بێژین، چونكى پێشمهرگهى ب بیر و بۆچوونێن خوه یێن كوردایهتى و نشتیمانى ههبوونا مه وهكى كورد ژ ئێشا بندهستیێ پاراستى یه و تام و خۆشیا ئازادیێ دابین كریه، ب سهركهفتنێن بێ وێنه بهرامبهر هێزێن زهبهلاحێن داگیركاران، ل شهرێ سهپێنهرێ تیرۆرستێن داعش ژى، بهردهوامى ب وان بیر و باوهران دایه و سهركهفتنێن ههره مهزن تۆماركرینه ههتا كو بوویه پههلهوانێن جیهانى بۆ شكاندنا ڤێ هێزا تیرۆرستیا جیهانى و ناساناما ناساندنا گهلێ كورد.
ئهڤ سهرهاتیا من ل گهل رۆژنامهڤان و ههلبهستڤانهكا ناڤدارا وهلاتێ یهمهن ڤێ چهندێ خوهیا دكهت، دهمێ من بهحسێ گهلێ كورد و نهتهوا كورد و كوردستانێ كرى، چو زانیاریهك ل سهر نهبوون و گۆت، ئهز نهناسم ..! دهمێ من گۆتیێ ئهم پێشمهرگهینه، ئهوێن مهزنترین سهركهفتن ب سهر تیرۆرستێن داعش تۆماركرى، كۆت “ممممممم نهو من زانى هوون چ قههرهمان و مرۆڤ دۆستن، هوون جهێ رێزێنه.
یا ژ ههمیێ خۆشتر و جهێ شانازیێ، سهرۆك مهسعود بارزانى ههردهم پێشمهرگه بوویه و پێشمهرگه ب خۆشتهڤى ترین كهس هژمار كریه و پێشمهرگاتیێ ب مهزنترین پله دانایه، ب راستى ژى وى سهرۆك بارزانى ههمى ژیانا خوه ب پێشمهرگاتیێ بووراندى یه بۆ خزمهتا كورد و كوردستانێ، لهوما خۆشتڤیترین كهسه ژ لایێ خهلكێ كوردستانێ ڤه.
لێ مخابن د ڤان كاودانان دا بێ رێزى بناڤێ پێشمهرگهى دهێتهكرن، چ ناڤ ئینانا وان وهكى میلیشیات ژلایێ هندهك سیاسیێن نهنهتهوى ڤه، یان سههردهرى و رهفتارێن بهرامبهر وان دهێنهكرن، چونكى هندهك بهرپرس وهك خولام و خزمهتكار پێشمهرگهى بكاردئینن و كرینه باغهڤان.!
یان پهیدابوونا پێشمهرگێن بندیوار و بۆ ئمتیازاتێن وهك وهرگرتنا عهردى و خانهنشینیێ، ئهگهر بهرى پێشمهرگێن سهنگهرى نهبن، وهكى وانه..!
دهربارهى چاوانیا ئهركێن پێشمهرگهى و مووچێ وان ژى هزار و ئێك گازنده ههنه.
پێشمهرگهیهكى بۆ من ڤهگێرا كۆ د چاوانیا ئهركێن پێشمهرگاتیێ دا زۆر جوادهى ههیه.
گۆت (گههشتیه وى ئاستى ژبهر زۆریا ئهركى، ژن دهێنه بهردان، ما چ ژ ڤێ مهزنتر ههیه .! چونكى د مهههكێ دا تنێ حهفت رۆژ بێنڤهدانن، چهندین ههول بۆ بۆ كێمكرنا ئهركى مهدان، ل دووماهیێ فهرماندێ مه گۆت، دێ ب ڤى رهنگى بیت دڤێت بكهن یان ههرنهڤه و ئهڤه یازده ساله ئهز پێشمهرگه (15) رۆژان د ناڤ خێزانا خوهدا نهبوومه..!
زۆرداریهكا مهزن لمه دهێتهكرن. ڤان هندهك بهرپرسا كوردستان خرابكر. سهرۆك بارزانى و مالا بارزان ئاگهه ژ ڤان نهدادوهریان نینه، پێدڤیه بهێته چارهكرن).
ئهڤه ئێكه ژ سهربۆرێن پێشمهرگهى و دبیت نموونێن خراپتر ژى ههبن، پێدڤى یه ههرێما كوردستانێ و وهزارهتا پێشمهرگهى خهمهكا جدى ژ پێشمهرگهى بخۆت و رهوشا وان بهێته چارهكرن، چونكى بهردهوامیا ڤێ رهوشا خرابا وان دێ ئاریشێن جڤاكى پهیدا كهت و كاریگهریێ ل سهر جڤاكێ كوردستانێ كهت. پێشمهرگه پیرۆزیا جڤاكێ مه یه و هێزا پاراستن و مانهڤا دهسكهفتێن نهتهوى و نشتیمانى یه، ب دادوهریێ و خۆشكرنا ژین و ژیارا وان ئهڤ پیرۆزیه دێ بلند هێته راگرتن.
تۆ بۆچى دنڤیسى..؟!
غیاس خالد زێبارى
خۆشبهختانه سهرهراى نهبوونا چ باوهرنامهیان، ژبلى كو ل ڤان دووماهیا پشتى ژیێ 45 سالى، د رێیا خواندنا دهرهكى من شیا بگههمه ئاستێ دهرچوونا قووناغا ناڤهندى، پشتى ههول و ماندیبوونهكا بهردهوام، خودایێ مهزن بههرا نڤیسیێ بمن بهخشى و ههتا رادهیهكى من شیایه ههبوونا خوه دیار بكهم د وارێن گۆتارنڤیسینێ و رۆژنامهڤانیێ دا.
چونكى وهك كادرهكێ مهزنترین و كهڤترین و پڕ خزمهتترین پارتیا كوردستانى كو پارتى دیمۆكراسى كوردستانه، خوهرهوشهنبیركرن من ب ئهركێ خوه زانى یه.
لێ ل دهمێ نڤیسنێ دا رۆژانه چهندین پسیار ئاراستهى من دهێنه كرن، چ ژلایێ ههڤالێن كارى یان ههڤالێن دیتر.
ژ وان تۆ بۆچى دنڤیسى.؟ ئهرى كى ئاگهه ژ تهههیه؟ ما چ دگههیته ته…؟ كى دخوینیت …؟ چ مفا تێدا ههیه …؟ ته چاڤ ل خوه كۆرهكرن…؟
ههره بۆ خوه كارهكێ باشتر ربكه ..؟ چهندین ساله كارێ ته ئهڤه، هێشتا تو یێ قهردار…؟ ئهرێ پارتیا ته ڤێ خزمهتێ لبهرچاڤ دگریت؟ تو ههر بنڤیسه و خهلكهكێ دى بهێته پله بلندكرن؟ خهلكهك ل پلهدارێن پارتیا ته، ته ب خهشیم دزانیت و چهندین پسیارێن دیتر.
ژ لایهكێ دیتر خهلكهكێ دهرڤهى پارتیا من ب تایبهت ئهوێن ژ نێزیك من ناسنهكهن، وهسا هزر دكهن پارتیا من ئهزێ ب ڤى ئهركى راسپاردى و بهرامبهر ڤێ چهندێ، بهردهوام دهێمه پاداشت كرن و رێز ل من دهێتهگرتن و داخوازیێن من ئێكسهر دهێنه بجهئینان، رهخنێن دژوار ل من دگرن و زۆر جاران كۆمێنت و گۆتنێن بێ رێز ژى دگههیننه مه.
ئهز باوهرم زۆربهریا ههره زۆرا وان ههڤالێن د ڤى وارى دا كاردكهن، ب تایبهت كادر رۆژانه پێشوازیێ ل ڤان پسیار و رهخنهیان دكهن.
پشتى رێز و سلاڤ و سۆپاسیا من دڤێت بێژمه ههڤال و خاندهڤانێن وان سازیێن گۆتار لێ دهێنه بهڵاڤكرن، یان تۆرێن جڤاكى.
پسیارێن وه د جهێ خوهدانه، لێ ههلبژارتنان من بۆ ڤى وارى، نه ژ بهر دهسكهفتێن مادى و پله بلندكرنێ یه، نه ژى بۆ رێزداركرنێ یه، تنێ خوه رهوشهنبیركرن ئهركهكه ل سهر ههر تاكهكى، نهخسامه بۆ كادران، بۆ پتر خزمهتكرنا جڤاكى و مرۆڤاتیێ و جهماوهرتر كرنا پارتیا خوه و چاڤكرنا كار و چالاكی و دهسكهفتێن نهتهوى و نشتیمانى و كارگێرى یێن سهرۆك و سهركردایهتیا پارتیا خوه و وێ حوكمهتێ نه ئهوا ل سهر دهستێ وێ پارتیێ، گهل و وهلات ل پیلان و مهترسیێن دژوار پاراستى و بهرڤ دهسكهفتێن مهزنتر دچیت.
ژ لایهكێ دیتر دبێژینه بهرپرس و پلهدارێن پارتى، پلان و بهرنامێن باشتر یێن رهوشهنبیرى دابرێژن و خۆرهشهنبیركرن ل سهر بهێته سهپاندن، چونكى دهم دهمێ رهوشهنبیرى و راگههاندنێ یه، كادرێ نه رهوشهنبیرى نهشێت د ناڤ خهلكى بهرهڤانیێ ل پارتیا خوه بكهت و پهیاما وێ ب دروستى بگههینیت.
ههر وهسا خزمهتا كادرێن رهوشهنبیر و نڤیسهر بهێته ل بهرچاڤگرتن و سازیێن راگههاندنا پارتى ژى باشتر بهێنه ئهگتیڤكرن و پشتهڤانی لێكرن.
دبێژینه وان كهسێن دهرڤهى پارتیا مه ئهوێن وان هزرا ژمه دكهن و رهخنا لمه دگرن. پارتى خودان رێبازهكا تایبهتا كوردایهتیێ یه كو رێبازا پیرۆزا بارزانى نهمره و پێشهنگا بزاڤا رزگاریخوازیا كوردستانى یه و تاكه بهرهڤانكاره ل ماف و ئارمانجێن نهتهوى و نشتیمانى و ههمى دهسكهفتێن كوردستانێ ل سهر دهسێ بۆ بدهستڤه هاتینه. وهك تاكهكێ جڤاكێ كوردستانێ دوور ژ ئایدیۆلۆژیا سیاسى، ب ئهركێ خوه دزانین بهرڤانیێ ل ڤان راستیان بكهین، نهك بۆ دهسكهفتێن مادى، یان بهرژهوهندیێن تایبهت و پێدڤى یه ههر رهوشهنبیرهك و نڤیسهرهك ب ڤى رهنگى هزر بكهت، چونكى دیاركرنا راستیان بهرى ههر كهسهكى ئهركێ وانه، راسته كێماسى ههنه، لێ ئهڤ كێماسیه، نه تنێ گۆنهها دهسههلاتێ یان پارتى ب تنێ نه، بهلكى گونهها ههمى ئالیێن سیاسى و جڤاكى ژى یه.
نه جڤاكێ مه گههشتیه وى ئاستى كو داخوازا مافێن نه ههژى بكهت، نهژى پارتیێن كوردستانى ژبهر ژدهستدانا جهماوهرى دشێن قانوونهكا دادوهرا بچهسپینن.
دیسا دبێژمه وان لایهنان، بلا دوور نهچین، تنێ ئهوا نێچیرڤان بارزانى سهۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ، پشتى خیانهتا 16 ێ ئكتۆبهرا سالا بوورى كرى، بۆ شكاندنا گهماروویێن سیاسى و ئابوورى و چارهسهركرنا قهیرانا دارایى و شكۆداركرنهڤا پێگههێ ههرێما كوردستانێ، ئهوا ب پشتهڤانیا خیانهتكار بسهر مهدا هاتى، هوون دا چهند دهستێن دهۆل و زرنایان بۆ لێدهن ..! .
ژبلى وان ههمى دهسكهفتێن ئاڤهدانى و ئێمناهى و لهشكرى و ….هتد.
دبێژمه ههڤالێن نڤیسهر ژى، بهدهوام بن ل سهر ڤى ئهركێ جڤاكى و نشتیمانى، پهیاما وه زۆر پیرۆزتره ل هندهك دهسكهفتێن مادى یا رێزلێنانهكا بچیت، ئهم بۆ خوه و تهناكرنا وژدانا خوه و دیاركرنا راستیان دنڤیسین و ب گرنژین پێشوازیێ ل رهخنێن ههڤالا و نهیارا بكهن.
بهرێز نێچیرڤان بارزانى رۆلهكێ مهزن گێرا بۆ باشتركرنا پهیوهندیا ل گهل ژمارهكا وهلاتان
رۆژنامهڤان و تایبهتمهندێ كاروبارێن توركیا، شهریف سهید، بۆ رۆژناما ئهڤرۆ “بهرێز نێچیرڤان بارزانى رۆلهكێ مهزن گێرا بۆ باشتركرنا پهیوهندیا ل گهل ژمارهكا وهلاتان.
دیدار: غیاس خالد زێبارى
پ 1: ـ ههلسهنگاندنا وى بۆ سیاسهتا ناڤخوه یا توركیا ..؟
ـ سیاسهتا ناڤخوهیى یا سهرۆك رهجهب تهیب ئهردوگان ئێكه ژ سیاسهتا سهپێنهر ل دهڤهرێ، ب تایبهت پشتى ههولا كۆدهتایا نهسهركهفتى ل سالا 2016، پشتێ وێ ههوا دهستهسهركرنێ ههتا نهو یا بهردهوامه، كو ب هزاران ژهنهال و كاۆمهندێن دهولهتێ ل دادوهر و مامۆستا و داواكارێن گشتى و فهرمانبهرێن دیتر هاتینه گرتن و ل كارلادان ب هزارانێن دیتر، ب بههانهیا پشتهڤانیا رێكخستنا فهتحوللا گۆلهن كو ب پلان دانهرا كۆدهتایێ تاوانبار كریه، ژلایهكێ ئابوورى سیاسهتا ئهرۆگانى دلدهمێن بوورى دهولهت تووشى قهیرانێ بوویه، ژبهر كۆنترۆلكرنێ ل سهر بانكا ناڤهندى و ههمى بریارێن بانكێ كرینه ئێكستینه ددهستێ خوهدا، دامهزراندنا بزاڤا خوه ( البراو و البیرق) وهك وهزیرێ دارایى، ئهو كهسێ نهشارهزا د ڤى وارى دا.
پ 2/ پهیوهندیێن توركى ئیرانى تو چاوا دبینى و ئهرێ ل سهر كیستێ كوردایه..؟
ـ ئهز دبینم ب زوێنهرا پهیوهندیێن توركیا و ئیرانێ یێن بوورى و نهو سووریا یه، توركیا دڤێن كۆنترۆلێ ل سهر ڕهوشێ بكهت ل وێرێ، داكو دهستهكێ باڵا ل بریارێن سیاسى لێ ههبیت و رهنگه ئیران یاریكهسێ سهرهكى بیت ل روودانێ، سووریا، توركیا زۆر جاران ههول دایه رژێما ئیرانێ كهسب بكهت ژ پێخهمهت كهسبكرنا هاریكاریا رۆسیا، لێ ل دهمێن بوورى ناكۆكیێن بهرچاڤ د ناڤبهرا توركیا ئیرانێ دا دیار بوون، یا دووماهیێ ل دهمێ كۆمبوونا سێ قولى د ناڤبهرا سهرۆكێن (رۆسى و توركیا و ئیرانێ)، پشتى وێ رێكهفتنا سوتشى دهربارهى ئیدلب د ناڤبهرا رۆسیا و توركیا و ئیران ل ههلویستى هاته دووركرن.
و دهربارهى كاریگهریا ل سهر كوردان، ئهز دبینم ئهردۆگان یێ بهرههڤه هایكاریێ دگهل ههر كهسهكى بكهت ل سهرانسهرێ جیهانێ، ژبوورى نههێلانا ههبوونا كوردان ل سووریا و د ناڤ سنۆرێن خوهدا و ئهز باوهرم ڤێ هاریكاریێ دێ بكارئینیت ژبۆ بجه ئینانا ڤێ مهرهمێ.
پ 3/ پهیوهندیێن توركیا و ئهمریكا تۆ چاوا دبینى ب تایبهت پشتى رزگاركرنا قهشه ئهندرۆ برونسۆن و ئهگهرێن بهردانێ چ بوون..؟
ـ ئهز دبێژم ئهگهرێ سهرهكیێ رزگاركۆنا قهشه ئهندرۆ برونسۆن، ههولێن باشكرنهڤا پهیوهندیێن توركیا بوون دگهل ئهمریكا ژ پێخهمهت قورتالكرنا ئابوورێ خوه یێ كو تووشى شكهستنهكا مهزن بووى و د ناڤ وێ چهندێ دا كێشا كوشتنا رۆژنامهڤانێ سعوودى د ناڤ كونسلخانهیا سعوودیێ ل ئستهمۆل (جمال خاشقچى) هاته سهر هێلێ، داكو ههول بدهت سۆزا ئهمریكا بۆ خوه راكێشیت، ل دهمێ رزگاركرنا ڤى قهشهى پهیوهندیێن توركیا ئهمریكا زۆر دهم پێدڤى بوو، لێ پشتى كێشا خاشقچى ڕهوش هاته گۆرین، نیشانێن ههڤكاریێن ئهمریكا و توركیا ژبۆ گههشتن ب چارهسهریا دووماهیا كێشى بهرچاڤ بوونه و پشتێ وى دیدارێن د ناڤبهرا ئهردۆگانى و بهرپرسێن ئهمریكا پهیدا بوون و پهیوهندیێن بهردهوام دگهل ههڤ كووفێ خوه دۆنالد ترامپ. ئهز دبینم پهیوهندیێن وان دێ وهكى بهرێ لێ هێن، لێ ههردهم ل سهر گاڤێ نه دوباره ئاڵوز ببنهڤه.
پ 4 ـ ئهرێ توركیا د مایتێكرنێن سووریا دێ سهركهڤیت و ئارمانجێن وێ چنه ..؟
پلانا توركیا بۆ ناڤخوهى سووریا بسهركهفتى دهسپێكر، ئهو مهبهستا پشتى رێكهفتنا سۆتشى دهربارهى ئیلدب و كۆمبوونێن سهركردێن جیهانێ یێن ل دووڤرا دیار بوون، كو مانهڤا هێزێن توركیا ل سووریا گرهنتیكر، و مهبهستا سهرهكیا توركیا ل سووریا نههێلانا ههبوونا كوردا یه ل وێرێ، ئهڤهژى تاوانهكا مهزنه ل همبهرى وى خهلكێ بهرامبهر بهرفرهه و بهێزبوونا رێخستنا تیرۆرستیا داعش ل وێرێ راوهستیاى ب پشتهڤانیا ئهمریكا و مایتێكرن ل سووریا كر، سهرهراى مهبهستا توركیا ل مانهڤا ڤێ رێكخستنا تیرۆرستى ئهوا توركیا ب ئاشكرا پشتگیریێ لێ دكهت ، ههر وهكى ئهڤ چهنده بهرى نهو رۆژنامێن توركیا بهلاڤبووى.
پ 5:ـ ئهرێ سیستهمێ سهرۆكاتى ل توركیا دێ بیته ئهگهرێ بهرفرههتربوونا دیمۆكراسیهتێ ل وێرێ..؟
مهبهستێن دهسههلاتداریا سهرۆكایهتى ل توركیا پشتى رۆژهكێ ل ئهنجامێن ههلبژارتنان دیار بوون، كو ئهردۆگانى پشتى ڤێ گرتنا ب هزاران فهرمانبهر و ژهنهڕالێن لهشكرى و فهسلكرنا ژمارهكا دیتر راگههاندى، ژبلى كۆ كۆنترۆل ل سهر پێگههێن دهولهتى كرى، وهك لهشكر و پۆلیس و تهلهفزیۆن و بانكا ناڤهندى و ههتا شانۆ ژى لێ قورتال نهبوو و ل دووڤرا بریارێن تاكه كهسى هاتنهدان، ئهڤێ رژێما دهسههلاتدارای توركیا بهر ب كاتۆریهكا ڤهبڕ بر و رژێما دهسههلاتدایا توركیا گۆریِى بۆ رژێما كهسێ ئێكێ.
پ6: ئهندامهتیا توركیا ل ئێكهتیا ئهورۆپا گههشته كیڤه..؟
ـ ئهز دبینم ههردو لا ڤێ مهبهستێ بۆ هندهك ئارمانجێن دیتر بكاردئینن، چهندین ساله ئهردۆگان خهونا ب ئهندامهتیا ئێكهتیا ئهورۆپا دبینیت و ئهز ڤێ چهندێ ب هیڤیه كا زۆر دوور دبینم، لێ ئهو هندهك كێشا بۆ ڤێ مهبهستێ بكار دئینیت داكو نێزیكى ڤان وهلاتان ببیت، ههر وهكى كێشا پهنابهرا كو داهاتهكێ زۆر دهسكهفت و نێزیكى وهلاتێن ئهورۆپى بوو ژ پێخهمهت واژووكرنا رێكهفتنا لدوور پهنابهرا، لێ ئهڤ چهنده درێژ نهبوو و پشتى راپرسیا سالا 2017 ناكۆكیى د ناڤبهرا توركیا و وهلاتێن ئهورۆپا دروست بوون. لایهنێ ئهورۆپى ژى خهونا توركیا بۆ ئهندامهتیێ بۆ بجه ئینانا هندهك حهزێن خوه بكار دئینت و بهرى ههمیان كێشا پهنابهرا و ل دووڤرا ئاكنجیكرنا ژمارهكا وان د ناڤ توركیا دا.
پ 7:ـ ئهرێ ئهردۆگان خهونا ب ئمبراتۆریا ئۆسمانى دبینیت ..؟
ئهڤه یا روون و ئاشكرایه و پشتى دیمهنێ ناڤ و دهنگێ ئهردۆگانى ل دهمێ راوهستانێ ل سهر پێسركهكا بچویك د ناڤ كهسێن ب جل و بهرگێن لهشكرێ ئۆسمانیا، ئهڤه دیدهڤانهكێ ڤهبره، ل سهر حهزا وى بۆ زڤراندنا دهولهتا ئۆسمانى و كۆنترۆكرنێ ل سهر وهلاتێن دهڤهرێ و ههتا ئهفریقیا و دانانا ژمارهكا بنگههێن لهشكرى ل وان وهلاتان.
پ 8:ـ ئهرێ حوكمهتا داهاتى یا عیراقێ، دێ رێكێ ل مایتێكرنێن توركیا گریت..؟
ـ ڕهوشا ناڤخوه یا عیراقێ پێدڤى ب زۆر ههولا و ئێكگرتنێ و دووركهفتن ل تائیفهگهریێ ههیه، بهرى ئهم بریارێ ل سهر شیانێن حوكمهتێ بدهین بۆ بجه ئینانا ئارمانجا، جادا عیراقى پێدڤى ب ئێمناهیهكا زێدهتر ههیه و دهركرنا ئیرانێ و ئهمریكا و توركیا و وهلاتێن دى ههیه ل وێرێ،
ڤى كارهى ژى چ حوكمهت نهشێن بجه بینن ژبلى نههێلانا تائیفهگهریێ و ئێكبوونكرنا ههمى شیانێن ناڤخوهیى.
پ 9 :ـ پرۆژێ ئاشتهوایا توركیا و كوردێن توركیا چاوا دبینى..؟
ـ ئهز دبینم ل سهر دهمێ رهجهب تهیب ئهردۆگانى ئهڤ پرۆژه سهرناگریت، چونكى كهفتیه د شهرهكێ دژوار دا ههر كوردهكێ ل سهرانسهرێ جیهانى.
پ 10 :ـ چ ئارمانجێن ههڤپشك د ناڤبهرا ههرێما كوردستانێ و توركیا ههنه و ئهرێ سیاسى نه یان ئابوورى..؟
ـ ب دیتنا من بهرژهوهندیێن ئهردۆگانى ل دووڤ پێدڤیێ دهێنه گوهۆرین و ئهڤه ل هێرشا دژوارا وى دیار بۆ بۆ سهر ههرێما كوردستانێ پشتى راپرسیا سهرخوهبوونێ و پاشى چاڤپێكهفتن ل گهل كهسایهتیێن مهزنێن كوردان كرن، ئهڤه تهكهزیه كۆ ئهردۆگان ل داخۆیانی و بریارێَن خۆ دهركهڤیت ل دووڤ بهرژهوهندیان و بهرژهوهندى ژى د ئابوورى و سیاسى نه.
پ 11 :- ههلسهنگاندنا ته چیه بۆ رۆلێ بهرێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ، بۆ ئاسایكرنا پهیوهندیان دگهل توركیا پشتى راپرسیا سهرخوهبوونێ و بۆ كوردان ڤان پهیوهندیا چ گرنگى ههیه..؟
ـ ئهز دبینم بهرێز نێچیرڤان بارزانى رۆلهكێ مهزن گێرا بۆ باشتركرنا پهیوهندیان دگهل زۆر وهلاتان و بهرى ههمیا توركیا، لێ پێدڤى یه چاڤخشاندنهك لێ بێتهكرن ژبهركۆ توركیا ژلایهكێ دى شهرێ رێكخستنێ، كوردى ل سووریا دكهت و ل ناڤخوه ژى توركیا هۆیێن گرتنا كوردان دهسپێكریه.
پ 12 :ـ ئهرێ كۆدهتایا سهرنهگرتیا 15 تهمۆزا سالا 2016 ل توركیا یاریهكا سیاسى بۆ، یان ژلایێ گرۆپێ فهتحوللا گۆیلهن هاتبوو رێكخستن ..؟
ـ گرۆپێ فهتحوللا گویلهن چ دهست د ناڤ وێ كۆدهتایێ نهبوون، كو رێكرنا روودانان و رهوشا نهو و داخۆیانیێن زۆر بهرپرسێن نهو یێن توركیا ل سهر وێ رۆژى بهلگههێن ڤهبرَن كۆ ئهو رۆژ ب رۆنى یا چێكرى بوو، فهتحوللا گویلهن و گرۆپێ وى چ پهیوهندى تێدا نهبوون.
پ 13 :ـ پێشنیارێن ته بۆ سهركردێن كوردان چنه ..؟
داخوازێ ل سهركردێن كورد یێن ههرێما كوردستانێ دكهم دگهل پێكهاتێن دیتر ههڤبگرن و پێكڤه دژى مایتێكرنێن توركیا و ئیران و ئهمریكا راوهستن ژ پێخهمهت ئاڤاكرنا وهلاتى و سهر ژنوو ل سهر پێن خوه راوهستن، ئێك بگرن یان ئێك نهگرن مه ههر وهلاتێ وه دڤێت.
ل دووماهیێ زۆر سۆپاس بۆ ڤێ دیدارێ و كۆ زۆر خالێن گرنگ هاتنه بهحسكرن و پێخۆشخالم و ب ئانههیا خودێ ل داهاتى دا ههڤكاریهكا باشتر د ناڤبهرا مهدا ههبیت.
پێنجهمیا ههولێرێ نیشانا سهركهفتنا ئهزموونا حوكمهتا ههرێمێ یه
غیاس خالد زێبارى
نۆمبیۆ مهزنترین داتابهیسا وهرگرتنا بۆچوونێن گهشیاران ل سهر ئاستێ جیهانێ بۆ دیاركرنا ئێمناهى تیرین باژار، ههولێرا پایتهخێ ههرێما كوردستانێ د رێزا پێنجێ دا هاتیه، دهستنیشانكرنا ئارامترین باژار ل سهر بهرچاڤكرنا ڕهوش و ئاستێ (تاوان، ژینگهه، خهرجیێن ژیانێ، ساخلهمى و رێك و پر) یه و دهه ئارامترین باژار هاتینه دهستنیشانكرن و
پشتى باژارێن، ئهبۆ زهبى ـ ئیمارات، دهوحه ـ قهتهر، ئێوساكا ـ ژاپۆن
كوبێك ـ كهنهدا، ههولێرا پایتهختێ كوردستانێ د رێزبهندا پێنجێ دایه. رهنگه ئهڤ ئاماره یان ڕاپرسیه چالاكیهكا جڤاكى یان ئابوورى بیت و چ پهیوهندى ب سیاسهتێ نهبیت. لێ بۆ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ و ههرێمێ ب گشتى ئهڤه دهسكهفتهكێ مهزنه و چهندین ڕامانان ددهت و پسیارا درۆست دكهت، ژوان. بۆچى د ناڤ عیراقهكا وێران و ئێك ل مهترسیدارترین وهلاتێن جیهانێ، باژارێ ههولێرێ، د ڤێ رێزبهندێ دایه..؟!
ئهرێ عیراق ل ڤان وهلاتێن دیتر یێن رۆژههتا ناڤین و عهرهبى ئارامتره..؟!.
ئهڤه بهلگهه و دیدهڤانه كۆ ههرێما كوردستانێ و حوكمهتا ههرێما ب رێبهریا پارتى دیمۆكراتى كوردستانى پێگههێ خوه ل سهر ئاستێ جیهانێ مهزن كریه و سازیێن وێ یێن ئێمناهى د ئاستێ ههره پێدڤى دانه و ل سازیێن وهلاتێن دیتر ئهكتیڤتر و شارهزاترن، ب تایبهت كو پشكهكه یان دهڤهرهكه د ناڤ ڤۆلكانهكا دژوار و پڕ مهترسى و ململانێن ئهتنى و مهزههبى د بێژنێ عیراق.
ژلایێ خزمهتێن گشتى و جڤاكى ژى دیاره بهرۆڤاژى عیراقێ یه و بۆ گهشتیاران خزمهت و جهێَن پێدڤى بهرههڤ كرینه وهك پارك و باغچه و ئۆتێل و مۆزهخانه و پێشوازی و سهرهدهریهكا مرۆڤدۆستانه و خودان پلانهكا سهركهفتى بوویه بۆ كهرتێ گهشتیارى.
خهمل و ئاڤهدانیا ههولێرێ جهێ سرنج راكێشانا خهلكهكێ بیانى بوویه. ئهڤ چهنده بۆ پلان و بهرنامێ نێچیرڤان بارزانى سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دزڤریت كو ل سهر دهستێ وى ههرێما كوردستانێ، د ڤان واران دا ركهبهریێ دگهل وهلاتێن خوادن سهروهرى و پڕ داهات بكهت و پێش بكهڤیت.
یا ژ ههمیێ گرنگتر، ئهڤ دهسكهفتێ ههرێما كوردستانێ ل دهمهكى دایه كو بۆدجێ ههرێمێ ژلایێ حوكمهتا ناڤهندى هاتیه بڕین و ئهڤ پێشكهفتنه ب داهاتێن سنووردار هاتینه ئهنجامدان.
دیاره حوكمهتا ههرێما كوردستانێ د ڤان سالان دا كارێن ههره باش د وارێن ئاڤهدانیێ و گهشتیاریێ و خزمهتگۆزاریێن گشتى گاڤێن باش و سهركهفتى هاڤێتینه و كهس و حوكمهتهكا سهركهفتى بوویه.
ئهڤ ڕهنگه ههلسهنگانده بۆ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ژلایێ داتابهیسا نۆبیۆ كۆ ل رۆژناما جیهانى یا دهلى مهیل یا بریتانى هاتینه بهڵاڤكرن دزڤریت و دیدهڤانهكه كو سیاسهتا ههرێما كوردستانێ وهك ههرێمهكا بچووك ژلایێ قهبارێ ل سهر ئاستێ جیهانێ ب رێبهریا پارتى دیمۆكراتى كوردستان و دهولهتداریا نێچیرڤان بارزانى سهرۆكێ حوكمهتێ سیاسهت و بهرنامێن سهركهفتى بوونه ژلایێ سیاسى و كارگێرى و ئیدارى و ئهڤ ههرێما بچووك ژلایێ قهبارێ كریه ههرێمهكا مهزن و ب هێز ژلایێ سیاسى و كارگێرى و گهشتیارى و ئاڤهدانى و ئێمناهى ل سهر ئاستێ جیهانێ و پارتى و سهرۆكێ حوكمهتا ههرێمێ دشێن پێشڤهچوون مهزنتر ژى بۆ كوردستانێ تۆمار بكهن، ههر وهكى ل ڤان سالێن دهسههلاتداریێ شیاى ههرێما كوردستانێ ل چهندین پلان و كارهساتا رزگار بكهن و رهئیا جیهانى بۆ ههرێمێ راكێشن، ههر وهكى شیاى كونسلخانه و نوونهراتیێن زێدهتر سیه وهلاتان ل ههرێما كوردستانێ ڤهكهن.
رهنگه پسیار بهێتهكرن، ئهرێ نێچیرڤان بارزانى چ كریه ههتا كو ههرێم بگههیته ڤى ئاستى..؟
ههر هیچ نهبیت، نێچیرڤان بارزانى سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ، ب پشتهڤانیا سهركردایهیتا پارتى دیموكراتى كوردستان، نه تنێ شیانه ههرێما كوردستانێ بپارێزن، بهلكى ل مهزنترین پیلانێن نیڤدهولهتى و خیانهتا ناڤخوهیى پاراستن و ب شیانێن كێم ههرێم ل ههمى لایهكى ڤه پێشبێخستن و بهرى نهو ههولێر بوویه پارتهختێ گهشتیاریێن وهلاتێن عهربى و ئهڤرۆ ژى ههولێرا پایتهخت بوویه پێنجهم باژارێ جیهانێ ژلایێ ئێمناهیێ.
ژبلى كۆ ئهڤه شانازیهكه بۆ خهلكێ كوردستانێ بۆ عیراقێ ژى دهسكهفته چونكى ب فهرمى و دهستوورى ههرێم پشكهكا عیراقێ و زۆر وهلاتێن دێ حیبهتى مینن، چاوا باژارهكێ عیراقێ د ناڤ دهریایێن خوینێ و دوبهرهكیێ و نهئارامیێ و خودان ئێك ژ نهئارامترین پارتهختێن جیهانێ دبیته پێنجهم باژارێ ئارام ..!
پێدڤى یه سهركرده و دهسههلاتدارێن عیراقێ شانازیێ پێ ببهن و مفاى ل ئهزموونا دهولهتداریا سهرۆكێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ببینن، بۆ ڤهگۆهاتنا ئهزمۆنا سهركهفتیا ههرێمێ بۆ بهشێن دی یێن عیراقێ.
رێزدار نێچیرڤان بارزانى كهسایهتیهكێ خۆشتهڤى و كاریزمایى یه
دیدار و وهرگێران: غیاس خالد زێبارى
رۆژنامهڤان و چاڤدێرێ سیاسى علاو السعید خهلكێ مسرێ یه و ڤهكۆلهره ل كاروبارێن شیعى و ئیرانى شارهزا ل كۆربهرندێ عهرهبى بۆ ڤهكۆلینێن سیاسهتا ئیرانى (افایب)، راگههاندكارێ بهرنیاسێ مسرى چهندین دیدار و ههڤدیتن ل چهندین كهنالێن ناڤخوهیى و عهرهبى رێڤهبرنه و پێشكێشكار بوویه و مامۆستایێ وانهبێژێ سیاسهتا نیڤدهولهتى تایبهت یێن رۆژههلاتا ناڤین ل زانكۆیا بیكۆكا ل میلانۆ و نڤیسهره ل رۆژناما ئهلریاز و ئهلریاز دهلى یێن سعوودی و چهندین رۆژنامێن دیتر. د دیدارهكا رۆژناما ئهڤرۆ دا ل دۆر رۆلێ ئیرانێ و مایتێكرنێن وێ ل دهڤهرێ هاته ئاخفتن.
ئهڤرۆ – ئهگهرێن مایتێكرنێن ئیرانێ ل دهڤهرێ چنه، ب تایبهت عیراقێ؟
علاو السعید: دهولهتا ئیرانێ پێكهاتیه ل سهر بنهمایێ باوهریا ئایینى و كۆمهكا مهلایا دهسههلاتداریێ لێ دكهن و ئایین كریه پهناگهه ژپێخهمهت بهرفرههبوونێ و ب دیتنا وان هناردهكرنا شۆرهشێ و باوهریا ئایینێ وان پرنسیپێن ئاڤاكرنا دهولهتهكا دادوهریا خودایى یه و سنوورێن وێ ههمى جیهانێ ڤهبگرن و مههدیێ مونتهزر دهسههلاتداریێ لێ بكه. ئهڤه ڤاكتهرێ ئایینیێ ئهڤ مهلایه ب یاریكرنێ ب لایهنگرێن خوه یێن باوهرى ب ویلایهتا راستیا فهقیهى ههى. ب راستى ژى ئهڤه خهونێن فارسێن كهڤنه ڤهدگهرێتهڤه بۆ ئمبراتۆریهتا فارسى، دهمێ دگۆت نهو دهمێ رۆلێ زالبوونا فارسایه نهك زاڵبوونا رۆژئاڤا ل سهر ئیرانێ. داكو ب داهاتێ وهلاتێن دى بژین، ههر وهكى ل سالا 1925 دهولهتا ئهحوازا عهرهبى داگیركرى و دهست دانایه سهر سامانێن وێ یێن نهفتێ و ئاڤێ.
پرنسیپێ بهرفرههبوونێ یێ دهسههلاتێن ئیرانێ ل سهر داگیركرنێ هاتیه ئاڤاكرن ژبووى كۆنترۆلكرنێ ل سهر سامانى كو ب وى سامانى دشێن بریارێن د بهرژهوهندیا خوهدا بدهن، ب دیتنا وان ئهگهر عهلیێ كورێ ئهبى تالبى مافێ فاتیمایێ رازیبوونێن خودێ ل سهر بن ههلگرتبا دا ئمبراتۆریهتهكا مهزن پێكئینن و پێشهوایێن وان دا دهسههلاتدار بن.
ئیران كاردكهن ژبووى كونترۆلكرنێ ل سهر سامانى، ل داگیركانا وهلاتێن جیران ل نهتهوهیێن نه فارس دهسپێكر و یا دیتر ژى عیراقێ، كو ل دهسپێكێ مهلایێن وان ههول دا ب هێزا چهكى كۆنترۆل بكهن و عیراقێ نهچار بكهن بكهڤیته بن فهرمانا وان شهرێ ههشت سالى سهرهتا بوو لێ سهرنهكهفت. پاشى ههڤپهیمانى ل گهل ئهمریكا كر كۆ دگۆتێ شهیتانێ مهزن بۆ ههرفاندنا رژێما عیراقێ و پاشان پۆل برێمهرى عیراق وهك پارچهكا زێرى رادهستى ئیرانێ كر و پشتى چهند رێكهفتنا سهروهرت و سامانێ عیراقێ د ناڤبهرا خوهدا دابهشكر.
ئهڤرۆ:- ئهرێ ئهڤ مایتێكرنێن ئیرانێ سیاسى نه یان ئهتنى؟
علاو السعید:- پشكا پترا وان سیاسینه، لێ ب پشتهڤانیا پۆلایینى یا وێ ئهتنى یه، ههبوونا شیعهگهریا سهوهى ل عیراقێ، بۆ نمۆنه ئهگهر ئیران كۆنترۆل ل سهر كر ب ههبوونا لایهنگرێن خوه د دهسههلاتێ دا دێ كۆنترۆلێ ل سهر سامانى كهن، ل وان ههمى وهلاتێن ئیران مایتێكرنێ لێ دكهت، ب ڤى رهنگى یه، د رێیا شیعهكرنێ دا ههبوونا خوه بهرفرهه دكهن و پاشى پشتهڤانیا ماددى و لهشكرى و راگههاندنێ و ئیران دبیته ژێدهرێ ئێكێ یێ پشتهڤانیێ وێ بنه لایهنگرێن بن فهرمانا وان ژلایێ دل و دهروونى و كار دگهته ههرگرتنا چهكى دژى وهلاتێ خوه ژپێخهمهت وهلاتێ ئیرانێ، ههر وهكى حوسیێن یهمهن و ئاژاوهچیێن بهحرهین.
ئهڤرۆ:- ئهرێ حوكمهتا داهاتى یا عیراقێ دێ شێت ژبن ئهجندایێن ئیرانێ دهركهڤیت..؟
علاو السعید:- هیچ حوكمهتهكا عیراقێ یێن كو ل بالیۆزخانهیا ئیرانێ ل عیراقێ دهێنه پێكئینان بن ئهجندایێن ئیرانێ دهرناكهڤیت، بهردهوامیا ل عیراقێ دهێته كرن بتایبهت دهربارهى پێكئینانا حوكمهتا داهاتى، گههشتیه ئاستێ تهكهزیێ كو ههمى حوكمهتێن عیراقێ رۆژهك ژ رۆژان سهربازێن لهشكرێ فارسا بوون دهمێ شهرێ ههشت سالان شهرێ عیراقێ كرى و ههمى زمانێ فارسى دزانن و نابیت رۆلێ حهشدا شهعبى ژى ژبیر بكهین كۆ نه تنێ لایهنگرێن ئیرانێ پێكهاتیه، بهلكى توند ڕهوێن هزریێن پشتهڤانیا هزرا دهسههلاتیا مهلایى و كو شهڕێ پیرۆزه دژى دوژمنێن خودێ، ههر وهكى عیراق پارێزگهههكا ئیرانى یه عهرهب، لێ دئاكنجى و خوه بهرههڤكرنهكا كو داویێ پێ بینن و پاشى نوونهرێ سامیێ ئیرانێ ببیته دهسههلاتدار، ههر وهكى پۆل برێمهرى پشتى سالا 2003، ئهز بێژم ئهڤه خهونا دوورا ئیرانێ یه.
ئهڤرۆ :- ئهرێ ئیران بۆ سهپاندنا خوه ل سهر وهلاتێن دهڤهرێ دێ سهركهڤیت؟ یان وهلاتێن عهرهبى دێ بهرسڤ بۆ ههبیت؟
علاو السعید:- ب راستى برهنگهكێ دهمهكى ئیران سهركهفتى یه ل سهر وهلاتێن عیراق و ئیران و لبنان و سووریا و د رێیا سهركهفتنێ بوون ل بهحرهین ژى ئهگهر هێزا مهتالێ جزیرێ نهبا بۆ راوستانا پیلانا وان كۆ كۆمهلا ویفاقا لایهنگرێن ئیرانێ رێبهرى دكر، ههر وهسا ل ڕهوشا یهمهن ژى ئهگهر مایتێكرنێن هێزێن ههڤپهیمانا عهرهبیا ئیسلامى یا ههڤپشك نه كو ب رهنگهكێ دهمكى ههولا كۆنترۆلكرنا یهمهن ژ لایێ ئیرانێ راوهستاندنه، دیسان ڤهمراندنا ئاژاوێ ل دهڤهرا رۆژههلاتا سعوودیێ ب تایبهت ل عهوامیێ كو ب دهستێن ئاسنى لێداى
ئهڤرۆ:- تۆ پهیوهندیێن ئهمریكا و ئیرانێ چاوا دبینى..؟
علاو السعید:- پهیوهندیێن د ناڤبهرا وان دا ئهو نینه ئهوێن ل راگههاندنێ دهێنه وێنهكرن، كو ههردوو وهلاتان كۆنترۆل ل سهر پشكهكا زۆر كریه، بهردهوام گوهدارى مرن بۆ ئهمریكا و شهیتانێ مهزن دبین و ژلایهكێ دى پهیوهندیێن موكوم یێ، ههردو وهلاتان ئاشكرا دبن، پشتى كارێن وان ئاشكرا دبن ههروهكى ل (ئیران كۆنترا) بۆ نمۆنه، یان دانپێدانێن بهرپرسێن ئیرانێ بۆ هاریكاریا ئهمریكا بۆ ناڤبرنا تالیبان یان رادهستكرنا عیراقێ ب ئیرانێ ژلایێ ئهمریكاڤه، ههر وهسا رێكهفتنا وان ل سهر دابهشكرنا سهروهت و سامانێ عیراقێ. پهیوهندیێن د ناڤبهرا واندا بهر ب دو هێلى نه، ههڤسهنگن ب ڤێككهفتنێ ل دهمێ ههولا دهركهفتنا ئێك ژ وان ل وان رێكهفتنا. لێ ل ڤان دووماهیان سعوودى وهك یاریكهرهكێ سهرهكى چوویه د ناڤ دا د رێیا ئاستێ ئالۆگۆریێ و زێدهكرنا بهرههم ئینانێ ل ئهمریكا و كرینا چهكهكێ زۆر شیایه ئاڵوزیێ د ناڤبهرا وان دا پهیدا بكهت، ترهمپێ بازرگان ئهڤه ب دهلیڤه زانى بۆ گهشهكرنا ئابوورێ ئهمریكا ل سهر كیستێ ئیرانێ، چونكى ئهمریكا گلۆپێ كهسك بۆ ئیرانێ ههلكر بوو بۆ مایتێكنێ ل وهلاتێن دهوروبهر درێیا پشتگیریا میلیشیاتێن خوه ل وان وهلاتا ل سهر كیستێ مللهتێ خوه، ئیران كهفته داڤا ترهمپى و ل رێكهفتنا نهوهى دهركهفت و گهماروویێن زێدهتر سهر ئیرانێ سهپاندن.
ئهڤرۆ:- بۆچى وهڵاتێن عهرهبى ل دهمێ هێرشێن میلیشیایێن حهشدا شهعبى ب سپۆنسهریا ئیرانێ بۆ سهر ههرێما كوردستانێ ل سالا بێ دهنگ بوون؟
علاو السعید:- ئهڤ یاریا ئیران پێ رابووى، چونهنا ناڤا حهشدا شیعى وهك پێكهاتهكا لهشكرێ عیراقێ بن بهندا مایتێنهكرنا كاروبارێن ناڤخوهیى وهلاتێن عهرهب بێ دهنگكرن.
ب دیتنا من یا تایبهت بێدهنگیهكا بێ بهلگهبوو، ههرێما كوردستانێ پشكهكه ژ نهتهوا ئیسلامى و پێدڤى بوو ئهڤ بێدهنگیه نههاتبا قهبوولكرن ل سهر كارێن میلیشیایێن تیرۆرستیێن سهر ب دهولهتا ملحد ب ناڤێ ئیرانێ.
ئهڤرۆ:ـ ههلسهنگاندنا ته چیه بۆ رۆلێ رێزدار نێچیرڤان بارزانى بۆ شكاندنا گهمارۆیێن سیاسى و ئابوورى ل سهر ههرێمێ و روودانێن پشتى 16 ئكتۆبهرێ.؟
علاو السعید:- رێزدار نێچیرڤان بارزانى كهسایهتیهكێ خۆشتهڤى و كاریزمایى یه، ژبهركو گهنجه و ژ مالباتهكا سیاسى ههلكهفتى یه و ل خێزانهكێ یه كو ژبهر زۆردایێ عیراقى بجه هێلایه و خێزانهكا سیاسهتمهدارن و ب رهنگهكێ دروست چاڤدێری و سهرهدهیێ دگهل روودانان دكهن، ئهڤ پێرابوونێن رێزدار نێچیرڤان بارزانى كرى چ كێماسى نهبوون تنێ پشتهڤانیا پێدڤى یا راگههاندنێ نهبیت، مخابن دهنگێ كوردستانێ ناگههیته وهلاتێن عهرهبى، پا چاوا دێ گههیته مهحافلێن نیڤدهولهتى .!، فهره ل سهر حوكمهتا كوردستانێ ههول بدهت دهنگێ كوردستانێ بگههینته جادا عهرهبى، داكو د كێشا وان بگههیت، ب تایبهت ئامادهبوونا راگههاندنێ و ههول بهێتهدان بۆ ههبوونا دهنگێ راگههاندنێ ل ههمى وهلاتێن عهرهبى، داكو دهنگێ ههرێمێ ل ههمى دهولهتان ههبن و رۆل و داخوازیێن حوكمهتا ههرێمێ ل بهرچاڤ ببن، دبیت پێدڤى ب ههبوونا شارهزایێن عهرهب ههبیت كو د سروشتێ مللهتێ، عهرهب بگههن و بزانن دێ چاوا دگهل ئاخفن.
ههر وهكى كێشا ئههوازا عهرهبى، كو بهرى دو سالا ئهگهر ئێك عهرهب ل سهر ئههواز ئاخفتبا دابێژن ئهڤه دكهڤیته كیڤه، لێ ههبوونا بزاڤێن راگههاندنكارا و رۆژنامهڤانێن عهرهب ل زۆربهرى وهلاتێن عهرهبى ل زۆر بهرنامێ مهزن دهنگێ كێشا ئههواز گههشتیه ههمى ملهتێ عهرهب. ئهو بزاڤێن دبلۆماسیێن رێزدار نێچیرڤان بارزانى پێ رابووى ل زۆر وهلاتێن جیهانێ كاریگهریهكا زۆر ههبوویه ل شكاندنا گهمارۆیان و دیسا سیاسهتا خۆراگریێ و ههداریێ ئهوا حوكمهتا ههرێمێ گرتیه بهر كاریگهریهكا زۆر ههبوو پاراستنا ههرێمێ و كوردان ل وى دهمى.
ئهڤرۆ :- پاشهرۆژا كوردستانێ تۆ چاوا دبینى، ئهرێ ههرێما كوردستانێ دێ شێت بهرامبهر مایتێكرنێن ئیرانێ راوهستیت.؟
علاو السعید:- ههر وهكى من بهرى نهو دیاركرى بێ بهرههڤبوونا راگههاندنێ دۆزا ههرێمێ دێ دوزهكا ناڤخوهیى مینیت و عهرهب بهرێ خوه نادهنێ و خهونا دهولهتبوونێ دێ دچارچۆڤێ سنوورى دا مینیت بێ پشتهڤان، و ژبهر تێنهگههشتنا عهرهبا ل سروشتێ كێشا كوردى ل ههمى وهلاتێن عهرهب دێ دژبهر ههبن. لهوما ئامۆژگاریا من ئهوه راگههاندنا دیتنێ بكاربینن و شاندێن مللى رهوانهى وهلاتێن عهرهب بكهن داكو ب درستى كوردا بناسن، ژلایهكێ دى راوهستان بهرامبهر مایتێكرنێن ئیرانێ ل ههرێمێ، ئهڤه واقعه ئهگهر د ناڤ ههرێمێ پشتهڤانێن ئیرانێ نهبن، ئهڤه دێ بیته رێگر بهرامبهر ئیرانێ. مایتێكرن دێ ب رێیا میلیشیایێن حهشدا شهعبى بیت و ئهز باوهر چهندین جارا دێ ڤان ههولا دهت، ههتا كو پشتهڤانان بۆ خوه پهیدا بكهت، لێ سهركهفتنا وێ بۆ ئیرانێ دێ زۆر ب زهحمهت بیت.
ئهڤرۆ:- ئهرێ پهیوهندى د ناڤبهرا ئیرانێ تیرۆرستێن داعش دا ههیه؟
علاو السعید:- ب جیتنا من باشتره بێژین بۆچى ئیرانێ داعش دروستكر..؟ ههمى نیشان دیاردكهن كو ئهڤ رێكخستنه خزمهتا كهسى ناكهت، ژ بلى ئیرانێ، ئهگهر رێكخستنا تیرۆرستیا داعش نهبا میلیشیایێن حهشدا ئهتنى نهتهاته پێكئینان، ئهگهر داعش نهبا ئیران نه دچو سووریا، ئهگهر داعش نهبا شیعهكرن ل دهڤهرێن پێكهاتێن سنى یێن عیراقێ نهدهاته كرن. ئهڤ رێكخستنا تیرۆرستى هاتیه دامهزراندن بۆ هاریكاریا ئیرانێ كو بگههیته ئارمانجێن خوه ل دهڤهرێ، بهلگه ژى ل سهر ڤێ چهندێ دزۆرن ژوانا پشتهڤانیا ئیرانێ بۆ رێكخستنا قاعیده و دابینكرنا پێدڤیێن تیرۆرستان ئهگهر دژى عهقیدا وان ژى بن، ژبیرنهكهین نهخشتهكێشێ ناڤێ داعش ئێكهم جار مه ل كهنالێ مهیادین گهه لێ بوو كو ئیران پێشتهڤانیێ لێ دكهت، ئالیهتا راگههاندنا ئیرانێ ب ئهنقهست هێزا رێكخستنا تیرۆرستى بهرچاڤدكر، داكو بههانهیان بۆ مایتێكرنێ ل دهڤهرێن ههبوونا داعش، تیبینیهكا دیتر، داعشێ ل ههمى وهلاتان كارێن تیرۆرستى ئهنجامدان ژبلى ئیرانێ.
پشتى بهرگریا ئههواز ب چالاكیێن بهرچاڤ رابووى ههول دان ب كارێن داعشێ گرێبدهن، لێ سهرنهگرت و پشتى ڤان ههمى سالێن شهرێ دژى داعش ئێك تیرۆرست نههاتیه گرتن و ب ئاشكرایى دیار نهكریه، ئهگهر ئێكێ غهریب نهبا .؟
ئهڤرۆ:- پهیوهندیێن ههرێمێ و وهلاتێن عهرهبى تو چاوا دبینى؟
علاو السعید:- ل سهر ئاستێ حكومى باشتره بێژین ل سهر ئاستێ دبلۆماسى پهیوهندیێن ههرێمێ و وهلاتێن عهرهبى د موكومن، لێ مخابن ل دووڤ زانیاریێن من نهزانى یه ئێك وهلاتێ عهرهبى ل ههلكهفتا ئالایێ كوردستانێ بلند كربیت، دیسا مخابنه مللهتێن عهرهب هێشتا د ههرێمێ و سروشت و رهوشا كوردستانێ نهگههشتیه. بۆ ڤێ چهندێ ژى پێدڤى ب ههولهكا رژد یا راگههاندنا كوردستانى و شاندێن مللى یێن بهردهوام ههیه. خهلك ب رێیا راگههاندنێ دێ ب رهوش و رهوشتێ كوردستانێ ئاشنا بیت و پێدڤى ب پلانهكا رێكخستى و كهسانێن شارهزا ههیه ل راگههاندكارێن عهرهب و پهیڤا من یا دووماهیێ بۆ سهركردێن كورد و حوكمهتا ههرێمێ و دوبهرهكیێ نههێلن ژ پێخهمهت بهختهوهریا ههرێمێ و گههشتن ب ئارمانجێن خوه و فهرتركرنا بهرژهوهندێن كوردستانێ ب سهر بهرژهوهندێن تایبهت.
نيشاندان
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com