NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

158

به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ ‮41‬ يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ بۆ ئه‌ڤرۆ ديار كر كو تيرۆرستێن داعش ل مووسل و ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬ژي‮ ‬ب زۆري‮ ‬خويكێ ژ دكانداران وه‌ردگرن‮.‬
سه‌عيد مه‌مۆزيني،‮ ‬به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ‮41‬يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ ئاشكرا كر،‮ ‬ژ به‌ر لاوازبوونا بارێ ئابووري‮ ‬يێ‮ ‬تيرۆرستێن داعش پاره‌ي‮ ‬وه‌كو خويك ژ خه‌لكي‮ ‬وه‌ردگرن و گۆت‮ “‬‮003‬ هه‌تا هزار دۆلاران،‮ ‬ل دووڤ رووبه‌رێ دكانێ وه‌ردگرن و هه‌ر دكانداره‌كێ نه‌ده‌ت ژي‮ ‬زۆرداريێ لێ دكه‌ن،‮ ‬ب ره‌نگه‌كێ نه‌مرۆڤانه‌ سه‌ره‌ده‌ريێ د گه‌ل خه‌لكي‮ ‬دكه‌ن‮”.‬
‮ ‬مه‌مۆزيني‮ ‬خويا ژي‮ ‬كر،‮ ‬چه‌كدارێن داعش ل زومار،‮ ‬ته‌له‌عفه‌ر،‮ ‬شنگال و باشيكێ و هه‌موو ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬يێ ب ماتۆرسكلا دره‌ڤن و نه‌ وێرن ب ترۆمبێلێن خوه‌ و هه‌مه‌ران ب ره‌ڤن و گۆت‮ “‬دبێژنه‌ خه‌لكي‮ ‬وه‌رن به‌ره‌ڤ مووسل ب ره‌ڤن بۆ هندێ خوه‌ د ناڤ دا ڤه‌شێرن هه‌تا دگه‌هنه‌ مووسل و ل وێرێ هه‌موو سه‌رتراشخانه‌ هايدار كرينه‌ سه‌رتراشخانێن خوه‌‮ ‬‮42‬ ده‌مژمێران بهێلنه‌ ڤه‌كري،‮ ‬ده‌مێ كورد هاتنه‌ د مووسل دا،‮ ‬دا كو سه‌ر و رهێن خوه‌ ل نك وان چێكه‌ن و ب ره‌ڤن و د ناڤ خه‌لكي‮ ‬دا بهێنه‌ ڤه‌شارتن‮”.‬

115

د‮. ‬ديندار زێباري‮ ‬نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ هه‌ماهه‌نگيێ ل گه‌ل ئاژانسێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬راگه‌هاند كو لژنا به‌رهنگاربوونا جينوسايدێ ل نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬داخوازا ژ سكرتێرێ گشتي‮ ‬يێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬كري‮ ‬پلانه‌كێ پێشكێشي‮ ‬جڤاتا ئاسايشێ بكه‌ت بۆ هنارتنا هێزا ئاشتيپارێز بۆ عيراقێ ژ بۆ ڤه‌گه‌راندنا ئاواران و پاراستنا ئاكنجيێن وان ده‌ڤه‌ران‮.‬
ئه‌ڤ هه‌لويستێ لژنا به‌رهنگاربوونا جينوسايدێ پشتي‮ ‬وێ كۆمبوونا سالانه‌‮ ‬يا لژنا ناڤهاتي‮ ‬دهێت كو ل رۆژێن‮ ‬18‮- ‬2014‭/‬8‭/‬20‮ ‬ل باژێرێ جنێف ره‌وشا مافێ مرۆڤي‮ ‬ل عيراق و هه‌رێما كوردستانێ د چار سالێن بۆري‮ ‬دا تێدا به‌رچاڤ كري،‮ ‬ب تايبه‌ت ئه‌و كاره‌ساتێن مرۆڤي‮ ‬يێن ژ ئه‌گه‌رێ هێرشێن چه‌كدارێن داعش ل عيراق و هه‌رێما كوردستانێ په‌يدا بووين‮.‬

286

حه‌نان فه‌تلاوي‮ ‬په‌رله‌مانتارا ده‌وله‌تا قانوونێ،‮ ‬دوهي‮ ‬د به‌ياننامه‌كێ دا به‌لاڤكريه‌ كو داخوازيێن كورد و سونان د دادپه‌روه‌ر نينن و دبێژيت‮: ‬س»بجهئينانا داخوازيێن وان تڕانه‌پێكرنه‌ ب خوينا شه‌هيدێن مه‌،‮ ‬له‌ورا ليستا هه‌ڤپه‌يمانيا نيشتماني‮ ‬د به‌رپرسياريه‌كا ديرۆكي‮ ‬دايه‌ و نابيت وان داخوازيان بجه بينيت‮«.‬
فه‌تلاوي‮ ‬ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كر زانياري‮ ‬گه‌هشتينه‌ وان كو رازيبوون ل سه‌ر داخوازي‮ ‬و مه‌رجێن كورد و سونان هاتيه‌ كرن و دياركر كو ليستا شيعان زۆرينه‌يه‌ و نابيت ب مه‌رجێن كه‌مينان رازي‮ ‬ببيت و دبێژيت‮:»‬ئه‌ي‮ ‬سه‌ركردێن هه‌ڤپه‌يمانيا نيشتماني‮ ‬هه‌كه‌ هوون ل گه‌ل تيرۆرستان ئاشت ببن،‮ ‬ديرۆك ره‌حمێ ب هه‌وه‌ نابه‌ت‮«.‬

دوهي‮ 2/9‬ وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌دانا دهۆكێ كر و د پرێس كۆنفرانسه‌كي‮ ‬دا ديار كر،‮ ‬وان داخواز ژ حوكمه‌تا عيراقێ كريه‌ ئه‌مبۆلانس و ده‌رمانێن پتر بۆ دهۆكێ فرێ كه‌ت،‮ ‬ژ به‌ر كو سه‌ره‌دانێن نه‌خۆشا بۆ بنگه‌هێن ساخله‌ميێ گه‌له‌ك زێده‌ بوويه‌ و گۆت‮ “‬هه‌تا نوكه‌ چ نه‌خۆشيێن مه‌ترسيدار د ناڤ ئاواران دا په‌يدا نه‌بووينه‌‮”.‬
د‮. ‬رێكه‌وت حه‌مه‌ ره‌شيد،‮ ‬وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئاشكرا كر،‮ ‬پارێزگه‌رێ دهۆكێ و ساخله‌ميا دهۆكێ كاره‌كێ گه‌له‌ك باش كريه‌ ژ بۆ كونترۆلكرنا ره‌وشا ئاواران و سه‌ره‌دانا ميحوه‌رێن شه‌ري‮ ‬و چه‌وانيا چاره‌سه‌ركرنا برينداران و گۆت‮ “‬ئه‌ڤرۆ مه‌ سه‌ره‌دانا بنگه‌هێ ساخله‌ميا خانكێ كر،‮ ‬ديار بوو كو نه‌خۆش ب هژماره‌كا زۆر‮ ‬قه‌ستكه‌نێ،‮ ‬به‌ري‮ ‬ڤێ ره‌وشێ رۆژانه‌ ‮001‬ كه‌سان قه‌ستكرنێ،‮ ‬لێ نوكه‌ ‮0002‬ نه‌خۆش د رۆژه‌كێ دا قه‌ستكه‌نێ،‮ ‬ژ ده‌ستپێكا ڤێ ره‌وشێ و هه‌تا نوكه‌ ئه‌م به‌رده‌وام د گه‌ل رێڤه‌به‌ريا ساخله‌ميا دهۆكێ ئاگه‌هداري‮ ‬ره‌وشا ئاواران بووينه‌ و ره‌وشا وان‮ ‬يا كونترۆل كريه‌‮”.‬
وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێمێ گۆت ژي‮ “‬د ڤێ ره‌وشێ دا ئه‌م ژ سێ نه‌خۆشيان دترسياين،‮ ‬ئه‌و ژي‮: ‬نه‌خۆشيێن فالنجا زارۆيان،‮ ‬كۆلێرێ و سۆركا و پێخه‌مه‌ت خوه‌ پاراستنێ ژ ڤێ نه‌خۆشيێ ل ڤێ هه‌يڤێ دێ هه‌وه‌ك هێته‌ ئه‌نجامدان،‮ ‬لێ ب سوپاسيڤه‌ ره‌وش‮ ‬يا كونترۆل كريه‌ و هه‌موو بزاڤێن وه‌زاره‌تا ساخله‌ميا هه‌رێمێ ئه‌وه‌ ئه‌و خزمه‌تێن ساخله‌ميێ‮ ‬يێن بۆ وه‌لاتيێن دهۆكێ هه‌ين هه‌مان خزمه‌ت بۆ ئاواران ژي‮ ‬بهێته‌ پێشكێشكرن‮”.‬
‮ ‬د‮. ‬رێكه‌وت حه‌مه‌ ره‌شيد ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كر،‮ ‬كو وان داخواز ژ حوكمه‌تا عيراقێ كريه‌ كو ده‌رمان و ئه‌مبۆلانسا پتر بۆ دهۆكێ فرێ كه‌ت و داخواز ژ رێكخراوێن نيڤده‌وله‌تي‮ ‬ژي‮ ‬كر پتر گرنگيێ بده‌نه‌ ئاڤا ڤه‌خوارنێ و پاقژيێ ژ به‌ر كو ره‌وشا كه‌مپا زۆر‮ ‬يا خرابه‌‮.‬
ژ لايێ خوه‌ ڤه‌ د‮. ‬نزار عسمه‌ت،‮ ‬رێڤه‌به‌رێ گشتيێ ساخله‌ميا دهۆكێ ديار كر،‮ ‬وان بۆ سێ هه‌يڤێن داهاتي‮ ‬پێدڤي‮ ‬ب ‮55‬مليۆن دۆلاران هه‌يه‌ و گۆت‮ “‬هه‌تا نوكه‌ ب تنێ ‮01‬ مليۆن دۆلار ژ حوكمه‌تێن هه‌رێما كوردستانێ و عيراقێ و ئه‌وێ خۆبه‌خش ژ چه‌ند وه‌لاتان هاتي‮ ‬گه‌هشتيه‌ به‌ر ده‌ستێ مه‌،‮ ‬هاتنا وه‌زيرێ ساخله‌ميێ بۆ دهۆكێ پشته‌ڤانيه‌كا مه‌زنه‌،‮ ‬ئه‌گه‌ر دهۆكێ دگه‌ل پارێزگه‌هێن دي‮ ‬به‌راورد بكه‌ين گه‌له‌ك كێماسي‮ ‬مه‌ هه‌نه‌،‮ ‬ئه‌ڤ رێژا زۆرا ئاواران ژي‮ ‬ل دهۆكێ گه‌له‌ك بارگراني‮ ‬ئێخستيه‌ سه‌ر نه‌خوشخانه‌ و بنگه‌هێن ساخله‌ميێ،‮ ‬هاتنا ده‌رمانان وه‌كو پێدڤي‮ ‬نينه‌ و ئه‌م پتر پێدڤي‮ ‬پشته‌ڤانيێي‮ ‬نه‌‮”.‬

روونشتنێن ئاساييێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئه‌ڤرۆ ‮3/9‬ جاره‌كا دي‮ ‬دێ ده‌ست پێ كه‌نه‌ڤه‌ پشتي‮ ‬ب دووماهي‮ ‬هاتنا بێنڤه‌دانا وه‌رزێ هاڤينێ و ئێك ژ ته‌وه‌رێن كۆمبوونا ئه‌ڤرۆ‮ ‬يا په‌رله‌ماني‮ ‬دێ گه‌نگه‌شه‌كرنا بهايێ پانزينێ بيت‮. ‬
‮ ‬بڕيارده‌را لژنا پيشه‌سازي‮ ‬و وزه‌ و سامانێن سروشت ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ رۆزه‌ عوسمان بۆ باسنيوز‮ ‬ڕاگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رۆژا چار شه‌مبي‮ ‬ل ده‌مژمێر ‮11‬ي‮ ‬به‌ري‮ ‬نيڤرۆ دێ كۆمبوونا ئاسايي‮ ‬يا په‌رله‌مانێ كوردستانێ هێته‌ گرێدان،‮ ‬ئه‌ڤ كۆمبوونه‌ ژي‮ ‬دێ بيته‌ ده‌ستپێك بۆ كۆمبوونێن په‌رله‌ماني‮ ‬پشتي‮ ‬ب دووماهي‮ ‬هاتنا بێنڤه‌دانا هاڤينێ‮. ‬
رۆزه‌ عوسمان هه‌روه‌سا گۆت سه‌ره‌رايي‮ ‬ئه‌نجام دانا خواندنا ئێكێ بۆ چه‌ند پرۆژه‌ قانوونان كو ئاراسته‌ي‮ ‬سه‌رۆكاتيا په‌رله‌ماني‮ ‬هاتينه‌ كرن لژنا وان راپۆرته‌ك ل سه‌ر بهايێ‮ ‬پانزينێ ئاراسته‌ي‮ ‬سه‌رۆكاتيا په‌رله‌ماني‮ ‬كريه‌،تێدا داخواز كريه‌ بهايێ پانزينێ ببيته‌ ‮005‬ دينار،‮ ‬گۆت ژي‮ ‬دێ به‌رده‌وام‮ ‬يت ل سه‌ر ڤێ داخوازيێ چونكو ئه‌ڤه‌ داخوازيا وه‌لاتيانه‌‮. ‬

وه‌زيرێ چاندنێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ عه‌بدولستار مه‌جيد دوهي‮ 2/9/4102‬سه‌ره‌دانا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش كر ژ بۆ ئاگه‌هادر بوون ل سه‌ر ره‌وشا چاندنێ ل وێ ده‌ڤه‌رێ و دابينكرنا خزمه‌تێن چاندنێ د بياڤێ به‌رهه‌مێ رووه‌كي‮ ‬و سامانێ ئاژه‌لي‮ ‬دا‮. ‬
به‌رپرسێ راگه‌هاندنا قايمقاميا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش حيكمه‌ت مه‌ولود بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر كو وه‌زيرێ چاندنێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د كۆمبوونه‌كێ دا ل گه‌ل قايمقامێ به‌رده‌ره‌ش سه‌ردار‮ ‬يه‌حيا و جۆتيارێن ده‌ڤه‌رێ به‌حسێ ره‌وشا چاندنێ و پێدڤيێن جۆتياران ژ لايێ كه‌رتێ چاندنێ ڤه‌ كرن،‮ ‬گۆت ژي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ ژ نزيك هايداري‮ ‬كێماسيێن كه‌رتێ چاندنێ ل ده‌ڤه‌رێ بوو و گوهداريا گازنده‌ و داخوازيێن وان كر،‮ ‬دو داخواز پيشكێشي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ هاتنه‌ كرن كو دو هۆبێن چاندنێ ل ناحيێن روڤيا و داره‌تو و فه‌رمانگه‌هه‌كا ئاڤا بن ئه‌ردي‮ ‬ژي‮ ‬ل به‌رده‌ره‌ش بێنه‌ ڤه‌كرن‮.‬
حيكمه‌ت مه‌ولود گۆت ژي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ راگه‌هاند كو دێ دووڤچوونا داخوازيي‮ ‬و گازنده‌ و كێماسيێن جۆتيارێن وێ ده‌ڤه‌رێ هێته‌ و‮ ‬يا دشيان دابيت بهێته‌ چاره‌كرن،‮ ‬چونكو ده‌ڤه‌را به‌رده‌ره‌ش ل هه‌رێمێ ل رێزا دويێ دهێت ژ لايێ چاندنێ ڤه‌ پشتي‮ ‬ده‌شتا شاره‌زۆر‮.‬

‬هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل دو رۆژێن بۆري‮ ‬دا ده‌ڤه‌ره‌كا به‌رفره‌ه‮ ‬يا سنۆرێ ده‌وروبه‌رێ مووسل ژلايێ رۆژهه‌لاتێ ڤه‌ كۆنترۆلكريه‌ و ب ده‌هان تيرۆرستێن داعش ب ده‌ستێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هاتينه‌ كوشتن و ده‌سته‌سه‌ركرن،‮ ‬فه‌رمانده‌يه‌كێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ژي‮ ‬دبێژيت،‮ ‬پلانا هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تنێ بۆ رزگاركرنا ده‌ڤه‌رێن كوردستاني‮ ‬يێن ده‌رڤه‌ي‮ ‬ئيدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‮ ‬يه‌ و پشتي‮ ‬پێكئينانا حوكمه‌تا نوو‮ ‬يا عيراقێ،‮ ‬دێ پلان بۆ كۆنترۆلكرنا باژێڕێ مووسل هێته‌ دانان‮.‬
‮ ‬عه‌ميد مه‌غديد هه‌ركي،‮ ‬فه‌رماندێ هێزا دو‮ ‬يا سوپايێ پێنج‮ ‬يێ زێره‌ڤاني‮ ‬بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر،‮ ‬د ئێرشا ڤێ جارێ دا گورزه‌كێ كۆژه‌ك ب تيرۆرستێن داعش كه‌فتيه‌ و گۆت‮” ‬رۆژا ئه‌يني‮ ‬مه‌ وه‌كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل سنۆرێ باشيكێ و چيايێ زه‌ردك هێرشه‌كا به‌رفره‌ه كريه‌ سه‌ر تيرۆرستێن داعش و دده‌مه‌كێ گه‌له‌ك كێم دا،‮ ‬هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬شياينه‌ ده‌ڤه‌ره‌كا ستراتيژي‮ ‬و به‌رفره‌ه ئازاد بكه‌ن،‮ ‬كو ئه‌وژي‮ ‬چيايێ زه‌ردك و هژماره‌كا گوندێن ده‌ڤه‌رێ بوون‮”.‬
‮ ‬مه‌غديدي‮ ‬زێده‌تر گوت‮”‬ده‌ڤه‌را هاتيه‌ ئازادكرن ئێكه‌ ژ ده‌ڤه‌رين ستراتيژي‮ ‬و گرنگ‮ ‬يێن پارێزگه‌ها نه‌ينه‌وا بوو،‮ ‬ژ ترسا هێرشا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تيرۆرستێن داعش گه‌له‌ك‮ ‬يێن پاشڤه‌چووين و هه‌تا كاريگه‌ري‮ ‬كريه‌ سه‌ر هێزێن تيرۆرستان ل ناڤ باژێڕێ مووسل ژي،‮ ‬دڤي‮ ‬شه‌ڕيدا نێزيكي‮ ‬60‮ ‬ته‌رمێن تيرۆرستێن داعش بجه ماينه‌ و كه‌فتينه‌ د ده‌ستێ هێزێن مه‌دا و ل دووڤ پێزانينێن بۆمه‌ هاتين هه‌تا‮ ‬100 ته‌رمێن دي‮ ‬يێن تيرۆرستێن داعش گه‌هشتينه‌ نه‌خوه‌شخانا كۆماري‮ ‬ل باژێرێ مووسل،‮ ‬پێشمه‌رگه‌ و فه‌رمانده‌يێن قه‌هره‌مان رۆله‌كێ مه‌زن ديت بۆ رزگاركرنا چيايێ زه‌ردك و گوندێن ده‌وروبه‌ر،‮ ‬چونكو دكه‌ڤيته‌ هنداڤي‮ ‬گوندێ حه‌سه‌ن شام و هژماره‌ك گوندێن ستراتيژي،‮ ‬تيرۆرستێن داعش ژي‮ ‬ب چو شێوه‌كي‮ ‬نه‌شيان خوه‌ ل به‌ر سينگي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بگرن،‮ ‬له‌وما دده‌مه‌كێ گه‌له‌ك كێم دا ره‌ڤين و ده‌ڤه‌ر چۆلكر‮”.‬
ئه‌ڤي‮ ‬فه‌رمانده‌يێ زێره‌ڤاني‮ ‬گۆت ژي‮”‬‮ ‬خه‌لك ب شاشي‮ ‬ل تيرۆرستێن داعش گه‌هشتيه‌ و نوكه‌ ئه‌و داعشێن ل ده‌رڤه‌ و سووريێ هاتينه‌ ده‌ڤه‌رێ،‮ ‬هژمارا وان گه‌له‌ك كێمبوويه‌،‮ ‬به‌لێ مخابن هنده‌ك عه‌ره‌بێن شوفێني‮ ‬يێن ده‌ڤه‌رێ نوكه‌ شه‌ڕێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دكه‌ن و هنده‌كێن دي‮ ‬ژي‮ ‬ب شاشي‮ ‬بدووڤ به‌رنامێ داعش كه‌فتبوون،‮ ‬هێزێن داعش زۆر كێمبووينه‌ و نه‌شێن به‌رسينگێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بگرن،‮ ‬تنێ خه‌لكه‌ك هه‌يه‌ كو ئه‌وژي‮ ‬خه‌لكێ خوه‌جهێ ده‌ڤه‌رێ‮ ‬يه‌ ويێ شه‌ڕێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دكه‌ت و مه‌ پلان بۆ ژناڤبرنا هه‌موو تيرۆرستان هه‌نه‌ و ب ئانه‌هيا خودێ زۆر لێهاتينه‌ كوشتن،‮ ‬يێن ماين ژي،‮ ‬دێ بۆ رۆژێن داهاتي‮ ‬بن و چو ژوانا ناهێلين‮”.‬
ل دۆر ئازادكرنا باژێڕێ مووسل و لڤينێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل ميحوه‌رێ خازري،‮ ‬عه‌ميد مه‌غديد هه‌ركي‮ ‬دياركر،‮ ‬ده‌مێ دهێته‌ گوتن بۆچي‮ ‬ل سنۆرێ ميحوه‌رێ خازري‮ ‬پێشمه‌رگه‌ پێشڤه‌ ناچيت؟ ئه‌ڤێ چه‌ندێ په‌يوه‌ندي‮ ‬ب فه‌رماندێ ئه‌ڤي‮ ‬ميحوه‌ري‮ ‬ڤه‌ هه‌يه‌ و نه‌شێم چو پێزانينان بده‌م،‮ ‬چونكو هه‌ر ميحوه‌ره‌كێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تايبه‌تمه‌نديا خوه‌ هه‌يه‌،‮ ‬به‌لێ ده‌رباره‌ي‮ ‬كۆنترۆلكرنا مووسل،‮ ‬ب ديتنا من پلانا گرتنا مووسل هێشتا‮ ‬يا دووره‌ و گه‌له‌ك‮ ‬يا بۆ ماي‮ ‬و ده‌مه‌كێ درێژ دێ ڤه‌كێشيت،‮ ‬چونكو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تنێ دێ هه‌تا وان ده‌ڤه‌ران چن‮ ‬يێن به‌ري‮ ‬نوكه‌ د بن ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دابوون كو ئه‌وژيده‌ڤه‌رێن كوردستاني‮ ‬يێن ده‌رڤه‌ي‮ ‬ئيدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌،‮ ‬لێ بۆ ناڤ سه‌نته‌رێ مووسل،‮ ‬پێدڤيه‌ حوكمه‌تا نوو‮ ‬يا عيراقێ داخوازا هه‌ڤكاريا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بكه‌ت و هه‌رده‌مێ داخوازێ بكه‌ن،‮ ‬دێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هاريكاريا سوپايێ عێراقێ كه‌ن بۆ ئازادكرنا مووسل‮”.‬

رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ديار كر كو چ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ناهێنه‌ هنارتن بۆ ده‌رڤه‌ي‮ ‬هه‌رێمێ بۆ مه‌شق و راهێناني،‮ ‬به‌لكو هه‌مي‮ ‬دێ ل كوردستانێ هێنه‌ مه‌شقدان و گۆت‮ “‬ئه‌ڤه‌ حه‌فتيه‌ك بۆري‮ ‬پێشمه‌رگه‌ مه‌شق و راهێنانێ ل سه‌ر چه‌كێ نوو‮ ‬يێ سڤك و گران دكه‌ت‮”.‬
عه‌ميد هه‌لگورد حكمه‌ت رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ديار كر كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل سه‌ر ده‌ستێن كه‌سێن شاره‌زا د وارێ سه‌ربازي‮ ‬دا‮ ‬يێن وان وه‌لاتان دهێنه‌ مه‌شقدان كو پشته‌ڤانيا خوه‌ بۆ هه‌رێما كوردستانێ ده‌ربري‮ ‬و گۆت‮ “‬ئه‌و وه‌لاتێن پشته‌ڤانيكري‮ ‬كه‌سێن بسپور و شاره‌زاييێن سه‌ربازي‮ ‬د وارێ مه‌شق و راهێنانێ دا هنارتينه‌ كوردستانێ بۆ مه‌شق و راهێنانێ،‮ ‬ژبه‌ركو سه‌ناهيترين رێكه‌ كو پێشمه‌رگه‌ ل كوردستانێ مه‌شق و راهێنانێ بكه‌ت‮”.‬
عه‌ميد هه‌لگورد حكمه‌ت گۆت ژي‮ “‬هه‌كه‌ پێشمه‌رگه‌ بچيته‌ ده‌رڤه‌ي‮ ‬وه‌لاتي‮ ‬تێچوونه‌كا مه‌زن دڤێت،‮ ‬چونكي‮ ‬ئه‌م نوكه‌ پێدڤي‮ ‬ب ڤي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ينه‌ و مه‌ ژماره‌كا زۆر‮ ‬يا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هه‌يه‌ هه‌مي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ دێ پشكداريێ د مه‌شق و راهێنانان دا كه‌ن و مه‌رج نينه‌ ئه‌فسه‌ر بيت‮ ‬يا پيشمه‌رگه‌ بيت‮”. ‬
رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ديار كر ژي‮ ‬كو چه‌كێ ئه‌لماني‮ ‬ژي‮ ‬يێ گه‌هشتيه‌ هه‌رێما كوردستانێ،‮ ‬لێ هه‌تا نوكه‌ بۆ چ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ نه‌هاتيه‌ دياركرن كا چ جۆرێ چه‌كي‮ ‬يه‌ و ل دووڤ پلانا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دێ ئه‌و چه‌كێ نوو دێ ل سه‌ر وي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هێته‌ به‌لاڤكرن ئه‌وێن مه‌شق و راهێنان خلاس دكه‌ن و گۆت‮ “‬ئه‌و پێشمه‌رگه‌يێ مه‌شق و راهێنانێ خلاس بيت دێ ل دووڤ سيسته‌مه‌كێ نوو و سه‌رده‌م چيته‌ د سه‌نگه‌رێ شه‌ري‮ ‬دا،‮ ‬مه‌شق و راهێنان دێ به‌رده‌وام بن و چ وه‌خت نه‌هاتيه‌ دياركرن كو مه‌شق و راهێنان ب دووماهي‮ ‬بێن‮”.‬

ئه‌فسه‌ره‌كي‮ ‬كو نه‌ڤيا ناڤێ وي‮ ‬ديار بيت بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ديار كر كو ل سپێده‌يا رۆژا ئه‌يني‮ ‬ده‌مژمێر ‮5‬ سپێدێ ‮5/9‬ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬شيان ب هاريكاريا فرۆكێن جه‌نگي‮ ‬چيايێ زه‌ردي‮ ‬و دگه‌ل حه‌فت گوندێن شه‌به‌ك نشين و دگه‌ل دو تاخێن ناحيا باشيكێ ب تمامي‮ ‬هاته‌ كونترۆل بكه‌ن‮.‬
به‌رپرسێ ميحوه‌رێ چيايێ زه‌ردي‮ ‬ديار كر كو دهێرشا ژي‮ ‬سپێده‌هيا ئه‌يني‮ ‬دا پێشمه‌رگه‌ تووشي‮ ‬چ زيانێن گياني‮ ‬و مادي‮ ‬نه‌بوو و گۆت‮ “‬ئه‌م ل ده‌ڤه‌را باشيكێ و چيايێ زه‌ردي‮ ‬د ئاماده‌باشيێ داينه‌ كو بچين ئه‌و ده‌ڤه‌رێن دن‮ ‬يێن ل بن كونترۆلا داعش ل ده‌ڤه‌را باشيكێ رزگار بكه‌ين و چه‌كدارێن داعش نه‌شێن هاتنوچوونێ وه‌كي‮ ‬به‌ري‮ ‬نوكه‌ بكه‌ن،‮ ‬چونكي‮ ‬ئه‌وجهێن نوكه‌ كه‌فتينه‌ ل بن كونترۆلا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬گه‌له‌ك بۆ داعش دگرنگ بوون‮”.‬
هه‌مان ژێده‌ري‮ ‬خويا كر كو ‮73‬ تيرۆرستێن داعش هاتينه‌ كوشتن پێنج ژي‮ ‬هاتينه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن و كه‌له‌خێن خوه‌ هێلاينه‌ و ژماره‌كا ترۆمبێل چه‌كێ گران و سڤك كه‌فتنه‌ ده‌ستێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬و گه‌له‌ك ترومبێلێن وان ژي‮ ‬هاتينه‌ سۆتن و گۆت‮ “‬چيايێ زه‌ركي‮ ‬درێژاهيا ‮8‬ كيلومه‌ترا‮ ‬يێ درێژه‌ ئه‌و هه‌مي‮ ‬ل بن كونترۆلا داعش بوو‮”. ‬

وه‌زيرێ وزێ و سامانێن سر‌وشتي‮ ‬يێ توركيا راگه‌هاند كو په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ دهێته‌ به‌نده‌رێن توركيا و ژ وێده‌رێ به‌ر ب بازارێن جيهانێ ڤه‌ دچيت و د وارێ په‌ترۆلێ دا په‌يمانێن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانا عيراقێ به‌رده‌وامن و رۆژ ب رۆژێ ئاسته‌نگيێن ل هه‌مبه‌ر فرۆتنا په‌ترۆلا كوردێن عيراقێ ژ هۆلێ رادبيت‮.‬
تانه‌ر‮ ‬يلدز وه‌زيرێ وزێ و سامانێن سروشتي‮ ‬يێ حوكمه‌تا توركيا د پرێس كۆنفرانسه‌كي‮ ‬دا به‌رسڤا پرسێن رۆژنامه‌ڤان دا و راگه‌هاند كو‮ ‬حوكمه‌تا وان ژ په‌يمانێن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانا عيراقێ په‌شيمان نه‌بوويه‌ و به‌رۆڤاژي‮ ‬وێ‮ ‬يه‌كێ د وارێ وزێ و ئابووري‮ ‬دا هه‌ر دو ئالي‮ ‬ژي‮ ‬ژ په‌يمانێن دو قۆلي‮ ‬گه‌له‌ك مفادار بووينه‌ و ئه‌و‮ ‬يه‌ك د به‌رژه‌وه‌ندا هه‌ردو ئاليان دايه‌‮.‬
ل سه‌ر پرسا رۆژنامه‌ڤان باكي‮ ‬ئۆزيوره‌ك‮ ‬يا د ده‌ربارێ شه‌رێ د ناڤبه‌را چه‌كدارێن داعشێ و پێشمه‌رگه‌يان دا چو كاريگه‌ري‮ ‬ل شاندنا په‌ترۆل كوردستانێ ب رێيا بۆريێن په‌ترۆلێ كريه‌‮ ‬يان نا؟‮ ‬وه‌زيرێ وزێ‮ ‬يێ توركيا راگه‌هاند كو‮ ‬د رۆژێن ده‌ستپێكێ دا به‌لكو هنده‌ك سست بوونه‌ك هه‌بيت لێ د ره‌وشا نها دا ب ره‌نگه‌كي‮ ‬نۆرمال په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانا عيراقێ به‌رده‌وام دهێته‌ به‌نده‌رێ توركيا و ژ وێده‌رێ ژي‮ ‬بۆ فرۆتنێ بۆ بازارێن جيهانێ دهێته‌ شاندن‮ ‬و گۆت‮:‬‮ »‬ئه‌م هه‌ر دو ئالي‮ ‬ژي‮ ‬رژدين د بجهكرنا په‌يمانێن د ناڤبه‌را خوه‌ دا و ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م پشتي‮ ‬حوكمه‌تا ناڤه‌ندي‮ ‬يا عيراقێ ژي‮ ‬ب ل هه‌ڤهاتنێ بهێته‌ پێكئينان دێ ئاسته‌نگيێن كو حوكمه‌تا مالكي‮ ‬دروست دكرن ژي‮ ‬نامينن‮«.‬
د ده‌ربارێ داخۆيانيێن تانه‌ر‮ ‬يلدز وه‌زيرێ وزێ و سامانێن سروشتي‮ ‬يێ د كۆمبوونا ل گه‌ل رۆژنامه‌ڤانان دا چاڤدێرێ سياسي‮ ‬ره‌مه‌زان بايار بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند كو‮ ‬د ناڤ حوكمه‌تا نوو‮ ‬يا ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ دا‮ ‬يه‌ك ژ وه‌زيرێن كو ل سه‌ر كارێ خوه‌ مايه‌ وه‌زيرێ وزێ تانه‌ر‮ ‬يلدزه‌‮ ‬و گۆت‮:‬‮ »‬تانه‌ر‮ ‬يلدز گرينگيه‌كا مه‌زن دده‌ته‌ په‌يوه‌نديێن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانا عيراقێ و ئه‌و ژي‮ ‬وه‌ك گه‌له‌ك سياسه‌تمه‌دار و زانايێن سياسه‌تێ و په‌ترۆلێ ل توركيا د گه‌ل وێ‮ ‬يه‌كێ دايه‌ كو توركيا ببيته‌ ناڤه‌ندا كۆمكرنا په‌ترۆلا خاڤ و هه‌موو بزاڤێن ئينان و هنارده‌كرنا په‌ترۆلێ بۆ بازارێن جيهانێ ل سه‌ر توركيا ڤه‌ بهێته‌ كرن و د ره‌وشا نها دا توركيا ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ دخوازيت ب ئيران،‮ ‬ئازه‌ربه‌يجانێ و عيراقێ را ژي‮ ‬د وارێ په‌ترۆلێ دا په‌يمانێن گه‌له‌ك مه‌زن ئيمزا بكه‌ت،‮ ‬ژ به‌ر كو توركيا ئێدي‮ ‬ناخوازيت وه‌ك وه‌لاتێ دويه‌م ل هه‌رێمێ بمينيت و دخوازيت ببيته‌ خوه‌دان رۆلێ سه‌ره‌كي‮ ‬و رێيا وێ ژي‮ ‬د كۆنترۆلكرن و خوه‌دي‮ ‬گۆتنا د په‌ترۆل جيهانێ دا ده‌رباز دبيت‮. ‬ده‌مێ ئه‌م وه‌سا بنێرين توركيا دێ په‌يوه‌نديێن خوه‌ د هه‌موو واري‮ ‬دا ب تايبه‌ت ژي‮ ‬د وارێ په‌ترۆلێ دا ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ باشتر كه‌ت‮«.‬
هه‌ر د ده‌ربارێ دا موراد‮ ‬يێتكين نڤيسه‌رێ ناڤدارێ توركيا كو ده‌مه‌ك درێژه‌ ل سه‌ر پرسا كوردي‮ ‬كار دكه‌ت و ديار كر كو‮ ‬حوكمه‌تا ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ د ئاليێن سياسي،‮ ‬ئابووري‮ ‬و هه‌رێمي‮ ‬دا وه‌ك به‌رده‌وامي‮ ‬دانا حوكمه‌تا ئه‌ردۆگاني‮ ‬يه‌ و وه‌سا كار دكه‌ت‮ ‬و گۆت‮:‬‮ »‬ل دووڤ هزرا من بۆ توركيا و هه‌رێما كوردستانا عيراقێ گه‌له‌ك باشه‌ كو په‌يوه‌نديێن خوه‌ ب هێزتر بكه‌ن و نه‌ تنێ د وارێ په‌ترۆلێ دا به‌لكو د وارێ بازرگاني،‮ ‬سياسي‮ ‬و ئارامكرنا رۆژهه‌لاتا ناڤين دا ژي‮ ‬پێكڤه‌ كار بكه‌ن،‮ ‬ژ به‌ر كو ئه‌و‮ ‬يه‌ك د به‌رژه‌وه‌ندا هه‌ردو ئاليان دايه‌‮«.‬
موراد‮ ‬يێتكين هه‌روه‌سا ديار ژي‮ ‬كر كو‮ ‬ئه‌و وه‌سا باوه‌ر دكه‌ت هه‌كه‌ قۆناغا ئاشتيێ ب له‌زتر پێش بكه‌ڤيت دێ توركيا ژ ڤێ‮ ‬يه‌كێ گه‌له‌ك مفادار بيت و گرانيا توركيا ل هه‌رێما رۆژهه‌لاتا ناڤين و ئورۆپا و جيهانێ ژي‮ ‬زێده‌تر ببيت‮ ‬و گۆت‮:‬‮ »‬ئاشتي،‮ ‬ئارامي،‮ ‬ئازادي‮ ‬و پێكڤه‌ژيانا ل توركيا دێ هه‌موو ده‌رگه‌هان بۆ پێشڤه‌چوونێ هه‌تا داويێ ڤه‌كه‌ت و دێ توركيا كه‌ته‌ وه‌لاتێ سه‌ركێش ل هه‌رێمێ و وێ ده‌مێ هه‌م په‌يمانێن وێ‮ ‬يێن په‌ترۆلێ گرنگتر دبين و هه‌م ژي‮ ‬ژ به‌ر كو ئاليێ خوه‌‮ ‬يێ هه‌ري‮ ‬لاواز كو پرسا كوردايه‌ بهێته‌ چاره‌كرن دێ رۆلێ توركيا ل ده‌ڤه‌رێ زێده‌تر بيت و هه‌ر ده‌وله‌ته‌ك كو بخوازيت ل رۆژهه‌لاتا ناڤين پێنگاڤه‌كي‮ ‬ب هاڤێژيت دێ د ده‌ستپێكێ دا نێرينا توركيا وه‌رگريت و ئه‌ز وه‌سا دبينم په‌يوه‌ندي‮ ‬و په‌يمانێن توركيا‮ ‬يێن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ ده‌ليڤا سه‌ركه‌ڤتنا قۆناغا ئاشتيێ ب هێزتر دكه‌ت و هه‌ر پێشكه‌ڤتنه‌كا كو د سه‌رخستنا قۆناغا ئاشتيێ دا دروست بيت دێ په‌يوه‌ندي‮ ‬و په‌يمانێن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ ده‌وله‌مه‌ندتر كه‌ت‮«.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com