ئه‌گه‌رێ‌ ئاریشێن سنێلان سوشیال میدیایه‌

ئه‌ڤرۆ، ئاواز یوسف جمیل:

وه‌كی دیار ئاریشێن سنێلان روژ بو روژێ‌ به‌ر ب زێده‌بوونێ‌ نه‌ ژلایێ‌ و بویه‌ جڤاكی و قانوونی و ده‌روونیڤه‌، كه‌سانێن بو ئه‌ڤرو ئاخفتین گونه‌ها ڤێ‌ چه‌ندێ‌ بو دایك و بابا دزڤرینن و ئه‌و سه‌ره‌ده‌ریا نه‌ یا درۆست یا ل گه‌ل سنێلان دهێته‌ ئه‌نجامدان.

زانا عومه‌‌ر سنێله‌كێ‌ 17 سالیه‌ به‌حسێ‌ خوه‌ كر و گۆت: (ده‌‌ستپێكا قوناغا سنێله‌‌یێ من حه‌‌ز ژ ده‌‌ركه‌‌فتنا دكر، ئه‌ز ژ مال د ڕه‌ڤیم داكو ده‌‌مێ خوه‌‌ ژ ده‌‌رڤه‌‌ و ل گه‌ل هه‌ڤالان ببورینم، هه‌تا وی راده‌ی حه‌زا من بو خواندنێ‌ ژی نه‌ما  گه‌‌له‌‌ك جاران ژ قوتابخانێ د ڕه‌‌ڤیم و د چومه‌‌ ل گه‌‌ل هه‌‌ڤالێن خوه‌‌ هه‌تا دره‌‌نگی شه‌‌ڤ نه‌ ‌دهاتمه‌ مال و و فێری گه‌له‌ك كارێن خراب بووم وه‌كو.. نارگیله‌ وجگاره‌ كێشان، هه‌تا گه‌‌هشتیه‌‌ ماددێن هوشبه‌‌ر و گه‌‌له‌‌ك كارێن دیتر ژی).

زانای ئه‌و چه‌نده‌ ژی گۆت: (ئه‌ڤه‌ هه‌موو گۆنه‌ها دایك و بابێن من بوو، چۆنكی نه‌شیان من فێری ژیانه‌كا پاقژ بكه‌ن، هه‌تا وی راده‌ی هه‌‌ڤالان ژ وان نێزیكتر ببینم).

سه‌باره‌ت بابه‌تی چاره‌‌سه‌‌ركارێ ده‌‌روونی سه‌‌روه‌‌ر ره‌‌زیكی دیار كر، پتریا وان ئاریشێن كو سنێله‌‌ دكه‌‌ڤنه‌ تێدا ئاریشێن جڤاكی، ده‌روونی نه‌، سنێله‌‌ وه‌ها هزر دكه‌‌ن كو چاره‌‌سه‌‌ری بو وان گرفتان نینه‌ یێن ئه‌و تووش دبنێ‌‌، به‌‌لێ د بنیات دا پتریا ئاریشان چاره‌سه‌ری بو هه‌یه‌ و گۆت: (گرنگه‌ سنێله‌ بزانن كو چاره‌سه‌ركارێن ده‌روونی رێك و شێوازێن تایبه‌ت هه‌نه‌ كو سنێلان ژ ئاریشان رزگار بكه‌ین).

ژلایه‌كێ‌ دیڤه‌ چاره‌سه‌ركارێ‌ ده‌روونی دبێژیت: (هه‌‌موو كه‌‌س دكه‌‌ڤنه‌ د ئاریشان دا، لێ‌ به‌هرا پتر كچ تووشی ئاریشان دبن ژ كوران، چونكی پتریا ده‌مێ‌ وان د مالدایه‌ و ب خێزانێ‌ ڤه‌ د گرێدایی نه‌، سوشیال میدیا و هه‌‌بوونا گه‌فان ل سه‌‌ر ژیانا وان، كچ و كوران د ئێخنه‌ بن گڤاشتنان ڤه‌، هه‌روه‌سا هه‌‌ڤالان و ده‌وروبه‌ران ژی كارتێكرنه‌كا نه‌رێنی ل سه‌ر ره‌فتارێن سنێلان هه‌یه‌ و دبنه‌ ئه‌گه‌ر كو به‌رێ‌ وان بكه‌ڤیته‌ كارێن خراب و ژینگه‌‌ها ده‌‌رڤه‌‌ی مال).

خه‌‌لات جه‌‌مال چالاكڤان د بیاڤێ‌ جڤاكی دا دیار كو ژیانا مروڤان د چه‌‌ند قوناغه‌‌كێن هه‌‌ستیار و ب زه‌‌حمه‌‌ت دا دبوریت و ل هه‌‌ر ته‌‌مه‌‌نه‌‌كی مرۆڤ پێدڤی ب جوره‌‌كێ سه‌‌ره‌‌ده‌‌ریكرنێ ‌یه‌‌ و گۆت: (د جڤاكی دا خێزان نه‌‌شیاینه‌‌ ب شێوه‌‌كێ ساخله‌‌م سه‌‌ره‌‌ده‌‌ریێ ل گه‌‌ل سنێلان بكه‌‌ن، ژبه‌‌ركو ئه‌‌م گه‌‌له‌‌ك ساده‌‌ د ژیانێ دگه‌ه‌ین، ئه‌ڤجا ده‌‌مێ سنێله‌‌ دگه‌‌هیته‌‌ قوناغا پێگه‌‌هشتنێ گرنگه‌‌ ژلایێ دا‌یك و بابان ڤه‌ ‌ئه‌‌و گوهورینێن لده‌ف په‌یدا دبن بو شرۆڤه‌ بكه‌ن‌).

خه‌لاتێ‌ گۆتژی: (دڤێت دا‌یك و باب هه‌‌ڤالێن زارۆكێ خوه‌‌ بن و نه‌هێلن ڤالاتی په‌یدا بیت د ژیانا وان دا، ژبه‌ركو د هه‌ڤالینیێ دا هه‌‌موو ئاریشه‌‌ دهێنه‌‌ چاره‌‌سه‌‌ر كرن، هه‌روه‌سا ره‌‌فتارا به‌‌رامبه‌‌ر سنێلان دڤێت گه‌‌له‌‌ك یا هشیارانه‌‌ بیت و تێبگه‌هینن كو نابیت ‌هه‌‌ر كاره‌‌كێ د ژیانا خوه‌‌دا ئه‌‌نجام بده‌ت).

سه‌روه‌ر د به‌رده‌وامیا ئاخفتنێن خوه‌ دا گۆت: (د نها دا سنێله‌ تووشی ڤان ره‌فتارا دبن بكارئینانا ماددێن هوشبه‌‌ر، جگاره‌‌ كێشان، ئه‌‌ڤینداری، ره‌‌ڤین ژ قوتابخانێ، ئه‌ڤه‌ هه‌موو سنێله‌‌ی د خه‌‌یالاندا به‌رزه‌ دكه‌ن و دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ به‌رزه‌بوونا ره‌وشت و ره‌فتاران و ژیانا سنێله‌ی تاری دكه‌ت، سوشیال میدیا به‌‌رێ سنێلان دده‌ته‌ كارێن خراب و توره‌‌بونێ و به‌هرا پتر ئاریشێن سنێلان سوشیال میدیایه‌‌).

کۆمێنتا تە