توندۆتیژی یا به‌رده‌وامه
هه‌ولێر، قائید میرۆ:
ئه‌ندامه‌كا جڤاتا بلندا كارۆبارێن خانمانژی ئاماژه‌كر ئه‌نداما جڤاتا بلندا كارۆبارێن خانمان بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، سالانه ل هه‌رێما كوردستانێ 25ی هه‌یڤا 11 هه‌وا به‌رهنگاربوونا توندۆتیژیێ دژی ژنان بڕێڤه دچیت و بۆ ماوێ 16 رۆژان ڤه‌دكێشیت و گۆت: چه‌ندین چالاكی و پلان دهێنه دانان و بجهئینان بۆ كێمكرنا توندۆتیژیێ و هشیاركرنا جڤاكی، ئه‌ڤ ساله‌ژی پلان هاتیه دانان بۆ هه‌وا به‌رهنگاریێ و چه‌ندین كۆمبوون ل سه‌ر ئاستێن جودا هاتینه ئه‌نجامدان.
په‌روین حه‌سه‌ن، ئه‌نداما جڤاتا بلندا كارۆبارێن خانمان بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: (ئه‌م باوه‌رین دێ پلانه‌كا سه‌ركه‌فتی بیت بۆ ئه‌ڤ ساله، ژبه‌ركو پلان ژلایێ ژنێن ناڤا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاتیه به‌رهه‌ڤ كرن و ب هه‌ڤكاری ل گه‌ل رێكخراوێن جڤاكێ مه‌ده‌نی دێ هه‌وا ئه‌ڤ ساله ژلایێ حوكمه‌تێ ڤه هێته برێڤه‌برن، ئه‌ڤ ساله دێ هه‌وا به‌رهنگاربوونا توندۆتیژیێ لژێر ناڤێ چالاكڤان بیت، رۆژا ئێكێ دێ وه‌ك سالێن بۆری به‌رپرسێن بلند یێن هه‌رێما كوردستانێ پشكداریێ تێدا كه‌ن و ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ ژی دێ چالاكی هه‌بن).
ئه‌نداما جڤاتا بلندا كارۆبارێن خانمان ئاماژه پێ كر كو سه‌ره‌ڕای پێشكه‌فتنێن جیهانێ و هه‌بوونا چه‌ندین ده‌زگه‌هێن تایبه‌ت بۆ رێگریێ ل توندۆتیژیێ، هێشتا توندۆتیژی ل هه‌رێما كوردستانێ وه‌ك به‌رێ یا به‌رده‌وامه، هه‌رچه‌نده گۆهۆڕین ل سه‌ر شێوه‌َ توندۆتیژیێ دا هاتینه، به‌لێ وه‌ك رێژه هه‌ر یا بلنده و پێدڤیه ل گه‌ل بزاڤێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و رێكخراوێن تایبه‌ت ب ژنان هه‌موو جڤاك تێدا پشكداریێ بكه‌ت و هه‌ر ئێك ژلایێ خۆڤه رێگریێ بكه‌ت ل توندۆتیژیێ.
په‌روینێ د به‌رده‌وامیا ئاخفانێن خودا دیار كر كو ئه‌ڤ ساله‌ژی هه‌ر ئه‌و رێژێن بلند یێن توندۆتیژیێ هاتینه تۆماركرن ژلایێ ده‌زگه‌هێن په‌یوه‌ندیدارڤه، به‌لێ جوداهیه‌ك په‌یدا بوویه ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ توندۆتیژی به‌ر ب كێمبوونێ چوویه و به‌رۆڤاژی ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران هێشتا وه‌ك خوه مایه، ئه‌ڤه ژی نیشانا پرسیارێ یه و گوت: (ئه‌م دلگرانین بڤێ چه‌ندێ كو توندۆتیژی وه‌ك خوه بمینیت، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ پلان هه‌نه بۆ رێگریێ ل توندۆتیژیێ و چه‌ندێن پێنگاڤێن باش هاتینه هاڤێتن، به‌لێ وه‌ك من ئاماژه بۆ كری توندۆتیژی ل هه‌موو جیهانێ هه‌یه و دڤێت جڤاك بهێته هشیار كرن و هه‌موو وه‌لاتی د هاریكار بن ئه‌ڤه بتنێ ئه‌ركێ حوكمه‌تێ نینه).
ژ بو خه‌وه‌كا خوش ڤان كارا ئه‌نجام بده
بارێ ده‌روونی یێ سپێدا كارتێكرن ل سه‌ر هه‌موو روژا ته هه‌یه، هه‌كه سپێدا هه‌ست ب دلخوشیێ بكه‌ی ئانكو هه‌موو روژا ته ب ره‌نگه‌كێ ئه‌رێنی دێ مینیت، ئه‌ڤه ژی كاره‌كێ ب زه‌حمه‌ت نینه ب سێ رێكێن ساده دێ شێی سپێدا خو ب دلخوشی ده‌ستپێ بكه‌ی ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌نه:-
- ئاگه‌هداری خه‌وا شه‌ڤانه به، ماوه و ده‌م و جورێ نڤستنێ كارتێكرن هه‌یه ل سه‌ر هندێ كا سپێدێ دێ چاوا هشیار بی، شه‌ڤانه بزاڤێ بكه به‌ری نڤستنێ چه‌ند خوله‌كا وه‌رزشێ بكه، هه‌روه‌سا 7 هه‌تا 8 ده‌مژمێرا بنڤه، ئه‌ڤه ژی وه‌دكه‌ت كو خه‌وه‌كا خوش بكه‌ی و هه‌تا صپێدێ هشیار نه‌بی.
- 2. هشیاری خوارنا سپێدا به، دانێ سپێدێ گرنگرترین دانێ خوارنێ یه، هه‌روه‌سا هشیاری جورێ خوارنا خو به و گرنگیێ ب خوارنا ب پروتین بده و كاربوهیدراتا كێم بكه.
- جورێ خوارنێن خوه هه‌لبژێره،ئه‌و خوارنێن رێژه‌كا زور یا شه‌كرێ تێدا ب درێژیا روژێ دێ ته بێ هێز كه‌ت، ئه‌ڤجا ژبه‌رهندێ شه‌ربه‌تا سروشتی یا بێ شه‌كر و چا و قه‌هوا بێ شه‌كر ڤه‌خو.
