ملیۆنه‌ك وهه‌شسه‌د هزار قوتابی به‌ر ب ناڤه‌ندێن خواندنێ چۆن
ئه‌ڤرۆ، به‌رپه‌رێ په‌روه‌رده و زانكۆ:
وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ ل حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، دنووترین چافپێكه‌فتنا خوه دا ئاشكراكر كو حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بریاردایه سێ ملیار دیناران وه‌ك پێشینه بۆ قوتابخانا بهێنه ته‌رخانكرن، دیاركر كو نوكه پێداچوون ل پرۆگرامێن خواندنێ ژ روویێ زمانی و زانستی ڤه دهێته‌كرن و زێده‌تر كار ل سه‌ر سیسته‌مێ په‌روه‌رده دهێته‌كرن كو هه‌ر هه‌موو داتایێن مامۆستا و قوتابیان و ژینگه‌ها قوتابخانان تێدا هاتینه تۆماكرن.
د. ئالان حه‌مه وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ گۆت: 14/9/2021 ده‌رگه‌هێن خواندنێ ل هه‌مو سزایێن په‌روه‌ردێ هاته‌ڤه‌كرن و ئه‌ڤێ رۆژێ دا قوناغێن دوێ هه‌تا پێنج و هه‌شت و نه‌ه بنه‌ره‌تی و یازدێ ئاماده‌یی سێ حه‌فتی بۆ هاتینه‌دانان كو ئه‌ف قوناغه پێدا چوونێن ل بابه‌تێن سالا بوری دا بكه‌ن و بابه‌ت بۆ هاتینه ده‌ست نیشانكرن، چونكو ئه‌ڤان بابه‌تان په‌ێوه‌ندی ب ئێك دو ڤه هه‌یه دێ بزاڤا كه‌ین قوتابی ب شێوه‌كێ باشتر تێ بگه‌هیت و ئه‌ڤه ژی خاله‌كا گرنگه كو بشێن پشته‌ڤانیا قوتابیان بكه‌ین، سه‌میانێن قوتابیان ئاگه‌هدار دكه‌ین كو توره‌نه‌بن ژ سیسته‌مێ خواندنێ كو ژ به‌ر په‌ژیكا كورونایێ قوتابی هاتبیته بێ به‌هه‌ركرن ژ خواندنێ چونكو مه به‌رنامه هه‌یه بۆ قه‌ره‌بووكرنێ یه، قوتابیێن پولێن ئێكێ بنه‌ره‌ت چونكو سالا بوری ل قوتابخانێ نه‌بوویه و قوناغا حه‌فتێ و ده‌گه‌هێ و دوازدێ ئاماده‌یی چونكو قوناغه‌ك ده‌ربازكرینه ئه‌و دێ ده‌ست ب خواندنێ ل قوناغا نووی كه‌ن و خواندن ژ ئه‌ڤان ناگریت، به‌لكو مامۆستایێن ئه‌ڤان قوناغا ده‌مێ بابه‌تان دخوینن و ئه‌و بابه‌تێن سالا بوری نه‌هاتینه شرۆڤه‌كرن دێ شرۆڤه‌كه‌ن وه‌ك بیرهاتنه‌ك بۆ قوتابیان ب شێوه‌كێ گشتی به‌رنامه‌كێ باش هاتیه‌دانان.
گۆتژی: ملیونه‌ك و 700 و 25 هزار قوتابی مه هه‌نه ل هه‌موو قوناغێن خواندنێ و ل كه‌رتێ حكومی و ل كه‌رتێ تایبه‌ت زێده‌تر ژ 90 هزار قوتابیان دخوینن، ئانكو ب گشتی زێده‌تر ژ ملیونه‌ك و 800 هزار قوتابیان ده‌ست ب خواندنێ كرینه، یا گرنگ ئه‌وه هه‌موو رێكارێن خوه پارێزیێ بهێنه جێبه‌جێكرن و پێش وه‌خه‌ت رێكرێن خوه پارێزیێ ب نڤیسار و چاوانیا سه‌رده‌ریكرنا مامۆستا ل گه‌ل قوتابیان و كاراكرنا لژنێن تایبه‌تمه‌ند ل قوتابخانێ ب وێ بهانایێ هه‌فكاری دناڤبه‌را لژنێن ساخله‌میێ و په‌روه‌ردێ دا بهێته‌كرن، یا گرنگه مامۆستا ژی ڤاكسینێ وه‌ربگرن دا دپاراستی بن و ئه‌ڤه ژ مه‌ترسیێ قورتال دكه‌ت و ئه‌ڤه لایه‌نێ پزیشكی دبێژیت و وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ كاره‌كێ باش ئه‌نجامدایه و ل هه‌رسێ پارێزگه‌هێن هه‌ولێرێ و سلێمانیێ و دهۆك بنگه‌هێن ڤاكسینێ بۆ مامۆستا ته‌رخانكرینه و مامۆستا دشێن ڤاكسینێ وه‌ربگرن، چونكو نوكه ڤاكسین هه‌یه وه‌رگرتنا ڤاكسینێ كاره‌كێ گه‌له‌ك پێدڤی یه بۆ پاراستنا ژین و ژیارا مامۆستان، هه‌مان ده‌م بكارئینانا ماسكێ دڤێت بهێته‌كرن و گرنگه بهێته بجهئینان وه‌ك وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ دو ملیون و 500 هزار ماسك و 50 هزار پێدڤیێن پاقژیێ بۆ قوتابخانا هاتینه دابینكرن كو ل رۆژێن بهێت دێ ل قوتابخانا هێنه به‌لاڤه‌كرن و گرنگه سه‌میانێن زارۆكان ژی ئاگه‌هداربن كو خواندن ل سه‌ر ده‌مێ كورۆنایێ ده‌ست پێكر و مه‌ترسی هێشتا هه‌یه و ئه‌ركه قوتابی بهێنه ئاگه‌هداركرن كو رێنمایێن ساخله‌میێ جێبه‌جێ بكه‌ن، تایبه‌ت ل قوناغا بنه‌ره‌ت و بازنێ ئێكێ زێده‌تر بێته ئاگه‌هداركرن كو ماسك نابیت بهێته گوهورین یان بكه‌ڤیته ئه‌ردی و و پیس بیت و بهێته بكارئینان، مه باوه‌ری هه‌یه پرۆسه‌كا باش و فێركرنێ ده‌ست پێ بكه‌ین، داخازێ ژ مامۆستا و ستافێن قوتابخانا دكه‌ین رێنمایێن خوه پارێزیێ جێبه‌جێ بكه‌ن و ئه‌و پێشه‌نگێن قوتابخانێ نه و قوتابی چاڤ ل ئه‌وان دكه‌ن و هه‌ر ده‌مێ دبینن زارۆك دبینت مامۆستایێ وی ماسكا دكه‌تێ ئه‌و ژی دكه‌تێ و زێده‌تر ژینگه‌ها قوتابخانێ دهێته پاراستن.
د.ئالان وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ ئه‌و ژی گۆت: هه‌رێما كوردستانێ زێده‌تر پێدڤی ب ئاڤاكرن و نوژه‌نكرنا قوتابخانا هه‌یه و ل كابینا نوویا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌تا نوكه 600 قوتابخانه هاتینه نووژه‌نكرن و 50 قوتابخانه هاتینه ئاڤاكرن و ئه‌ڤه 25 هزار قوتابیان دێ وه‌رگرن، به‌لێ هێشتا هه‌رێما كوردستانێ پێدڤی ب قوتابخانا هه‌نه و تایبه‌ت ئه‌و ئاڤاهیێن كاودانێن نه‌باش دابن و گرنگه بهێنه نووژه‌نكرن.
ناڤبری گۆت: وه‌ك وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ نوكه خودانێن نووترین و پێشكه‌فتی ترین سیسته‌مین ئه‌و ژی سیسته‌مێ ئی په‌روه‌رده یه و ئه‌ڤ سیسته‌مه ل شه‌ش پشكێن سه‌ره‌كی پێك دهێت و هه‌موو پێزانین و هژمارێن قوتابیان تێدا هاتینه پاراستن و به‌شێ مامۆستا و فه‌رمانبه‌ر 162 هزار مامۆستا و فه‌رمانبه‌ر و 10 هزار مامۆستایێن كه‌رتێ تایبه‌ت و 21 هزار وانه‌بێژ و به‌شێ سیێ پشكا قوتابخانان و هه‌ر چ ل قوتابخانێ هه‌بیت هه‌موو هاتینه تۆماركرن و هه‌ر تشته‌كێ ل قوتابخانێ هه‌بیت و ل گه‌ل مێژوویا قوتابخانێ، پشكا چارێ گرێدایه ب هنارتن وه‌رگرتنا نڤیساران دناڤبه‌را قوتابخانان و په‌روه‌ردێ دا و نوكه ده‌ست ب ئه‌ڤی كاری ژی هاتیه‌كرن، پشكه‌كا دی ژی ئه‌وه ل هنده‌ك په‌روه‌ردا كار ل سه‌ر هاتیه‌كرن و دێ ل هه‌موو په‌روه‌ردا كار پێ هێته‌كرن كو مووچه بیته ئه‌لكترونی، پشكه‌كا دی كوگه‌هێن په‌روه‌ردا هه‌ر هه‌موو دێ بنه ئه‌لكترونی، ئه‌ڤ سیسته‌مێ گه‌له‌كێ پێشكه‌فتی یه و نه‌بتنێ تۆماركرنا نمرا و هژمارا یه، به‌لكو رۆژانه دهێته ئابدێدكرن نێزیكی 10 هزار كه‌سان ل سه‌ر ئاستێ قوتابخانا هه‌تا دگه‌هیته وه‌زاره‌تێ ڤی سیسته‌می بكارتینن و ئه‌ڤ سیسته‌مه گه‌له‌ك یێ گرنگه و هه‌موو قوتابخانێن كوردستانێ بووینه ئه‌لكترونی و 6700 قوتابخانه مه ل كوردستانێ هه‌نه زێده‌تر 450 ناڤه‌ندێن نه حكومی ل كوردستانێ هه‌نه باغچه و كومه‌لگه‌ه و په‌یمانگه‌هان بخوه ڤه دگریت و ئه‌ڤه ژی هه‌موو دچارچووڤێ ڤی سیسته‌می دا هاتینه كومكرن و هه‌ر هه‌موو ب وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ڤه هاتینه گرێدان و ئه‌ڤه ئێك ژ كارێن هه‌ره گرنگ كو شه‌فافیه‌ت و دادپه‌روه‌ری و ژینگه‌ه پارێزی ل به‌رده‌ست و خاله‌كا دی كارۆبارێن قوتابخانێ زێده‌تر ب ساناهی دكه‌ڤن و رۆتین دهێته كێمكرن و خاله‌كا گرنگ ئه‌وه قوتابخانه دشێت ب كلیكه‌كێ هه‌ر راپورته‌كا بڤێت ئاماده بكه‌ت نه‌بتنێ ل سه‌ر ئاستێ قوتابخانێ، به‌لكو ل سه‌ر ئاستێ رێڤه‌به‌ریێن په‌روه‌ردان و وه‌زاره‌تێ ژی هه‌ر هه‌موو تشته‌ك یێ به‌رده‌سته و گه‌له‌ك كاره‌كێ گرنگ هاتیه‌كرن و ئه‌ڤه به‌رێ بنیاته‌كێ موكمه بۆ داهاتی ل كه‌رتێ په‌وره‌دێ و پێشتر بۆ كه‌رتێ په‌روه‌ردێ گه‌له‌ك یا ب زحمه‌ت بوو چونكه وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ گه‌له‌ك یا مه‌زنه 162 هزار مامۆستا و فه‌رمانبه‌ر بتنێ دامه‌زراندی هه‌نه ملیونه‌ك و 800 هزار قوتابی ل هه‌ر دو كه‌رتێن تایبه‌ت و حكومی هه‌نه و وانه‌بێژ هه‌نه و پێڤانێن زێده‌تر ژ دو ملیۆن مرۆڤان دڤی سیسته‌می دا هاتینه بكارئینان و هه‌ر تشته‌كێ پێدڤیه‌كێ مه هه‌بیت مه پشست به‌ستن ل سه‌ر ئه‌ڤی سیسته‌می كریه و ئه‌ڤه ئێكه ژ كارێن هه‌ره گرنگ و باشێن بۆ كه‌رتێ په‌روه‌ردێ ل كابینا نوو هاتینه‌كرن هاتیه ئه‌نجامدان ل رێكه‌فتی 25/8/2019 ب شێوه‌كێ پراكتیكی مه ده‌ست پێكریه و هه‌تا نوكه هه‌می قوتابخانه هاتینه ئه‌لكترونیكرن، هه‌ر ده‌مێ بریار بۆ ده‌مه‌كێ ده‌ست نیشانكری ل سه‌ر دانانا نمران دهێته دیاركرن هه‌ر هه‌می قوتابخانه نمران تۆماردكه‌ن و دووڤ دا نمره ژ ده‌ستێن قوتابخانا دهێنه‌ده‌ر و دكه‌ڤیته ده‌ستێ وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ دا و كه‌سه‌ك نه‌شێت ده‌ست كاریێ تێدا بكه‌ت و زێده‌تر زه‌لالی دهێته په‌یروكرن و ڤه‌گوهاستنا قوتابیان ب هه‌مان سیسته‌م و هه‌تا ئه‌نجامێن قوتابیان ل هه‌موو قوتابخانا وه‌ك ئێكه و كارێ مه گه‌له‌ك ب ساناهی هاتیه‌كرن، ده‌مێ تاقیكرنێن ئاماده‌یی هه‌موو محاویلێن كاره‌بێ ل قوتابخانا هاتینه تۆماركرن و ده‌مێ تاقیكرنا ئه‌و قوتابخانێن تاقیكرن تێدا هاتینه ئه‌نجامدان محاویلێن وان بۆ وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ هاتینه دیاركرن و هه‌ر ئێكسه‌ر كاره‌با گشتی بۆ هاتیه دابینكرن و گه‌له‌ك سوپاس بۆ وه‌زاره‌تا كاره‌بێ ل حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو رۆله‌كێ گرنگ گێرا و شیان هه‌ر دو خولێن تاقیكرنا ده‌ربازبكه‌ن.
د. ئالان وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ ئه‌و ژی گۆت: خاله‌كا دی یا كارناما وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ل كابینا نوودا پێداچوونه ل پرۆگرامێن خواندنێ و ئه‌ڤ پێداچوونه یا زمانی و زانستی یه و به‌رنامه‌كێ باش بۆ هاتیه‌دانان و قوناغا ئێكێ هاتیه‌برین و هه‌ر دو پێداچوون هاتینه‌كرن ل گه‌له‌ك پرۆگرامێن خواندنێ و ئه‌ڤ كاره هاتیه‌كرن و هه‌ر كێماسیه‌ك هه‌بیت ل په‌رتووكێن خواندنێ دا كار بۆ هاتیه‌كرن و ئه‌ڤه ژی ژ كارێن گرنگ بوو و هه‌تا دووماهی یا كارێن كابینێ دێ زێده‌تر ئه‌ڤ كاره هێته‌كرن، گرنگی دانا مه ب كه‌رتێ په‌روه‌ردێ ئه‌م دشێن ئومێده‌كێ دورست بكه‌ین كورۆنا كاریگه‌ری ل سه‌ر پرۆسێسا په‌روه‌ردێ هه‌بوویه، به‌لێ ئه‌ڤه دیارده‌كا جیهانی بوو و بتنێ ل كوردستانێ نه‌بوو نوكه هه‌موو ملله‌تان یێ كاری دكه‌ن چه‌وا پێداچوونێ بكه‌ن و بێ گومان مه دڤێت ب رێكا په‌روه‌ردێ خزمه‌تا ملله‌تێ خوه بكه‌ین و دشێن پرۆسێسا په‌روه‌ردێ ب شێوه‌كێ گرنگ و باش برێڤه‌به‌ین و سالا بوری سێ مللیار دینار وه‌ك پێشینه‌ك بۆ قوتابخانا هاتبوونه ته‌رخانكرن و هه‌ر ئه‌ف ساله ژی سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ سێ ملیار دینار ته‌رخانكرینه بۆ پێشینه‌یێن قوتابخانان وب ڤی پاره‌ی باشتر كارێن قوتابخانا ل گه‌ل داهاتێ قوتابخانان وه‌ك حانوت خوه برێڤه‌به‌ن ژ روویێ دارایی ڤه جوره سه‌ربه‌خویه‌ك بۆ قوتابخانێ تێدایه و ئه‌ڤ پشته‌ڤانی یا راسته‌وخوویه بۆ قوتابخانان.